i T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ GÜZEL SANATLAR EĞĠTĠMĠ ANABĠLĠM DALI RESĠM-Ġġ ÖĞRETMENLĠĞĠ PROGRAMI YÜKSEK LĠSANS TEZĠ GÜNÜMÜZDE PLASTĠK SANATLARDA YENĠ SANAT YAKLAġIMLARI VE BU YAKLAġIMLARIN SANAT EĞĠTĠMĠNDEKĠ YERĠ Özlem HEPTUNALI Ġzmir 2007 ii iii T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ GÜZEL SANATLAR EĞĠTĠMĠ ANABĠLĠM DALI RESĠM-Ġġ ÖĞRETMENLĠĞĠ PROGRAMI YÜKSEK LĠSANS TEZĠ GÜNÜMÜZDE PLASTĠK SANATLARDA YENĠ SANAT YAKLAġIMLARI VE BU YAKLAġIMLARIN SANAT EĞĠTĠMĠNDEKĠ YERĠ Özlem HEPTUNALI DanıĢman Yrd. Doç. Turan ENGĠNOĞLU Ġzmir 2007 i YEMĠN METNĠ Yüksek Lisans Tezi olarak sunduğum “Günümüzde Plastik Sanatlarda Yeni Sanat YaklaĢımları ve Bu YaklaĢımların Sanat Eğitimindeki Yeri” adlı araĢtırmanın tarafımdan, bilimsel ahlak ve geleneklere aykırı düĢecek bir yardıma baĢvurmaksızın yazıldığını ve yararlandığım eserlerin bibliyografyada gösterilenlerden oluĢtuğunu, bunlara atıf yapılarak yararlanılmıĢ olduğunu belirtir ve bunu onurumla doğrularım. 03/05/2007 Özlem HEPTUNALI ii EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ‟NE ĠĢ bu çalıĢma, jüri tarafından Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Resim-ĠĢ Öğretmenliği Programın‟nda YÜKSEK LĠSANS tezi olarak kabul edilmiĢtir. BAġKAN: Yrd. Doç. Turan ENGĠNOĞLU ÜYE: ÜYE: ONAYLI Yukarıda imzaların, adı geçen öğretim üyelerine ait olduğunu onaylarım. .…/…./2007 iii iv TEġEKKÜR Günümüzde Plastik Sanatlarda Yeni Sanat YaklaĢımları ve Bu YaklaĢımların Sanat Eğitimindeki Yeri isimli bu araĢtırma içinde bulunduğumuz çağın beklentileri ve getirdikleri sonucunda oluĢan değiĢim ve geliĢim sürecinin izlerini yansıtmaktadır. Sanatın geldiği noktada sanat eğitimi sürecini izlemek günümüzde olduğu yeri tespit etmek ve değerlendirmek amacı taĢımaktadır. AraĢtırmamda bana görüĢleriyle yardımcı olan danıĢmanım Yrd. Doç. Turan ENGĠNOĞLU‟na, bilgisini ve deneyimlerini benimle paylaĢan Bekir ĠNCE ve Ekin BOZTAġ‟a, tezi tamamladığım zor Ģartlarda bana sonsuz destek olan Zeynep AKKAYA‟ya teĢekkürlerimi sunarım. Özlem HEPTUNALI v ġEKĠL LĠSTESĠ 1. Deniz Kıyısında KeĢiĢ, Casper David Frederich, 1809-1810 (http://www.msubillings.edu/art/Neoclassicism-Romanticism.) .................................. 16 2. Vonal Ksz., Vasarely (http://artfiles.art.com/images/-/Victor-Vasarely).......................................................... 30 3. Campbells-dose, Warhol, Andy, 1962 (http://www.rcs.k12.va.us/csjh/06_07_web/tallman/warhol) ........................................ 31 4. R. Mutt, Pisuar, Marcel Duchamp, 1917 (http://www.students.sbc.edu/evans06/presentation.htm).............................................. 36 5. One and Three Chairs, Joseph Kosuth, 1965 (Tarman& Ġmamoğlu, 2005: 8) ..................................................................................... 40 6. 4‟ 33”, John Cage , 1952 (Tarman& Ġmamoğlu, 2005: 8) ..................................................................................... 41 7. Donald Judd, 1968 (http://www.arted.osu.edu/160/11_MinimalArt.php) .................................................... 43 8. three X four X three, Le Witt, 1984 (http://www.artsconnected.org/toolkit/images/sol_witt.jpg) ......................................... 43 9.Fluxkit, George Maciunas, 1964 (www.medienkunstnetz.de/assests/img/data/127/bild.jpg) ............................................ 44 10.Allan Kaprow, Household, Happening, 1964 (http://www.simonvinkenoog.nl/beeld-2006/Happening%20Kaprow) ......................... 46 11. Shoot, Chris Burden,1972 (http://arted.osu.edu/160/images/perfart/burden_sh.gif) ................................................ 