eylül 2011

114 Pages·2011·10.45 MB·Turkish

Basyazı
,
Yıl: 50 • Sayı: 592 • EYLÜL 2011 Değerli Standard Okuyucuları,
Sahibi
Birleşmiş Milletler (BM) tarafın-
Türk Standardları Enstitüsü Adına
dan 2011 yılının başında dünya-
Hulusi ŞENTÜRK
da 2 milyar internet kullanıcısı ve
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü 5 milyar cep telefonu abonesi ol-
Bilal DURDALI
duğu açıklandı. Bu veriler dünya-
mızın artık bir ‘küresel köy’ haline
Yayına Hazırlayanlar
O. Murat PERÇİN geldiğinin en açık göstergesidir.
A. Sabit YÖNEY • Türkay BİRBEN Hızına yetişmekte zorlandığımız
Aslıhan KÖKER • Canan DOĞAN
bu bilgi ve iletişim çağında tek-
Belgin TAŞDİREK • Mehmet Fatih IŞIK
nolojik gelişmeler günlük hayatı-
Ebru CEM
mızın vazgeçilmez bir fenomeni
Yönetim Yeri ve ülkemiz için ciddi bir gelir kay-
TSE
nağı haline gelmiştir. Ulaştırma
Pazarlama ve Tanıtım Dairesi Başkanlığı
Bakanımız Sayın Binali Yıldırım’ın
Necatibey Cad. No:112, 06100
Bakanlıklar / ANKARA verdiği rakamlara göre Türkiye’deki bilgi ve iletişim teknolojileri pazarı 33 milyar
Tel: [phone] • 416 63 25 dolara ulaşmış; ülkemiz 40 milyon internet kullanıcısı ile dünyada 12, Avrupa’da
Faks : 0.312. 416 65 84
ise 5’inci sıraya yükselmiştir.
e-mail: [email protected]
Türkiye’yi bilişim sektörünün lider ülkelerinden biri haline getirmek için elbette
Reklam ve Abone
Ar–Ge faaliyetlerine öncelik vermek ve uluslararası standardizasyon politikaları-
Ayşe Nedret GÜNEŞ
tel: [phone] nı etkin bir şekilde uygulamak gerekmektedir. Türk Standardları Enstitüsü (TSE)
e-mail: [email protected] olarak biz, ulusal ve uluslararası düzeyde ticaretimizi kolaylaştırmak için; ulusla-
rarası standardizasyon politikalarını etkin bir şekilde 57 yıldır uygulamaya devam
2011 Yılı Reklam Tarifesi
ediyoruz.
Arka Kapak: 2000 TL + KDV
Kapak İçleri: 1500 TL + KDV
Geçtiğimiz yıl ‘Ortak Kriterler’ olarak adlandırılan ‘Bilişim Teknolojisi Ürünleri İçin
Son Sayfa: 1500 TL + KDV
İç Tam Sayfa: 1300 TL + KDV Geliştirilmiş Güvenlik Standardı’ için ‘Sertifika Üretici Ülke-Authorizing Country’
olarak ilan edilen ülkemizin dünyada bu sertifikayı veren 15 ülkeden biri olması
Grafik Tasarım
TSE’nin yoğun çalışmaları sonucunda gerçekleşti. Yine belgelendirme alanında
Aydın TUTÇALI
verdiğimiz dünya çapında geçerliliğe sahip ‘TS ISO/IEC 27001 - Bilgi Güvenliği
Tasarım, Baskı, Dağıtım Yönetim Sistemi’ ve ‘TS ISO/IEC 15504 SPICE’ (Software Process Improvement
KORZA YAYINCILIK and Capability Determination- Yazılım Süreçleri İyileştirme ve Yetenek Belirleme)
Basım San. ve Tic. Ltd. Şti. gibi risk ve süreç tabanlı belgeler sayesinde bilişim sektöründeki temsilcilerimize
Büyük San. 1. Cadde 95/1 İskitler-Ankara
uluslararası rekabette kolaylıklar sağlıyoruz.
