december 1992 33e jaargang nr. 1.januari 1993 ISSN0013-5895 Elektuur is een uitgave van: Uitgeversmij. Elektuur BV lineaire temperatuuropnemer .... 12-38 Bezoekadres: Peter Treekpoelstraat 2-4, Beek (L) Nauwkeurige temperatuur-naar-spanning-omzetter met goedkope sensor, Korrespondentie-adres: Postbus 75, 6190 AB Beek aktieve breedband-antenne .... 12-46 III Telefoon: 046·389444. Telex 56617. Fax 370161 Een laag ruisgetal en een flinke versterking gaan best samen Kantoortijden: 8.30-12.00 en 12.30-16.00 uur f/U-omzetter 12-48 Direkteur: M.M.J. Landman, Bourgognestr. 13, Van frekwentie naar gelijkspanning. Beek F.lekH.llHverschijnt deeerstevanelkemaand,behèlveIn,ull en flexibel MCS51-board . 12-52 augustus W83rtn OCl\dubbelnummer VefschlJnl. dehaJfgeleiderglds. Een controller systeem met experimenteer-print aan boord. Onder oenaam [lektor wordl Elekt\IUI ook tlIlgege ven inGrOOI e"Uf\nr..ë, DUitsland,Fr&nknjk,Portugal.S!)l!injll, ttaho,Grlskenl,m<t, 1.2-GHz·universeeltelier - deel 2 12-58 ZUwSeAde..nC,anaFdinaland, Indl8 (Engels), Paklsta" l[ng815), Isr;aël en Oe op- en inbouwen de testprocedures. Elektuur-databank: elektronische kerstboom, 12·66 24 uur per dag beschikbaar rbebatve op Lichtende elektronica voor de donkere dagen maandagmiddag tussen 12.30 en 16.00 h) voor informatie en bestellingen via computer, modem instelbaar hoogdoorlaatfilter 12·71 en telefoon (Viditet-svsteem 1200175 baud). Tel.: Filter met variabel kantelpunt. 046-371850 ( the cutrent amp - deel 2 12-72 Internationaal hoofdredakteurf Oe praktische konstruktie van deze eindversterker. chef ontwerp: ing, K.S.M. Walraven Hoofdredakteur: P,E.L, Kersemakers bc diashow-master - deel 4 . 12-82 Redaktie: Oe test van de rnain-unit en de beschrijving van de software. ing. P.H.M. Baggen leindred.), ing. H.D. Lubben, kanttekeningen 12-89 ing. j,P,M. Steeman, J.E van Rooi], GAL-programmer-software voor Amiga - ontwikkel-pakket voor B.M.P. Romijn bc., ing. A.C.M. Pfennings 8052/8032. Ontwerpafdeling/laboratorium: ing. A.A.J.N. Giesber ts. Ir. LF.H. Lemmens, ing, A.M,j, Bietjens. ing. P,J. Ruiters, ï - - - ing. L.J.M. Pijpers , , Redaktiesekretariaal: M. Pardo. H.M.J. Wilmes , register-adressen Dokumentatie: P.J.H,G, Hogenboom , computers 36 Techn. illustraties: L.M. Martin , 8x535 I Fotografie: j.M,A, Peters Vormgeving/cover: CH. Gultkers Abonnementen: Th.H. Dewitte Jaarabonnement: Getallen worden bexadecrmaal weergegeven tenzij anders vermeld. Nederland f 85,-; België Bfrs 1750; , register gewijzigd t.o.v of toegevoegd aan de registers van de 80C51 buitenland f 116,- studie-abonnement f 68,- IBfrs 14001 Eenabonl)emem kan op leder gewenst tndstrp Ingaan en syrnbol descupnon direct bll·addresslsrmbol reset loopt automatisch door. tenzij het 2 mtltlndel' VOOldevervat- address bil7 blt6 bitS bit4 blt3 blt2 bitl bitO vaáre datum schrittahjkISol>gezegd. Desnelste en goedk.oopste mëmër cm een nieuw abonnement op tegeven ISdie viade ACC accumulator EO E7 E6 E5 E4 E3 E2 El EO 00 Ir' antwoordkaart drt brec. Reeds verschenen nummers op ADCON' AIO COnveriercontrot 08 Of DE DO DC 08 DA 09 08 00 aanvraag leverbaar Ihuidlge losse·nummerprijs geldtl BD CLK ADEX BSY ADM MX2 MXI MXD Losse-nummerprijs: Nederland f 8.50: België Bfrs. 175 ADDAT· AIO converter data rcg. 09 Adreswijzigingen: 8 Brequrer fO f7 f6 F5 f4 F3 f2 Fl fO s.v.p. mmsrens 3weken van tevoren opgeven mei vermeld"'y CCEN' compatecapture enable Cl CDCAH3 CDCA13 CDCAHl COCALl CDCAHI CDCAU COCAHO CDCAW van het oude enhet tueuwe adres enabonnee-nummer. CCHI' corroerecao-cre high 1 C3 Hoofd commerciële zaken: CCHl' corroereceo-cre high 2 C5 drs. K.H. van Noordenne CCH3' comparecapture high 3 C7 Advertentie-verkoop: P. Kooij, P.J.M. Kunkels CCU' ccmparecapture low 1 C2 Advertentle-crdera: CCLl' ccmparecapture low 2 C4 P.J.M. Kunkels CC13' comparecepture low 3 C6 Advertentietarieven, nationaal en internationaal, CRCW compaeloadcapt. high CB op aanvraag. Internationale advertentie-afdeling: Postbus 75, 6190 AB Beek ILI, tel. 046-389444 Grafische prod.: G.B.S., Beek ILI Druk: N.D.R, Zoeterwoude register-adressen Distributie: Betapress SV computers 37 8x535 11 Auteursrecht Niets uit dezeUItgave mag verveelvoudigd ervot openbaar ga maakt worden door m~ddelvandruk, fotokopie. m~krofllm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgeefster. Deauteursrechtelijke bescherming van Elektuur strekt zll;h mcInuendvsee.rbeUavnitedntaalmlsedtetaalmrtduikesetrlaonn3etws0eRrpmjeJekntsoikndtbaroeaogrvirwoipeolrvamnodgeer'pndneteuinEctlrek· svrnbcl descupnon daicreécetss bit7 bit6 b.tS bitb·iat4ddress/s.b,mitb3ol blt2 bltl bltO vreasueet ttueUosIcboepcgoeenniokmeendoseclheainkdeelinngevnervsaleacrdhitgsdvowoorrdpeanrtlkeunllenrieet oInfoWtEI PI pari 1 90 97 96 95 94 93 92 91 90 ff VOOf een bedrijf. P1.1 PI.6 PI.5 PIA PI.3 PI.] Pil PI.O Het toepassen van schakelingen gesLhiedt builen devetent Tl CLKOUT TlEX /NU> INT6 INT5 'NT4 INTJ> woordeliikheid van deuitgeefster PIJ P1.6 PI.5 PI.4 CC3 CCl CCI CCD Oeuitgeefster isniet verplicht ongevraagd it'1gezondenbijdra- gen, die z~jniet voor publikatie aanvaardt. terug tezenden Pl pen 2 AO A7 A6 A5 A4 A3 A2 Al AO Ff Indien deUitgeefster een ingezonden bijdrage voor publikatie P1.7 Pl.6 P2.5 P2.4 P2.3 Pl.l Pli PlO aanvaardt, iszijgerechtigd dezeop haar kosren te (dOen)beo P3 porl3 BO 87 86 B5 B4 83 B2 BI BO ff werken: de Uitgeefster IStevens gerechtigd eenbIjdrage te P3J P3.6 P3.5 P3,4 Pl.3 Pl.l P3.1 Pl.O {noen} vertesen envoor haarandere uItgaven enaeuvnenen Ie gebruiken tegen de daarvoor bijdeuitgeefSiergebruikelijke RD> WR> Tl TO INT1> INTO> hO R,D vergoeding. P4' pon 4 E8 EF EE EO EC E8 EA E9 E8 00 © Uitgeversmaatschappij Elektuur SV - 1993 P4J P4.6 P4.5 P4.4 PO P4.2 P4.1 P4.0 Printed in the Netherlands. P5' pon 5 f8 ff fE fD fC fB fA F9 fB 00 P5J P5.6 P5.5 P5,4 P5.3 P5.l P5.1 P5.D P6' port 6 DB P6.7 P66 P6.5 P64 P6.3 P6l P6.1 P6.0 Ff PCON· power contral 87 SMOD POS 10LS GFI GFO PO lOL oocsoooce 1~~~'[7.. PSW' program status word DO 07 06 05 04 03 02 Dl DO 00 CY AC FD RSI RSD OV FI P [BKTIJDS(""RlnEN : lid NOTU, Nederlandse Organisatie van Tijdschrift-U itgevers volgende maand het lek 1991 van Elektuur in Elektuur automatische huistelefooncentrale (oktober '90J 269 automatische tunstelefooncenuate toktoöer '90J 1173 batterij lester (Jvh/allg. '911. 