Table Of Content

GRY I ZABAWY JEZYKOWE JAK POMAGAC DZIECKU W PRZYSWAJANIU JEZYKA WYDAWNICTWO AKADEMICKIE "ZAK" .~~~ ~ ~ Redaktor Józef Marek Sniecinski SPIS TRESCI Opracowanie graficzne Elzbieta Malik Korekta Rqlal Rózycki Wstep 9 Dlaczego dzialania stymulujace rozwój jezyka dziecka sa takie wazne ....12 © Copyright byWydawnictwo Akademickie "Zak" Czesc L Czastki slów - gloski, sylaby 17 and Ewa Slodowik-Rycaj Wymyslamy slowa róznej dlugosci 18 Warszawa 20m KOI1czymyslowa 19 Znajdujemy poczatek slowa 20 ISBN 83-88149-60-1 Znajdujemy slowa z okreslona gloska 21 Znajdujemy wyrazy z okreslona litera 23 Przeksztalcamy slowa , 24 Ukladamy rymy 25 Wydawnictwo Akademickie "Zak" Odgadujemy zaszyfrowane wyrazy 26 Teresa iJózef Sniccinscy Wymyslamy jak najwiecej wyrazów z podanych liter 27 02-127 Warszawa, ul. Wlodarzcwska 55G m. 11 Ukladamy jak najdluzszy wyraz, dopisujac kolejno litery 28 tel./fax 822-82-67 Szukamy wyrazów ukrytych w wyrazach 29 www.wydawnictwozak.com.pl Czytamy od strony lewej do prawej i od prawej do lewej 31 [email protected] Rozwiazujemy zagadki 34 • ('i"ySC II. Slowa jako elementy jezyka - slowotwórstwo 43 44 Laczymy dwa wybrane slowa Dobieramy slowa laczace sie tematycznie 46 Tworzymy ciagi logicznie laczacych sie slów 48 .JI Wyszukujemy slowo, które nie pasuje do pozostalych 49 Ukladamy pytania 99 Wymyslamy slowa o przeciwstawnym znaczeniu 50 Ukladamy zdania przeczace 101 Wyszukujemy slowa, które brzmia tak samo a oznaczaja cos lllnego SI Czesc IV Tekst jak.o..pelne wykorzystanie zasad jezykowego Rozwiazujemy zagadki, których odpowiedzia sa slowa wielo- porozumlewama SIe 103 znaczne 53 Wyszukujemy synonimy ........... 55 Znajdujemy kolory w wypowiedzi 104 Tworzymy rodzinki slów 56 Okreslamy, czy wypowiedz jest prawdziwa, czy nie 105 Wyszukujemy slowa okreslc0ace czynnosci 5H Opisujemy cechy rzeczy, zwierzat i ludzi poprzez Nazywamy czynnosci ......... SI) wyszukiwanie odpowiednich porównan 106 Znajdujemy slowa okreslajace (Jf) KOJ"iczymy opowiadanie 108 Podajemy nazwy rekwizytów zwiazanych z wykonywaniem Zadajemy pytania, aby rozwiazac zagadke 109 róznych zawodów 62 Ukladamy zagadki 110 Sluchamy poJeceJ'i i postepujemy zgodnie z nimi (J3 Okreslamy wybrana rzecz lub osobe 111 Nazywamy dzwieki 65 Opisujemy, jak narysowac wzór 112 Tworzymy neologizmy 67 Zagadki i :i.arty slowne 113 Tworzymy neologizmy od slów okreslajacych cechy 6H Wymyslamy zdrobnienia i zgrubienia .. 70 Bibliografil 11S Znajdujemy slowa nadrzedne . 72 llI. Czesc Zdanie jako podstawa wypowiedzi 75 Liczymy slowa w zdaniu ................ 76 Dopowiadamy brakujace slowo ........... 77 Ukladamy zdania okreslonej dlugosci 79 Ukladamy zdanie z podanymi slowami 81 Konczymy zdanie ..83 Uzupelniamy zdanie brakujacym slowem 85 Zmieniamy kolejnosc slów w zdaniu 87 Zmieniamy sens zdania 88 Przeksztalcamy zdanie i tworzymy lancuszek zdan 89 Ukladamy zdanie, w którym kazde slowo zaczyna sie ta sama I gloska 9 Znajdujemy i poprawiamy bledy 92 Skracamy zdanie 94 Rozwijamy zdanie 95 Laczymy dwa zdania 97 ",,-, -",.