3 0 : I Y A S / 4 1 N ‘ A S İ N OXBRIDGE Rekabeti Şampiyon Blackburn İlk Futbol Yıldızı David Moyes Fatty Foulkes Y WORD GİZEMLİ DOKTOR E va Carneiro 1 ADA FUTBOLU EKİBİMİZ Liverpool 2005 Edip Uras Oxbridge Rekabeti 4-12 Mark Saunders David Moyes Kimdir? Mert Artun Fatty Foulkes Mark Saunders Onyewu’nun Dünya Kupası Umudu 13-17 Şampiyon Blackburn Onyewu’nun Dirk Kuyt Dünya Kupası Umudu Eva Carneiro Oxbridge Premier Lig’de Son Durum Fatty Foulkes 18-23 Berk Kalyoncu Uwe Rosler Uwe Rosler Championship’te Son Durum Şampiyon Blackburn Erdem Özdamar 24-28 Liverpool 2005 David Moyes Kimdir? Green Street Hooligans Tyne-Wear Derbisi Omay Saltık Aberdeen 29-36 Türkiye’de Premier İskoçya Ligi’nde Son Durum Lig Esintisi Celal Umut Eren Türkiye’de Premier Lig Esintisi Dirk Kuyt 38-44 Kubilay Güçkıran Tyne-Wear Derbisi Aberdeen Alper Çokyüksel Eva Carneiro Y Word Y Word 45-54 Grafik Tasarım İcraat Ofisi Green Street Hooligans www.icraatofisi.com.tr Liglerde Son Durum Dijital Tasarım MMW İstanbul www.mmwistanbul.com 55-62 Puan Durumları Mobil Uygulama Multimob www.multimob.com.tr 1 ADA FUTBOLU ÖNSÖZ ‘Az gittik, uz gittik, dere tepe düz gittik’ diye başlardı masallar biz çocukken. Sonra devam ederdi: ‘Bir de arkamıza baktık ki bir arpa boyu yol gittik.’ Ada Futbolu’nun 3. Sayısı bilgisayarınızın, Daha yolun başındayız elbette, daha ‘bir tablet veya akıllı telefonunuzun ekranında arpa boyu yol’ aldığımızı biliyoruz. Ancak pırıl pırıl parlıyor şu anda. Ekibimiz yine dere tepe düz gidiyoruz, dağlar nehirler kolları sıvadı, konuları sıraladı, birbiri aşıyoruz ve hepimizin yolu futboldan, ardına ilginizi çekeceğini umduğumuz futbol hikayelerinden ve onların hayata futbol hikayeleri ile sizlere konuk olduk bir yansıttığı ışıktan geçiyor. Siz de bu yolun kez daha. yolcusuysanız ve futbolu seviyorsanız, ziyafete hoşgeldiniz. Daha önceki 2 sayıda olduğu gibi, bu Yolunuz açık olsun. Keyifle okuyun. sayıda da konular geniş bir yelpazeye yayıldı. Unutulmaz maçların öyküsünden Edip URAS tribünlerin sesine, en eski futbolcu twitter.com/edipuras efsanelerinden en köklü rekabete, hayata tutunan bir taraftardan alımlı bir doktora, eski şampiyonlardan ülkemizdeki Premier kariyerli oyunculara kadar birçok farklı pencere, Ada Futbolu’na bir de bizim gözlüklerimizden bakabilmeniz için sizleri bekliyor. 2 ADA FUTBOLU 3 ADA FUTBOLU LIVERPOOL 2005 ŞAMPİYONLAR LİGİ TARİHİNİN EN UNUTULMAZ LIVERPOOL ZAFERİ 2005 Averajın çok önemli olduğu grup maçında koydu. Ön eleme oynayarak Şampiyonlar Ligi zor bela atılan bir gol, yarı finalde çizgiyi oynama hakkı kazanan takım bu turda Avusturya santimlerle geçen bir top, finalde mucizevi ekibi Sturm Graz’ı zorlanmadan eledi. Monaco, bir geri dönüş. Anfield’da başlayıp İstanbul’da biten Olympiacos ve Deportivo ile aynı gruba düşen zafer yolu. Liverpool’un 2005 Şampiyonlar Ligi kırmızıların İstanbul yolu da böylece başlamış oldu. finaline geri dönüyoruz, İstanbul yolunu yeniden çiziyoruz. Liverpool grup maçlarına Anfield’da 2-0’lık Monaco galibiyetiyle başladı. Gruptaki ikinci maçında Pire’de Yazıyı okurken fonda You’ll Never Walk Alone Olympiacos’a 1-0 yenildi. Liverpool’un İstanbul dinlenmesi tavsiye edilir. yolculuğundaki kritik maç da yine Olympiacos’la oynayacağı gruptaki son maç olacaktı. Deportivo İlk yarıyı bitiren düdük çaldığında İstanbul’da ile İngiltere’de golsüz berabere kalıp deplasmandan İtalyanlar şampiyonluk fotoğrafları çektirirlerken tribünlerin nerdeyse yarısını dolduran İngilizler hep bir ağızdan You’ll Never Walk Alone söylüyorlardı. Bazıları skor tabelasını görüp stadın koridorlarına çökseler de İngiltere’deki publarda da İstanbul’daki tribünlerde de hep aynı ses yankılandı. Bu ses maç nihayete erdiğinde zafer şarkısı oldu. UEFA asbaşkanı Şenes Erzik İstanbul’a final sözünü 2 kez tuttu. Kadıköy’de UEFA Kupası adıyla oynanan son finale kadar bir de Şampiyonlar Ligi finali gördük. 2005 finalinin adresi İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadı oldu. Henüz Olimpiyat meşalesi göremeyen stad Şampiyonlar Ligi tarihinin en çarpıcı finalinde Liverpool ile AC Milan’ın mücadelesine tanıklık etti. Premier Lig’i şampiyon Arsenal’in 30 puan gerisinde bitirdi Liverpool ve Avrupa biletini cebine 4 ADA FUTBOLU LIVERPOOL 2005 1-0’lık galibiyet çıkaran Liverpool ilk 2 için iddialı Jose Mourinho’nun Chelsea’sinin önünde ilk maçına konuma gelirken grubu lider bitirecek olan Londra’da çıkan Liverpool öncelikli olarak rövanş Monaco ve Olympiacos da iddiasını sürdürüyordu. için avantaj elde etme peşindeydi. Chelsea ise gol Deportivo, Yunanistan deplasmanında, Liverpool’da yiyerek turu riske etmeyi hiç istemiyordu. Öyle ki Fransa’da 1-0 kaybedince Anfield’da Liverpool ile Rus işadamı Abramovic, Şampiyonlar Ligi kupası Olympiacos arasındaki maç grubun finali oldu. için büyük paralar harcamıştı. Stamford Bridge’de Son maçlar öncesi Olympiacos 10, Monaco 9, iki takım da gol bulamadı, maç başladığı gibi bitti. Liverpool ise 7 puandaydı. Anfield’da hakem Mejuto Anfield’da 4 Mayıs günü İstanbul bileti için son kez Gonzales ilk düdüğü çaldığında grup lideri olan çıktılar sahaya. Bir İngiliz olacaktı finalde, ama kim? Olympiacos son düdükle grupta 3’üncü sırada kaldı. Maça iyi başladı Liverpool, henüz maç başlayalı 4 Rivaldo’nun golüyle öne geçen Yunanlara cevabı dakika olmuştu ki Luis Garcia tartışmalı bir golle Sinama Pongole verdi. Aynı dakikalarda Monaco perdeyi açtı. Baros’un Cech’le karşı karşıya kaldığı da Riazor deplasmanında Deportivo önünde 3-0 pozisyonda boşta kalan topu “tikleyen” Garcia önde oynuyor ve gruptan çıkmayı büyük oranda gol sevincini yaşarken Gallas topu çıkarmayı garantiliyordu. İkili averajda rakibinin arkasında başardı. Ancak hakemin kararı topun çizgiyi geçtiği olan Liverpool rakibinin gardını son dakikalarda yönündeydi. Bu gol Chelsea’yi maça 1-0 yenik düşürdü. Yoğun baskıyla 82’de üstünlük sayısını başlatırken Liverpool’a İstanbul biletini veriyordu. bulan kırmızılarda sahneye Daha sonra bu kupayı Inter’le kaptan çıktı ve bitime 3 dakika kazanacak olan Jose Mourinho’nun kala The KOP’un önündeki rakibini tebrik etmekten