Gedenkblad - Nederduitsch Hervormde Kerk, Gemeente Brakpan|"Toeka tot Nou", 1925 - 2005 - 80 jaar

2005·8.5 MB·Afrikaans

by  VAN RENSBURG, Mike (Redakteur)

,
EDENKBLAD
" TOEKA TOT NOU"
1925 - 2005
DANKBAAR VlR 60 JAAR
4£RlKb
fpv^Bv§**§ . 1 !fHiiMt'i<»JL,»iiM*jí*iHm«n \
* '. r_.0
iililliiillM!
HlUui IUU
,
GEME
KPAN.
Tot nig
on mekaar
Tot
Tot getui wêreld
le
KRONOLOGIE 2
1925
Saterdag 6 Junie 1925 is die Nederduitsch Hervormde Gemeente Brakpan gestig met 200 belydende lidmate.
BRAKPAN
Gestig 1925
Sieletal 1000. Ledetal 400. Aangeneem 37.
: : :
Gedoop 53. Oorgekom metAttestasies 76.
: :
Vertrek metAttestasies 10. Getroud 8 pare.
: :
Predikant Ds. M.M. Grobler
:
Konsulent DsA.J.G. Oosthuizen
:
Skriba A. Geeringh, 164 Germainslaan, Brakpan
:
Kassier : M.C. du Toit, 53 Kingswaylaan, Brakpan
Superintendentvan Sondagskole J.M. van derWesthuizen.
:
Orrelis Mev. Vick
:
Koster P.J. Jonker
:
Voorleser G.J. Rousseau
:
Ouderlinge J.L. van Heerden, H.J. Jonker, G.J. Rousseau,
:
C.J. Prinsloo, J.M. van derWesthuizen, W. van derWesthuizen.
Diakens C.P. Steyn, D.H. Fourie, C.L. Engelbrecht,
:
A.C. Greyling, F.H. Vorster, M. Willemse, P. Kruger,
J.L. Jordaan,A.P. Prinsloo.
*Op 8 Mei 1925 wordAfrikaans 'n ampteliketaal van Suid-Afrika.
*Rhodesië leen aan Suid-Afrika 'n miljoen pond in 1925!
1931
1928
Op 27 Mei 1928word prop. M.M.J. Grobler In Mei 1931 istwee erwe aangekoop om 'n pastoriete bou.
georden en bevestig as predikantvan Brakpan.
1934
Ds Grobler het op 20 Januarie 1934 in die huwelik getree.
Die pastorie is kort daarna voltooi en diejongetroudes het
hul intrek geneem (h/v Rhodes en Park).
Joey Bosman en Ds M.M. Grobler
Onshuweliksbevestiging
salplaas vindD.V.
op Saterdag
20Januarie, 1934 om 3.30nm
1936
in die
Ned. Herv. Kerk. Brakpan
'n Eiendom, op die hoek van Wendenlaan en Parkstraat
teen R1 000 (£500) virdie oprigting van 'n kerkgebou, Gelukwense: Pastorie,
word aangekoop Rhodes Laan, 57,
Brakpan
Geen Resepsie
1940
Op 10April 1940 het die kerkraad die konstitusie s
van die NHSV goedgekeur. Die susters sou in die
jare watvoorlê 'n belangrikefunksie in die gemeente Troukaartjie
verrig en kragdadig help om die skuldlas te verminder van
en uiteindelik afte betaal Joey Bosman
&
Ds. Grobler
3
1944
Die dienstermyn van ds Groblerloop in Januarie 1944ten eindetoe hy 'n beroep na Eendrachtaanvaar.
Op 10 Junie 1944 is ds en mevJ.J. Prinsloo in die gemeente ontvang.
1945
Die bou van 'n nuwe kerkgebou is op 15 September 1945
op aanbeveling van die kerkraad, deurdie gemeente goedgekeur.
1946
Op 30 Maart 1946word die hoeksteen van
die kerkgebou gelê.
Die nuwe kerkgebou is aan die einde van
Oktober 1946 voltooi en die kerkgebou kan
op 2 November 1946 in gebruik geneemword.
