C) G L < ... "' .. C) • 9 ., "' y b <,,� G1,. ... b yo' < o bz i{). y {..., ..9 .ç"'.. {). • T'o 1,."' o "'..�,.� . ob .J1,. T 1,. oR\ .sı" • � o · o 8 oo 1,... .. o R o ıı 8 .. � C)o o o o R ' ... R G EDEBİYAT EDİMLERİ JacquDeesr rida Otono3m0 Felsedfiez 1i0s i EdebiyEadti mleri JacquDeesr rida DerleDyeerneA kt tridge ISB9N7 8-975-6056-31-8 1.B asıTme mmu2z0 1İ0s,t anbul KitabÖızngü n Adı Acts oLfi terature © DereAkt tri1d9g9e2, ©Türkyçaey ıhma klOatroın oYma yınc2ı0l0ı9k , SunuYfa zısıÇ evvei ri MukaddEerrk a-Anl Uit ku YayımHaaz ırlayanlar MukaddEerrk a-Anl Uit k-uE yleCma naslan Kapakv e İTça sarım H. Mert İnan BarEırşo ğlu Baskvıe C ilt MarMta tbaacıSlaıankt lTaircvı.e S anL.t dŞ.t i. Te(l0 21322)12 30 0 YayıneSveirt ifikNao :1 1821 OtonomY ayıncılık YeniçCaardşK.ıa lkHaann N o3:6 /G6a latasaray/Beyoğlu İstanbul TeOl 2 122 448 70 9 FakOs 2 122 922 36 6 [email protected] www .otonomyayincilik.com EDEBİYAT EDİMLERİ JaqcuesD errida Çevirenler MukadEdrekraA nlU it- ku JacquDeesr ri(d1a9 30-2G0e0l4i)ş:t" iyradpiığbio zeulmecşuot"ki urmeal yöntemfairykldleiı,s ipliinşlleekrradlzeia kny aennb iid rü şünbcieç imine kapaır alapyoaysnat,p ısfaellcsçıee fver eskiunriunl uşöunnedmbali iyr e re sahçiapğ dFarşa ndsüışzü ünü.1r 93y0ı lıCnedzaa yEilr-'Bikinaa sra basında doğdEur.k yean şlayradpatR ıoğuıs sNeiaeut,z sGcihdVeea,,l eCraym,u s okumalaerdıeyblivayef a etl seyföenyee1l 9d5i2.P' adrei ssa'yignoı knu Elcuo le NormaSluep erikeauyrdeo'1le9d 5ud6.a'ö zeblib ru rsHlaar vavreCd a mbridge Üniversitdeilnelreoiyl'iancrgeiai ktH tuis.s erUrls'pirnudn egrG eometrie [GeometKröikneianndi le]ıs eruiznuibn i örn söFzrlaen sıçzecvaiyrad i. 1960'sdoannSr oar boEncnoel,e NSourpmearlieJe ouhrHneo ,p kiYnaslv,ee CalifÜonrinviear sitdeelresvrleier'r1dn 9id6.ed7 ey' a yımlLaadV ıoiğexıtl , e phenomeInnet,r oducautp iroonb ledmuse i gdnea nlsa p henomenodleoH guises erl [SveesF enomHeuns,s Feernlo menolGoöjsitseirngdee SGoirruiDneşl u]an, a Grammatol[oGgirea matÜozleorjivineL e 'ıi] cr iteutlr ade i ffıire[nYcaev zeFı a rk] adlüıçe sekra,r iyerindeçkıikgı öşösınt eeHmrelimire b.nü tüesne rlerinde karşıleagşeımleeağnni lBiamtf,ıe lsefesi geleneğbiankiınş yapıbozumcu açıssıoynluadn eask o rgulabnumg aeslıei,nç eikn çdeelkiivş eçk ıik mazların gösteryiollmuefyselila s,e yfeenniiydnae rna ktıılcıın mmüacsaıd ele2s0i0d4i r. yılıpnadnak rkeaanss eriönldeDenen r ridual'unsılna,dr üazreayksdaıet ıldığı çoska yıbdial imsel/taokpaldaenmvtieaık tl öalçrya el ışmagleanrbiıişyr l a çevrdeiyylaeil çoignt daem amlakdaırğiıy edriiğnteiernm e esle rşluenrlia rdır: La Dissemi(n1at9i7So2in;r ayMaertg]ed,sel ap hiloso(p1h9ie7F 2e;l sefenin