Table Of Content

4075 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 308 2 Μαρτίου 2015 ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΩΣ ΕΞΗΣ Η Επιτροπή Ανταγωνισμού, στο πλαίσιο των αρμοδιο− Αριθμ. Γνωμοδότησης 32/VΙI/2013* τήτων της, και ιδίως βάσει του άρθρου 23 παρ. 1 του Γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, βάσει του Ν. 3959/2011, με δική της πρωτοβουλία, διατυπώνει τη άρθρου 23 παρ. 1 του Ν. 3959/2011, με δική της πρωτο− γνώμη της επί του νομοθετικού πλαισίου που διέπει βουλία, επί του νομοθετικού πλαισίου που διέπει την την παραγωγή, τον έλεγχο, την πιστοποίηση και την παραγωγή, τον έλεγχο, την πιστοποίηση και την εμπο− εμπορία στην αγορά τσιμέντου, χύδην και συσκευα− ρία στην αγορά τσιμέντου, χύδην και συσκευασμένου. σμένου. Η παρούσα γνωμοδότηση περιορίζεται στην Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ εξέταση του εν λόγω νομοθετικού πλαισίου εξ’επόψεως ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ των αρχών και κανόνων του ελεύθερου ανταγωνισμού. Οι απόψεις αυτές είναι αυστηρά γενικές και δεν αναφέ− Συνεδρίασε στην αίθουσα Συνεδριάσεων του 1ου ορό− ρονται σε συγκεκριμένες συμπεριφορές επιχειρήσεων, φου, του κτιρίου των Γραφείων της (Κότσικα 1Α και οι οποίες κρίνονται με βάση τις διατάξεις των άρθρων Πατησίων), την 11η Νοεμβρίου 2013, ημέρα Δευτέρα και 1 και 2 του Ν. 3959/2011 και 101 και 102 της Συνθήκης για ώρα 10:00, με την εξής σύνθεση: τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «ΣΛΕΕ»), Πρόεδρος: Δημήτριος Κυριτσάκης. ούτε και δεσμεύουν την Επιτροπή Ανταγωνισμού σε Αντιπρόεδρος: Δημήτριος Λουκάς. υπάρχουσες ή μέλλουσες διαδικασίες και υποθέσεις. Μέλη: Ιωάννης Μπιτούνης, Α. ΓΕΝΙΚΑ Εμμανουέλα Τρούλη, 1. Ένας ρυθμιστικός κανόνας υιοθετείται από τη δη− Βικτωρία Μερτικοπούλου, μόσια διοίκηση και εφαρμόζεται σε έναν οικονομικό Δημήτριος Δανηλάτος και κλάδο με βάση τα οφέλη, τα οποία αποφέρει στο Χρυσοβαλάντου−Βασιλική Μήλλιου, κοινωνικό σύνολο. Ο τρόπος, με τον οποίο θα επιμε− λόγω κωλύματος του τακτικού μέλους, ριστούν τα οφέλη και το κόστος της ρύθμισης, είναι Ιωάννη Αυγερινού. ένα βασικό ερώτημα στη ρυθμιστική διαδικασία. Έτσι, Γραμματέας: Ηλιάνα Κούτρα σύμφωνα με τη θεωρία της οικονομικής ρύθμισης, ένας Πριν από την έναρξη της συζήτησης, ο Πρόεδρος όρι− ρυθμιστικός κανόνας θεσμοθετείται κυρίως για την σε Γραμματέα της υπόθεσης την Ηλιάνα Κούτρα, με προστασία και την ωφέλεια του κοινωνικού συνόλου αναπληρώτρια αυτής την Ευαγγελία Ρουμπή. (δημόσιου συμφέροντος). Στην πράξη, όμως, ένας τέ− Θέμα της συνεδρίασης: «Γνωμοδότηση της Επιτρο− τοιος κανόνας δύναται να εξελιχθεί σε ένα μηχανισμό πής Ανταγωνισμού, βάσει του άρθρου 23 παρ. 1 του προστασίας, όχι του δημοσίου συμφέροντος, αλλά της Ν. 3959/2011, με δική της πρωτοβουλία, επί του νομο− επαγγελματικής ένωσης, της βιομηχανίας ή της κοινω− θετικού πλαισίου που διέπει την παραγωγή, τον έλεγ− νικής ομάδας, στην οποία αφορά1. Με αυτόν τον τρόπο, χο, την πιστοποίηση και την εμπορία στην αγορά τσι− η άσκηση δημόσιας εξουσίας από τα αρμόδια όργανα μέντου, χύδην και συσκευασμένου.» και τους φορείς, κατά την οργάνωση και λειτουργία Η Επιτροπή Ανταγωνισμού, αφού έλαβε υπόψη της, της αγοράς, δύναται να στρεβλώσει τον ανταγωνισμό. τις διατάξεις του 3959/2011 και την υπ’ αριθ. πρωτ. 8120/ Τούτο συμβαίνει ιδίως όταν η κανονιστική ρύθμιση θέ− 18.10.2013 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού, τει περιορισμούς εισόδου (π.χ. αδειοδότηση), επιβάλλει περιορισμούς στην παραγωγή και κατανέμει δικαιώμα− * Από την παρούσα απόφαση έχουν παραλειφθεί, σύμφωνα τα παραγωγής, απονέμει αποκλειστικά δικαιώματα πα− με το άρθρο 28 παρ. 7 του Κανονισμού Λειτουργίας και Δια− χείρισης της Επιτροπής Ανταγωνισμού (ΦΕΚ 54/Β΄/16.1.2013), τα ροχής υπηρεσιών και ορίζει προκαθορισμένες μονοπω− στοιχεία εκείνα, τα οποία κρίθηκε ότι αποτελούν επιχειρηματι− λιακές αμοιβές για συγκεκριμένους επαγγελματίες και κό απόρρητο. Στη θέση των στοιχείων που έχουν παραλειφθεί παραγωγούς, καταλήγοντας έτσι να προστατεύει την υπάρχει η ένδειξη [...]. Όπου ήταν δυνατό τα στοιχεία που παραλείφθηκαν αντικαταστάθηκαν με ενδεικτικά ποσά και 1 George Stigler (1971) “The theory of Economic regulation” αριθμούς ή με γενικές περιγραφές (εντός [...]). Journal of Economics and Management Science 2, no 1. 4076 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) εν λόγω βιομηχανική ένωση ή ομάδα επαγγελματιών αέρα όσο και κάτω από το νερό. Χρησιμοποιείται δε ή επιχειρήσεων από τον ανταγωνισμό2. Σε ορισμένες ως συνδετικό υλικό κατά την παρασκευή σκυροδέματος περιπτώσεις δε, η δράση της διοίκησης μπορεί ακόμη και κονιαμάτων5. να διευκολύνει τις οριζόντιες αντιανταγωνιστικές συ− 5. Το τσιμέντο παράγεται από ένα ενδιάμεσο προϊόν, μπράξεις μεταξύ επιχειρήσεων ή να οδηγήσει ευθέως το «κλίνκερ», το οποίο, για να μετατραπεί σε τσιμέντο, στη δημιουργία δεσπόζουσας θέσης. Αποτέλεσμα της κονιοποιείται και αναμιγνύεται με άλλες ύλες. Οι τύποι όλης αυτής ρυθμιστικής διαδικασίας είναι η αύξηση του τσιμέντου που παρασκευάζονται σε κάθε χώρα του κόστους κατά τη διαδικασία της παραγωγής και εξαρτώνται από τις διαθέσιμες πρώτες ύλες, καθώς και της εμπορίας στις αγορές, καθώς και ο περιορισμός από τη ζήτηση καθενός από αυτούς και περιλαμβάνουν του ανταγωνισμού3. το κοινό τσιμέντο Portland, τα τσιμέντα με ποζολάνη, 2. Οι περιορισμοί εισόδου (πρόσβασης) των ιδιωτικών με ιπτάμενη τέφρα (πυριτική ή ασβεστιτική), με σκωρία επιχειρήσεων στις αγορές διακρίνονται σε δύο τύπους: υψικαμίνου, με πυριτική παιπάλη, με ασβεστόλιθο κ.λπ. (α) σε περιορισμούς που έχουν οριζόντιο χαρακτήρα και Όπως είναι ευνόητο, δεν κυκλοφορούν όλοι οι τύποι εμφανίζονται σε όλους τους κλάδους της οικονομίας και τσιμέντου σε όλες τις χώρες. (β) σε περιορισμούς που διαμορφώνονται αποκλειστικά 6. Η Οδηγία του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινο− σε συγκεκριμένες κλαδικές αγορές. Τα ρυθμιστικά εμπό− τήτων 89/106/ΕOΚ, της 21ης Δεκεμβρίου 1988 (εφεξής «η δια εισόδου επιχειρήσεων σε έναν οικονομικό κλάδο Οδηγία»), η οποία ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με συνοδεύονται από μείωση του ανταγωνισμού και ανά− το ΠΔ 334/94,6 θέσπισε κανόνες για τη διάθεση στην πτυξη της παραοικονομίας4. Σημειώνεται δε ότι, πολλές ενωσιακή αγορά προϊόντων του τομέα των δομικών φορές, το κόστος και η πολυπλοκότητα των διαδικασιών κατασκευών και καθόρισε τη χρήση εναρμονισμένων εισόδου των επιχειρήσεων σε μια αγορά και ο βαθμός προτύπων, ευρωπαϊκών τεχνικών εγκρίσεων και εθνι− που αυτές επηρεάζουν τον ανταγωνισμό υποεκτιμού− κών προτύπων7 προκειμένου ένα προϊόν του τομέα των νται. Περαιτέρω, οι επιβαλλόμενες διαδικασίες εισόδου δομικών κατασκευών να φέρει τη σήμανση «CE» και των επιχειρήσεων σε έναν οικονομικό κλάδο μπορεί να κατά συνέπεια να θεωρείται κατάλληλο προς χρήση. λειτουργούν ως άτυπος περιορισμός του ανταγωνισμού, Η Οδηγία καταργήθηκε από τον Κανονισμό του Ευρω− καθώς το συνολικό κόστος, ο χρόνος ολοκλήρωσης των παϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 305/2011 «για διαδικασιών αδειοδότησης και/ή η πιθανή καθυστέρηση 5 Τα κονιάματα είναι μίγματα τσιμέντου, άμμου και νερού, της Δημόσιας Διοίκησης να ολοκληρώσει τη διαδικασία τα οποία μπορούν να συμπληρώνονται με πρόσθετα, προσμί− αποθαρρύνουν την είσοδο επιχειρήσεων στο συγκεκρι− ξεις και χρωστικές ουσίες, αλλά δεν περιέχουν αδρανή, όπως μένο κλάδο. Σε αυτήν την περίπτωση, εταιρίες που είναι το σκυρόδεμα. Τα κονιάματα χρησιμοποιούνται για κόλληση ήδη αδειοδοτημένες, απολαμβάνουν de facto ευνοϊκής (συναρμογή στοιχείων), για επένδυση (αδιαβροχοποίηση τοί− θέσης στην αγορά. χων και οροφών, φινίρισμα δαπέδων) και για μια σειρά άλλων 3. Εάν οι ρυθμιστικοί κανόνες που επιβάλλουν πε− σκοπών, όπως αρμολόγηση, σοβάτισμα, μόνωση, στεγάνωση, ριορισμούς στην είσοδο των επιχειρήσεων σε έναν κ.λπ. οικονομικό κλάδο στοχεύουν στην προστασία του 6 http://eur−lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CEL EX:31989L0106:el:HTML. Η Οδηγία 89/106/ΕΟΚ ενσωματώθηκε δημοσίου συμφέροντος, θα πρέπει να δικαιολογούνται στο εθνικό δίκαιο με το Προεδρικό Διάταγμα Π.