Tel:[phone] • Fax: [phone]
www.korzabasim.com.tr
Unutulmamalıdır ki kalite ve standardizasyon küresel rekabetin en önemli anah-
tarlarıdır. Bilişim sektöründe faaliyet gösteren değerli temsilcilerimize gerek geli-
Yayın Türü: Yerel Süreli
Basım Tarihi: 24.09.2011 şimi yakalayan yenilikçi uygulamalarımızla gerekse de belgelendirme alanındaki
gücümüzle destek vermeye devam edeceğiz.
Dergide yayınlanan yazılardaki görüşler
yazarına ait olup Derginin ve yazarın Saygılarımla.
adı alınarak iktibas edilebilir. Dergimize Hulusi ŞENTÜRK
gönderilen yazılar yayınlansın veya TSE Başkanı
yayınlanmasın iade edilmez.
içindekiler
Ekonomik ve Teknik Dergi • Yıl:50 • Sayı: 592 • EYLÜL 2011 • ISSN: 1300-8366
BİLİŞİM
4 12
Ayın Konukları:
Ayın Konukları:
Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Ulaştırma Bakanı Bakanlığı Müsteşarı
Binali YILDIRIM Prof. Dr. Ersan ASLAN
33 36 39
Söyleşi:
Güvenlik
Açıklarının TÜRKSAT A.Ş. Genel
Şirketlere Müdürü Coğrafi Bilgi
Maliyeti Dr. Özkan DALBAY Teknolojileri
58 61 64
Kurum ve Kuruluşlarda
Elektronik Doküman
Sağlık Bilişiminde ve Yönetim Sistemine
Standardlar Geçiş
İnternet Medyası
81 82
87
Türkiye Yazılım
Sektöründe Model
Tabanlı Süreç
Bilgi Yönetimi ve Müziğe Adanmış Bir
İyileştirme:
İşlevsel Bilgi Merkez; MÜZİKSEV
Yöntem ve Öneriler
2
içindekiler
16 23 28
Bilgi Teknolojileri Ürün TS 13298 Işığında
Güvenliği İçin Ortak Elektronik Belge
Kriterler Sertifikasyonu Yönetimi İnternet Ekonomisi
45 47 50
Akıllı Kartlar,
Uygulamaları ve
Sektör 2011’den TS ISO/IEC 15504 kikA hKeyieSti b(aSşkmanaı IrNtT ACCaS rSdPIsC,E Baş Tetkikçisinin
Özgür Yazılıma Bakış Umutlu BİLGİ TEKNOLOJİLERİ dlaer Aaimrapzsapı sglıei ocçeladrultiğ iooulmnndasakn taa, dbnıurd. S PAICKE isSer)tifikaları ulus-
YAZILIM SÜREÇ YETERLİLİĞİ
BELGESİ
Standartları oluşturma ve yaygınlaştırma görev bi-
linci ile Türk Standardları Enstitüsü; “Uluslararası
SPICE Tetkikçisi” sertifikasyonuna sahip 12 kişilik
68 73 uzman ekibi ile TS ISO/IEC 15504/SPICE eğitimle-
ri,7 De6ğerlendirme(Assessment) ve Belgelendirme
hizmetini ülkemize kazandırarak Türkiye’de Yazı-
lım Kalitesi kavramının olgunlaşabilmesi için çok
gerekli ve önemli bir adımı atmış bulunmaktadır. SÜREÇ YETERLİLİK BOYUTU
TS ISO/IEC 15504 KAPSAMI 0. Eksik (incomlete) düzey
SPICE modelinin amacı farklı yazılım süreç değer- 1. Yapılan (performed) düzey
lendirme model ve yöntemleri için ortak bir ana 2. Yönetilen (managed) düzey
prensip sağlamaktır. Böylece değerlendirmelerin 3. Kurulan (established) düzey
sonuçlarının ortak bir bağlamda rapor edilmesi 4. Kestirilebilen, ölçülen (predictable) düzey
sağlanır. Ç5.a Sğürrıe kMli ieyirlekşeenz i( oSptiemkitzöinrgü) d üzey
Referans model iyi yazılım mühendisliği için ge-
İnternetin Güvenli rekli olan temel hedefleri üst seviyede tarif eder ve Yüksek İstihdam
ve yazılımı elde etme, sağlama, geliştirme, işlet- Software Yazılım
Kullanımına İlişkin me, tekamül ettirme ve destek yeterliliği oluştur- Potansiyeli
mayı isteyen her yazılım kuruluşuna uygulanır. Process Süreci
Usul ve Esaslar Güvenli İnternet Model, belirli bir kuruluş yapısı, yönetim felsefe-
si, yazılım yaşam döngüsü modeli, yazılım tekno- Improvement İyileştirme
lojisi ya da geliştirme metodolojisini temel almaz.