11~73 clcktromsche nagalm - deel 2 (maart '90J 2~69 EPRQM-emulator (april '90J 7~151 grote printer buffer (ma8rf & epnt '89) 7 151 huloqeentampdrrnmer (maan '911 7~151 hrqh-cunent hrF-meter (september '90J . 7~151 video-digitiser MIDI-program-changcr (apfll '97) 7~151 mini subwoofer (november '9OJ 269 Eencomputer is maar een eenzaam mulu-spot doka-timer (Januan '9f). 7~151 Pû-rueetkaan deel 2 (januar' '91) 7~151 apparaat als er geen koppelingen PC vcnulntorreqctmq (oktober '90) 269 zijn met de omringende wereld. poster PC-konnektors (september '91J 11~73 Voor een heleboel computertaken is Pt-IOO-thermometer (november '90J 5~87 radardctcktor (januari '91), 587 het nodig dat beeld- of AS232 voor Sharp-pocket-computer (Juli/aug. '91) 11~73 geluidsinformatie moet kunnen stand-alone-Rläê-dekoder (april '91). 7~151 super Videoomzetter ttebruen '911 587 worden ingevoerd. De video-diqitiser , super Videoom/etter tteorosn '91) 11~73 is een eenvoudige insteekkaart voor the complete prearnp (Janu8n '91). 5~87 uqqerbare zaagtandgenerator (juli/aug. '90). 2~69 de PCwaarmee video-beelden van veelzijdige NICdlader {december '90J 11 73 bijv. camcorder of videorecorder vcelllJdlge NICd-lader (december '90J 7~151 kunnen worden ingelezen. Met wan-meier (maart '91) 7~151 aöö-w-taboruronumvoeoma (okt. & /lOv. '90) 587 behulp van een 50 MHz transverter (ap,,1 '91) 7~151 beeldbewerkingsprogramma kunnen 8032/8052-compuboard (september '91) 11~73 de in TIFF~formaat omgezette plaatjes dan bekeken of bewerkt worden. We zijn ervan overtuigd dat register-ad ressen voor een dergelijk ontwerp veel be- computers 36 8x535 I langstelling bestaat. Op de HCC~ dagen in november j.1.trok onze demonstratie met deze video- digitiser veel belangstelling. svmbol descupnon direct bit addressisymbol reset address blt7 buf bitS bl14 bl13 bl12 bul bilO valvc ccmp.rreloadcapt. low CA 00 1,2-GHz-universeelteller D,'A converter program OA prog'<lmmll1~1 ot U"lIA1111 p,ogrammrng of U'I\IAGr~O 00 data pomter 12bytes) De l,2~GHz-universeeltelier is een data normor high bvtc 83 00 bijzonder veelzijdig apparaat, dat zal data oomter lowbvte 82 00. u wel duidelijk zijn geworden na het Interrupt enable 0 A8 AF AE AD AC A8 AA A9 A8 00 EAL WDT fT2 [50. ETr EXI ETD EXD lezenvan de voorgaande Elektuur- 88 8F 8E BD BC BB BA B9 88 00. uitgaven. Maar bij zoveel EX[N2 S~VDT EX6 EX5 EX4 EX3 EX2 EADC mogelijkheden hoort natuurlijk ook Interrupt pnontv A9 OWOS WDTS IPD5 IP04 IPD3 IPD2 IPD.I IPDD 00. een duidelijke en uitgebreide 89 IPI5 IPJ4 IPr3 1P12 ~Pl1 ~Pl0 ,,0.0.0.000.8 lilt request control ca C7 C6 CS C4 C3 C2 Cl ca Do. handleiding om dit meetinstrument fXF2 TF2 ItX6 IEX5 IEX4 IEX3 IEX2 IADC goed te kunnen bedienen en om alle Po. port 0 80 87 86 85 84 83 82 81 80 FF features optimaal te kunnen Po.1 P06 Po.5 PD4 PD3 P02 PO.l POD benutten. In dit nummer vindt u al een pagina met de menustruktuur. maar dat zal niet voor iedereen duidelijk genoeg zijn. In de volgende uitgave kunt u een "echte" handleiding tegemoet zien. register-adressen computers 37 8x535 11 PC-printerbuffer Op de ornslaqtoto van deze maand dcscr puoo dlfee;1 bll·aodrcss,symbo( reset heeft u al kennis kunnen maken met address bl17 hu6 bl15 11114 blt3 buZ bnt MO valuo de printerbuffer, een insteekkaart sener ü oata buffer 99 " voor de PCmet 1of 4 Mbyte serral0 control 98 9F 9> 90 9C 99 9A 99 98 00 buffergeheugen aan boord. Een SMD S.\11 SM2 REN TBB RB8 TI RI st,J('k pCllnl('( 81 al apart frontplaat je met een display en enkele bedieningsknoppen komt tuner ')cnrurol C8 CF CE CD CC C8 CA C9 C8 0.0. T2PS IJFR I?FR T2Rr T2RO T2CM T211 T210 voorop de computer te zitten, zodat trmer rontrot 88 SF 8, SD HC 8B 8A 89 88 00 u de buffer gemakkelijk kunt TFI TRI TrO TRa IEl /TI IFa ITO bedienen en goed kunt zien waar hij tuner hmh 0 8C mee bezig is. Na de schema- nmct hmh 1 80 beschrijving van deze maand gaan nmcr 2tuqh CD we volgende maand aan de slag 1mei lew 0 8A met het nabouwen van deze rmer low 1 8B nrner 210w CC schakeling. Ook wordt dan uit de tuner rnode 89 GATF CT AI' MO GAIL CT '\"'1 AIO doeken gedaan hoe de software werkt en hoe de buffer geïnstalleerd moet worden. iCOMP- . druk krijgen over de kracht van ELEK~ het systeem. De iCOMP-index processorindex geeft de algemene prestatie van de processor aan, een gewogen gemiddelde van acht aspekren van de hoofd processor en dit software sneller verwerken. nieuwe methode voor prestatievergelijking alles met gebruikmaking van De index is een getal dat de vier industriële standaard- prestaties van processoren met Rij de keuze van een nieuw computer-systeem komt veel benchmarks. Zo heeft dus zeifs een Intel-architektuur met el- kijken: welke harddisk, welke monitor en gmfische kaart de gebruiker die niets te maken kaar vergelijkt, ongeacht de fa- en natuurlijk welke hoofdprocessor is de beste keuze? wil hebben met benchmarks milic. Zo zal de index voor een Hoewel dat laatste dus niet het enige is waarover de toch nog iets aan deze cijtcrs. processor uit de InteI386-fami- gebruiker een beslissing moet nemen, is het wel één van Het is uitdrukkelijk niet de be- lie lager zijn dan die van een de belangrijkste onderdelen van de PC Immers, de doeling dat deze index de stan- processor uit de Imel486-fami- centrale processor-unit (CPU) legt een bovenste grens aan daarduitdrukking megahertz of lie. Processoren uit toekomstige benchmarks vervangt. Het isal- families van de x86-architck- de prestatie van het hele computer-systeem. leen een stukje extra informatie tuur, zoals de Pentium micro- Zeven jaar geleden was er derde van de konsumenten die dat de konsument kan gebrui- processor, zullen een nog hoge- slechts één lid van de lntel- een computer kochten. dacht ken als hij een computer-sys- re index hebben. processorfamilie met 32-bit- dat er een direkt verband be- teem wil aanschaffen. Andere De index is ook toekomstge- verwerking, de Inte1386 DX. u stond tussen klokfrekwentie en bronnen zullen moeten worden richt. Liever dan de index te ba- zijn er al meer dan dertig de prestatie van de gebruikte geraadpleegd wil men àlle kom- seren op de prestaties van de Inte1386- en Intel486-micropro- processor. ponen