231 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 24 13 Φεβρουαρίου 2012 ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4042 Ποινική προστασία του περιβάλλοντος − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ − Πλαίσιο παραγωγής και δια− χείρισης αποβλήτων − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ − Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή: 232 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 233 234 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 235 236 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 2.επικίνδυνα απόβλητα:τα απόβλητα που εμφανίζουν ριο αποτέλεσμα είναι ότι απόβλητα εξυπηρετούν ένα μία ή περισσότερες από τις επικίνδυνες ιδιότητες που α- χρήσιμο σκοπό αντικαθιστώντας άλλα υλικά τα οποία, υ- ναφέρονταιστοΠαράρτημαΙΙΙ, πό άλλες συνθήκες, θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν για 3.απόβλητα έλαια:τα ορυκτέλαια ή τα συνθετικά λι- την πραγματοποίηση συγκεκριμένης λειτουργίας, ή ότι παντικά ή τα βιομηχανικά έλαια που δεν είναι πλέον κα- απόβλητα υφίστανται προετοιμασία για την πραγματο- τάλληλα για τη χρήση, για την οποία αρχικώς προορίζο- ποίηση αυτής της λειτουργίας, είτε στην εγκατάσταση νταν, όπως τα χρησιμοποιημένα έλαια κινητήρων εσωτε- είτε στο γενικότερο πλαίσιο της οικονομίας. Στο Παράρ- ρικής καύσης, τα έλαια κιβωτίων ταχυτήτων, τα λιπαντι- τημα ΙΙ παρατίθεται μη εξαντλητικός κατάλογος των ερ- κά έλαια, τα έλαια για στροβίλους και τα υδραυλικά έ- γασιώνανάκτησης, λαια, 16.προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση:κάθε ερ- 4.βιολογικά απόβλητα (βιοαπόβλητα):τα βιοαποδομή- γασία ανάκτησης που συνιστά έλεγχο, καθαρισμό ή επι- σιμα απόβλητα κήπων και πάρκων, τα απορρίμματα τρο- σκευή, με την οποία προϊόντα ή συστατικά στοιχεία φών και μαγειρείων από σπίτια, εστιατόρια, εγκαταστά- προϊόντων που αποτελούν πλέον απόβλητα προετοιμά- σεις ομαδικής εστίασης και χώρους πωλήσεων λιανικής ζονται προκειμένου να επαναχρησιμοποιηθούν χωρίς και τα συναφή απόβλητα από εγκαταστάσεις μεταποίη- άλληπροεπεξεργασία, σηςτροφίμων, 17.ανακύκλωση:οποιαδήποτε εργασία ανάκτησης με 5.παραγωγός αποβλήτων:κάθε πρόσωπο, του οποίου την οποία τα απόβλητα μετατρέπονται εκ νέου σε προϊό- οι δραστηριότητες παράγουν απόβλητα (αρχικός παρα- ντα, υλικά ή ουσίες που προορίζονται είτε να εξυπηρετή- γωγός αποβλήτων) ή κάθε πρόσωπο που πραγματοποιεί σουν και πάλι τον αρχικό τους σκοπό είτε άλλους σκο- εργασίες προεπεξεργασίας, ανάμειξης ή άλλες οι οποί- πούς. Περιλαμβάνει την επανεπεξεργασία οργανικών υ- ες οδηγούν σε μεταβολή της φύσης ή της σύνθεσης των λικών αλλά όχι την ανάκτηση ενέργειας και την επανε- αποβλήτωναυτών, πεξεργασία σε υλικά που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν 6.κάτοχος αποβλήτων:ο παραγωγός αποβλήτων ή το ωςκαύσιμαήσεεργασίεςεπίχωσης, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, στην κατοχή του οποίου ευρί- 18.αναγέννηση αποβλήτων ελαίων:οποιαδήποτε ερ- σκονταιτααπόβλητα, γασία ανακύκλωσης με την οποία μπορούν να παρα- 7.έμπορος:οποιαδήποτε επιχείρηση, η οποία ενεργεί χθούν βασικά έλαια με τη διύλιση αποβλήτων ορυκτελαί- ως εντολέας για την αγορά και την περαιτέρω πώληση ων, και συγκεκριμένα με την αφαίρεση των προσμίξεων, αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των εμπόρων που των προϊόντων οξείδωσης και των προσθέτων που πε- δενκαθίστανταιυλικοίκάτοχοιτωναποβλήτων, ριέχονταισταέλαιααυτά, 8.μεσίτης:οποιαδήποτε επιχείρηση, η οποία οργανώ- 19.διάθεση:οποιαδήποτε εργασία η οποία δεν συνι- νει την ανάκτηση ή τη διάθεση αποβλήτων για λογαρια- στά ανάκτηση, ακόμη και στην περίπτωση που η εργασία σμό τρίτων, συμπεριλαμβανομένων των μεσιτών που δεν έχει ως δευτερογενή συνέπεια την ανάκτηση ουσιών ή καθίστανταιυλικοίκάτοχοιτωναποβλήτων, ενέργειας. Στο Παράρτημα Ι παρατίθεται μη εξαντλητι- 9.διαχείριση αποβλήτων:η συλλογή, μεταφορά, ανά- κόςκατάλογοςτωνεργασιώνδιάθεσης, κτηση και διάθεση αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης 20.βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές:οι βέλτιστες διαθέ- της εποπτείας των εργασιών αυτών, καθώς και της επί- σιμες τεχνικές κατά την έννοια της παραγράφου 10 του βλεψης των χώρων διάθεσης (disposal sites) και των ε- άρθρου 3 της Οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοι- νεργειών στις οποίες προβαίνουν οι έμποροι ή οι μεσί- νοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου τες, 2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρό- 10.συλλογή:η συγκέντρωση αποβλήτων, συμπεριλαμ- ληψη και έλεγχος της ρύπανσης) – (EE L 334/ βανομένης της προκαταρκτικής διαλογής και της προκα- 17/17.12.2010). ταρκτικής αποθήκευσης αποβλήτων με σκοπό τη μετα- φοράτουςσεεγκατάστασηεπεξεργασίαςαποβλήτων, ΚΕΦΑΛΑΙΟΒ΄ 11.χωριστή συλλογή:η συλλογή όπου μια ροή απο- ΓΕΝΙΚΕΣΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ βλήτων διατηρείται χωριστά με βάση τον τύπο και τη φύ- σηγιαναδιευκολυνθείηειδικήεπεξεργασία, Άρθρο 12 12.πρόληψη:τα μέτρα, τα οποία λαμβάνονται πριν μία (άρθρο 5 τηςΟδηγίας) ουσία, υλικό ή προϊόν καταστούν απόβλητα, και τα οποία Υποπροϊόντα (By-products) μειώνουν: α) την ποσότητα των αποβλήτων, μέσω επαναχρησιμο- 1. Μια ουσία ή αντικείμενο που προκύπτει από διαδικα- ποίησης ή παράτασης της διάρκειας ζωής των προϊό- σία παραγωγής, πρωταρχικός σκοπός της οποίας δεν εί- ντων, ναι η παραγωγή αυτού του στοιχείου, μπορεί να θεωρεί- β) τις αρνητικές επιπτώσεις των παραγόμενων απο- ται ότι δεν συνιστά απόβλητο, όπως αναφέρεται στην βλήτωνστοπεριβάλλονκαιτηνανθρώπινηυγεία,ή παράγραφο 1 του άρθρου 11, αλλά υποπροϊόν μόνον ε- γ) την περιεκτικότητα των υλικών και προϊόντων σε ε- άνπληρούνταιοιακόλουθοιόροι: πικίνδυνεςουσίες, α) είναι βέβαιη η περαιτέρω χρήση της ουσίας ή του α- 13.επαναχρησιμοποίηση:κάθε εργασία με την οποία ντικειμένου, προϊόντα ή συστατικά στοιχεία που δεν είναι απόβλητα β) η ουσία ή το αντικείμενο είναι δυνατόν να χρησιμο- χρησιμοποιούνται εκ νέου για τον ίδιο σκοπό για τον ο- ποιηθούν απευθείας χωρίς άλλη επεξεργασία πέραν της ποίοσχεδιάστηκαν, συνήθουςβιομηχανικήςπρακτικής, 14.επεξεργασία:οι εργασίες ανάκτησης ή διάθεσης, γ) η ουσία ή το αντικείμενο παράγεται ως αναπόσπα- στις οποίες συμπεριλαμβάνεται η προετοιμασία πριν από στο μέρος μιαςπαραγωγικήςδιαδικασίας,και τηνανάκτησηήτηδιάθεση, δ) η περαιτέρω χρήση είναι σύννομη, δηλαδή η ουσία ή 15.ανάκτηση:οποιαδήποτε εργασία της οποίας το κύ- το αντικείμενο πληροί όλες τις σχετικές απαιτήσεις περί ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 237 προϊόντων και προστασίας του περιβάλλοντος και της υ- 5. Ο κατάλογος αποβλήτων (Απόφαση 2000/532/ΕΚ, γείας για τη συγκεκριμένη χρήση και δεν πρόκειται να έ- EE L 204/37/21.7.1998, όπως έχει τροποποιηθεί) περι- χει δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον ή την ανθρώ- λαμβάνει τα επικίνδυνα απόβλητα και λαμβάνει υπόψη πινηυγεία. την προέλευση και τη σύνθεση των αποβλήτων, καθώς 2. Με βάση τους όρους που ορίζονται στην παράγρα- και, εφόσον απαιτείται, τις οριακές τιμές συγκέντρωσης φο 1, μπορεί να λαμβάνονται μέτρα από την Ευρωπαϊκή επικίνδυνων ουσιών. Ο κατάλογος αποβλήτων είναι δε- Επιτροπή που καθορίζουν τα κριτήρια που πρέπει να σμευτικός όσον αφορά στον προσδιορισμό των αποβλή- πληρούνται προκειμένου συγκεκριμένες ουσίες ή αντι- των που πρέπει να θεωρούνται επικίνδυνα απόβλητα. Η κείμενα να μπορούν να θεωρηθούν υποπροϊόντα και όχι καταχώριση μιας ουσίας ή αντικειμένου στον κατάλογο απόβλητα, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 11 παράγραφος δεν σημαίνει, κατ’ ανάγκη, ότι συνιστά απόβλητο υπό οι- 1. Τα μέτρα αυτά θεσπίζονται με απόφαση της Ευρωπαϊ- εσδήποτε συνθήκες. Μια ουσία ή αντικείμενο θεωρού- κήςΕπιτροπήςκαιτίθενταιαυτόματασεισχύ. νται απόβλητα μόνο εφόσον ανταποκρίνονται στον ορι- σμότηςπαραγράφου 1 τουάρθρου 11. Άρθρο 13 (άρθρα 6 και 7 τηςΟδηγίας) Άρθρο 14 Αποχαρακτηρισμόςαποβλήτωνκαι κατάλογος (άρθρο 13 τηςΟδηγίας) αποβλήτων Προστασίατηςανθρώπινηςυγείας καιτουπεριβάλλοντος 1. Ορισμένα προσδιορισμένα απόβλητα παύουν να α- ποτελούν απόβλητα κατά την έννοια της παραγράφου 1 Η διαχείριση των αποβλήτων πραγματοποιείται χωρίς του άρθρου 11, εάν έχουν υποστεί εργασία ανάκτησης, να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία και χωρίς να περιλαμβανομένης της ανακύκλωσης, και πληρούν ειδι- βλάπτεταιτοπεριβάλλον,καιιδίως: κά κριτήρια που καθορίζονται σύμφωνα με τους ακόλου- α) χωρίς να δημιουργείται κίνδυνος για το νερό, τον α- θουςόρους: έρα,τοέδαφος,ταφυτάήταζώα, α) η ουσία ή το αντικείμενο χρησιμοποιείται συνήθως β) χωρίς να προκαλείται όχληση από θόρυβο ή οσμές, γιασυγκεκριμένουςσκοπούς, και β) υπάρχει αγορά ή ζήτηση για τη συγκεκριμένη ουσία γ) χωρίς να επηρεάζεται δυσμενώς το τοπίο ή οι τοπο- ήαντικείμενο, θεσίεςιδιαίτερουενδιαφέροντος. γ) η ουσία ή το αντικείμενο πληροί τις τεχνικές απαιτή- σεις για τους συγκεκριμένους σκοπούς και συμμορφώ- Άρθρο 15 νονται προς την κειμένη νομοθεσία και τα πρότυπα που (άρθρο 14 τηςΟδηγίας) ισχύουνγιαταπροϊόντακαι Κόστος δ) η χρήση της ουσίας ή του αντικειμένου δεν πρόκει- ται να έχει δυσμενή αντίκτυπο στο περιβάλλον ή την αν- Σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», το κό- θρώπινηυγεία. στος διαχείρισης των αποβλήτων βαρύνει τον αρχικό πα- Τα κριτήρια περιλαμβάνουν οριακές τιμές για τους ρύ- ραγωγό των αποβλήτων και τον τρέχοντα ή τους προη- πους, όπου απαιτείται, και συνεκτιμούν ενδεχόμενες δυ- γούμενουςκατόχουςαποβλήτων. σμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ουσίας ή του α- ντικειμένου. Άρθρο 16 2. Με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία τί- (άρθρο 16 τηςΟδηγίας) θεται αυτόματα σε ισχύ, καθορίζεται, βάσει της παρα- Αρχέςτηςαυτάρκειαςκαιτηςεγγύτητας γράφου 1, εάν ένα απόβλητο παύει να αποτελεί απόβλη- τοκατάτηνέννοιατηςπαραγράφου 1 τουάρθρου 11. 1. Η χώρα υποχρεούται να διαθέτει ολοκληρωμένο και 3. Ο αποχαρακτηρισμός των επικίνδυνων αποβλήτων κατάλληλο δίκτυο εγκαταστάσεων διάθεσης αποβλήτων δεν μπορεί να γίνεται με αραίωση ή ανάμειξη για τη μεί- και εγκαταστάσεων ανάκτησης σύμμεικτων αστικών α- ωση των αρχικών συγκεντρώσεων επικίνδυνων ουσιών ποβλήτων, τα οποία συλλέγονται από νοικοκυριά, συ- σε επίπεδο χαμηλότερο των οριακών τιμών για το χαρα- μπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων όπου η συλλογή κτηρισμότωναποβλήτωνωςεπικίνδυνων. αυτή καλύπτει και τα σύμμεικτα αστικά απόβλητα από 4. Τα απόβλητα, τα οποία παύουν να αποτελούν από- άλλους παραγωγούς, λαμβάνοντας υπόψη τις βέλτιστες βλητα σύμφωνα με την παράγραφο 1, παύουν επίσης να διαθέσιμεςτεχνικές. αποτελούν απόβλητα και για τους σκοπούς της ανάκτη- Κατά παρέκκλιση από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. σης και ανακύκλωσης που αναφέρονται στο ν. 2939/ 1013/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμ- 2001, σε συμμόρφωση με την Οδηγία 94/62/ΕΚ του Ευ- βουλίου της 14ης Ιουνίου 2006 για τις μεταφορές απο- ρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής βλήτων (ΕΕ L 190/1/12.7.2006), για να προστατευτεί το Δεκεμβρίου 1994 για τις συσκευασίες και τα απορρίμμα- δίκτυο διαχείρισης των αποβλήτων μπορεί να περιορίζο- τα συσκευασίας (EEL 365/10/31.12.1994), όπως τροπο- νται οι εισαγωγές αποβλήτων που προορίζονται για απο- ποιήθηκε με το ν. 3854/2010 (Α΄ 94) και στις κανονιστι- τεφρωτήρεςταξινομημένουςωςανάκτηση. κές πράξεις που έχουν εκδοθεί ή εκδίδονται κατ’ εξου- 2. Το δίκτυο σχεδιάζεται κατά τέτοιο τρόπο που να ε- σιοδότησή του και στα άλλα συναφή ευρωπαϊκά νομοθε- πιτρέπεται στη χώρα να καταστεί αυτάρκης στον τομέα τήματα και τις εθνικές διατάξεις με τις οποίες οι συνα- της διάθεσης αποβλήτων και της ανάκτησης των απο- φείς ευρωπαϊκές οδηγίες έχουν ενσωματωθεί στην εσω- βλήτων που αναφέρονται στην παράγραφο 1, λαμβανο- τερική έννομη τάξη, όταν πληρούνται οι απαιτήσεις της μένων υπόψη των γεωγραφικών συνθηκών ή της ανά- εν λόγω νομοθεσίας όσον αφορά στην ανακύκλωση ή γκης για ειδικευμένες εγκαταστάσεις για ορισμένους τύ- τηνανάκτηση. πουςαποβλήτων. 238 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 3. Το προαναφερόμενο δίκτυο επιτρέπει τη διάθεση 38 του παρόντος δεν εφαρμόζονται στα αναμεμειγμένα των αποβλήτων ή την ανάκτηση των αποβλήτων που α- απόβληταπουπαράγονταιαπόνοικοκυριά. ναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, 2. Τα άρθρα 17 και 20 δεν εφαρμόζονται στα επί μέ- σε μία από τις πλησιέστερες κατάλληλες εγκαταστά- ρους κλάσματα επικίνδυνων αποβλήτων που παράγονται σεις, με τη χρησιμοποίηση των καταλληλότερων μεθό- από νοικοκυριά, μέχρις ότου γίνουν δεκτά για συλλογή, δων και τεχνολογιών, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται υψη- διάθεση ή ανάκτηση από οργανισμό ή επιχείρηση που έ- λό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και της δη- χει λάβει άδεια ή έχει καταχωρηθεί σύμφωνα με τα ορι- μόσιαςυγείας. ζόμενασταάρθρα 36 ή 42. 4. Κατά την εφαρμογή των παραγράφων 1, 2 και 3, λαμβάνεται υπόψη ότι οι αρχές της εγγύτητας και της Άρθρο 19 αυτάρκειας δεν συνεπάγονται ότι η χώρα πρέπει να δια- (άρθρο 34 τηςΟδηγίας) θέτει το πλήρες φάσμα των εγκαταστάσεων τελικής α- Επιθεωρήσεις - έλεγχοι νάκτησηςστοέδαφόςτης. 1. Οι οργανισμοί ή οι επιχειρήσεις που πραγματοποι- Άρθρο 17 ούν εργασίες επεξεργασίας αποβλήτων, οι οργανισμοί ή (άρθρο 19 τηςΟδηγίας) οι επιχειρήσεις που συλλέγουν ή μεταφέρουν απόβλητα Σήμανσηεπικίνδυνωναποβλήτων σε επαγγελματική βάση, οι μεσίτες και οι έμποροι, κα- θώς και οι οργανισμοί ή οι επιχειρήσεις που παράγουν ε- 1. Κατά τη συλλογή, τη μεταφορά και την προσωρινή πικίνδυνα απόβλητα υπόκεινται σε κατάλληλες περιοδι- αποθήκευσή τους, τα επικίνδυνα απόβλητα συσκευάζο- κές επιθεωρήσεις από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές, νται και σημαίνονται σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις σύμφωνα με όσα ειδικότερα ορίζονται στο ν.1650/1986, ακόλουθεςδιατάξεις: όπως τροποποιήθηκε με το ν. 3010/2003 (Α΄ 91) και το α) Το ν. 1741/1987 με θέμα την Κύρωση Ευρωπαϊκής ν. 4014/2011 (Α΄ 209). Συμφωνίας για τη Διεθνή Οδική Μεταφορά Επικινδύνων 2. Οι επιθεωρήσεις που αφορούν τις εργασίες συλλο- Εμπορευμάτων (ADR) (Α΄ 225), όπως έχει αναθεωρηθεί γής και μεταφοράς καλύπτουν την προέλευση, τη φύση, από την υπ’ αριθ. 50941/40/1990 (Β΄ 104) απόφαση του την ποσότητα και τον προορισμό των συλλεγόμενων και ΥπουργούΜεταφορώνκαιΕπικοινωνιών. μεταφερόμενωναποβλήτων. β) Την υπ’ αριθ. ΑΣ4.1/ΟΙΚ.45573/3719/2008 (Β΄ 1874) 3. Οι καταχωρίσεις στο πλαίσιο του κοινοτικού συστή- απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Ε- ματος οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου θνικής Άμυνας, Ανάπτυξης, Μεταφορών και Επικοινω- (EMAS) λαμβάνονται υπόψη για τη διενέργεια επιθεωρή- νιών και Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής σεων, ιδίως όσον αφορά στη συχνότητα και την ένταση Πολιτικής, με θέμα την τροποποίηση της υπ’ αριθ. τωνεπιθεωρήσεων. Φ4.2/18960/1446/19.6.2001 (Β΄ 778) κοινής υπουργικής απόφασης για την εναρμόνιση του Ελληνικού Δικαίου με Άρθρο 20 την Οδηγία 2006/90/ΕΚ (EE L 305/6/4.11.2006) για την έ- (άρθρο 35 τηςΟδηγίας) βδομη προσαρμογή στην τεχνική πρόοδο της Οδηγίας Τήρησηαρχείων - μητρώων 96/49/ΕΚ για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρα- τών - μελών σχετικά με τις σιδηροδρομικές μεταφορές 1. Οι οργανισμοί ή οι επιχειρήσεις που αναφέρονται επικίνδυνωνεμπορευμάτων,όπωςεκάστοτεισχύει. στην παράγραφο 1 του άρθρου 36, οι παραγωγοί επικίν- γ) Την υπ’ αριθ. 1218.74/01/1995 (B΄ 531) απόφαση δυνων και λοιπών αποβλήτων, οι εταιρείες που συλλέ- του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, με την οποία ε- γουν ή μεταφέρουν επικίνδυνα απόβλητα σε επαγγελ- ντάσσονται στην εθνική νομοθεσία οι διατάξεις του διε- ματική βάση ή ενεργούν ως έμποροι και μεσίτες επικίν- θνούς Ναυτιλιακού Κώδικα Επικίνδυνων Εμπορευμάτων δυνων αποβλήτων, τηρούν χρονολογικά αρχεία με τις (IMDG),όπωςέχειτροποποιηθεί. ποσότητες, τη φύση, την προέλευση και, ανάλογα με την δ) Το ν. 211/1947 (Α΄ 35) «Περί κυρώσεως της εν Σικά- περίπτωση, τον προορισμό, τη συχνότητα συλλογής, τον γω υπογραφείσης Συμβάσεως Διεθνούς Πολιτικής Αερο- τρόπο μεταφοράς και τη μέθοδο επεξεργασίας που προ- πορίας» και την υπ’ αριθ. ΥΠΑ/Δ2/11894/3631/2007 (B΄ βλέπονται για τα απόβλητα και διαθέτουν τις εν λόγω 549) απόφαση του Διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Α- πληροφορίες,κατόπιναιτήματος,στιςαρμόδιεςαρχές. εροπορίας «Υιοθέτηση του Παραρτήματος (Annex) 18, 2. Τα αρχεία για τα επικίνδυνα απόβλητα διατηρούνται έκδοση 3η, τροποποίηση όγδοη του Διεθνούς Οργανι- επί τουλάχιστον τρία έτη. Ωστόσο, οι οργανισμοί και επι- σμού Πολιτικής Αεροπορίας περί «Ασφαλούς αερομετα- χειρήσεις, που μεταφέρουν επικίνδυνα απόβλητα, υπο- φοράς επικίνδυνων υλικών» το οποίο έχει εκδοθεί βάσει χρεούνται να τηρούν τα έντυπα αναγνώρισης, όπως αυ- τηςΣύμβασηςτουΣικάγου»,όπωςέχειτροποποιηθεί. τά ορίζονται στο άρθρο 10 της κ.υ.α. 13588/725/2006 (B΄ 2. Όταν μεταφέρονται επικίνδυνα απόβλητα στο εσω- 383),επίτουλάχιστονδώδεκα μήνες. τερικό της χώρας, συνοδεύονται από έγγραφα αναγνώ- 3. Τα δικαιολογητικά της εκτέλεσης των εργασιών δια- ρισης, που μπορεί να υπάρχουν σε ηλεκτρονική μορφή, χείρισης αποβλήτων χορηγούνται κατόπιν αιτήματος και τα οποία περιέχουν τα ενδεδειγμένα δεδομένα που τωναρμόδιωναρχώνήενόςπροηγούμενουκατόχου. εκτίθενται στο Παράρτημα ΙΒ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 4. Οργανισμοί και επιχειρήσεις, που μεταφέρουν μη ε- 1013/2006. πικίνδυνα απόβλητα υποχρεούνται να τηρούν τα σχετικά αρχεία της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, τα ο- Άρθρο 18 ποία περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με τις ποσό- (άρθρο 20 τηςΟδηγίας) τητες, τη φύση (κωδικός ΕΚΑ), την προέλευση και, ανά- Επικίνδυνααπόβληταπαραγόμενααπόνοικοκυριά λογα με την περίπτωση, τον τρόπο μεταφοράς, τον τελι- κό αποδέκτη και τη μέθοδο επεξεργασίας, για τουλάχι- 1. Τα άρθρα 17, 20, 30 και η παράγραφος 6 του άρθρου στονδύοέτη. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 239 Άρθρο 21 (γ) αξιολόγηση της ανάγκης για νέα προγράμματα (άρθρο 37 τηςΟδηγίας) συλλογής, για το κλείσιμο υφιστάμενων εγκαταστάσεων Υποβολήεκθέσεωνκαιαναθεώρηση αποβλήτων, για πρόσθετες υποδομές των εγκαταστάσε- ων επεξεργασίας αποβλήτων και εφόσον απαιτείται για 1. Το Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του Υ- σχετικέςεπενδύσεις, πουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής (δ) επαρκείς πληροφορίες για τα κριτήρια σχετικά με Αλλαγής ενημερώνει ανά τριετία την Ευρωπαϊκή Επιτρο- τον εντοπισμό τοποθεσιών και τη δυναμικότητα των μελ- πή για την εφαρμογή της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ και του λοντικών εγκαταστάσεων διάθεσης ή των μεγάλων ε- παρόντος νόμου, δια της υποβολής τομεακής έκθεσης γκαταστάσεωνανάκτησης,ανχρειαστεί, σε ηλεκτρονική μορφή. Η έκθεση αυτή περιλαμβάνει επί- (ε) τις γενικές πολιτικές διαχείρισης αποβλήτων, συ- σης πληροφορίες για τη διαχείριση των αποβλήτων ελαί- μπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών και μεθόδων δια- ων και για την επιτευχθείσα πρόοδο κατά την εφαρμογή χείρισης των αποβλήτων που περιλαμβάνονται στο σχε- των προγραμμάτων πρόληψης της δημιουργίας αποβλή- διασμό ή πολιτικών για απόβλητα που θέτουν συγκεκρι- των και, κατά περίπτωση, πληροφορίες σχετικά με μέτρα μέναπροβλήματαδιαχείρισης. όπως προβλέπεται στο άρθρο 25 σχετικά με τη διευρυ- Στα Σχέδια μπορούν να συμπεριληφθούν και τα ακό- μένηευθύνητωνπαραγωγών. λουθα: Η έκθεση συντάσσεται βάσει ερωτηματολογίου ή σχε- α) οργανωτικές πτυχές που συνδέονται με τη διαχείρι- διαγράμματος, το οποίο καταρτίζει η Ευρωπαϊκή Επιτρο- ση αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής πή σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 6 της Οδηγίας της κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ δημόσιων και ιδιω- 91/692/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 23ης Δεκεμβρίου 1991 τικών φορέων που πραγματοποιούν τη διαχείριση απο- (ΕΕL 337/13/31.12.1991), για την τυποποίηση και τον ε- βλήτων, ξορθολογισμό των εκθέσεων που αφορούν την εφαρμο- β) αξιολόγηση της χρησιμότητας και της καταλληλότη- γή ορισμένων οδηγιών για το περιβάλλον. Η έκθεση υπο- τας της χρησιμοποίησης οικονομικών και άλλων μέσων βάλλεται στην Επιτροπή εντός εννέα μηνών από το τέ- για την αντιμετώπιση διάφορων προβλημάτων που σχε- λοςτηςτριετούςπεριόδουτηνοποίακαλύπτει. τίζονται με τα απόβλητα, λαμβανομένης υπόψη της ανά- γκης να διατηρηθεί η εύρυθμη λειτουργία της εσωτερι- ΚΕΦΑΛΑΙΟΓ΄ κήςαγοράς, ΣΧΕΔΙΑΚΑΙΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ γ) εκστρατείες ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης α- πευθυνόμενες στο ευρύ κοινό ή σε συγκεκριμένες ομά- Άρθρο 22 δεςκαταναλωτών, (άρθρο 28 τηςΟδηγίας) δ) παλιές ρυπασμένες τοποθεσίες διάθεσης αποβλή- Σχέδιαδιαχείρισηςαποβλήτων τωνκαιτα μέτραγιατηναποκατάστασήτους, ε) την εκτίμηση του κόστους των εργασιών ανάκτησης 1. Για την επίτευξη των στόχων και την υλοποίηση των καιδιάθεσηςτωναποβλήτων. αρχών της παραγράφου 2 του άρθρου 1 και των άρθρων 4. Τα σχέδια διαχείρισης αποβλήτων πρέπει να είναι 14, 16 και 29, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας σύμφωνα προς τις απαιτήσεις σχεδιασμού για τα από- και Κλιματικής Αλλαγής, σε συνεργασία με το κάθε φο- βλητα που ορίζονται στα άρθρα 5 και 15 του ν. 2939/2001 ρά συναρμόδιο Υπουργείο, εκπονεί σχέδια διαχείρισης (άρθρο 14 της Οδηγίας 94/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινο- αποβλήτων για κάθε ρεύμα αποβλήτων ή για σύνολο βουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 1994 ρευμάτων αποβλήτων, τα οποία καλύπτουν ολόκληρη ή για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, μέρος της γεωγραφικής επικράτειας της χώρας. Τα σχέ- EEL 365/10/31.12.1994), όπως τροποποιήθηκε με το δια αυτά καλύπτουν συνδυασμένα το σύνολο της επι- ν. 3854/2010 και τη στρατηγική για την υλοποίηση της κράτειαςτηςχώραςγιαόλαταείδηαποβλήτων. μείωσης των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων τα 2. Τα Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων περιλαμβάνουν οποία προορίζονται για χώρους υγειονομικής ταφής που ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης όσον αφορά τη αναφέρεται στο άρθρο 6 της κ.