TSE tarafından verilen SPICE sertifikalarında, tet- and ve
Capability Yeterlilik
dEtermination Belirleme
93 103 109
Üniversite
Gençliğine
İş Bulma
Sürecinde ISO/IEC 25051:
İpuçları: Yazılım COTS
e-Beceriler/ Ürünlerde Yeni
55
e-Yeterlilikler Olgunluk Dönemi TSE ve Bilişim
RI Ulaştırma Bakanı
A
L
K
U
N
Binali YILDIRIM
O
K
N
YI
A
Türkiye’de bilgi ve iletişim sektöründeki re-
kabetin temelleri, mobil işletmecilere verilen
lisanslarla atılmış, mobil sektörde 3 ayrı özel
işletmeciye lisanslar verildikten sonra bir dizi
ikincil düzenlemelerle bu alandaki gelişimin
önündeki engellerin kaldırılması sağlanmış. Sa-
bit iletişim altyapımız ise yakın bir tarihe kadar
tekel dönemi içerisinde gelişimini sürdürmüş.
2003 yılı sonunda 406 sayılı Kanun ile öngö-
rülen tekel döneminin sona ermesi ile birlikte
Türkiye’de iletişim sektöründe alternatif işlet-
mecilerin yetkilendirilmesine yönelik süreç hız
kazanmış. Böylece gerek hizmet gerekse altya-
pı temelinde rekabetin önü açılmaya çalışılmış.
Ülkemizde Bilişim Sektörünün gelişimini bu
şekilde özetleyen Ulaştırma Bakanı Binali Yıl-
dırım, Bakanlığın çalışmalarına, Türkiye ve
dünyada bilişim sektörünün genel durumuna,
bilişim güvenliği, bilişimde etik gibi konulara
dair sorularımızı cevaplarken ülkemizin bilgi ve
iletişim altyapısını en ücra köşesine kadar eşit
kalitede ve eşit şartlarda ulaştırmaya kararlı ol-
duklarını vurguladı.
4
Binali YILDIRIM
1955 yılında Erzincan'da doğdu. İstanbul Teknik Üniversitesi, Gemi İnşa ve Deniz
Bilimleri Fakültesi'nden mezun oldu ve aynı bölümde yüksek lisans yaptı.
1978-1993 yılları arasında Türkiye Gemi Sanayi Genel Müdürlüğü ve Camialtı Ter-
sanesinde çeşitli kademelerde yöneticilik yaptı.
1990-1991 yılları arasında İsveç'te bulunan Birleşmiş Milletler Uluslararası Deniz-
cilik Örgütü (IMO)’ne ait Dünya Denizcilik Üniversitesinde (WMU) Denizde Can ve
Mal Güvenliği Yönetimi konusunda ihtisas eğitimi aldı. Bu eğitim sırasında toplam
6 ay İskandinav ülkeleri ve Avrupa'da çeşitli ülke limanlarında Denizcilik İdaresi
uzmanları ile birlikte kontrollerde bulundu.
1994-2000 yılları arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Deniz Otobüsleri İşlet-
meleri (İDO) Genel Müdürlüğü görevinde bulundu. Bu görevi sırasında İstanbul'da
toplu taşımacılığın denize kaydırılması yönünde önemli projelere imza attı.
Başta İstanbul-Yalova ve Bandırma hatlarının açılarak, Adnan Menderes ve Turgut
Özal hızlı feribotlarının sefere konulması olmak üzere İstanbul'a kazandırılan top-
lam 29 iskele/terminal, 22 deniz otobüsü ve 4 feribotla IDO'yu alanında dünyanın
en büyük şirketleri arasına soktu.
1999 yılında deniz toplu taşımacılığı ve turizme katkılarından dolayı Uluslararası
Skal Kulübü tarafından verilen kalite ödülüne layık görüldü.
2002-2007 yılları arasında İstanbul Milletvekilliği ve Ulaştırma Bakanı olarak görev
yaptı.
22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan Genel Seçimlerde Erzincan Milletvekili seçildi.
60. Hükümette Ulaştırma Bakanlığı görevini Anayasa'nın 114. maddesi gereği
9 Mart 2011 tarihinde bıraktı.
12 Haziran 2011 Genel Seçimlerinde İzmir Milletvekili seçildi.
61. Hükümette Ulaştırma Bakanı olarak görev yapıyor.
Yıldırım, evli ve üç çocuk babasıdır. İngilizce ve Fransızca bilmektedir.
STANDARD- Bilişim sektörünü, sektörün bugününü değerlendirebilir
misiniz? Artıları ve eksileri ile bilişim sektörü için neler söylersiniz?
- Küreselleşme kavramının gelişiminde en önemli etkenlerden birisi olan bilgi ve
iletişim teknolojilerindeki yenilikler, ekonomik ve sosyal yaşamın her alanını ve
toplumun tüm kesimlerini çeşitli yönlerden etkisi altına almakta; kamu yönetimi
yaklaşımlarını, iş dünyasının iş yapma usullerini ve bireylerin yaşamlarını derinden
etkilemekte ve toplumsal bir dönüşüme neden olmaktadır.
21. yüzyıla şimdiden damgasını vuran bu teknolojiler ve gerçekleştirilen yenilikler,
yeni bir toplumsal dönüşüme yani “Bilgi Toplumu”’na da zemin oluşturmaktadır.
Bilgiye sahip olma, bilgiye erişme ve bilgiyi kullanabilmek için güçlü, yaygın ve
herkes tarafından erişilebilir bir bilişim altyapısının oluşturulması, bir başka ifade
ile bilgiye erişim konusunda sayısal uçurumların yaratılmaması, bilginin herkesin
elini uzattığında erişebileceği yaygınlıkta sunulabileceği altyapıların kurulması ge-
rekmektedir.
5 EYLÜL 2011
Bunun için gerekli olan temel unsur, üzerinden verile- sitelerle ve kullanıcılarla paylaşmamaları gerekir. Ferdi
cek hizmet ve servisleri istenilen hız ve kalitede kesin- olarak temin edebilecekleri güvenli kullanıma yönelik
tisiz olarak sağlayacak olan bilgi ve iletişim altyapıları yazılımları kullanmalarının yanı sıra internet kullanımın-
oluşturmaktır. da yeterli bilinçlendirme için devletin ve işletmeciler ile
servis sağlayıcılarının bilinçlendirmeye yönelik yayınla-
Bilişim sektörünün “eksileri” şeklinde adlandırılabile-
rını ve etkinliklerini takip etmeleri önerilir.