Ds. Prinsloo
1947
Die Jeugvereniging word op 26 Februarie gestig.
1951
Ti'íni'ttuímig31‘tngc 1 100 blydende lidmate.
Sinpsjutiileum Belangrikejaarvirdie gemeente, die gemeente nou
25jaaroud en ds Prinsloo 21 jaarlank reeds predikant.
1954
Die nuwe pastorie (Hoylaan 58) word voltooi en die ou pastorie is
verkoop aan mnr. Horten.
1955
Op 23 Maart 1955 herdenk ds Prinsloo sy 25ste ampsjubileum.
1960
Ds Prinslooword ernstig siek gedurendeAugustus 1960 en in Oktoberis hy oorlede.
Sy begrafnis hetgroot belangstelling gewek en onderdie begrafnisgangerswas die latere
Eerste Minister, B.J. VorsterenA.B. van N. Herbst,Administrateurvan die NHK.
1961
Ds en mev. Steenekamp word in die gemeente ontvang.
3 Mei 1961 vierdie NHSV-tak Brakpan sy mondigwording.
C.S. van H. Steenekamp
4
1963
• Die kerkraad besluitom 'n tweede predikantte beroep.
• Maart 1963 is die pastorie te Rand Collieries voltooi.
• Op 27 en 28April is prop. J.J. du Toit ontvang en bevestig.
• Julie 1963 besluit die kerkraad om 'n gemeente afte stig en inAugustus keurdie gemeente die afstigting goed.
Op 8 September 1963 word die gemeente Brakpan-Harmonie afgestig en ontvang 'n bruidskatvan R22 000,00.
Ds Steenekamp word nou predikantvan Brakpan-Harmonie.
1965
Ds Du Toit neem 'n beroep aan en vertrek op 7Augustus 1965 uitdie gemeente.
1967
Ds en mev. J.A. Jacobsword inAugustus 1967 in die gemeente ontvang. Op 27Augustus 1967 lewer
ds Jacobs sy intreepreek
1975
• DieAlgemene Kerkvergadering het in 1975 toestemming verleen virdie stigting
NED. HERV. KERK van die Ring van Brakpan.
VAN AFRIKA •Vyftigjaaroud!
GEMEENTE. BRAKPAN
ONTVANGS
EN BEVESTIGING
DS.ENMEV.J.A.JACOBS
24.26EN27AUG. 1967
1976
Die eerste vergadering van die Ring van
Brakpan word op 22-24 Junie 1976 gehou
metds. RJ. Krugervan Parkrand as
Voorsitteren ds. J. Naude, Brakpan-
Harmonie, as Skriba van die Ring van
Brakpan verkies.
1977
Op Sondag 3April word die lidmate wat in
Brenthurstwoonagtig is, vanaf Brakpan
Harmonie terug verwelkom
1979
Ds Jacobs se 25jaarampsjubileum
NED.HERV.KERKVANAFRSKA
GEMEENTEBRAKPAN
25JAARAMPSJUBLILEUM
Ds.J.A.JACOBS
or
8APÏMLJS?5
J31982
Tydens 'n gemeentevergadering, op aanbeveling
van die kerkraad, word besluit om een van die
wonings aangrensend aan die kerkeiendom, aan
te koop virdie oprigting van 'n saal.
.T1989
In Julie 1989 is daar begin met die bou
van die saal (koste R400 000) met slegs
R40 000,00 op belegging by die
Raad van Finansies.
JJ1993
Met die uitsondering van die vloerteëls,
is die bouwerk aan die einde van 1993 /1994
voltooi teen 'n totale koste van
R169 710,00 met nie 'n sent skuld.
Februarie 1994 deel ds. Jacobs die gemeente
mee dat hy Mei 1994 emeriteer en op 27 Maart
lewer hy sy afskeidspreek.
• Die saal is amptelik op 27 Maart 1994 in gebruik geneem
by wyse van die onthulling van die gedenkplaat deur
ds Jacobs en daarmee is 'n lewensideaal verwesenlik.
