Table Of Content

4353 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 207 8 Δεκεμβρίου 2010 NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3896 β. «έμμεση διάκριση»: όταν μία εκ πρώτης όψεως ουδέ− Εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης τερη διάταξη, κριτήριο ή πρακτική ενδέχεται να θέσει σε μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα ερ− μειονεκτική θέση πρόσωπα του ενός φύλου σε σύγκριση γασίας και απασχόλησης − Εναρμόνιση της κείμενης με πρόσωπα του άλλου φύλου, εκτός αν αυτή η διάταξη, το κριτήριο ή η πρακτική δικαιολογείται αντικειμενικά νομοθεσίας με την Οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπα− από ένα θεμιτό σκοπό και τα μέσα επίτευξης του σκο− ϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιου− πού αυτού είναι πρόσφορα και αναγκαία, λίου 2006 και άλλες συναφείς διατάξεις. γ. «παρενόχληση»: όταν εκδηλώνεται ανεπιθύμητη συ− Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ μπεριφορά συνδεόμενη με το φύλο ενός προσώπου, με ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ σκοπό ή αποτέλεσμα την παραβίαση της αξιοπρέπειας του προσώπου αυτού και τη δημιουργία εκφοβιστικού, Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή: εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ περιβάλλοντος, ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ δ. «σεξουαλική παρενόχληση»: όταν εκδηλώνεται οποι− 2006/54/ΕΚ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ αδήποτε μορφή ανεπιθύμητης λεκτικής, μη λεκτικής ή σωματικής συμπεριφοράς σεξουαλικού χαρακτήρα, με ΤΙΤΛΟΣ Ι σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ενός προσώπου, ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, Άρθρο 1 εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού Σκοπός περιβάλλοντος, (Άρθρο 1 της Οδηγίας) ε. «αμοιβή»: οι πάσης φύσεως μισθοί και αποδοχές και Σκοπός του παρόντος νόμου είναι να εξασφαλισθεί η όλα τα άλλα οφέλη που παρέχονται άμεσα ή έμμεσα από κάθε πηγή, σε χρήματα ή σε είδος, από τον εργο− εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης δότη στον εργαζόμενο, εξαιτίας ή και με αφορμή την μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργα− απασχόληση του τελευταίου, σίας και απασχόλησης, όσον αφορά: α) την πρόσβαση στ. «επαγγελματικά συστήματα κοινωνικής ασφάλι− στην απασχόληση, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελ− σης»: συστήματα που δεν διέπονται από την Οδηγία ματικής εξέλιξης, και στην επαγγελματική κατάρτιση, 79/7/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 19ης Δεκεμβρίου 1978, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης με σκοπό την περί της προοδευτικής εφαρμογής της αρχής της ίσης απασχόληση («vocational training»), β) τις συνθήκες και μεταχειρίσεως μεταξύ ανδρών και γυναικών σε θέματα τους όρους εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της αμοι− κοινωνικής ασφαλίσεως (EEL 6 της 10.1.1979), και που βής και γ) τα επαγγελματικά συστήματα κοινωνικής έχουν ως αντικείμενο τη χορήγηση στους εργαζόμενους, ασφάλισης, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις της μισθωτούς ή αυτοαπασχολούμενους, στα πλαίσια επι− Οδηγίας 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και χείρησης ή ομάδας επιχειρήσεων, οικονομικού κλάδου του Συμβουλίου. ή επαγγελματικού ή διεπαγγελματικού τομέα, παροχών Άρθρο 2 που προορίζονται να συμπληρώσουν ή να υποκατα− Ορισμοί στήσουν τις παροχές των εκ του νόμου συστημάτων (Άρθρο 2 παρ. 1 της Οδηγίας) κοινωνικής ασφάλισης, ανεξαρτήτως του αν η υπαγωγή Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου, ισχύουν οι στα συστήματα αυτά είναι υποχρεωτική. ακόλουθοι ορισμοί: Άρθρο 3 α. «άμεση διάκριση»: όταν ένα πρόσωπο υφίσταται, Αρχή ίσης μεταχείρισης − Απαγόρευση διακρίσεων για λόγους φύλου, μεταχείριση λιγότερο ευνοϊκή από (Άρθρο 2 παρ. 2 της Οδηγίας) αυτήν την οποία υφίσταται, υπέστη ή θα υφίστατο ένα 1. Απαγορεύεται κάθε μορφής άμεση ή έμμεση διάκρι− άλλο πρόσωπο σε ανάλογη κατάσταση, ση λόγω φύλου, σε συσχετισμό ιδίως με την οικογενεια− 4354 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) κή κατάσταση, σε όλους τους τομείς που περιλαμβάνο− κού ατυχήματος και επαγγελματικής ασθένειας, καθώς νται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου, όπως και ανεργίας. εξειδικεύονται στις κατωτέρω διατάξεις. β) Στα επαγγελματικά συστήματα κοινωνικής ασφά− 2. α) Η παρενόχληση, η σεξουαλική παρενόχληση, λισης που προβλέπουν άλλες κοινωνικές παροχές σε καθώς και οποιαδήποτε λιγότερο ευνοϊκή μεταχείρι− είδος ή σε χρήμα και ιδίως παροχές επιζώντων και ση που οφείλεται στην ανοχή ή στην απόρριψη αυτής οικογενειακές παροχές, εφόσον οι παροχές αυτές προο− της συμπεριφοράς, συνιστούν διάκριση λόγω φύλου και ρίζονται για μισθωτούς και επομένως αποτελούν οφέλη απαγορεύονται. που παρέχονται από τον εργοδότη στον εργαζόμενο β) Διάκριση λόγω φύλου συνιστά, επίσης, οποιαδήποτε λόγω της απασχόλησης αυτού. λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση προσώπου που συνδέεται 3. Εξαιρέσεις από το καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής με αλλαγή φύλου. 3.1. Οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου δεν εφαρ− 3. Η εντολή που ενέχει διάκριση εις βάρος ενός προ− μόζονται: σώπου λόγω φύλου συνιστά διάκριση κατά την έννοια α. στις ατομικές συμβάσεις των αυτοαπασχολούμε− του παρόντος νόμου. νων, 4. Συνιστά επίσης διάκριση κατά την έννοια του πα− β. στα συστήματα των αυτοαπασχολούμενων που ρόντος νόμου η λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση γυναικών έχουν μόνο ένα μέλος, λόγω εγκυμοσύνης ή μητρότητας, στις περιπτώσεις των γ. στις ασφαλιστήριες συμβάσεις στις οποίες δεν με− προεδρικών διαταγμάτων 176/1997 (ΦΕΚ 150 Α΄), 41/2003 τέχει ο εργοδότης, στην περίπτωση των μισθωτών, (ΦΕΚ 44 Α΄) και του άρθρου 142 του ν. 3655/2008 (ΦΕΚ δ. στις προαιρετικές διατάξεις επαγγελματικών συ− 58 Α΄). στημάτων κοινωνικής ασφάλισης που προσφέρονται ΤΙΤΛΟΣ ΙΙ ατομικά στους μετέχοντες για να εξασφαλίσουν: ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ −είτε συμπληρωματικές παροχές −είτε την επιλογή ημερομηνίας έναρξης των κανονι− ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ κών παροχών των αυτοαπασχολούμενων ή την επιλογή ΙΣΟΤΗΤΑ ΑΜΟΙΒΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΔΡΩΝ μεταξύ πολλών παροχών, Άρθρο 4 ε. στα επαγγελματικά συστήματα κοινωνικής ασφά− Απαγόρευση διακρίσεων ως προς τις αμοιβές λισης στα οποία οι παροχές χρηματοδοτούνται από (Άρθρο 4 της Οδηγίας) εισφορές που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι σε εθελο− 1. Άνδρες και γυναίκες δικαιούνται ίση αμοιβή για ντική βάση. όμοια εργασία ή για εργασία ίσης αξίας. 