Download PDF van tekst

508 Pages·2012·2.21 MB·Dutch

Algemeen wijsgeerig, geschiedkundig en biographisch woordenboek voor
vrijmetselaren. Deel 3
bron
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3.
W.deGrebber,Amsterdam1845
Zievoorverantwoording:https://www.dbnl.org/tekst/_alg008alge03_01/colofon.php
Letop:boekenentijdschriftjaargangendiekorterdan140jaargeledenverschenenzijn,kunnen
auteursrechtelijkbeschermdzijn.Welkevormenvangebruikzijntoegestaanvoorditwerkofdelen
ervan,leesjeindegebruiksvoorwaarden.
1
N.
[Naakt]
NAAKT.ZieONGEKLEED.
[Napels en Sicilië]
NAPELSenSICILIë.IndezeStatenheeftdeVrijmetselarijeenbijzondernoodlot
gehad.DaneenswerdzijerdoordetoepassingderPauselijkebullenendoor
verbodschriften(KARELIII1751enFERDINANDIV1759,1766,1781)ophetstrengst
vervolgd,endanwedertoegelaten(zieverderhetArt.ITALIë).Dealdaargevormde
GrooteLogezounogin1788hebbenbestaan.Hetverbodschriftvan1776vooral
werduitgeloktdoordenministerTANUCCI,dieopwillekeurigewijzeregeerde,en
voorhetduurzamezijnermagtbevreesdwerd,doordathijvernam,datvelemannen,
diedenKoningnabijkwamen,Vrijmetselaarswarengeworden.Reedsbegonmen
ditverbodschrifttevergeten,toenTANUCCI,vreezendedatdeVrijmetselaarsweder
zoudenbeginnentearbeiden,eenelistverzon,waardoorhijeennieuwverbodschrift
vandenKoningkonverkrijgen.Hijgebruiktedaartoeeenslechtmensch,dieingewijd
was,enomeenwandaadzijnvaderlandhadmoetenverlaten,watnietbekendwas,
endiedusalstaalmeestervelelessenhad,enmetveelmenschen,waaronderook
Vrijmetselaars,inaanrakingkwam.DoordezendeedTANUCCIeengrootaantal
NapolitaanscheVrijmetselaarsuitnoodigentoteenbanket,hun,zoogezegdwerd,
aangebodendooreenenPoolschenPrins-eeneroldoorTANUCCI'svermomden
kamerdienaargespeeld-diedeVrijmetselaarszeergenegenwas.Deargelooze
Broedersvielenindenvalstrik;zeervelennamendeuitnoodiging
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3
2
aanenbegavenzichterfeestzaal,waarmenzonderhunwetenLoge-meubelenhad
verborgen.DeGrootmeester,PrinsDICARAMANICA,diein1775deBroedershad
aangeradenhunnenarbeidtestakenenzichaan'sKoningsbevelteonderwerpen,
hadvandieuitnoodiginggehoord,zonderhetverraadtekennen,enzonddegasten
eenBroeder,diehundeverbodschriftenherinnerdeenallenarbeidverbood.Zoodra
dieBroederindezaalwasgetreden,stormdendesbirren(politie-soldaten)binnen,
namenallengevangen,envoerdenhennaardenkerker.Hetverdedigingsgeschrift,
laterdoordenAdvokaatLIOY(ziedatArt.)uitgegeven,werddoordenbeulinhet
openbaarverbrand,enlangzuchttendeongelukkigenindenkerker.Demagtvan
TANUCCI,diealgemeengehaatwas,doortoedoenderKoninginKAROLINAgefnuikt
zijnde,deedzij,nogvoorTANUCCIdoorhaarbeleiduitdezakenwasverwijderd,
hetEdiktderherroepingmetzijneonderteekeningverschijnen.Zijdeeddegekerkerde
Broedersontslaan,enzorgde,datzijhunnewerkzaamhedenkondenhervatten.Uit
dankbaarheidvoordieedelmoedigebemoeijingen,gelasttehetGroot-Oostenvan
Frankrijk,aanzijneonderhoorigewerkplaatsen,onderhetaantalverpligttetoasten
bijdebanketten,eenheildronktereerevanKoninginKAROLINAoptenemen.Indat
rijkhadzichook onderdeFranscheregeringhetMitzraïmietieschstelselverbreid
dochgingerlaterwederteniet.OokdeCarbonari(ziedatArt.),haddenzichindat
rijkgevestigdenverbreid.Aanvankelijkhaddenzijeenzuivermenschlievenddoel,
maarKAROLINA,dienadeverdrijvingvanharengemaal,metdezenopheteiland
Siciliëverblijfhield,deedhunpolitiekebedoelingenaannemen,enbezigdedieten
voordeeleeenermogelijkeherwinningvanhetkoningrijkNapels,waarindeCarbonari
haardoorkleinevrijkorpsenenwapenenhielpen,enzichbijhonderdenvoor
FERDINAND'szaakopofferden,nademaalzijdoorMURAT'sgeneraal,opde
wreedaardigstewijzevervolgdengedood-beterwarehettezeggen,geslagt-werden.
