Ginger : vijf jaar alcohol- en drugpreventie in Vlaanderen : monitoring van activiteiten 1999-2003

2004·5 MB·Dutch

by  Rosiers, Johan

i
! ¥ TOP
CAIN GAT
Vijf jaa® Alcohol- en
drugpreventie in Vlaanderen
Monitoring van activiteicgphheddibpas

Johan Rosier
Stafmedewerker
GINGI

Vijf jaar alcohol- en
drugpreventie in Vlaanderen
Monitoring van activiteiten 1999-2003

Johan Rosiers
Stafmedewerker
a

coloton
Layout an druk: M0 oy IW Letter & Beeld nse
Veranovcerdelievitgever:

\WAD, Verenginn or Aleaholen ante Dregprobiemen 124
S-Arwoins-Warlesedrtesa 15.1050 vl

Jel b2 423 9933 Fane 0242702 8 sda las ev he
©2004, van

eto depotrummer 20040304

ie ewe ei ce vege mag oren weve oe opener gers»
(ot ant of a nose soe agiac uP cer ign es
INHOUDSOPGAVE

1. Inleing
2. Het a gemene monitoringheeld 1998 2003

2. Blikvangess in de monitoringresuttaten
3.1. Onder als oominatte sector
22. Lokale prevencieacloren ali motor
i de ries on cultuursector
33, Wr vin: hijgander jeagdzorg in de litt
3a. Gerordheld: cen samenspel van kleine en grate factoren
35. Arbeid en averheid: stabiele sectoren
2.6. Interseccorale sarmenwerking: het Spel en ole kn kkeis

4. Monitoring van preventieaciveiten 1989-2003 in één oogopaiiy
44.” Hel alyemeen manitoringbeala
42. el moniteringbeeld van de regitratergracpen

5. Bespreking van de resuttaten: mogelik uchlerliggende Yactoren
5.1. De ‘mpact van belelsingrepen bp het moniteringheela
52. Deimpact van VAD-initialieve op het manitaringbestd
53. Een qord samenspel tussen preventieactoren

op verschillende n'veaus
54. Wercen op uraagi con cua van perceptia|

6. Evaluate Ginger 2008; 1esultaten en vercaling naar de praktik
5.1. Resltazen
5.2. Evalustiersullalen in een notendan
63. Aan de slay mel de resutaten

Bilage 1
Bilage 2

3
4
4. DHLEIDING

Eerst een karte intraductie voor wie Ginger nag niet kent. Ginger is de naam
Yan een reg'stratiepragramma voor aleohol- #7 drugnreventieactiviteiten. De
‘an de Gingerregisratie deeinemerde preveriwerkers sturen all jaar hun
fate deaenear VAN - Vereriging voor Alcohol-en andere Drugprablemen v7.
‘VAD verwerkt deze data en schrift de voornaamste resultaten ult in het jaa
Tikse monitoringrappr

Ginger ging in 1896 van start nadat de toenmalige minister van
Gezandheidrbsleid VAD de opdracht had gegeven om ean monitoringeysteem
veor alcahol- en drugpreventiaactvieiten uit te werken en te verspreiden. Er
‘werden 6 ooetstellingen aan Ginger gekapne's!

cht kriiys op gevoeide preventieactivitciter in de veischilleade seetoren
hut douraichtlg maken van verschillende kanalen an actoran van prevents:
et detecteren van noden en hiaten:

het entwikkelen van en belaidsinstrument dat binner de eigen organiss-
te brukebpar is voor het vaeleggen van preriteiten;

4 de ontwikkeling van een evaluatieinstrumers,

4+ het uitwissclen van registratiegegevens.

Inde loop van de jaren vonden tal van evolutes plats in ht programma, 20
werd in 1957 de Ginger S-versie versangen door de meer gebruikseriendeljke
fe beter aan Windows aangepaste Ginger Persie. I 2002 wera de Ginger 7-
versie vavder verhetard, onder meer op basis van feedback van de aan Ginger
deelnemende preventiowerkers. Dat resueerde in de Ginger S-versie. ere
versie kent veel iva, maar de onlangs georganiseerde Gingerevaluatie bracht
‘ook vedere verbeteringsmarges aan de oppervlakle, Daarom zullan in 2005
nog enkele aanpass'ngen gebeuren en wordt de ‘jubileumeditie’ Ginger 10
alicht een fet,

Gok op het vai van het deeinemersveld zijn er duidelie evolutes geuseest
Alleyeetst steeg san het eind van de vorige eeu het aartal aan de registratie
tesinemende preventieactoren sterk, tot boven 60 registrators. Ince da‘op-
volgen jaren fluctaeerde hel aun Ussery 68 unt 70. Du. is geclen de
rrvang van het Viaarnse preventieveld een behocrlie sartal

