ERİNÇ YELDAN-ADD 2023 Sempozyumu-Nisan 2018

21 Pages·2017·3 MB·Turkish

by  Ebru Voyvoda

TÜRKİYE İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİR
BÜYÜME VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE
MÜCADELE ÖNERİLERİ

Prof Dr. A. Erinç Yeldan

Bilkent Üniversitesi
Yerküremizin yüzey ısısı artıyor….
2 °C patikasına ulaşmak için daha kararlı teknolojik
inovasyon, yatırımlar & kurumsal tasarımlar gerekiyor
COP21 – Paris Sonrası Gezegenimiz

40
Trend post-COP 21
36
Energy efficiency
32 Fuel & technology
switching in end-uses
t 28 17.9 Gt Renewables
G
Nuclear
24 CCS
2 °C Scenario
Other
20
16
2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040
Türkiye’de Durum
Türkiye’nin toplam sera gazı emisyonları 1990-2014 arasında %114
arttı ve 468 Mton CO2e’ye ulaştı.
Kişi başına düşen sera gazı emisyonları (CO2 eşdeğeri) ise %55
arttı ve 6.1 ton oldu
.
500.0(cid:9)
Türkiye’nin Sektörel Sera Gazı Emisyonları 1990-2014
(milyon ton CO2 eşdeğeri.)
450.0(cid:9)
Hanehalkı Atık Tarımsal Prosesler
Sınai Prosesler Enerji
400.0(cid:9)
350.0(cid:9)
300.0(cid:9)
250.0(cid:9)
200.0(cid:9)
150.0(cid:9)
100.0(cid:9)
50.0(cid:9)
0.0(cid:9)
1990(cid:9)1991(cid:9)1992(cid:9)1993(cid:9)1994(cid:9)1995(cid:9)1996(cid:9)1997(cid:9)1998(cid:9)1999(cid:9)2000(cid:9)2001(cid:9)2002(cid:9)2003(cid:9)2004(cid:9)2005(cid:9)2006(cid:9)2007(cid:9)2008(cid:9)2009(cid:9)2010(cid:9)2011(cid:9)2012(cid:9)2013(cid:9)2014(cid:9)
TÜRKİYE İÇİN DÜŞÜK KARBONLU KALKINMA
YOLLARI VE ÖNCELİKLERİ

Türkiye’nin Karbon Patikası: Gözlemler

Türkiye’de CO2 eşdeğeri sera gazı emisyonlarındaki artış ile GSYH büyümesi arasında çok yakın bir ilişki var; OECD
ülkelerinde gözlenen ayrışma henüz gerçekleşmiş değil.

GSYH ve Sera Gazı Emisyonlarındaki Değişimler

Macroeconomics of Climate Change in a
Dualistic Economy
Sevil Acar, Ebru Voyvoda, Erinç Yeldan

Türkiye;

Bölgesel olarak farklılıklar gösteren bir ülke
• sanayinin yapısı
• işgücünün özellikleri ve çalışma koşulları
• enerji talebi
• enerji arzı
Bölgesel kalkınma politikalarının çevre etkisi (örneğin; politikaların iklim değişikliğine
uyum / azaltım yönü eksik)
Diğer gelişmekte olan ülkelerle benzerlikler var – ama daha iyi bir iklim politikası
yürütülebilir (INDC, vs.)

Özetle; kalkınma nasıl bölgesel olarak düşünülüyorsa enerji ve çevre politikaları da
bölgesel / yerel olarak planlanmalı.
Dualité kavramı

Türkiye, gelişmekte olan ve yükselen bir piyasa ekonomisi olarak ikili bir yapı (dualité)
sergilemektedir.

• bir yanda yüksek gelire ulaşma yolunda “orta/yüksek gelirli Türkiye”
• diğer yanda yoksulluk tuzağından çıkış ve ivmelenme arayışı içinde bulunan “yoksul Türkiye”

bu ikili yapının ana unsurlarını oluşturmaktadır.

Sürekli olarak birbirini besleyen ve “yoksul Türkiye’yi” kalıcı olarak yoksulluk tuzağına hapseden
söz konusu dualité, Türkiye bütününde bir yandan bölgesel eşitsizlik ve parçalanmış /
enformalleştirilmiş bir sanayi ve işgücü yapısı yaratırken, bir yandan da çevresel tahribat
ve iklim değişikliği ile mücadeleye yönelik politikaların etkin olamamasına yol açmaktadır.

“Yüksek gelirli Türkiye”, vergi yükleri ve çevresel denetim yükümlülüklerinden kaynaklanan
maliyetlerini “yoksul Türkiye”ye kaydırarak, yoksulluğun ve enformalleşmenin yeniden üretildiği
çarpık bir kentleşme ve istikrarsız bir büyüme süreci yaratmaktadır.
Bu çalışmanın odak noktasını ,

Türkiye ekonomisindeki ikili yapı ve dinamikleri göz
önünde bulundurularak kurgulanan

bölgesel ve dinamik nitelikli bir genel denge modeli
aracılığıyla,

ulusal ekonominin bütününü gözeten makroekonomik
kalkınma politikalarını bölgesel düzeyde tasarlayan ve
iklim değişikliği ile mücadeleyi amaçlayan politikaların
analizi oluşturmaktadır.