başka kalede son sözü söyledi: çaresi kalmadı. Bu final 1984’ten İstanbul’a gidiyoruz! beri Liverpool’un Avrupa’nın en büyük kupasındaki ilk finaliydi. Gerrard’ın bitime dakikalar kala ağlara yolladığı o top İstanbul’daki diğer biletin sahibi sonrası yaşanan büyük sevinç Milan ise Barcelona, Shaktar Anfield sakinlerinde yıllar Donetsk ve Celtic ile aynı grupta sonra yeniden bir Avrupa yer aldı. Grubu 13 puanla lider kupası için heyecanladırmaya bitiren Milan ilk maçında Donetsk’i yetti. 2001’deki mucizevi Alaves zaferiyle Ada’ya 1-0 mağlup etti. Daha sonra Celtic’i 3-1 ve Barça’yı UEFA Kupası’yla dönen Liverpool’da şimdi hedef 1-0 yenen Milan tek yenilgisini aldığı Neu Camp İstanbul’du. Liverpool bir sonraki turda Alman deplasmanında Barça’ya 2-1 mağlup oldu. İtalya’da Bayer Leverkusen ile eşleşti. Rafa Benitez’in ekibi Shaktar’ı 4-0 yenerek gruptan çıkmayı garantileyen beklediklerinden çok daha kolay 2 maç oynadı ve Milan son maçında Celtic ile golsüz berabere her iki maçta aldıkları 3-1’lik skorla çeyrek finalist kaldı ve grubu lider bitirdi. Milan sonraki turda oldular. ise Manchester United’ı her iki maçta aldığı 1-0’lık galibiyetlerle safdışı bırakarak son 8’e yükseldi. Çeyrek finalde Juventus’la ilk maçı İngiltere’de Çeyrek finalde Milano derbisi oynandı. 2-0 kazandığı oynadı Liverpool. Sami Hyppia ve Luis Garcia’nın maçın rövanşında ev sahibi konumundaki Inter gollerine Cannavaro ile cevap verdi Juve ve rövanşa seyricisinin Schevchenko’nun golü sonrası çıkardığı 2-1’lik skorla gittiler. İtalya’da kendisine tur için olaylar sonucu maç tatil edildi ve kırmızı siyahlılar 1-0 bile yetecekken o golü bir türlü bulamayan 3-0’la yarı finalist oldu. Yarı finalde epey zorlandı Juve, Avrupa’ya Torino’da havlu atarken kırmızılar İtalyan takımı. PSV ile eşleşen Milan İtalya’da 2-0 hayallerini gerçekleştirmeye bir adım daha kazandı, rövanşta normal süresi 2-0 biten maçı yaklaştılar. İstanbul’a sadece 180 dakika kaldı ve uzatmalarda 3-1 kaybetmesine rağmen finalist rakip Chelsea. olmaya hak kazandı. 5 ADA FUTBOLU LIVERPOOL 2005 İstanbul’a bir İngiliz takımının gelecek olmasıyla henüz 4’tü. Pirlo’nun serbest vuruşta ceza şehirdeki güvenlik önlemleri en üst seviyeye sahasına kestiği topu Dudek’in koruduğu ağlara çıkartıldı. Korkulan bir olay olmaması için herkes yollayan kaptan takımının 7’inci kez Avrupa’nın en elinden gelenin fazlasını yaptı. Neyse ki korkulan büyüğü olmasına giden yolu açtı. Liverpool daha olmadı, İngiliz misafirler güzel anılar ve güzel ne olduğunu anlayamadan Milan rakip kalede gol paralar bıraktılar. aramaya devam ediyordu bile. Benitez ilk hamlesini erken yaptı. Aksayan Kewell’ı çıkarttı ve maça Büyük final 25 mayısta oynandı. Hakem Mejuto damga vuracak isimlerden Smicer’i henüz 25’te Gonzalez’in yöneteceği maçı tribünlerde 70 bin, oyuna aldı. Liverpool bu değişiklikle orta alana Dünya’da ise milyonlarca insan izledi. hakim olmayı başardıysa da skora hakim olamadı. Devre biterken sahneye 2 kez çıkan Crespo skoru Milan takımı sahaya Dida, Cafu, Stam, Nesta, 3-0 yaptı Milan lehine. Maldini, Pirlo, Seedorf, Gattuso, Kaka, Schevchenko, Crespo ilk 11’i ile çıktı. Liverpool ise sahada Dudek, Devrenin son düdüğü çaldığında Finnan, Carragher, Hyppia, Traore, Xabi Alonso, maçı televizyonlarından Luis Garcia, Gerrard, Riise, Kewell, Baros 11’i ile yer izleyenler artık bu işin bittiğini aldı. düşündü. Ülkemizde maçı İlk düdükle birlikte artık hayat durdu. Uğur yorumlayan ve bir dönem getirdiğine inandığı beyaz formasıyla Milan ve Fiorentina ve Milan’ı da kırmızı formasıyla Liverpool Avrupa’nın en büyüğü olmak için son 90 dakikaya girdiler. Milan maça hızlı çalıştıran Fatih Terim’de aynı başladı. Gol perdesini de erken açtı. İtalya ve Dünya düşüncedeydi: Hiçbir İtalyan futbolunun sembol isimlerinden Milan kaptanı takımı 3-0’dan maç vermez! Maldini İtalyan taraftarları sevindirdiğinde dakikalar 6 ADA FUTBOLU LIVERPOOL 2005 Devrenin son düdüğüyle birlikte İtalyanlar 120 dakika 3-3 bitti ve maç penaltılara kaldı. sokaklara dökülüp kutlamalara başlamışlardı bile. Milan seri penaltılara kötü başladı. Serginho ile ilk Liverpool’a gönül verenler tribünlerde You’ll Never penaltıyı kaçıran Milan şimdilerde Dünya futbolunun Walk Alone söylerken umudunu kaybedenler maçın sayılı isimlerinden olan Pirlo ile de olumlu netice kalanını koridorlarda bekledi. Liverpool cephesinde alamadı ilk 2 atışta. Hamman ve Cisse ise kırmızılar umudunu yitirmeyenler yeni bir mucize için bildiği adına ilk 2 atışta ağları havalandırdı. Milan adına bütün totemleri yaparken Milano sokakları çoktan ilk sayı Tomasson’dan geldi. Karşısına dikilen Riise şenlik yerine dönmüştü bile. atıştan yararlanamayınca Milan 4’üncü penaltılar öncesi umutlandı. Kaka golünü attı ve eşitlik geldi. Umudunu yitirmeyenlerden biri de Rafa Benitez’di. Liverpool’da sahneye yine Smicer çıktı. Takımını Rafa rakiplerinin çok iyi olduğunu ve onları maçta tutmak adına üzerine düşeni yapan Çek yenmeleri için maça konsantre olup ilk yarıyı oyuncu beyaz noktadan da boş dönmedi. Son unutmaları gerektiğini söyledi. Benitez Milan’a penaltı için topun arkasına Shevchenko geldiğinde devrenin başında gol atabilirlerse rakiplerinin maçın başında stadı inleten seyircilerden çıt gardını düşüreceklerini iddia ediyordu soyunma çıkmadı. 2003’te Old Trafford’daki finalde attığı odası konuşmasında. penaltı ile Milan’ı Avrupa’nın en büyüğü yapan Ukrayna’lı yıldız penaltıyı kaçırdı. İstanbul’daki Dediği oldu Rafa’nın. Valencia’nın başında sessizliği bozan santra yuvarlağında toplanan kaybettiği finalin acısını bu kez çıkarmaya kararlı Liverpool’lu oyuncuların sevinç çığlıkları oldu. olan Benitez’in takımı devreye baskılı ve istekli Crespo’nun 3’üncü golünden sonra ölüm sessizliği başladı. Skorun rehavetiyle maçı rölantiye düşen Liverpool tribününün sevinç çığlıkları tüm alacağını düşünen Milan neye uğradığını şaşırdı. stada yankılanırken Liverpool 1984’ten sonra Riise’nin ortasına çok iyi yükselen kaptan yeniden Avrupa’nın en büyüğü oldu. İstanbul’da Gerrard topu Milan ağlarıyla buluşturdu ve şampiyonun rengi kırmızı, mucizenin adı ise takımını umutlandırdı. Kaptanın bu golü Liverpool Liverpool. taraftarlarınca en sevilen Gerrard golü seçildi daha sonra. Golden 2 dakika sonra, bu kez Smicer Liverpool İngiltere’ye geri döndüğünde yüzbinlerce sahne aldı. Oyuna sonradan giren Çek oyuncu kırmızı karşıladı onları. 30 yıl sonra gelen bu büyük Dida’yı avlayınca maçtan umudunu kesen ve dışarı başarının mimari Rafa Benitez ve kaptan Steven çıkan Liverpool’lular koşarak geri stada girdiler. Gerard, İstanbul ve Liverpool yazılı bayraklarla Milano’da parti yapan İtalyanların şaşkınlıkları taraftarı selamladıklarında akşam güneşi ve sahadaki Milan’lıların neler oluyor tepkileriyle Avrupa’nın en değerli kupasını parlatıyordu. Liverpool son yarım saate girilirken bir de penaltı kazandı. Alonso kendi topunu ağlara bıraktığında Erdem ÖZDAMAR twitter.com/herdemerdem Liverpool 5 dakika içinde bulduğu 3 golle maça ortak oldu. İlk 45 dakika bittiğinde 3 farkla geride olan Liverpool maçın son düdüğü çaldığında Avrupa’nın en büyük kupasına yeniden ortak oldu. “Ben daha ölmedim” dedi. İstanbul’daki tarihi final 30 dakika da uzatma heyecanına sahne oldu. Takımlar 15’er dakikalık bu 2 devrede gol yememeyi kafalarına koydukları için uzatmanın sonlarında Schevchenko’nun yakın mesafeden vurduğu ve Dudek’in çıkardığı kafa dışında kayda değer pozisyon olmadı. Tıpkı Taffarel’in Henry’nin kafasını çıkardığı 2000 UEFA finali gibi. 7 ADA FUTBOLU ŞİMDİ NEREDELER? 2005’ten 2014’e. Bu yıl tarihi zaferin Monaco ve Marseille formaları giydi. 2013 9’uncu yıldönümü olacak. Kırmızıların o Şubat’ında Birleşik Devletler’e gitti. zamanki mucize kadrosu şimdi nerede Steve Finnan peki? Ne yapıyor? Kimi halen aktif futbolun içinde. Kimi çoktan bıraktı, İngiliz liglerinin 4 kademesinde oynayan, Dünya inzivaya çekildi. Kimisi oynamayı bıraktı Kupası, Şampiyonlar Ligi ve UEFA Kupası deneyimi ama futboldan kopamadı. yaşayan Finnan şu anda emekliliğin tadını çıkarıyor. 2008’de Espanyol’a giden Finnan 1 sezon sonra Jerzy Dudek Portsmount’a döndü ve 2010’da Chelsea’yle oynadıkları FA Cup finalinde Wembley’de Polonyalı eldiven maçın içinde Milan’ın Ukraynalı kramponlarını son kez giydi. yıldızı Schevchenko’ya geçit vermemiş, penaltısını Sami Hyppia da kurtarmıştı. Liverpool’da kaleyi Reina devralınca o da 2007’de Los Galacticos’un yolunu tuttu. Real Madrid’de Casillas’ın yedeği olarak 2011’de emekli Fin stoper Hyppia kulübe 10 yıl hizmet ettikten oldu. sonra 2009’da Bundesliga’nın yolunu tuttu. 2 sezon formasını giydiği Bayer Leverkusen’da Djimi Traore futbolu “oynamayı” bıraktı. Alman ekibinde yardımcı antrenörlük yaptı. Bu sezon ortası 1999’da Gerard Houlier’in getirdiği Traore 2006’da Leverkusen teknik direktörü oldu ama fazla uzun Liverpool’dan ayrıldı. Şu anda aktif olarak MLS’de sürmedi. Avrupa’dan elenen ve ligde kötü giden Seattle formasını terletiyor. Anfield’dan ayrıldıktan Leverkusen, Hyppia’yı kovdu. Şu anda evinde Ada sonra Charlton, Portsmouth, Rennes, Birmingham, Futbolu okuyor. 8 ADA FUTBOLU LIVERPOOL 2005 Jamie Carragher Steven Gerrard “Liverpool’un bu sezon şampiyonluk yarışında Kaptan Carra’nın emekliliğinden sonra İstanbul olacağını bilseydim futbolu bırakmazdım.” İstanbul finalinden beri takımda kalan tek isim oldu. kahramanlarından, kulüp efsanelerinden Carra İstanbul’da takımı ateşleyen isimlerin başında büyük finalden 8 yıl sonra Anfield’a ve aktif futbola gelen Gerrard, Liverpool ile tek eksiği olan PL veda etti. 35 yaşındaki oyuncu 737 kez giydiği şampiyonluğunu kovalıyor. Finalden sonra aldığı kırmızı formayı çıkardı, takımları giydi, jilet gibi oldu transfer tekliflerini elinin tersiyle iten Stevie 8 ve şimdi Sky’da Gary Neville ile birlikte muhteşem numaralı formayla tarih yazmaya devam ediyor. aksanı ile Premier Lig’i yorumluyor. Kulübüyle 2 yıl daha sözleşmesi olan oyuncu kırmızı formayla 600 maçı da devirdi. John Arne Riise Harry Kewell İstanbul’da ilk golün ortasını yapan Riise’nin yolu 2008’de ayrıldı Liverpool’dan. Ada’nın Sakatlandığı için sadece 23 dakika sahada kırmızısından Çizme’nin kırmızısına Roma’ya gitti kalabilen Avustralyalı İstanbul’u çok sevmiş ve 3 yıl orada top koşturdu. 2011’de biraderi Bjorn olacak ki 2008’de Galatasaray’ın teklifine evet Helge’nin peşinden yeniden İngiltere’ye döndü ve dedi ve Liverpool’dan ayrıldı. Kewell ülkemizde Fulham’a imza attı. Halen Londra ekibinde oynuyor. de kendisinden bekleneni yaptı ve 3 yıllık hizmetinin ardından Katar’a yelken açtı. Kısa Luis Garcia süreli macerasının ardından ülkesine, Melbourne Victory’ye katıldı. Geçtiğimiz günlerde kariyerini La Masia’nın çocuğu Garcia 2007’de Liverpool’dan sonlandırdı. ayrılana kadar büyük işler yaptı. Kulüpten Milan Baros ayrıldıktan sonra Atletico Madrid, Racing Santander ve Panathinaikos formaları giydi Avrupa’da. Garcia’nın yolu sonra Meksika’ya düştü. Puebla ve Çek oyuncu İstanbul’da ileri uçta oynadı. Takımına Nacional’de 1’er sezon oynadıktan sonra futbolu final yolundaki önemli katkılar yapan Baros da bıraktı. Garcia 2012 eylülünde Carragher için son İstanbul’a temelli gelenlerden. Kupayı kazandıktan kez de kırmızı formayı giydi. sonraki sezon Aston Villa’nın yolunu tutan ve orada 2 sene oynayan Baros daha sonra 1 yıl Lyon Xabi Alonso forması giydi. 2008’de Portsmount’ta kiralık başladığı sezona Galatasaray’da devam etti ve 2008 ve 2012’de Avrupa, 2010’da Dünya İstanbul’da 5 yıl oynadı. Kısa süreli Banik Ostrava şampiyonu olan İspanya milli takımının önemli transferi sonrası bu sezon Antalyaspor forması isimlerinden Alonso güzel anılar bırakarak giyiyor. arkasında 2009’da La Liga’ya gitti. Real Madrid Vladimir Smicer ile La Liga ve Copa del Rey şampiyonlukları yaşan Alonso rüzgarını Iber yarımadasında da estirdi. Alonso’nun adı transfer piyasasında çok geçse Oyuna sonradan giren ve hem skora hem de Real Madrid 11’inin değişmezi olmayı her sene de penaltılara katkıda bulunan Smicer’in de başardı. futbol yaşamı bitti. 30’unda yaşadığı Avrupa şampiyonluğunun ardından Fransa’ya Bordeaux’ya transfer olan Çek oyuncu 2007’de ülkesine, Slavia Prag’a gitti ve 2 yıl sonra da kramponlarını astı. 9 ADA FUTBOLU
Description: