yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ : #ê]Á‘·ø£ düMTø£å s#¡ q· : e÷s¬ ‡˝À ¢ eTk˛Ô j÷· sÿY $X«¯ $<ë´\jT· +, {Às+¡ {À, ø¬ q&Ü nqTyê<+ä : dTü +øs£ ¡ sêeT#+· Á<sä êe⁄ yTÓ T<{ä ÏÇ+≥sπ ïwqü ˝ Ÿ: #ê]‘Á ø· £dMü Tøå£ düMTø£å Á|ü#·Ts¡D\T Á|ü#·Ts¡D dü+K´ : 8 |òæÁãe], 20, 2016 ø±|”\T : 500 ø£esY &çC…’Hé : –]<ÛäsY Á|ü‘·T\≈£î : düMTø£å Á|ü#·Ts¡D\T yÓTT<ä{Ï n+‘·düTÔ ø£ècÕíõ˝≤¢ kÕ«‘·+Á‘·´ düeTs¡jÓ÷<ÛäT\ dü+|òüT+ uÛÑeq+ ã+<äs¡T˝≤≈£î\T, >∑es¡ïsYù|≥ $»jT·yê& É ` 520 002 bò˛Hé : 0866`2578454 <Ûäs¡ : s¡÷. 50/` eTTÁ<äD : ll Á|æ+≥sY‡ $»jT·yê& É ` 520 002 ôd˝Ÿ : 9490634849 2 e÷¬s‡˝À¢ eTk˛Ô $wjü T· d÷ü ∫ø£ e÷ e÷≥ 5 yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ: #ê]Á‘·ø£ düMTø£å 7 nqTã+<Ûä+ 75 ñ˝Ò¢Kq\T ` $es¡D\T 79 ù|s¡¢ dü÷∫ø£ 95 yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ : #ê]Á‘·ø£ düMTø£å 3 4 e÷¬s‡˝À¢ eTk˛Ô e÷ e÷≥ n+‘·sê®rj·T ø£eT÷´ìdüTº ñ<ä´eT+˝À yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ kÕú|üq ˇø£ Á|ü<Ûëq |òüT≥º+. ø±]àø£ es¡Z $eTTøÏÔøÏ ø±]àø£ es¡Zy˚T #√<äø£ X¯øÏÔ ø±yê\qï \ø£å´+‘√ @s¡Œ&çq yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï n+‘·sê®rj·T dü+düú Ç~. Bì˝À e÷sYÿ‡, @+¬>˝Ÿ‡\T ø°\ø£bÕÁ‘· b˛wæ+#ês¡T. dü+düú @s¡Œ&ç 2014 dü+e‘·‡sêìøÏ 150 dü+e‘·‡sê\T |üPs¡Ôj·÷´sTT. Ä dü+<äsꓤìï |ü⁄s¡düÿ]+#·Tø=ì Ä+>∑¢+˝ÀìøÏ >∑‘·+˝À sêì ø°\ø£yÓTÆq |üÁ‘ê\qT dü+ø£\q+ #˚dæ, ˇø£ $kÕÔs¡yÓTÆq ñb˛<ëÈ‘·+‘√ ˇø£ Á|ü#·Ts¡D e∫Ã+~. n+‘·sê®rj·T j·TTe e÷]ÿ‡düTº y˚T<Ûë$ e÷¬s‡˝À¢ eTk˛Ô dü+bÕ<äø£‘·«+˝À á dü+ø£\Hêìï es¡ÿsY‡ j·TTHÓ’{Ÿ! ~ Ç+≥πsïwüq˝Ÿ 150 Çj·TsY‡ ˝Ò≥sY ù|]≥ ã÷¢yéT‡ã] Á|ü#·Ts¡Ddü+düú 