ten van het computer- huidige lö-bit-softwarc. baseert cesseren beschikbaar, en dat Intel heeft nu een oplossing be- systeem goed kunnen evalue- lntel de iCO 1P op de 32-bit- terwijl de eerste van een hele dacht waarbij één enkel getal de ren. software die men de komende nieuwe generatie CPU's, de prestatie van de processor aan- drie tot vijf jaar (de typische Pcruium microprocessor al in geeft. Dil getal heet de iCOMP- "levensduur" van een proces- het verschiet ligt. atuur lijk is index, waarbij iCOMP de af- Oe iCOMI'-index sor) mag verwachten. Met elk het vanuit het standpunt van de korting is van lrucl COmparati- Simpel gezegd: de iCOM P- nieuw cruwerp van een proces- gebruiker een goede zaak dat er ve Microprocessor Perform- index is een cijfermatige index sor onderzoekt Intel de reakties uit zoveel verschillende proces- ance. De iCOMP-index is ont- die de relatieve prestatie aan- van gebruiker en industrie 0111- soren kan worden gekozen. Ge- worpen om de processor- geeft, zodat Intel-processoren trcnt de mogelijkheden die een lijktijdig doemt er echter ook kapaciteit direkt weer te geven; met elkaar kunnen worden ver- processor zou moeten hebben een probleem op: hoc kan de niet alleen gebaseerd op het geleken. De index beschrijft de in de toekomst; de index isdaar gemiddelde niet-technische ko- draaien van software op de hui- algemene prestatics van een een weerslag van. De samenstel- per snel de verschillende moge- dige desktop-systemen, maar desktop-systeem; een index ling van de index isopenbaar en lijkheden vergelijken? aast de ook op het gebruik van soft- voor portable-systemen wordt geïnteresseerden kunnen hem gebruikelijke aanduiding in me- ware die redelijkerwijs in de ko- nog ontwikkeld. zelf toepassen. gahertz (MHz) zijn cr diverse mende drie tot vijf jaar mag Door de eenvoud kan de index De samenstelling van de benchmarks zoals Whctstoncs, worden verwacht. Het iseen in- niet àlle nuances in eigenschap- iCOMP-formule is Intel's beste Dhrystones, Linpacks en BAP- dex die de relatieve prestaties pen van het computer-systeem schatting van de software-eisen co SYSmarks en de standaar - van microprocessoren onder- weergeven. Twee systemen met van de nabije toekomst. Op dit duitdrukking in miljoen in- ling vergelijkt, niet die van eenzelfde Intel486-DX2-50-pro- moment legt de meeste software strukties per sekonde (MIPS). systemen! cessor zullen daarom ook exakt nadruk op verwerking via de Elk getal geert op zichzelf waar- integer-unit van de processor. devolle informatie, maar bevat Andere typen software, voorna- bepaalde nadelen voor de niet- melijk op het gebied van grafi- technische gebruiker. sche verwerking en video, leg- gen steeds meer beslag op de floating point unit. Dit laatste Onderzoek gebeurt steeds meer cn zal in de Om te weten hoc de kennis en nabije toekomst de meeste eisen het begrip van de CPU in de aan de processor stellen. De markt is, heeft Intel onderzoek nieuwe index houdt daar al re- gedaan onder eindgebruikers, kening mee. Verder wordt sterk MIS-managers, systeem-fabri- rekening gehouden met dc ont- kanten, verkopers en anderen. wikkelingen in de halfgeleider- Het resultaat was dat er een technologie. Zo zal bijvoor- wijdverbreide misvatting onder beeld het aandeel van de ló-bir- niet-technische gebruikers be- komponenten in de index steeds staat: zij denken dat de presta- minder worden, terwijl de 32- tie recht evenredig oploopt met bit-komponenten steeds belang- het aantal megahertz. De uit- rijker worden. splitsing binnen de InteI- De Inle/486DX2-66, wie wee/ hoe krachtig deze processor is in Basis voor de index is een architektuur in DX en SX en verhouding lul een gewone 386SX-25? De iCOMP-index geeft InteI486-SX-processor die nog andere omwerpen heeft de hierover een indikatie. werkt op een kloksnelheid van gebruikersblik nog verder ver- 25 MHz. De index is hierbij troebeld. Datzelfde geldt voor Hoewel het niet erg voor de dezelfde index hebben, hoewel vastgelegd op 100. Alle andere de nieuwe technieken in latere hand lag om weer een nieuw cij- de prestaties van deze systemen processoren krijgen eenwaarde modellen met floaung-poim- fer aan de computer-prestatie te niet gelijk hoeven te zijn. De die er boven (krachtiger) of on- eenheden en klok verdubbeling. hangen, isdat toch gebeurd. De rest van het systeem (video, der (minder sterk) ligt. Het ver- Hoewel de MHz-index belang- reden hiervoor isdat de huidige harddisk, ontwerp en chipset schil tussen de twee eijfers geeft rijke konsekwentics heeft voor specifikaties voornamelijk ge- op de hoofdprint) beïnvloedt de het relatieve verschil in prestatie het omwerp van een PC en schikt zijn voor technische ge- prestaties aanzienlijk. Aan de aan. Daarnaast dient er, om een daarmee een belangrijke maat- bruikers. terwijl de nieuwe andere kant zullen qua ontwerp totaalbeeld van het systeem te staf is voor de PC-ontwerper, is iCOMP-index speciaal voor de vergelijkbare systemen met ver- krijgen, ook nog gekeken te het geen goede maatstaf om de niet-technische gebruiker be- schillende processoren verschil- worden naar de andere onder- ene processor met de andere te stemd is. Deze gebruiker kan lende iCOMP-index-cijfers heb- delen van de computer wals de vergelijken. Toch bleek in een met behulp van de nieuwe index ben. Het systeem met een hoge- video en de harddisk. recent onderzoek dal zo'n twee- in enkele minuten een goede in- re index is krachtiger en zal (EA-1160) elektuur '-93 23 Prototyping met MeI hel oog op deze outwikke- ling heeft Mietee Alearel in hel ELEK~ Belgische Oudenaarde een nieu- submikron- we fabriek geopend. Deze fa- briek is voorzien van een splin- ternieuwe moderne submikren- Op het moment dal 0,8-/1- technologie produktielijn. In de fabriek bc- strukturen in Oudenaard in schikt men over 3500 m' slof- produktie zijn, is men experi- vrije produkrieruirnte, waarvan menteel bij Mietee Leuven in 3()()()m' bestemd is voor de staat om ontwerpen met 0,5-/1- produktie-apparatuur. De gehe- strukturen te produceren. Eind AS/C's volgens de nieuwste techniek le ruimte voldoel aan de zoge- 1993 zal ook de fabriek in Ou- naamde klassc-l-kriteria, een denaarde deze techniek in norm die voorselirij ft dal zich massa-produktie