Δ.334/94 (ΦΕΚ από την παροχή υψηλής ποιότητας προϊόντων και Α΄176/25.10.1994). Η Οδηγία τροποποιήθηκε από την Οδηγία του υπηρεσιών και τη διασφάλιση της αδιάκοπης παρο− Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 93/68/ΕΟΚ (ΕΕ 30.8.93 χής τους, με την επιφύλαξη της αρχής της ανταγω− L 220/1) αναφορικά με τη σήμανση CE και τον Κανονισμό του νιστικότητας. Και τούτο, ανεξάρτητα από πιθανούς Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 1882/2003 (ΕΕ εξωγενείς παράγοντες και την επικράτηση συνθηκών 31.10.2003 L 284/1) αναφορικά με την Επιτροπή του άρθρου 19. ανταγωνισμού. 7 Ως Εναρμονισμένο Πρότυπο ορίζεται το πρότυπο που θεσπίζει ένας από τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίη− Β. Η ΑΓΟΡΑ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ σης, βάσει αιτήματος που εκδίδει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (βλ. Β.1 Το προϊόν άρθ. 2 Καν.305/2011 και άρθ. 5 ΠΔ 334/94). 4. Το τσιμέντο αποτελεί σήμερα το ευρύτερα χρησιμο− Ως Ευρωπαϊκή Τεχνική Έγκριση οριζόταν η ευνοϊκή τεχνι− ποιούμενο υλικό στη δομική βιομηχανία. Έχει τη μορφή κή εκτίμηση της καταλληλότητας ενός προϊόντος η οποία λεπτόκοκκης σκόνης, η οποία αποτελείται κατά 90% βασιζόταν σε ελέγχους, δοκιμές και αξιολόγηση βάσει των ερμηνευτικών εγγράφων και των κατευθυντήριων γραμμών από οξείδια ασβεστίου, πυριτίου, αργιλίου και σιδήρου, που αφορούσαν το προϊόν ή την αντίστοιχη ομάδα προϊό− καθώς και από μικρές ποσότητες γύψου και αλάτων ντων και χορηγούνταν σε προϊόντα για τα οποία δεν υπήρχε μαγνησίου, καλίου κ.λπ. Ανήκει στην κατηγορία των εναρμονισμένο ευρωπαϊκό πρότυπο ούτε αναγνωρισμένο εθνι− υδραυλικών υλικών και όταν αναμιγνύεται με νερό έχει κό πρότυπο ούτε εντολή για την κατάρτιση εναρμονισμένου την ιδιότητα να πήζει και να σκληραίνει, τόσο στον προτύπου και σε προϊόντα τα οποία διέφεραν σημαντικά από τα εναρμονισμένα ή τα αναγνωρισμένα εθνικά πρότυπα (βλ. 2 Anne Krueger (1974) “The political economy of the rent άρθ. 6 ΠΔ 334/94). Αντικαταστάθηκε με τον όρο «ευρωπαϊκή seeking society” American Economic Review, June 1974, no 64, τεχνική αξιολόγηση» και ορίζεται ως η τεκμηριωμένη αξιολό− σελ. 291 – 303. Robert Tollison, Gordon Tullock, James Buchanan γηση της απόδοσης προϊόντος του τομέα των δομικών κα− (1980) “Towards a theory of Rent Seeking Society” Texas A.M. τασκευών σε σχέση με τα ουσιώδη χαρακτηριστικά του (βλ. University Press. άρθ. 2 Καν.305/2011). 3 R.H.Coase (1960) “The problem of social cost” The Journal Ως Εθνικό Πρότυπο οριζόταν τόσο το πρότυπο εθνικής of Law and Economics no 3, (October 1960) The University of προέλευσης [ελλείψει εναρμονισμένων προτύπων] όσο και τα Chicago Press. πρότυπα που προέρχονταν από διεθνή ή ευρωπαϊκά πρότυπα 4 Djankov Simeon, La Porta, Rafael, Lopez de Silanes τα οποία είχαν δημοσιευθεί στην επίσημη Εφημερίδα της Ευ− Florencio, Shleifer, Andrei (2002) “The Regulation of Entry” The ρωπαϊκής Ένωσης και ενσωματώθηκαν στο εθνικό δίκαιο (βλ. Quarterly Journal of Economics Vol CXVII issue 1. άρθ. 5 Π.Δ. 334/94). ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 4077 την θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊό− τύπου τσιμέντου αξιολογείται με κριτήρια την αντοχή ντων του τομέα των δομικών κατασκευών και για την του συγκεκριμένου τύπου τσιμέντου στις περιβαλλο− κατάργηση της Οδηγίας 89/106/ΕΟΚ του Συμβουλίου» ντικές συνθήκες (υγρασία), στα γεωλογικά χαρακτη− (εφεξής «ο Κανονισμός»), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την ριστικά του εδάφους και του υπεδάφους, στα ειδικά 24.4.20118. Ο Κανονισμός επιφέρει αλλαγές αναφορικά χαρακτηριστικά της γεωγραφικής περιοχής (παραλιακή με τη θέσπιση εναρμονισμένων τεχνικών προδιαγρα− ζώνη ή μέσα στη θάλασσα − πυθμένας), στα ειδικά φών για τους σκοπούς της αξιολόγησης της απόδοσης χαρακτηριστικά της κατασκευής (γέφυρες, ψηλά κτί− των προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών ρια, διάνοιξη οδικών σηράγγων κτλ) και στις ειδικές και αποβλέπει στην απλούστευση των διαδικασιών συνθήκες (φωτιά). Ο κάθε τύπος τσιμέντου, πέραν της αξιολόγησης της απόδοσης σε σχέση με τα ουσιώδη αντοχής του, αξιολογείται και με βάση την ιδιαίτερη χαρακτηριστικά των προϊόντων του τομέα των δομικών σύνθεσή του και τα συστατικά του (δηλ. αναλογία κλίν− κατασκευών που δεν καλύπτονται από εναρμονισμένο κερ προς άλλα υλικά ή/και την αναλογία του τσιμέντου πρότυπο. Portland προς τρίτα υλικά). 7. Η λεπτομερής καταγραφή των κοινών τύπων τσιμέ− 8. Οι ανωτέρω τύποι αναφέρονται στο κοινό (γκρι) ντου που επιτρέπεται να διακινηθούν στην Ευρωπαϊκή τσιμέντο, το οποίο χρησιμοποιείται κατά κανόνα σε όλα Ένωση έχει πραγματοποιηθεί από τον Ευρωπαϊκό Ορ− τα οικοδομικά έργα και τις κατασκευές. Έχουν, ωστόσο, γανισμό Προτύπων (CEN)9 στη βάση του Ευρωπαϊκού εφαρμογή και στην περίπτωση του λευκού τσιμέντου, Εναρμονισμένου Προτύπου EN 197.1, σχετικού με τα κοι− το οποίο αποτελεί ένα ειδικό προϊόν (με περιορισμένη νά αναγνωρισμένα πρότυπα τσιμέντου στην Ευρωπαϊκή χρήση) που παράγεται όπως το κοινό τσιμέντο, με τη αγορά10. Σύμφωνα με το εν λόγω ευρωπαϊκό πρότυπο, διαφορά ότι στην περίπτωση αυτή κονιοποιείται λευκό οι κοινοί τύποι του τσιμέντου είναι 27. Διακρίνονται κλίνκερ και προστίθεται γύψος. σε: (α) 5 γενικές κατηγορίες: CEM I, CEM II, CEM III, 9. Πέραν των τύπων τσιμέντων που καλύπτονται από CEM IV, CEM V, που σχετίζονται με τη σύσταση του το Ευρωπαϊκό Εναρμονισμένο Πρότυπο EN 197.1, η Ευρω− παραγόμενου τσιμέντου11 και (β) 6 κλάσεις αντοχής, παϊκή Ένωση αναγνωρίζει τύπους τσιμέντου με σήμανση στις οποίες τα τσιμέντα κατατάσσονται ανάλογα με CE που ακολουθούν εξειδικευμένα εθνικά πρότυπα των την αντοχή σε θλίψη κονιάματος πρότυπης σύνθεσης κρατών μελών της (π.χ. Δανίας, Βρετανίας, Σουηδίας, και τρόπου παρασκευής12. Η διαφοροποίηση του κάθε Γαλλίας κ.λπ.). Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρί− ζει προϊόντα τσιμέντου που εισάγονται από τρίτες χώ− 8 Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο 68 του Κανονισμού, τα ρες. Αυτά τα προϊόντα, για να είναι αξιόπιστα ως προς άρθρα 3 έως 28 (απαιτήσεις δομικών υλικών, σήμανση CE, τη σύσταση, την αντοχή τους και την καταλληλότητά υποχρεώσεις οικονομικών φορέων και εναρμονισμένες τεχνι− τους, πρέπει να φέρουν υποχρεωτικά τη σήμανση CE. κές προδιαγραφές), τα άρθρα 36 έως 38 (απλουστευμένες 10. Οι εγχώριες τσιμεντοβιομηχανίες παράγουν τους διαδικασίες), τα άρθρα 56 έως 63 (εποπτεία της αγοράς και 4 από τους 5 τύπους τσιμέντου: CEM I, II, III, IV (γκρι και διαδικασίες διασφάλισης) και τα άρθρα 65 και 66 (κατάργηση και μεταβατικές διατάξεις), καθώς και τα παραρτήματα I, II, III λευκό)13. Η ΓΔΑ δεν διαθέτει ακριβή στοιχεία σχετικά και V, εφαρμόζονται από την 1η Ιουλίου 2013. με την ποσοστιαία κατανομή της παραγωγής ανά τύπο 9 European Committee for Standardization (ECN) https://www. παραγόμενου τσιμέντου. Από τη διεθνή εμπειρία προκύ− cen.eu/cen/pages/default.aspx πτει ότι, σε εθνικές αγορές με παρόμοια μορφολογικά 10 Tα Εναρμονισμένα Ευρωπαϊκά Πρότυπα 197.1 (2000): Τσι− και κλιματικά χαρακτηριστικά με την ελληνική, όπως η μέντο Μέρος−1 «Σύνθεση, προδιαγραφές και κριτήρια συμμόρ− ιταλική αγορά, το μεγαλύτερο μέρος του παραγόμε− φωσης για κοινά τσιμέντα» (2000) και 197.2 (2000): Τσιμέντο νου τσιμέντου είναι της κατηγορίας CEM II (το οποίο Μέρος− 2 «Αξιολόγηση συμμόρφωσης», τέθηκαν σε ισχύ με την αντιπροσώπευε στην Ιταλία τo 72% του συνολικού πα− Υπουργική Απόφαση ΦΕΚ Β΄ 917/10.07.01 και αντικατέστησαν, με μεταβατική περίοδο που έληξε στις 31/12/2001, τα εθνικά ραγόμενου τσιμέντου για το έτος 2011), ενώ ακολουθεί πρότυπα που προέβλεπε το Π.Δ. 244/80. Το πρότυπο EN 197−1 το τσιμέντο της κατηγορίας CEM IV (με αντίστοιχο (2011) αποτελεί τροποποίηση του προϋπάρχοντος προτύπου ποσοστό 14% στην Ιταλία) και εκείνο της κατηγορίας του έτους 2000: ΕΝ 197.1 (2000) και υιοθετήθηκε, μαζί με το CEM I (με αντίστοιχο ποσοστό 9% στην Ιταλία). Μικρό− ΕΝ 197−2/2000 από τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης ως τερη είναι η παραγωγή των τσιμέντων των κατηγοριών «Ελληνικά πρότυπα». Σύμφωνα με την υπό ημετ. αριθ. πρωτ. 9373/28.11.2012 απα− (Ν: κανονική ανάπτυξη αντοχών, R: ταχεία ανάπτυξη αντοχών). ντητική επιστολή του ΤΕΕ σε ερωτηματολόγιο που απέστειλε 13 Οι τύποι τσιμέντου που παράγονται στην Ελλάδα, σύμ− η ΓΔΑ, «η μη απόδοση στην Ελληνική γλώσσα του εναρμονι− φωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η Γενική Διεύθυνση Αντα− σμένου προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 197.1: 2011 αποτελεί εμπόδιο για γωνισμού, είναι: την εφαρμογή του και παραβίαση της αρχής του ελεύθερου Γκρι τσιμέντο: ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά». Κατηγορία CEM I: CEM I 32,5N Γκρι, CEM I 42,5 N Γκρι, CEMI 11 Οι εν λόγω πέντε τύποι τσιμέντου κατηγοριοποιούνται 42,5 R Γκρι, CEM I 52,5 N Γκρι, ως εξής: CEM I: Κοινό τσιμέντο Portland, CEM II: Σύνθετο τσι− Κατηγορία CEM II: CEM II/A−M (P−LL) 42,5 N Γκρι, CEM II/B−M μέντο Portland, CEM III: Σκωριοτσιμέντο, CEM IV: Ποζολανικό (W−P−LL) 32,5 N Γκρι, τσιμέντο και CEM V: Σύνθετο τσιμέντο. Σημειώνεται ότι, τόσο Κατηγορία CEM III: CEM III/A 42,5 N Γκρι, στην πράξη όσο και στα στατιστικά στοιχεία που τηρούνται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο όρος «τσιμέντο Portland» Κατηγορία CEM IV: CEM IV/B (W−P) 32,5 N Γκρι, ASTM C150 περιλαμβάνει όλους τους τύπους τσιμέντου. − TYPEI/II LA Γκρι (το συγκεκριμένο τσιμέντο ακολουθεί το αμε− ρικανικό πρότυπο ASTM C150 και όχι τα ευρωπαϊκά πρότυπα 12 Οι κατηγορίες αυτές είναι: 32.5 Ν, 32.5 R, 42.5 Ν, 42.5 R, 52.5 που έχει υιοθετήσει ο ΕΛΟΤ), CEM IV−SR Γκρι, Ν και 52.5 R, όπου οι αριθμοί προσδιορίζουν την ελάχιστη τυπική αντοχή στη θλίψη του προϊόντος (συνεπώς, όσο μεγαλύτερος Λευκό τσιμέντο: ο αριθμός, τόσο πιο ανθεκτικό το προϊόν) και τα γράμματα CEM I 52,5 N Λευκό, αναφέρονται στην ταχύτητα ανάπτυξης των αντοχών αυτών CEM II/A−LL 42,5 N Λευκό. 4078 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) CEM III (ποσοστό 4% στην Ιταλία) και CEM V (ποσοστό μέντου στην ελληνική επικράτεια, καθώς έξι από τις 1% στην Ιταλία)14. επτά μονάδες βρίσκονται στην ανατολική ηπειρωτική Β.2 Τα γενικά χαρακτηριστικά της αγοράς Ελλάδα17, αυξάνει το κόστος της μεταφοράς και πώλη− 11. Στην αγορά του τσιμέντου δραστηριοποιούνται οι σης του εγχώρια παραγόμενου τσιμέντου στο σύνολο εγχώριες βιομηχανίες παραγωγής τσιμέντου, ενώ πραγ− της ελληνικής επικράτειας. ματοποιούνται και εισαγωγές τσιμέντου από χώρες της (ε) η άμεση σύνδεση της παραγωγής με τη ζήτηση, Ευρωπαϊκής Ένωσης και από τρίτες χώρες. Η διακίνηση καθώς το προϊόν δεν δύναται να αποθηκευθεί για με− του τσιμέντου πραγματοποιείται τόσο από τις ίδιες τις γάλο χρονικό διάστημα, λόγω της υψηλής ευπάθειάς βιομηχανίες, όσο και από ενδιάμεσους εμπόρους, ενώ του και της ευαισθησίας του, σε σχέση με εξωγενείς αγοραστές του παραγόμενου τσιμέντου αποτελούν οι παράγοντες, όπως τις επικρατούσες κλιματολογικές εταιρίες παραγωγής σκυροδέματος, οι κατασκευαστές, συνθήκες σε μια περιοχή (ιδιαίτερα δε την υγρασία). Ως μικροί εργολάβοι, ιδιώτες κ.λπ. εκ τούτου, το ύψος της παραγωγής συνδέεται άμεσα 12. Σύμφωνα με όσα ορίζονται στην εθνική νομοθε− με την πορεία του κλάδου των κατασκευών και με την σία15, η διακίνηση στην Ελλάδα χύδην τσιμέντου ή σε εν γένει εκτέλεση έργων (δημόσια, ιδιωτικά έργα), την μεγασάκκους16, είτε παράγεται σε κράτη μέλη της Ευ− πορεία των έργων αυτών και την ολοκλήρωσή τους. Υπό ρωπαϊκής Ένωσης και διακινείται από άλλους φορείς την τρέχουσα οικονομική συγκυρία η πορεία ολοκλήρω− εκτός των παραγωγών του, είτε παράγεται σε τρίτες σης της κατασκευής των ιδιωτικών και δημόσιων έργων χώρες, γίνεται από κέντρα διανομής, τα οποία είναι (χρονοδιάγραμμα – φυσική πρόοδος εκτέλεσης του έρ− εγκατεστημένα στην Ελλάδα. Το χύδην τσιμέντο, το γου /χρηματοοικονομική πρόοδος/ καταβολή πληρωμών) οποίο διακινείται διά θαλάσσης, μεταφέρεται κυρίως με επηρεάζει τη ρευστότητα των τσιμεντοβιομηχανιών. ειδικά τσιμεντοφόρα πλοία (καλούμενα ως πνευματικά Ένας πρόσθετος παράγοντας, που αφορά κυρίως στα αυτοεκφορτώμενα πλοία), τα οποία διαθέτουν ειδικό δημόσια έργα, είναι η πορεία των εθνικών και κοινοτικών εξοπλισμό, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η διατήρηση χρηματοδοτήσεων προς τις κατασκευαστικές εταιρί− των ποιοτικών χαρακτηριστικών του τσιμέντου και η ες, οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τη χρηματοοικονομική ασφαλής και περιβαλλοντικά ορθή διακίνηση. Η μετα− κατάσταση (ρευστότητα) των συγκεκριμένων εταιριών. φορά του χύδην τσιμέντου στην ξηρά γίνεται με ειδικά Η καθυστέρηση εκταμίευσης εθνικών και κοινοτικών πό− σιλοφόρα οχήματα, τα οποία διαθέτουν καθαρούς, υδα− ρων, ανεξάρτητα από την πορεία του έργου, δημιουργεί τοστεγείς και σφραγισμένους χώρους προκειμένου να πρόβλημα ρευστότητας στις κατασκευαστικές εταιρίες, παρέχουν πλήρη προστασία από την υγρασία. οι οποίες αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώ− 13. Τα γενικά χαρακτηριστικά της εγχώριας αγοράς σεις τους έναντι των τσιμεντοβιομηχανιών. Επιπλέον,18 τσιμέντου είναι τα ακόλουθα: οι τσιμεντοβιομηχανίες, υπό τις παρούσες συνθήκες (α) ο περιορισμένος αριθμός των εταιριών παραγω− και το καθεστώς αβεβαιότητας του χρόνου πληρωμής γής που δραστηριοποιούνται στην ελληνική επικρά− ή μη πληρωμής των οφειλομένων, καθίστανται πιο επι− τεια [ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ − μέλος του Ομίλου Lafarge (εφε− φυλακτικές προς τους πελάτες τους και ακολουθούν ξής «Lafarge/ΑΓΕΤ Ηρακλής»), ΧΑΛΥΨ ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ αυστηρότερη πιστωτική πολιτική. Α.Ε. − μέλος του Ομίλου Italcimenti (εφεξής «Χάλυψ/ (στ) η εποχικότητα της ζήτησης, καθώς η οικοδομική Italcementi»), Α.Ε. ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ ΤΙΤΑΝ − μητρική εταιρία δραστηριότητα μειώνεται κατά τους χειμερινούς μήνες. του Ομίλου ΤΙΤΑΝ (εφεξής «ΤΙΤΑΝ Α.Ε.»)]. (η) το υψηλό ενεργειακό κόστος για την παραγωγή (β) η ομοιογένεια του προϊόντος, καθώς το προϊόν της του προϊόντος19. κάθε εγχώριας τσιμεντοβιομηχανίας, ανεξάρτητα του (θ) το υψηλό κόστος προσαρμογής στην περιβαλλο− τύπου και της κλάσης αντοχής του, δεν διαφέρει από ντική νομοθεσία (αυτό περιλαμβάνει κόστος αδειοδότη− εκείνο των άλλων εγχώριων τσιμεντοβιομηχανιών ούτε σης, χωροθέτησης, αγοράς και πώλησης δικαιωμάτων αντικειμενικά (από άποψη τεχνικών χαρακτηριστικών) ρύπων κ.λπ.). ούτε υποκειμενικά (από άποψη βασικών καταναλωτικών (ι) οι υψηλές απαιτήσεις σε ελέγχους (επαναλαμβα− χαρακτηριστικών/προτιμήσεων). νόμενοι έλεγχοι πιστότητας του προϊόντος), οι οποίοι (γ) η γεωγραφική συγκέντρωση των μονάδων παραγω− πιθανόν να αποθαρρύνουν τη δραστηριοποίηση νέων γής σε περιοχές όπου υπάρχει επάρκεια πρώτων υλών επιχειρήσεων στην παραγωγή και/ ή εμπορία του προ− (πετρωμάτων) και επιτρέπεται η εξόρυξη τους (Εύβοια, ϊόντος, σε συνδυασμό και με τους λοιπούς παράγοντες Αττική, Μαγνησία, Αχαΐα). κόστους. (δ) το υψηλό κόστος μεταφοράς του προϊόντος, το 17 Οι 4 από τις 7 μονάδες παραγωγής βρίσκονται στην οποίο συνεπάγεται και τη διαφοροποίηση της τιμής Εύβοια και την Αττική. Μία μονάδα (της εταιρίας Τιτάν Α.Ε.) του μεταξύ των διαφόρων γεωγραφικών περιοχών. Σύμ− βρίσκεται στο νομό Αχαΐας, μία μονάδα (επίσης της εταιρίας φωνα με τα στοιχεία που παρέχει η Ένωση Ελληνικών Τιτάν Α.Ε.) βρίσκεται στο νομό Θεσσαλονίκης και μία μονάδα Τσιμεντοβιομηχανιών, η οδική μεταφορά του τσιμέντου (της εταιρίας Lafarge/ΑΓΕΤ Ηρακλής) βρίσκεται στο νομό Θεσ− σε ακτίνα μεγαλύτερη των 300 χιλιομέτρων από το σαλίας. Πηγή: ιστοσελίδα της Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών σημείο παραγωγής κρίνεται ασύμφορη. Η ανισομερής Ελλάδος, http://www.hcia.gr/2aGR.html γεωγραφική κατανομή των μονάδων παραγωγής τσι− 18 Βλ. ενδειτκικά σελ 95 στην «Ετήσια Οικονομική έκθεση της χρήσεως που έληξε 31/12/2012 του Ομίλου και της εται− 14 Βλέπε: Associazione Italiana Tecnico Economica Cemento ρίας ΑΓΕΤ Ηρακλής» http://www.lafarge.gr/Heracles_Financial_ “Relazione Annuale 2011”. Report_2012_Gr.pdf 15 Βλ. κατωτέρω, ενότητα Γ. («Το Θεσμικό Πλαίσιο») και 19 Σύμφωνα την υπό ημετ. αριθ. πρωτ. 9043/19.11.2012 απα− υποσημείωση 62. ντητική επιστολή της Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδος, 16 Βλ. κατωτέρω, ενότητα Γ. («Το Θεσμικό Πλαίσιο») και το κόστος ενέργειας καλύπτει συνήθως το 25% − 30% του υποσημείωση 63. συνολικού κόστους παραγωγής τσιμέντου. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 4079 (ια) ο μεγάλος αριθμός αγοραστών του προϊόντος ότι η ετήσια κατά κεφαλήν εγχώρια ζήτηση τσιμέντου (εταιριών παραγωγής σκυροδέματος, κατασκευαστών, τη συγκεκριμένη δεκαετία ήταν μια από τις υψηλότερες μικρών εργολάβων κ.λπ.). στον κόσμο, καθώς οι τρεις αγορές που ξεπερνούσαν Β.3. Η Παραγωγή στην Ελλάδα σε κατά κεφαλήν κατανάλωση την ελληνική αγορά ήταν 14. Όπως προαναφέρθηκε, στην ελληνική επικράτεια το Λουξεμβούργο, η Κίνα και η Ισπανία23. δραστηριοποιούνται οι ως άνω τρεις εταιρίες παραγω− 16. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρείχε στη ΓΔΑ η γής τσιμέντου, και συγκεκριμένα η εταιρία ΤΙΤΑΝ Α.Ε., Ένωση Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδας24, οι καταναλω− με μέγιστη δυναμικότητα ετήσιας παραγωγής τους 7,5 τές τσιμέντου στην εγχώρια αγορά χωρίζονται σε 4 εκατομμύρια τόνους, η εταιρία Lafarge/ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ, κατηγορίες: (1) τις εταιρίες παραγωγής σκυροδέματος, με μέγιστη δυναμικότητα ετήσιας παραγωγής τους 9,3 οι οποίες απορροφούν το 60% της ετήσιας παραγωγής εκατομμύρια τόνους, και η εταιρία ΧΑΛΥΨ/Italcementi, τσιμέντου, (2) τις τεχνικές εταιρίες, οι οποίες απορ− με μέγιστη δυναμικότητα ετήσιας παραγωγής το 1 εκα− ροφούν περίπου το 10% της ετήσιας παραγωγής, (3) τομμύριο τόνους20. Το σύνολο των μονάδων παραγωγής τις εταιρίες προκατασκευών, οι οποίες απορροφούν τσιμέντου στην ελληνική επικράτεια είναι επτά, εκ των περίπου το 5% της ετήσιας παραγωγής τσιμέντου και οποίων δύο (2) μονάδες είναι ιδιοκτησίας της εταιρίας (4) τους χονδρέμπορους που προμηθεύουν μικρούς Lafarge/ΑΓΕΤ Ηρακλής21, τέσσερις (4) μονάδες είναι ιδιο− εργολάβους και τελικούς καταναλωτές και οι οποίοι κτησίας της εταιρίας ΤΙΤΑΝ Α.Ε. και μία (1) της εταιρίας απορροφούν έως και το 25% της ετήσιας παραγωγής. Χάλυψ/Italcementi. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέχει Επιπλέον, περίπου το 75% του τσιμέντου στην Ελλάδα η Ένωση Tσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδος στην ιστοσελί− πωλείται χύδην και το 25% πωλείται συσκευασμένο σε δα της, την περίοδο 2000 – 2009, λόγω της αυξημένης σάκους μέχρι 50 κιλών. Η διακίνηση του σακκευμένου εγχώριας ζήτησης, οι 3 εγχώριες τσιμεντοβιομηχανίες τσιμέντου, πέραν από τις ίδιες τις εταιρίες παραγωγής, λειτούργησαν με το μέγιστο της δυναμικότητας πα− γίνεται αποκλειστικά από τους εμπόρους (μάνδρες). ραγωγής τους για να καλύψουν τόσο την αυξανόμενη B.5 Οι Εισαγωγές τσιμέντου εγχώρια ζήτηση όσο και τις εξαγωγές. 17. Οι επίσημες εισαγωγές γκρι τσιμέντου για την Β.4 Η Ζήτηση στην Ελλάδα κάλυψη της εγχώριας ζήτησης, όπως αυτές καταγρά− 15. Ο μεγάλος αριθμός δημοσίων και ιδιωτικών έργων φονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ήταν 106.073 συνέβαλε στην αύξηση της ζήτησης τσιμέντου στην ελ− τόνοι το 2011 και η αξία αυτών 7.621.881 ευρώ25. Θα πρέ− ληνική αγορά, τη δεκαετία 2000 – 2009. Από τις αρχές πει να σημειωθεί ότι οι επίσημες ετήσιες εισαγωγές του 2009, η ζήτηση τσιμέντου στην ελληνική αγορά γκρι τσιμέντου δεν ξεπερνούσαν τους 3.500 τόνους άρχισε να μειώνεται σημαντικά λόγω της οικονομικής στην ελληνική επικράτεια και καταλάμβαναν μόλις το συρρίκνωσης (economic depression). Σύμφωνα με τα 0,003% της συνολικής εγχώριας ζήτησης, την περίοδο στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, οι εγχώριες 2000 – 2006, ενώ το 2011 ανήλθαν στο 1,6% της συνο− πωλήσεις τσιμέντου στην Ελλάδα το 2011 ήταν 6.751.715 λικής εγχώριας ζήτησης. τόνοι και η αξία αυτών ήταν 566 εκατ. ευρώ. Την περίοδο 18. Τα ανωτέρω μικρά ποσοστά εισαγωγών (βάσει των 2010 – 2012, η εγχώρια ζήτηση παρουσίασε σημαντική στοιχείων στην κατοχή της Υπηρεσίας δεν είναι σαφές μείωση (−54,5%) συγκριτικά με τα επίπεδα ζήτησης τη σε ποιο βαθμό μέρος των ανωτέρω εισαγωγών μπορεί δεκαετία 2000 – 2009, όταν η μέση ετήσια ζήτηση ξε− να αποδοθεί στις δραστηριοποιούμενες στην Ελλάδα περνούσε τα 11 εκατομμύρια τόνους και η μέση αξία τσιμεντοβιομηχανίες) καταδεικνύουν την έλλειψη εναλ− αυτών τα 835 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η ελληνική αγορά λακτικών πηγών προμήθειας για την εγχώρια ζήτηση διατηρείται, παρά την οικονομική κρίση, στις αγορές με και ως εκ τούτου τις μειωμένες ανταγωνιστικές πιέσεις την υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση τσιμέντου που υφίστανται οι εγχώριες τσιμεντοβιομηχανίες από μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών της Ευρώπης. Η μέση τρίτες παραγωγικές ή εισαγωγικές επιχειρήσεις. ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση τσιμέντου στην Ελ− 19. Εξάλλου, από τα έως σήμερα στοιχεία στην κα− λάδα, κατά τη δεκαετία 2000 – 2009, προσέγγισε τα τοχή της Υπηρεσίας, δεν φαίνονται να δραστηριοποι− 1.000 κιλά, ενώ η μέση κατά κεφαλήν κατανάλωση τσιμέ− ούνται στην ελληνική επικράτεια αμιγώς εισαγωγικές ντου μειώθηκε στα 626 κιλά το έτος 201122. Σημειώνεται τσιμέντου επιχειρήσεις, με αντικείμενο δραστηριότητας 20 Πηγή: ιστοσελίδα της Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών την περαιτέρω εμπορία του εισαγόμενου προϊόντος. Ελλάδος, http://www.hcia.gr/2aGR.html. Η ετήσια συνολική δυ− Η πλειοψηφία των εισαγωγών που διενεργούνται, διε− ναμικότητα παραγωγής των εγχώριων τσιμεντοβιομηχανιών συμπεριλαμβάνει και 1 εκατομμύριο τόνους λευκού τσιμέντου. Association (Cembureau): “Activity Report 2010” Brussels. http:// 21 Τον Απρίλιο του 2013,η ΑΓΕΤ Ηρακλής/Lafarge προχώρησε www.cembureau.eu/sites/default/files/Activity_Report_2010.pdf στο κλείσιμο της μονάδας της στην Χαλκίδα μειώνοντας το 23 Βλέπε Πίνακα: «Κατανάλωση τσιμέντου κατά κεφαλήν, σύνολο των μονάδων παραγωγής της από τρεις σε δύο. Σύμ− 2007 – 2010» του Παραρτήματος 1. Επίσης, σύμφωνα με τα φωνα με τις δηλώσεις της ίδιας της εταιρίας αυτό το γεγονός διαθέσιμα στοιχεία, κατά την πρώτη πενταετία του 2000, η δεν θα επηρεάσει την παραγωγική της ικανότητα. http://www. κατά κεφαλήν κατανάλωση τσιμέντου στην Ιρλανδία και την enet.gr/?i=news.el.article&id=356738. Ισπανία ξεπέρασε την αντίστοιχη στην Ελλάδα. 22 Οι αντίστοιχες κατά κεφαλήν καταναλώσεις τσιμέντου 24 Βλ. υπό ημετ. αριθ. πρωτ. 9043/19.11.2012 απαντητική επι− στις ευρωπαϊκές αγορές, το έτος 2010 ήταν: 576 κιλά στην στολή της Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδος σε ερωτη− Ελλάδα, 565 κιλά στην Ιταλία, 568 κιλά στην Αυστρία, 637 κιλά ματολόγιο που απέστειλε η ΓΔΑ. στην Ελβετία, 538 στο Βέλγιο, 546 στην Πορτογαλία, 532 στην 25 Στις ετήσιες συνολικές εισαγωγές τσιμέντου πρέπει να Ισπανία, 313 κιλά στη Γαλλία, 301 κιλά στη Γερμανία, 335 κιλά προστεθούν 62.000 τόνοι λευκών τσιμέντων Portland, η αξία στη Φιλανδία, 337 κιλά στη Νορβηγία, 313 κιλά στη Βουλγαρία, των οποίων το έτος 2011 ανήλθε σε 4,7 εκατομμύρια ευρώ. Το 418 κιλά στην Κροατία, 159 κιλά στη Μεγάλη Βρετανία και 648 έτος 2003, οι εισαγωγές λευκού τσιμέντου ήταν μόλις 84 τόνοι κιλά στην Τουρκία. Βλέπε ενδεικτικά: Τhe European Cement και η αξία αυτών 88 χιλιάδες ευρώ. 4080 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) νεργούνται με στόχο την ιδιοκατανάλωση, και μόνο σε η αντίστοιχη μέση τιμή του παραγόμενου κλίνκερ ήταν περιπτώσεις αδυναμίας άμεσης χρήσης του τσιμέντου 45 ευρώ ανά τόνο27. Σε χώρες όπως το Βέλγιο, η Βουλ− ή/ και αποθήκευσης αυτού διενεργούνται μεταπωλήσεις γαρία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Πολωνία και η Ρουμανία, άμεσης παράδοσης (spot). η μέση τιμή παραγωγού ήταν μεταξύ 60 και 70 ευρώ Β.6 Οι Εξαγωγές τσιμέντου ανά τόνο. Στην Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία 20. Λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες συνθήκες στην και την Αυστρία, η μέση τιμή παραγωγού ήταν μεταξύ ελληνική οικονομία, το μερίδιο των εξαγωγών στο σύ− 70 και 80 ευρώ ανά τόνο, ενώ στη Δανία, τη Γαλλία και νολο του κύκλου εργασιών μιας εγχώριας επιχείρησης τη Φινλανδία, η μέση τιμή ήταν υψηλότερη, φθάνοντας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο βαθμό ρευστότητάς τα 104 ευρώ ανά τόνο (στη Δανία). της. Ειδικά την τρέχουσα περίοδο, η υψηλή ρευστότητα 24. Κατά την περίοδο από το 2002 μέχρι και το 2011 των επιχειρήσεων αποτελεί ένα σημαντικό πλεονέκτη− παρατηρούνται έντονες διαφοροποιήσεις της μέσης μα, το οποίο ενισχύει τη θέση τους στην αγορά, στην τιμής του τσιμέντου, τόσο διαχρονικά όσο και μεταξύ οποία δραστηριοποιούνται. των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σταθερά 21. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστι− χαμηλές τιμές εμφανίζονται στην Εσθονία, στη Γερμανία κής Αρχής, οι εξαγωγές γκρι τσιμέντου Portland των και στη Λιθουανία, ενώ σταθερά υψηλές τιμές παρουσι− εγχώριων τσιμεντοβιομηχανιών κυμαίνονταν στα 4 άζονται στη Γαλλία και στη Δανία. Χαρακτηριστικό είναι, εκατομμύρια τόνους το 2000 και η αξία αυτών ήταν επίσης, το γεγονός ότι η μέση τιμή του τσιμέντου στην 153 εκατομμύρια ευρώ. Το έτος 2010, οι εξαγωγές γκρι Τουρκία, από το έτος 2007 και μέχρι το 2010, το οποίο τσιμέντου κυμαίνονταν στα 3 εκατομμύρια τόνους και είναι και το τελευταίο έτος, για το οποίο υπάρχουν η αξία αυτών ήταν 117 εκατομμύρια ευρώ. Το έτος 2011, διαθέσιμα στοιχεία για τη συγκεκριμένη χώρα, ήταν χα− πιθανότατα λόγω της οικονομικής ύφεσης στην Ευρώπη μηλότερη από εκείνη που επικρατούσε σε οποιοδήποτε και την Αμερική, οι εξαγωγές μειώθηκαν στο 1,5 εκα− κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης28. τομμύριο τόνους και η αξία αυτών στα 61 εκατομμύρια 25. Ειδικότερα για την Ελλάδα, σύμφωνα με τα ευρώ. Κύριες αγορές υποδοχής του ελληνικού τσιμέντου στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και της ήταν οι αγορές των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ευρω παϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, η μέση τιμή του Ισπανίας, της Ιταλίας, της Αλβανίας και για ένα μεγά− εγχώριου παραγόμενου τσιμέντου (τιμή εγχώριου παρα− λο διάστημα, οι αγορές της Γαλλίας και της Νιγηρίας. γωγού29) κυμάνθηκε στα 76 ευρώ ανά τόνο το έτος 2011 Η άμεση δραστηριοποίηση των Ομίλων των τριών εται− και η μέση τιμή του κλίνκερ, του βασικού προϊόντος για ριών που δραστηριοποιούνται στην εγχώρια παραγω− την παραγωγή του τσιμέντου, στα 31 ευρώ ανά τόνο.30 γή τσιμέντου, με την ίδρυση μονάδων παραγωγής σε Βάσει των ανωτέρω στοιχείων, για την περίοδο μετά πολλές αγορές του εξωτερικού (ΗΠΑ, Αίγυπτος, FYROM, το 2006, και παρά την πτώση της εγχώριας ζήτησης Σερβία, Βουλγαρία, Βρετανία), περιόρισε την εξαγωγική τσιμέντου, ο μέσος όρος της τιμής εγχώριου παρα− δραστηριότητα των εταιριών τους που δραστηριοποι− γωγού εκτινάχθηκε από τα 63 ευρώ ανά τόνο το 2005, ούνται στην ελληνική αγορά. στα 71 ευρώ ανά τόνο το 2006, στα 80 ευρώ ανά τόνο Β.7 Οι Τιμές το 2009, και υποχώρησε τελικά στα 76 ευρώ ανά τόνο 22. Όπως προαναφέρθηκε, το προϊόν της κάθε τσι− το 2011. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι το έτος 2011 η μεντοβιομηχανίας δεν διαφέρει από εκείνο των άλλων τσιμεντοβιομηχανιών ούτε αντικειμενικά (από άποψη παρατηρούμενων διαφοροποιήσεων στη μέση τιμή του τσι− τεχνικών χαρακτηριστικών) ούτε υποκειμενικά (από άπο− μέντου μπορεί να οφείλεται στη διαφορετική κατανομή της συνολικής πωλούμενης ποσότητας μεταξύ συσκευασμένου και ψη βασικών καταναλωτικών χαρακτηριστικών/προτιμή− χύδην τσιμέντου. Αντίστοιχη επίδραση μπορεί να ασκεί και η σεων), με συνέπεια να χαρακτηρίζεται ως ομοιογενές. παρατηρούμενη διαφορά στην τιμή του εγχωρίως πωλούμενου Σύμφωνα με την οικονομική θεωρία, η ομοιογένεια του και του εξαγόμενου τσιμέντου. προϊόντος σε συνδυασμό με την ύπαρξη διαφάνειας 27 Βλέπε Πίνακα 5: «Η μέση τιμή του τσιμέντου Portland στην αγορά αναφορικά με τους όρους εμπορικής και και του κλίνκερ (τιμή παραγωγού σε €/kg) στα κράτη – μέλη τιμολογιακής πολιτικής συνιστούν παράγοντες που δι− της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην Τουρκία (2002 – 2011)» του ευκολύνουν την επικράτηση ενιαίας τιμής για το πωλού− Παραρτήματος 1. Για τη μέση τιμή πώλησης του εγχώριου μενο προϊόν. Περαιτέρω, και οι τρεις εγχώριες εταιρίες παραγόμενου τσιμέντου για το το σύνολο των χωρών της παραγωγής παράγουν τους τέσσερις από τους πέντε Ε.Ε. βλέπε Eurostat http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/ portal/prodcom/data/tables_excel τύπους τσιμέντου, CEM I, II, III, IV (γκρι και λευκό). Έτσι, 28 Σημειώνεται ότι, στην Τουρκία, χορηγούνται κρατικές ενι− δεν υπάρχει διαφοροποίηση του πωλούμενου προϊόντος σχύσεις στις επιχειρήσεις παραγωγής τσιμέντου, γεγονός το ως αποτέλεσμα της πιθανής εξειδίκευσης μιας εκ των οποίο μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση των τιμών σε χαμηλά τριών εταιριών στην παραγωγή συγκεκριμένου τύπου επίπεδα. τσιμέντου. 29 Βλ. υποσημείωση 28. 23. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστι− 30 Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση κής Υπηρεσίας, το έτος 2011, η μέση τιμή του παραγό− της τιμής μεταξύ του λευκού και του γκρι τσιμέντου. Ενδει− μενου τσιμέντου στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κτικά αναφέρεται, περαιτέρω, ότι η μέση τιμή εισαγωγής του (τιμή παραγωγού στην ΕΕ26) ήταν 71 ευρώ ανά τόνο, όταν λευκού τσιμέντου, το έτος 2011, ήταν 75,8 ευρώ (CIF − Cost, Insurance and Freight, δηλαδή όπου ο αγοραστής αναλαμβάνει 26 Η μέση τιμή παραγωγού προκύπτει ως ο λόγος της συ− τον κίνδυνο της απώλειας ή της ζημιάς των εμπορευμάτων νολικής αξίας της πωλούμενης ποσότητας προς το συνολικό ή πρόσθετων εξόδων που ενδέχεται να ανακύψουν μετά τη όγκο αυτής. Σημειώνεται ότι η τιμή πώλησης του τσιμέντου φόρτωση και αποστολή των εμπορευμάτων) και η μέση τιμή διαφοροποιείται ανάλογα με τη συσκευασία (η τιμή πώλησης εξαγωγής τα 54,7 ευρώ (FOB − Free On Board, δηλαδή όπου ο του σακευμένου τσιμέντου είναι σημαντικά υψηλότερη εκείνης πωλητής παραδίδει το προϊόν στο μεταφορέα που του υπο− του τσιμέντου που πωλείται χύδην). Ως εκ τούτου, μέρος των δεικνύει ο αγοραστής, χωρίς να φέρει περαιτέρω ευθύνη). ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 4081 μέση τιμή παραγωγού για τις ποσότητες τσιμέντου που παϊκών αγορών καταδεικνύει ότι η τιμή πώλησης του παρήχθησαν εγχώρια και διακινήθηκαν στην ελληνική τσιμέντου στην εγχώρια αγορά είναι υψηλότερη από αγορά (ήτοι αφαιρουμένων των εξαγωγών κατά τον τη μέση ευρωπαϊκή τιμή. υπολογισμό της μέσης τιμής) (εγχώρια τιμή παραγωγού) Β.8 Οι Εταιρίες κυμάνθηκε σε υψηλότερα επίπεδα. 29. Όπως προαναφέρθηκε, στην ελληνική επικράτεια 26. Παράλληλα, η διαφορά μεταξύ της εγχώριας τιμής δραστηριοποιούνται τρεις εταιρίες παραγωγής τσιμέ− παραγωγού και της αντίστοιχης τιμής του εγχώρια πα− ντου, η Lafarge/ΑΓΕΤ Ηρακλής, η ΤΙΤΑΝ Α.Ε. και η Χάλυψ/ ραγόμενου τσιμέντου που εξήχθη προς τρίτες αγορές Italcementi. Από τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι η (τιμή FOB31) (τιμή εξαγωγής) διευρύνθηκε σημαντικά. κερδοφορία των τριών εγχώριων εταιριών παραγωγής Ειδικότερα, η μέση εγχώρια τιμή παραγωγού ήταν 76 τσιμέντου ήταν σημαντική κατά τη χρονική περίοδο ευρώ ανά τόνο το έτος 2002, όταν η αντίστοιχη μέση 2003 – 2008. Από το έτος 2009 και έπειτα, τόσο ο κύ− τιμή εξαγωγής για το ίδιο έτος ήταν 39 ευρώ ανά τόνο. κλος εργασιών όσο και τα καθαρά κέρδη των εταιριών Το έτος 2011, η μέση εγχώρια τιμή παραγωγού ήταν μειώθηκαν σημαντικά, με αποτέλεσμα τα έτη 2011 και 89 ευρώ ανά τόνο, όταν η αντίστοιχη τιμή εξαγωγής 2012 και οι τρεις εταιρίες να εμφανίσουν αρνητικά απο− ήταν 40 ευρώ ανά τόνο. Η μέγιστη διαφορά μεταξύ της τελέσματα (ζημίες). εγχώριας τιμής παραγωγού και της τιμής εξαγωγής 30. Όσον αφορά στη σχετική ισχύ των ανωτέρω εται− φαίνεται να σημειώθηκε το έτος 2010, όταν η εγχώρια ριών στην αγορά, θα μπορούσε κατ’ αρχήν να συνα− τιμή παραγωγού διαμορφώθηκε στα 96 ευρώ ανά τόνο χθεί η εκτίμηση ότι οι εταιρίες ΤΙΤΑΝ Α.Ε. και Lafarge/ και η τιμή εξαγωγής στα 38 ευρώ ανά τόνο. ΑΓΕΤ Ηρακλής είναι σχετικά ισοδύναμες από οικονομική 27. Η Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή δεν διαθέτει στοι− άποψη, ενώ η Χάλυψ/Italcementi εμφανίζει μικρότερη χεία για τις τελικές τιμές καταναλωτή του παραγόμενου δυναμικότητα. Ως δείγματα σχετικής οικονομικής ισο− στην Ελλάδα τσιμέντου και αυτό διότι το 75% του πα− δυναμίας των δύο πρώτων εταιριών, αναφέρονται η ραγόμενου τσιμέντου πωλείται χύδην και άμεσα χωρίς μέγιστη παραγωγική ικανότητά τους, ο κύκλος εργασιών διαμεσολάβηση εμπόρων (και συνεπώς με μικρό κόστος τους, ο οποίος κατά τη χρονική περίοδο 2008 − 2011 συναλλαγής) από τους παραγωγούς σε συγκεκριμένες ήταν περίπου ισοδύναμος, η κερδοφορία τους, τα με− κατηγορίες πελατών (εταιρίες παραγωγής σκυροδέ− ρίδιά τους στην αγορά, η σχετικά ισοδύναμη ανάπτυξη ματος, τεχνικές εταιρίες, εταιρίες προκατασκευών), των δικτύων διανομής τους33, καθώς και η ισοδύναμη γεγονός που επιτρέπει την πώληση του τσιμέντου με ανάπτυξη των εξαγωγών τους (γεγονός που τους προ− ειδικές εκπτώσεις (10% − 20%), σε τιμές χαμηλότερες σφέρει ρευστότητα). από τη μέση εγχώρια τιμή παραγωγού. Μεγαλύτερο Β.9 Τα Κέντρα Διανομής κόστος συναλλαγής πιθανολογείται ότι υφίσταται για 31. Η ανισομερής γεωγραφική κατανομή των μονάδων το υπόλοιπο 25% του συνόλου του τσιμέντου που πω− παραγωγής τσιμέντου στην ελληνική επικράτεια, καθώς λείται στην ελληνική αγορά, το λεγόμενο συσκευασμένο 6 από τις 7 μονάδες βρίσκονται στην ανατολική ηπει− τσιμέντο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η ΓΔΑ, ρωτική Ελλάδα, δημιουργεί δυσκολίες στη μεταφορά η τρέχουσα τελική τιμή, στην οποία αγοράζει συσκευ− και πώληση του εγχώριου τσιμέντου στο σύνολο της ασμένο τσιμέντο ο μικρός κατασκευαστής και ιδιώτης ελληνικής αγοράς. Για το λόγο αυτό, οι δύο μεγαλύ− από τον έμπορο (μανδρά) στην Αττική, διαμορφώνεται τερες εγχώριες εταιρίες παραγωγής τσιμέντου έχουν στα […]. Συνεπώς, η λιανική τιμή πώλησης του συσκευα− εγκαταστήσει κέντρα διανομής και χώρους μικρής διάρ− σμένου τσιμέντου32 στους μικρούς καταναλωτές (μικροί κειας αποθήκευσης τσιμέντου (silo), τα οποία καλύπτουν εργολάβοι/κατασκευαστές που είναι κατά κανόνα οι το σύνολο της ελληνικής ηπειρωτικής επικράτειας34. Το πελάτες του συσκευασμένου τσιμέντου) διαμορφώνεται κέντρο διανομής λειτουργεί ως ο τόπος τελικής παρά− σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα από τη μέση εγχώρια δοσης του παραγόμενου τσιμέντου προς τον πελάτη τιμή παραγωγού, στην οποία κατά κανόνα προμηθεύο− της περιφέρειας (εταιρία παραγωγής σκυροδέματος, νται το χύδην τσιμέντο οι μεγάλοι καταναλωτές, μετά έμπορο, κατασκευαστή, εταιρία προκατασκευών) και και την αφαίρεση των ως άνω εκπτώσεων. στόχο έχει να περιορίζει το κόστος μεταφοράς τόσο 28. Συμπερασματικά, οι τιμές παραγωγού είναι υψη− για τον παραγωγό όσο και για τον πελάτη/καταναλωτή λότερες στην εγχώρια αγορά από ό,τι σε ορισμένες (κατανομή κόστους μεταφοράς). Παρότι ο όρος «κέντρο ώριμες αγορές της δυτικής Ευρώπης (Βέλγιο, Γερμανία, διανομής» ορίζεται στην νομοθεσία και διακρίνεται από Ιταλία) και σε ορισμένες υπό ανάπτυξη αγορές της κε− τον όρο «αποθήκη»35, εντούτοις ως κέντρο διανομής ντρικής Ευρώπης (Πολωνία, Βουλγαρία). Επιπροσθέτως, πολλές φορές αποκαλείται: (α) ο χώρος σε λιμάνι υπο− οι εγχώριες τιμές παραγωγού είναι υψηλότερες από τις τιμές εξαγωγής του ίδιου προϊόντος από τον ίδιο 33 Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Τσιμεντοβιομηχα− παραγωγό, προς τρίτες χώρες. Συνεπώς, η συγκριτική νιών Ελλάδος, οι δύο από τις τρεις εγχώριες επιχειρήσεις παρουσίαση της εγχώριας αγοράς έναντι άλλων ευρω− παραγωγής τσιμέντου (ΤΙΤΑΝ Α.Ε. και Lafarge/ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ) διαθέτουν μονάδες παραγωγής ή/και κέντρα διανομής σε δι− 31 Τιμή προϊόντος FOB: freight on board – free on board/ άφορες περιοχές που καλύπτουν το σύνολο της ελληνικής τιμή προϊόντος προς εξαγωγή, τοποθετημένο πάνω στο πλοίο επικράτειας, ενώ η τρίτη (ΧΑΛΥΨ/Italcementi) διαθέτει μόνο ένα έτοιμο για αναχώρηση. εργοστάσιο, στον Ασπρόπυργο Αττικής. Βλ. χάρτη που εμφα− 32 Η γνωμοδότηση δεν εξετάζει αν ο επιβαλλόμενος ΦΠΑ νίζεται στην ιστοσελίδα της Ένωσης, http://www.hcia.gr/2aGR. (23%) διαμορφώνει υψηλές τιμές πώλησης του τσιμέντου στην html. εγχώρια αγορά. Γεγονός είναι ότι μια ήδη υψηλή τιμή βάσης, η 34 Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέχει η Ένωση Ευρω− τιμή του παραγωγού τσιμέντου, σε συνδυασμό με την επιβολή παϊκών Τσιμεντοβιομηχανιών, στις ευρωπαϊκές αγορές δεν υψηλού ΦΠΑ, διαμορφώνουν μια υψηλή τιμή πώλησης για τον υφίστανται κέντρα διανομής. http://www.cembureau.be/ τελικό καταναλωτή. 35 Βλ. κατωτέρω κεφ. Γ, Το νομοθετικό πλαίσιο. 4082 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) δοχής φορτίων χύδην τσιμέντου (distribution terminal), κόστους αποθήκευσης, αναζητούν φθηνούς τρόπους (β) ο αποθηκευτικός χώρος / το διανεμητικό κέντρο των προώθησης των προϊόντων τους είτε με την άμεση εγχώριων παραγωγών (depot) στις ελληνικές περιφέρει− παράδοση των παραγγελιών τους σε σιλό των πελα− ες, (γ) το κέντρο διανομής (distribution center), το οποίο τών τους (Μεγάλη Βρετανία) είτε με τη συνδιαχείριση ανήκει σε τρίτο/ενδιάμεσο μη παραγωγό. Στην πράξη, αποθηκών με βασικούς πελάτες τους (Δανία)39. και οι τρεις διαφορετικές κατηγορίες λογίζονται ως Γ. ΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ τελικοί τόποι παράδοσης του παραγόμενου τσιμέντου i. Η διακίνηση του τσιμέντου40 στους πελάτες της περιφέρειας. Επισημαίνεται ότι η 34. Σύμφωνα με όσα ορίζονται στην εθνική νομοθε− Ένωση Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδος καταγράφει ως σία41, η διακίνηση στην Ελλάδα χύδην τσιμέντου ή σε κέντρα διανομής το σύνολο των τόπων παράδοσης του μεγασάκκους42, είτε παράγεται σε κράτη μέλη της Ευ− εγχώριου παραγόμενου τσιμέντου στους περιφερεια− ρωπαϊκής Ένωσης και διακινείται από άλλους φορείς κούς πελάτες36. εκτός των παραγωγών του είτε παράγεται σε τρίτες 32. Η εταιρία ΤΙΤΑΝ Α.Ε. διατηρεί 5 αποθήκες στην χώρες, γίνεται από κέντρα διανομής, τα οποία είναι Ελλάδα, η εταιρία Lafarge/ΑΓΕΤ Ηρακλής διατηρεί 3 εγκατεστημένα στην Ελλάδα. Ειδικά για τα τσιμέντα κέντρα διανομής και 4 αποθήκες και η εταιρία Χάλυψ που παράγονται σε τρίτες χώρες, ο έλεγχος της συν− Δομικά Υλικά Α.Ε. δεν διατηρεί κανένα κέντρο διανομής. δρομής των προϋποθέσεων διακίνησης τσιμέντου γίνε− Τα κέντρα διανομής (με την ως άνω ευρύτατη έννοια) ται πριν από την εισαγωγή του φορτίου τσιμέντου στην είναι κατανεμημένα από γεωγραφική άποψη κυρίως χώρα43. Για τη διακίνηση τσιμέντου συσκευασμένου σε στην ανατολική Ελλάδα. Ειδικότερα, η εταιρία ΤΙΤΑΝ απλούς σάκους, δεν απαιτείται κέντρο διανομής αλλά Α.Ε. διαθέτει αποθήκες αποκλειστικά στην ανατολική αρκεί αποθηκευτικός χώρος. ηπειρωτική Ελλάδα, στην Κρήτη και στη Ρόδο (σημειώ− νεται, ωστόσο, ότι διαθέτει εργοστάσιο στο Δρέπανο 39 Βλ. Πίνακα 1 του Παραρτήματος 1, «Γενικά Χαρακτηριστικά Αχαΐας). Η Lafarge/ΑΓΕΤ Ηρακλής διαθέτει και κατανέμει Ενδεικτικών Αγορών Τσιμέντου στην Ευρώπη. Ο Συνολικός τα κέντρα διανομής − αποθήκες της ισομερώς στο σύνο− αριθμός επιχειρήσεων παραγωγής, οι κύριοι πελάτες και ο τρόπος πώλησης του εγχώριου παραγόμενου τσιμέντου.». λο της ελληνικής ηπειρωτικής επικράτειας. Πέραν των 40 Στην ισχύουσα νομοθεσία δεν ορίζεται ρητά ο όρος δια− τριών κέντρων διανομής που διατηρεί η εταιρία ΑΓΕΤ κίνηση. Από το άρθ. 9.1 του Προτύπου ΕΝ 197−2 συνάγεται ότι ο Ηρακλής37, τα μοναδικά άλλα κέντρα διανομής τσιμέ− όρος διακίνηση περιλαμβάνει την αγορά, μεταφορά, παραλαβή, ντου που έχουν αδειοδοτηθεί, σύμφωνα με την κείμενη αποθήκευση, συσκευασία και παράδοση του χύδην πιστοποι− νομοθεσία, στην Ελλάδα, όχι ως αυτόνομες δραστηριό− ημένου τσιμέντου. Επιπλέον, σύμφωνα με παλαιότερο σχέδιο τητες αλλά ως επέκταση υφιστάμενης δραστηριότητας, απόφασης (2011) της τότε υπό αναθεώρηση ΚΥΑ 1135/42/2009 ήτοι μονάδας παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος, είναι με τον όρο «διακίνηση» οριζόταν η αγορά, εισαγωγή, μεταφορά, τα ακόλουθα τρία: της εταιρίας «ΝΙΚΟΣ Β.Λ.Τ. Α.Ε.», της παραλαβή και αποθήκευση τσιμέντων για εμπορικούς σκοπούς ή και για ιδία χρήση.. εταιρίας «ΜΙΧ. Ι. ΣΤΑΓΑΚΗΣ Α.Ε.Β.Ε» και της εταιρίας 41 Βλ. ΚΥΑ 1135/42/2009 (ΦΕΚ Β΄263/13.02.2009) «Τροποποίηση «ΦΙΝΟΜΠΕΤΟΝ Α.Ε.». της υπ’αριθμ. 21720/241 (ΦΕΚ 1731/Β/24.11.2003) κοινής υπουρ− 33. Λόγω της γενικευμένης χρήσης του όρου «κέντρο γικής απόφασης “Έλεγχος Κέντρων Διανομής Τσιμέντων”» και διανομής», είναι δύσκολο να εντοπιστούν αντίστοιχες ΚΥΑ 21720/241 (ΦΕΚ Β΄1731/24.11.2003) «Έλεγχος Κέντρων Δια− εγκαταστάσεις στις ευρωπαϊκές αγορές, ως «distribution νομής Τσιμέντων». terminals» (χώροι λιμανιών υποδοχής χύδην τσιμέντου)/ ή Σύμφωνα με το άρθ. 3.1.11 του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 197−2 και «dispatching centers». Εντοπίζεται ένα κέντρο διανομής του Ειδικού Κανονισμού Πιστοποίησης Τσιμέντων του ΕΛΟΤ, στην Κωνσταντινούπολη, ένα στη Μεγάλη Βρετανία, ως κέντρο διανομής ορίζεται «η εγκατάσταση διαχείρισης χύμα τσιμέντου (που δεν βρίσκεται στο εργοστάσιο) που χρησιμο− δύο στην Αλβανία και ένα στη Ρίγα της Λετονίας, το ποιείται για την παράδοση τσιμέντου μετά την μεταφορά ή οποίο εξυπηρετεί το σύνολο των σκανδιναβικών αγορών την αποθήκευση, όπου κάποιος ενδιάμεσος έχει την πλήρη και τη Ρωσία. Χώροι βραχείας διάρκειας αποθήκευσης ευθύνη για όλες τις πτυχές της ποιότητας του τσιμέντου.». Ο (depots) εντοπίζονται κυρίως στις Σκανδιναβικές χώρες, αγγλικός όρος που χρησιμοποιείται στο βρετανικό πρότυπο Φινλανδία, Σουηδία, και Νορβηγία. Κέντρα διανομής, τα ΕΝ 197−2 είναι «dispatching center». Βλ. σχετ. http://www.4shared. οποία ανήκουν σε τρίτους ενδιάμεσους, είναι δύσκο− com/office/m1AOOnTu/EN_197−2__2000_.html. λο να εντοπιστούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση38. Εν γένει, Στο άρθ. 3.1.12 των ανωτέρω κειμένων ως ενδιάμεσος ορί− κέντρα διανομής/αποθήκες παρουσιάζονται κυρίως σε ζεται