2014˝À eTTÁ~+∫+~. ø±]àø£ es¡Z Á|ükÕúq+˝À yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ≈£îqï kÕúHêìï, <ëì≈£îqï #ê]Á‘·ø£ bÕÁ‘·qT ˝À‘·T>± düMTøÏådü÷Ô e÷¬s‡˝À¢ eTk˛Ô sêdæq ñb˛<ëÈ‘êì≈£îqï ÁbÕ<Ûëq´‘· Ø‘ê´ <ëì ‘Ó\T>∑T nqTyê<ëìï Á|ü#·T]düTÔHêï+. Ç~ düMTø£å Á|ü#·Ts¡D\T rdüT≈£îedüTÔqï mì$T<√ |ü⁄düÔø£+. 19e X¯‘ê_› Hê{Ïπø ô|≥Tºã&ç<ëØ Á|ü|ü+Nø£s¡D ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. á Áø£e÷ìï øe£ T÷´ìdTü º e÷ìô|kò ˛º #·ø£ÿ>± $e]+∫+~. BìøÏ Bf…Æq düŒ+<äH˚ 1864˝À n+‘·sê®rj·T ø±]àø£ dü+düú (yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ) kÕú|üq. nø£ÿ&ç qT+&ç ô|≥Tºã&ç<ëØ $<Ûëq+, k˛wü*»+ eT<Ûä´ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq b˛s¡T Ç+ø± kÕ>∑T‘·÷H˚ ñ+~. ø±ì á b˛s¡T eTT–dæb˛sTT+<ä˙, ô|≥Tºã&ç<ëØ $<ÛëHêìøÏ Á|ü‘ê´e÷ïj·T+ ˝Ò<äì 1990˝ ÁbÕs¡+uÛÑ+˝À qj·÷ ñ <ës¡yê<ä y˚T<Ûëe⁄\T &ÛÉ+ø± ãC≤sTT+#ês¡T. Ç|ü&ÉT yêfi¯fl e´edüúì #·T≥TºeTT{Ϻq dü+øå√uÛÑ+ qT+&ç ãj·T≥|ü&É&ÜìøÏ eT∞fl e÷sYÿ‡ì ÄÁX¯sTTdüTÔHêïs¡T. yêfi¯ófl e÷sYÿ‡ì eT∞fl #·<äTe⁄≈£î+≥Tqï≥T¢, k˛wü*düTº X¯≈£îÔ\T ≈£L&Ü eT]+‘· ÁX¯<äΔ>± eT∞fl #·<äTe⁄ø√yê*. Á|ü|ü+#·yê´|üÔ ô|≥Tºã&ç<ëØ e´edüú Á|ü|ü+#·yê´|üÔ Á|ü‘ê´e÷ïj·÷ìï m˝≤ kÕ~Û+#ê˝À Ä˝À∫+#ê*. Äj·÷ <˚XÊ\˝À ø£èwæ‘√ bÕ≥T, n+‘·sê®rj·T düVü≤ø±sêìøÏ ≈£L&Ü ø£èwæ »s¡>±*. e´edüú\T @s¡Œ&Ü*. Ç+<äT≈£î>±qT k˛wü*»+ yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ : #ê]Á‘·ø£ düMTø£å 5 kÕ<Ûäq ø√dü+ 19, 20 X¯‘êu≤›\˝À @s¡Œ&çq n+‘·sê®rj·T dü+düú\ nqTuÛÑyê\qT eT~+|⁄ü yd˚ Tü≈î£ì, $\Tyq’Ó yê{ìÏ Ç|Œü{ Ïø±sê´#s· D¡ ≈î£ nq«sTT+#T·ø√yê*. Bìø√d+ü Ä dü+düú\ dæ<ëΔ+‘ê\qT, Ä#·s¡DqT düMTøÏådü÷Ô kÕVæ≤‘·´+ sêyê*. düMTø£å Á|ü#·Ts¡D\T rdüT≈£îedüTÔqï á |ü⁄düÔø£+ Ç+<äTø√dü+ ø=+‘·y˚Ts¡≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&çHê e÷ Á|üj·T‘·ï+ |òü*+∫qfÒ¢. ª$es¡D\Tμ˝À ø=ìï{ÏøÏ &Ü≈£î´yÓT+≥T¢ yê{Ï dü+K´‘√ ù|s=ÿqã&ܶsTT. Çø£ÿ&É &Ü≈£î´yÓT+≥T¢ n+fÒ e÷¬s‡˝À¢ eTk˛Ô ñb˛<ëÈ‘·+ (n+fÒ Á|üdüTÔ‘· ‘Ó\T>∑T |ü⁄düÔø±ìøÏ Ä+>∑¢ eT÷\+) sêdæq es¡ÿsY‡ j·TTHÓ’{Ÿ! ~ Ç+≥πsïwüq˝Ÿ 150 Çj·TsY‡ ˝Ò≥sY nH˚ Ä+>∑¢ |ü⁄düÔø£+˝À Çe«ã&çq yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ &Ü≈£î´yÓT+≥T¢. á |ü⁄düÔø£+ yÓ+≥H˚ n+<äTu≤≥T˝À ˝Òq|üŒ{Ïø°, kÕ+πø‹ø£+>± ªª$es¡D\Tμμ n˙ï nqTyê<ä+ #˚j·T&É+˝À uÛ≤>∑+>± Ç#êÃeTT. n˝≤H˚ M{Ï˝À nH˚ø£ Áô|ò+∫, »s¡àHé s¡#·q\ Á|ükÕÔeq ñqï~. yê{Ï nqTyê<ä+ ø±ì, *|æ n+‘·Øø£s¡D ø±ì kÕ<Ûä´+ø±ø£ Äj·÷ uÛ≤wü\˝À e∫Ãq |ü⁄düÔø±\T nì sêXÊeTT. á s¡#·q˝À nH˚ø£ eT+~ #ê]Á‘·ø£ e´≈£îÔ\T, dæ<ëΔ+‘·y˚‘·Ô\T, ñ<ä´eTø±s¡T\T Á|ükÕÔ$+#·ã&ܶs¡T. n+<ä] >∑T]+N ø±ø£b˛sTTHê, ø=+<äs¡T Á|üeTTK #ê]Á‘·ø£ e´≈£îÔ\T, dæ<ëΔ+‘·y˚‘·Ô\T, ñ<ä´eTø±s¡T\qT ≈£î¢|üÔ+>± |ü]#·j·T+ #˚dü÷Ô ªù|s¡¢ dü÷∫ø£μ |ü⁄düÔø£+ ∫es¡ Ç#êÃeTT. bÕsƒ¡≈£î\T á n+XÊ\qT >∑eTì+#·e\dæ+~>± ø√s¡T‘·THêïeTT. |òæÁãe] 20, 2016q Ä#ês¡´ Hê>±s¡T®q $X¯«$<ë´\j·T+˝Àì XÊÁd”Ôj·T kÕeT´yê<ä n<Ûä´j·Tq πø+Á<ä+˝À ñ|üq´dæ+#·{≤ìøÏ e÷¬s‡˝À¢ eTk˛Ô edüTÔHêïs¡T. Ä dü+<äs¡“¤+>± ‘˚<ä\∫q ‘Ó\T>∑T nqTyê<ä Á|ü#·Ts¡DqT kÕ<Ûä´+ #˚dæq e´øÏÔ düT+ø£s¡ sêeT#·+Á<äsêe⁄. n&ç–q<˚ ‘·&Ée⁄>± n‹ dü«\Œ düeTj·T+˝À eTk˛Ô yê´kÕìï #·ø£ÿ{Ï ‘Ó\T>∑T˝À nqTe~+∫ Ç∫Ãq+<äT≈£î Äj·Tq≈£î eTT+<äT>± <Ûäq´yê<ë\T. $es¡D\˝À ñqï Áô|ò+∫, »s¡àHé e÷≥\≈£î ns¡ú $es¡D sêdæ Ç∫Ãq Ä#ês¡´ yÓ’. s¡+>±¬s&ç¶ >±]øÏ Á|ü‘˚´ø£ ø£è‘·»„‘·\T. nìï+{ÏøÏ $T+∫ ‘Ó\T>∑T