Gündelik Hayatın Eleştirisi III

185 Pages·2015·1.81 MB·Turkish

by  Henri Lefebvre

GÜNDELHİAKY ATEILNE ŞTİRİSİ
ın*
ModernitMeoddeennri zme
(GündeHlaiky atMıent aF-elsie)f es
HENRIL EFEBVR1E9,0 F1r ansad'odğau mlSuo.r bonne'da
felseeğfiet im1i9 2aly4dı ıl.ık nadtaı ldığı e"sPt"ho ipllousloup­hi
ğundbai rlçiakltıePş otlıiğtıFz reire,d mNainznag,ni bdiü şünür­
lerblier l1i9k2ty8eı lıFnrdaan Ksoımzü niPsatrt iüsyie oslid u.
1940F'rdaan Dsiırze nikşaitnı1el9 d5ı8.'K doem üniPsatr ti'den
ihreadçi lmeasridnıinnSd tarna,s Übnuirvge rsitseossiy'olnodjei
profeoslödruüyığ lul aSridtaü asyoniilsiktşulkreidr 1ul9.e4 y 7ı ­
lınkdaal eamled üıçğc ıil tGlüink deHlaiyka Etlıenş (tTiürriksçie ­
siI:ş ıEkr güdSeenYl,a yınc2ı0l1ıb2ka),ş lansgeısçstiakz alri­kle
şıladnails ear leyyıelnl bairrdçaço ekv rgeüdçebl iüer n telektüel
etykair aLtetfıe.b bvurç ea,l ışmaysaınsnııı rmnae ,k ank onusunu
toplumasnaall iMzairnk,sf iesltsv eesf oesl i yasgeütnidne mine
taşıiyladknü şünürlermdeetnidnilrse;or niy nıel lagriddae rek
dahfaa zrleaf ervaenrsil mesniendiednne ib uduKre.n tDseevl­
rim(T ürkçSeesliiS:me zeSre,Yl a yıncı2l0ı1k3v,)e M ekanın
Üret(iTmüir kçIeşsıEikr: g üdSeenYl,a yınc2ı0l1ı24k.)D, ü nya
Savaşıa'rndıınnb duaa nl anydaap ılilka nk ayddae ğçearl ışmalar
veg üncöenle mgii dearrteakikin temeesle r2d0iyü.rz .y ılbıun
önemdlüiş ünü1r9ü9yı,1l ınPdaar iösl'dtüe.
*SELYAYINCIDLÜIŞKÜ NSEL
1
*SEYLA YINCILIK
PiyerClaod1t1. i/ Ç 3e mbetarş-l Iistanbul
Te(l0.2 1521)69 68 5
httpww:w//.selyka.ycionmc ili
E-mahiall:k [email protected]
SATIDŞA G-ITIM:
ÇatalçeşSmoek aNko,:1 9G,i rKiaşt
Cağaul oI-ğsltanbul
E-masiilp:a [email protected] c
Te(l0.2 1522)29 67 2Fa ks:( 021521)69 72 6
*SELY AYlNCil7l1K8:
DÜŞÜNS28E L:
ISB9N7 8-975-570-737-2
GÜNDELHIAKY ATEILNE ŞTIlRlIlS i
ModerniMtoeddeeirnzn me
(GnüdelHiayka tıMneta -felsefesi)
Henrl Lefeb vre
Türkçesi:I şEıgirkdi en
ÖzgünAdı:
Critiquede lav eiq uotidiTenom nee,:3
De lmodemaile aum odeimsme,P ouru nmetaphei losophied uq uotidien
© HenLefebvrer,i L'Arche EParids,it Feranucre,1, 9 81
© SelY anycıı2l01ıO k,
Genel YayıYnönetmeni : lrfan Sancı
Dizi E.diriirii:Sancı Bilge
Editör: CihaÖzpnı nar
Y ayıHnaazı rlayaBannş: Cezar
Kapak tasanm ve teknik hazırlGık:ü lTaunyç
Kapak görseli: Kapak görseliV:ı ctoAmaruto ff, CityUfe (1 932de)ta,y
Ilirinci Baskı:T emmuz 2015
BasvkeıC ilt:YcaıMykal taabası
FatSiahn aSyiit1 e2s1i1,9 7-203
Topkapı-i5s6ta7Bn O0b 3u l,
SertifikNao 1:1 931
HenrLie febvre
GündelHiak atın
y
EleştiIrIiIs i
ModerniteMdoedne rnizme
(GündeHlaiyka tMıenta -Felsefesi)
TürkçeIsşiıE:kr güden

İÇİNDEKİLER
GİRİ·Ş······················7· ·······································································
1.B ÖLÜ1MS ÜREKLiLİKLER
ı.M odernilseonnimunu ?.. ..................................................5. .1.. ..