(ck de samenstelling van de qroep registratorsveranderde met de jarer. Gs je
5 jaar terug, dan was het een nog vil heterogene giaep, waaraan nasst de
vaste kern wan lokale, regionals! en Viaamse prevemtieactoren ook andere
groepen en individuen deelnamen: een rijkswachtbrigade, een jongerenad-
Vleseantium, eer dicnst vaor justtieed welanswerk, een aantal medevrerkers
‘vom Centra voor Leetlingenbegeleeing (CLB) enzovoor. Omidat de wissclende
deelnaine van deze enlcelingen sors een ziththare impact had op de resulta-

‘aa or Seite ncaa (AC ew gars

5
6

ten, werd er vanaf 2003 voor geopteard am enkel nog resistors Loe le len
se cide Lot 1 van de 3 Kerngroeaen behoren. Tach leidde vie bepurking
fel tot wen merkbare daling van het aantal veaistrazors, reve door de aah
tgreci van het aantal regstrators uit het CGG prevenliewerk. Voordeel van
deze ingresp is dat de monitoringresultalan voor aan bater kunnen vergele-
keen werden me> de resutaten van tndre jaren.

In deze publcasie scletswu we het beeld van de Laatste § Gingeriaren, daande

van 1 januari 1993 tot er: met 31 december 2003. We kiezen voor dia periode

omnwille vin 2 argumanten:

+ De voor 1989 ganghare Ginger Swersie wijkt te slerk uf van de nadien
gebruikte verses Ginger ? en Ginger 8

+ Vanat 1969 is er een yj stabiel eventvicht qua samenstelling tussen de 3
kerngroepen van regisuators,

+ Het preventiclaneschap is zodanig in beweging dat re periede voor 1998
nog welnlg relevantie beroudk.

In dear publicatia wordt eerst een algemeen boeld gesthetst van de
GGingerresuhtaten 1999-2003: hoe waren de verschillende suctoren Dereikt, in
daarin evoluties mevkbaar, welke actor Werke in waike sector, wale 00 3c
viteiten werd in welke sector uitgevoend...allemaat vragen die ive kort in
hhonfdstuk ? rullen besprcken

In hoofastuk 3 wordt disper ingegaan op de meest in het og sprinyende
resultatan cn de meest opvalend evaluties tuseen 1999 #n 2003,

Hoofdstuk 4 omvat een synthese van de Gingerresullulen 1999-2003, Aller
werd nog sens schermatizch ap pea rite geztl

In hookdstuk § wordt geprobeerd Gin Gun aantal invloeesfactaren in de
Gingerresurtaten af te hakenen,

Hoatestub 6 beschriit de resullaten van de Giagerevaluatie dein de zomer
‘van 2004 werd ychouulen, alsaak de strategieén die we zullen Manteren in het
‘werken mel de evalustiersultaten

Dit rappart heeft niet de pretentie een volledly oversichtswerk te sin van ale
resultaten die uit de Gingerregistiatie van de laotte 5 jaar te halen zijn. Het ie
‘wel een rappart dat aanvu lende resultaten en besprekingen aanreikt bj de
iaarlfise Grgerrapporten,

Vel leesplecer
2. Hat algemane monitoringheeld 1999-2003

Inde perfoce 1989-2003 swore in Lotaal 27-172 bruikhare preventieactivitel
ten door VAD geanalyscurd un in de Gingerjaarcapporten beschraven. in doze
Publicatie bekjhen we het besld van 24.238 geregistreerde activileiten. De
‘vetipe 2.934 aativiteten warden hier niet in beschouwing ertomen. Ze star
men vooral van CLE-medesserkers maar ook van enkele cenmalige Gingevaars
{onder andere een medewerker van ean rikswochebrigade en een medewer
ker van jusiiee! weliinswerk), Voor deze graenen ziin elec fragmentsit
Gingerdats heschikbsal, omdol ce maar tidelijk dealnamen, onviertssen
waakten enfof niet op jaarlijkse basis data aaneverden. In die 2in Zou 2k
‘onitoringbeefd Le onzuiver warden. Het is beter om uit gaan van de 3
registatorgroxpen die in de referentieperione min of meer stabiel aan de
Singeregitratie deeinamen.Oat.2p
Tolle preventiaactoren: gemeentelike of intergemeentelike preventio-
vwerkers, waarvan er aantal door federale veligheidstondsen worden
esubsidieer
+ regionale preventieacloren: preventiawerkers bie aan een CG ain verbor-
son en provincale prevertiecoérainataren,
+ Viaanise preventieactoren: medeprerkers van <oepelorgarisulis un netiver-
ken sions actieradius heel Viaanderen bestikt.
en lit van de daeinemers en tot welke regsirulargroep ze behoran, iste vine
en in bijlage 1. Van deve 3 kemgraepen in de Viaamee alcahol- en drugpre=
vyentie wordt hier het beelo van du lulste 5 registratisjaren gegeven, Het 20u
pretentieus 7 om te stellen dal het monttorinhaeld representatict Is voor
fie alcohol. en crugpreveitie i Vlaanderen, maar gezien de omvang en spre
ding (cove! yeourafiseh als qua werksoont is het zeker agnnemlif om te ste:
leo dal de Gingerresultaten indieatet zijn voor wal er in Vlaanderen gebetirt
‘oy het viak van alcohol en drugareventie In (olual namen in da periods tu
ser 1999 en 2002 118 preventicactoren uil de 3 beschreven groepen eel aan
Ginger. Als we de afyallerscrblj rckenen, komen wwe uit ap 178. Rekjken we in
de periode 1999-2003 hel aantal desinemende ragist'ators per jaa, dan
komen we aan gemiddell 66 ragisterende preventieactoren per jaar