nqTyê<ëìøÏ n+^ø£]+∫q e÷¬s‡˝À¢ eTk˛Ô≈£î eTØ eTØ <Ûäq´yê<ë\T. ‘·≈£îÿe düeTj·T+˝ÀH˚ |ü⁄düÔø£ Á|ü#·Ts¡D kÕ<Ûä´+ #˚dæq ø£+b˛»sY l<˚$ >±]øÏ, n+<ä+>± eTTÁ~+∫ Ç∫Ãq ll Á|æ+≥sY‡ $X‚«X¯«s¡sêe⁄ >±]øÏ <Ûäq´yê<ë\T. `düMTø£å 6 e÷¬s‡˝À¢ eTk˛Ô yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ : #ê]Á‘·ø£ düMTø£å 1. ‘=* n&TÉ >T∑ \T : 1864 ôdô|º+ãsY 28q \+&ÉHé eT<Ûä´˝À Oqï ôdsTT+{Ÿ e÷]ºHé Vü‰˝Ÿ 2,000 eT+~ ø±]à≈£î\‘√ øÏøÏÿ]dæb˛sTT+~. Ç+^¢wt ÁfÒ&é j·T÷ìj·THé Hêj·T≈£î\T, j·T÷s√|ü⁄˝Àì Ç‘·s¡ <˚XÊ\≈£î #Ó+~q ∫qï ø±]à≈£î\ ãè+<ä+ Ç∫Ãq |æ\T|ü⁄ y˚Ts¡≈£î düe÷y˚XÊìøÏ Vü‰»s¡j˚T´+<äT≈£î yês¡+‘ê e#êÃs¡T. eTT+<äT>± |ü+|æq H√{°düT\˝À bÕ]dt qT+∫ ø±]à≈£î\ Á|ü‹ì~Û es¡Z+ düe÷y˚XÊìøÏ Vü‰»¬s’ Ç+>±¢+&é˝Àì ‘√{Ï ø±]à≈£î\ qT<˚›•+∫ e÷{≤¢&É‘ês¡ì, Á|ü»\ eT<Ûä´ eT]+‘· yÓTs¡T¬>’q ne>±Vü≤q≈£î |üÁ‘·+ düeT]ŒkÕÔs¡ì ‘Ó*bÕs¡T.1 ìC≤ìøÏ n+‘·≈£î dü+e‘·‡s¡+ eTT+<˚ 1963 E˝…’˝À Áô|ò+#Y, Ç+^¢wt ÁfÒ&é j·T÷ìj·THé\ Á|ü‹ì<ÛäT\T \+&ÉHé˝À düe÷y˚X¯yÓTÆ, b˛\+&éô|’ C≤sY #·Áø£e]Ô ÄÁø£eTDqT e´‹πsøÏdü÷Ô b˛\+&é Á|ü»\≈£î dü+|ò”TuÛ≤e+ ‘Ó*bÕs¡T. á dü+<äs¡“¤+>± ‘êeTqT≈£îH˚ ø±]àø£es¡Z O<ä´eT ø°\ø£ \øå±´\qT ≈£L&Ü Á|üø£{Ï+#ês¡T. Ç+<äT≈£î düHêïVü≤ø£+>±, Áô|ò+#Y ø±]à≈£î\qT<˚›•+∫ Ç+^¢wüT ø±]à≈£î\ dü+<˚XÊìï Á|üeTTK ÁfÒ&é j·T÷ìj·THé Hêj·T≈£î&ÉT C≤sY¶ z&ÓZsY (1813`77) ‘·j·÷s¡T #˚XÊ&ÉT. Bìì ª~ ; ôV’≤yéμ nH˚ <Ó’«yês¡ |üÁ‹ø£˝À Á|ü#·T]+#ês¡T. n+<äT˝À á $<Ûä+>± e⁄+~. ªªø±]à≈£î\ Á|üjÓ÷»Hê\ ø√dü+ Á|ü»\ eT<Ûä´ ◊ø£eT‘·´+ nedüs¡+. m+<äTø£+fÒ y˚‘·Hê\T ô|+∫ ˝Ò<ë |üì >∑+≥\T ‘·–Z+∫ eTq kÕe÷õø£ |ü]dæú‘·T\qT yÓTs¡T>∑T|üs¡#·Tø√e&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+∫q|ü&É˝≤¢, eTq