ephesos antik kenti nekropollerindeki roma imparatorluk dönemi mezar tipleri PDF
Preview ephesos antik kenti nekropollerindeki roma imparatorluk dönemi mezar tipleri
T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ARKEOLOJİ ANABİLİM DALI ARK-YL-2014-0005 EPHESOS ANTİK KENTİ NEKROPOLLERİNDEKİ ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ MEZAR TİPLERİ HAZIRLAYAN Ramazan YAZICI TEZ DANIŞMANI Prof. Dr. Aslı SARAÇOĞLU AYDIN- 2014 T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ARKEOLOJİ ANABİLİM DALI ARK-YL-2014-0005 EPHESOS ANTİK KENTİ NEKROPOLLERİNDEKİ ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ MEZAR TİPLERİ HAZIRLAYAN Ramazan YAZICI TEZ DANIŞMANI Prof. Dr. Aslı SARAÇOĞLU AYDIN- 2014 Bu tezde görsel, işitsel ve yazılı biçimde sunulan tüm bilgi ve sonuçların akademik ve etik kurallara uyularak tarafımdan elde edildiğini, tez içinde yer alan ancak bu çalışmaya özgü olmayan tüm sonuç ve bilgileri tezde kaynak göstererek belirttiğimi beyan ederim. Adı Soyadı : Ramazan Yazıcı İmza : i YAZAR ADI-SOYADI: Ramazan YAZICI BAŞLIK: EPHESOS ANTİK KENTİ NEKROPOLLERİNDEKİ ROMA DÖNEMİ MEZAR TİPLERİ ÖZET Ephesos antik kenti Arkaik Dönem’den Geç Antik Döneme kadar olan süreçte denize kıyısı olan bir liman şehri konumu ile ticari, kültürel ve sosyal yönden öncelikli bir yere sahip olmuştur. Ephesos kentinin mimari, sosyal ve sanatsal anlamda gösterdiği gelişmeler bugün kazılar ışığında değerlendirilmektedir. Ephesos antik kentinin sosyal ve kültürel yaşamın izlerine kentin nekropol alanlarında yapılan arkeolojik kazılar ve yüzey araştırmaları sonucunda elde edilen bilgiler ışık tutmaktadır. Böylece bölgenin sosyal yapısının yanı sıra dinsel inanç sisteminde çözümlenmesinde oldukça yardımcı alanlar haline gelmektedir. Ephesos antik kenti nekropol alanlarındaki ölü gömme adetleri ve mezar tipolojisinin yapılması gerekliliğinden yola çıkarak tezimizde Roma Dönemi’nde Ephesos nekropol alanlarının belirlenip ve bu alanlarda görülen mezar tipleri ele alınmıştır. Dönem sınırlamasının nedeni de elde edilen verilerin çoğunun Roma İmparatorluk Dönemi’ne ait olması ve benzer birçok kentteki bu döneme ait mezar tiplerinin ayırt edilebilmesidir. Çalışmada Ephesos Nekropolleri’ndeki Roma İmparatorluk Dönemi mezar tipolojisinin yapılabilmesi için önce nekropol alanlarının yerlerinin belirlenmeye çalışılmış ve bu alanlarda yapılmış çalışmaların sonuçları incelenmiştir. Tespit edilen mezar tiplerinden yola çıkarak mezar tipolojileri belirlenerek başlıklar altında toplanmış ve daha sonra Ephesos Nekropol alanlarındaki Roma İmparatorluk Dönemi içerisinde nasıl bir tipolojik dağılım ve gelişim gösterdiği saptanmıştır. Bu çalışmalar sırasında kentin nekropol alanlarındaki yapılan araştırmalar ışığında belirlenen malzemeler ile ayrıntılı ya da genel içerikli tüm yayınlar taranarak kapsamlı bir literatür çalışması yapılmıştır. ANAHTAR SÖZCÜKLER Arkeoloji, Anadolu, Ephesos, Nekropolis, Roma İmparatorluk Dönemi ii NAME: Ramazan YAZICI TITEL: DIE KLASSIFIZIERUNG DER ROMISCHEN GRABTYPEN IN DEN NEKROPOLEN VON EPHESOS ZUSAMMENFASSUNG Als eine Küsten- und Hafenstadt ist das Wachstum von Ephesos durch ihre regionale und überregionale Handelsbeziehungen, die von der archaischen Epoche bis zur Spätantike reichen, bereits bekannt. Die städtische Entwicklung allseits in Ephesos wird archäologisch geforscht. Die Kentnisse über die Stadtentwicklung werden auch durch die Ausgrabungen sowie Surveys gewonnen, die in Nekropolen durchgeführt werden. Diese Untersuchungen in den Nekropolen helfen auch zur Beleuchtung der sozialen Struktur und Religion der antiken Stadt, Ephesos. Eine Untersuchung der Grabsitten und Typologie der Gräber von Ephesos in der römischen Kaiserzeit bietet eine Notwendigkeit. Daher besteht das Ziel dieser Arbeit darin die Definition der römischen Nekropole und deren Grabtypen zu bestimmen. Meine Arbeit fasst zeitlich die römischen Kaiserzeit um, da die Informationen überwiegend aus den römischen Gräbern zu gewinnen sind und viele Städte darüber eine gute Vergleichsmöglichkeit anbieten. Für eine Definition der römischen Grabtypen sollte zuerst die Nekropolenbereiche festgestellt und die Ergebnisse früherer Forschungen durchgearbeitet werden. Danach wurden die Grabbauten klassifiziert, die sich auf verschiedenen Grabtypen basieren. Schließlich wurde die Verteilung und die Entwicklung der Grabtypen während der römischen Kaiserzeit festgestellt. Dabei wurde alle diesbezügliche Literatur recherchiert und das Fundmaterial aus den Veröffentlichungen, die sich auf ältere Forschungen basieren, wurde ausgewertet. SCHLÜSSELWÖRTER Archäologie, Anatolien, Ephesos, Nekropole, Römische Kaiserzeit. iii ÖNSÖZ Ephesos antik kentindeki Roma İmparatorluk Dönemi mezarları ve mezar tiplerinin anlatıldığı bu çalışma, mesleki yaşamımın başlangıcından itibaren ilgimi çekmiştir. 2008 yılından günümüze kadar Doç. Dr. Sabine Ladstätter başkanlığında devam eden Ephesos antik kenti kazı ve araştırmalarında görev almam nedeniyle böyle bir çalışmayı gerçekleştirmeyi istedim. Bu amaç doğrultusunda 2010 yılından itibaren Prof. Dr. Martin Steskal başkanlığında devam eden Liman Nekropolü yüzey araştırmaları projesinde görev aldım. Proje kapsamında Nekropole ait tüm mezarların envanterlenmesinde, tespit edilmesinde, fotoğraflanmasında ve belgelenmesinde görev almam benim için büyük bir şans olmuştur. Bu sebeple, Ephesos antik kenti kazı ve araştırmaları başkanı Doç. Dr. Sabine Ladstätter ve Prof. Dr. Martin Steskal’a minnettarım. Ephesos antik kenti kazılarında görev alan arkadaşlarım Arkeolog Kadriye Güler’e, Arkeolog Zeynep Yılmaz ve Arkeolog Filiz Öztürk’e teşekkür ederim. Müze çalışmaları kapsamındaki yardımlarından dolayı Uzman Arkeolog Esra Bideci’ye ve diğer müze uzmanlarına ayrıca teşekkür etmek isterim. Tez çalışması için beni teşvik eden ve tezin oluşumunda ilk günden itibaren yardımları ve düşünceleriyle yol gösteren danışman hocam Prof. Dr. Aslı Saraçoğlu’na ve Dr. Murat Çekilmez hocama tezin yazım kısmındaki yardımları nedeniyle Gülseren Alkış’a ve mesleki hayatım boyunca benden desteğini esirgemeyen aileme teşekkür ederim. iv İÇİNDEKİLER ÖZET............................................................................................................................ i ABSTRACT ............................................................................................................... iii ÖNSÖZ ....................................................................................................................... iv İÇİNDEKİLER ........................................................................................................... v TABLOLAR LİSTESİ .............................................................................................. vii LEVHALAR LİSTESİ............................................................................................. viii KISALTMALAR LİSTESİ ....................................................................................... xi GİRİŞ .......................................................................................................................... 1 Amaç Yöntem ve Kapsam .......................................................................................... 3 BİRİNCİ BÖLÜM 1. TARİHÇE VE KENTTE YAPILAN ARAŞTIRMALAR ..................................... 5 İKİNCİ BÖLÜM 2. MEZAR KONTEKSTİ VE ÖLÜ GÖMME GELENEKLERİ ........................... 24 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 3. ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ MEZARLIK ALANLARI VE MEZAR TİPLERİ ................................................................................................................. 50 3.1. Panayır Dağı ve Çevresindeki Mezarlar ......................................................... 52 3.2. Bülbül Dağı ve Çevresindeki Mezarlar .......................................................... 63 3.3. Sarıkaya Mevki ve Çevresindeki Mezarlar .................................................... 64 3.4. Liman Nekropolü ve Çevresindeki Mezarlar .................................................. 67 3. 5. Yukarı şehir Çevresindeki Mezarlar ............................................................. 72 3.6. Ephesos Kenti İçindeki Mezarlar ................................................................... 73 3.6.1. Lukas'ın Mezarı .................................................................................... .74 3.6.2. Kuretler Caddesi Oktagon Mezarı ......................................................... 77 v 3.6.3. Celsus Mezar Anıtı....................................................................................78 SONUÇ VE ÖNERİLER .......................................................................................... 82 KAYNAKÇA ............................................................................................................. 86 TABLOLAR .............................................................................................................. 96 LEVHALAR ............................................................................................................. 98 ÖZGEÇMİŞ vi TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1: Ephesos Antik Kenti Kronolojik Nekropol Alanları................................88 Tablo 2: Ephesos Antik Kenti Nekropolleri ve Mezarları......................................89
Description:The list of books you might like