Het beret van de sectoren

afiek 1 toont duidelie in welke mate de preventiaactiviteiten in de vershil=
lende sectoren worden uitgevoerd. Het ondenvis is da meest bereikte seclon
Bjjna 1 preventieactivilell op de 3 vind in de erdenwijsector plaals, Vowals
fr ook rum plaals vou intersectorale samensverking, Inse(seelorale sammen=
werking duidt op activiteiten waar meardere sectoreh scliel wan participeren,
De macste andere sectoren aavinden ich riel ver van de 103iemaat. In dalen-
de volgorde van belarg ain dat; gezondheid, vrietid en cultuur, ovens en
Wwalain. Er zijn 2 sectoren die duldalijk minder bareikt worden, De arbeidssec-
Aor situeert zich rond 5%, De seclor pote en justitie moet Bat met de hall
dearvan doen,

7
a

Es

a

» Rr

Graflek 1: In welke sectoren vinden de proventieactivitelten plats (517

overstaande grafiek geaft het algemene besld aver de lastste 5 jaar. Dat
bbetekent evenwal mist dat dit ean stabiel beet is, Om te weeten in welce mate
fluctuates optreien, dan wel stabilceit een gagever i, moeten we wor elk
jaa’ de verdeling over de sectoren hoen met elkaa vergeliten. Grafiek 2 geeft
fen zicht op de evoluties de zich tussen 1984 en 2003 voordeden,

Grafiek 2; evolutie van het aendeel praventienctivitlten in elke sector (%)
De gratiek toon: dudlie aan dat er yuen sprake Is van sterke sarangen over
de jaren heen. Het is een vijstabiel eeld voor de meeste sectoren. Tach zi
fr ook enkele tendensen ult te halen. Ze 2ier we i de 2 uicest bereikte secto-
fen een groel van het aandeel. Met andere woorden: onder nis en intersect
rale samenwerking 2) niet alleen steeds de 2 meest gesoliiteerde: kanslon
‘geiveest, ze hebben hun positie nog versterkt. Anciarzic zien we een rine
Brominente piaaty van de gezandheidssector na 2001, De sectzren overivid en
politi hebien aak mat veren verloren.

‘Accenten van de versch

nde preventleactoran

Zoals eurder vermeld, delen we de graep Gingeraars op in 3 groupen: loka,
Fegionale en Vlusmse preventieactoren. Het is interessant orn te zivi wolke
verecillen tuszen deze yroenen zichthaar 7p in da Gingerresurtaten,

Takale Wogional Viaanie
actoren, ‘sctoren, ‘actoren

“Arbelel 7 1.9% 5.6% 343%
‘Gezondheld 51 729% 22.8%
lrtersectoraal 23% 23.5% 9.35%
‘Onderwils BE 255% Baw
70% 2% 127%

35% 28% cen

Vrie Ta. ast 726
Welzijn 3.0% 70.0% a

‘abel 1: versaling preventleactivitelten per sector per registrator-
groep (0)

‘uel 1 legt vi] duidelij de verschillen tussan de registralorgroepen bloat, Zo
richten de lekale preventieactoren rich sterker op de sejetids- en cultuursoc
tor an Vlaamse preventizactoren werken meer in de sectoren gezonsihvia,
fonderwije an overhuid. De ragianale preventieactoren zmen qua verdeling
‘ichthi da algemens verdeling in Vluanderen, Dat is voor een dee te verkla-
ren doordat clave groep op 2ich mear dan de hell van de preventieacivteivan
uilvaert en dus sterker het algemene bee vorin goelL

‘2k hier youn we na of deze verhoud ngen zich doorheen delaawte 5 registra
tlejarenstabiel vourdoen, Alhoetvel door de schaalgrontte de verfjnde resul
‘ten er niet in zistan, gealt de vorm van de 3 volgende qratieken voor elke
registratorgraep het meritoringlweld van de Laas 5 jaar

Q