-:. WSTEP Zamierzeniem tej ksiazki jest inspiracja i dostarczenie pomyslów do zabaw, ktÓre sprzyjac beda zwiekszaniu mozliwosci poprawnego i twór czego opanowania jezyka Twojego dziecka. Ma ona na celu pokazanie, jak wykorzystujac zabawe iprzezyw(~jacradosc ze wspólnie spedzanych chwil, pomóc mu w nauce mowy. Dobiegajace ze wszech stron narzekania na brak czasu, zadecydowaly o doborze gier izabaw. Wybrano tylko takie, które nie wymagaja specjal i nych przygotowari dodatkowych rekwizytów. Moga byc prowadzone i wkazdej chwili w kazdym miejscu. Jedynie czasami potrzebny bedzie i dlugopis kartka, co zostalo zaznaczone przy danej grze specjalnym sym bolem m Nie wymagaja tez szczególnej wiedzy. W wiekszosci moga byc prowadzone przez kazda matke, lub inna osobe, która chce przezyc zdziec kiem milo czas i dobrze wykorzystac kazda chwile. Nie sa ani trudne, ani czasochlonne. Znakomicie nadaja sie jako dzia lania wypelniajace czas oczekiwania, np. w poczekalni u lekarza, lub na przystanku. W ciagu dnia wiele jest momentów, które mozemy przezna czyc na zabawe z dzieckiem. Podczas wspólnej jazdy autobusem lub sa mochodem mozemy z powodzeniem skorzystac z którejs z zaproponowa nych gier. Wówczas nie tylko podróz minie nam szybciej, ale takze przy czynimy sie do rozwoju mowy dziecka. Te zabawy igry zpewnoscia beda zblizac rodziców i dzieci. Adresatem ksiazki sa nie tylko rodzice, ale takze nauczyciele, pragna cy doskonalic jezyk podopiecznych. Propozycje sa takie, ze moga uczest niczyc w nich zarówno dwie osoby, jak i wieksza liczba chetnych. Wiele gier moze byc prowadzonych z cala grupa przedszkolna czy klasa. Nie- 9 •• ~ I _ które moga byc podejmowane iprowadzone przez same dzieci, bez udzia iprzyczynia sie do szerszego stosowania. Na co dzien czesto mozna za lu nauczycielki. obserwowac brak pomyslów ipewna schematycznosc dzialan. Zwlaszcza Prezentowana pozycja dostarcza pomyslów zabaw igier, nie precyzuje rodzice czuja potrzebe podsuwania im takich przykladów, o czym przeko jednak dokladnie zasad, tam gdzie nie jest to konieczne. To, czy przyzna nalam sie podczas mojej praktyki logopedycznej. Sama takze wielokrot wac punkty i wjaki sposób, czy jest jeden wygrany, czy wielu, i tym po nie odczuwalam brak gotowych propozycji zabaw, które utrwalajac arty dobne rozwiazania szczególowe pozostawia sie inwencji grajacych. W przy kulacje, sluzylyby równoczesnie rozwijaniu pozostalych podsystemów padku nauczycieli zaklada sie znaczna modyfikacje propozycji, zaleznie jezyka. od stawianego celu pozajezykowego. Zabawy igry moga z powodzeniem W tym miejscu chcialabym podziekowac wszystkim osobom, które wypelniac wolne chwile wciagu dnia w przedszkolu, moga byc takze pod mialy swÓjudzial w zbieraniu pomyslów. porzadkowane realizowanym w danej chwili tematom ogólnym. Przedstawione propozycje zostaly tak dobrane, by przede wszystkim doskonalic jezyk dziecka. Koncentruja sie na formie jezykowej. Zasadni czym przedmiotem uwagi uczyniono okreslone aspekty jezyka jako takie go, a nie tresc. Wymaga to pewnego zdystansowania sie do normalnego uzycia jezyka. Sprzyja wiec nic tylko podnoszeniu poziomu sprawnosci lingwistycznych, alc takze swiadomosci jezykowej. W efekcie zapropo nowanych dzialan dzieci osi'lgaja nie Iylko znajomosc regul systemu je zykowego, lecz równiez zamierzone kontrolowanie stosowania tych regul. Pomoze im to w przejsciu z poziomu lingwistycznego na poziom metalin gwistyczny. Gry i zabawy zgrupowano w czterech rozdzialach. Jako kryterium po_ dzialu przyjeto poziom sprawnosci jezykowych doskonalonych w danej grze. Wyrózniono: poziom dotyczacy takich