3.2. Οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου δεν εμποδί− 2. α) Όταν χρησιμοποιείται σύστημα επαγγελματικής ζουν τον εργοδότη να χορηγήσει συμπληρωματικό ποσό κατάταξης για τον καθορισμό των αμοιβών, το σύστημα σύνταξης σε άτομα τα οποία έχουν ήδη συμπληρώσει αυτό πρέπει να βασίζεται σε κοινά κριτήρια για εργα− την ηλικία συνταξιοδότησης όσον αφορά τη χορήγηση ζόμενους άνδρες και γυναίκες και να επιβάλλεται κατά σύνταξης δυνάμει επαγγελματικού συστήματος, αλλά τρόπο που να αποκλείει τις διακρίσεις που βασίζονται τα οποία δεν έχουν ακόμη συμπληρώσει το προβλε− στο φύλο. πόμενο όριο ηλικίας για τη χορήγηση σύνταξης από β) Κατά το σχεδιασμό και την εφαρμογή συστημάτων το εκ του νόμου σύστημα, με σκοπό την εξίσωση ή αξιολόγησης του προσωπικού που συνδέονται με τη την προσέγγιση του ποσού των συνολικών παροχών μισθολογική εξέλιξή του, πρέπει να τηρείται η αρχή που καταβάλλεται στα άτομα αυτά με το ποσό που της ίσης μεταχείρισης και να μην επιτρέπεται διάκριση καταβάλλεται σε ετερόφυλα άτομα τα οποία βρίσκο− λόγω φύλου ή οικογενειακής κατάστασης. νται στην ίδια κατάσταση και έχουν ήδη συμπληρώσει ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ την ηλικία για συνταξιοδότηση από το εκ του νόμου ΙΣΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ σύστημα, έως ότου οι δικαιούχοι του συμπληρωματικού ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ποσού συμπληρώσουν το προβλεπόμενο από το εκ του νόμου σύστημα όριο ηλικίας. Άρθρο 5 Πεδίο εφαρμογής Άρθρο 6 (Άρθρα 6, 7 και 8 της Οδηγίας) Έκταση της απαγόρευσης 1. Πρόσωπα (Άρθρο 5 της Οδηγίας) Οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου εφαρμόζονται Υπό τους όρους που καθορίζονται στις ακόλουθες στον ενεργό πληθυσμό, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου, απαγορεύεται κάθε αυτοαπασχολούμενων, των εργαζόμενων των οποίων άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω φύλου, ιδίως σε συσχε− η δραστηριότητα διακόπτεται λόγω ασθένειας, μητρό− τισμό με την ύπαρξη γάμου ή την εν γένει οικογενειακή τητας, ατυχήματος ή μη ηθελημένης ανεργίας και των κατάσταση, όσον αφορά: προσώπων που αναζητούν εργασία, στους συνταξιού− −το πεδίο εφαρμογής των επαγγελματικών συστημά− χους και στους αναπήρους εργαζομένους, καθώς και των κοινωνικής ασφάλισης και τους όρους της υπαγω− στους εξ αυτών έλκοντες δικαιώματα, σύμφωνα με το γής στα συστήματα αυτά, εσωτερικό δίκαιο ή/και την πρακτική. −την υποχρέωση καταβολής εισφορών και τον υπο− 2. Καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής λογισμό των εισφορών, α) Στα επαγγελματικά συστήματα κοινωνικής ασφά− −τον υπολογισμό των παροχών, συμπεριλαμβανομένων λισης που εξασφαλίζουν προστασία κατά των κινδύνων των προσαυξήσεων λόγω συζύγου και προστατευόμε− ασθένειας, αναπηρίας, γήρατος, συμπεριλαμβανομένης νων προσώπων, καθώς και τις προϋποθέσεις διάρκειας και της περίπτωσης πρόωρης συνταξιοδότησης, εργατι− και διατήρησης του δικαιώματος παροχών. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 4355 Άρθρο 7 ποσό το οποίο είναι απαραίτητο για να καλυφθεί το Περιπτώσεις διακρίσεων κόστος των καθορισμένων αυτών παροχών, (Άρθρο 9 της Οδηγίας) ι) να προβλέψουν διαφορετικούς κανόνες ή κανόνες 1. Αντιβαίνουν στην αρχή της ίσης μεταχείρισης διατά− που εφαρμόζονται μόνο για τους εργαζόμενους συ− ξεις που βασίζονται στο φύλο, είτε άμεσα είτε έμμεσα, γκεκριμένου φύλου, εκτός από τις περιπτώσεις που ιδίως σε σχέση με την ύπαρξη γάμου ή την εν γένει προβλέπονται στα στοιχεία η) και θ)ββ όσον αφορά οικογενειακή κατάσταση, προκειμένου: την εξασφάλιση ή τη διατήρηση του δικαιώματος για α) να προσδιορίσουν τα πρόσωπα που δικαιούνται να μεταγενέστερες παροχές, όταν ο εργαζόμενος αποχω− συμμετέχουν σε επαγγελματικό σύστημα κοινωνικής ρεί από το επαγγελματικό σύστημα κοινωνικής ασφά− ασφάλισης, λισης. β) να καθορίσουν τον υποχρεωτικό ή προαιρετικό 2. Στις περιπτώσεις που η χορήγηση των παροχών χαρακτήρα της συμμετοχής σε ένα επαγγελματικό σύ− που απορρέουν από το παρόν κεφάλαιο επαφίεται στημα κοινωνικής ασφάλισης, στη διακριτική ευχέρεια των οργάνων διαχείρισης του γ) να διαμορφώσουν διαφορετικούς κανόνες σχετι− επαγγελματικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, κά με την ηλικία εισόδου στο επαγγελματικό σύστημα τα όργανα αυτά πρέπει να τηρούν την αρχή της ίσης κοινωνικής ασφάλισης ή με την ελάχιστη διάρκεια της μεταχείρισης ανδρών και γυναικών. απασχόλησης ή της υπαγωγής στο επαγγελματικό σύ− Άρθρο 8 στημα κοινωνικής ασφάλισης, για τη λήψη παροχών από Εφαρμογή ως προς τους αυτοαπασχολούμενους το σύστημα αυτό, (Άρθρα 10 και 11 της Οδηγίας) δ) να προβλέψουν διαφορετικούς κανόνες, εκτός από 1. Από 1.1.1993 παύουν να ισχύουν διατάξεις των επαγ− τις περιπτώσεις που προβλέπονται στα στοιχεία η) και γελματικών συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης των θ)ββ, για την απόδοση των εισφορών όταν ο εργα− αυτοαπασχολούμενων οι οποίες αντιβαίνουν προς την ζόμενος αποχωρεί από το επαγγελματικό σύστημα αρχή της ίσης μεταχείρισης. κοινωνικής ασφάλισης χωρίς να έχει συμπληρώσει τις 2. Δικαιώματα και υποχρεώσεις που συνδέονται με προϋποθέσεις που θα του εξασφάλιζαν μεταγενέστερο περίοδο υπαγωγής σε επαγγελματικό σύστημα αυτο− δικαίωμα για τις μακροπρόθεσμες παροχές, απασχολούμενων χρονικώς προγενέστερη της 1.1.1993, ε) να καθορίσουν διαφορετικές προϋποθέσεις για τη εξακολουθούν να διέπονται από τις διατάξεις του συ− χορήγηση παροχών ή να τις περιορίσουν μόνο στους στήματος που ίσχυε κατά την περίοδο εκείνη. εργαζόμενους του ενός ή του άλλου φύλου, 3. Η εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης στα στ) να επιβάλουν διαφορετικά όρια ηλικίας για τη επαγγελματικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης των συνταξιοδότηση, αυτοαπασχολούμενων ως προς τον καθορισμό της ηλι− ζ) να διακόψουν τη διατήρηση ή την απόκτηση δικαιω− κίας συνταξιοδότησης για τη χορήγηση συντάξεων γή− μάτων κατά τη διάρκεια των αδειών λόγω μητρότητας ρατος ή αποχώρησης, καθώς και τις συνέπειες που είναι ή για οικογενειακούς λόγους, οι οποίες ορίζονται με δυνατόν να προκύψουν για άλλες παροχές, αναβάλλεται νόμο ή με σύμβαση και κατά τις οποίες καταβάλλονται μέχρι την ημερομηνία κατά την οποία η ίση μεταχείριση αποδοχές από τον εργοδότη, θα επιτευχθεί στα εκ του νόμου συστήματα. η) να καθορίσουν διαφορετικά επίπεδα για τις πα− 4. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης στα επαγγελματικά ροχές, εκτός εάν αυτό είναι αναγκαίο προκειμένου να συστήματα κοινωνικής ασφάλισης των αυτοαπασχο− ληφθούν υπόψη αναλογιστικά στοιχεία υπολογισμού, λούμενων ως προς τη σύνταξη επιζώντων ισχύει από τα οποία είναι διαφορετικά για τα δύο φύλα, στην πε− 5.1.1999. ρίπτωση συστημάτων καθορισμένων εισφορών. 5. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης στα επαγγελματικά Στην περίπτωση επαγγελματικών συστημάτων κοινω− συστήματα κοινωνικής ασφάλισης των αυτοαπασχο− νικής ασφάλισης καθορισμένων παροχών τα οποία χρη− λούμενων στις περιπτώσεις εφαρμογής του στοιχείου ματοδοτούνται με κεφαλαιοποίηση, ορισμένα στοιχεία θ)ββ του άρθρου 8 ισχύει από 1.1.1999. μπορεί να είναι άνισα, στο βαθμό που η ανισότητα των Άρθρο 9 ποσών οφείλεται στις συνέπειες της χρησιμοποίησης Αναδρομική εφαρμογή ως προς τους μισθωτούς διαφορετικών αναλογιστικών συντελεστών σύμφωνα με (Άρθρο 12 της Οδηγίας) το φύλο κατά την εφαρμογή της χρηματοδότησης του Οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου όσον αφορά επαγγελματικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, τους μισθωτούς εφαρμόζονται σε όλες τις παροχές θ) να καθορίσουν διαφορετικά επίπεδα: που οφείλονται σε σχέση με περιόδους απασχόλησης αα. για τις εισφορές των εργαζόμενων, μεταγενέστερες της 17ης Μαΐου 1990 και ισχύουν ανα− ββ. για τις εισφορές των εργοδοτών εκτός από: δρομικά από την ημερομηνία αυτή, με την επιφύλαξη −την περίπτωση επαγγελματικών συστημάτων κοινω− των δικαιωμάτων των εργαζομένων ή των εξ αυτών ελ− νικής ασφάλισης καθορισμένων εισφορών εάν στόχος κόντων δικαιώματα, οι οποίοι πριν από την ημερομηνία είναι η εξίσωση ή η προσέγγιση των τελικών παροχών αυτή είχαν ασκήσει τα προβλεπόμενα στην ισχύουσα των δύο φύλων, νομοθεσία ένδικα μέσα. Στην περίπτωση αυτή, οι δια− −την περίπτωση επαγγελματικών συστημάτων κοινω− τάξεις του παρόντος νόμου ισχύουν αναδρομικά από νικής ασφάλισης καθορισμένων παροχών, χρηματοδο− 1.1.1981 και καλύπτουν όλες τις παροχές που οφείλονται τούμενων με κεφαλαιοποίηση, εφόσον οι εργοδοτικές σε σχέση με περιόδους απασχόλησης μεταγενέστερες εισφορές προορίζονται να συμπληρώσουν το χρηματικό της ημερομηνίας αυτής. 