eskişehir osmangazi üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü eğitim bilimleri anabilim dalı eğitim y

133 Pages·2017·2.38 MB·Turkish

by  Şule Betül

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI
EĞİTİM YÖNETİMİ BİLİM DALI
ÖĞRETMENLERİN ÖRGÜTSEL DESTEK ALGILARI İLE
ÖRGÜTSEL BAĞLILIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ
Elif İLİŞEN
Yüksek Lisans Tezi
Eskişehir, 2017
E
L
I İ Kİ
R
Ş
A İ
L L
GI İ İ
K
L
A A
K D
N
E I
T S
S A
E R
D A
L I
E R
S A
T L
Ü K
G I
L
R
I
Ö L
N Ğ
A
İ
R B
E L
L E
N S
E T
M Ü
T G
E R
R Ö
Ğ
Ö

N
E
Ş
İ
L
İ
f
i
l
E
7
1
0
2
ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI
EĞİTİM YÖNETİMİ BİLİM DALI
ÖĞRETMENLERİN ÖRGÜTSEL DESTEK ALGILARI İLE
ÖRGÜTSEL BAĞLILIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ
Elif İLİŞEN
Yüksek Lisans Tezi
Danışman: Yrd. Doç. Dr. Semra KIRANLI GÜNGÖR
Eskişehir, 2017
ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
“Elif İLİŞEN” tarafından hazırlanan “ÖĞRETMENLERİN ÖRGÜTSEL
DESTEK ALGILARI İLE ÖRGÜTSEL BAĞLILIKLARI ARASINDAKİ
İLİŞKİ” başlıklı bu çalışma, 28/04/2017 tarihinde Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nin ilgili maddesi uyarınca yapılan Tez
Savunma Sınavı sonucunda başarılı bulunarak, jürimiz tarafından Yüksek Lisans Tezi
olarak kabul edilmiştir.
Görevi Ünvanı ve Adı-Soyadı İmza
Jüri Başkanı Doç. Dr. Abdurrahman ILGAN ………………..
Danışman Yrd. Doç. Dr. Semra KIRANLI GÜNGÖR ………………..
Üye Yrd. Doç. Dr. Emre EV ÇİMEN ………………..
Üye Yrd. Doç. Dr. Mikail YALÇIN ………………..
Üye Yrd. Doç. Dr. Hamit ÖZEN ………………..

ENSTİTÜ ONAYI
28/04/2017

Doç. Dr. Eyüp ARTVİNLİ
Enstitü Müdürü
ETİK İLKE VE KURALLARA UYGUNLUK BEYANNAMESİ
Bu tezin bizzat tarafımdan hazırlanan, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmamın
tüm aşamalarında (hazırlık, veri toplama, analiz, bilgilerin sunumu ve raporlaştırma vb.)
bilimsel etik ilke ve kurallara uygun olarak hareket ettiğimi; bu çalışma kapsamında
elde edilmeyen tüm veri, bilgi vb. için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara çalışmanın
kaynakçasında yer verdiğimi; bu çalışmanın Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
tarafından kullanılan “Bilimsel İntihal Tespit Programıyla tarandığını” ve hiçbir “intihal
içermediğini” beyan ederim. Herhangi bir zamanda, herhangi bir biçimde bu
çalışmamla ilgili yukarıdaki beyanıma aykırı bir durumun saptanması halinde, ortaya
çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.

Elif İLİŞEN
IV

Teşekkür
Çalışmamın her aşamasında desteğini ve ilgisini esirgemeyen, değerli tez
danışmanım kıymetli hocam Yrd. Doç. Dr. Semra KIRANLI GÜNGÖR’e emeklerinden
dolayı çok teşekkür ederim. Sayın jüri başkanına ve jüri üyelerine teşekkür ederim.
Var olduğum şu noktada tüm eğitim hayatım boyunca beni yetiştiren, sahip
olduğum tüm bilgi ve birikimlerimde emeği ve katkısı olan tüm öğretmenlerime
saygılarımı sunarım.
Her daim sonsuz sevgi ve desteklerini hissettiren kardeşlerime; karakterimin
mimarı olan sevgili anneme ve babama; tez yazım sürecinde serzenişlerime göğüs
gererek sabırla beni teskin eden arkadaşlarıma çok teşekkür ederim.
Bu süreçte zaman zaman ilgi ve sevgimden mahrum kalan evlatlarım Efe, Cemre
ve Merve’ye ve yıllardır elimi hiç bırakmayan, her zaman desteğini ve büyük sevgisini
esirgemeden yanımda olan sevgili eşim Ayhan’a sevgilerimi sunar teşekkür ederim.

Elif İLİŞEN
V

Özet
Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki
Elif İLİŞEN
Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Nisan, 2017
Danışman: Yrd. Doç. Dr. Semra KIRANLI GÜNGÖR
Amaç: Araştırmanın amacı öğretmenlerin örgütsel destek algıları ile örgütsel
bağlılıkları arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır.
Yöntem: Çalışmanın örneklemini tesadüfi örnekleme yöntemiyle ulaşılan 521
öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak iki anket kullanılmıştır.
Verilerin analizinde, tanımlayıcı istatistikler, faktör yükleri, varyans açıklamaları
yapılmıştır. Normal dağılıma uygunluk testi için Kolmogorov-Smirnov; bağımsız iki
örneklem için Mann-Whitney U; ikiden fazla bağımsız örneklem için Kruskal-Wallis H
testi kullanılmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkileri saptamak için Spearman Korelasyon;
örgütsel desteğin örgütsel bağlılığın yordayıcısı olup olmadığını saptamak için
regresyon analizi yapılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya 265 kadın 256 erkek öğretmen katılmıştır. Öğretmenlerin
algıladıkları örgütsel destek cinsiyet, okul türü, branş, kıdem ve yaş değişkenlerine
göre; örgütsel bağlılık düzeyi cinsiyet, okul türü, kıdem, kurum görev süresi ve yaş
değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır.
Örgütsel destek algısı il örgütsel bağlılık anlamlı düzeyde ve pozitif yönde
ilişkilidir. Öğretimsel destek, yönetsel destek ve adalet değişkenleri öğretmenlerin
örgütsel bağlılığının yordayıcısı olduğu belirlenmiştir.
Sonuç ve Tartışma: Örgütsel destek algısı tüm alt boyutlarıyla örgütsel bağlılık
üzerinde belirleyicilik özelliğine sahiptir. Alanyazın incelendiğinde örgütsel destek
algısı ile örgütsel bağlılık arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu; örgütsel
VI

destek algısı örgütsel bağlılığı arttırdığı görülmektedir (Havaei, Dahinten ve Macphee,
2013; Gürbüz 2012; Benlioğlu ve Atanur Başkan, 2014; Lee ve Peccei, 2007; Kaplan,
2010).
Anahtar kelimeler: Örgütsel destek algısı, örgütsel bağlılık, nicel analiz
yöntemleri, öğretmenler.
VII

Abstract
The Relationship Between Teachers’ Organizational Support Perceptions and
Organizational Commitment
Elif İLİŞEN
Department of Educational Administration
Eskisehir Osmangazi University Institute of Educational Sciences
April, 2017
Advisor: Assistant Prof. Dr. Semra KIRANLI GÜNGÖR
Purpose: The purpose of this research to investigate the relationship between
teachers’ organizational support perceptions and organizational commitment.
Method: The sample of the study is composed of 521 teachers reached by
random sampling method. Two questionnaires were used as data collection tool.
In the analysis of the data, descriptive statistics, factor loadings, variance
explanations were made. Kolmogorov-Smirnov for normal distribution compliance test;
Mann-Whitney U for two independent samples; Kruskal-Wallis H test was used for
more than two independent samples. A regression analysis was conducted to determine
whether organizational commitment is predictive of organizational commitment and
spearman correlation was conducted to determine relationships between scales.
Results: 265 female and 256 male teachers participated in the study.
According to gender, school type, branch, seniority and age variables, organizational
support perceived by teachers is as follows; Organizational commitment level is
significantly different according to gender, school type, seniority, duration of
institutional work and age.
Organizational support perception is associated with organizational
commitment at a significant level and positively. Educational support, managerial
VIII

support and justice variables were found to be predictive of teachers' organizational
commitment.
Conclusion and Discussion: Organizational support perception has
determinative properties on organizational commitment with all its sub-dimensions.
When the literature is examined, there is a significant positive correlation between
organizational support perception and organizational commitment; Organizational
support perception seems to increase organizational commitment (Havaei, Dahinten ve
Macphee, 2013; Gürbüz 2012; Benlioğlu ve Atanur Başkan, 2014; Lee ve Peccei, 2007;
Kaplan, 2010).
Key words: Organizational support perception, organizational commitment,
qualitative analysis methods, teachers.