cek bir yönünün olmadığını düşünüyorum. Bu sektör-
deki her yenilik ve her teknolojik gelişme, sadece Bilgi Bilgi ve iletişim sektöründeki düzenleyici kurumumuz
ve İletişim sektörü için değil, insan ve toplum yaşamı tarafından internetin güvenli kullanımına yönelik dü-
ile ilgili tüm hizmet ve ürün sektörlerinde olumlu ve zenlemeler de yapılmaktadır. Bunun en son örneği,
ileriye dönük gelişmelere de ivme kazandırmaktadır. bazı kesimler tarafından haksız bir eleştiriye tabi tutu-
Ancak, bununla birlikte, bilişim sektörünün temel lan güvenli internet kullanımına yönelik düzenlemedir.
alanlarından birisi olan internet dünyasında yeterli Burada Bakanlık olarak ve düzenleyici kurumumuz
bilinçlendirme olmadığı için bireylerin zaman zaman BTK olarak, toplumun ve bireylerin internet kullanımını
mağdur olabildikleri durumlarla da karşılaşılmaktadır. kısıtlayacak hiçbir faaliyetin içerisinde olmadığımız gibi
Bunu önlemenin yollarından birisi, internet dünyasının aksine bu kısıtlamaları ortadan kaldıracak birçok dü-
olanaklarının yanı sıra bazı kötü niyetli yayınlardan do- zenleme yapılmıştır.
layı internet dünyasındaki kullanıcıların kendi çapların-
Bunu yaparken de hiçbir düzenlemeyi kendi başımıza
da bazı önlemleri alması, diğer bir yolu da bu alanda
politika ve düzenleyici kuruluşlar ile işletmeciler, servis yapmadık, sivil toplum kuruluşları, işletmeciler, kulla-
sağlayıcıları, toplu kullanım sağlayıcılar ve internet ka- nıcı platformları, hizmet sağlayıcılar, üniversiteler ve
felerin bazı toplumu ve bireyi korumaya yönelik ön- araştırma-geliştirme kuruluşları ile birlikte yaptık. Nite-
lemleri almalarıdır. Kullanıcıların kendi çaplarında, bazı kim, yola çıkış amacımız oldukça iyi niyetli iken, haksız
kişisel bilgilerini güvenli olduğundan emin olmadıkları olarak eleştiriye tabi tutulan düzenlememizi de yine
6
toplumun tüm kesimleri ile bir araya gelerek, varsa nin desteklenmesine yönelik usul-esasları belirleyerek
eksiklikleri ve yanlış anlamaya açık hükümlerinin de- uygulamak da Bakanlığımıza Elektronik Haberleşme
ğiştirilmesine yönelik de çalışılmaktadır. Kanunu ile verilmiş bir görevdir.
STANDARD- Ulaştırma Bakanlığının bilişime STANDARD- Türk Bilişim Sektörü, dünya ile
karşılaştırınca nasıl bir konumda?
dair görev ve yetkileri nelerdir? Nasıl yapılan-
mıştır? - Türkiye’de bilgi ve iletişim sektöründeki rekabetin te-
melleri, mobil işletmecilere verilen lisanslarla atılmıştır.
- Ulaştırma Bakanlığının bilgi ve iletişime yönelik gö-
Mobil sektörde 3 ayrı özel işletmeciye lisanslar veril-
revleri, özetle; bu sektörde alt yapı, şebeke ve hiz-
dikten sonra bir dizi ikincil düzenlemelerle bu alandaki
metlerin; teknik, ekonomik ve sosyal ihtiyaçlara,
gelişimin önündeki engellerin kaldırılması sağlanmıştır.
kamu yararına ve millî güvenlik amaçlarına uygun ola-
rak kurulması, geliştirilmesi ve birbirlerini tamamlayıcı Türkiye’deki sabit iletişim altyapısı ise yakın bir tarihe
şekilde yürütülmesini sağlamaya yönelik politikaları kadar tekel dönemi içerisinde gelişimini sürdürmüştür.
belirlemek ve cihaz sanayinin gelişmesine ilişkin politi- 2003 yılı sonunda 406 sayılı Kanun ile öngörülen tekel
kaların oluşumuna ve elektronik haberleşme cihazları döneminin sona ermesi ile birlikte Türkiye’de iletişim
bakımından yerli üretimi özendirici tedbirleri almaya sektöründe alternatif işletmecilerin yetkilendirilmesine
yönelik politikaları belirlemeye katkıda bulunmak ve yönelik süreç hız kazanmıştır.
özel sektörün ve işletmecilerin ekonomik bulmaya-
Böylece gerek hizmet gerekse altyapı temelinde reka-
rak gitmedikleri yerleşim birimlerine, sayısal uçurumu
betin önü açılmaya çalışılmıştır.
yok edecek şekilde, Evrensel Hizmet kapsamında ül-
kenin her köşesine gelişmiş teknoloji ve hizmetlerin Ülkemizdeki telekomünikasyon sektöründe oluşan
götürülmesini sağlayacak düzenlemeler yapmak ve serbestleşme ile birlikte bu alanda yapılan düzenle-
projeler geliştirilmesi olarak özetlenebilir. Bunların yanı me ve faaliyetlerden önemli olanları aşağıdaki tabloda
sıra sektöre yönelik araştırma-geliştirme faaliyetleri- verilmektedir.
7 EYLÜL 2011
g) Uzayda 3 adet uydumuz vardır.
Nisan-1998 GSM900 Lisanları verildi.
4502 sayılı Kanun yürürlüğe girdi. Sektörde politika
h) 27 kurum ve yaklaşık 270 adet elektronik hizmet
belirleme (Bakanlık) ve düzenleme (o günkü adıyla
Ocak-2000 Telekomünikasyon Kurumu) konularının ayrı kurumlar e-devlet kapısından sunulmaktadır.
tarafından yapılması sağlandı. Tüm telekomünikasyon
hizmetleri için lisans yolu açıldı.
i) Kablo TV altyapısı üzerinden daha önce sadece
Ekim-2000 GSM1800 Lisansları verildi.
analog TV yayınları iletilmekte iken, şimdi sayısal
Internet Servis Sağlayıcılığı, Uydu Platform ve Uydu
Mart-2002 Telefon Lisansları verildi. yayın da yapılmaktadır.
Aralık-2003
Türk Telekom’un sabit altyapı tekeli sona erdi.
j) 3G ile birlikte, her GSM şirketine 500 Ar-Ge
Telekomünikasyon Sektöründe Kişisel Bilgilerin
Şubat-2004
İşlenmesi Ve Gizliliğin Korunması Hakkında Yönetme- mühendisi çalıştırma zorunluluğu getirilmiş ve bu
lik yayınlandı.
yükümlüğün ilk olumlu sonuçları alınmış ve GSM
Mayıs-2004
Uzak Mesafe Telefon Lisansları (UMTH) verildi.
işletmecilerinin Araştırma ve Geliştirme faaliyetleri
Aralık-2004
Tüketici Hakları Yönetmeliği yayınlandı.
artmıştır.
Mart-2005 Hizmet Kalitesi Yönetmeliği yayınlandı.
Haziran-2005 Evrensel Hizmet Kanunu yürürlüğe girdi. k) Evrensel Hizmet kapsamında;
Temmuz-2005 Yerel Ağın Paylaşım Tebliği yürürlüğe girdi. - 21.000 adet okula Bilgi Teknolojileri Sınıfı kuruldu.
Kasım-2005 Türk Telekom’un Özelleşmesi gerçekleşti.
- 1.333 adet okula Bilgisayar Destekli Fen Labora-
Mart-2006 Altyapı Sağlayıcılığı Lisansları verildi.
tuvarı kuruldu.
Şubat-2007
Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği yayınlandı.