moelen kun- og maar vijftien jaar geleden was de levensduur van een per 30 liter lucht niet meer dan nen toepassen . gemiddelde ASJe-toepassing vijf tot tien jaar. I stofdeeltje van 0,I/1m mag Tegenwoordig is de gemiddelde levensduur nog slechts bevinden. Alleen onder deze drie tot vijf jaar. Bovendien is het door de sterk voorwaarde is hel mogelijk op Bibliotheek beschikbaar toegenomen konkurrentie belangrijk de "time to market" ekonomische wijze ICs met een De ontwikkelingen gaan snel. zo kort mogelijk te houden. hoge graad van integratie te ver- In 1985 begon Mielee met een vaardigen. De fabriek is mo- CMOS-proces met 3-/1·slruklu- menteel in slaalom per jaar ren en een BiMOS-proces voor schakelingen met relatief hoge Los van de bovengenoemde ver- signaalspanningen. Sinds die anderingen wordlook de markt tijd is er veel vooruilgang ge- voor produktcn waarin ASICs boekt en zijn de strukturen ver- verwerk I zijn steeds groter, kleind via tussenfasen tot 1,5en AuIO'S, computers, Ielekommu- 1,2 mikren. Hel CMOS-proces nikat ie-systemen en toestellen rner strukruren in 1,2 mikron is voor industriële processen, hel zeer geschikt voor toepassingen zijn allemaal systemen die ge- waarbij hoge snelheid en hoge bruik kunnen maken van integratie-dichtheid moeten ASIC's. Eén ding hebben deze worden gckornbineerd. nieuwe markten gemeen: de Ook de ontwikkelingen in de komponenten moeten steeds BiMOS-technologie hebben betrouwbaarder zijn en de kost- niet stil gestaan en bcaruwoor- prijs moel laag zijn. Vandaar den ook nu nog aan dc eisen dal er behoefte isaan een steeds van de gebruikers. Vandaar dal hogere integratie 111elzeer klei- men in staat is zowel bij ne sirukturen. Produktcri die CMOS- als bij BiMOS-proces- nu nog gemaakt worden in sen de meest geavanceerde tcch- CMOS-proccssen met afrnerin- nick aan Ie bieden. De gekozen gen die groter zijn dan I mikron (1,2/1,1,5/1 ... ) vereisen reeds strategie, waarbij beide reehno- logieën kontinu verbeterd wor- hel gebruik van submikren- Het werken in stofvrije ruimten stelt hoge eisen aan de gebruik- strukturen. Vandaar dal bij te apparatuur en de medewerkers die daar mee bezig zijn. den, heeft Mielee Alearel in staat gesleid om begin 1993 een Mielee Alearel in hel Belgische Leuven een piloorlijn is op- gebruikt worden identiek zijn 60.()()()wafers met een diameter bibliotheek (MTC-22oo0) op de gestart die hel mogelijk maakt aan de monsters in de ontwerp- van 150rnrn (6") Ie verwerken. markt Ie brengen met omwcr- op deze ontwikkeling in Ie spe- fase. Er is dan geen verschil Deze kapaciteit is slechts een pen van analoge en digitale cel- len. Mielee Atcarel claim IEuro- meer in eigenschappen te ver- gedeelte van de maximale pro- len in een 0,8-/1-slrukluur. De pees leider ICzijn bij het om- wachten. dukrickapacircir , vandaar dal bibliotheek beval meer dan 200 werpen van op standaardcellen de fabriek zeker rot hel jaar digitale IlO-cellen. Verder komt gebaseerde ASICs. Samen met 2000 kan meegroeien mei de er een aanvulling met analoge hel Belgische IMEC (lrucru- Subnukron-produktie groeiende vraag van de markt. cellen en blokfunkties zoals niversirair Mikro-Elektronica Omdat de vraag naar ASICs Op dit moment worden de eer- versterkers, komparatoren en Centrum) in Leuven heeft men nog steeds !link blijft groeien, SIC piloorproduktics gedraaid AID-omzeil ers. Deeerste versie "Mictcc Leuven" opgericht. In is er steeds meer behoefte aan en medio 1993 moet massapro- beval universeel roepasbare cel- dil bedrijf werken ingenieurs kapaciteit voor de massa pro- dukrie in 0,8-/1-Slrukluren (cf- Jen zoals stroom- en spannings- van Mielee en IM C samen. Zij duktic van deze komponenten. fektief 0,7/1) in gang gezel zijn. referentie, verschillende univer- houden zich bezig rnet het ont- seel inzetbare oparups. snelle en werpen van nieuwe processen, trage komparatoren en cellen hel opzetten van pilooiproduk- die de noodzakelijke insteltin- tie-eenheden voor deze proces- gen voor de analoge schakelin- sen en hel leveren van monsters gen verzorgen. De Iwccdc versie voor het produceren van kleine zal meer toegespitst zijn op series. Zodra hel proces naar de A/D- en D/A·om/eliers en definitieve produktielijn wordt hoogwaardige analoge blokken. overgebracht, zijn de proces- ingenieurs die hiermee ver- ( A-II 74) trouwd zijn reeds binnen Mielee lnl.: Mietee Atctuct. lhusse], beschikbaar. Daarmee is een probleemloze overgang naar België, tel. +32.02-72.8/.8/1. een normaal produktieregime mogelijk. Voor de klam is hel voordeel van deze omwikkeling dal de nieuwste technologie reeds lij- dens de ontwikkelfase gebruikt kan worden en dal komponen- De nieuwe fabriek van Mietee Atcatel in het Belgische Ou- tendie in de produktiemodellen denaarde. elektuur t•93 25 Nieuwe standaard Hel prijskaartje ELEK~ Helaas is het een ekonomische realiteit dat de meeste organisa- voor LAN's ties maar beperkte financiële middelen hebben om hun net- werk aan te passen aan de nieu- gebruikers worden dus gekort- we eisen. Niet alleen staan de Iroruccrd met een flinke reke- 100 Mbit/s over normale telefoonkabel budgetten voor investeringen ning als zij een sneller netwerk onder druk, ook moet de le- willen opzetten. vensduur van systemen steeds Hewlett-Packard Company en AT&T Microelectronics langer zijn. Het gevolg hiervan hebben begin november een gezamcnlijk ontwikkelde is dat er grote behoefte is aan IOOBasc-VG-slandaard 100 Mbit/s netwerktechnologie als mogelijke nieuwe mogelijkheden om de prestaties De nieuwe 100Ilase-VG-stan- wereldstandaard voorgelegd aan de IEEE-standaardisatie- van bestaande systemen op te daard is een nieuwe technologie kommissie. voeren zonder dat de investerin- voor een lokaal-netwerk- gen uit het verleden overbodig systeem dat de gebruiker de worden. Bij netwerken betekent mogelijkheid geeft om data met dit dat de bekabeling en bijbe- een snelheid van 100 Mbit/s tc De nieuwe door Hewleu- dic in de meeste netwerken ge- horende hardware ZO lang mo- verzenden over goedkope niet- Packard cn AT&T voorgestelde bruikt wordt. Volgens !DC (In- gelijk hun waarde moet blijven afgeschermde relefoonkabel. technologie maakt een trans- ternational Data Corporation) behouden. Op grond van de Daarmee voegt hct nieuwe missiesnelheid van 100 Mbir/s zijn momenteel wereldwijd zo'n huidige cijfers kan gesteld wor- systeem de mogelijkheid aan over normale U'I'Pvrclcfoon- 20 miljoen PC's in een den dat de bekabeling en het huidige netwerken toe om zon- kabel (niet-afgeschermde ge- Ethernet-net werk opgenomen aanleggen daarvan per aanslui- der grote investeringen in de in- twisie kabel) mogelijk. Hier- en dit aantal zal toenemen tot ting tussen de 500 en 1000 gul- Irastruktuur hoge transrnissic- door kunnen gebruikers van 40 miljoen eind 1995. De meest den per aansluiting kost. Dit snelheden te implementeren. Er Ethernet lûllasc-f-nci werken gebruikte LA -infrastrukiuur staat in schril kontrast met de is nu dus een mooie upgradc- hun informatie tienmaal sneller voor deze toepassing is 10Base- netwerkkaarten die in de PC ge- optie beschikbaar gekomen om verzenden zonder dat de be- T-Ethernet die gebruik maakt bruikt moeten worden om de uitgaande van zelfs de eerste staande bekabeling aangepast van gewone niet-afgeschermde verbinding met het netwerk tot Ethernet -nct werken die moet worden. De nieuwe tech- genviste telefoon kabel. Een stand te brengen; lij worden 10 Mbit/s aankonden, aanslui- nologie (IooBase-VG) is trans- probleem is echter dat terwijl de nog steeds goedkoper. Dit is ting te vinden bij moderne parant voor nciwerkbcsrurings- rekenkracht van computers waarschijnlijk ook de verkla- transmissiesnelheden van systemen en applikaries, van- aanzienlijk toegenomen is en ring voor het feit dat hoewel 100 Mbit/s. Krachtige rnulti- daar dat ook de soft ware geen ook de afmetingen van de snellere netwerkstandaarden media-systemen ondervinden veranderingen behoeft te on- bestanden gestaag groeide door fabrikanten geïntrodu- nu geen hinder meer van een dergaan. In het verleden heeft de transruissickapacitcit van ceerd zijn er nog maar weinig trage infrastruktuur. het voorstel van Hcwlcu- Ethernet LA 's stil is blijven gebruik gemaakt wordt van de- Inmiddels hebben een groot Packard Company mct betrek- staan op la Mbit/s. Voor de ze systemen. Ook de bestaande aantal aanbieders van hard- CIl king tot Ethernet over TP- huidige toepassingen is dat best oplossingen voor goedkope software waaronder Apple, bekabeling aan de IEEE- nog een redelijke snelheid, 100 Mbir/s LA 's vereisen het NovelI en Microsoft aangekon- kommissic geleid tot dè 10Base- nieuwe toepassingen met grote aanbrengen van nieuwe bekabe- digd achter hel voorstel voor de Twcrcldstandaard. grafische bestanden en multi- ling; zij kunnen dus geen ge- nieuwe standaard te slaan. Personal computers hebben de media-systemen kunnen hier bruik meer maken van goedko- (EA-1I79) afgelopen jaren een grote veran- niet meer mee uil de voeten. pe niet -aIgcschcrrndc geiwiste dering ondergaan. Dankzij de Vandaar dat de kapaciteit van relefoonkabel waarmee veel van 11/1.: Hcwlett-Pnckurd Neder- voortgang in de technologie nelwerken aanzienlij k moet de huidige netwerken zijn op- land IJ.v.. 1\11/.\1<,11'''<'1/, tel. zijn de huidige PC's tot een tocncrncn. gezet. De huidige IOBase-1: 020-54.76.9/1. faktor 100 sneller dan de origi- nele IBM XT en dat terwijl de prijs aanzienlijk gedaald is. Verder is het volume van de Boek: Luchtvaart- PC's \link geslonken, zodat ze luchtvaangesprekken. Door de in een notebook-behuizing of communicatie gekozen opzet is het voor ieder- nogkleiner kunnen vlorden on- een, ook zonder dat daarbij dergebracht. Ook aan de kant Onder de titel "Luchtvaart- voorkennis vereist is, goed re van de software heeft de ont- communicatie, frequenties en volgen. Bovendien zal door de wikkeling niet stil gestaan. De toepassingen" (ISB 90 201 inhoud van het bock dit naslag- omvang van de software is in de 2735 7) heeft Kluwer Techni- werk niel alleen voor luistervin- russentijd flink toegenomen en sche Boeken een 208 pagina's ken interessant zijn, ook andere de tekstgeoriënteerde gebrui- dik boekwerk op de markt ge- lezer die meer willen welen over kersinterface is in een groot bracht. Middels dit boek geeft luchtvaartkommunikatie kun- aantal gevallen vervangen door auteur E.J. de Greef inzicht in nen cr een hoop relevante infor- een grafische gebruikersinter- onder andere de gesprek ken matie in vinden. face. icuwe grafische applika- tussen de vluchtleiding van Als eerste komt de luchtvaart- tics worden momenteel ontwik- vliegvelden en de piloten van navigatie aan de orde, op de keld, zij maken het mogelijk vliegt uigcn die zich in de omge- voet gevolgd door de verkeers- kleurenbeelden optimaal te on- ving van het vliegveld bevinden. regels in de lucht. Verder wordt dersteunen waardoor een foto- Menig luistervink heelt uit de aandacht gegeven aan weerbe- grafische beeldkwaliteit op het luidspreker van zijn scanner wel richten en de inhoud van de beeldscherm wordt verkregen. eens gesprekken gehoord tussen gesprek ken. Twee hoofdstu kken Ook ontstaan er steeds meer de vluchtleiding en een piloot zijn gevuld met gedetailleerde mogelijkheden voor full- van een naderend of vertrek- informatie over de luchthavens klaard. AI met al is het een mot ion, tull-screcn video- kend vliegtuig. Alleen wat bete- in de Benelux, Verder komen de boekwerk dat veel relevante in- applikaries. kent "KLM238 is established luchtvaartf'rckwcru ics in Enge- formatie beval voor scanner- Gedurende dezelfde periode on the ILS OlR - KLM238 you land, Duitsland en Frankrijk gebruikers die ook de lucht- van 10jaar hebben ook de ont- are clcarcd to land OlR" nu aan de orde. Als laatste worden vaart banden beluisteren op wikkelingen bij de netwerken eigenlijk? Het bock geeft daar- de termen die regelmatig in de zoek naar leuke en interessante niet stilgestaan. Ethernet is in- op ant woord doordat het een lucht vaart kommunikat ie ge- informatie. middels de standaard geworden leidraad is in de wereld van bruikt worden uitvoerig ver- (EA-II77) elektuur 1-93 27 That's opneembare analoog als digitaal) op de ELEK~ schijf mogelijk met een opna- mekwaliteit die vergelijkbaar is CD suksesvol met die van een gewone audio- CD's. Ook het bekende voor- deel van de korte opzoektijden een opname direkt een test-CD dat de CD eigen is, geeft de die op elke gewone CD-speler te CD-R een extra feature in ver- beluisteren