j·T»e÷qT\T Áô|ò+∫yê]ì, »s¡àq¢qT, u…*®j·T+yê]ì ˝Ò<ë Ç‘·s¡ <˚XÊ\ yê]ì ‘·≈£îÿe y˚‘·Hê\≈£î |üì#˚j·T&ÜìøÏ s¡|æŒkÕÔeTì u…~]düTÔHêïs¡T. ø±ì Ç~ »s¡T>∑T‘·÷H˚ e⁄+~. Ç~ $#ê]+#·<ä–q $wüj·T+. á <˚XÊ\≈£î #Ó+~q ø±]à≈£î\≈£î e÷≈£î qwüº+ ø£*–+#ê\H˚ n_ÛÁbÕj·T+ ˝Òø£b˛sTTq|üŒ{Ïø° düø£\ <˚XÊ\ ø±]à≈£î\ eT<Ûä´ düÁø£eTyÓTÆq, dü¬s’q dü+ã+<Ûë\T ˝Òø£b˛e&Éy˚T BìøÏ ø±s¡D+. ‘·≈£îÿe y˚‘·Hê\qT bı+<˚yê]ì yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ : #ê]Á‘·ø£ düMTø£å 7 m≈£îÿe y˚‘·Hê\T bı+<˚yê] kÕúsTTøÏ #˚s¡Ã&É+, j·T»e÷qT\T eTq˝À eTq≈£î b˛{° ô|{Ϻ ‘·eT Á≈£Ls¡yÓTÆq uÒs¡kÕsê\T #˚dæ, eTq |ü]dæú‘·T\qT kÕ<Ûä´yÓTÆq+‘· ‘·≈£îÿe kÕúsTTøÏ ~>∑C≤πsà yê‘êes¡D≤ìï ìs√~Û+#·&É+ eTq≈£î \ø£å´+>± ñ+&Ü*.μ 2 á #=s¡e rdüT≈£îqï ìsê«Vü≤≈£î\T ‘=+<äs¡˝ÀH˚ n~ mø£ÿ&É≈£î <ë] rdüTÔ+<äH˚ $wüj·T+ ø£˙dü+ }Væ≤+∫ ≈£L&Ü ñ+&És¡T. ø±]à≈£î\qT Á|üuÛ≤$‘·+ #˚düTÔqï Á|ü<Ûëq düeTdü´\qT #·]Ã+#·Tø√&ÜìøÏ n+‘·sê®rj·T y˚~ø£ @sêŒ≥T #˚düTø√yê\qï~ eTTK´yÓTÆq Á|ü‹bÕ<äq. nsTT‘˚ ø±]àø£ es¡Z ÁfÒ&é j·T÷ìj·THé, sê»ø°j·T ø±sê´#·s¡D\ düeTq«j·T+ ø√dü+ dü+düúqT @sêŒ≥T #˚j·÷\qï Á|ü‹bÕ<äq Ç+<äT˝À ˝Ò<äT. Ç<˚ rs¡T˝À yê] uÛ≤eC≤\+ ≈£L&Ü Á|ü»\ eT<Ûä´ kÂÁuÛ≤‘·è‘·«+, Á|ü|ü+#·XÊ+‹ e+{Ï kÕ<Ûës¡DyÓTÆq HÓ’‹ø£, e÷qe‘ê <äèø£Œ<∏ä+‘√ ≈£L&ÉTø=ì e⁄qï~. ø±ì es¡Z dü+|òüTs¡¸D, düŒwüº+>± ìs¡«∫+∫q sê»ø°j·T \øå±´\T n+<äT˝À ˝Òe⁄. á |ü]$T‘·T\ ø±s¡D+>± ôdsTT+{Ÿ e÷]ºHé Vü‰˝Ÿ düe÷y˚X¯+ ≈£L&Ü Ä ø±˝≤ìøÏ dü+ã+~Û+∫q ndüŒwüºyÓTÆq Á|üC≤kÕ«$Tø£ $\Te\ Á|ü‹bÕ<äq\‘√ eTT–dæb˛j˚T<˚. n+‘˚ø±<äT yê{Ï ø=qkÕ–+|ü⁄ ≈£L&Ü ñ+&˚~ ø±<äT. ø±ì n~ ø±]àø£ ñ<ä´eT+˝Àì nìï ø±]àø£ dü+|òü÷\≈£î nq«sTT+#˚ ˇø£ qeT÷Hê Ä$s¡“¤$+#·&ÜìøÏ <√Vü≤<ä+ #˚dæ+~. Ç+≥πsïwüq˝Ÿ e]ÿ+>¥ yÓTHé‡ nk˛dæj˚TwüHé Je+ b˛düT≈£î+~. Ä ‘·s¡Tyê‘· $|ü¢eø±s¡T\T, dü+düÿs¡Dyê<äT\T ≈£L&Ü á düe÷y˚XÊìï Á|ükÕÔ$+#·&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. 