• Op 31 Julie 1994 is ds. F.FI. Ras in die gemeente ontvang en
is hy by die geleentheid georden as predikant en het hy sy
intreepreek gelewer
J31995
/1998
Stigting van Goue Jare.
5April 1998 lewerds Ras sy afskeidspreek nadat hy 'n
beroep na Eendractgemeente aanvaar het.
Op 13 September 1998 is ds en mev Johann de Bruin
amptelik in die gemeente ontvang en is ds De Bruin deur
ds H. van Zyl bevestig
J32003
/2004
Ds De Bruin aanvaardie beroep na Heilbron.
Op 4 Mei 2003 is daaramptelik afskeid geneem van die gesin. Ds Pieter en Geerdré Uys en hulle gesin, is
op 11 Januarie 2004 amptelik in
Brakpangemeente ontvang
• 28 September2004 tree die koorop by die
67steAlgemene Kerkvergadering in dieAula
by die Universiteitvan Pretoria.
NH
Kerk
vier fees
Dk'Nl-lKerk.Btakpan.viervanjaarsySOste
bestaaiisjaar.
Feesvieringewatreadeurdiejaarsalsírek
wordbeplan.enSaterdagoggetKi iseen\<m
dieprojekteafeehamie!
tot‘hhoifue”e.rihiektedosnetbryato,tmrdee;bíeihioeotrelmaik"VlaaantTwoaeuka’
Geregteuit dieoudae,soosvarsgebakte
piaasbrood.varkvet.kaiingseitruisganttakte
konfytisgekompíimenteermethedendaagse
snmíkos.
Musiekuitdiejaretoetheioulieriftaerínge
weeropgeroep.ettdievoorlesingdeurMarieta
vanStadenhet grootbyvalgevind.
Dieoggend isop 'n rneermoderne noot
aigesiuit,toediejeugvattdiekerkdanspassie
opop-en-wakkerrausiekuitgevoerheí
Tallevandiegastehet hoede -- sornraige
modernensoramiceurt\ergangejare-gedni
"Ons het ‘nwottderitke aemeente en oos
sienuitnadiejaarwat loriê."hetdsPíeta
Gvsjtesë.
SPREKERS EN QADES fíV FEESQELEENTHEID
SESKIEBEMS VAN DIE NEDERDUITSCH HEEVORMDE KERK 8
GEMEENTE BRAKPAN: 1925 TOT 2005
J3 Proloog: Versorg deur Oudl Mike vart Rensburg
Die verarming en ontwrigting wat die Tweede Vryheidsoorlog en politieke onrus van die jare daarna, die Eerste
Vryheidsoorlog en Griep van 1918, het duidelike letsels op die mense van daardie tyd gelaat. Baie mense moes
noodgedwonge di'e platteland verlaat in die vertroue dat die armoede waarin hulle verkeer, in die stad oorwin sal
word.Mense het te voet geloop vanaf Randfontein tot in Springs en dae lank in lang toue gestaan by die goudmyne
op die Witwatersrand in 'n poging om werk te kry. Dis onder hierdie uiters donker omstandighede dat die mense van
daardie tyd uit die geskiedenis geleer het, dat die gelowige ook kan opkyk na Bo, en het hulle geleer dat as ons eers
in geloofopkyk na God, kyk 'n mens met ander oë na die toekoms. Daarom was die geloofen die kerk vir hulie van
die uiterste belang en die kerk moes in hierde moeilikejare 'n belangrike enverantwoordelike rol op dieterreinevervul.
Baie struikelblokke het egter op dieweg van die kerk gelê. Daarwas baie min predikante om gemeentes te bedien en
dit was uiters moeilik en ontmoedigend vir ’n gemeente om onder hierdie omstandighede te oorleef. Lidmate van die
Nederduitsch Hervormde Kerk in die omgewing van Germiston en Brakpan, was deel van die “Oostelijken Ring” en
was bekend as die gemeente Oos-Rand, met Germiston as predekants- en kerksetel. Op Brakpan was daar egter 'n
kerksaal waar buitedienste gehou is. By verskeie geleenthede is die afstigting van 'n gemeente met Brakpan as setel
genoem en bespreek, maar omstandighede het dit verhinder. Op die Ringsvergadering wat op 12 Maart 1925 te
Germiston gehou was, is na bespreking besluit dat dit wenslik is dat 'n selfstandige gemeente in die omgewing van
Brakpan gestig word. Die vergadering het derhalwe toestemming verleen dat 'n gemeente daar gestig word.
Ds Á.J.G. Oosthuizen, predikant van die gemeente Oosrand het daarom 'n gemeentevergadering te Brakpan
byeengeroep wat op 9 Mei 1925 plaasgevind het, en is die afstigting van die gemeente bespreek en gereël. Die
gemeente Oosrand sal in twee dele verdeel word, naamlik Germiston en Brakpan en ds. Oosthuizen sal predikant
van Germiston bly, maar sal die gemeente Brakpan wat Brakpan, Springs, Benoni, Putfontein en Welgedacht insluit,
as konsulent bedien.
0p Saterdag, 6 Junie 1925 is die Nederduitsch Hervormde
gemeente Brakpan gestig met 200 belydende lidmate.
Daar was opgewondenheid en entoesiasme oor 'n eie
gemeente by die aanwesiges, hoewel besef is dat 'n
lang en moeisame pad na finansiële selfstandigheid,
'n eie kerkgebou.pastorie en predikant, voorlê.
Die eerste Kerkraadsvergadering is op 11 Julie 1925
onder Voorsitterskap van ds Oosthuizen gehou.
Br. J.S. Marais is as Skriba en br. M.C. du Toit as Kassier
gekies. Die kerkraad besluit om so gou moontlik te begin
om fondse in te samel om die geërfde skuld so gou
moontlik uit te wis en om 'n eie predikant te beroep.
Basaars wat so 'n belangrike rol op die pad van die
Nederduitsch Hervormdekerk na finansiëleonafhanklikheid
gespeel het, sal op verskillende plekke in die gemeente
gehou word, en die eerste sal op 2 September 1925 op
Springs plaasvind. Die fondsinsameling vorder egter nie
baie goed nie. Die min eredienste en die gebrek aan
huisbesoek, het 'n negatiewe invloed op die gemeente.
Op die kerkraadsvergadering wat op 28 Januarie 1928
gehou is besliutdie kerkraad om saam metdie gemeente
Trichardsf,ontein ‘n predikant te beroep, wat op Brakpan
sal woon en beide gemeentes sal bearbei...
9
0p 27 Mei 1928 word prop. M.M.J. Groblergeorden en bevestig as predikantvan Brakpan.
Die koms van ds. Grobler het nuwe hoop en verwagting vir die toekoms gebring.
Ds Grobler het sy taak met nugterheid en ywer aangepak. Die lidmatetal het teen Julie
1928 aangegroei tot ongeveer400.
Die naderende Depressie het egter sy invloed op die gemeente gehad, en dit het al
moeilikergegaan om selfs die predikant se traktement maandeliks te betaal. Die kerkraad
het egter gevoel dat 'n uiterste poging aangewend moes word om tog 'n pastorie te bou.
™ 6ï0V)\et / Teen Oktober 1933 is 'n lening £1.400 aangegaan, 'n tender aanvaar en is met die
joev& s / bouwerk begin. Ds Grobler het op 20 Januarie 1934 in die huwelik getree. Die pastorie is
{ nie lank daarna voltooi en diejonggetroudes het hulle intrek geneem.
Die onbaatsugtige opofferings van ds Grobler in hierdiejare, is prysenswaardig. Driejaar lank het hy op eie koste sy
vervoer voorsien en vyfjaar lank vir sy eie verblyf gesorg Hy het ook nooitas daar nie geld was, op sy traktement
aangedring nie.
In Maart 1936 koop die gemeente 'n eiendom op die hoek van Wendenlaan en Park-
straat, Brakpan, vir 'n bedrag van £500, virdie oprig van 'n kerkgebou.
