Ele Geçirilemeyen Toprak Kuzey Kafkasya PDF
Preview Ele Geçirilemeyen Toprak Kuzey Kafkasya
FECYRA YIN7L4A RI: DİZFGEİC:R MİZAMFPEACJR: KAPACKİ:N GARSA FİK BASKKIA,P ABKA SKİIS:M AT 1B.A SKNIİ:S 2A0N0 2 ISBN 975-7138-58-4 FCYARY IRNE KLBAİML GİSAYAR SANV.ET İLTCD Ş.T İ. RüzgCaardRl.üı z gİaşrhlNaıon 2:ıK a5tU :l us/ANKARA Te(l0:3 311200)8 6 0( pbxF)a x(:0 3311241)7 8 9 e-mfacirl9:9 @hotmail.com ELGEE ÇİRİLEMEYEN TOPRAKKU:Z EKYA FKASYA Şeyh Şamil'den Şamil Basayev'e Çeçenistan-Dağıstan Direniş Hareketleri AlEeRvK İBLAEŞTE R Anka2r0a0,2 İÇİNDEKİLER GİRİ.Ş. ..••..•....•.•.....•.•.....•••.ı . ••.....••.•....••..•.•...••.•.•. I.BÖLÜM ÇEÇEN-DAĞHIASLTKALNA RGIENNIENÖL Z ELLİK•L.E•R•İ• .•..1.7. .••.•.•• KAFKASTYAE:R RİAN COGNİ.T.A• ....•.•..••.•.•••2.2. .•••••••...•••.•.••• RUS SÖMÜRGECİLİĞİ rBeİL İM .....................2.2. ..........•••..•.. KAFKASYA'NIN İŞGALİ VE RUSYA'NIN SICAK DENİZLERE İNME POLİTİKASI ..:.. . ......................3.4 ....................•... İNGİLTERE RUSYA'YA KARŞI: BİR KEZ ÇERKEZ ULUSU YARATMA GİRİŞİMLERİ .............3.6 ........... KAFKAS HALKLARININ TARİHSEL İKİLEMİ: CİHAT MI, GÖÇ MÜ? ....•.. 41 .... EKİMD EVRİMKİANFİKNDA ASĞ LHIA LKLAÜRZIE RİNEDTEKKİİ •S.İ. .4.7• •• LENİN VE ULUSAL SORUN .......4.9. .. 19l7'DEN SONRA RUS SÖMÜRGELERİNDE BAĞIMSIZ DEVLETLERİN KURULMASI VE KIZIL ORDUNUN MÜDAHALESİ •.••••.5•2. ••. UYGARLAŞTIRMA MİSYONU KENDİ KADERİNİ TAYİN HAKKl'NA KARŞI ..... 56 1944-Ç1E9Ç5E7N:- İHNAGLUKŞL ARIBNÜIYNÜS KÜ RGÜ.N•Ü. •.•.•6•0• .••••.• SÜRGÜN rNeÜ FUS POLİTiKALAR/ ... 6/ SÜRGÜNÜN ÖNCÜ SİYASAL KADROLARIN OLUŞUMUNDAKİ ROLÜ ..64. . ÇEÇENİSTAN-DAĞISTAN SiYASAL KÜLTÜRÜNÜN OLUŞTURUCU ÖGELERİNDEN BiRİ OLARAK SÜRGÜN ........... 6.7 ......... BİR İSKAN POLİTiKASI OLARAK SÜRGÜN VE ETNİK ÇATIŞMALAR ...... 73. ... SÜRGÜNDEN DÖNÜŞ: SSCB'DE NOMENKLATURA KARŞITI YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER VE NIKİTA KRUŞÇEF .......... .76 ÜÇD ÜNYKAU RAMVIES SCB'KNAİPNİ TALİST DÜNYA-SİİÇSİTNEDMYE EKRİ.İ . .•....••.•..••..••..•••.8.•1. ..•.•••.•...• ÜÇ DÜNYA AYRIMININ SOSYOLOJİK DÜZLEMDE TEMELLENDİRİLMESi VE YAPAY MODERNLİĞİN BİR ÖRNEĞİ OLARAK SSCB ...........8.2 ......... YAPAY MODERNLiKTEN KAYITSIZ ŞARTSIZ EKLEMLENMEYE, SSCB'DEN RUSYA FEDERASYONU'NA ..••••..••..••.•••••.88•• • .•.•••••••.• RUSYA'PDOAS T-SOSDYÖANLEİ.MS. T• .......•.•.•••.••.9•4 • ••.•••••.••••.• DAĞILMA .............................•.......9.4 .........•........... MERKEZKAÇ KUVVETLER ................•......9.9 ..............•..•.... UluBsaağlı mİsçıSizanlv ıakBş aırmVt:D,, PÇ HUKÇ,H DÖ• •••••••99• .••••••. BağımsBıezdle1ıÇl.ğei ıç:Sne a nv (a19ş9ı4 )-. 9•6.•.•.•••...1.0•7. .••..••.••• IÇ.eç enS avaşAın'lnavımeSnı o nuçUllauBrsaıağ:lı msızlıkçı MücadeİlselCdaiemhnia . d•a• .•••••••..•..•••••••1••1 .3• .••••.•••.••••.• YenDie vlİentş,iŞau nsr vıaeŞ eriilaÇ.te :çS eanv aDşoığnr•a•u • ••.•ı•ıs• •••..• V 1997 Başkanlık Seçimleri Sonrasında Çeçenistan'da Yeni Yapılanma ve İslamcı Mııhalefet ............