God is rijk aan erbarmen

48 Pages·2015·5.67 MB·Dutch

GRATIS PERIODIEK CONTACTBLAD VAN DE GEBEDSKRING SINT-JAN VAN HET BISDOM ’S-HERTOGENBOSCH
JAARGANG 24, NUMMER 3 - WINTER 2015
“God is rijk aan erbarmen”
Ef. 2,4
Colofon
In deze editie
Het kringblad is een gratis uitgave
van de gebedskring Sint-Jan
voor roepingen in het bisdom Persoonlijk bidden ................................. 3
van ’s-Hertogenbosch. Het Kring-
Mgr. Drs. A.L.M. Hurkmans
blad verschijnt met Kerstmis,
met Pasen en in de zomer. Barmhartigheid in het Lucas evangelie ...... 5
Pastoor Dr. R. Gouw
Secretariaat: Amazing grace ....................................... 9
Mgr. Drs. R. Mutsaerts
Papenhulst 4,
5211 LC ’s-Hertogenbosch Gods zichtbare barmhartigheid ............... 12
T.: 073-6123055 P. Flesia, diaken
F.: 073-6145315
E.: [email protected] De biecht ..............................................15
W.: www.sint-janscentrum.nl Mgr. Drs. J. Schröder
www.sonnius.nl
Biechtgelegenheden ................................20
Het staat vrij om, met bronver-
melding, artikelen over te nemen Gebeds- en ontmoetingsdag 3 april 2016 ..22
in andere media. U gelieve ons
Producten Sonnius en Uitgeverij Betsaida ..23
daarvan op de hoogte te brengen.
Gods barmhartigheid en Zr. Faustina ........27
Gelieve persoonsmutaties door te
Mgr. Dr. S. Van Calster
geven aan het secretariaat van
de gebedskring.
Barmhartigheid als sleutel in de Vreugde
van het Evangelie ..................................43
Retourzendingen worden uit het
H. Eskes, kapelaan
bestand verwijderd.
In memoriam en Misintenties ...................47
Nieuwe leden zijn altijd welkom!
Schroom dus niet om mensen
te vragen om te bidden voor
roepingen!
Financiële
ondersteuning:
U kunt de priester- en diaken-
opleiding van het Bossche
Bisdom ondersteunen door
een gift aan:
Nederland:
IBAN: NL46 FVLB 0225 2030 22
BIC: FVLB NL22
België:
IBAN: BE18 5210 0532 0165 De afbeelding van de kerststal op de achter-
BIC: FVLB BE22 zijde is genomen in de Maria Onbevlekt
t.n.v. R.K. Instelling Sonnius Ontvangen kerk te Oss.
te ‘s-Hertogenbosch
Persoonlijk bidden
Voor u, lezers van het Kringblad, is het belang-
rijk om de zending die u van de Heer ontvangen
heeft in gebed eigen te maken. Opdat u in uw doen
en laten oprecht en zuiver bent. Opdat u zich steeds
kunt openen voor GODS BARMHARTIGHEID. Voor mij is
het getijdengebed, het bidden voor de Paus en de wereldkerk, voor alle
mensen in het bisdom, ook voor mensen die soms tegenover mij staan en
het vieren van de Eucharistie belangrijk. Het persoonlijk gebed geeft ech-
ter diepte aan het bidden. In alle bescheidenheid wil ik iets van mijn per-
soonlijk bidden met u, lezers van het Kringblad, delen. Het is eenvoudig.
Met het bidden van de rozenkrans, met de geheimen, overweeg ik iedere
dag opnieuw de realiteit van mijn leven met God. In de tuin van mijn bid-
den heb ik vijf perken aangelegd. Ieder perk heeft een vast middelpunt.
Mijn dagelijkse overwegingen cirke- een diep vertrouwen, een vast geloof
len rond de Vader, de Zoon, de Heilige opbloeien. Na die overweging bid ik het
Geest, rond Maria en de Eucharistie. eerste tientje.
Rond deze centrale punten sta ik tel-
kens stil bij het leven. Bij het goede - Vervolgens kijk ik naar het ‘kwaad’ in
daarvan, maar ook bij de moeilijkhe- en om ons heen. Het is groter dan wij-
den. In mijn tuin groeien de mooiste zelf zijn. Op het moment dat alles goed
bloemen die vanuit het middelpunt lijkt te gaan kan het kwaad ons zomaar
opbloeien, maar ook vanuit mijzelf. Er ineens diep persoonlijk raken. Juist om-
is echter ook onkruid. Zo is het leven. dat het in vele vormen zich aan ons
Laat ik met u de vijf perken kort langs opdringt. Ik kijk ernaar. Ik wil het zien
gaan. en het doorleven. Sta soms stil bij mijn
levensgeschiedenis. Door dit alles heen
- Als eerste verwonder ik mij over mijn kijk ik naar Jezus Christus. Hij heeft de
leven. Ook laat ik allerlei vormen van macht van het kwaad, de macht van de
bestaansangst, van bedreigingen toe. dood doorbroken. Bij Hem is verzoe-
Iedere keer breng ik dit alles met tel- ning. Hij overwon de dood. God wil het
kens andere woorden bij de Vader. Hij leven en niet de dood. Er is hoop. Het
is mijn oorsprong, mijn bestemming. volle leven omringt ons. Het is te zien.
Ik ben kind van de Vader. Stil laat ik Nu hier, dan daar. En ik bid…
3
- Bij het derde tientje kijk ik naar de in relatie met de Eucharistie. Het sacra-
trouw en de ontrouw in mijn leven. ment dat alle sacramenten met elkaar
Naar alles wat te maken heeft met mijn verbindt. Daar spreekt de Heer tot ons.
levensstaat. Zoek geestelijk, lichamelijk Hij trekt ons binnen in zijn liefde. Hij
thuis te komen, rust te vinden bij God draagt onze zonden uit de wereld. Hij
en bij mezelf. Hierbij denk ik aan de sterft voor ons opdat wij met Hem ver-
Heilige Geest. Hij wil in ons wonen als rijzen. Dag voor dag groeien van Adam
in een tempel. Wij zijn niet van onszelf. naar Christus, Hem volgen. De Eucha-
God heeft ons gekocht. Door de Heilige ristie is wereldwijd, zij verbindt gelovi-
Geest staat mijn lichaam in dienst van gen, gaat door de tijden heen, verbindt
de opbouw van het Rijk van God. Dit de hemel en de aarde. De Eucharistie
schept ruimte voor de liefde tot God en wijst naar het Paradijs, naar het nieuwe
tot de naaste. En ik bid… Jeruzalem en doet er ons onder teke-
nen reeds zijn. De vrede van de Heer
- Hoe te leven? Welke keuzes maken? zij met u. En ik bid…
Hoe te bidden? Bij de overweging van
deze vragen zoek ik de nabijheid van Leden van de gebedskring, dagelijks
Maria. Zij is onze Moeder. Zij is een overweeg ik Gods werken in mijn leven
voorbeeld. Zij wil ons leiden. Zij kent aan de hand van deze vijf schreden. Ie-
Gods plan van liefde. Als een Moeder dere dag breng ik op deze manier mijn
leert zij ons bidden. Zij gaat ons voor. geloof en mijn leven samen. Steeds
‘Mij geschiede naar uw woord. Hoog weer geef ik er nieuwe woorden aan.
verheft mijn ziel de Heer. Doe maar wat Met Maria bid ik de Weesgegroetjes. Dit
Hij u zeggen zal’. En ik bid… om met vele gelovigen thuis te zijn in
de Kerk, thuis te komen bij de heiligen
- Tenslotte laat ik alles samen komen. en om steeds op weg te blijven naar
Vader, Zoon en Heilige Geest … De le- het huis van de Vader. Graag blijf ik in
vende God. Maria, de eerste gelovige, gebed met u allen optrekken.
beeld van de Kerk, verheerlijkt met ziel
en lichaam. Dit wekt een diep verlangen Mgr. Drs. A.L.M. Hurkmans,
tot omvorming. Dit verlangen breng ik bisschop van ‘s-Hertogenbosch
Over de auteur
Mgr. Drs. A.L.M. Hurkmans werd op 29 augustus 1998 in
de Sint-Jan bisschop gewijd. Hij is de zestiende bisschop
van het bisdom van ’s-Hertogenbosch.
4
Barmhartigheid bij Lucas
De evangelist Lucas staat erom bekend dat hij laat zien hoezeer Jezus
begaan was met armen en zwakken, met misdeelden en uitgestotenen.