KıyılGalra(sı1 ]9,7 L8aVıi) r,i teenp eint(ur1e9 7R8e;s imDdoeğ lruukL]aC ,a rte postadleSe o,c raatF er euedta u-de(l1a9 8K0a;r tpostal, FSroekurvdae't ae s'ten ÖtesiPnseyc]hI,en ,v entdieo nls' a(u1t9r8eP 7s;i Öktee,k iİnciandDu ıD]r,oi t iıl ap hiloso(p1h9ie9F 0e;l seHfaekÜy zee riQnue'e]s,tq -ucele ap oesi(e1?9 90; ŞiNierd içre,Av ..S arıA-rAs.l Baanb,2i 0l0,2 L'A]u,t rcea p( 199Ö1t;eH keid ef/ BaşBkaaş ç,e Mv..B aşarBaanğ,l a2m0,0 3Sp]e,c tdreeM sa rx( 199M3a;r x'm HayaleçtelAve..Tr üim,e rtAeykriınn,2t 0ı0,1Ma ]r,x& Son(s 200M2a;r x'ın MahdumlçaerAvı..T, ü mertAeykriınn,2t 0ı0,4C ]os,m opoldiett oeusls e s payse,n cournee fforLte!S ;i eceltle ep ardo[n1 997-K1o9z9m9o;p olviet izm Bağışlama çÜezAve..Ur tiknue-,M . BEirrke2ay0n,0, 5L 'A]r,c heoldoufrg iiveo le [1973; ÖnemsiziçneMv A..Er rkkeaonUl-toAkj.Oui t,so in,o 2m0,0 7De] , quodie ma.i.ne. n t,r etdieeJ nasc quDeesr riedtEa l isabReotuhd ine(s2c0o 0G3ü;n DoğmadEalni,s aRboeutdhi nielKseoc nou şmçaeK,v. . Sarıalioğlu, Dharma, 2006Sa]u,f nloem ( 199İ3s;iH ma riççe,Dv ..E ryKaarb,a lİcsıt,a n2b0u0l8,] , Passi(on1s9 9Ç3i;lç ee,Mv ..B aşarKaanb,a lİcsıt,a n2b0u0l8K;h] ô,r (a1 993; Khörçae,Dv ..E ryKaarb,a lİcsıt,a n2b0u0l8J,]a .c qDueersr iNideat,z schelerin Şölednie,vr e.ç eAv..U tkMu.-E rkaOnt,o noİms,t an2b0u0lG8,i; o vanna BorradTeorröGirü, nl erinde Felsefe: JvüeJr agceqnu DeHesar breiirdlmaea s DiyalogçleaEvr..B, arcYaK,Y , İs2t0a0nD8beu.rl r,i1 d9a9v,7e1 999'da İstandbaçu elş'ki otnlfie ravnesrlmair1ş 9t9id7reİ'. s tandbaku alt'ı ladtıöğlıy e çalışimçabisknı zP .er,Pa e raPso roJsa,c quDeesr riidlBaei rliDkitsei plinlerarası · Çalışhmaa,zF .K. e skÖi.nS ,ö zeYrK,Y1 ,9 98. MukaddeErr kaAnt: atÜünrikv ersitesFia,k üEldİtenebgsiiiDyl,iaiv ltzei EdebiByöaltüım ü. AliUtku : AtatÜünrikv ersEidteebsiFiya,ak tü lFteelssiBe,öf leü mü. �:-. İÇİNDEKİLER Sunuş vii (Mukadder Erkan-Ali Utku) Önsözlexrl i (DerAetkt ridge) Teşekküxlrv GiriDşe:r rivdeEa d ebiySaotrıgnu lanma1s ı (DerAetkt ridge) 1" EdebiDyeadti klŞeuTr uih aKfu ru"m 35 JacqDueersr iildSeaö yleşi 2 ."O. T.e lhikEekllie nti.7.9. " 3M allarme1 15 4B iriOntucirum 135 5Y asanÖınnü nde 195 6T ürY asası2 39 7U lyssGersa mafonu:2 73 JoycEev'etStaö ylen(t)isi BPsike'd33e5n Ötekiinİn cadı 9mİzagpeo n373 Gösgteİe/mrzasüngeri'nden 10 ŞiPbaubCloe lnleİ atç:i n'4de0n1 11Za mansAfıozr izma 451 SeçilKmaiyşn akça4 73 Dizin 483 SUNUŞ JACQUDEESR RIDA: EDEBİYSAATH NESİNDE TEKİLLDİEKN EYİMLERİ MUKADEDREKRA ANL İU TKU - Varldıekn emyini,e a zn eç okm,e tafiziğin keedneabriıynatd a, belki de kheenra rşıednyuduirarnk , e nddiesd ia hnielr edey seh eşre yöitne siDnüdnyea.d aeknii lgşienyçd biur, bdeel ki dünyaandd ahial gvienb çuy üzdbeintr a nıymoık sead,e biyat adaıl tıinldaaen d ilveern e ddedşielybe,an ş khae rhabnigri söyletmalneı mlanamaz. JacqDueersr (iSd5 a0 )1 JacquDeesr rida'endıenb iydaotğar udmaünd ahalelbeirri ni araygae tirmaemyaiç labyausn e çkieydei tDöerr eAkt tridge'in uygugnö rdübğaüş lık, "EEddeibmilyeHaritil "lM,ii sl leiraf'ın desi"yalyean nıd hae me debiygaetrıçne kleşetdiirmdlhieeğrmii dee debiyatı yyaad raea dteabni üyzaetr iynoer umdbau lunan edimliesriim len"2d. i rDierrrfairdkaliı,l aglia nlabraışnkpaae k çokk atkısı yyainrımnidynaüc,zi y ıl edebivyeae tl etşetoir-isi 1 EdebtiE ydaimlbearşil ıbkusl eıç kide ymeert ianllvaeeJnr a ec ques Derriddai'ğnmeıernt inlyearıpilnageön n dermmeelteiirçn,i nkdıesa ltma larlgaö stmeirvşie "l Kısalt"mSaulnaurşs""o nuunn vdear ilmiştir 2 J.H ilMliilsl "eDre,r rainddLa i terea"Jt,acu qruDeesr raindtdah H eu mani tiAeC sr:i tRiecaeadrTl,o mC oheCna,m birdgUen iverPsrietCsyas m,b rid ge2,0 0s15.,8 . vii EdebiEydaitm leri risiönnienm lfiig ürleribnidreinvd eik re ndiskiunşia ttaanr tışmatlpiairkb ibri çimtdaemd ae debisyoartu suvneba u s o runuonn uny azılarıynedraidknaiey anYıarl.n ıfzeclas peefir s pektifetdeenb i tekoartikıybdeua l unmakkallam am,aı yşrıca MallarPmoeeM,,e lviJlolyec,Ce e,l aBna,u delaPiorneg,e , Genet, BlanchKoatfk,aP ,r ougsitb" im ajör yazyaarld aaJr o"sJı onl iet gib"im inyöarz arr"lmoa rijviena aylr ıntılıo keulmeaşltairrıenlı yapmıtşıDre.r ridgaö'rybeau y azarlfaerl,s veeefi d ebsia hnenin teorailktp yıasıgneıl,e neokrstealm şıonır gulaeylaenş tbiirre l edebidyeante yimkianyed edil(iSrl eAr4t 4t)r.id gdee'v iurn guladüızğeır ueyl,a şımvseak lu rmusabli çim"deed eboil"a rak kategoerdiizleae ynr,ı bciaşr ke ildeed ebiy"aotyın ayoany'u', nas okayna,s alakruırnavıne s orgulaayyanznıa, m andoan ay ladıkbluak ruır uvme k ategoriiçdsebenil ur z aklıfakatlai yet gösteerseenrl eerdie,b ieydaitm ler-ifadailri yetlveekr aiydıitr larıDdeırrr.i dao'nnlıanyr aan ıtdlaab ruıa nlamlaçroığnu yla "edebieydaitm leorlia"rd aüküş nüleb(iÖxl li)irD.i e rdraik endi okumead imibyuly ea zarlsaarhınne sgiinreoe nrl, aroıyunn unu kendyia zmead iminsdaeh neler. Kendisiilnkidi ani mbai firl ozoolfa rdaükş ünvseşe p ühe siazs lında bduaş ikemial hdaet ırlaonlascbaai klD ee3r rida'nın yazılareıdnedbai hyearty erdevdeii rs miyölzed eşl"eyşaen pıbozubma"ış ndaint ibareedne biybaatğllaa ntıYlaızdıılra. rıypleak ç okk arıştlı(ğaıynn ı/östöezk/iy,ai zçıe,r isair/ıdsıış, yaaşm/ölüsma,y gı/ivhba.ny)ea tns ıı r"ae debidyeadti klşeur i tuhakfu rumv"eaf elsdeefdei knleorrimv aarls aykıulraunm a yerleyşaikkl aştıamr zladreığniış tDierrerni dkaa,r iyerinin dahbaa lşarınfdeal