47 12. Tableau-piège, Daniel Spoerri, 1965 (www.artmargins.com/content/art/hatch.jpg) ................................................................ 49 13. Bite (ısırık)Vito Acconci, 1972 (arted.osu.edu/160/images/perfart/va_bite.gif) ............................................................. 50 14.Spiral Jetty, Robert Smithson, 1972 (www.channel4.com/culture/microsites/B/bigart/images/g_landart_4.jpg) .................. 52 15. 8-5-3, Mario Merz, 1985 (http://www.artnet.com/artwork/424478448/413/mario-merz-8-5-3.html) ................... 53 vi 16. Art Collage Postcard, Angelika Schmidt, 1977 (http://www.cpl.org/images/mailart/intro_img_mailart.jpg) ......................................... 56 17. Partial Soul Print, Roise Thompson, 1979 (http://www.cpl.org/images/mailart/intro_img_mailart.jpg) ......................................... 56 18.Silencio, Eugen Gomringer, 1954 (Tarman&Ġmamoğlu, 2005: 9) ....................................................................................... 58 19.The Passions: Emergence, 2002 Bill Viola , (Bill Viola için) (http://www.billviola.com ) (http://www.nationalgallery.org.uk/exhibitions/bill_viola/) .......................................... 59 20. Lightning with Stag in its Glare, Joseph Beuys, 1985 (http://siteimages.guggenheim.org/gpc_work_large_212.jpg) ...................................... 61 21. Net Art (http://www.medienkunstnetz.de/mediaartnet/)..............................................................63 vii ÖZET Sanatın, insanlığın baĢlangıcıyla yaĢıt tarihinde varlık sebebi hiçbir zaman aynı kalmamıĢtır. Sanatın görevi baĢlangıca göre oldukça baĢkalaĢarak kendi dönem koĢulları içinde ĢekillenmiĢtir. 20. yüzyıl teknolojik, bilimsel, toplumsal ve siyasal açılardan değiĢimlerin çok fazla yaĢandığı bir süreç olmasıyla toplumda yaĢayıĢ ve düĢünüĢteki farklılıkları da beraberinde getirmiĢtir. Sanata iliĢkin kalıpların ve yargılarımızın da değiĢtiği, birbirini izleyen bir sürü akımın, hareketin sonunda günümüzde sanat üretilen ve izlenen bir nesne olmaktan çıkıp, düĢünce olgusuna dönüĢmüĢtür. Sanat nesnesi bir bilgi nesnesine dönüĢmüĢtür. Sanatsal nesneler belli olgu ve kavramları tartıĢmamız için bir hareket noktası olmaya doğru değiĢmiĢtir. Sanat, sanatçı, sanat yapıtı kavramları temelde sorgulanmaktadır. Sanatın bu değiĢimi sanat eğitiminin de değiĢim ve geliĢimini gerekli kılmaktadır. Bu anlamda sanatçı ve sanat eğitimcisi hem görsel birikim açısından dünyada olanlardan haberdar olmalı, biçimlendirmede de yeni ve deneysel üretimlerle yeni ifade olanakları geliĢtirebilmelidir. Günümüz sanat eğitimi kurumları böyle bir disiplinlerarası geçiĢi, iletiĢimi ve çağına uygunluğu gerektirmektedir. Ne yazık ki, ülkemizde sanatsal alanda yaratıcılığın ve katılımın gerçekleĢtirilmesi, özgürlüklerin korunması ve geliĢtirilmesi açısından özlenen hedeflere henüz varılamamıĢtır. Günümüzde geleneksel anlamda sanat, sanat eğitimi, sanatçı, sanat yapıtı ve izleyici kavramlarını aĢan bir yaklaĢım gözlenememektedir Ülkemizde ÇağdaĢ Sanat ve Kavramsal Sanat adına olan tüm geliĢmeler sanat eğitimi kurumlarının ve eğitim anlayıĢlarının günümüz gereksinimlerine göre geldiği noktayı ve yeniden belirlenmesi gerekliliğini doğurmaktadır. ĠĢte toplumsal değiĢime koĢut olarak geliĢen sanat ve sanat eğitimi sürecine değindiğimiz bu araĢtırmamızın kuramsal kısmı üç bölümden oluĢmaktadır. Birinci Bölümde sanatta ifade ve biçimlendirme, Ġkinci Bölümde; dünyada sanatın toplumsal, siyasal ve teknolojik süreçte geliĢim ve değiĢimi, günümüzde düĢünsel ve
Description: