felsefe ve ibrâhimî dinler PDF
Preview felsefe ve ibrâhimî dinler
FELSEFE VE İBRÂHİMÎ DİNLER: Kutsal Metnin Yorumu ve Epistemoloji Editörler: Torrance Kirby, Rahim Acar ve Bilal Baş Ümraniye Belediyesi Kültür Yayınları - 53 FELSEFE VE İBRÂHİMÎ DİNLER: Kutsal Metnin Yorumu ve Epistemoloji ISBN 978-605-67514-5-5 Proje Ümraniye Belediye Başkanlığı Adına Hasan Can Ümraniye Belediye Başkanı Proje Mesut Özdemir Yönetimi Başkan Yardımcısı Emre Erkovan Kültür ve Sosyal İşler Müdürü Ahmet Şenol Alkılıç Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü Atatürk Mah. Fatih Sultan Mehmet Cad. No: 63 Ümraniye İST. Tel: 0216 443 56 00/1184 Fax: 0216 328 47 47 www.umraniye.bel.tr [email protected] twitter.com/UmraniyeKultur facebook.com/kultur.sosyal Baskı Pelikan Basım Maltepe Mah. Gümüşsuyu Cad. Odin İş Merkezi No: 28/1 Topkapı/İstanbul copyright © 2018 Ümraniye Belediyesi Kitabın tüm yayın hakları, Ümraniye Belediyesi’ne aittir. Yazılı izin alınmadan hiçbir şekilde kopya edilemez, çoğaltılamaz ve yayımlanamaz. 1. Baskı MAYIS 2018, İstanbul TAKDİM Düşünmek vahiyle başlar… Modern çağın bilimsel yaklaşımlarında kabullenilemez olarak gösterilen ilahi mesajların insanlığın fikir ve düşünce hayatının temellerini oluşturduğu, dünyanın en saygın felsefi okullarının fikir adamlarınca dile getirilmektedir. Hiç şüphesiz, aydınlanma çağı diye adlandırılan dönemin köklerini oluşturan felse- fe ve anlam tartışmaları, Farabi, İbn-i Sina ve İbn-i Rüşd gibi müslüman alimlerin çabaları sonucunda ortaya çıkmıştır. İlahi vahiyleri reddeden anlayışların miras aldığı zengin birikim, binlerce yıldan beri insanlığa ufuk saçan kutsal kitapların terbiyesiyle yetişmiş semavi dinlerin temsilcilerinin gayretleriyle oluşturulmuştur. Kainatı yaratan Yüce Allah’ın kudretini, insanoğluna sunduğu nimetleri ve hesap gününü ispat ve izah eden kutsal metinlerin ışığında gelişen fikri disiplinler, inkarcı ve hor gören kapalı zihinlerin eliyle reddiyeciliğe dönüştürüldü. Kuran-ı Kerim’de imanın sürecini anlatan çarpıcı ayetlerle Allah’ın kullarına örnek olarak gösterdiği Hz. İbrahim’in, Hz. Musa’nın, Hz. İsa’nın ve insanlığın son müjdecisi peygamberimiz Hz. Muhammed’in (SAV) mesajlarında gösterdiği yol, yaratılışımızdaki hikmeti anlamamızı sağladı. Medeniyet ve gelişmişliğin aydınlatıcısı olarak tanımlanan felsefe ilminin temsilcileri de, kutsal metinleri anlatan müfessirlerin birikimini gelecek kuşaklara aktardı. İskenderiye kütüphanelerinde nesilleri aydınlatan bilgiler, antik Yunan felsefesinin temelini oluşturur- ken, Aristo, Sokrates, Platon gibi isimlerden aldıkları mirası vahyin ışığında geliştiren İslam alimleri, Batı medeniyetine ışık tuttu. Ancak son yüzyıllarda yaşanan endüstriyel ve sömürgeci anlayışların haksız ithamlarıyla, bilgi ve hikmetin gerçek sahiplerini yok sayan tarih anlayışı, bilim dünyasına hakim kılın- maya çalışıldı. Kadim bilgi ve irfanın merkezindeki okullar sayesinde karanlıktan çıkış yolu arayan Batı dünyası, maddi zenginlik ve gücün verdiği kibirle, düşünce tarihini kendi istediği gibi yazmaya çalıştı. Elinizdeki bu eser, üç semavi dinin felsefe ve hermönetik bilimine yaptığı katkıları gözler önüne seriyor. Marmara Üniversitesi ve McGill Universitesi, Centre for Research on Religion ile birlikte uluslararası bilim adamlarının katılımıyla düzenlenen sempozyum bildirilerinden hazırlanan bu kitap, daha önce söylenmemiş tarihi bilgileri sizlerle buluşturuyor. Kütüphanelerimizin başucunda bir kaynak kitap olarak hazırlanan eserimizi, heyecanla okuyacağınıza inanıyorum. Rabbimizin bizlere bahşettiği nimetlerin mütevazi bir teşekkürü olarak değerli ilim insanlarımızın çaba- larını aktarmaktan onur duyuyorum. Emeği geçen tüm değerli isimleri yürekten kutluyorum. Hasan CAN Ümraniye Belediye Başkanı Ü M R A N İ Y E B E L E D İ Y E S İ İçindekiler Takdim 3 .............................................................................................................................................................................................................................................................................................. Katkıda Bulunanlar/ Yazarlar 8 ............................................................................................................................................................................................................... Teşekkür 9 ......................................................................................................................................................................................................................................................................................... Kısaltmalar 10 ............................................................................................................................................................................................................................................................................... Transliterasyon Bilgisi 13 .......................................................................................................................................................................................................................................... Giriş (çev. Rahim Acar) 14 ........................................................................................................................................................................................................................................ BİRİNCİ KISIM: ANTİK ÇAĞDA FELSEFE VE YORUM Birinci Bölüm: Philo’nun Musa’sı ve Hıristiyan, Pagan ve Müslüman Halefleri Wayne J. Hankey (çev. Bilal Baş) 33 .................................................................................................................................................................................... İkinci Bölüm: İskenderiyeli Philo Judaeus: Paradigmatik Müfessir Emily Parker (çev. Bilal Baş) 48 ................................................................................................................................................................................................... Üçüncü Bölüm: Tekvin’de Paideia Philo ve Klement’te Sara ve Hacer Yorumu Jennifer Otto (çev. Bilal Baş) 59 ................................................................................................................................................................................................. Dördüncü Bölüm: Eflâtuncu Helenler ile Eflâtuncu Hıristiyanlar Arasında Kutsal Kitap Yorumu ve Kimlik Elizabeth DePalma Digeser (çev. Bilal Baş) 74 ................................................................................................................................................ Beşinci Bölüm: Manevi Rehber Olarak Filozof: Üçüncü Yüzyıla Ait Bir İmgenin Yayılması Heidi Marx-Wolf (çev. Bilal Baş) 87 ...................................................................................................................................................................................... | 4 | F E L S E F E V E İ B R Â H İ M Î D İ N L E R Altıncı Bölüm: Kayzerialı Eusebius’un ‘Emperyal Teolojisi’nde Kutsal Kitap Yorumu Bilal Baş 99 ..................................................................................................................................................................................................................................................................... Yedinci Bölüm: Din Siyaseti: İslam’dan Önceki Son Asırda Romalılar, Araplar ve Hıristiyanlar Greg Fisher (çev. Bilal Baş) 110 ........................................................................................................................................................................................................ Sekizinci Bölüm: Proklus: ‘Kutsal’ Metnin Tefsiri Olarak Felsefe Gregory MacIsaac (çev. Bilal Baş) 124 ................................................................................................................................................................................. İKİNCİ KISIM: ORTA ÇAĞDA HELEN DÜŞÜNCESİNE GÖSTERİLEN TAVIR Dokuzuncu Bölüm: Eski Yunan Düşüncesi ve Nebevî Gelenek: Erken Dönem İslam Felsefesindeki Nübüvvet Bağlamlı Arkaplan Hikmet Yaman 168 ............................................................................................................................................................................................................................................... Onuncu Bölüm: Anselm of Canterbury ve Fahreddin Râzî’ye Göre İyilik Metafiziği Fariduddin Attar Rifai (çev. Rahim Acar) 188 ......................................................................................................................................................... On Birinci Bölüm: İbn Sînâ’da Dinî İfadelerin Epistemolojik Değeri: Dinî Önermeler Burhânî Kıyâsın Öncülleri Olabilir mi? Ömer Mahir Alper 205 ...................................................................................................................................................................................................................................... On İkinci Bölüm: Tanrı Hakkında Konuşmak: İbn Sînâ’nın Çıkış Yolu Rahim Acar 219 ........................................................................................................................................................................................................................................................... | 5 | Ü M R A N İ Y E B E L E D İ Y E S İ On Üçüncü Bölüm: Peygamberin Yasa Koyuculuğu: İbn Sînâ’nın Pratik Felsefe Tasavvuruna Dair Yeni Bir Değerlendirme M. Cüneyt Kaya 234 .............................................................................................................................................................................................................................................. On Dördüncü Bölüm: Gazzâlî’nin Siyâsî Teolojisinde Fıkıh Olarak Bilgi Yazeed Said (çev. Rahim Acar) 252 .......................................................................................................................................................................................... On Beşinci Bölüm: Gazzâlî ve Bonaventura’da Felsefî Bilginin Eleştirisi Muammer İskenderoğlu 263 ................................................................................................................................................................................................................. On Altıncı Bölüm: Ondördüncü Asırdan Arapça Bir Risale: Eflâtuncu Aklî İdealara Dair Alexander Treiger (çev. Rahim Acar) 276 ........................................................................................................................................................................ ÜÇÜNCÜ KISIM: RÖNESANS VE MODERN KARŞILIKLAR On Yedinci Bölüm: Fârâbî’den Molla Sadra’ya: İslâm Düşüncesinde Felsefî Teolojinin İki Safhası David B. Burrell (çev. Rahim Acar) 301 ............................................................................................................................................................................... On Sekizinci Bölüm: İstanbul’un Barışı İçin: Nicholas Cusanus’un De pace fidei’si ve Hıristiyan-Müslüman Diyaloğunun Bağlantı Noktası Olarak Polis Joshua Holman (çev. Bilal Baş) 318 ........................................................................................................................................................................................ On Dokuzuncu Bölüm: Rönesans Eflâtunculuğu ve Dinlerarası Diyalog: Nicholas Cusanus Thomas Jackson ve Cambridge Eflâtuncuları James Bryson (çev. Rahim Acar) 336 ..................................................................................................................................................................................... | 6 | F E L S E F E V E İ B R Â H İ M Î D İ N L E R Yirminci Bölüm: ‘Sundrie waies of Wisdom’: Richard Hooker’ın Kutsal Metin ve Akıl Otoritesini Uzlaştırma Hakkındaki Görüşleri Torrance Kirby (çev. Bilal Baş) 347 ............................................................................................................................................................................................. Yirmi Birinci Bölüm: Felsefî Dinler ve Aydınlanma: İlâhî Yönetim mi Yoksa Aklın Yönetimi mi? Carlos Fraenkel (çev. Rahim Acar) 359 ............................................................................................................................................................................... Yirmi İkinci Bölüm: Henry Corbin’in Kutsal Metin Hermenötiği Hadi Fakhoury (çev. Rahim Acar) 369 .................................................................................................................................................................................. Yirmi Üçüncü Bölüm: Porfiryus’tan Habermas’a: İmparatorluk Henoteizmi ve Sekülerlik Sonrası (Post-secular) Devlet Feisal G. Mohamed (çev. Rahim Acar) 394 .................................................................................................................................................................. Yirmi Dördüncü Bölüm: Peter Sloterdijk’in Üç Monoteizme Eleştirisi: Yapı mı Dinamizm mi? Maurice Boutin (çev. Bilal Baş) 408 .......................................................................................................................................................................................... Seçilmiş Bibliyografya 422 ......................................................................................................................................................................................................................................... İndeks 441 .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. | 7 | Ü M R A N İ Y E B E L E D İ Y E S İ Yazarlar Rahim Acar Marmara Üniversitesi Ömer Mahir Alper İstanbul Üniversitesi Bilal Baş Marmara Üniversitesi Maurice Boutin McGill University James Bryson Cambridge University David Burrell Notre Dame University Felsefe ve İbrâhimî Dinler: Elizabeth DePalma Digeser University of California, Santa Barbara Kutsal Metnin Yorumu ve Epistemoloji Hadi Fakhoury McGill University Greg Fisher Carleton University Carlos Fraenkel McGill University Wayne Hankey King’s College, Dalhousie University Editörler: Torrance Kirby, Rahim Acar and Bilal Baş Joshua Hollmann Concordia College, New York Muammer İskenderoğlu Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi M. Cüneyt Kaya İstanbul Üniversitesi Torrance Kirby McGill University GregoryMacIsaac Carleton University Jennifer Otto Erfurt University Heidi Marx-Wolf University of Manitoba Emily Parker Trinity College, Dublin Fariduddin Attar Rifai McGill University Yazeed Said Liverpool Hope University Alexander Treiger Dalhousie University Hikmet Yaman Marmara Üniversitesi | 8 | F E L S E F E V E İ B R Â H İ M Î D İ N L E R Teşekkür Bu kitapta yer alan makaleler ilk olarak 8-10 Aralık 2010 tarihinde İstanbul’da yapılan Uluslararası konferansta tebliğ olarak sunulmuştur. Konferans Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ile McGill Üniversitesi, Centre for Research on Religion (CREOR) tarafından organize edilmiş ve Ümraniye Belediyesi, Kültür İşleri Daire Başkanlığı tarafından finanse edilmiştir. Desteklerinden dolayı konferanszamanında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dekanı olan sayın Prof. Dr. Raşit Küçük’e, Ümraniye Beledeye başkanı sayın Hasan Can’a teşekkür ederiz. Ayrıca bu akademik işbirliği faaliyetini destekleyen Social Sciences and Humanities Research Council of Canada, the Faculty of Religious Studies, McGill University, ve the McGill Centre for Research on Religion’a minnet ve şükranlarımızı sunarız. Rahim Acar,Bilal Baş,Torrance Kirby | 9 |
Description:The list of books you might like