2.S üreklilimküllkieyre:ta ,i laeh,l avbk . .....................................5. 7
3.M etdaü nya...s...ı... .....................................................................5.9
4.Ö zdeişkl/Kim...l...i.k... .........................................................6 .5. .....
5.G ündelsiöky l.e...m... ................................................................6..9
6.B ayağıdlaıi.ğ..r.a. . ..................................................................8. 0. ...
7.B irtakınmi teliksizldeaşi.mr.e ..l....e...r.....e..... .................8.4. ......
8.T utucşue mal...a.r. .........................................................8..6. ..........
2.B ÖLÜ1MS ÜREKSIZLİKLER
1.D eğişeinlbeka k.ı...ş... .........................................................9.7. .....
2.G erKia zan.ı...m. .....................................................................l .lO
3.F arkl[ılLdıakif fer....e..n..c.e....].... ..........................1..1..6.. .... ......
4.D evlveetg ündehlaiky a..t... ..................................................1 .29
5.M ekavne z ama.n... ..................................................................1 35
6.E nofrmasyovneg ündehlaiky .a...t. .......................................1 43
SONU1ÇN ETICEVLEEP RE RSPEKTIFLER
ı.O rtsaı nı.f.l...a...r.... .......................................................1.6.3. ........
2.S oyut-somvuekt u rma-cgaer.ç...e.k. ...........1.6.9. .......................
Sons.ö...z.. ...............................................................................1..7 .8. ..
Dizi.n... .............................................................................ı.s.ı. .........

GİRİŞ
ı.
Sony ıllgaürnddae hlaiyka dtötnaü şümolledrut ğaurt ışmpaeykya e r
bırakmabyiadrnu rumdBuurd .e ğişimbioeyurtinune diBru?n lar
gündehlaiyka dtaıy anılbmihraa zl mei g etirmyioşktsinari ,t eliksel
olariayki leşmtiidrimÖrin?şü müzbdues orublualru nuyor.
Yendie ğişimiehraiznı rlanomladkutğkaue ,n dignöis terddei ği
inkaerd ilemBeuzn.l a-rhıentr a rasftöay lendiişğiitntiig ğiimbiiz­
radi(kyaalşn eiy levreii nns anl"akröıknü knaed"ai rn eşne yloelru)p
olmadiısğaeıy rbıis ro rudur.
Gündehlaiyka ytiırnm iynücziy ılvdeaçkhie leprriantveie,k" tgee r­
çektoel"d ukğaud abri lgfiedles,e efdeedbei,yv aest atnaa dtatr ae tros­
pektbiibfra kyıöşn eltmzeanmian1n ı9 8yıl1ı ndmau htemealretnı k
gelmiştir.
Bialrt ernaktaifrklşaeır şdıeyğami ily iGzü?n dehlaiykay taoı l duğu
gib(ib due ğişidmolleary ıoslıuyşltau ğu khaableuidlye lceey)ğa id za,
reddedekcibe uğr iezkta; h ramavneçc ial beictria rzodlaa bilgeicbeiğ,i
hedonvieşs eth vetpyeadr ade esvtr iamncair,ş ibzaaşndk,ea y inşeloe­
romantdiokl,a yıseısytledate oi lka bilir.
