Göç Araştırmaları Dergisi Temmuz / Aralık 2015 Cilt:1

224 Pages·2017·1.36 MB·Turkish

GÖÇ
A R A Ş T I R M A L A RI DERGİSİ
THE JOURNAL OF MIGRATION STUDIES

GÖÇ
A R A Ş T I R M A L A RI Sİ
Gİ
R
E
D
T H E J O U R N A L O F M I G R A T I O N S T U D I E S
Cilt/Volume:1 • Sayı/No:2 • Temmuz-Aralık/July-December 2015
GÖÇ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ/THE JOURNAL OF MIGRATION STUDIES
Cilt/Volume: 1 • Sayı/No: 2 • Temmuz-Aralık/July-December 2015
ISSN 2149-5548
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Adına Sahibi/Owner: Osman KORAMAZ
İÇİNDEKİLER
Yazı İşleri Müdürü/Managing Editor: Sevda YILMAZ
Editör/Editor: Doç. Dr. Reyhan ATASÜ TOPCUOĞLU
Tasarım/Design: Yeter BAYSAL
Yayın Kurulu/Editorial Board
Yayın Kurulu Başkanı
Osman HACIBEKTAŞOĞLU (Genel Müdür Yardımcısı)
Yayın Kurulu Üyeleri:
Osman KORAMAZ (Eğitim Dairesi Başkanı)
Cem ÖZOĞLU (Uyum ve İletişim Dairesi Başkan Vekili)
Arif YALÇIN (Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı)
Oya IŞIK (I. Hukuk Müşaviri)
Danışma Kurulu/Advisory Board
Prof. Dr. Birol AKGÜN (Yıldırım Beyazıt Üniversitesi)
Prof. Dr. Helga RITTERSBERGER TILIÇ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi)
Prof. Dr. İbrahim KAYA (İstanbul Üniversitesi)
Prof. Dr. Nuray EKŞİ (Yeditepe Üniversitesi)
Prof. Dr. Suna BAŞAK (Gazi Üniversitesi)
Prof. Dr. Yavuz KAPLAN (Yeni Yüzyıl Üniversitesi)
Doç. Dr. Ali Murat BERKER ( Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü)
Doç. Dr. Başak KALE (Orta Doğu Teknik Üniversitesi)
Doç. Dr. Emel TOPÇU (Ankara Üniversitesi)
Doç. Dr. Mahmut H. AKIN (Selçuk Üniversitesi)
Doç. Dr. Mehmet ŞAHİN (Gazi Üniversitesi)
Doç. Dr. Murat ERDOĞAN (Hacettepe Üniversitesi)
Doç. Dr. Peters NEYERS (McMaster Üniversitesi, Kanada)
Doç. Dr. Saime ÖZÇÜRÜMEZ (Bilkent Üniversitesi)
Doç. Dr. Şaban KARDAŞ (TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi)
Doç. Dr. Yusuf ADIGÜZEL (İstanbul Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Ali Zafer SAĞIROĞLU (Yıldırım Beyazıt Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Doğa ELÇİN (Atılım Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Özlen ÇELEBİ (Hacettepe Üniversitesi)
Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAKIRER ÖZSERVET (Marmara Üniversitesi)
YÖNETİM YERİ/CONTACT
Çamlıca Mahallesi 122. Sokak No:4 Yenimahalle/ANKARA
Telefon/Phone: [phone]
E-posta/E-mail: [email protected]
Genel Ağ/Web: www.goc.gov.tr • www.gam.gov.tr
ABONELİK/SUBSCRIPTION
Telefon/Phone: [phone]
YAYIN TÜRÜ/PUBLICATION TYPE
Yerel Süreli
BASKI/PRINT
Baskı Tarihi/Print Date: Aralık 2015
Baskı Hazırlık/Print Application: Uluslararası Piri Reis Kültür Ajansı (0312) 446 21 56
Baskı Yeri/Print Address: MRK Baskı ve Tanıtım Hizmetleri (0312) 354 54 57

© Genel Müdürlük yayınlarının her hakkı saklıdır. Bu yayınlar izin alınmaksızın, ticari amaçlarla kısmen veya tamamen çoğaltılamaz,
dağıtılamaz ve yayınlanamaz. Ancak ticari amaçlar dışında, kaynak göstermek suretiyle alıntı yapılabilir.