is. NH K (de natio- De That's CD-R MD-schijf (Magnetic Dye) kan éénmaal gelijking tot de DAT-recorder. nale tclevisiemaatschappij van worden opgenomen en daarna niet meer worden gewist. Per minuut opgenomen muziek Japan) neemt op CD-R onder is de CD-R daarnaast ook nog andere live-koneerten op om Ruim een jaar geleden is deze beschrijfbare CD in eens goedkoper dan een analo- deze dan via het automatische Nederland op de markt gebracht en sindsdien is hij snel ge recorder. Ook kost een CD- zendersysteem uit te zenden. zeer populair geworden. De belangrijkste reden voor deze recorder momenteel niet meer Ook zetten steeds meer radio- snel groeiende populariteit is ongetwijfeld het feit dat het dan een professionele recorder stations hun reklamebood- opnemen gebeurt met een speciale CD-recorder en dal de of high-end CD-speler. schappen en jingles op een CD- schijven vervolgens op alle gangbare CD-spelers kunnen Er zijn tegenwoordig zelfs CD- R en programmeren dan de worden afgespeeld. recorders in de handel die het juiste afspeelvolgorde met de mogelijk maken de CD in stap- CD-spelers. In de VS kan men jes vol te schrijven, zonder dar zelfs in de winkels CD-R's laten re malen herschreven kan wor- de mogelijkheid verloren gaar samenstellen met de favoriete den. Het unieke van de CD-R- om tussendoor het gedeelte met nummers van verschillende ar- schijf is dat hij na de opname de reeds opgenomen muziek af tiesten. Er zijn dus ruimschoots op elke willekeurige CD-, CD·I-, te luisteren. toepassingen beschikbaar. Photo-CD- of CD-ROM-speler De recente introduktie van Van de CD-R zijn drie typen le- kan worden afgespeeld. Dit in Phoro-Cl) en CD-I hebben de verbaar: in de 8-cm-uitvoering Dit in tegenstelling tot de MO- markt voor de CD-R aanzien- de CD-R 18Q met een speel- disks die uitsluitend in speciale lijk vergroot. Het gevolg hier- duur van 18minuten en de CD· MO-spelers te gebruiken zijn. van is dat de prijzen van de R 63Q en CD-R 74Q die beide Onderzoek heeft inmiddels schijfjes !link zijn gaan dalen, een diameter van 12centimeter aangetoond dat de CD-R-sehijf zodat steeds meer gebruikers hebben met een speelduur van een levensduur heeft die verge- profiteren van de vele mogelij k- respektievelijk 63 en 74 rninu- lijkbaar is met die van de gewo- heden die CD-R in huis heeft. ten. De schijfjes worden in ge- ne CD. Enkele voorbeelden van de selekteerde hifi-winkels te koop Een belangrijke stimulans voor nieuwe toepassingen die recen- aan geboden. het snel populair worden van de telijk zijn ontstaan: De OS zet De That's CD·R-schijf is een Cf'ï-Rvschijf is dat het inzetten alle 78·toeren-platen over op (EA.1157) WORM-schijf (Wrue Once van de CD als opslag medium CD·R, warenhuizen gebruiken Rcad Many) en geen MO-schijf een erg gebruikersvriendelijke CD-R voor hun eigen achter- (Magneto Optische) zoals de mogelijkheid is. Bovendien is grondmuziek en reklamebood- Inl.: Audioscript. Soest, tel. MiniDisc van Sony die meerde- het registreren van data (zowel schappen. Studio's maken van 02/55·20302. Halogeenlamp we lampen op berichten uit on· halogeenlampen hangt samen straling bestaat een internatio- derzoekslaboratoria dat zeer met het gebruikte materiaal van nale standaard: de PET-waarde met minder langdurige blootstelling aan de ballon. Ook een gewone (Pernussable Exposure Time). Uv-straling van halogeenlam- gloeilamp produceert UV-stra- De huidige halogeenlampen UV-licht pen schade aan huid of ogen ling, maar deze wordt groten- hebben een PET van J tot 5uur, kan veroorzaken. Dit is hetzelf- deels door de glazen ballon dat wil zeggen dat men per dag de verschijnsel als zich bij een te geabsorbeerd. Halogeenlampen J tot 5 uur in 1000 lux direkt, lang verblijf in de ZOn voor- worden in verband met de hoge ongefïlterd, licht van deze lam- Philips heeft in september doet. Overigens kan dit uitslui- binnendruk en -tcmpcraruur pen mag inkasseren zonder een onder de naam" V Bloc tend gebeuren als men te lang gemaakt van kwartsglas, een schadelijke hoeveelheid straling Capsule" een nieuwe serie onder een dirck te bundel ongc- glassoort die vrijwel alle UV- op tedoen. Voor de nieuwe Phi- \2-volt-halogeenlampen op de filterd halogeenlicht zit; indi- straling doorlaat. Met de nieu- lips "UV Block Capsule" ligt markt gebracht die aanzienlijk rekte halogeenverlichting heeft we filterlaag biedt Philips een de PET-waarde boven de 100 minder ultraviolette straling dit effekt niet. oplossing voor dit probleem. uur per dag. Dit is ver boven de opwekt dan een gewone De hoeveelheid UV-straling van Voor de blootstelling aan UV- Amerikaanse gezondheids- onbeschermde halogeenlamp. norm, op dit moment de Een speciale glascapsule rond strengste ter wereld. de lamp absorbeert een groot De nieuwe lampen zijn herken- deel van het UV-A-licht en baar aan het blauw gekleurde praktisch alle UV-B- en UV-C- glas en een stempel op de lamp- straling. voet. Verder voldoen de nieuwe lampen aan dezelfde specifika- ties en kwaliteitsnormen (hoge De nieuwe lampen zijn vooral lichtopbrengst, lange levens- bedoeld voor gebruik in open duur, de ballontemperatuur armaturen zonder beschermend etc.) als de huidige generatie ha- frontglas of UV-filter. Philips logeenlampen. De lampen zijn waarschuwt voortaan ook op leverbaar in een 20-walt-versie de verpakkingen van gewone met G4-voet, een 20-walt-versie halogeenlampen zonder het UV met GY6.35-voet en een 50- Bleek Capsule tegen het ge- walt-versie met een GY6.35- bruik van deze lampen in onbe- voet. Meer typen komen in de schermde armaturen. Achter nabije toekomst op de markt. een frontglas of Uv-fitter zijn deze lampen onschadelij k. (EI\-1159) Philips reageert met deze nieu- elektuur 1·93 29 Telematica, een beeld van telematica is de uit- huidige opleidingskapacitcit: . ELEK~ wisseling van computer-data jaarlijks studeren er slechts 500 meuwe via het telefoonnet. Het be- studenten in dit vakgebied af. drijfsleven kan dankzij de iele- Er is in 1988 dan ook begonnen studierichting matica automatisch voorraden met het vergroten van de oplei- op peil houden, goederen elek- dingskapacircit. aan de verbruiker wordt afgege- tronisch bestel1en en afrekenen, Inmiddels hebben in Nederland ven. Half december is in hel computer-gegevens tussen filia- twintig opleidingsinstituten Middelbaar Technisch len uit wisselen en nog veel voor het middelbaar tech- Voor de solarlamp is het geen Onderwijs een nieuwe meer. Ook de konsument nisch onderwijs in samenwer- probleem dat in onze regio's de studierichting officieel van maakt veelvuldig kennis met te- king met PTT Telecom de zon niet altijd schijnt. Dankzij start gegaan: telematica. Icmat ica: bekende telernat ica- telematica-richting binnen de de juiste afstemming van hel Ileze start vond symbolisch toepassingen zijn de giromaat, afdeling elektrotechniek ont- aantal zonncpanelcn en akk1I's pluuts mei de opening van een de streepjeskode bij de kassa wikkeld. Ook andere bedrijven op het verbruik zal de lamp ook Telematica-laboratorium in hel van de supermarkt of thuis met zoals Ericsson, IBM en Siemens nog na tien dagen regen kunnen MIJO-kollege Fernvuorde in de PC tele-winkelen en tele- hebben een belangrijke bijdrage schijnen. Amersfoorl, een ultra-modern bankieren. aan het projekt geleverd. De ingerichl prakticurnlokual. Het bedrijfsleven heeft een ontwikkeling van de studierich- Inmiddels hebben 20 MTS-en steeds grotere behoefte aan ting en de inrichting van de de sludierichling telematica in telematica-technici die op de Telematica-laboratoria zijn ge- hel opleidingsprogramma hoogte zijn van de laatste ont- lïnancierd door de ministeries opgenomen. wikkelingen. Jaarlijks zijn er in van Onderwijs en Wetenschap- Nederland tussen de 4000 en pen en Ekonomische Zaken. de Telematica is het samengaan 6000 MTS-ers nodig die dit vak- projektscholen en het be- van relekommunikatie en infor- gebied meester zijn. Deze vraag drij fslcvcn. matica. Een duidelijk voor- staat in schril kontrast met de (EA-1169) Solarlamp als zoals koelapparatuur. telefoon- zonnecellen doen het belang- toestellen of radio's, rijkste werk: het omzcucn van bouwpakket Door de modulaire techniek is lichtenergie in elektrische ener- de lamp voor velerlei doelein- gie. Het aantal zonnepanelen den te gebruiken. Er kunnen dat in de zonncgcncraior ver- Elektrische energie voor licht vcrschillende komponenten ge- werkt is, staat in relatie tot hel en radio-verbindingen in een kombineerd worden, afhanke- verbrui k. i\fhan kelij k van dit al'gelegen hul in de hergen ol' lijk van de lokatie, de inval van verbruik worden de modulen nachtelijke verlichling voor de zonnestraling en de benodig- samengevoegd tot kleine of gro- Een zuinig gebruik van ut' een hushalle op hel platteland de hoeveelheid licht. Voor het te systemen. zonnc-cncrgie is gewaarborgd zorgen voor aanzienlijke gebruik in de open lucht kan De energie die door de zonnc- doordat de lampen met Dulux- problemen urndut de infru- worden gekozen tussen morua- cellen wordt opgewekt, gaat di- lampen (11 of 26 W) of mei la- struktuur hierop niet is ge op een mast of aan een rekt naar de gebruiker of wordt ge druk natriumlampen (18 W) aangepast. Om dergelijke wand. Wordt de lamp in een in 12-volt-akku's met ieder een zijn uitgerust. Een elektronisch probleemgevallen op te lossen gesloten ruimte geplaatst, dan kapaciteit van 90 Ah opgesla- voorschakclapparaar zei daar- heefl Siemens een solarlamp moet deze met de buiten op- gen. Het oplaad proces staat on- bij de gelijkspanning om in een volgens hel bouwpakket- gestelde zonnegeneraror wor- der kontrole vaneenspannings- hoogfrekwente wisselspanning. principe ontworpen. den verbonden. regelaar die permanent de Hierdoor wordt niet alleen het De zonnegenerator, die uit laadstatus van de ak ku's kon- rendement maar ook de levens- Deze solarlamp is zowel ge- maximaal vier zonnepanelen is troleert en daardoor overbe- duur van de solarlamp ver- schikt voor installatie in de opgebouwd, neemt de zonne- lasting of diepontlading voor- groot . open lucht als in een gesloten energie op. Een zonnepaneel kornt . Met behulp van sensoren (EA-117S) ruimte. De lamp kan tevens ge- wordt gevormd door 36 in serie of schakelklokken bepaalt de bruikt worden als energieleve- geschakelde zonnecellen van spanningsregelaar wanneer en Inl.: Siemens Nederland N.v, rancier voor andere verbruikers monokristallijn silicium. Deze hoeveel stroom uit de batterijen Den Haag, IL'/. 070-33.32.798. Helpdesk voor genera] manager van De Natio- brui kers 24 uur per dag, 7 da- kostenpost verandert in omzet. nale Helpdesk. "Tal nu toe gen per week merkonafhanke- De eindgebruiker kan zijn vra- PC-gebruikers moesten eindgebruikers veelal lijke ondersteuning. Dele on- gen re allen tijde stellen en terugvallen op hun dealers als dersteuning krijgt men op basis krijgt op dele wijze een opti- het ging om support. De toene- van een lidmaatschap. De ge- male service." 24 uur per dag, 7 dagen mende komplexiieit van hard- bruiker kan zich bij dealers die Volgens Machielse is het initia- per week en software, de toename van het aangesloten zijn bij De atia- lief door de markt goed ont- aantal produkren op de markt nale Helpdesk inschrijven. De vangen en werden al zo'n 5000 en het feit dat klanten eisen dat dealer kan event uclc wensen en gebruikers ondersteund op een Be Nalionale Helpdesk heen zij direkt en op ieder, door hen eisen met betrekking tot de on- moment dar de feitelijke intro- bekend gemaakl dal zij 24 uur gewenst moment geholpen wor- dersteuning van zijn klanten duktie nog niet had plaatsge- per dag en 7 dagen in de den, maakt het voor de dealer aan De Nationale Helpdesk vonden. week een merkonafhankelijke haast onmogelijk om support meedelen. Dealers kunnen op Zowel voor de eindgebruiker als ondersteuning geeft aan PC- van optimale kwaliteit te geven, deze wijze beschikken over een de dealer binnen de PC- gebruikers. Dil geldl voor Daarbij komt dat de support- goed geoutilleerde helpdesk en automatisering vormt De Na- zowel stand-alone-toepasslngen verlening veelal een kostenpost hun bereikbaarheid optimalise- tionale Helpdesk hèt steunpunt als voor hel gebruik van een vormt waar dealers vanwege de ren. De klanten blijven voor De bij "pech onderweg". PC in een netwerk-omgeving. dalende marges in toenemende Nationale Helpdesk klanten mate probicmen mee hebben." van de dealer. De dealer op zijn (EA-1I71) "In de huidige automatise- "Deze problematiek is eenvou- beurt