elementów jezyka jak fone my, sylaby, elementy sródsylabowe; poziom obejmujacy wyrazy; poziom dotyczacy zdania; oraz poziom zwiazany z tekstem. Trzeba jednak powie dziec, ze czasami granice nie sa dostatecznie ostre, gdyz cwiczone spraw nosci dotycza jednoczesnie dwóch poziomów. Korzystajac zprzedstawionych propozycji, nie trzeba trzymac sie wier nie zaproponowanej kolejnosci. Wybór gier i zabaw moze byc calkowicie dowolny, zaleznie od intencji doroslego. Nie bez znaczenia pozostaja tak ze zainteresowania dziecka. Wszak najwazniejsza jest tu jego chec i ra dosc ze wspólnej zabawy. Ona ma byc kluczem do zaciekawienia aktyw noscia slowna i wzbudzenia potrzeby doskonalenia jezyka. Na zakonczenie chcialabym zaznaczyc, ze nie roszcze sobie prawa do autorstwa przedstawionych gier. Tak naprawde wiele z nich jest znanych i wykorzystywanych w pracy z malym dzieckiem. Waznym jednak wyda lo mi sie zebranie ich wjednej pozycji, gdyz zwieksza to ich dostepnosc 10 wieka. Czasami zdarza sie tak, ze dzieci, które maja nawet zdolnosci wro dzone, nie osiagaja zadawalajacych wyników w szkole. Najczesciej po wodemjest zaniedbanie rozwoju jezykowego iw efekcie poslugiwanie sie jego bardzo uproszczona wersja. Ograniczenia jezykowe wplywaja nie tylko na pogorszenie poznawcze DLACZEGO DZIAlANIA STYMULUJACEROZWÓJ go, ale takze emocjonalno-spolecznego funkcjonowania dziecka. Osiaga JEZYKA DZIECKA SA TAKIE WAZNE ono nizsze umiejetnosci spolcczne. Brak mozliwosci slownego przedsta wienia wlasnego punktu widzenia, niemoznosc uzgodnienia stanowisk bywa przyczYl1ilpopadania w konflikty. Zdolnosc werbalnego rozwiazy wania nieporozumiCl'i z pewnoscia zredukowalaby liczbe zachowan agre sywnych. Powstawanie niekorzystnych dla rozwoju doswiadczen, doprowadza do Dla wiekszosci z nas mowa jest czynnoscia tak oczywista, ze nie za obnizenia aktywnosci spolecznej izwieksza ryzyko powstawania nieprzy stanawiamy sie wcale nad jej znaczeniem. Ale czy moglibysmy wyobra stosowania spolecznego. Izolacja spoleczna, poczucie osamotnienia, zani zic sobie nasze zycie bez zdolnosci jezykowego porozumiewania sie? zona samoocena, poczucie malej wartosci, to tylko niektóre z negatyw Nawet sytuacja bytnosci cudzoziemca w obcym kr;~jubez znajomosci pa nych zjawisk, wynikajacych z ograniczeJ'i w porozumiewaniu sie. nujacego tam jezyka, nie daje wyobrazenia o ograniczeniach, jakim pod Ponad wszelkil watpliwosc wykazano, ze poprawne i twórcze poslugi lega ktos pozbawiony mozliwosci poslugiwania sie mowa. Cudzoziemiec wanie sie jezykiem, juz we wczesnym okresie, decyduje o dalszej karie opanowal przeciez swój wlasny jezyk, który organizuje iporzadkuje jego rze. Wprawdzie zdarza sie, ze wolniejszy rozwój mowy w pierwszych la sposób myslenia i postrzegania swiata. Pozwala mu takze lepiej panowal: tach nie pociaga za sob;, negatywnych nastepstw, lo jednak dzieci, które nad wlasnym dzialaniem, gdyz mozliwe st;~jesie planowanie i kontrola wczesniej zaczynaja mówic i wczesnie posluguja sie rozwinietym jezy przebiegu wykonywanych czynnosci. Dziecko pozbawione mozliwosci kiem, maja znacznie mniej problemów, tab',Cz nauka szkolna. nabywania jezyka znajduje sie w sytuacji daleko trudniejszej. Ono dopie Chociaz nabywanie jezyka jest niejako zaprogramowane, to rola oto ro odkrywa swiat, dlatego niezbedne sa mu srodki zastepuj;,ce