4356 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) Άρθρο 10 πιστοποιητικών ή άλλων τίτλων ή αδειών ασκήσεως Μεταβλητή ηλικία συνταξιοδότησης επαγγέλματος, καθώς και στη χορήγηση υποτροφιών (Άρθρο 13 της Οδηγίας) και εκπαιδευτικών αδειών ή στην παροχή σπουδαστικών Οι περιπτώσεις όπου άνδρες και γυναίκες έχουν τη ή άλλων συναφών ευεργετημάτων. δυνατότητα μεταβλητής ηλικίας συνταξιοδότησης υπό Άρθρο 14 τους ίδιους όρους, δεν θεωρούνται ασύμβατες με τον Λύση της σχέσεως εργασίας παρόντα νόμο. και της υπαλληλικής σχέσεως – Προστασία ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ έναντι αντιποίνων ΙΣΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ (Άρθρο 14 παρ. 1 περ. γ΄ και άρθρο 24 της Οδηγίας) ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ Απαγορεύεται η καταγγελία ή η με οποιονδήποτε τρό− ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ πο λύση της σχέσεως εργασίας και της υπαλληλικής σχέσεως, καθώς και κάθε άλλη δυσμενής μεταχείριση: α) Άρθρο 11 για λόγους φύλου ή οικογενειακής κατάστασης, β) όταν Πρόσβαση στην απασχόληση − Όροι πρόσληψης συνιστά εκδικητική συμπεριφορά του εργοδότη, λόγω (Άρθρο 14 παρ. 1 περ. α΄ της Οδηγίας) μη ενδοτικότητας του εργαζομένου σε σεξουαλική ή 1. Απαγορεύεται κάθε μορφής άμεση ή έμμεση διά− άλλη παρενόχληση σε βάρος του, σύμφωνα με τους ορι− κριση λόγω φύλου ή λόγω οικογενειακής κατάστασης, σμούς του άρθρου 2, γ) όταν γίνεται ως αντίδραση του όσον αφορά στους όρους πρόσβασης στη μισθωτή ή εργοδότη, ή υπεύθυνου για επαγγελματική κατάρτιση, μη απασχόληση ή γενικά στην επαγγελματική ζωή, πε− σε διαμαρτυρία, καταγγελία, μαρτυρία ή οποιαδήποτε ριλαμβανομένων των κριτηρίων επιλογής και των όρων άλλη ενέργεια προσώπου εργαζομένου επαγγελματι− πρόσληψης, ανεξαρτήτως του κλάδου δραστηριότητας κά καταρτιζόμενου, ή εκπροσώπου του, στο χώρο της και σε όλα τα επίπεδα της επαγγελματικής ιεραρχίας. επιχείρησης ή επαγγελματικής κατάρτισης, ενώπιον 2. Απαγορεύεται κάθε αναφορά στο φύλο ή στην οικο− δικαστηρίου ή άλλης αρχής, η οποία είναι σχετική με γενειακή κατάσταση ή η χρήση κριτηρίων και στοιχείων την εφαρμογή του παρόντος νόμου. που καταλήγουν σε άμεση ή έμμεση διάκριση με βάση το φύλο, σύμφωνα με τους ορισμούς του άρθρου 2, Άρθρο 15 όσον αφορά στις δημοσιεύσεις, αγγελίες, διαφημίσεις, Συμμετοχή σε σωματεία και ενώσεις προκηρύξεις, εγκυκλίους και κανονισμούς, που αφορούν (Άρθρο 14 παρ. 1 περ. δ΄ της Οδηγίας) σε επιλογή προσώπων για την κάλυψη κενών θέσεων Απαγορεύεται κάθε μορφής άμεση ή έμμεση διάκριση εργασίας, την παροχή εκπαίδευσης ή επαγγελματικής λόγω φύλου ή οικογενειακής κατάστασης όσον αφορά κατάρτισης ή τη χορήγηση επαγγελματικών αδειών. στην ιδιότητα του μέλους ή στη συμμετοχή σε σωματεία ή ενώσεις εργαζομένων ή εργοδοτών ή σε οποιοδήποτε Άρθρο 12 επαγγελματικό σωματείο, περιλαμβανομένων των πλε− Συνθήκες και όροι απασχόλησης − ονεκτημάτων που χορηγούνται από τέτοια σωματεία ή Επαγγελματική εξέλιξη ενώσεις. Επιτρέπεται η διατήρηση ή ίδρυση οργανώ− (Άρθρο 14 παρ. 1 περ. γ΄ της Οδηγίας) σεων προσώπων του ενός μόνο φύλου, εφόσον κύριος Απαγορεύεται κάθε μορφής άμεση ή έμμεση διάκριση σκοπός τους είναι η προώθηση της ίσης μεταχείρισης λόγω του φύλου ή της οικογενειακής κατάστασης του ανδρών και γυναικών. εργαζομένου όσον αφορά στους όρους, στις συνθήκες απασχόλησης και εργασίας, στις προαγωγές, καθώς και Άρθρο 16 στο σχεδιασμό και την εφαρμογή συστημάτων αξιολό− Επιστροφή στην εργασία μετά από άδεια μητρότητας γησης προσωπικού. (Άρθρο 15 της Οδηγίας) Η εργαζόμενη που έχει λάβει την εκάστοτε ισχύουσα Άρθρο 13 άδεια μητρότητας ή την ειδική άδεια του άρθρου 142 Επαγγελματικός προσανατολισμός και επαγγελματική του ν. 3655/2008 (ΦΕΚ 58 Α΄) δικαιούται, μετά το πέρας κατάρτιση και επιμόρφωση των αδειών αυτών, να επιστρέψει στη θέση εργασίας (Άρθρο 14 παρ. 1 περ. β΄ της Οδηγίας) της ή σε ισοδύναμη θέση, με όχι λιγότερο ευνοϊκούς Απαγορεύεται κάθε μορφής άμεση ή έμμεση διάκριση επαγγελματικούς όρους και συνθήκες και να επωφελη− λόγω φύλου ή λόγω οικογενειακής κατάστασης, όσον θεί από οποιαδήποτε βελτίωση των συνθηκών εργασίας, αφορά: την οποία θα εδικαιούτο κατά την απουσία της. α) στην πρόσβαση στο περιεχόμενο και στην εφαρ− ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ μογή προγραμμάτων ή συστημάτων επαγγελματικού ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤΗ προσανατολισμού και επαναπροσανατολισμού κάθε ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΤΩΝ ΙΣΩΝ τύπου και βαθμίδας, επαγγελματικής κατάρτισης και ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΔΡΩΝ επιμόρφωσης, μαθητείας, μετεκπαίδευσης, εκπαίδευ− ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σης για αλλαγή επαγγέλματος, λαϊκής επιμόρφωσης, ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ενημέρωσης και πληροφόρησης των εργαζομένων ή των οικογενειών τους και γενικά προγραμμάτων που Άρθρο 17 συντελούν στην πνευματική, οικονομική και κοινωνι− Πεδίο εφαρμογής κή τους εξέλιξη και ανάπτυξη, περιλαμβανομένης της Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται στα απόκτησης πρακτικής ή εργασιακής εμπειρίας και της άτομα που απασχολούνται ή είναι υποψήφια για απα− δοκιμαστικής υπηρεσίας, σχόληση στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, β) στον καθορισμό των προϋποθέσεων και στη συμμε− καθώς και στον ιδιωτικό τομέα, με οποιαδήποτε σχέση τοχή σε εξετάσεις απόκτησης ή απονομής διπλωμάτων, εργασίας ή μορφή απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 4357 της σύμβασης έργου και της έμμισθης εντολής, και ανε− β) Δικαιούχος του επιδόματος παιδιών είναι κάθε ερ− ξάρτητα από τη φύση των παρεχόμενων υπηρεσιών, στα γαζόμενος γονέας, φυσικός ή θετός, ή εκείνος στον άτομα που ασκούν ελευθέρια επαγγέλματα, καθώς και οποίο έχει ανατεθεί η επιμέλεια του παιδιού με δικα− στα άτομα που λαμβάνουν επαγγελματική εκπαίδευση. στική απόφαση. Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται επίσης γ) Οι ρυθμίσεις της παρούσας παραγράφου δεν θίγουν στα άτομα που λαμβάνουν επαγγελματική εκπαίδευση τις προϋποθέσεις χορήγησης των ανωτέρω επιδομάτων ή είναι υποψήφια για επαγγελματική εκπαίδευση οποι− που δεν συνδέονται με το φύλο του εργαζόμενου, τα ουδήποτε είδους και μορφής. οποία κατά τα λοιπά χορηγούνται με βάση τις ισχύ− ουσες κάθε φορά διατάξεις. Επίσης, οι ρυθμίσεις της Άρθρο 18 παρούσας παραγράφου δεν επεκτείνονται επί των προ− Διάκριση λόγω γονικής άδειας ανατροφής ϋποθέσεων χορήγησης της οικογενειακής παροχής των και υιοθεσίας Πέρα από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3 υπαλλήλων του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α., παράγραφοι 2 έως 4 του παρόντος νόμου, συνιστά διά− η οποία εξακολουθεί να χορηγείται σύμφωνα με τις κριση και η λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση γονέων λόγω διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 3205/2003 (ΦΕΚ 297 Α΄), άδειας ανατροφής, φροντίδας, υιοθεσίας ή αναδοχής όπως κάθε φορά ισχύουν. παιδιού. 2. Το εδάφιο δ΄ της παρ. 4 του άρθρου 3 του από 20/23.12.1959 β.δ. (ΦΕΚ 279 Α΄), όπως ισχύει, αντικαθί− Άρθρο 19 σταται ως εξής: Θετικά μέτρα «δ) Αν η επιμέλεια των παιδιών έχει ανατεθεί με δι− (Άρθρο 3 της Οδηγίας) καστική απόφαση σε τρίτο πρόσωπο, το επίδομα κα− Δεν συνιστά διάκριση η λήψη ή η διατήρηση ειδικών ταβάλλεται στο τρίτο αυτό πρόσωπο, έστω και αν δεν ή θετικών μέτρων με σκοπό την εξάλειψη τυχόν υφι− εργάζεται.» στάμενων διακρίσεων εις βάρος του λιγότερο εκπρο− σωπούμενου φύλου και την επίτευξη της ουσιαστικής Άρθρο 22 ισότητας στους τομείς που περιλαμβάνονται στο πεδίο Έννομη προστασία εφαρμογής του παρόντος νόμου, όπως εξειδικεύονται (Άρθρο 17 της Οδηγίας) στις διατάξεις του πρώτου μέρους. 1. Κάθε πρόσωπο που θεωρεί ότι ζημιώθηκε από τη μη τήρηση των διατάξεων του παρόντος νόμου, ακόμη και Άρθρο 20 αν έχει λήξει η σχέση, στο πλαίσιο της οποίας φέρεται Προστασία μητρότητας, πατρότητας ότι σημειώθηκε η διάκριση, έχει δικαίωμα δικαστικής και οικογενειακής ζωής προστασίας, καθώς και δικαίωμα προσφυγής ενώπιον 1. Δεν θίγονται με τον παρόντα νόμο ειδικές διατάξεις των αρμόδιων διοικητικών αρχών, συμπεριλαμβανομέ− νόμων, διαταγμάτων ή κανονισμών που ρυθμίζουν θέμα− νων των διαδικασιών διαμεσολάβησης από το φορέα τα προστασίας της εγκυμοσύνης και της μητρότητας ή του άρθρου 25 του παρόντος νόμου. Η άσκηση των την προστασία της πατρότητας ή την προστασία της δικαιωμάτων αυτών δεν επηρεάζει τις προβλεπόμενες οικογενειακής ζωής. προθεσμίες δικαστικής και διοικητικής προσφυγής. 2. Ο εργοδότης δεν μπορεί να αρνηθεί την πρόσληψη 2. Νομικά πρόσωπα και ενώσεις προσώπων που δικαιο− γυναίκας λόγω εγκυμοσύνης ή μητρότητας. Σε εργασίες λογούν σχετικό έννομο συμφέρον μπορούν, κατόπιν συ− όπου για την πρόσληψη απαιτείται η προσκόμιση ια− ναίνεσης του θιγόμενου από παραβάσεις του παρόντος τρικής βεβαίωσης, η έγκυος προσλαμβάνεται χωρίς την νόμου, να ασκούν στο όνομά του προσφυγή ενώπιον των ιατρική αυτή βεβαίωση, εφόσον οι ιατρικές εξετάσεις αρμόδιων διοικητικών ή δικαστικών αρχών. Μπορούν που απαιτούνται είναι επικίνδυνες για την υγεία της επίσης να παρεμβαίνουν προς υπεράσπισή του ενώπιον ίδιας ή του εμβρύου. Στην περίπτωση αυτή, η προσκό− των διοικητικών ή δικαστικών αρχών. μιση της ιατρικής βεβαίωσης γίνεται μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας, με την επιφύλαξη των διατάξεων Άρθρο 23 του π.δ. 176/1997 (ΦΕΚ 150 Α΄) και του π.δ. 41/2003 (ΦΕΚ Αστικές, διοικητικές και ποινικές κυρώσεις 44 Α΄). (Άρθρα 18 και 25 της Οδηγίας) 3. Η προστασία του άρθρου 16 του παρόντος νόμου 1. Η παραβίαση της κατά τον παρόντα νόμο απαγόρευ− ισχύει και για τους εργαζόμενους που κάνουν χρήση σης διακρίσεων λόγω φύλου γεννά, εκτός των άλλων, οποιασδήποτε αδείας, η οποία προβλέπεται για τη γέν− και αξίωση προς πλήρη αποζημίωση του θύματος, η νηση, ανατροφή ή υιοθεσία παιδιού. οποία θα καλύπτει τη θετική και την αποθετική ζημία, 4. Οι ρυθμίσεις του άρθρου 15 του ν. 1483/1984 (ΦΕΚ 153 καθώς και την ηθική βλάβη. Α΄), επεκτείνονται και ισχύουν για τρεις επιπλέον μήνες Στο άρθρο 663 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προ− στην περίπτωση χρήσης της ειδικής παροχής προστα− στίθεται περίπτωση 6 ως εξής: σίας της μητρότητας του άρθρου 142 του ν. 3655/2008 «6) όλες οι διαφορές μεταξύ ιδιωτών από την παραβί− (ΦΕΚ 58 Α΄). αση της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μετα− 5. Τα άρθρα 7 και 9 του ν. 1483/1984 (ΦΕΚ 153 Α΄), όπως χείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και ισχύουν, έχουν εφαρμογή και στους μερικώς απασχο− απασχόλησης, όπως αυτή κατοχυρώνεται στην κείμενη λούμενους. νομοθεσία που ενσωμάτωσε την οδηγία 2006/54/ΕΚ Άρθρο 21 στην ελληνική έννομη τάξη.» Δικαιούχοι επιδόματος γάμου και παιδιών 2. Η παραβίαση της κατά τον παρόντα νόμο απα− 1. α) Δικαιούχος του επιδόματος γάμου είναι κάθε γόρευσης διακρίσεων λόγω φύλου από πρόσωπο που εργαζόμενος σύζυγος, χήρος ή διαζευγμένος, καθώς ενεργεί ως εργοδότης ή από τον ασκούντα το διευθυ− και ο άγαμος γονέας, ανεξαρτήτως φύλου. ντικό δικαίωμα ή εκπρόσωπο ή προστηθέντα υπ’ αυτών, 4358 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) κατά τη σύναψη ή άρνηση σύναψης εργασιακής σχέσης μογής των διατάξεων του παρόντος νόμου ορίζεται ο ή κατά τη διάρκεια, λειτουργία, εξέλιξη ή λύση αυτής, Συνήγορος του Πολίτη. συνιστά παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας και κατά 2. Στην παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3094/2003 (ΦΕΚ 10 την έννοια του άρθρου 16 του ν. 2639/1998 (ΦΕΚ 205 Α΄) προστίθεται τελευταίο εδάφιο ως εξής: Α΄), για την οποία επιβάλλονται οι προβλεπόμενες στο «Ο Συνήγορος του Πολίτη ορίζεται φορέας για την άρθρο αυτό διοικητικές κυρώσεις σύμφωνα με τα κριτή− παρακολούθηση και προώθηση της εφαρμογής, στον ρια της παραγράφου 3 αυτού, όπως έχει τροποποιηθεί ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, της αρχής των ίσων ευκαι− και ισχύει. ριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών 3. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 107 του Κώδικα Κα− όσον αφορά: α) την πρόσβαση στην απασχόληση, συ− τάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων μπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής εξέλιξης και και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. που κυρώθηκε με το ν. 3528/2007 στην επαγγελματική κατάρτιση, συμπεριλαμβανομένης (ΦΕΚ 26 Α΄) προστίθεται περίπτωση κδ΄ ως εξής: της εκπαίδευσης με σκοπό την απασχόληση, β) τις συν− «κδ) η παραβίαση της αρχής των ίσων ευκαιριών και θήκες και τους όρους εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα της αμοιβής και γ) τα επαγγελματικά συστήματα κοι− εργασίας και απασχόλησης, σύμφωνα με την κείμενη νωνικής ασφάλισης, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 20 της νομοθεσία που ενσωμάτωσε την οδηγία 2006/54/ΕΚ Οδηγίας 2006/54/ΕΚ.» στην ελληνική έννομη τάξη.» 3. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 1 του 4. Στο άρθρο 337 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται ν. 3094/2003 αντικαθίσταται ως εξής: παράγραφος 5 ως εξής: «2. Ο Συνήγορος του Πολίτη επικουρείται από έξι Βο− «5. Όποιος τελεί την πράξη της παραγράφου 1 του άρ− ηθούς Συνηγόρους. Ο Συνήγορος του Πολίτη αναθέτει θρου αυτού, εκμεταλλευόμενος την εργασιακή θέση του σε Βοηθούς Συνηγόρους την εκτέλεση των καθηκόντων παθόντος ή τη θέση προσώπου που έχει ενταχθεί σε του Συνηγόρου για το Παιδί, καθώς και την παρακολού− διαδικασία αναζήτησης θέσης εργασίας διώκεται κατ’ θηση και προώθηση της εφαρμογής της αρχής των ίσων έγκληση και τιμωρείται με φυλάκιση από έξι (6) μήνες ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναι− μέχρι τρία (3) έτη και με χρηματική ποινή τουλάχιστον κών, κατά την πρώτη παράγραφο του άρθρου αυτού.» χιλίων (1.000) ευρώ.» 4. Στην παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 3094/2003, προστί− θεται προτελευταίο εδάφιο ως εξής: Άρθρο 24 «Φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, συμπε− Βάρος απόδειξης ριλαμβανομένων των τραπεζών, υπάγονται στην αρμο− (Άρθρο 19 της Οδηγίας) διότητα του Συνηγόρου του Πολίτη για την εκπλήρωση 1. Όταν ένα πρόσωπο που εμπίπτει στο πεδίο εφαρ− της κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 1 αποστολής μογής του παρόντος νόμου ισχυρίζεται ότι υφίσταται αυτού ως φορέα για την παρακολούθηση και προώθη− μεταχείριση που ενέχει διάκριση λόγω φύλου, κατά τις ση της εφαρμογής της αρχής των ίσων ευκαιριών και ανωτέρω διατάξεις, και επικαλείται, ενώπιον δικαστηρί− της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών, βάσει της ου ή άλλης αρμόδιας αρχής, γεγονότα ή στοιχεία από οδηγίας 2006/54/ΕΚ, όπως ενσωματώθηκε στην ελληνική τα οποία πιθανολογείται άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω έννομη τάξη.» φύλου, ή ότι εκδηλώθηκε σεξουαλική ή άλλη παρενό− 5. Όπου στα άρθρα 1 έως και 4 του ν. 3094/2003 ανα− χληση κατά την έννοια του παρόντος νόμου, ο καθ’ ου φέρονται οι όροι «δημόσιες υπηρεσίες» ή «υπάλληλος», φέρει το βάρος να αποδείξει στο δικαστήριο ή σε άλλη προστίθεται «και ιδιώτες/ιδιώτης, για την παρακολού− αρμόδια αρχή, ότι δεν υπήρξε παραβίαση της αρχής της θηση και προώθηση της εφαρμογής της αρχής των ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών. ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και Η ανωτέρω ρύθμιση δεν ισχύει στην ποινική διαδι− γυναικών, βάσει της Οδηγίας 2006/54/ΕΚ, όπως ενσω− κασία. ματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη». 2. Η παράγραφος 1 εφαρμόζεται επίσης στις περι− 6. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 3 του πτώσεις που τίθεται ζήτημα άνισης μεταχείρισης λόγω ν. 3094/2003 αντικαθίσταται ως εξής: φύλου, οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της «Δεν υπάγονται επίσης στην αρμοδιότητά του θέ− οδηγίας 92/85/ΕΟΚ, όπως ενσωματώθηκε ιδίως με τα ματα που αφορούν την υπηρεσιακή κατάσταση του προεδρικά διατάγματα 176/1997 (ΦΕΚ 50 Α΄) και 41/2003 προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών, με εξαίρεση τις (ΦΕΚ 44 Α΄), καθώς και της οδηγίας 96/34/ΕΚ, όπως εν− περιπτώσεις όπου ο Συνήγορος του Πολίτη ενεργεί ως σωματώθηκε ιδίως με τα άρθρα 5 και 6 του ν. 1483/1984 φορέας προώθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, (ΦΕΚ 153 Α΄), 25 του ν. 2639/1998 (ΦΕΚ 205 Α΄), 53 παρ. 2 ανεξαρτήτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρη− του ν. 3528/2007 (ΦΕΚ 26 Α΄), 6 του π.δ. 193/1988 (ΦΕΚ σκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, ηλικίας, αναπηρίας ή 84 Α΄) και 8 της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης γενετήσιου προσανατολισμού, καθώς και τις περιπτώ− Εργασίας έτους 2003. σεις όπου ενεργεί ως φορέας για την παρακολούθηση Άρθρο 25 και προώθηση της εφαρμογής της αρχής των ίσων ευ− Φορέας παρακολούθησης και προώθησης καιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών, της εφαρμογής της αρχής των ίσων ευκαιριών βάσει της Οδηγίας 2006/54/ΕΚ, όπως ενσωματώθηκε και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην ελληνική έννομη τάξη.» (Άρθρο 20 της Οδηγίας) 7. Στην παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 3094/2003 προστί− 1. Φορέας για την παρακολούθηση και προώθηση της θεται δεύτερο εδάφιο ως εξής: εφαρμογής της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης «Όταν ο Συνήγορος του Πολίτη ενεργεί ως φορέας για μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στο πεδίο εφαρ− την παρακολούθηση και προώθηση της εφαρμογής της ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 4359 αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης γραφο 1 του άρθρου 1 του παρόντος, ο Συνήγορος του ανδρών και γυναικών, κατά την παράγραφο 1 του άρ− Πολίτη μπορεί να ζητεί, με ειδικά αιτιολογημένο έγγρα− θρου 1 του νόμου αυτού, επιλαμβάνεται υποθέσεων που φό του, από ιδιώτη που κατονομάζεται στην αναφορά, εκκρεμούν ενώπιον δικαστηρίων, δικαστικών ή εισαγγε− έγγραφα ή άλλα στοιχεία για την υπόθεση. Τα στοιχεία λικών αρχών, έως τη διεξαγωγή της πρώτης συζήτησης αυτά παρέχονται εφόσον δεν παραβιάζεται η νομοθεσία στο ακροατήριο ή την άσκηση ποινικής δίωξης ή έως περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. ότου το αρμόδιο δικαστήριο ή η αρμόδια δικαστική Στο πλαίσιο έρευνας για την προάσπιση των δικαιωμά− αρχή αποφανθεί επί αιτήσεως παροχής προσωρινής των του παιδιού, δεν μπορεί να αντιταχθεί στον Συνή− δικαστικής προστασίας.» γορο ο χαρακτηρισμός των αιτούμενων στοιχείων ως 8. Στο άρθρο 3 του ν. 3094/2003 προστίθεται παρά− απορρήτων. Ο Συνήγορος του Πολίτη υποχρεούται να γραφος 6 ως εξής: διασφαλίζει το προσωπικό και επαγγελματικό απόρρητο «6. Στο πλαίσιο της κατά την παράγραφο 1 του άρ− των ιδιωτών και να μη δημοσιοποιεί στοιχεία που μπορεί θρου 1 αποστολής του ως φορέα για την παρακολού− να καταστήσουν δυνατό τον προσδιορισμό τους. Αν ο θηση και προώθηση της εφαρμογής της αρχής των ιδιώτης αρνείται να παράσχει τα παραπάνω στοιχεία, ο ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και Συνήγορος του Πολίτη μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή γυναικών και πέραν των λοιπών κατά τον παρόντα νόμο δημόσιας υπηρεσίας ή επαγγελματικού συλλόγου κατά αρμοδιοτήτων του, ο Συνήγορος του Πολίτη, περίπτωση, καθώς και της εισαγγελικής αρχής.» α) παρέχει συνδρομή προς τα θύματα διακρίσεων 10. Καταγγελίες ή πληροφορίες που περιέρχονται λόγω φύλου, διαμεσολαβώντας με κάθε πρόσφορο σε δημόσια αρχή σχετικά με την εφαρμογή του πα− τρόπο για την αποκατάσταση της ίσης μεταχείρισης ρόντος νόμου διαβιβάζονται από αυτήν στο Συνήγορο ανδρών και γυναικών. Εφόσον η διαμεσολάβηση αυτή του Πολίτη. Όσον αφορά το πεδίο αρμοδιότητας του δεν επιφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα, ο Συνήγορος Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.), οι κατά τόπο του Πολίτη διαβιβάζει το πόρισμά του στον καθ’ ύλην Επιθεωρήσεις Εργασίας επιλαμβάνονται των παραπάνω αρμόδιο φορέα για την άσκηση της πειθαρχικής ή και καταγγελιών και ενημερώνουν άμεσα το Συνήγορο του κυρωτικής αρμοδιότητας, ο οποίος οφείλει να ενημε− Πολίτη, έχουν δε την υποχρέωση να του υποβάλουν ρώσει περί αυτού τον Συνήγορο του Πολίτη. τα αποτελέσματα των ενεργειών αρμοδιότητάς τους, β) διενεργεί έρευνα σύμφωνα με το άρθρο 4, επιφυλασσομένης, σε κάθε περίπτωση, της αρμοδιό− γ) δημοσιεύει ειδικές εκθέσεις για την εφαρμογή των τητας του Συνηγόρου του Πολίτη προς ιδίαν έρευνα ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και και διαμόρφωση του τελικού πορίσματος επί της κα− γυναικών στον τομέα της απασχόλησης και της εργασί− ταγγελίας. ας, οι οποίες περιλαμβάνουν και εισηγήσεις μέτρων για Άρθρο 26 την εξάλειψη των διακρίσεων λόγω φύλου. Οι εκθέσεις Υποχρέωση πληροφόρησης και παροχής στοιχείων αυτές κοινοποιούνται, πέραν των οριζομένων στο τε− (Άρθρα 26 και 30 της Οδηγίας) λευταίο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του 1. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις οφείλουν να ενη− παρόντος νόμου, στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινω− μερώνουν τα μέλη τους για το περιεχόμενο του πα− νικής Ασφάλισης και στη Γενική Γραμματεία Ισότητας ρόντος νόμου και για τα μέτρα που λαμβάνονται για των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης την εφαρμογή του και για την εξασφάλιση της αρχής και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, της ισότητας αμοιβής και ίσης μεταχείρισης των δύο δ) διατυπώνει γνώμη, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν ερω− φύλων. τήματος άλλης δημόσιας αρχής, ως προς την ερμηνεία 2. Οι εργοδότες υποχρεούνται να διευκολύνουν τις διατάξεων του παρόντος νόμου, συνδικαλιστικές οργανώσεις στην ενημέρωση αυτή, που ε) ανταλλάσσει πληροφορίες με ομόλογους φορείς γίνεται είτε εγγράφως, σε πίνακες ανακοινώσεων που των κρατών − μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με αρ− βρίσκονται στην επιχείρηση, είτε προφορικά είτε με μόδιους ευρωπαϊκούς οργανισμούς, όπως το Ευρωπαϊκό διανομή εντύπων στους χώρους εργασίας, εκτός του Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων που έχει συστα− χρόνου απασχόλησης, ή με άλλο πρόσφορο τρόπο. θεί με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1922/2006 του Ευρωπαϊκού 3. Οι εργοδότες, καθώς και οι υπεύθυνοι για θέματα Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου επαγγελματικής κατάρτισης, οφείλουν να προάγουν την 2006 (ΕΕ L 403) και ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών στο χώρο εργα− στ) συνεργάζεται με τη Γενική Γραμματεία Ισότητας σίας με τρόπο προγραμματισμένο και συστηματικό. Για των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρω− το σκοπό αυτόν λαμβάνουν μέτρα για την πρόληψη και σης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, το Υπουργείο την αντιμετώπιση κάθε μορφής διάκρισης λόγω φύλου, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, τους κοινωνικούς σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος και ιδίως για εταίρους, τις επιχειρήσεις και τις μη κυβερνητικές ορ− την πρόληψη της παρενόχλησης και της σεξουαλικής γανώσεις προς ενημέρωση και διάδοση των καλών πρα− παρενόχλησης, αλλά και ως προς την πρόσβαση στην κτικών ίσης μεταχείρισης και ίσων ευκαιριών για άνδρες απασχόληση, στην επαγγελματική κατάρτιση και στην και γυναίκες στην απασχόληση, την εργασία και την εν επαγγελματική, μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη. γένει επαγγελματική δραστηριότητα και για τη διοργά− Οι εργοδότες οφείλουν να παρέχουν, σε τακτά χρο− νωση σχετικών επιμορφωτικών εκδηλώσεων.» νικά διαστήματα, τις κατάλληλες πληροφορίες στους 9. Τα εδάφια 6 έως 9 της παρ. 5 του άρθρου 4 του εργαζόμενους και στους εκπροσώπους τους, καθώς και ν. 3094/2003 αντικαθίστανται ως εξής: στους αρμόδιους φορείς των άρθρων 25 και 28 του πα− «Για την προάσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού και ρόντος νόμου, όταν οι πληροφορίες αυτές τους ζητού− για την παρακολούθηση της εφαρμογής της αρχής της νται. Οι πληροφορίες αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών, κατά την παρά− στοιχεία για την αναλογία ανδρών και γυναικών στα 4360 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) διάφορα επίπεδα οργάνωσης του φορέα απασχόλησης, Ασφάλισης λειτουργεί από 2.2.1984 Τμήμα «Ισότητας καθώς και για τα μέτρα που ενδεχομένως προτίθενται των Φύλων». να λάβουν για τη βελτίωση της κατάστασης, σε συνερ− β. Η περίπτωση δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 4 του γασία με τους εκπροσώπους των εργαζομένων. π.δ. 368/1989 αντικαθίσταται ως εξής: 4. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοι− «δ) Τμήμα Ισότητας των Φύλων, στο οποίο ανήκουν: νωνικής Ασφάλισης υποχρεούνται να παρέχουν στις αα) Η νομοθετική πρωτοβουλία και η επεξεργασία συνδικαλιστικές οργανώσεις και στους εργαζομένους, σχεδίων νόμων και κανονιστικών διοικητικών πράξεων ατομικά, κάθε πληροφορία και στοιχείο που αναφέρεται που αναφέρονται στην εφαρμογή της αρχής της ίσης στα θέματα που ρυθμίζονται με τον παρόντα νόμο. μεταχείρισης και στην ισότητα ευκαιριών ανδρών και γυναικών στις εργασιακές σχέσεις, στην προστασία Άρθρο 27 της μητρότητας και στη συμφιλίωση επαγγελματικού, Τμήμα Ισότητας των Φύλων ιδιωτικού και οικογενειακού βίου, σε συνεργασία με τη του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας 1. Στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας της Κεντρικής Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων του Υπουρ− Υπηρεσίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής γείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Ασφάλισης λειτουργεί από 2.2.1984 Ειδικό Τμήμα «Ισότη− Διακυβέρνησης. τας των Φύλων». Η λειτουργία του Τμήματος «Ισότητας ββ) Η παρακολούθηση του διεθνούς και κοινοτικού των Φύλων» στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας της Κε− δικαίου σχετικά με τα θέματα της ανωτέρω παραγρά− ντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εργασίας, η απαρτία φου, σε συνεργασία με τους συναρμόδιους κάθε φορά και η θητεία των μελών διέπονται από τις διατάξεις του φορείς. άρθρου 25 του π.δ. 368/1989 (ΦΕΚ 163 Α΄) όπως ισχύουν. Εκπρόσωπος του Τμήματος Ισότητας των Φύλων με− Τα μέλη του Τμήματος, τακτικά και αναπληρωματικά, και τέχει στις ελληνικές, ευρωπαϊκές και διεθνείς επιτρο− ο γραμματέας του ορίζονται με απόφαση του Υπουργού πές και ομάδες εργασίας, σχετικά με τα αντικείμενα Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. αρμοδιότητάς του. 2. Η παράγραφος 6 του άρθρου 25 του π.δ. 368/1989 γγ) Η παρακολούθηση των συλλογικών συμβάσεων αντικαθίσταται ως εξής: εργασίας, των διαιτητικών αποφάσεων, των εσωτερικών «6. Το Τμήμα Ισότητας των Φύλων συγκροτείται κανονισμών προσωπικού και των εν γένει πρακτικών από: στο χώρο εργασίας ως προς την τήρηση της αρχής α) τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Εργασίας της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών και την και Κοινωνικής Ασφάλισης, ως Πρόεδρο, ο οποίος σε υιοθέτηση θετικών δράσεων στο πλαίσιο αυτής. Για το περίπτωση απουσίας ή κωλύματος αναπληρώνεται από σκοπό αυτόν συνεργάζεται με κάθε αρμόδια Υπηρεσία τον Γενικό Διευθυντή Εργασίας, συμπεριλαμβανομένων του Σ.ΕΠ.Ε. και του Οργανισμού β) έναν εκπρόσωπο της Γενικής Γραμματείας Ισότητας Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.), οι οποίες υπο− των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης χρεούνται να αποστέλλουν σε αυτό όλα τα σχετικά και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, με τον αναπληρωτή στοιχεία, λαμβάνει δε υπόψη σχετικές απόψεις, πληρο− του, φορίες ή στοιχεία των κοινωνικών εταίρων. γ) έναν ανώτερο υπάλληλο της Διεύθυνσης Όρων δδ) Η συλλογή στοιχείων και στατιστικών δεδομένων Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής για τη θέση των εργαζομένων και των δύο φύλων στην Ασφάλισης, με τον αναπληρωτή του, Ελλάδα και η παρακολούθηση της εφαρμογής ειδικών δ) έναν εκπρόσωπο των εργαζομένων με τον ανα− θετικών μέτρων για την προώθηση της ισότητας ευκαι− πληρωτή του, όπως υποδεικνύεται από τους φορείς ριών για τα δύο φύλα και την εξάλειψη των ανισοτήτων τους και στις εργασιακές σχέσεις. ε) έναν εκπρόσωπο των εργοδοτών με τον αναπληρω− εε) Η ενημέρωση σχετικά με τις «καλές πρακτικές» τή του, όπως υποδεικνύεται από τους φορείς τους. στα θέματα που ρυθμίζει ο παρών νόμος. Για το σκοπό Εισηγητής είναι ο κατά περίπτωση αρμόδιος υπάλλη− αυτόν ζητούνται σχετικές πληροφορίες και στοιχεία από λος της Διεύθυνσης Όρων Εργασίας, Τμήμα Ισότητας Δημόσιες Υπηρεσίες, Ανεξάρτητες Αρχές, Διαχειριστι− των Φύλων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής κές Αρχές κοινοτικών και άλλων πόρων ή από άλλον Ασφάλισης.» αρμόδιο φορέα. 