Brakpangemeente het die nood van ander gemeentes nie vergeet nie en ds Grobler is
toegelaat om wanneer dit nodig was, andervakante gemeentes te besoek en te bear-
bei. Op versoek van Eendracht het ds Groblervirtweejaar lank, elke tweede Sondag
'n erediens vir die gemeente gehou.
Die dienstyd van ds Grobler loop in Januarie 1944 ten einde, toe hy 'n beroep na
Eendracht aanvaar.
SERGE EN DALE: Versorg deur: Con Botha
Bie koms van ds. J.J. Prinsloo het saamgeval met 'n nuwe tydvakwat in die geskiedenis van die gemeente Brakpan
aanbreek. Gedurende die laaste helfte van sy dienstyd het die gemeente in meer as een opsig op die kruin van die
golfgery. Mev. Prinsloo het ook die susters van die gemeente tot samewerking en grootwelslae gelei.
Afgesien van die geestelike arbeid was die grootste taak wat op ds. Prinsloo gewag het die oprigting van 'n nuwe
kerkgebou en die afbetaling van die gemeenteskuld. 'n Boufondskommissie wat kort voor ds. Prinsloo se koms gekies
is, was reeds besig om geld in te samel om 'n kerkgebou op te rig en hy kon nou met die hulp van hierdie kommissie
en die kerkraad die insameling voortsit.
Op 18 April 1944 is twee broeders tot lede van die kerkraad verkies wat nog 'n belangrike
rol in die geskiedenis van die Nederduitsch Hervormde Kerk sou speel, naamlik br. A.B. van
N. Herbst en br. D.P.S. Linnenkamp. Br. Herbst het as diaken van die wyk Witpoort die
aandag op hom gevestig met sy optrede in die kerkraadsvergaderings. Hy word dan ook
as sekretaris van die kerkboukommissie gekies en bedank na die inwyding van die nuwe
kerkgebou aan die einde van 1946 omdat hy uit die gemeente vertrek. Tien jaar later, met
die kerkraadsvergadering van 29 Februarie 1956, kon die kerkraad hom gelukwens met sy
aanstelling asAdministrateurvan die Nederduitsch Hervormde Kerk.
Br. D.P.S. Linnenkamp het as ouderling, vir 'n tydperk as skriba en vir baiejare as kassier
toegewyde en waardevolle werk virdie gemeente Brakpan verrig. Vir byna 20jaarwas hy
getrou op sy pos en het geen moeite ontsien in die uitvoering van sy plig nie.
Die jaar 1945 breek aan met gunstiger omstandighede wat in die gemeente heers. Die
kerkraad oordeel dat die tyd nou gekom het om die ou kerksaal te verkoop en 'n nuwe
kerkgebou op te rig. Die oprigting van 'n nuwe kerkgebou is op 15 September 1945 deur die gemeente goedgekeur
en die reëlings en werk het so goed gevlot dat die hoeksteen van die kerkgebou gelê is op 30 Maart 1946. Nou is
daar onverpoosd deur almal gewerk om fondse in te samel. Die susters het onderneem om die orrel, matte, tafeldoeke
en ander nagmaalsbenodigdhede te betaal. Die gemeente het met soveel welslae gewerk dat behalwe die lopende
uitgawes nog R11 600 in 'n tydperk van 18 maande ingesamel is.
Kort voordat begin is met die oprigting van die nuwe kerkgebou, moes
ouderling G.J. Rousseau na twaalfjaar van getroue arbeid bedank.
In moeilike jare het hy deur sy getrouheid en toewyding in stilte leiding
gegee.
Bie nuwe kerkgebou is aan die einde van Oktober 1946 voltooi teen 'n totale
boukoste van R22 454,55 en kon die kerkgebou op 2 November 1946 in gebruik
geneem word met slegs R12 060 skuld op
die gebou. Dr. A. van Selms het die geleentheidspreek geleweren
die gemeente kon met dankbaarheid daardie naweek onder leiding van
ds. Prinsloo en vorige predikante nagmaal vier. 'n Mylpaal is bereik en
deur harde werk is veel vermag.