Gebelik ve Doğumda Komplikasyonların Yönetimi PDF
Preview Gebelik ve Doğumda Komplikasyonların Yönetimi
WHO/RHR/00.7 Gebelik ve Doğumun Entegre Yönetimi Gebelik ve Doğumda Komplikasyonların Yönetimi: Ebeler ve doktorlar için bir kılavuz WHO UNFPA UNICEF World bank Üreme Sağlığı ve Araştırma Departmanı Gebelik ve Doğumun Entegre Yönetimi Gebelik ve Doğumda Komplikasyonların Yönetimi: Ebeler ve doktorlar için bir kılavuz Üreme Sağlığı ve Araştırma Departmanı Aile ve Toplum Sağlığı Dünya Sağlık Örgütü, Geneva, 2003 WHO Kütüphanesi Yayım Kataloglama Bilgisi Gebelik ve doğumda komplikasyonların yönetimi: ebeler ve doktorlar için bir kılavuz Başlığın başında: Gebelik ve Doğumun Entegre Yönetimi 1. Gebelik komplikasyonları- tanı 2. Gebelik Komplikasyonları- tedavi 3. Eylem, Obstetrik 4. Doğum, Obstetrik 5. El Kitapları I. Dünya Sağlık Örgütü ISBN 92 4 154587 9 (NLM sınıflaması: WQ 240) © Dünya Sağlık Örgütü 2003 Tüm hakları saklıdır. Dünya Sağlık Örgütü’ nün yayınları Marketing and Dissemination, World Health Organization, 20 Avenue Appia, 1211 Geneva 27, Đsviçre (tel: +41 22 791 2476; fax: +41 22 791 4857; email: [email protected]) adresinden edinilebilir. WHO yayınlarını satış veya ticari olmayan dağıtım için çoğaltmak veya çevirmek için izin istemleri şu adrese yapılmalıdır: Publications, yukarıdaki adres (fax: +41 22 791 4806; email: [email protected]). Bu yayında kullanılan tasarımlar ve materyalin sunumu Dünya Sağlık Örgütü tarafından, hiç bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya alanın veya yetkililerinin legal durumunu ilgilendiren veya onların sınırlarını belirlemeyi düşünen herhangi bir düşüncenin açıklanmasına işaret etmemektedir. Tam uzlaşma henüz olmayabileceği için haritalardaki noktalı çizgiler yaklaşık kenar çizgilerini temsil etmektedir. Özel şirketlerden veya belirli imalatçıların ürünlerinden bahsedilmesi onların bahsedilmemiş benzerlerinin yerine Dünya Sağlık Örgütü tarafından onaylandığına veya önerildiğine işaret etmez. Hatalar ve eksiklikler kabul edilir, ticari ürünlerin isimlerinin ilk harfleri büyük harflerle belirtilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü bu yayındaki bilginin tam ve doğru olduğun garanti etmez ve bu bilgilerin kullanımının sonucu olarak ortaya çıkacak zararlardan sorumlu olmayacaktır. Hindistan’da basılmıştır& ciltlenmiştir TEŞEKKÜRLER Major katkıda bulunanlar: Matthews Mathai Harshad Sanghvi Richard J. Guidotti Katkıda bulunanlar: Fredrik Broekhuizen Beverley Chalmers Robert Johnson Anne Foster- Rosales Jeffrey M. Smith Jelka Zupan Basım: Melissa McCormick Basım yardımcılığı: Ann Blouse David Bramley Kathleen Hines Georgeanna Murgatroyd Elizabeth Oliveras Sanatçı: Mary Jane Orley Kapak tasarımı: Máire Ní Mhearáin Sunum: Deborah Brigade Orjinal çalışmasıyla bu el kitabının fikrinin esin kaynağı olan George Povey’ in özel katkısına minnettarlıkla teşekkür ederiz. Eleştirmenler: Sabaratnam Arulkumaran Monır Islam Zahida Qureshi Ann Davenport Barbara Kinzie Allan Rosenfield Michael Dobson Andre Lalonde Abdul Bari Saifuddin Jean Emmanuel Jerker Liljestrand Willibrord Shasha Susheela Engelbrecht Enriquito Lu Betty Sweet Miguel Espinoza Florence Mirembe Paul Van Look Petra ten Hoope-Bender Glen Mola Patrice White Bu kılavuz WHO, UNFPA, UNICEF VE Dünya Bankası arasındaki, maternal ve perinatal mortalite ve morbiditeyi azaltmaya yönelik bir yaklaşımın ana noktalarının belirlenmesi için, ortak anlaşmayı temsil eder. Bu kurumlar maternal ve perinatal mortalite ve morbiditenin azaltılması çalışmalarında yakın işbirliği yaparlar.Her kurumun prensipleri ve politikaları her kurumun yönetim kısmının konuyla ilgili kararlarınca yönetilir ve her kurum bu prensiplerin ve politikaların gereğince ve gerektirdiğince bu kaynakta açıklanan eylemleri yerine getirir. Bu kılavuz aynı zamanda Uluslararası Jinekoloji ve Obstetrik Federasyonu ve Uluslararası Ebeler Konfederasyonu tarafından değerlendirilmiş ve onaylanmıştır. Bu kaynağın hazırlanması ve oluşturulması için parasal destek sağlayan Avustralya, Hollanda, Đsveç Hükümetlerine, Büyük Britanya’ nın Birleşik Krallığı ve Kuzey Đrlanda’ ya ve Amerika Birleşik Devletlerine minnettarlıkla teşekkür ederiz. WHO;JHPIEGO’ nun Üreme Sağlığında Eğitim ve Maternal ve Neonatal Sağlık Programları bölümü çalışanlarınca sağlanan teknik ve editoryal yardıma minnettarlıkla teşekkür eder. Finans desteği; Office of Population, Bureau for Global Health, United States Agency for International Development (USAID) ödül no: HRN-A-00-98-00041-00 adı altında ve Office of Health, Infectious Diseases and Nutrition, Bureau for Global Health, USAID, ödül no: HRN-A-00-98-00043-00 adı altında; tarafından sağlanmıştır. Burada açıklanan düşünceler yazarların düşünceleridir ve U.S. Agency for International Development (USAID) kurumunun görüşlerini yansıtmak zorunda değildir. ĐÇĐNDEKĐLER Đkinci basımın önsözü iii Önsöz v Giriş vii El kitabını nasıl kullanmalı ix Kısaltmalar xi Tanıların listesi xiii BÖLÜM 1: KLĐNĐK PRENSĐPLER Hızlı ilk değerlendirme K-1 Kadınlarla ve aileleriyle konuşma K-5 Duygusal ve psikolojik destek K-7 Aciller K-15 Genel bakım prensipleri K-17 Kan, kan ürünleri ve replasman sıvılarının klinik kullanımı K-23 Antibiyotik tedavisi K-35 Anestezi ve analjezi K-37 Operatif bakım prensipleri K-47 Normal eylem ve doğum K-57 Yenidoğan bakım prensipleri K-77 Sağlık çalışanı ve toplum ilişkileri K-79 BÖLÜM 2: SEMPTOMLAR Şok S-1 Erken gebelikte vajinal kanama S-7 Geç gebelikte ve doğum eyleminde vajinal kanama S-17 Doğumdan sonra vajinal kanama S-25 Yüksek kan basıncı, baş ağrısı, görme bulanıklaşması, konvülziyonlar veya bilinç kaybı S-35 Eylemin tatminkar olmayan ilerleyişi S-57 Malpozisyonlar ve malprezentasyonlar S-69 Omuz distosisi S-83 Aşırı distande uterus ile doğum eylemi S-87 Skarlı uterus ile doğum eylemi S-93 Eylemde fetal distres S-95 Kordon sarkması S-97 Gebelikte ve doğum eyleminde ateş S-99 Doğumdan sonra ateş S-107 Erken gebelikte karın ağrısı S-115 Geç gebelikte ve doğumdan sonra karın ağrısı S-119 Nefes darlığı S-125 Fetal hareketlerin kaybı S-131 ii Table of contents Membranların eylemden önce yırtılması S-135 Acil yenidoğan durumları ve problemleri S-141 BÖLÜM 3: PROSEDÜRLER Paraservikal blok P-1 Pudendal blok P-3 Sezaryan seksiyo için lokal anestezi P-7 Spinal (subaraknoid) anestezi P-11 Ketamin P-13 External versiyon P-15 Eylemin indüksiyon ve augmentasyonu P-17 Vakumla Extraksiyon P-27 Forsepsle doğum P-33 Makat doğum P-37 Sezaryan seksiyo P-43 Simfizyotomi P-53 Kranyotomi ve kranyosentez P-57 Dilatasyon ve küretaj P-61 Manuel vakum aspirasyon P-65 Kuldosentez ve kolpotomi P-69 Epizyotomi P-71 Plasentanın elle ayrılması P-77 Servikal yırtıkların onarılması P-81 Vajinal ve perineal yırtıkların onarılması P-83 Uterin inversiyonun düzeltilmesi P-91 Ruptüre uterusun onarılması P-95 Uterin arter ve uteroovaryan arter ligasyonu P-99 Postpartum histerektomi P-103 Ektopik gebelik için salpenjektomi P-109 BÖLÜM 4: EKLER Gebelik ve doğumdaki komplikasyonların yönetiminde gerekli ilaçlar E-1 Index E-3 ĐKĐNCĐ BASKININ ÖNSÖZÜ iii Gebelikte ve Doğumdaki Komplikasyonların Yönetimi el kitabı resmen Washington DC’ de Mayıs 2001’ de ‘Sağlıklı kadınlar: Sağlıklı Dünya’ Global Sağlık Konseyi konferansında gösterilmiştir. O zamandan beri el kitabı ebe ve tıp okullarına, 40’ tan fazla ülkede Dünya Sağlık Örgütü, Uluslararası Jinekoloji ve Obstetrik Federasyonu ve Maternal ve Neonatal Sağlık Programı gibi bir çok organizasyonun ortak çabalarıyla kişilere ve programlara dağıtılmıştır. El kitabı ayrıca Fransızca, Laosça, Mandarin, Moğolca, Đspanyolca ve Vietnam dillerine çevrilmiştir. El kitabının ek kopyalarına olan acil ve şaşırtıcı ihtiyaç nedeniyle ikinci baskı gerekliydi.Tüm dünyadaki kişiler ve gruplardan alınan tepkilere dayanarak kullanılan kelimelerin berraklaşması ve düzeltmeleri (gramer ve grafiksel) içeren minör revizyonlar yapıldı ve bazı şekiller anlamlarını daha açık hale getirmek için hafifçe değiştirildi. El kitabı gelecekte bu alandaki yeni kanıtlar ve geribildirimlere dayanarak ikinci basım için daha kapsamlı bir revizyona uğrayacaktır. Bu el kitabının ilk baskısı çok popüler olmuştur ki halen Fransızca, Đspanyolca ve Rusça’ya çevrilmiştir. Arapça ve Çince versiyonları da hazırlık aşamasındadır.El kitabına aynı zamanda WHO’ nun web sitesinde de erişilebilir: www.who.int/reproductive-health Bazı ülkeler ve profesyonel örgütler el kitabını kendi durumlarına uyacak şekilde değiştirmişlerdir ve bu tüm dünyada büyük sayıdaki kliniklerdeki bakım kalitesini geliştirecektir. Kullanıcılar yorum ve söyleyecek sözlerini aşağıda belirtilen kişiye gönderebilirler. Dr Luc de Bernis Department of Reproductive Health and Research World Health Organization Geneva Switzerland iv Đkinci baskının önsözü ÖNSÖZ v Güvenli Annelik Đnsiyatifi’ nin desteğiyle, WHO Gebeliği Daha Güvenli Hale Getirme Stratejisi maternal ve yenidoğan ölümlerini azaltmak için sağlık sektörünün katılımına dikkat çeker. Gebelik ve Doğumun Entegre Yönetimi (GDEY) burada belirtilen stratejinin teknik komponentidir ve temelde aşağıdakilere işaret eder: • yerel olarak uyarlanmış kılavuzlarla ve gebelik ve doğum yönetiminin sağlık bakım sisteminde farklı seviyelerdeki yönetiminin standartları yoluyla sağlık çalışanlarının yeteneklerini geliştirmek; • gebe kadınların ve onların yeni doğmuş bebeklerinin ihtiyaçlarına sağlık bakım sisteminin cevap verebilmesini geliştirmek için yapılacak eylemler ve uygun personel, lojistik, kaynaklar ve ekipmanı tedarik ederek sağlık servislerinin bölgesel yönetimini geliştirmek; • sağlık eğitimi ve aile ve toplumun gebelik ve doğumla ilişkili tavır ve uygulamalarını geliştiren aktivitelerin teşviki. Bu el kitabı ve preterm ve hasta yenidoğanların yönetimi için olana bir benzeri bölge hastanelerinde çalışan ebeler ve doktorlar için yazılmıştır.Bu el kitabı esas olarak birincil sağlık bakım seviyesi için hazırlanmış olan Gebelik ve Doğum için Temel Bakım Uygulama Kılavuzu’ nu tamamlar ve onunla ilişkilidir. Bu el kitapları beraberce gebe kadınların ve yenidoğanların tüm seviyelerdeki bakımlarında sağlık çalışanlarına kılavuzluk sağlayacaktır. Bu el kitaplarındaki açıklanmış olan girişimler en son erişilebilmiş bilimsel kanıtlara dayandırılmıştır. Temel klinik pratiğin standardı kanıta dayalı tıp olduğundan dolayı yeni bilgilere erişildikçe bu elkitabının geliştirilmesi planlanmıştır. Bu el kitabının hasta yararına kullanılacağı ve her ne zaman bir ebe veya doktor bir obstetrik acil ile karşılaşırsa elinin altında hazır bulunması umut edilmiştir.
Description:The list of books you might like