3. Η παράγραφος 14 του άρθρου 25 του π.δ. 368/1989 στστ) Η ενημέρωση των εργοδοτών, των εργαζομένων, αντικαθίσταται ως εξής: των συνδικαλιστικών και των μη κυβερνητικών οργανώ− «14. Στην αρμοδιότητα του Τμήματος Ισότητας των σεων που ασχολούνται με την προώθηση της ισότητας Φύλων ανήκει η γνωμοδότηση για σχέδια νόμων, διοικη− μεταξύ ανδρών και γυναικών, σχετικά με τα μέτρα που τικών πράξεων και γενικά για θέματα που αναφέρονται λαμβάνονται για την ισότητα των φύλων στις εργασι− στην εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ακές σχέσεις.» ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στις εργασια− 2. Γραφεία Ισότητας των Φύλων κές σχέσεις, εφόσον παραπέμπονται σε αυτό από τις α. Σε όλες τις Επιθεωρήσεις Εργασίας (Διευθύνσεις, αρμόδιες υπηρεσίες.» Τμήματα και Γραφεία) λειτουργούν από 2.2.1984 «Γρα− Άρθρο 28 φεία Ισότητας των Φύλων». Θέματα Υπηρεσιών Ισότητας των Φύλων β. Στο άρθρο 9 του π.δ. 136/1999 (ΦΕΚ 134 Α΄) προστί− του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης θεται παράγραφος 3 ως εξής: και αρμοδιότητες αυτών «3. Γραφείο Ισότητας των Φύλων: (μη αυτοτελές) 1. Τμήμα Ισότητας των Φύλων α) Ενημέρωση και συνεργασία με τον Συνήγορο του α. Στη Διεύθυνση Όρων Εργασίας της Κεντρικής Πολίτη, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 8 Υπηρεσίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής περ. α΄ και 11 του άρθρου 25. *01002070812100012* ΦΕΚ 207 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 4361 β) Ενημέρωση του Τμήματος Ισότητας των Φύλων της υπουργικών αποφάσεων, εσωτερικών κανονισμών επι− Διεύθυνσης Όρων Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας χειρήσεων που έχουν ισχύ νόμου ή κανονιστικής πρά− και Κοινωνικής Ασφάλισης για θέματα του παρόντος ξης, καθώς και διατάξεις που ρυθμίζουν την άσκηση νόμου. ελευθέριου επαγγέλματος ή ανεξάρτητης δραστηριό− γ) Συνεργασία με το Τμήμα Ισότητας των Φύλων της τητας, εφόσον αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος Διεύθυνσης Όρων Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας νόμου. και Κοινωνικής Ασφάλισης, τον Συνήγορο του Πολίτη και 2. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου κα− τη Γενική Γραμματεία Ισότητας του Υπουργείου Εσωτε− ταργούνται, επίσης, όροι συλλογικών συμβάσεων ερ− ρικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, γασίας ή άλλων συλλογικών συμφωνιών, διαιτητικών για την ενημέρωση και για την εφαρμογή από τους αποφάσεων του ν. 1876/1990 (ΦΕΚ 27 Α΄), εσωτερικών Κοινωνικούς Επιθεωρητές Εργασίας των ρυθμίσεων του κανονισμών επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων συμβατι− παρόντος. Για το σκοπό αυτόν τα σχετικά στατιστικά κής ισχύος, καθώς και ατομικών συμβάσεων εργασίας, στοιχεία τηρούνται ανά φύλο. εφόσον αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος. Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης ορίζει τον υπεύθυνο 3. Ο ν. 3488/2006 (ΦΕΚ 191 A΄) καταργείται, εξαιρου− του Γραφείου Ισότητας των Φύλων.» μένων των διατάξεων της παραγράφου 7 του άρθρου 3. Μονάδα Ανάλυσης και Τεκμηρίωσης 13 και των άρθρων 21 και 23. Το εδάφιο β΄ της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 2874/ 4. Καταργούνται οι διατάξεις των παραγράφων 4 και 5 2000 (ΦΕΚ 286 Α΄) αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Η του άρθρου 4, του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 Μονάδα Ανάλυσης και Τεκμηρίωσης έχει ως έργο την και της παραγράφου 2 του άρθρου 8 και του πρώτου παρακολούθηση των πολιτικών απασχόλησης, κοινω− εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του ν. 1414/ νικής ασφάλισης και ισότητας των φύλων και την κα− 1984 (ΦΕΚ 10 Α΄). τάρτιση μελετών και εκθέσεων για τα θέματα αυτά και 5. Τα προεδρικά διατάγματα 87/2002 (ΦΕΚ 66 Α΄) και γενικώς την επιστημονική και γραμματειακή υποστήριξη 105/2003 (ΦΕΚ 96 Α΄) καταργούνται. του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων για την προώθηση του έργου του.» Άρθρο 31 4. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινω− Έκτακτη οικονομική ενίσχυση στους νικής Ασφάλισης μπορούν να ρυθμίζονται ειδικότερα χαμηλοσυνταξιούχους θέματα οργάνωσης και λειτουργίας των υπηρεσιών του 1. Στους κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νό− Υπουργείου που αναφέρονται στο παρόν άρθρο. μου αυτού συνταξιούχους του Δημοσίου, στους συντα− Άρθρο 29 ξιούχους των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου που Κοινωνικός διάλογος διέπονται από ανάλογο με τους δημοσίους υπαλλήλους (Άρθρα 21, 22 και 29 της Οδηγίας) συνταξιοδοτικό καθεστώς, στους συνταξιούχους του 1. Το Κράτος ενθαρρύνει το διάλογο μεταξύ των κοι− NAT και των οργανισμών κύριας ασφάλισης αρμοδιό− νωνικών εταίρων, καθώς και το διάλογο με τις μη κυβερ− τητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, νητικές οργανώσεις, οι οποίες προωθούν την ισότητα πλην ΟΓΑ, καθώς και σε όσους εκ των ανωτέρω φορέων μεταξύ ανδρών και γυναικών, με στόχο την προαγωγή το δικαίωμα λήψης σύνταξης ανατρέχει στην ημερο− της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχεί− μηνία έναρξης ισχύος του νόμου αυτού, καταβάλλεται ρισης ανδρών και γυναικών στην απασχόληση και την έκτακτη οικονομική ενίσχυση, ύψους εκατό (100,00) έως εργασία ως και τη συμφιλίωση επαγγελματικού, οικο− τριακόσια (300,00) ευρώ, εφόσον πληρούν αθροιστικά γενειακού και ιδιωτικού βίου. τις παρακάτω προϋποθέσεις: 2. Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στο πλαίσιο Α) Να έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας της αποστολής της για τη διεξαγωγή κοινωνικού δια− τους και λόγου για τη γενική πολιτική της χώρας και ειδικότερα Β) Να πληρούν τα παρακάτω όρια ετήσιου ατομικού για θέματα κοινωνικής πολιτικής, ενθαρρύνει το διάλογο και οικογενειακού εισοδήματος, τα οποία προκύπτουν με τις οργανώσεις − μέλη της, με σκοπό την ενημέρω− από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος οικονομικού ση, ευαισθητοποίηση και ενεργό συμμετοχή τους στην έτους 2009 και αφορούν σε εισοδήματα του έτους 2008, προώθηση της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης από το ύψος των οποίων διαμορφώνεται και το ποσό μεταχείρισης, σύμφωνα με τους σκοπούς και κατά τις της ενίσχυσης σε: διατάξεις του παρόντος νόμου. α) 300,00 ευρώ για όσους έχουν ατομικό ετήσιο ει− 3. Κατά τη σύνταξη και εφαρμογή κανονιστικών και σόδημα έως 7.000,00 ευρώ και οικογενειακό ετήσιο ει− διοικητικών διατάξεων ή πράξεων, καθώς και κάθε μορ− σόδημα έως 12.000,00 ευρώ, φής προγραμμάτων για την εργασία, την απασχόληση β) 200,00 ευρώ για όσους έχουν