Alle verhalen waarin Jezus zich vol liefde om mensen bekommert, zou
men kunnen beschouwen als blijken van zijn barmhartigheid. In deze
bijdrage willen we een wat meer ‘technische’ invalshoek kiezen: die
plaatsen waar Lucas ook expliciet over barmhartigheid spreekt. Er zijn
dan een paar woorden die we in onze beschouwing moeten betrekken.
Het woord ‘barmhartigheid’ komt bij Lucas zes maal voor; het verwan-
te werkwoord, ‘erbarmen’, een viertal keer. Vervolgens kent het Grieks
een verwant woord voor een stoffelijke blijk van barmhartigheid; wij
spreken in dat geval van aalmoes. Dit woord vinden we vinden twee
keer. In deze opsomming ontbreekt het bijvoeglijk naamwoord ‘barm-
hartig’. Dit komt bij Lucas niet voor. Van de andere evangelisten heeft
alleen Matteüs op één enkele plaats: ‘Zalig de barmhartigen, want zij
zullen barmhartigheid ondervinden’ (Mat 5,7).
Aalmoes
de reinheid van de buitenkant van
hun vaatwerk, maar zijn zich niet be-
Het woord aalmoes vinden we in Luc wust van de onreinheid van hun bin-
11,41. In deze passage wijst Jezus nenkant van hun persoon. Jezus ver-
de Farizeeën terecht als het gaat om volgt: ‘geeft wat erin is als aalmoes,
rituele wassin- en zie, alles is
gen. Hij verwijt rein voor u’. Het
hun dat hun ‘Geeft wat erin is als aalmoes, ‘erin’ geeft aan,
zorg voor rein- dat Jezus doelt
en zie, alles is rein voor u’
heid van beker op de bekers
(Luc 11,41)
en schaal ge- en schalen. Ook
paard gaat met hier is de bin-
een onrein per- nenkant belang-
soonlijk innerlijk; dit is vol ‘roof en rijker dan de buitenkant. Jezus roept
boosheid’. Ze hebben aandacht voor de Farizeeën op om van hun klaar-
5
‘Erbarm U’
blijkelijke overvloed aan voedsel en
drank weg te geven. Het geheel staat
echter in het kader van ‘rein’ en ‘on- De eerste keer dat het werkwoord zich
rein’: Jezus’ vermaning overstijgt dus erbarmen voorkomt, is in de parabel
het niveau van de liefdadigheid. Het van de arme Lazarus, waar de rijke
woord aalmoes staat voor meer, en vrek de hulp inroept van Abraham
fungeert in de met de woorden:
meer fundamen- ‘Vader Abraham,
tele kwestie van ‘Jezus, Zoon van David, erbarm u’ (Luc
wat mensen be- 16,24). In het
heb medelijden met mij!’
langrijk vinden. evangelieverhaal
(Luc 18, 38-39)
Aalmoes vinden roepen hulpbe-
we vervolgens in hoevenden soms
Luc 12,33. Jezus Jezus’ hulp in
spreekt tot zijn leerlingen over zorg met de woorden ‘erbarm U’; in Luc
voor stoffelijke zaken. Hij vermaant 17,13 de tien melaatsen en in 18,38-
ze zich geen zorgen te maken over 39 een blinde tot tweemaal toe. Het
hun leven, over voedsel en over kle- woord zich erbarmen wordt gericht
ding (12,22vv) maar het koninkrijk tot iemand, die iets vermag wat de
te zoeken van God, die hun Vader is spreker zelf niet kan. Jezus wordt ge-
(12,31-32). Hij voegt daaraan toe: vraagd om melaatsheid en blindheid
‘Verkoopt jullie bezittingen en geeft te genezen.
een aalmoes; maakt voor jezelf beur-
zen die niet verouderen, een onuit-
Barmhartigheid
puttelijke schat in de hemel’ (12,33).