przedmio czenia jest tu niekwestionowana. Wiekszos(: rodziców pomaga wjezyko ty, zjawiska, zdarzenia. Potrzebne jest cos, co pozwoli opisac, przedsta wym rozwoju w sposób naturalny, ale nie zawsze zdaja sobie sprawe, wic sobie otaczajaca rzeczywistosc. Role te pelnia slowa. ze moga ten rozwój wzbogacac. To oni dostarczaja wzorów jezykowych Juz male dzieci staraja sie wywrzec wplyw na innych ludzi. Same tak istwarzaja odpowiednie warunki. Czasami dzialania podejmowane saspon ze podporzadkowuja sie ich poleceniom. Dla sprawnej regulacji zachowan tanicznie, a ()ich skutecznosci przesadza okazywane dziecku zaintereso wazny jest pewien stopien rozwoju jezyka. wanie itroska ojego potrzeby. Nie zawsze tojednak wystarcza. Bywa itak, Znaczenie jezyka polega takze na tym, ze dzieki niemu mozemy zdo ze wymagane sa specjalne ukierunkowane dzialania, zwlaszcza gdy natu bywac wiedze i doswiadczenie bez koniecznosci bezposredniego uczest ralny rozwój jest zjakis wzgledów zaburzony. niczenia w róznych sytuacjach. Gdy jestesmy starsi, stajemy wobec moz Toprzede wszystkim rodzice, apózniej takze nauczyciele odpowiedzial liwosci, czy tez raczej koniecznosci, czytania i pisania. Oba te procesy ni sa za rozwój dziecka, w tym takze jego mowy. Nalezy pamietac, ze wymagaja sporych umiejetnosci jezykowych. Jesli umiejetnosci te sa nie pierwsze lata, gdyjest ono calkowicie zdane na doroslych, decyduja otym, wystarczajace, bedzie to utrudniac opanowanie czytania i pisania. Zosta jak bedzie wygladal sposób jego jezykowego funkcjonowania, takze w la niemy pozbawieni podstawowego narzedzia poznawania swiata. tach pózniejszych. Sposób komunikowania sie wyznaczy jego mozliwosci Poziom rozwoju jezyka w duzej mierze determinuje mozliwosci czlo- edukacyjne, zawodowe oraz stosunki z innymi ludzmi. 12 13 Wielu rodziców zdaje sie o tym nie pamietac, czy tez nie wiedziec. nosci jezykowych. O atrakcyjnosci cwiczen w znacznej mierze decyduje Wlasciwie nie przywiazuja wagi do tego, jak dziecko mówi. Jesli juz ten ich forma, stad propozycja gier izabaw, jako takiego rodzaju aktywnosci, temat pojawia sie, to wylacznie wkontekscie zaburzonej artykulacji. Tym który najlepiej odpowiada potrzebom malego dziecka. Wazne, by wszel czasem dbalosc o wlasciwy rozwój jezyka we wszystkich jego podsyste kie próby zwiazane z rozwijaniem jezyka przebiegaly w atmosferze zaba mach - oto glówny cel domowego wychowania jezykowego'. Zdolnosc wy, rildosci odkrywania i eksperymentowania. rozumienia wypowiedzi, nawet wyrazonej za pomoca skomplikowanych struktur jezykowych, umiejetnosc poslugiwania sie zdaniem rozwinietym, poprawnym pod wzgledem gramatycznym, bogate slownictwo, umiejet nosc zadawania pytan oraz tworzenia dluzszej wypowiedzi spójnej i zro zumialej w oderwaniu od kontekstu - to cel, do którego zmierza dziecko. To.takze p".owinien byc cel rodziców, którzy swiadomie staraja sie pomóc wJego oSlagmeclU. Oczywiscie sprawnosc jezykowa niejest jedynym warunkiem skutecz nego porozumiewania sie· Obok niej wazne sa: umicj'(tnosc dostosowania wypowiedzi do mozliwosci i spolecznej roli rozmówcy, umiej'(tnosc po slugiwania sie jezykiem w okreslonych sytuacjach. Temat wypowiedzi imiejsce jej powstawania narzucaja wybór srodków j'(zykowych, kanal oraz sposób jej przekazu. Istotna jest takze umiej'(tnosc osi'lgania celu zamie