•......................... 122 Dağıstan ve İçkeriya Halk Kongresi .•.••...•••• , .••..••.••....•...•••.1 28 GERİLVLEKA I TSAT RATEJİ.L.E.R•İ. •••••..•.••..•1•4.0. ••.••..•.....•.•. GERiLLA SAVAŞJ: NEDİR, NE DEĞİLDİR? ........•...................... 140 GERİLLA SAVAŞJNIN EŞKİYALIK VE TERÖRİZM KAVRAMLARINDAN AYRIŞTIRILMASI ................................... 145 KITA STRATEJİLERİ VE GERİLLANIN UWSLARARASI BİLEŞİMİ SORUNU .. .155 KITAIBÖLGE STRATEJİSİ ORTAK PAYDASINDA ETNO-MİLLİYETÇİ KAFKAS BİRLiĞİ ARAYIŞLARINDAN DİNSEL BİRLİK ARAYIŞLARINA GEÇİŞ ........ .166 il.BÖLÜM DAĞISTAN-ÇEİÇSELNAİHMSAİTR AENK ET•L•E•R.İ. .•..••.•1•7•9. •••••••••. 1990 SONRASI ÇEÇENİSTAN-DAĞISTAN CİHADINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER .179 199S0o nrÇaesçıe nistaCni-hDaEadtğıkınisıİlt Fçeaa ynke tn.ö .r.l.e.r• 1•8.0. ••. İslam'ın Savaş Öğretisi •......•.••.•..•.••.•..•...••••...•••.•••••.1 80 Kafkasya'da Miiridizm Hareketiııin Doğıışıı ve Kafkas Birliği İdealinin Kııtsal Savaşla İçiçe Geçmesi: İmamlar Dönemi (1783-1860) ...........•.. .183 ŞeyMha nsUuşrı ı(r1m74a8 -/794) .... /83 ŞeyMhu hammYaerda ği ..1 87 İmaGma zMiu hamm(eGdaM zoil l(1a 7)9 3-/832) ... 191 ŞeyŞha m(i1l7 97-1871) ...1 95 199S0o nrDaasğıı stan-CÇiehçaEcdtnıkinisıDlt ıeaFşyna e knt ö•r•l•e•r•2 •1.0• •. Abdııllah Azzam (1941-1989) ve Afgan Cihadı: Entelektiiel Miras ........... .213 AzzvaemC ihFaıtk hı .216 BiSra vaİşsılna miO'bljieğGkiötnsifit ne rgeleri ... .221 BiSra vaİşsı/na miS'i/iibğjienkitnif G.ö.s..t...e.r..g..e../..e.r..i.. . .225 YerlvieYa banMcüıc ahAirtalsemrİd laikşik Diiliezreinn/. e..n..m..e..s. i.22 7 Kızkarde• SşalvearşRitonal klvieeH r aiw aB arayÖernveağ i ... .230 Farklı Kiiltürlerden Gelen İnsanlar: Yabancı Mücahitler ................. .233 "ÇatOılsmıa yOarng aııiCziahsOayrtod ıuıs"u: ................. .237 EtkilveeDş öinmi işiiııı ... .248 SONUYÇER İN•E. .•..•..•..••..•..•..•..•.•.•.••.••..2.5•4• •••.•.••.•••••. KAYNAKÇ.A. •....••.•••.•..•..•..••.••• 26•1 .••.••.•••.••.•••••••••••••. EKLER ........................................2.7.9. ............... IM.Ü LAKAT•L•A•R• ••••.•••••.•.•.•••••••2•8.1• .•••••••.•••.••••••.•.•• ilA.NL AŞMAL•A.R. ••...•••••...•.•.•.•.•.•.•••.•••.36•8• ..•.•.••.••••• 11F1O.T OĞRAF.L•A•R. •••.••.•.•.••.••.•••.•3•7•1. .••.••••.•..•...•••.• vı GİRİŞ "Herkesin kendi yaşamına ilişkin olarak anlatabileceği bir öyküsü vardır. Bu yaşam öyküleri, ...b enzeri görülmemiş deği şiklik dönemlerinin, bu değişiklikleri yaşayan erkekler ve ka dınlar aracılığıyla c_loğrudan anlatımıdır .. .Sözlü tarih erişilmeme si halinde tarihe yansımayacak olan her kesitten her tür insanın yaşamını ve duygularını belgele(r). ..S özlü tarih deneyimleri ge leneksel tarihte gözden kaçan insanların anılarını toplamanın eş siz bir yolunu sunar" (Tarih Vakfı Sözlü Tarih Kılavuzu: http://www.tari h vakfi .org .tr/projeler/sozl utarih/kil avuz/ne