Kabule tmes,ı radeadnim l-ealrıems atıtmü,k etçiemş,if talail i­
yetlreırz-gaö stermedakhtfaea nz lagseırneık tBiir"rik ro.n sensüs"
gerekTiorp:l umüurne,t tiamr zıtneıkkne ,l ime(ybliberü )t ünlüğün
kabuBlöüy.l beucüe r ettiamr zıçnıdkamnai ysıt emembeuoy lea,s ılığı
tasavvhuart,tt aah ayeytümle memyaeh kukılma rıkze ndimizi!
Yüzyıbluıb na kaıçşı sçııkyalraı lbaiceran kv antteekrnio lojiterin
yansıı rtao plumislailş kilveebr uin laçreışnii tflaid elpeorliinstioi,­k
runlvaert ıa rhiehsi akbaat malçıüdrıkıürg ;ü ndelikk ehnadyiantc,e ,
taribhiiürnr ünüd(übre ldkebi i zeeny akgıenl ekna,v rameanya aç ık
"üründüü"r ).
7
KAPITALIBZIMRH: A YALEHTI KAYESI
Sade1c9e8 l'gdüenkdieh laiykam tıaı n aeldiezc eNğeiyiznd? e ği­
şinpe ydienğ işmebdeilğiirngliee lyiepyc,ıe lkln aeryiddnae ğinşeiyipn
kalıcılamşaıöc nagğöırneıcH eağyıirGz.ü? n dehlaiyka btuıe nl eştirel
analitzoipnliunbrn,üu tnü ntüannüı vrneao kn bue lbliyirö nsee vekt ­
rnek- onbae lbliairn lavme rmeikç-yiongl ö steirp(i Acrii adne'nin­
ki gibbiii rp o!l)a rkaulakln ıkluılpl anılamdaasy aapctaağyıancıa ğız.
Başkdae yigşülned,e hlaiyka (teılne şitnicreelle)gn ümneüsmiü,z de
düşündceen eşne ydgeenr ikyael aenlgıee çirgmöirşü niekni linin
-"gerçveefğ eilna"k beütyiüns-düinree nsmaeğymliıa ?r
2.
Vaktiyyalnoein,y ılalrö nc"eg,ü ndhealyiakkte "l imgeüsngiüü nü­
ney aşamyaadk ah ayaktaltaab ilrnezko riuoçnlilanubn eıl irtiyordu:
"Bugbüinz geü ndeelkimke ğivmeirzO.i z" a mandbauyn a nkae,l i­
meniann lavmekı a psadmeığ iDşathiga.e nviedş a hmau ğlbaikhr a l
ala"ng ündelikke lhiagmyüeanstdi"ee ldiikm ler köürnzeeslidlneii k,l e
bunlabninr bibraiğnlea nrnbaiksrıü nmoıel, u şturbmealsiırntım ekte­
diGrü.n dehlaiykat teıtkne y ke meikç,m egki,y inurnyeukm,ga iktb üi­
ketim eylemleriinndiinr gteonpelzrnırnaenmyeıeknnca aeb eğudili lir.
Toplusmaud etcüek ettiannıılmel arna(cklgiıi kdçedara ehkna a diren
böytlaen ımlanmbautk tetaked ekıy rl)e mlerin gtüünmdüeyl­ik hayatı
lek apsarnabdueı yğlıe,m lerind ab- aiğçliyanemdarıel n dııkl arı top­
lumsialli şkdiilkekaralitm-ega ekr ekatritkğıaikv ranrnBıuşntunıner ­.
dentiet,ke ekla el ıhneabrni ery lekmeinnbd aiş ıbnimarikr o-karardan
kaynakladnemğaisslıad dierbc uee y;l emlbeirribni rine eklenmesinin
üretbiamğetl oıp lubmismrale kavnez amanmdeay dagneal mdees i
bidri ğneerd enBdaişrdk.ea yi ştlıepd,ki gıli gbüin dehlaiydkaa- ti şlev­
ierhienmk apsahdeımdğ eıü ,s tüönrüt tübğeül-ifrogrimnvl eda err in
yapıilçaerTr iicra.r geütntdeee lyilke maidearnems ıaşy ıusğırbzau ş­
luneuvri :şy ie,m eyka pmgai,y inumyeu,mc ai,n sveblB.lu iv ke çheleri
biarr agyeat irçmaelyıe"ş aanns iklobpileseda itallııennr a"b Oiylsiar .