5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların - 1.850 adet Kamu İnternet Erişim Merkezi (KİEM)
Mayıs-2007
Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla
kuruldu.
Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” yürürlüğe girdi.
Kasım-2008 Mobil Numara Taşınabilirliği uygulaması başladı. - Telefon altyapısı olmayan köylere uydu üzerinden
Kasım-2008 5809 Sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu yayınlandı. telefon hizmeti götürüldü.
Kasım-2008 3N Lisansları İhalesi yapıldı.
- İnternet Altyapısı olmayan okulların altyapı kurulu-
Aralık-2008 e-Devlet Kapısı hizmete açıldı.
munu tamamlandı.
Nisan-2009 IMT-2000/UMTS imtiyaz sözleşmeleri  imzalandı.
- Kızılay’ın 27 adet biriminin acil iletişim ihtiyacı için
AB müktesebatına uyumlu yeni yetkilendirme rejimi
Mayıs-2009
uygulanmaya başladı. uydu terminalleri ihtiyaçları karşılandı.
Bugün itibarıyla ülkemizdeki bilgi ve iletişim sektörüne - 90.000 adet Yazarlık Yazılımı alımı yapılarak Milli
ait temel göstergelerimiz konusunda aşağıdaki bilgileri Eğitim Bakanlığına teslim edildi.
sizlerle paylaşmak isterim :
- Tüm okulların internet erişim ücretleri karşılandı.
a) Bilgi ve iletişim teknolojileri pazarı 33 milyar dolara
Bu sektörde bugüne kadar gerçekleştirilen düzen-
ulaşmıştır. leme ve projeleri dikkate aldığımızda ve bilgi iletişim
göstergelerini dikkate aldığımızda; ülkemizde yapılan-
b) Mobil Sektörde rekabetin artması sonucunda
ların oldukça önemli gelişmeler olduğu söylenebilir.
sektörde 3 adet GSM işletmecisi ile birlikte mobil
Bu gelişmeler dünyayla da kıyaslandığında önemli bir
abone sayısı 64 milyona çıkmıştır.
noktaya geldiğimizi söyleyebilirim. “Bu nokta yeterli
midir?” diye sorarsanız, elbette ki yeterli değildir. Bu-
c) Sabit abone sayısı 16 milyon seviyelerindedir.
nun bilincinde olarak önümüze iddialı hedefler koyduk
d) Geniş bant erişim yaklaşık 10 milyona ulaşmıştır. ve çalışmalarımıza başladık.
e) Ülkemiz, 40 milyon İnternet Kullanıcı Sayısı ile STANDARD- Bilişim güvenliği, bilişimde etik, bu
alanda son derece önemli konular. Bu konudaki
dünyada 12’inci sıraya, Avrupa’da 5’inci sıraya
görüşlerinizi öğrenebilir miyim?
yükselmiştir.
- Bu sektörün etik kuralların, toplum ve insan yaşa-
f) Bilgi ve İletişim Sektöründeki verilen lisans sayısı mının etik kurallarından farkı olmaması gerektiğini dü-
516’ya, yetkilendirilen işletmeci sayısı 322’e şünüyorum. Esasen bir toplumda veya bir yerleşim
ulaşmıştır. yerinde geçerli etik kurallar ne ise bu sektörde de aynı
8
şeylerin geçerli olduğunu düşünüyorum. Örnek ver- mıştır. Bu dönüşümde devletin ve özel sektörün tüm
mek gerekirse, kişilerin özel bilgilerinin izinleri olmadan kesimlerine bazı görevler verilmiştir. Ancak bu dönü-
kullanılması nasıl ki sosyal yaşamda geçerli bir kural şüm çalışmalarının temelini elbette ki bilgi ve iletişim
ise bilgi ve iletişim sektörü ve özellikle de internette ki- teknolojileri ve bunlara ait altyapının kurulması ve kur-
şisel bilgilerin izinleri olmadan kullanılması ve yayılma- durulması oluşturmaktadır.