krijgt op dele wijze de ringsmarkt moeten dealers zich dig en doeltreffend op te los- mogelijkheid zijn assortimem 1111.: De Nutionsle Hctpdcsk . richtcri op hun kernaktiviteit. sen", aldus Machiclsc, "De Na- uit te breiden met produkt- tel. 034.62-59.640. verkoop", zegt John Machielse, tionale Helpdesk biedt eindgc- ondersteuning", waarbij een elektuur 1-93 31 Draagbare matisch een optimale ongevoe- ligheid voor ruis en voorkomt ELEK~ frekwentiemeter foutieve aflezing als gevolg van verkeerde trigger-instellingen. Kortom, de gebruiker hoeft al- Met hoge leen maar de frekwentiemeter overschrijdt. in te schakelen, waarna het ap- De meter is geschikt om ge- nauwkeurigheid paraat de rest doet. bruikt te worden op lokatie of De PM 6685 geeft gelijktijdig als tafclinstrument. Om op lo- Phillps introduceert een de signaalfrekwentie en het sig- katie de stabiliteit van de oven- draagbare frekwentiemeter met naai nivo weer. Met het inge- oscillator te waarborgen en bo- een nauwkeurigheid die op bouwde analoge 3-segment- vendien onafhankelijk Ie zijn kalibratie-nivo li~1. De teller staafdisplay is de juiste instel- van de aanwezigheid van een 1 heeft een resolutie van 10 ling van het signaalnivo. zonder netvoeding is een set oplaadba- digils bij een meettijd van hulp van een ander instrument, re batterijen leverbaar. Verder Na de overhandiging van 1 ms. De bandbreedte eenvoudig waar te nemen. De zijn ook een opberg- annex de eerste Digitale Com- bedraagt in standaard- meting van het signaalnivo transponkoffer. zijhandgrepen pact Cassette-speler aan uitvoering 300 MHz wordt ook gebruikt om de lage en een beschermhoes optioneel een klant tijdens de ope- (desgewenst ook 1,3, 2,7 or ingangsirnpcdamic van 50 Q te beschikbaar. ning van de "Philips in 4,5 GHz) en de tijdbasis beveiligen tegen overbelast ing. (EA-1175) Motion Roadshow" in verloopt niet meer dan een Zo weigen de teller de 50-Q- Rotterdam op donderdag faktor 5 X 10.10 per etmaal. afsluitweerstand aan de ingang Inl.: Philips Nederland H.v., 29 oktober jl., is de leve- I'hilips claimt dat, voor zover te aktiveren als het aangeboden Test en Meetepperut uur, Eind- ring van DCC-spelers van men heen kunnen nagaan, signaal het nivo van 12 VKMS hoven, tel. 040-50.JI.OO. start gegaan. Bij deze ge- geen enkele andere legenheid overhandigde frekwentiemeter deze de heer W.G.Dronkers, specif'ikutie kan evenaren, direktie konsumentenpro- dukten Philips Nederland, de eerste speler aan de De trckwcruiemerer PM 6685 is familie Roos uit Leid- eenvoudig te bedienen. Dit is schendam. In zijn vooral te danken aan de inge- toespraak kon de heer bouwde microprocessor die de Donkers ook vermelden irigger-instcllingcn aan de in- dat "op dit moment de gang automatisch laat "rnceg- eerste DCC-apparaten in lijden" met de variaties van het de winkel staan". ingangssignaal. Onafhankelijk van de amplitude en de golf- Philips Matsushita Battery vorm van het ingangssignaal Corporation NV. (pMBCl handhaaft het instrument auto- in Tessenderlo (België) is een 50/50-samenwerking tussen Philips en Matsus- hita Electric Japan en produceert zowel Philips- DCC in tehuis en wordt door een verend Na tien jaar klinkt elke opname metalen schuifje beschermd le- nog even briljant als in hel be- ais Panasonic-batterijen autoradio gen stof en sigarcueas. Datzelf- gin. voor de Europese markt. de schui fje vergrendelt de Inmiddels heeft de gehele inter- PMBC heeft aangekon- bandspoelen. waardoor de be- nationale audio-industrie zich digd dat zij in 1993 zal Op de Autorai, die begin kende bandsalade voorkomen achter deze Philips-vinding ge- starten met de produktie februari 1993 in de wordt. Met één beweging schuif plaatst. Ook de grote platen- van oplaadbare nikkel- Amsterdamse RAl gehouden de chauffeur de cassette vanuit maatschappijen ondersteunen cadmium- en nikkel- zal worden, zal I'hilips voor de houder inde speler, zodat al- DCC. Vanaf de eerste dag van metal-hydride-batterijen. het eerst de automdio/DCC- tijd één hand aan het stuur introduktie zijn al honderden In juli 1993 zal in eerste kombinatie aan het publiek blijft. De schokbestendige spe- door onder andere Polygram, instantie begonnen wor- demonstreren. Verkrijgbaar zal ler en de robuust uitgevoerde EMI en Warner uitgebrachte den met het produceren het apparaat in de zomer van casscuc zorgen ook op een on- voorbespeelde titels inelk rnuzi- van nikkel-cadmium- '93 zijn. regelmatig wegdek voor een uit- kaal genre te koop. batterijen. PMBC heeft hiertoe besloten omdat stekende muziek weergave. Ver- De twee modellen aurora- onder andere met de in- Een DCC-speler leent zich bij oudcringssympiorncn doen zich dio/DCC-kombinaties, waar- trede van draadloze tele- uitstek voor gebruik in dc auto. volgens Philips niet voor en ook van Philips op de Autorai de foons in Europa de vraag De digitale compact cassette is heeft het systeem geen last van DCC821 zal demonstreren, zijn naar oplaadbare batterijen veilig opgeborgen in het casset- flinke temperatuurwisselingen. uitgerust mei bitstteam D/A- snel gestegen is. konversie met 256-voudige oversampling. Het type De eerste direkte transat- DCC801 biedt DCC-tekst weer- lantische glasvezelverbin- gave, Dolby, bedieningstoetsen ding tussen de Verenigde voor een CD-wisselaar, een Staten, Nederland en PLL-Quarz synthesizer/BRQ- Duitsland is medio no- tuner met 36 voorkeurzenders vember operationeel ge- en een geïntegreerde versterker worden. Met deze direkte met een uitgangsvermogen van verbinding versterkt Ne- 2x30 of4xl2 walt muziekver- derland zijn positie als mogen en een lijnuitgang. "gateway tot Europa". Het topmodel DCC821 is vrij- Steeds meer internatio- Met de autoradio/D'Cïl-kombinosie zijn ook in de auto alle be- wel gelijk aan de DCC80l, naal telekommunikatie- staande geluidsbronnen beschikbaar: radio-ontvangst, de digitale maar heeft bovendien RDS/ verkeer zal door deze ka- compact cassette (DCC), de vertrouwde (analoge) compact cas- EON-ontvangst, regio- en PTY- bel via Nederland worden sette en. als er een CD-wisselaar is aangesloten, ook nog de programma keuze. compact disk rCD). Het hier afgebeelde topmodel zal in afgewikkeld. februari '93 op de Autorat gedemonstreerd worden, (EA-1176) elektuur 1-93 33