Göç Araştırmaları Dergisi altı (6) ayda bir yayımlanır.
Hakemli bir dergidir.
GÖÇ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
THE JOURNAL OF MIGRATION STUDIES
İÇİNDEKİLER
Editörden ............................................................................................7
Türkiye’deki Suriyeli Kadınların Toplumsal Bağlamda
Yaşadıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri ........................................10
Hilal Barın
Uyum Süreci Üzerine Bir Değerlendirme:
Göç ve Toplumsal Kabul ...................................................................58
Buket Akıncı - Ahmet Nergiz - Ercan Gedik
Kentsel Dönüşümün Öncülü ve Ardılı Olarak Göç:
Zeytinburnu Sümer Mahallesi Örneği .............................................84
Betül Günaydın
Türk Yazılı Basınında Suriyeli Sığınmacılar ile
Halk Arasındaki İlişkinin İncelenmesi ..........................................112
Mustafa Karataş
Göç Çalışmaları Dönüm Noktasında:
Göç Rejimi Tipolojilerine İlişkin Bir Eleştiri ................................152
Anna Boucher - Justin Gest
Göç Kuramında Yapı ve Fail Kavramları
Üzerine Bazı Görüşler ....................................................................188
Oliver Bakewell
Makale Gönderme Koşulları ..........................................................219
GÖÇ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
THE JOURNAL OF MIGRATION STUDIES
CONTENTS EDİTÖRDEN
Editorial ..............................................................................................7
Syrian Women in Turkey: Social Struggles and
Solution Proposals ............................................................................10
Hilal Barın
An Assesment on Process of Adaptation: Migration and
Social Acceptance ..............................................................................58
Buket Akıncı - Ahmet Nergiz - Ercan Gedik
Migration as Premise and Successor of Urban Renewal:
Example of Sumer Neighbourhood ..................................................84
Betül Günaydın
Examining the Relationship between Turkish Citizens and
Syrian Refugees in Turkey’s Written Press ......................................112
Mustafa Karataş
Migration Studies at a Crossroads: A Critique of
Immigration Regime Typologies ....................................................152
Anna Boucher - Justin Gest
Some Reflections on Structure and Agency in
Migration Theory ...........................................................................188
Oliver Bakewell
Article Sending Conditions ............................................................219
GÖÇ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
THE JOURNAL OF MIGRATION STUDIES
EDİTÖRDEN
Göç yazını ana akımı mikro ve makro faktörlere bakarak
insan hareketliliğinin nasıl tetiklendiğini ve nereye yönel-
diğini anlamak üzerine odaklanmıştır. Öte yandan göç
neticesinde farklı toplulukların bir arada yaşaması, bu
durumun ekonomiye, kültüre, kimliklere ve elbette gündelik hayata
getirdiği değişimler, bu değişimlerin politik, yasal, yönetimsel doğur-
guları hem ulusal ve bölgesel düzeyde yönetim mekanizmalarındaki
karar alıcıları hem de bilim insanlarını göçmenler ve bir arada yaşama
üzerine yeni fikirler üretmeye zorlamıştır. Göç Araştırmaları Dergi-
si’nin elinizdeki ikinci sayısında bir arada yaşama ve uyum temasına
odaklandık. Tartışmayı hem Türkiye üzerine düşünce üreten derleme
ve sahadan veriler sunan araştırma çalışmaları hem de dünya literatü-
ründen çevrilen yazılarla sizlere sunmaya çalıştık.