rzonego przez nadawce wypowiedzi. Stopniowe opanowywanie zarysowanych ul1liej'(tnosci b'(dzie mozliwe jedynie w sprzyjajacej atmosferze, nastawionej na wyzwalanie potencjalu drzemiacego w dziecku. Stymulacja j'(zykowych umiej'(tnosci, budzenie zaciekawienia jezykiem, wyzwalanie radosci mówienia i checi dzielenia sie uwagami, to tylko niektóre zalozenia wspomnianego juz wczesniej domowego wychowania j'(zykowego. Dzialania te zwlaszcza sil istotne w przypadku dzieci, które nie osia gnely normy jezykowego rozwoju. Wymagaja one kompensacyjnej opie ki, majacej na celu poprawne uksztaltowanie ich jezyka mówionego. Sprzymierzencem zarówno w kompensacyjnym, jak i stymulujacym wychowaniu jezykowym powinno byc przedszkole. Nic jednak nie zasta pi starari rodziców. Aby choc czesciowo pomóc w tych staraniach, przedstawiam w dal szej czesci propozycje takich dzialan, które sluza doskonaleniu umiejet- l l. Termin "domowe wychowanie jezykowe" zapozyczylam z ksiazki Wójtowiczo wej: O wychowaniu jezykowym. Warszawa 1997. Wydaje mi sie on niezwykle trafnie od dawac istote omawianych zagadnien. 14 CZESC I CZASTKI SLÓW - GLOSKI, SYLABY W grach izabawach zc slowami dziccko uswiadamia sobie fakt istnie nia i role najmnicjszych czastck slowa/wyrazu, czyli glosek/liter. Dosko nali umiejetnosc ich wyodrl(bniania i manipulowania nimi. Zwraca uwagl( na sylaby i clemcnty sródsylabowe (rymy, aliteracje). Rozpoznawanic i manipulowanic wymicnionymi elementami jezyka dokonuje sie na podstawic slów znaczacych, dziecko poszcrza wiec jed lIoczesnie zasób leksykalny. CZASTKI SLÓW - GLOSKI, SYLABY CZASTKI SLÓW - GLOSKI, SYLABY WYMYSLAMY SLOWA RÓZNEJ DLUGOSCI KONCZYMY SLOWA • • Gra polega nawyszukaniu slowa zaczynajacego sie podana sylaba· • Gra polega na wyszukiwaniu slów o okreslonej dlugosci. • • Ustalamy, czy pod uwage bierzemy sylaby czy gloski. Wypowiadamy dowolna sylabe. Dziecko ma za zadanie dokonczyc • Dla dziecka mlodszego latwiejsza bedzie zabawa z sylabami. slowo. Wybór slowa jest dowolny, chyba ze wprowadzimy dodat kowe reguly np. odnosnie dlugosci: 2- lub 3-sylabowe, zakresu: Decydujac sie na wariant zgloskami, musimy pamietac o tym, by tylko nazwy przedmiotów, nazwy czynnosci, imiona, itp. liczyc gloski, anie litery. Wjezyku polskim, wbrew pozorom, licz • • ba glosek nic zawsze pokrywa sie z liczba liter. Pozostawienie swobody w tworzeniu slów lub jej ograniczenie dodatkowymi regulami zalezne jest od stawianego celu. Naprzemiennie zdzieckiem wypowiadamy dowolne slowa ookre • Gdy dziecko utworzy slowo, samo podajc inna badz te sama syla slonej dlugosci (np. 2-sylabowe lub m<~j<lc3egloski). Gra trwa az be, okreslajac w tcn sposób zadanie dla wspóluczestnika gry. do wyczerpania pomyslów. Konczy sie, gdy jeden z uczestników • podd(~jesie, nie mogac znalezc kolejnego slowa. • Inny wariant gry polega na tym, ze do podanej sylaby kolejno Zaleznie od zainteresowania gn~jacych, mozna rozgrywac wicie • rund, zmieniajac w kazdej dlugosc poszukiwanych slów. uklada sie slowa tak dlugo, az któremus z uczestników zabraknie pomyslu lub gre uzna sie za nierozstrzygnieta. Nowa sylaba to W grze moze uczestniczyc dowolna liczba osób. Wówczas prze grywajacy albo odpada, albo daje fant. kolejna runda gry. • Inny wariant gry polega na tym, ze kostka do gry pokazuje nam, WAZNE: • jak dlugie slowo mamy