3 á dü+düú yÓqTyÓ+≥H˚ j·T÷s√|ü⁄ n+‘·{≤ uÛ≤y√<˚«>±\qT πs¬ø‹Ô+#·&É+ ÁbÕs¡+_Û+∫+~. n~ es¡Z dü+|ò”TuÛ≤yêìï Ä<äs¡Ù+>± #˚dæ+~. Ád”Ô, |ü⁄s¡TwüT\qT ô|<ä› dü+K´˝À $|ü¢yê‘·àø£ \ø£å´+ n+fÒ Á|ü|ü+#êìï e÷s¡Ã&É+ nH˚ \ø£å´+ yÓ’|ü⁄≈£î |ü⁄] ø=*Œ+~. Ä $<Ûä+>± 1868˝À Áãôd‡˝Ÿ‡˝À »]–q Ç+≥πsïwüq˝Ÿ eT÷&√ eTVü‰düuÛÑ dü+<äs¡“¤+>± ª~ f…ÆyéT‡μ dü+bÕ<äø°j·T+˝À Ç+≥πsïwüq˝Ÿ |ü]~Ûì düÁø£eT+>± n+#·Hê y˚XÊs¡T. ªªá Ä˝À#·q πøe\+ n_Ûeè~›øÏ e÷Á‘·y˚T |ü]$T‘·yÓTÆq~ ø±<äT. Ç~ |ü⁄qs¡TJ®eHêìøÏ ‘·≈£îÿy˚MT ø±<äT. Ç~ ˇø£ <˚XÊìøÏ |ü]$T‘·yÓTÆq~ ø±<äT. e÷qyê[ ø£+‘·{Ïø° e]ÔdüTÔ+~. Ç+‘·≈£îeTT+<äT m≥Te+{Ï e´edüú Ç+‘·{Ï $düÔè‘· \øå±´ìï @s¡Œs¡#·Tø√˝Ò<äT. Á¬ø’düÔe #·]à e÷Á‘·+ BìøÏ $TqVü‰sTT+|ü⁄ ø±e#·TÃ. ≈£î¢|üÔ+>± #ÓbÕŒ\+fÒ ÇB Ç+≥πsïwüq˝Ÿ e]ÿ+>¥ yÓTHé‡ nk˛dæj˚TwüHé ø±s¡´Áø£eT+.μμ4 8 e÷¬s‡˝À¢ eTk˛Ô Ç+≥πsïwüq˝Ÿ ø£èwæ |òü*+∫+~. ô|≥Tºã&ç<ëØ ñ‘·Œ‹Ô $<Ûëq+, |üìrs¡TqT ø±]àø£ ñ<ä´eT+ eT]+‘· düŒwüº+>± ns¡Δ+ #˚düTø√>∑*–+~. ‘·q ã˝≤ìï eT]+‘·>± ne>±Vü≤q #˚düTø√>∑*–+~. q÷‘·qyÓTÆq, Ä<ÛäTìø£yÓTÆq b˛sê≥ |ü<äΔ‘·T\qT Ä$wüÿ]+#·Tø√ >∑*–+~. j·T÷s√|ü⁄ dü]Vü≤<äT›\T <ë{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ ø£èwæ Á|ü‹<Ûä«ì+∫+~. ø=‘·Ô düe÷»+ @sêŒ≥T #˚düTø√e&É+ kÕ<Ûä´eTì ã÷´qdt ◊]dt ø±]à≈£î\˝À, ø£\ø£‘êÔ˝Àì ‘=* ø±]àø£ dü+|òü÷\˝À ÄX¯\T πs¬ø‹Ô+∫+~. á ÄX¯‘√H˚ ÄÁùdº*j·÷, q÷´õ˝≤+&é\˝Àì ø±]àø£ dü+|òü÷\T ≈£L&Ü Ç+≥πsïwüq˝Ÿ˝À düuÛÑ´‘ê«ìøÏ <äs¡U≤düTÔ #˚düT≈£îHêïsTT. eTs√yÓ’|ü⁄ Ç+≥πsïwüq˝Ÿ kÕú|üq‘√ bÕ\ø£esêZ\T rÁeyÓTÆq uÛÑj·÷+<√fi¯q\≈£î ˝Àqj·÷´sTT. ø±]à≈£î\T ≈£L&Ü #·]Á‘·˝À ÁøÏj·÷o\ø£ bÕÁ‘· b˛wæ+#ê\ì ø√s¡T≈£î+≥Tqï≥Tº ‘Ó*j·T&É+‘√ bÕ\ø£esêZ\≈£î yÓqTï˝À eDT≈£î|ü⁄{Ϻ+~. Ç+≥πsïwüq˝ŸqT s¡÷|ü⁄e÷|ü&Üì¬ø’ #ê˝≤ Á|üuÛÑT‘ê«\T <äèwæº kÕ]+#êsTT. á \ø£å´+ ø√dü+ ‘·eT≈£î n+<äTu≤≥T˝À Oqï kÕ<ÛäHê\˙ï O|üjÓ÷–+#êsTT. 2. ‘–· q kÕqú +˝À ‘–· q e´ø ÔÏ : Ç+≥πsïwüq˝Ÿì kÕú|æ+∫q ø±]àø£ dü+|òü÷\˝À nH˚ø£ s¡ø±\THêïsTT. Á_≥Hé˝Àì ø±]àø£ dü+|òü÷\T Ç+≥πsïwüq˝Ÿ @sêŒ≥T˝À ø°\ø£ X¯øÏÔ>± |üì#˚XÊsTT. nsTT‘˚ Á_≥Hé ÁfÒ&é j·T÷ìj·THé Hêj·T≈£î\+‘ê (‘·eT) Á|ü|ü+#· <äèø£Œ<∏ä+˝À dü+düÿs¡Dyê<äT˝Ò. yês¡T πøe\+ Ä]úø£ düeTdü´\qT e÷Á‘·y˚T |ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüT≈£îHêïs¡T. ø±]à≈£î\ dæú‹>∑‘·T\qT yÓTs¡T>∑T #˚j·T&ÜìøÏ yês¡T b˛sê&Üs¡T. ø±ì yês¡T ô|≥Tºã&ç<ëØ $<ÛëHêìï |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<äT. n+<äTe\¢ Ç+≥πsïwüq˝ŸqT yês¡T ‘·eT \øå±´\ kÕ<Ûäq≈£î kÕ<Ûäq+>± |ü]>∑DÏ+#ês¡T. Á|ü<Ûëq+>± düyÓTà\T »]–q|ü&ÉT Ç‘·s¡ <˚XÊ\ ø±]à≈£î\T sê≈£î+&Ü #˚j·T&ÜìøÏ kÕ<Ûäq+>± |ü]>∑DÏ+#ês¡T. Ç+≥πsïwüq˝Ÿ˝À eTs√ #Ó|üø√<ä–q X¯øÏÔ |üs¡düŒsêÁX¯j·Tyê<äT\T (mutu- ÁbòÕH釽À M]øÏ #Ó|üø√<ä–q ã\+ ñ+~. u…*®j·T+, dæ«≥®sê¢+&é˝Àì Áô|ò+#Y alists). uÛ≤wü e÷{≤¢&˚ ÁbÕ+‘ê\˝À ≈£L&Ü M]øÏ ‘·–q ã\+ e⁄+~. |æj·TØ ` CÀdü|òt ÁbÂ<ÛëHé (1809`65) Á|ü‹bÕ~+∫q dæ<ëΔ+‘ê\≈£î nqT>∑TD+>± Ms¡T sê»ø°j·÷\˝À ø±]àø£ es¡Z+ bÕ˝§Zq&Üìï, düyÓTàqT b˛sê≥ kÕ<Ûäq+>± ñ|üjÓ÷–+#·&Üìï e´‹πsøÏ+#˚yês¡T. n+‘˚ø±≈£î+&Ü eTVæ≤fi¯\ $yÓ÷#·q |ü≥¢ M]øÏ kÕ+Á|ü<ëj·Tø£ uÛ≤yê\T+&˚$. düe÷K´ |ü<äΔ‹˝À düVü≤ø±s¡ e´edüúqT @sêŒ≥T #˚j·÷\ì yês¡T yÓTT<ä{Ï Ç+≥πsïwüq˝Ÿ : #ê]Á‘·ø£ düMTø£å 9