Uyum tartışması, ilk bakışta göçmenin geldiği yere uyum sağlaması
gibi düşünülse de esasında karşılıklı bir ilişkiye odaklanmayı gerektir-
mektedir. Çünkü göç, hem yerel halkın hem de göçmenlerin ötekini
algılama, öteki ile birlikte yaşama pratiklerini içeriyor ve değiştiriyor,
yani karşılıklı etkileşimli bir süreç yaratıyor. Bu sayıda, göçmenler ve
yerel topluluklar arasındaki ilişkiye Türkiye’deki Suriyeliler boyutuyla
yaklaştık. Hilal Barın, Türkiye’de Suriyeli kadınların yaşadıkları so-
runları Gaziantep ve Kilis odaklı saha çalışması ile tespit etti ve çözüm
önerileri sundu. Buket Akıncı, Ahmet Nergiz ve Ercan Gedik konuya
Türkiye odağından yaklaştı, küresel göç algısına çeşitli eleştiriler geti-
rerek, Türkiye’deki göç yönetimi yaklaşımını, yasal çerçeveyi ve insani
GÖÇ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ 7
Editörden
boyutu betimleyerek, göçmenlerin uyumu konusunda somut öneriler
getirdi.
Betül Günaydın, İstanbul’da göçmenlerin en çok bulundukları
ilçelerin başında gelen Zeytinburnu’nda gerçekleştirdiği saha çalışma-
sında Sümer Mahallesi’nde iç göçün kentleşmeyi nasıl etkilediğini ve
kentsel dönüşümün göçle gelen grupların yaşantısını nasıl değiştirdi-
ğini araştırdı. Mustafa Karataş ise Suriyeli sığınmacılar ve yerel halk
arasındaki ilişkiyi basına olan yansımaları üzerinden araştırdı. Göç sa-
dece ulus devlet sınırlarını aştığında değil, aynı ülke içinde olduğunda
da birçok değişim ve uyum süreci yaratıyor.
Oliver Bakewell bu sayımızdaki yazısında göçü sadece bireylerin
seçimleri ya da sadece makro yapısal faktörlerle açıklayamayacağımı-
zı, sosyolojik olarak bireyin eyleyiciliği ile toplumsal yapıların etkile-
şimini birlikte kavramsallaştıran bir çerçeveye ihtiyaç duyduğumuzu
ortaya koyuyor. Uyum konusundaki fikir ve uygulama gelişmelerini,
sadece altyapı koşulları ve somut toplumsal farklılıklar değil, bugüne
kadar göç yazınında ortaya konan bilgi birikimi de etkilemektedir.
Anna Boucher ve Justin Gest, göç çalışmalarındaki güncel durumu
tartıştıkları çalışmalarında göç yazınındaki birikime üç temel eleştiri
getiriyorlar: Göç yazının Batılı hedef ülkelere odaklanması, hali ha-
zırda kullanılan sınıflandırmalar ve göstergelerin yetersiz olması. Ba-
tı-merkezci düşünce ve sorunlu sınıflamalar neticesinde vatandaşlık ve
yerleşim rejimlerinin birbirinden bağımsız politikalar olarak ele alın-
ması, böylelikle entegrasyon politikasının tartışma alanında gereken
yeri alamaması. O halde, insan hakları ve evrensel değerler odağında,
çağdaş bilimsel birikimi eleştirel bir gözle okuyabilen, her yereli kendi
özgünlüğü içinde değerlendiren, göçü toplumsal ve bireysel yönleriyle
inceleyen yeni çalışmalara ihtiyacımız var. Bu sayımızda Türkiye özelin-
de uyum odaklı tartışmalarla özgün bir çizgi yakalamaya çalıştık; daha
gidecek çok yolumuz var. Katkı vererek, dergimizi destekleyen uzman
ve akademisyenlere teşekkürü borç biliyor ve elinizdeki çalışmaların
yeni araştırmalara ve fikirlere esin vermesini temenni ediyoruz. Göç
Araştırmaları Dergisi, çok disiplinli akademik bir süreli yayın olarak,
8 GÖÇ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Editörden
göç konusundaki düşünsel birikimi artırmak; akademisyen, öğrenci,
politika yapıcı ve uygulayıcıları için bilimsel tartışmaların yapıldığı
ortak bir zemin sunmak hedefleriyle çalışmalarına devam edecektir.
Doç. Dr. Reyhan ATASÜ TOPCUOĞLU
Hacettepe Üniversitesi
GÖÇ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ 9