ατομικό ετήσιο εισό− και την επαγγελματική κατάρτιση, πρέπει να λαμβάνεται δημα 7.000,01 − 8.500,00 ευρώ και οικογενειακό ετήσιο ιδιαιτέρως υπόψη η αρχή των ίσων ευκαιριών και της εισόδημα μέχρι 14.500,00 ευρώ, ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών. γ) 100,00 ευρώ για όσους έχουν ατομικό ετήσιο ει− ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ σόδημα 8.500,01 − 10.500 ευρώ και οικογενειακό ετήσιο ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ – ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ εισόδημα μέχρι 16.500,00 ευρώ. Άρθρο 30 2. Από το όριο ηλικίας που προβλέπεται ανωτέρω εξαι− Καταργούμενες διατάξεις ρούνται όσοι εξ ιδίου δικαιώματος λαμβάνουν σύνταξη (Άρθρο 23 της Οδηγίας) λόγω αναπηρίας καθώς και οι δικαιούχοι εκ μεταβιβά− 1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταρ− σεως, εφόσον οι τελευταίοι: γείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη νόμων, διαταγμάτων, α) είναι δικαιούχοι λόγω θανάτου συζύγου ή 4362 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) β) δεν έχουν υπερβεί το 18ο έτος ή, αν σπουδάζουν, δώρα του άρθρου αυτού καταβάλλονται μέχρι του ορίου το 24ο έτος της ηλικίας τους, ή των δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500,00) ευρώ. Ειδικά γ) είναι ανίκανοι για άσκηση οποιουδήποτε βιοποριστι− για τους συνταξιούχους του Δημοσίου που λαμβάνουν κού επαγγέλματος σε ποσοστό μεγαλύτερο του 67%. με τη σύνταξή τους το επίδομα ανικανότητας των πα− 3. Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση είναι αφορολόγητη, ραγράφων 4 και 5 του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007 δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, δεν κατάσχεται (ΦΕΚ 210 Α΄) τα ποσά της παρ. 1 του άρθρου Μόνου ούτε συμψηφίζεται με ήδη βεβαιωμένα χρέη προς το του ν. 3847/2010 (ΦΕΚ 67 Α΄) προσαυξάνονται, το μεν Δημόσιο ή πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα δώρο Χριστουγέννων με ολόκληρο το ποσό του ανω− εισοδηματικά κριτήρια του ΕΚΑΣ ή οποιασδήποτε άλλης τέρω επιδόματος ανικανότητας, το δώρο Πάσχα και παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα. το επίδομα αδείας με το ήμισυ του ποσού αυτού, κατά 4. Κάθε δικαιούχος λαμβάνει μία έκτακτη οικονομική περίπτωση. ενίσχυση από μία μόνο πηγή. Για την καταβολή της Κατά τα λοιπά έχουν εφαρμογή οι παράγραφοι 10−15 έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης στους δικαιούχους του άρθρου τρίτου του ν. 3845/2010, καθώς και των πα− αρμόδιοι είναι οι ασφαλιστικοί φορείς, συμπεριλαμβα− ραγράφων 1 έως 6 του άρθρου Μόνου του ν. 3847/2010, νομένου του Δημοσίου, που καταβάλλουν την κύρια κατά περίπτωση. σύνταξη. Άρθρο 33 Σε περίπτωση διπλοσυνταξιούχων από διαφορετικούς 1. Η περίπτωση Θα 4 του άρθρου 4 του ν. 3754/2009 φορείς αρμόδιος φορέας για την καταβολή της οικονο− (ΦΕΚ 43 Α΄) αντικαθίσταται ως εξής: μικής ενίσχυσης είναι εκείνος που χορηγεί το μεγαλύ− «4. Δύο Επιμελητές Α΄ ιατροί κλάδου Ε.Σ.Υ., που υπηρε− τερο ποσό σύνταξης. Αν την εκ μεταβιβάσεως σύνταξη τούν στο ίδιο Νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας με την κρινό− δικαιούνται περισσότεροι του ενός δικαιούχοι, το ποσό μενη θέση και έχουν την ίδια ή συναφή με την κρινόμενη της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης επιμερίζεται αντι− θέση ειδικότητα. Οι Επιμελητές αυτοί επιλέγονται με στοίχως στα συνδικαιούχα πρόσωπα. Στην περίπτωση κλήρωση για κάθε κρίση από σχετικό κατάλογο, που που τα ανωτέρω εισοδηματικά κριτήρια δεν πληρούνται συντάσσει και διατηρεί το νοσοκομείο και επικαιροποι− από όλους τους συνδικαιούχους της εκ μεταβιβάσε− είται σε ετήσια βάση. Εξέλιξή τους σε ανώτερο βαθμό ως σύνταξης, η οικονομική ενίσχυση καταβάλλεται σε δεν επηρεάζει την επιλογή τους. εκείνους που τα πληρούν και σε ποσοστό αντίστοιχο Σε περίπτωση που ιατρός Επιμελητής Α΄ που κλη− με το ποσοστό σύνταξης που ο καθένας δικαιούται (ή ρώθηκε, παραιτηθεί από τον ορισμό του ως μέλος του ολόκληρη στο δικαιοδόχο μέλος που πληροί τα κριτή− Συμβουλίου, εντός αποκλειστικής προθεσμίας πέντε (5) ρια αυτά). ημερών από την κοινοποίηση της σχετικής απόφασης, 5. Η ανωτέρω έκτακτη οικονομική ενίσχυση καταβάλ− τότε με απόφαση του Διοικητή του νοσοκομείου ορί− λεται μαζί με τη σύνταξη του μηνός Ιανουαρίου 2011. ζεται ως μέλος του Συμβουλίου Διευθυντής του οικεί− 6. Οι φορείς που καταβάλλουν την έκτακτη οικονομική ου τμήματος, ο οποίος εκτελεί χρέη εισηγητή. Εάν και ενίσχυση επιχορηγούνται για το σκοπό αυτόν από τον οι δύο Επιμελητές Α΄ που κληρώθηκαν, παραιτηθούν Κρατικό Προϋπολογισμό. από τον ορισμό τους ως μέλη του Συμβουλίου, εντός Άρθρο 32 αποκλειστικής προθεσμίας πέντε (5) ημερών από την Ειδικά για το εξωιδρυματικό επίδομα που λαμβάνουν κοινοποίηση της σχετικής απόφασης, τότε με απόφαση οι συνταξιούχοι των ασφαλιστικών οργανισμών κύριας του Διοικητή του νοσοκομείου ορίζεται ως μέλος του ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Συμβουλίου Διευθυντής του οικείου τμήματος, ο οποίος Κοινωνικής Ασφάλισης και του NAT, καθώς και για το εκτελεί, μόνον αυτός, χρέη εισηγητή και ένα άλλο μέλος επίδομα απόλυτης αναπηρίας, με το οποίο προσαυξά− από τον ανωτέρω σχετικό κατάλογο Επιμελητών Α’, που νεται η σύνταξη τυφλών συνταξιούχων των Οργανισμών τηρείται στο νοσοκομείο. αυτών σύμφωνα με το ν. 612/1977 (ΦΕΚ 164 Α΄), ως δώρο Σε όσα νοσοκομεία δεν υπάρχει ικανός αριθμός ιατρών εορτών Χριστουγέννων χορηγείται ολόκληρο το ποσό Επιμελητών Α΄, ο ορισμός των μελών του Συμβουλίου του μηνιαία καταβαλλόμενου επιδόματος απόλυτης θα γίνεται με απόφαση του Διοικητή της οικείας Υ.ΠΕ. αναπηρίας ή του εξωιδρυματικού επιδόματος, ενώ ως από σχετικό κατάλογο, που συντάσσει και διατηρεί η δώρο Πάσχα και επιδόματος αδείας το ήμισυ του μηνι− Υ.ΠΕ. και επικαιροποιείται σε ετήσια βάση. αία καταβαλλόμενου επιδόματος απόλυτης αναπηρίας Ο εισηγητής ή οι εισηγητές, κατά περίπτωση υπο− ή του εξωιδρυματικού επιδόματος αντίστοιχα. χρεούνται να καταθέτουν τις εισηγήσεις τους εντός Τα επιδόματα της παρ. 10 του άρθρου τρίτου του τριάντα (30) ημερών από το πέρας της προκήρυξης. ν. 3845/2010 (ΦΕΚ 65 Α΄) και τα δώρα του παρόντος Ενστάσεις επί των εισηγήσεων υποβάλλονται από τους άρθρου δεν καταβάλλονται, εφόσον οι καταβαλλόμενες υποψηφίους εντός δέκα (10) ημερών από την κατάθεση συντάξεις, συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων της των εισηγήσεων. Οι εισηγητές εισηγούνται επί των εν− παραγράφου 10 και των δώρων του παρόντος άρθρου, στάσεων εντός δέκα (10) ημερών και το Συμβούλιο συ− υπολογιζόμενες σε δωδεκάμηνη βάση υπερβαίνουν κατά νεδριάζει και αποφασίζει σε διάστημα δέκα (10) ημερών μήνα, τα δύο χιλιάδες πεντακόσια (2.500,00) ευρώ. Αν με από την ημερομηνία της τελευταίας εισήγησης. Έδρα την καταβολή των επιδομάτων της παρ. 10 του άρθρου του Συμβουλίου είναι το Νοσοκομείο που προκηρύσσει τρίτου του ν. 3845/2010 και την καταβολή των δώρων τη θέση. Οι επιλεγέντες κριτές μπορούν να παραιτηθούν του παρόντος άρθρου, οι καταβαλλόμενες συντάξεις μόνο για σπουδαίο λόγο και υποχρεούνται μέχρι την υπερβαίνουν το ύψος αυτό, το σύνολο του ποσού που αντικατάστασή τους να ασκούν τα καθήκοντά τους, αντιστοιχεί στα επιδόματα της παραγράφου 10 και τα εκτός από τις περιπτώσεις ανωτέρας βίας.