Eleştiri ve Bilginin Gelişmesi PDF
Preview Eleştiri ve Bilginin Gelişmesi
e l e ş t i r i VE BİLGİNİN GELİŞM ESİ HAZIRLAYANLAR IMRE LAKATOS ALAN MUS GRAVE Nur Küçük çevirisiyle llÉZJ İTHAKİ > i t h a k i tri r O I— I- ^ w w w HH- s »s—.i* W < C/5 hin h -1- W X > > r N > & w r Z r > > a — c/3 O H O en < W sêz. i t h a k i ALAN MUSGRAVE 1940 doğumlu Yeni Zelandalı felsefeci, Lon- don School of Economics’te Sir Kari Popper’ın öğrencisi olarak eğitimini tamamladı. 1970’ten bu yana Otağa Üniversitesi’nde felsefe profesörüdür. Bilgi kuramı ile bilim felsefesi başlıca ilgi alanlarıdır. IMRE LAKATOS (1922-1974) Macar bilim ve matematik fel sefecisi, bilimsel araştırmalarda metot ve özellikle de ispat ve çürütme metotları üzerine görüşleriyle tanınmıştır. Bir başka önemli bilim felsefecisi ve dostu Feyerabend ile tartışmaları da sahayla ilgili tartışmaları derinden etkilemiştir. Imre Lakatos’un anısına 1986 yılından beri bilim felsefesi alanın da Lakatos Ödülü verilmektedir. Eleştiri ve Bilginin Gelişmesi Imre Lakatos, Alan Musgrave Orijinal Adı: Criticism and the Growth of Knowledge Ithaki Yayınlan - 1213 Yayın Koordinatörü: Tuğçe Nida Sevin Yayına Hazırlayan: Safiye Türker Kapak Tasarımı: Şükrü Karakoç Sayfa Düzeni ve Baskıya Hazırlık: B. Elif Balkın 1. Baskı, Mayıs 2017, İstanbul ISBN: 978-605-375-664-4 Sertifika No: 11407 © Cambridge University Press 1970 Türkçe çeviri © Nur Küçük, 2016 © ithaki, 2017 Yayıncının yazılı izni olmaksızın alıntı yapılamaz. ithaki™ Penguen Kitap-Kaset Bas. Yay. Paz. Tic. Ltd. Şti.’nin yan kuruluşudur. Caferağa Mah. Neşe Sok. 1907 Apt. No: 31 Moda, Kadıköy - İstanbul Tel: (0216) 348 36 97 Faks: (0216) 449 98 34 [email protected] - www.ithaki.com.tr — www.ilknokta.com Kapak, İç Baskı: Deniz Ofset Matbaacılık Gümüşsüyü Cad. Topkapı Çenter, Odin Iş Merkezi No: 403/2 Topkapı-lstanbul Tel: (0212) 613 30 06 - Faks: (0212) 613 51 97 Sertifika No: 29652 Hazırlayanlar Imre Lakatos, Alan Musgrave ELEŞTİRİ VE BİLGİNİN GELİŞMESİ Çeviren Nur Küçük ithokİ İÇİNDEKİLER 1) Keşif Mantığı mı Araştırma Psikolojisi mi?.............................................5 2) “Olağan Bilim’e Karşı..............................................................................37 3) Olağan Ve Devrimci Bilim Ayrımı Geçerli Midir?................................54 4) Olağan Bilim, Bilimsel Devrimler Ve Bilim Tarihi...............................67 5) Olağan Bilim ve Tehlikeleri.....................................................................70 6) Paradigmanın Doğası.............................................................................80 7) Yanlışlama ve Bilimsel Araştırma Programlarının Metodolojisi.......123 8) Uzman İçin Teselliler............................................................................247 9) Eleştiriler Üzerine Düşüncelerim.........................................................288 Keşif Mantığı mı Araştırma Psikolojisi mi?1 T H O M A S S. K U H N Pritıceton Üniversitesi Bu sayfalardaki amacım, Bilimsel Devrimlerin Yapısı adlı kita bımda anahatlarım verdiğim bilimsel gelişme görüşünü, başka- mmız Sir Kari Popper’ın iyi bilinen görüşleri ile karşılaştırmak.2 Karşılaştırmaların yararı konusunda Sir Kari Popper kadar iyim ser olmadığımdan, normalde böyle bir girişimi reddederdim. Üstelik o kadar uzun süre onun yapıtlarına hayranlık besledim ki, şimdi birdenbire eleştirel bakmaya başlamam kolay değil. Fakat bu sefer böyle bir girişimin gerekliliğine ikna oldum. Gö rüşlerimiz arasındaki ilişkinin özel ve çoğu zaman şaşırtıcı olan niteliklerini kitabımın yayımlanmasından iki buçuk yıl önce keşfetmeye başlamıştım. Bu ilişkiyi ve ona verilen birbirinden çok farklı tepkileri göz önüne alınca, görüşlerimizi disiplinli bir şekilde karşılaştırmanın kendine özgü bir aydınlanma üretebi leceğini düşünüyorum. İzninizle, neden böyle düşündüğümü açıklayayım. Aynı meselelere yöneldiğimizde, Sir Karl’ın bilim görüşü ile benimki neredeyse her seferinde hemen hemen aynıdır.3 İkimiz de, bilimsel araştırma ürünlerinin mantıksal yapısından ziyade, bilimsel bilginin kazanılmasını sağlayan dinamik süreçle ilgi leniyoruz. Bu yüzden, ikimiz de olguları ve aynı zamanda fiilî bilim yaşamının ruhunu meşru veriler olarak vurguluyor, bun ları bulmak için de çoğu zaman tarihe yöneliyoruz. Paylaşılan verilerin oluşturduğu bu havuzdan, birbirinin aynı birçok sonuç
The list of books you might like