υ.α. 29407/3508/2002 (Β΄ διαχείριση αποβλήτων, καθώς και τα μέτρα που πρέπει 1572) (άρθρο 5 της Οδηγίας 1999/31/ΕΚ του Συμβουλίου να ληφθούν για τη βελτίωση της περιβαλλοντικά υγιούς της 26ης Απριλίου 1999 για την υγειονομική ταφή των α- προετοιμασίας προς επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ποβλήτων,EEL 182/1/16.7.1999). ανάκτηση και διάθεση των αποβλήτων και αξιολόγηση 5. Τα Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων γνωστοποιούνται του τρόπου με τον οποίο το σχέδιο ή σχέδια θα υποστη- στηνΕπιτροπή. ρίξει την υλοποίηση των στόχων και των διατάξεων του 6. Τα Σχέδια Διαχείρισης που προβλέπονται στην πα- παρόντος. ράγραφο 1 και εξειδικεύονται στο άρθρο 35, αξιολογού- 3. Τα Σχέδια Διαχείρισης περιλαμβάνουν τουλάχιστον νται τουλάχιστον ανά εξαετία και αναθεωρούνται εφό- ταακόλουθα: σον ενδείκνυται και εφόσον απαιτείται σύμφωνα με το (α) τον τύπο, την ποιότητα και την πηγή των παραγό- άρθρο 23 ή 27. μενων στη χώρα αποβλήτων, τα απόβλητα που είναι πι- θανόν να αποσταλούν από ή προς την επικράτεια και α- Άρθρο 23 ξιολόγηση της μελλοντικής τάσης εξέλιξης των ρευμά- (άρθρο 29 τηςΟδηγίας) τωναποβλήτων, Προγράμματαγιατηνπρόληψη (β) τα υφιστάμενα προγράμματα συλλογής αποβλήτων τηςδημιουργίαςαποβλήτων και τις μεγάλες εγκαταστάσεις διάθεσης και ανάκτησης, καθώς και τις τυχόν ειδικές ρυθμίσεις για απόβλητα έ- 1. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμα- λαια, επικίνδυνα απόβλητα ή ρεύματα αποβλήτων που τικής Αλλαγής εκπονεί, σε εφαρμογή της παραγράφου 2 ρυθμίζονταιαπόσυγκεκριμένεςνομοθετικέςπράξεις, του άρθρου 1 και του άρθρου 29, προγράμματα πρόλη- 240 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) ψης δημιουργίας αποβλήτων και επεξεργάζεται κατευ- 2. Για την εφαρμογή της διευρυμένης ευθύνης παρα- θύνσεις, ούτως ώστε τα προγράμματα αυτά να ενσωμα- γωγού, λαμβάνονται υπόψη το τεχνικώς εφικτό και το οι- τωθούν στα σχέδια διαχείρισης αποβλήτων του άρθρου κονομικώς βιώσιμο, καθώς και το σύνολο των επιπτώσε- 22. Κατά την ενσωμάτωση των προγραμμάτων σε σχέδια ων στο περιβάλλον, στην ανθρώπινη υγεία και οι κοινωνι- διαχείρισης αποβλήτων, προσδιορίζονται τα μέτρα πρό- κές επιπτώσεις και μεριμνάται η διασφάλιση της εύρυθ- ληψης δημιουργίας αποβλήτων που αφορούν στα από- μηςλειτουργίαςτηςεσωτερικήςαγοράς. βλητατουεκάστοτεσχεδίου. 3. Η διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού εφαρμόζεται 2. Στα Προγράμματα που προβλέπονται στην παρά- με την επιφύλαξη της ευθύνης για τη διαχείριση των α- γραφο 1 τίθενται στόχοι για την πρόληψη της δημιουρ- ποβλήτων, βάσει της παραγράφου 1 του άρθρου 24, και γίας αποβλήτων, περιγράφονται τα υφιστάμενα μέτρα με την επιφύλαξη της ειδικής υφιστάμενης νομοθεσίας πρόληψης και γίνεται αξιολόγηση των παραδειγμάτων γιατιςκατηγορίεςαποβλήτωνκαιταπροϊόντα. των μέτρων που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙV ή άλ- λων ενδεδειγμένων μέτρων. Τα μέτρα πρέπει να απο- Άρθρο 26 σκοπούν στην αποσύνδεση της σχέσης μεταξύ οικονομι- (άρθρο 10 τηςΟδηγίας) κής ανάπτυξης και περιβαλλοντικών επιπτώσεων που Ανάκτηση συνδέονται μετηνπαραγωγήαποβλήτων. 3. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμα- 1. Ο παραγωγός ή ο κάτοχος των αποβλήτων υποβάλ- τικής Αλλαγής μπορεί να καθορίζει κατάλληλα και συ- λει τα απόβλητα, κατά προτεραιότητα, σε εργασίες ανά- γκεκριμένα ποιοτικά ή ποσοτικά κριτήρια για την παρα- κτησης,σύμφωνα μεταάρθρα 14 και 29 τουπαρόντος. κολούθηση και αξιολόγηση της προόδου των μέτρων 2. Εφόσον απαιτείται συμμόρφωση προς την παράγρα- που αναφέρονται στην παράγραφο 2 και να θέσει ποιοτι- φο 1 και για τη διευκόλυνση ή τη βελτίωση της ανάκτη- κούς στόχους και δείκτες διαφορετικούς από αυτούς σης, τα απόβλητα συλλέγονται χωριστά και, εάν είναι ε- που τίθενται μέσω της κανονιστικής διαδικασίας της Επι- φικτό από τεχνικής, περιβαλλοντικής και οικονομικής ά- τροπής. ποψης, δεν αναμιγνύονται με άλλα απόβλητα ή με άλλα 4. Τα Προγράμματα γνωστοποιούνται στην Ευρωπαϊκή υλικά μεδιαφορετικέςιδιότητες. Επιτροπή. 5. Τα Προγράμματα που προβλέπονται στην παράγρα- Άρθρο 27 φο 1 αξιολογούνται τουλάχιστον ανά εξαετία και αναθε- (άρθρο 11 τηςΟδηγίας) ωρούνται εφόσον ενδείκνυται και εφόσον απαιτείται Επαναχρησιμοποίησηκαιανακύκλωση σύμφωνα μεταάρθρα 22 ή 27. 1. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμα- ΜΕΡΟΣB΄ τικής Αλλαγής, σύμφωνα και με τις προβλέψεις του ΒΑΣΙΚΕΣΑΡΧΕΣ – ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ – ΣΤΟΧΟΙ ν. 2939/2001 (Α΄179) για τις συσκευασίες, όπως τροπο- ποιήθηκε με το ν. 3854/2010 (Α΄ 94), λαμβάνει τα κατάλ- Άρθρο 24 ληλα μέτρα για την προώθηση της επαναχρησιμοποίη- (άρθρο 15 τηςΟδηγίας) σης προϊόντων και δραστηριοτήτων προετοιμασίας προς Ευθύνηγιατηδιαχείρισητωναποβλήτων επαναχρησιμοποίηση, ενθαρρύνοντας ιδίως τη δημιουρ- γία και τη στήριξη δικτύων επαναχρησιμοποίησης και ε- 1. Οι αρχικοί παραγωγοί ή άλλοι κάτοχοι αποβλήτων πισκευής, τη χρήση οικονομικών μέσων, κριτηρίων προ- πραγματοποιούν οι ίδιοι την επεξεργασία των αποβλή- μηθειών, ποσοτικών στόχων ή άλλων μέτρων. Λαμβάνει των ή αναθέτουν την επεξεργασία σε έμπορο ή σε οργα- επίσης μέτρα για την προώθηση ανακύκλωσης υψηλής νισμό ή σε επιχείρηση που εκτελεί εργασίες επεξεργα- ποιότητας και για το σκοπό αυτόν καθιερώνει χωριστή σίας αποβλήτων ή μέσω διακανονισμού με δημόσιο ή ι- συλλογή αποβλήτων όπου αυτό είναι τεχνικά, περιβαλ- διωτικό οργανισμό συλλογής αποβλήτων σύμφωνα με τα λοντικά και οικονομικά εφικτό και ενδεδειγμένο για να ε- άρθρα 14 και 29. πιτευχθούν τα αναγκαία ποιοτικά πρότυπα στους αντί- 2. Όταν τα απόβλητα μεταφέρονται από τον αρχικό στοιχους τομείς ανακύκλωσης. Με την επιφύλαξη του παραγωγό ή κάτοχο σε ένα ή περισσότερα νομικά πρό- άρθρου 26 παράγραφος 2, έως το 2015 χωριστή συλλο- σωπα, που αναφέρονται στην παράγραφο 1, για προκα- γή καθιερώνεται τουλάχιστον για τα ακόλουθα: χαρτί, ταρκτική επεξεργασία, αυτό δεν συνεπάγεται, κατά γενι- μέταλλο,πλαστικόκαιγυαλί. κό κανόνα, απαλλαγή από την ευθύνη για τη διεξαγωγή 2. Για την επίτευξη των στόχων του παρόντος και τη μιαςεργασίαςπλήρουςανάκτησηςήδιάθεσης. μετάβαση σε μια Κοινωνία Ανακύκλωσης, με υψηλό επί- πεδο αποδοτικότητας των πόρων, λαμβάνονται τα ανα- Άρθρο 25 γκαία μέτρα ώστε να εξασφαλισθεί η επίτευξη των ακό- (άρθρο 8 τηςΟδηγίας) λουθωνστόχων: Διευρυμένηευθύνητουπαραγωγού α) έως το 2020 η προετοιμασία για την επαναχρησιμο- ποίηση και την ανακύκλωση των υλικών αποβλήτων, ό- 1. Προκειμένου να ενισχυθούν η επαναχρησιμοποίηση πως τουλάχιστον το χαρτί, το μέταλλο, το πλαστικό και και πρόληψη, η ανακύκλωση και άλλες μορφές ανάκτη- το γυαλί από τα νοικοκυριά και ενδεχομένως άλλης προ- σης αποβλήτων, λαμβάνονται νομοθετικά και μη νομοθε- έλευσης στο βαθμό που τα απόβλητα αυτά είναι παρό- τικά μέτρα για να εξασφαλίζουν ότι τα φυσικά ή νομικά μοια με τα απόβλητα των νοικοκυριών, πρέπει να αυξηθεί πρόσωπα, τα οποία κατ’ επάγγελμα αναπτύσσουν, κατα- κατ’ελάχιστονστο 50% κατάβάρος, σκευάζουν, μεταποιούν, επεξεργάζονται, πωλούν ή εισά- β) έως το 2020 η προετοιμασία για την επαναχρησιμο- γουν προϊόντα (παραγωγός του προϊόντος), φέρουν δι- ποίηση, η ανακύκλωση και η ανάκτηση άλλων υλικών, ευρυμένηευθύνηπαραγωγού. συμπεριλαμβανομένων των εργασιών επίχωσης (backfill-