dir.asp). Leyla Neyzi, geleneksel ya da resmi tarihin malzemesini oluşturanlarla, gözden kaçanların kimler olduğunu ironik bir dil le şöyle ifade ediyor: "Sözlü tarih, yazılı belgelerin incelenmesine dayanan klasik tarihin, daha çok devletlerle orta ve üst sınıfların (özellikle de ar kalarında yazılı belgeler bırakan "ölü beyaz erkekler"in) tarihi olduğu varsayımından yola çıkarak, yazılı tarihi olmayan "öteki lerin", yani toplumda göreceli olarak güçsüzlerin (işçi sınıfı, ka dınlar, azınlıklar, yabancılar gibi) tarihini yazmak ve toplumsal çözümlemeleri güçsüzlerin bakış açısından yapmak amacıyla, özellikle sol düşüncenin ağırlık kazandığı l 960'1ı yıllarda söze dayalı yaşamöyküsü anlatılarının kaydedilerek arşivlenmesiyle tarihin bir alt alanı olarak gelişmeye başladı" (1999: 5-6). Elinizdeki bu çalışma da, bir yanıyla, benzeri görülmemiş bir değişiklik döneminde yaşayan, devletlerin oluşturduğu resmi tarihten dışlanan "ötekilere" ilişkin bir sözlü tarih çalışması. On lara ötekileri belirtecek anlamda "esmerler" deniyor. Esmerler; çünkü sarışın Slav ırkının yüzyıllarca süren hegemonyası altında yaşamış ötekiler onlar ve aslında, kendileri de sarışın olmakla birlikte Sovyet imparatorluğundaki diğer Müslüman halklarla birlikte esmerler olarak tanımlanmışlar (Dudayev 1996: 77). Özellikle de ayrımcılığın güçlendiği dönemlerde bu adlandırma daha bir popüler olmuş. Onlar Kafkasya'nın en savaşçı, en mü cadeleci halklarından biri. Uzun savaş dönemleri arasına kısacık molalar sokmak durumunda kalmışlar zaman zaman. Soykırım lar ve sürgünler kendilerini fiziksel olarak bütünüyle yok ede mesin diye. Nüfus görece toparlanıp, fiziksel yok olma eşiği aşı lır aşılmaz kaldıkları yerden devam etmişler özgürlük mücadele lerine. Kısaca son beş yüz yılı savaşarak geçirdikleri söylenebi lir. Bu sarışın esmerler "Çeçenler" Bu çalışmanın amacı genel olarak Çeçen kültür dünyasının aydınlatılması değil. Bu alandaki çalışmalar da yetersiz olmakla birlikte, bizim aydınlatmaya çalıştığımız alan bu değil. Biz, daha çok Çeçen cihadı olarak adlandırılan ve ağırlıkla 1994-96 arasına ve 1999'dan bugüne tarihlenen süreci yaşayanların kişisel öykü lerine kulak vermek istedik. Ancak Çeçenlere ilişkin bu öykü başka halkların kaderine de karışmış durumda bugün. Dağıstan lı mücahitlerle, İslam dünyasının dört bir yanından gelen "ya bancı mücahitlerin" öykülerine. Kısaca bizim seslerine kulak vermek istediğimiz ötekiler, son on yılı kapsayan Çeçen cihadı nın doğrudan parçası olmuş kişiler. Rus resmi tarihinin "terörist" olarak adlandırıp dışladığı ötekiler. Neyzi'nin sözlü tarih çalışmalarının özelliklerini betimlerken vurguladığı gibi, bu çalışma da "yaşamöyküsel anlatılar" üzerin de yoğunlaştı ve görüşmeciyle, görüşme yapılan kişiler arasın daki "muhabbetin" (Neyzi 1999: 6) bir ürünü olarak ortaya çık tı. Bir sözlü tarih çalışmasının içermek durumunda olduğu "far- 2
The list of books you might like