sveefe ed ebiayraats ıknadraav re remmieş, biriöntie ikçii tne rekd emeim,şb itre redydaüaştm ıgşö rünür (S3 6)Es.e rlegreinneoell arbaakk ıldığ"ıenddeab,in yeadti r?" sorusuennad oğrdauny anıtlvaeer dıe biyialtiaş eknia nç ık tanımlSaroır,b ondnaek'id oktotreaz sia vunmasiıçneır en "TeZza manı"(n"Thdea T imeo faTh esiPsu:n cattuionVser")i,l i Zamadan( 'G iTvieemn)" ,Çi ldee(" P" assiobnusr"a)d,ba ik rı smı 3D ereAkt tri"dDgeer,r Siidnag'usyl :La irtietraantEdut rhe"i D,ce srriLdea's gaciLeist:e raantPduh riel oseodSp.ih myoG,nl endinRnoibnegEr,at g leton, RoutledLgoen,dN reaw,Y or2k0,0 8s1,.3 . viii Sunuş derlenomliaşPn is kÖet:e kİicdnazi'n(n Pdshaye Ic:vn entoitfoh ne Oth)ve erD ereAkt tdrgie'"lEed ebiDyeadti klŞeuTr uih aKfu rum"b aşlışkölyıl eşyiedrae l i"rT.e Zza manı""nbdean ime n daimiil gim, dhiaytetbai lkiifr,ei lms ielfig imdöenncg ee len ilgiemd,e biyyaötnae liekdteibroi,l araadkl andıroı yalzaın may öneli(ktTTiP3r 7") di,y eDne rribduan,ud oğrulaimçaikn 195d7ei' l dko ktotreazk io nusu"nEud eNbeis nenİidne alliği" başlığkıayyldae ttirbdeilğiirntim( iTTştP3i 6r4 )B u.t ezais la yazmadsaae debiüyzaetr iynaez dıhğeırş eyibnup rojetyai mamlamayyöan eloilkd uğhua5t,tR aod olpGhaesc h'eniinfa de siybluep rojeneisne,r leryianlinnıf zeclas efdeenğiianly ,r ıca edebiydaatk ıenn arlayreırnlae şmteiseirt iklisinpe o lsdauhğiu söylene6bD ialhiayr a.k ızna manbliısr ö yleşi"dypeaıkbio zum ...e debiyatla uz(lDaş9Am) öa nketsıürr"ü müvnuürngl uadığı üzerDee,r ridad'ünşıünn ces"ienddeeb iykaotn"uımnsu t ratejik görünvüery azılareıdneıbonil aryaokr umlanmasyıand daa n yapıbozumeudne bmie tinlueyrgeu lanmaysöınnealb iikdri k kattfaeznl abi şre ytia pl eedeHre.r ş eydeönn ce edesboiyat rusyua d ak ışkırtDmearsrıic dıya apıbozummeuş gueld ebni r dışsaylald ıabk a şkalık örneğidir: Felsmeefit inolkeurmia kvteaf nle sesfio ruolratra kyoay mak tanol uşçaanl ışmalaalraınmıgınenır ne ğfienlcsee fi olduğun dane midne iğliAms.l ıngdiad,e rek dahab isçiismtdeem,a tik kendisihnadreenk feetllsee sfoerygiu laybaicoarlğ mıamy an alavne yfae lsemfiay-aobnli arl abnu lmaçyaal ışAtnıcma.k felsefiy-aonbl imaral aanry aışfıe,l skeafer şbıitrı tutum talep etmeTzem.e ls oruşmu duOrr:i jibnitaral r zkdean dissoirnuiş turabivlemk eesnidü iz eridnüeş ünümbduel unabiilçmiens i felseefsea skeenn disine köetnedkoiilssaiirnh aiaknn gail an davne yoal may-aanlan(dnao-nnl igeöur)ü neb(iDlO1i 4r0?) Bug enbeilsr t rateDjeirdriird.a d'aon rıtna kyoay duüğzue ryea pıbozudmı,ş lanany adş aeş yeey lere uazçammalakam ra cıyla 4B kzC.h ristNooprhreDires r,r Fiodan,t aPnrae Lsosn,d 1r9a8,s7 1.,2 J;a soPno weJlalc,q Dueersr AiB diao:g rCaopnhtyi,n Luounmdr,Na e,w Y ork, 200s63,.8 . 