utworzyc. • Mozemy brac tu pod uwage liczbe sylab lub glosek. (Ira wzbogaca slownictwo i rozwija plynnosc slowna. Kieruje uwage na hudowe slów. Uczy wyodrebniac sylabe· Doskonali analize i synteze Naprzemiennie z dzieckiem rzucamy kostka i znajdujemy slowo :,Iuchowa. Przy wprowadzeniu dodatkowych regul stymuluje rozwój my odpowiadajace dlugoscia wyrzuconej liczbie kropck. :;lenia. Cirete mozemy wykorzystac takze w pracy nad artykulacja dziecka, WAZNE: I'dy dazymy do utrwalcnia prawidlowego dzwieku. Podawane przez nas Gra tawzbogaca slownictwo irozwija plynnosc slowna. Zwraca takze uwa ·.ylahy beda wówczas zawieraly cwiczone gloski. ge dziecka na strukture slów. Pomaga w doskonaleniu analizy sluchowej. Jest wiec pomocna nie tylko w rozwijaniu jezyka, ale takze w przygoto waniu dzieci do nauki czytania ipisania. Uczy naprzemiennosci ról. Moze byc równiez wykorzystana do pokazania dziecku róznicy pomiedzy glo ska alitera. 19 CZASTKI SLÓW - GLOSKI, SYlABY CZASTKI SLÓW - GLOSKI, SYlABY ZNAJDUJEMY POCZATEK SLOWA ZNAJDUJEMY SLOWA Z OKRESLONA GLOSKA. • • • Gra polega na znalezieniu slowa konczacego sie podana sylaba. Gra polega na wyszukiwaniu slów zawierajacych wskazana glo Jest podobna do gry w konczenie slów. Jest jednak znacznie od • niej trudniejsza. ske kolejno na poczatku, w srodku i na koncu. • .Testzblizona do gier, w których tworzone byly slowa rozpoczyna Proponujemy sylabe, do której dziecko powinno dobrac jedna lub jace sie lub kOl1czacepodana sylaba. Mozemy tu zastosowac po kilka sylab, tak by podana przez nas sylaba byla koncem dowol dobne reguly. • nego slowa, np.: do sylaby ma dziecko moze dopowiedziec ta, • Propozycja ta moze byc trudna dla dzieci mlodszych, które nie tworzac slowo tama lub dwie sylaby lako, tworzac slowo lakoma. mialy wczesniejszych doswiadczen z wyodrebnianiem glosek Gdy dziecko utworzy wyraz, podaje sylabe bed<lcakoncem slowa w slowach. tworzonego przez nas. Zamiana ról nastepuje wielokrotnie. • • Mozemy ja dowolnie modyfikowac, zaleznie od tego, jakim ce lom ma sluzyc. Mozemy np. wybierac slowa na dana gloske be Inny wariant gry polega na wskazywaniu sylaby majacej wysta dace jednoczesnie nazwami zwierzat, pokarmów, przedmiotów, pic w srodku slowa, np.: wykorzystuj'lc czastke ko dziecko moze zabawek, itd. tworzyc takie slowa jak np.: lokomotywa, atakowac, itd. • Jeden z wariantów polega na tym, ze wypowiadamy jakies slowo, WAZNE: a dziecko ma dopowiedziec inne zaczynajace sie ta sama gloska, ale przynalezne do tej samej kategorii znaczeniowej np.: Gra wzbogaca slownictwo irozwija plynnosc slowna. Uczy manipulowac cytryna - ...cebula... takimi czastkami slów jak sylaby. Doskonali analize i synteze sluchowa. Wymaga jednak sporych umiejetnosci w tym zakresie. kon na biegunach - ...klocki... kot - ...koza . Mozemy ja równiez wykorzystac wpracy nad artykulacja dziecka, gdy dazymy do utrwalenia prawidlowego dzwieku. Podawane przez nas syla stokrotka - storczyk. .. by beda WÓWczaszawieraly cwiczone gloski. • Mozemy prosic dziecko ouzasadnianie zwiazku pomiedzy slowa mi, co uczy argumentowania isprzyja poznawaniu pojec ogólnych. • Mozemy takze podawac slowo i prosic dziecko, aby dobralo do niego okreslenie zaczynajace sie ta sama gloska, np.: sok - ...slodki... samolot - sportowy... gazeta - gruba... plastelina - ...pastelowa ... 20 21