το «φυσικό ή νομικό πρόσωπο που παραλαμβάνει από τον παραγωγό χύμα τσιμέντο πιστοποιημένο σύμφωνα με το αγορές που υπάρχει ένας μόνο εγχώριος παραγωγός ΕΝ 197−2 και που φέρει το σήμα συμμόρφωσης, και το οποίο τσιμέντου (μονοπωλητής) και τα γεωγραφικά χαρακτη− αναλαμβάνει πλήρη ευθύνη για τη διατήρηση όλων των πτυχών ριστικά διαμορφώνουν την αναγκαιότητα ύπαρξής τους. της ποιότητας του τσιμέντου σε εγκαταστάσεις διαχείρισης Σημειώνεται ωστόσο ότι, την παρούσα χρονική περίοδο, χύμα τσιμέντου και το οποίο προμηθεύει το τσιμέντο περαι− οι εταιρίες παραγωγής τσιμέντου σε όλη την Ευρώπη, τέρω σε άλλους.». λόγω του αυξανόμενου κόστους μεταφοράς και του 42 Σύμφωνα με την παρ. 3.1.1 του Ειδικού Κανονισμού Ελέγ− χου Κέντρων Διανομής Τσιμέντων της Δ/σης Πιστοποίησης 36 Βλ. ηλεκτρονική διεύθυνση της Ένωσης Τσιμεντοβιομη− του ΕΛΟΤ, ως τσιμέντο χύδην ορίζεται «τσιμέντο μη συσκευα− χανιών Ελλάδος http://www.hcia.gr/2aGR.html σμένο, το οποίο διακινείται με διάφορα μέσα ή συσκευασμένο 37 Βλ. υπό ημέτ. αριθ. πρωτ. 9022/16.11.2012 απαντητική επι− σε συσκευασίες οι οποίες δεν φέρουν όλα τα απαιτούμενα στολή της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας σε σχετικό ερω− στοιχεία και από τις οποίες είναι δυνατόν να διατεθεί προϊόν τηματολόγιο που απέστειλε η ΓΔΑ. σε μικρότερες ποσότητες (π.χ. διακίνηση σε μεγασάκκους)». 38 Όπως υποσημείωση ανωτέρω, στην Ιταλία, στο Βέλγιο, 43 Βλ. άρθ. 1 παρ. 2 ΚΥΑ 1135/42/2009 (ΦΕΚ Β΄263/13.02.2009) στη Βουλγαρία, στη Γαλλία, στην Ισπανία και στη Γερμανία «Τροποποίηση της υπ’αριθμ. 21720/241 (ΦΕΚ 1731/Β/24.11.2003) δεν υπάρχουν κέντρα διανομής, όπως αυτά εξειδικεύονται κα− κοινής υπουργικής απόφασης “Έλεγχος Κέντρων Διανομής τωτέρω στο κεφ. Γ «Το νομοθετικό πλαίσιο». Τσιμέντων”». ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) 4083 35. Το χύδην τσιμέντο, το οποίο διακινείται διά θαλάσ− Κανονισμό Ελέγχου Κέντρων Διανομής Τσιμέντου50 για σης, μεταφέρεται κυρίως με ειδικά τσιμεντοφόρα πλοία τη διασφάλιση της ποιότητας, της ταυτότητας και της (καλούμενα ως πνευματικά αυτοεκφορτώμενα πλοία), τα συμμόρφωσης των πιστοποιημένων τσιμέντων51. Βάσει οποία διαθέτουν ειδικό εξοπλισμό έτσι ώστε να διασφα− της προαναφερόμενης νομοθεσίας, για τη λειτουργία λίζεται η διατήρηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους απαιτείται η έκδοση άδειας εγκατάστασης και λει− του τσιμέντου και η ασφαλής και περιβαλλοντικά ορθή τουργίας, η οποία κατά περίπτωση εκδίδεται είτε με κα− διακίνηση. Σε περιπτώσεις που το πλοίο μεταφοράς τάθεση προηγούμενης αίτησης από τον ενδιαφερόμενο είναι συμβατικό ξηρού φορτίου, τότε για την εκφόρτωση είτε με τη διαδικασία της αναγγελίας, που συνοδεύεται του χύδην τσιμέντου απαιτείται σχετικός εξοπλισμός, από εγγυητική επιστολή σημαντικού ύψους52. Τα κέντρα ο οποίος όμως κατά τη διεθνή πρακτική, δεν συνηθίζε− 50 Ο Ειδικός Κανονισμός Ελέγχου Κέντρων Διανομής Τσι− ται να αποτελεί εξοπλισμό του λιμανιού αλλά ευθύνη μέντων εκδόθηκε από τον ΕΛΟΤ Α.Ε. κατ’ εξουσιοδότηση του των διενεργούντων τη μεταφορά, οι οποίοι θα πρέπει άρθ. 4 της ΚΥΑ 21720/241/2003 (ΦΕΚ Β΄1731/24.11.2003) «Έλεγχος να εφοδιαστούν με τον κατάλληλο κινητό εξοπλισμό Κέντρων Διανομής Τσιμέντων» και καθορίζει τις ελάχιστες γε− εκφόρτωσης44. Η μεταφορά του χύδην τσιμέντου στην νικές απαιτήσεις λειτουργίας ενός κέντρου διανομής τσιμέντου, ξηρά γίνεται με ειδικά σιλοφόρα οχήματα, τα οποία ιδίως τις προϋποθέσεις για την ασφαλή μεταφορά, παραλαβή, διαθέτουν καθαρούς, υδατοστεγείς και σφραγισμένους αποθήκευση και διακίνηση του τσιμέντου, τις διαδικασίες έλεγ− χώρους προκειμένου να παρέχουν πλήρη προστασία χου και δοκιμών, τις υποχρεώσεις του φορέα που λειτουργεί το κέντρο διανομής και τα καθήκοντά του, τα απαραίτητα από την υγρασία. Για τη μεταφορά τσιμέντου σε με− δικαιολογητικά για τη χορήγηση βεβαίωσης του ΕΛΟΤ (πλέον γασάκκο δεν απαιτείται ειδική υποδομή45. Ωστόσο, και ΕΒΕΤΑΜ), καθώς και τις λοιπές προϋποθέσεις προκειμένου να η μεταφορά του τσιμέντου σε σάκους θα πρέπει να διασφαλιστεί η διατήρηση της συμμόρφωσης του τσιμέντου εξασφαλίζει εξίσου αποτελεσματικά την προστασία του και της σήμανσης CE. τσιμέντου από την υγρασία, χωρίς ωστόσο να απαιτεί− 51 Σύμφωνα με το άρθ. 9 παρ. 1 του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ ται ειδικό όχημα46. 197−2 και το άρθ. 10.1 του Ειδικού Κανονισμού Πιστοποίησης Τσιμέντων, οι ενδιάμεσοι που λειτουργούν κέντρα διανομής ii. Το κέντρο διανομής − Ίδρυση και λειτουργία είναι υπεύθυνοι για τη διατήρηση της ποιότητας, της ταυτό− 36. Η σχετική νομοθεσία καθορίζει τις προϋποθέσεις τητας και της συμμόρφωσης των πιστοποιημένων τσιμέντων που πρέπει να πληρούνται για την ίδρυση και λειτουργία (που έχουν πιστοποιηθεί με πιστοποιητικό συμμόρφωσης που κέντρων διανομής τσιμέντου, προκειμένου να διασφαλί− έχει εκδοθεί σύμφωνα με το ΕΝ 197−2 από τον παραγωγό ζεται η διατήρηση της ποιότητας, της ταυτότητας, της και φέρει το σήμα συμμόρφωσης). Οι ενδιάμεσοι πρέπει να σύνθεσης, των ιδιοτήτων και της συμμόρφωσης των ήδη αποδεικνύουν, μέσω δοκιμών αποδοχής και αναγνώρισης και πιστοποιημένων από τον παραγωγό τσιμέντων, που πα− δοκιμών αυτοελέγχου επιβεβαίωσης, ότι η συμμόρφωση του χύδην πιστοποιημένου τσιμέντου που έχει παραληφθεί στο ραλαμβάνονται από τους ενδιάμεσους, αποθηκεύονται κέντρο διανομής διατηρείται κατά τη μεταφορά, παραλαβή, και διακινούνται από τα κέντρα διανομής, καθώς και η αποθήκευση, συσκευασία και παράδοση και ότι διασφαλίζεται ορθή χρήση της σήμανσης συμμόρφωσης CE που φέρει η ποιότητα και η ταυτότητα του τσιμέντου από τον παραγωγό το ήδη πιστοποιημένο τσιμέντο. Ειδικότερα, τα κέντρα μέχρι το χρήστη. Πέραν των αυτοελέγχων διενεργείται και διανομής πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις που ορί− εξωτερικός έλεγχος από τον ΕΛΟΤ και, σε περίπτωση που ζουν ο Ν. 3325/200547, ο Ν. 3982/201148, ο Ν. 4014/201149 και προκύψει ότι τα αποτελέσματα των δοκιμών αυτοελέγχου είναι εκτός της περιοχής των ελάχιστων και μέγιστων τιμών των οι κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσες νομοθετικές διατά− δοκιμών αυτοελέγχου του εργοστασίου για την αντίστοιχη ξεις, καθώς και τις απαιτήσεις που προβλέπονται στο περίοδο ελέγχου, το δικαίωμα συνέχισης της χρήσης του σή− άρθρο 9 του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 197−2 και στον Ειδικό ματος συμμόρφωσης πρέπει να βασίζεται σε κατά περίπτωση αξιολόγηση. 44 Βλ. υπό ημέτ. αριθ. πρωτ. 9043/19.11.2012 απαντητική επι− 52 Βλ. Ν. 3982/2011, άρθ. 19 παρ. 1 (αναγγελία για δραστηριό− στολή της Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδος σε σχετικό τητες χαμηλής όχλησης που δεν υπερβαίνουν τα καθορισμένα ερωτηματολόγιο που απέστειλε η ΓΔΑ. από την νομοθεσία όρια), παρ. 3 (για δραστηριότητες χαμηλής 45 Βλ. υπό ημέτ. αριθ. πρωτ. 9043/19.11.2012 απαντητική επι− όχλησης που δεν εμπίπτουν στην παρ. 1, άδεια εγκατάστασης στολή της Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδος σε σχετικό και υπεύθυνη δήλωση έναρξης λειτουργίας), παρ. 4 (για δρα− ερωτηματολόγιο που απέστειλε η ΓΔΑ. στηριότητες μέσης όχλησης, άδεια εγκατάστασης και άδεια 46 «Απλοποίηση της αδειοδότησης τεχνικών επαγγελμα− λειτουργίας αορίστου χρόνου ή υπεύθυνη δήλωση έναρξης τικών και μεταποιητικών δραστηριοτήτων και επιχειρηματι− λειτουργίας και εγγυητική επιστολή). κών πάρκων και άλλες διατάξεις», ΦΕΚ Α΄ 143/17.6.2011. Βλ. Σύμφωνα με το άρθ. 8 της ΥΑ 483/35/Φ15/2012 «Καθορισμός ΥΑ ΔΙΠΑΔ/ΟΙΚ/273/2012 (ΦΕΚ Β΄2221/30.07.2012) «Έγκριση τε− τύπου, δικαιολογητικών και διαδικασίας για την εγκατάσταση τρακοσίων σαράντα ελληνικών τεχνικών προδιαγραφών με και τη λειτουργία των μεταποιητικών δραστηριοτήτων του υποχρεωτική εφαρμογή σε όλα τα Δημόσια Έργα», Παραγωγή Ν. 3982/2011, την τροποποίηση και την ανανέωση των αδειών και μεταφορά σκυροδέματος, 4.1. Τσιμέντο, σελ. 30407. και την προθεσμία για μεταφορά ή τεχνική ανασυγκρότηση», 47 «Ίδρυση και λειτουργία βιομηχανικών, βιοτεχνικών εγκα− η εγγυητική επιστολή καθορίζεται σε ποσοστό 10% επί της ταστάσεων στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης και άλλες αξίας του παραγωγικού μηχανολογικού εξοπλισμού και εφόσον διατάξεις», ΦΕΚ Α΄ 68/11.3.2005. πρόκειται για αποθήκη σε ποσό ίσο με την αποθηκευτική της 48 Βλ. σχετ. ΥΑ 483/35/Φ15 «Καθορισμός τύπου, δικαιολογη− ικανότητα σε κυβικά μέτρα πολλαπλασιασμένη επί 200. Σε τικών και διαδικασίας για την εγκατάσταση