5J .H ilMliilsl OenLr i,t erRaotuutrglee,e,L d ond2r0a0,s2 .7, 6 . 6R odolGpahsec ThheeT ,a ionf the DMeirrrarinoddra : t he PohRfie lfloescophy tioHna,r vaUrndi verPsrietCsyas m,b riMdagses,a chuLsoentdt1rs9a,8, 6 , s2.5 5. ix EdebiEydaitm leri kendis"ikunriu msaarlm a"nyıanr ıkd açy aat laklsaorkımnaak içiönt ekiyneear ç mayçaa lıBşuıy rü.z deynap ıbozufme lsefe ninb iyrap ıbozumiumnaue dekrib ub,a sinteçb ei yrı kımndeı r def elskeafreş ıtı bir tuytapubımo .z uAfmke slisneöeft eeykii ne -felsefi-olmaaçyaarnkaaek-n dgie leceağçimnaek illag ilenir. Felseffeelysike ıfleaş ne y, kubriurc u" stüegr eerçç"eklbeuşir, radfae lskeefneds iı nırlarını vçefi azrekbliıllmnıeeiğk ıs oye l a olabilimçeibkni ört ekoil areadke biybaatşav urDuerr.r ida'ya göreed ebiiylapkta ,r adigmbaatkşiakl aılka onlıa rgaökr ülebi liçrü,n kbüa lşangıcıintdiabnaf reelns efdeınlşiamna kelnaç ok ilgileşnedyei dğeib iyaFtetlısre.f öetneiknoi lsair eadke biyat, felsevfeeo yneu nk avramlarkıanraş ıtlığıyla (hakikat/kurgu, literal/fıkguürrualtuiyfD)ke ernr,i hdeam y enbii "re debiyat" teriomliut şuruhre md e" edebbiiş"r e iynk açınılbmiaçzi mde felskeavfir amlaorlıunş umunda oladkutğiuftn aun ıtlayarak felsefveanrisna yüısltaünn lüğyüapnıüb ozuumğar atAınrc.a k felseefdeeybii yaaçtmaa klhaa,t tfae lsefeedneibnui ğ rağını açmakillag ilenbiuy,fo erlssae efdeeybii yiantdai rgeamnelka mınad ag elme"zAs.l ead ebiyfealtsleaf keayriı ştırmaya veya felsefeedyebii yiantdai rgemçeaylmeıa şdım(" RD7P9 )de,r DerriFdeal.s efeedneibni yaaçtıal ışeıtnkıinl erbiinrdie,n ede biyaatyınna sıbnaak tığıonrdaadk,ae ndisdianier şbyeiigr ö r mesidEidre.b ivyeaf te lsaerfaes ıbnudt aa rbzi kra rşılnaışnm a sahnelenömzeesil,e ştgiirriekynee,n dissionrig ulafyealns efe olanağaıçnaır .7 Felsefoerdtea çyıak adnü şünDceer,r iidçaiç no kö zebli r tarzeddae biyialteltaik şuirmaF re.l sedfivele b ilgisnıinnı rla rınzıorl ayabni sro rgulameağyesaray, n şıe eyd ebivyeae td ebi yatıdnid le neyimid egi eççienr lHiedmif re.l sheefmed ee debi yaotl anakoslıaznz ıo rl(aPr3I 7 24-)3B.u7y üzdefne lsgeifbei "edebidyaad ta"rd ,i psliinbeirar n laiml yepa ıbozumdcüuş ün ceygei rmeeyğei lgiöms terddaihğgaie nebli r analraams ında 7B kzJ.a meKs.A .S mitJhaq,cu eDse rrLiidvae: 1Choenoturyim,nL,u o ndra, 2005s,.4 6-5T0i;m otChlya rDke,r riHdeai,d eBgglear,n cShooutr:c es of DeridraN'ost iaonnPd r acotfiL ciete ratCuamrber,i Udngiev teyrPs riess, CamrbidvgeeN ewY or1k9,9 s2.1,0 9R;u dolGpahsec "hPeo,s siobinlsi,z ati int hSei nguDleacnros",t ruicst/Aiimonen r iANc ea:wS enosfPe o liteidc.a l, AnsHealv rekamNpe,wY orUkn viersPitrye NseswY, o rsk1.,1 6. x