Ook hier staat aalmoes voor meer
dan een concrete gift in het kader van In dezelfde zin als ‘zich erbarmen’
weldoen aan anderen. komt ook het woord barmhartig-
Het woord aalmoes vinden we dus heid voor. De hulp die de Samaritaan
niet in verhalen, maar in uitspraken verleent, wordt door Jezus’ toehoor-
van Jezus. Het woord wordt hier niet ders betiteld als barmhartigheid (Luc
concreet gebruikt, maar heeft een al- 10,37). Dit is de enige keer dat barm-
gemenere strekking. Jezus roept op hartigheid wordt gebruikt voor inter-
om niet gehecht te zijn aan het ma- menselijk verkeer. De overige keren
teriële en het vergankelijke, maar oog dat we in dit evangelie het woord
te hebben voor de noden van ande- barmhartigheid tegenkomen, is het
ren. een eigenschap van God. Deze komt
6
ter sprake in de grote
lofzangen in het begin
van het evangelie: het
Magnificat en het Be-
nedictus. Maria bezingt
Gods barmhartigheid
van geslacht tot geslacht
voor wie Hem vrezen
(1,50) en zijn barmhar-
tigheid jegens Abraham
en diens nakomelin-
gen voor eeuwig (1,55).
Barmhartigheid is Gods
liefdevolle bijstand aan
zijn volk krachtens het
verbond dat Hij met de aartsvader wordt in herinnering geroepen, hoe
Abraham gesloten heeft. Dit geldt God trouw was juist op die momen-
voor alle geslachten en is eeuwig. ten, dat het volk ontrouw was. Gods
barmhartigheid houdt in, dat Hij zo
Zacharias bezingt Gods barmhartig- welwillend is jegens zijn volk, dat Hij
heid jegens de vaderen eveneens in steeds met hen een nieuw begin wil
het kader van het verbond dat Hij maken en het verbond wil vernieu-
met zijn volk heeft gesloten (1,72) wen.
en vervolgens ho ren we de uit- In het begin van het evangelie vin-
drukking de ‘innige barmhartig- den we het woord barmhartigheid
heid’ van God waardoor het volk nog een vijfde keer. Anders dan in
verlossing krijgt door de vergeving de lofgezangen, waar het gaat over
van zonden Gods barmhar-
(1,78). In plaats tigheid jegens
van ‘innig’ wordt ‘Barmhartig is Hij van geslacht zijn volk, toont
ook ‘liefdevol’ tot geslacht’ God zijn barm-
vertaald; in bei- hartigheid jegens
(Luc 1,10)
de gevallen blijkt een individuele
dat barmhartig- mens, Elisabeth,
heid hier een waardoor zij een
extra accent heeft. Ook hier gaat het zoon kon baren (1,58). In zijn barm-
over Gods verbondstrouw, maar nu hartigheid vervult God haar wens en
7
neemt de schan- gelies alleen
de van on- hier vinden. De
vruchtbaarheid context maakt
van haar weg. duidelijk wat
onder barm-
hartig zijn be-
Zalig-
grepen wordt:
spreking
in het vooraf-
gaande riep Jezus
Hierboven is al op- op om meer voor
gemerkt, dat Matteüs medemensen te doen
het woord barmhartigheid dan zij voor jou doen: vij-
gebruikt in een van de zaligsprekin- anden liefhebben en uitlenen ook als
gen: ‘Zalig de barmhartigen, want zij je het niet terug zou krijgen (v 35).
zullen barmhartigheid ondervinden’ Barmhartig zijn wordt in het vervolg
(Mat 5,7). Lucas geëxpliciteerd in:
heeft minder za- niet oordelen,
ligsprekingen dan ‘Wees barmhartig zoals ook niet veroordelen,
Matteüs, en heeft maar wel vrij-
je Vader barmhartig is’
geen zaligspre- spreken en geven
(Luc 6,36)
king over barm- (6,37-38). De
hartigheid. Toch barmhartigheid
is barmhartigheid die God betoont
niet afwezig. In aan zijn mensen,
de rede die volgt, zegt Jezus: ‘Wees moet de norm zijn voor al degenen
barmhartig zoals ook jullie Vader die ‘kinderen van de Allerhoogste’ wil-
barmhartig is’ (6,36). Lucas gebruikt len zijn.
hier een ander woord, dat maar zel-
den voorkomt en dat we in de evan- Dr. R. Gouw
Over de auteur
Dr. R. Gouw is geboren in Amsterdam. Na zijn priesterwijding en promotie
in Rome werd hij pastoor van de Sint-Lambertuskerk in Rotterdam-Kralin-
gen. Hij geeft exegese aan de priesteropleidingen van bisdom Haarlem en
’s-Hertogenbosch.