bue serleekrsodilekaş neb yü tünbdiürrb,ib raiğnlea nrnGaüdnıdre.l ik
eylemblube irr,b ibraiğnleav nebm uan uinç esraiyğeis tienkdrea rlanır-
8
KAPITALIBZIMRH: A YALEHTI KAYESI
la(ry eniden-üBruee ytlileihmlreelmrbe irr)e.hy esme" lg,r up(saaill"e ,
meslekvteda oşsltavlrba .hr)e ,md et oplumsDaolldaıyrıg.sü ınydleal ik
hayaitşıb,no ,vş a k"iötz,ey la"ş auml,a şkıamm,u syaalş aamr asında
ilişdkaiylae(trba enbll iirt )o pluömrugnü tlveevn amreo kliupşl ikle­
riyslıeak mıah ençüz oiky ain laşılmbaiilmriı şişkç ii ndGeüdnidre.l ik
haytaotp,l u(mbuaniz sıt isnmaelvacrnulotar )m laurfdasakan p malar
sergileömteegktyeeeçn e metyüemün y elekrıisnıetb liearty okılica ır ak
kenddianyia tır.
Genibşi,rfl auzh, e nüyze teraiyndcıen latbıula mnalmaımşd aki
gündehlaiykas tod,nö nemlbeirldievn ecd iünş ünükmoünnu oslu­
maybaa şlamBıudş utrıurym.a, cş i,n siye"te,iv çd gioe nlainrgı,im b"i
görün"üsşotmeuo tl"av ne" bilibmistrea lri"iç fiy nad ab igrü nde­
lihka y"afte nomenioçlikonuj lliasniı"l abbiilleadcyierkkı ndtaıilra ra
önemsoilzg ulhaark kınbdeakiy dlüişkü ncealnearlduiezznai dknu r­
masısnaığ lar.
Vaktigyülned ehlaiyfılkao tz oflgaörzıünnb diel gviedb einl gelik­
teunz abkik ro uny dKua.ç ınıvlebm aayzao ğlıag nü ndehlaiykfia ltoı­
zofdlüaşrü nleaeyygıeök r müyorölnacreddlüıeş;rü infi cleo,zo olfm a­
yanlaarlaıvnneiı k amoeltaginü ndehlaiyikal tme e safe(pseoiknih e)
korupmeaş indBeudy udriu.dm e ğişm1i9ş8yt0ıi lrı.İn sdviaçF,re el ­
sefCee miy"eGtüin dHealyiakv teF elsteefmea"es tır afAıvnrduap a
çapıbnidsrae mpozdyüuzme nBlues deim.p ozsyıurma sfıenldsae,f e­
nignü nümügzüdned ehlaiykai tlliayş lkgeiü;sn id ehlaiykka atvır ama,
anlabmüat,ü nvletü ükm elhlediekfl ekyaevnr abmisbraü lt üdnaeh il
etmkea pasittaensıimyllaaenç dııkgğçöıar ülAdrütf.ıe kl ssepfeek,ü ­
latsiofy utlaaşmaarkyaeıkn dyiennii leçrnaelyıeş maMkatratxda'ın r,.
HussHeerild,e vgegL eurk acsb'etrdaiebn ub öyle"dSiafirfl.'o zofla­
rıins geü,n dehlaiykak taıv ramkılsakraıçnl kaarvıryaldası okntraan,
onuo ldugğiubk ia bulleynad made ökn üştüyremreiykni eyy,iu pt a­
raokr takdaalnd ırmavyehı e zrhala am aanm açladgıökrlüalreıc ektir.
Aynzıa man"dgaü,n dhealyiaktt e"r iimlbieu t eribmeilni rtti­
ği" gerçgeakz"e,t veele edreeb idyaan tüafu ezt mişBtaisrıg.ni ıdne ­
redka höan embliibr ö lügmüün dehlaiykvae t' 'soruentlraarfıı"n da
dönüdpu rmak(töaydklıiber,u " sorkuenl"i mseısria danlvaeş makta
gidekraetkl angmüabçsi hıra all maktJaodyıcre)S'.it maenn ovne' a
9