και τη λειτουργία κάθε περίπτωση το ποσό της εγγυητικής δεν μπορεί να είναι των μεταποιητικών δραστηριοτήτων του Ν. 3982/2011, την τρο− κατώτερο των 50.000 €. ποποίηση και την ανανέωση των αδειών και την προθεσμία για Σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθ. 19 του Ν. 3982/2011, σκοπός μεταφορά ή τεχνική ανασυγκρότηση» (ΦΕΚ Β΄ 158/03.02.2012). της άδειας εγκατάστασης και της άδειας λειτουργίας είναι 49 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτή− η εξέταση των συνθηκών εγκατάστασης και λειτουργίας της των, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία πε− δραστηριότητας και η κατάρτιση αντίστοιχων τεχνικών όρων, ριβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας οι οποίοι πρέπει να τηρούνται, για την προστασία των εργα− Υπουργείου Περιβάλλοντος», ΦΕΚ Α΄ 209/21.9.2011. ζομένων, των περιοίκων, του κοινού και του περιβάλλοντος, 4084 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ) διανομής τσιμέντου πρέπει να έχουν ικανή χωρητικότη− ση μιας τέτοιας αποθήκης προς τις απαιτήσεις της τα, ώστε να εξασφαλίζουν τη δυνατότητα παραλαβής σχετικής νομοθεσίας περί σήμανσης CE εμπίπτει στο του συνόλου των διακινούμενων ποσοτήτων με το ίδιο σύστημα ελέγχου και αξιολόγησης της συμμόρφωσης μεταφορικό μέσο, και χωριστούς χώρους παραλαβής και πιστοποίησης που εφαρμόζεται υποχρεωτικά από και αποθήκευσης διαφορετικών τύπων τσιμέντων53. τον παραγωγό για όλους τους τύπους τσιμέντου που Η συμμόρφωση του κέντρου διανομής τσιμέντων με παράγει ο ίδιος. Σε περίπτωση που μέσω μιας αποθή− τις απαιτήσεις της σχετικής νομοθεσίας αποδεικνύεται κης διακινηθούν και τσιμέντα παραγωγών από τρίτες με Βεβαίωση Συμμόρφωσης Κέντρου Διανομής Τσιμέ− χώρες ή από κράτη μέλη, θα πρέπει να χορηγηθεί άδεια ντου, η οποία χορηγείται από την αρμόδια υπηρεσία εγκατάστασης και λειτουργίας κέντρου διανομής κατά του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, ενιαίο τρόπο, ως επέκταση της δραστηριότητας για όλη αφού προηγηθεί απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών την εγκατάσταση. Σε αυτή την περίπτωση, ο εγχώριος όρων από το Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης παραγωγός δρα ως ενδιάμεσος ως προς το τσιμέντο Διοίκησης54 και σχετική βεβαίωση της ΕΒΕΤΑΜ (πρώην που παραλαμβάνει και διακινεί από τρίτες χώρες ή από ΕΛΟΤ)55. παραγωγούς κρατών μελών, εμπίπτει στην αντίστοιχη 37. Σχετικά με τα ανωτέρω, θα πρέπει να γίνει διάκρι− νομοθεσία και αναλαμβάνει την πλήρη ευθύνη για τη ση μεταξύ των κέντρων διανομής, τα οποία λειτουργούν διατήρηση της ποιότητας του τσιμέντου που διακινεί57. ενδιάμεσοι, και των αποθηκών, οι οποίες λειτουργούν Αντίστοιχα, εταιρίες οι οποίες δραστηριοποιούνται στην υπό εγχώριους παραγωγούς για τη διακίνηση των πα− παραγωγή σκυροδέματος ή την κατασκευή δομικών υλι− ραγόμενων από τους ίδιους τσιμέντων56. Η συμμόρφω− κών, οι οποίες έχουν ήδη άδεια ίδρυσης και λειτουργίας συγκεκριμένης παραγωγικής δραστηριότητας και είναι από κάθε κίνδυνο βλάβης της υγείας, ή ενόχλησης ή ρύπανσης. ήδη εφοδιασμένες με πιστοποιημένους αποθηκευτικούς Για την αντιστοίχιση των δραστηριοτήτων με τους βαθμούς χώρους προκειμένου να αποθηκεύουν το τσιμέντο το όχλησης βλ. ΥΑ 3137/191/2012 (ΦΕΚ Β΄1048/04.04.2012). οποίο προμηθεύονται από τους εγχώριους παραγω− 53 Βλ. άρθ. 2 ΚΥΑ 21720/241/2003 (ΦΕΚ Β΄ 1731/24.11.2003) γούς για ίδια χρήση (παρασκευή των προϊόντων τους), «Έλεγχος Κέντρων Διανομής Τσιμέντων» και άρθ. 3 ΚΥΑ υποχρεούνται, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία είτε 1135/42/2009 (ΦΕΚ Β΄ 263/ 13.02.2009). Τόσο το παλαιό σχέδιο απόφασης (άρθ. 2 παρ. 2 ) της υπό αναθεώρηση ΚΥΑ όσο και να χρησιμοποιήσουν ένα κέντρο διανομής τρίτου, είτε το νεότερο σχέδιο απόφασης (άρθ. 2 παρ. 2) προβλέπουν ότι να εφοδιαστούν με άδεια ίδρυσης κέντρου διανομής «κάθε σιλό αποθήκευσης πρέπει να έχει χωρητικότητα του− είτε να τροποποιήσουν την υφιστάμενη άδειά τους λάχιστον 500 τόνων και να ικανοποιεί τις απαιτήσεις της παρ. προκειμένου να προμηθευτούν χύδην τσιμέντο από μη 5.5.3 του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 197−2», χωρίς ωστόσο τέτοιο όριο παραγωγούς κρατών μελών και/ ή παραγωγούς τρίτων να τίθεται από τα σχετικά πρότυπα. χωρών, ακόμα και αν το προμηθεύονται για ίδια χρήση58. 54 Για την περιβαλλοντική νομοθεσία βλ. σχετ. Ν. 4014/2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων κλπ.» iii. Η πιστοποίηση και ο έλεγχος του τσιμέντου (ΦΕΚ Α΄ 209/21.09.2011), άρθ. 1 «Κατάταξη έργων και δραστηρι− 38. Προκειμένου το τσιμέντο να θεωρείται κατάλληλο οτήτων», άρθ. 2 «Κοινή διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδό− προς χρήση πρέπει να φέρει τη σήμανση CE, η οποία τησης έργων και δραστηριοτήτων κατηγορίας Α» και άρθ. 4 «Έργα και δραστηριότητες υποκατηγορίας Α2». Για το ελάχι− διαχείρισης χύμα τσιμέντου (που δεν βρίσκεται στο εργοστά− στο περιεχόμενο του φακέλου της Μελέτης Περιβαλλοντικών σιο) που χρησιμοποιείται για την παράδοση τσιμέντου (είτε όρων βλ. Παράρτημα ΙΙ του ως άνω νόμου καθώς και την ΚΥΑ χύμα είτε σακκευμένου) μετά τη μεταφορά ή την αποθήκευση, 69269/5387/1990 «Κατάταξη έργων και δραστηριοτήτων σε κα− όπου ο παραγωγός έχει πλήρη ευθύνη για όλες τις πτυχές της τηγορίες, περιεχόμενο μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ποιότητας του τσιμέντου.». καθορισμός περιεχομένου ειδικών περιβαλλοντικών μελετών 57 Τα κέντρα διανομής εμπίπτουν στο άρθ. 17 παρ. 4 (αποθή− και λοιπές συναφείς διατάξεις, σύμφωνα με τον Ν. 1650/1986» κες), αδειοδοτούνται ως αυτόνομες δραστηριότητες και χορη− (ΦΕΚ Β΄ 678/25.10.1990), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, και ΚΥΑ γείται άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας κέντρου διανομής 11014/703/Φ 104 «Διαδικασία προκαταρκτικής περιβαλλοντικής τσιμέντου. Σε περίπτωση που υπάρχει ήδη νόμιμα λειτουργού− εκτίμησης και αξιολόγησης και έγκρισης περιβαλλοντικών σα δραστηριότητα τότε η χορήγηση άδειας λειτουργίας και όρων» (ΦΕΚ Β΄ 332/20.03.2003), όπως ισχύει. εγκατάστασης κέντρου διανομής εξετάζεται από την αρμόδια Η ΥΑ 1958/2012 (ΦΕΚ Β΄21/13.01.2012) «Κατάταξη δημόσιων υπηρεσία κατά ενιαίο τρόπο ως επέκταση της δραστηριότητας και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και για όλη την εγκατάσταση σύμφωνα με το άρθ. 19 Ν. 3982⁄2011. υποκατηγορίες σύμφωνα με το άρθ. 1 παρ. 4 του Ν. 4014/2011 Βλ. σχετ. την υπό ημετ. αριθμ. πρωτ. 9022/16.11.2012 απαντητική (ΦΕΚ Α΄209/2011)» κατέταξε το σύνολο των κέντρων διανομής επιστολή της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, 1η Γενική Δ/ στην υποκατηγορία Α2 (Παράρτημα ΙΧ, Πίνακας 9), ήτοι στα νση Βιομηχανικής Πολιτικής και Εποπτείας Φορέων, 2η Δ/νση έργα και τις δραστηριότητες, τα οποία ενδέχεται να προκα− Κλαδικής Βιομηχανικής Πολιτικής του Υπουργείου Ανάπτυξης, λέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Η κατάταξη Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων σε στην εν λόγω κατηγορία συνεπάγεται, σύμφωνα με το άρθ. σχετικό ερωτηματολόγιο που απέστειλε η ΓΔΑ. 2 και άρθ 4 του Ν. 4014/2011, την έκδοση απόφαση έγκρισης 58 Υπογραμμίζεται ότι ως προς την υποχρέωση των φορέων περιβαλλοντικών όρων. να διατηρούν κέντρο διανομής η ισχύουσα νομοθεσία και το 55 Η Διεύθυνση Πιστοποίησης, η Διεύθυνση Εργαστηρίων νέο σχέδιο απόφασης της υπό αναθεώρηση ΚΥΑ δεν προβαί− και το σύστημα πιστοποίησης, καθιέρωσης και απονομής ση− νει σε κανένα διαχωρισμό μεταξύ διακίνησης τσιμέντου για μάτων και πιστοποιητικών ποιότητας και συμμόρφωσης του εμπορικούς σκοπούς και διακίνησης τσιμέντου για ίδια χρήση. ΕΛΟΤ εισφέρθη στην εταιρία «Ανώνυμη εταιρία βιομηχανικής Αντίθετα, το παλαιό σχέδιο απόφασης της υπό αναθεώρηση έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και εργαστηριακών δοκιμών, ΚΥΑ επέτρεπε, υπό προϋποθέσεις, την διακίνηση τσιμέντων για πιστοποίησης και ποιότητας» (ΕΒΕΤΑΜ Α.Ε.). Βλ. άρθ. 19 Ν. ίδια χρήση χωρίς το απαιτούμενο κέντρο διανομής σε βιοτε− 4038/2012 (ΦΕΚ Α΄ 14/02.02.2012). χνικές−βιομηχανικές εγκαταστάσεις που δραστηριοποιούνταν 56 Βλ. σχετ. άρθ. 3.1.10 του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 197−2 και αποκλειστικά στην παραγωγή προϊόντων δομικών κατασκευών, του Ειδικού Κανονισμού Πιστοποίησης Τσιμέντων του ΕΛΟΤ. εξαιρώντας τις εταιρίες παραγωγής σκυροδέματος (βλ. άρθ. 1 Στα εν λόγω άρθρα ορίζεται ως αποθήκη «η εγκατάσταση παρ. 3 του παλαιού σχεδίου).