8
Amazing Grace
Er waren eens twee broers die naar een nieuw land trokken. In het
nieuwe land aangekomen werden ze bij de koning gebracht. Hij zei:
- Jullie mogen hier twintig jaar wonen, dan volgt er een test of je mag
blijven. Maar wie meer dan een maand in de gevangenis heeft gezeten,
kan niet langer blijven.
- Graag, zeiden de broers, wij gaan akkoord.
- Let op, zei de koning, het tweede is dat je dan wel onze wetten moet
respecteren.
- Natuurlijk, zeiden de broers, geef ons maar uw wetboek.
- Maar daar zit het juist in, zei de koning. Wij hebben twee wetboeken.
Het ene boek heb ik hier. En hij nam een groot dik boek. Alles is be-
schreven, waar je recht op hebt, wanneer iemand jou wel of niet moet
betalen. Met dit wetboek kun je de politie erbij halen als je buurman
overlast bezorgt, je kunt zelfs de koning voor het gerecht dagen. Dit
heet het boek van wet en gerechtigheid, van oordelen en veroordelen.
Het tweede boek, en nu nam hij een dun boekje erbij, heet het boek
van barmhartigheid, er staan maar een paar woorden in.
De oudste broer wilde graag het boek zie met je buurman hebt, dan los je
van wet en gerechtigheid, van oor- dat niet op door een rechtszaak. Hij
delen en veroordelen, dan wist hij koos voor het boekje van barmhartig-
precies waar hij heid. Thuisgeko-
aan toe was, dan men begon hij
kon hij zich ver- Wees barmhartig er in te lezen. Er
zekeren en had stonden dit soort
zoals uw hemelse Vader
hij recht op veel woorden in: Oor-
barmhartig is.
dingen. deel niet en je
De jongste broer zult niet veroor-
twijfelde even. deeld worden.
Hij vroeg zich af of hij al die wetten Wees barmhartig zoals uw hemelse
wel zou kunnen leren, en als je ru- Vader barmhartig is. Wat gij niet wilt
9
dagen de gevangenis in. De jongste
werkte in het ziekenhuis. Hij had al
een paar keer iemand kunnen red-
den, maar toen hij een keer ‘s avonds
teveel had gedronken, en toch achter
het stuur kroop, veroorzaakte hij een
grote aanrijding. Ook hij kreeg 32 da-
gen gevangenis.
Na 20 jaar stonden ze beiden voor
de koning. De Officier van Justitie las
voor wat ze gedaan hadden. Aan het
einde zei de koning:
- Mijn oordeel is kort. De jongste mag
blijven. De oudste moet vertrekken.
dat u geschiedt, doe dat ook een an- - Maar hoe kan dat nu, zei de oudste.
der niet. Al wat gij wilt dat anderen We hebben allebei 32 dagen gevange-
voor u doen, doe dat ook voor hen. nis gehad. Dan moet hij ook weg.
Vergeef elkaar, zoals uw hemelse Va- Daarop antwoordde de koning:
der u vergeeft, dan zul je kinderen - Met de wet die je hebt gekozen, en
van de Allerhoogste worden genoemd. die je zelf in het leven hebt gehan-
Uw vriendelijkheid moet bij alle men- teerd, met die wet word je ook geoor-
sen bekend zijn. Bemint elkander met deeld. Jij hebt het boek van wet en
hartelijkheid. Werk mee, en leef gelo- gerechtigheid gekozen. Daarom mag
vig, van harte en niet uit dwang. jij niet blijven: wet is wet. Uw broer
heeft het boek van barmhartigheid
De beide broers gaan aan de slag, ze gekozen. Hij wordt met barmhartig-
verliezen elkaar heid geoordeeld.
uit het oog, en Daarom mag hij
maken van alles blijven. Want de
Barmhartigheid
mee. De oudste barmhartigheid
heeft een groot overwint het oordeel. overwint het
bedrijf ontwik- oordeel.
keld, maar toen
het slechter Barmhartigheid
ging, begon hij met de belasting te is het kernpunt van ons geloof. God
knoeien. Hij werd gepakt en ging 32 is barmhartig; God is genadig. Wat
10