sı o derece geçerli bir kuraldır. Sosyal yaşamda birisi
Bilgi toplumuna dönüşüm vizyonumuz bu çalışmalar-
veya bir toplum hakkında iftira atmak, istismar etmek,
da; “Bilim ve teknoloji üretiminde odak noktası haline
emeğinin çalınması, gerçeğe aykırı söz söylemek her-
gelmiş, bilgi ve teknolojiyi etkin bir araç olarak kulla-
kesin kınaması ve reddetmesi gereken bir davranış
nan, bilgiye dayalı karar alma süreçleriyle daha fazla
tarzı ise internette de iftira atmak, istismar etmek, ger-
değer üreten, küresel rekabette başarılı ve refah düze-
çeğe aykırı söz söylemek toplum olarak reddetmemiz
yi yüksek bir ülke olmak” şeklinde belirlenmiştir.
gereken ve yapanlara itibar etmememiz gereken bir
davranış tarzı olmalıdır. Bu zaten herhangi bir düzen- Bu vizyona göre, bilgi ve teknoloji alanındaki geliş-
leme konulmazsa da toplum yaşamında böyledir ve melerin etkin bir şekilde kullanımı temel hedeftir. Bilgi
geçerli kurallardır. Ancak, bilgi ve iletişim sektörü ile İletişim Teknolojilerinin (BİT) kullanımının artırılması ise
internette bu tür davranışları yapan bir kesim bireyin, hem bilginin bulunduğu fiziksel ortamların geliştirilmesi
toplumun diğer kesimlerini mağdur etmesinin, istis- ve hem de bu ortamlara ulaşımı hızlı ve güvenilir bir
mar etmesinin ve emeğine saygısızlık edip ticari eti- şekilde sağlamak amacıyla kullanılacak teknolojilerin
ğe de aykırı bir şekilde davranmasının önüne geçmek geliştirilmesi sonucunu doğurmaktadır.
gerekir. Bu yönde dünyadaki tüm ülkelerin büyük bir
Ülkemizde yaşanan değişimi ve dönüşümü daha iyi
konsensüsle üzerinde anlaştığı bir takım düzenleme-
izah edebilmek açısından bazı önemli bulduğum ge-
leri mevcuttur. İşte ülkemizde yapılan düzenlemeler de
lişmeleri sizlerle paylaşmak istiyorum.
dünyada da yapılan ve geçerli olan evrensel düzen-
lemelerden farklı değildir. Bu düzenlemeler yapılırken, Analog sistemlerden Sayısal sistemlere dönüşüm ça-
ifade özgürlüğü ve kişi hak ve özgürlüklerinin de za- lışmaları neticesinde, analog sistemlerin yapısı gereği
rar görmemesi, temel aldığımız en önemli kriterlerden oluşan engeller önemli ölçüde ortadan kalkmıştır. Bu
birisidir. Bu nedenle her yaptığımız düzenlemeyi, bu nedenle de sayısallaşma, bu sektörde en önemli kilo-
kriterlere ve dünyadaki düzenlemelere ve özellikle de metre taşlarından birisidir.
Avrupa’da yapılan düzenlemelere paralel olarak yap-
Bundan sonraki süreçte en önemli dönüm noktaları
maktayız.
da internetin geliştirilmesi, mobil haberleşme sistem-
STANDARD- Bir Bilgi Toplumu Projeniz var. Bu lerinin yaygınlaştırılması ve geniş bant erişim altyapılarının
proje hakkında bilgi verebilir misiniz? kurulması olmuştur.
- Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüşüm çalışmaları Analog teknolojiden sayısal teknolojiye bu geçiş, hiz-
Devlet Planlama Teşkilatı koordinasyonunda başlatıl- metlerin sunulduğu teknolojiler arasındaki sınırları kal-
9 EYLÜL 2011