KoninginKAROLINAhadhunbeloofd,nahetherstelharerdynastie,hetbestuur,dat
inderdaadgrootendeelsdoorhunnemedewerkingwerdhersteld,op
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3
3
degrondslagenvanwarevrijheidtevesten.NadatechterFERDINANDin1815,den
troonderbeideSiciliënwederhadbeklommen,werdendegedanebelofteder
Koninginnietslechtsvergeten,maarookénVrijmetselaars,énCarbonarimetde
grootstegestrengheidvervolgd.LogesenVenta'swerdengesloten,depapieren
verbrand,endeledengekerkerd,hetwelknogtansnietkondebeletten,datin1820,
teNapelseenedoordeCarbonaribewerkteomwentelingplaatshad,dienaeenigen
tijdwerdonderdrukt.ThansiserdeV(cid:0)M(cid:0)geheelvernietigd.
[Napier, (Frans)]
NAPIER,(FRANS,Lord)vaakooktenonregteNEPERgenoemd,Kolonelvaneen
Engelschgarde-regement,wasGrootmeesterderGrooteLogevanSchotland,in1789
en1790.Hijlegdeindiehoedanigheiddeneerstensteentothetnieuwe
UniversiteitsgebouwteEdinburg.
[Napoleon]
NAPOLEON.Zonderonsmetzijnlevensbeschrijvingintelaten,dienthieralleen
datgenevermeld,wattothemalsVrijmetselaarbetrekkingheeft.Hijwerdtusschen
den13en19Junij,vanhetjaar1798,teMaltha,indeOrdeaangenomen,bij
gelegenheiddathijzichalsgeneraalenchefderEgyptiescheexpedietiealdaarbevond,
enheteilandzichnaeenbelegvan10dagenaandeFranschenhadovergegeven.
MenweetweinigvanzijnMaç(cid:0)leven,behalvedathij,Keizergeworden,deOrde
nietzeergenegenwas,hetzijhijhaarvreesde,hetzijditveroorzaaktwasdoorde
verdeeldhedenbijdeFranscheVV(cid:0)MM(cid:0)Ditbleek,onderanderen,toenhet
FranscheG(cid:0)O(cid:0)eenGrootmeesterwildebenoemen,endaartoedeoogensloegop
'sKeizersbroeder,JOZEF(ziehetvolgendeArt.),teneindedeOrdeeenluisterrijk
aanziennaarbuitentegeven,enhaartebeschermen.Daartoemoestmenechterzijne
toestemminghebben.DeMaarschalkenMASSENA,HertogvanRivoli,KELLERMAN,
HertogvanValmyenPrinsCAMBACÈRES,beloofdendietoestemmingtevragen.
NAPOLEONgafzenietzondermoeiteenondervoorwaarde,datCAMBACÈRESOpzigter
derOrdezouzijn.LaternogtanstoendeeendragtonderdeVV(cid:0)MM(cid:0),vooraldoor
debemoeijingenvanCAMBACÈRES,wastoegenomen,
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3
4
enhoofdzakelijktoenhijzag,datzijnevreesvoorhaarijdelwasgeweest,enmisschien
ookdewijlhijdaardoorhoopte,tenzijnenvoordeeletekunnendoenwerkenopden
geestvandekerndernatie,scheenhijhaarveelmeergenegenteworden,en
bevorderdehaarzelfsbijhetleger,zoodatereentijdwas,dathetFranschekeizerrijk
twaalfhonderdarbeidendeLogestelde.In1812,bestonderbijnageenregement,of
althansgeenehalvebrigade,waarbijzichgeeneLogebevond,zijndeeralleenbij
infanterievanlinieenligteinfanterie54Loges.DoordezemilitaireLogeswerdde
V(cid:0)M(cid:0)overgeplantinelke,eenigzinsvoornamestadwaardetroepengarnizoen
hielden;enwareneronderdeinwonerseengenoegzaamgetalindeOrdeingewijd,
danvormdendeze,bijhetverwisselenvanhetgarnizoen,eenenieuweLoge,die
hareKonstitutievanhetFranscheGroot-Oostenvraagde,datnatuurlijkalweder
bijdroegdeOrdeuittebreiden.Dehoogstgeplaatstepersonenlietenzichonderzijne
regeringinwijdenennamendeelaandewerkzaamheden;zoobevatteb.v.in1815
delijstvanOfficierenvanhetGroot-Oosten,onderanderen,denamendervolgende
personen,allenberoemdinkrijgs-enstaatkunde,inwetenschap,letterenenkunsten.
DeHertogvanValmy(KELLERMAN),deHertogvanRivoli(MASSENA),GraafDE
VALENCE,GraafLACEPÈDE,HertogvanAbrantes(JUNOT),HertogvanBassano
(MARET),GeneraalERNOUF,GraafREGNAUDDE-SAINT-JEAN-D'ANGELY,GraafDUPUY,
GraafBEURNONVILLE,HertogvanTarente(MACDONALD),GraafDESÉGUR,Graaf
MARESCALCHI,HertogvanCastiglione(AUGEREAU),GraafSEBASTIANI,Hertogvan
Dantzig(LEFEVRE),GraafJAUBERT,MaarschalkGraafSERRURIER,Maarschalk
BRUNE,HertogvanTreviso(MORTIER),GraafFRANçOISDENEUFCHATEAU,Hertog
vanMassaCarrara(REGNIER),MaarschalkPERIGNON,GeneraalGARDANE,Hertog
vanDalmatië(SOULT),CHAPTAL(GraafvanChanteloup),KolonelGODEFROYDE
LATOURD'AUVERGNE,GraafDUBOIS,GraafLAPLACE,deregerendePrinsvan
Isemburg,MOREAUDEST.WÉRY,GraafDEGAVRE,enz.enz.
LatertoenhetFranschevolknietlangerindevorigematedooroorlogszucht
geprikkeld,enbovendiendoorhetaanhoudend
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3
5
ligtenvansoldaten,misnoegdwerd,toeneronrust,woelingontstond,enersprake
gingvangesmedezamenzweringen,berigttemenNAPOLEON,datereenezoodanige
gevormdwerd,ineenehemaangeduideLogevanwerklieden.Incognitoginghijer
dadelijkheenmetDUROCenLAURISTON,evenalshij,inburgerkleeding;hijwoonde
dewerkzaamhedenbij,enovertuigdezichdoordenloopdergehoudenberaadslaging,
vanhetlasterlijkederaantijging.ToenindenStaatsraadhetArt.291(envolg.)van
hetCodePenalwerdbehandeld,waarbijdeverzamelingenvanmeerdantwintig
personenwerdenverboden,wildedeGraafMURAIRE(dieV(cid:0)M(cid:0)was),datmenin
ditArt.eeneopzettelijkeuitzonderingzouinlasschen,aangaandedeVrijmetselaars.
NAPOLEON,dieveeltijdsdezittingenvandatligchaambijwoonde,bestreedditadvies,
zeggende:‘wordtdeV(cid:0)M(cid:0)beschermd,daniszijniettevreezen,doorzoodanige
vermeldingwierddeOrdegewettigdendanzouzeteveelmagtverkrijgen,enwelligt
gevaarlijkworden.Thanshangtzijvanmijaf;ikwilnietvanhaarafhangen.’-In
onslandwaszijninvloedminmerkbaar,immerstoenertenjare1813pogingen
werdenaangewend,omonzevaderlandscheLogesaanhetGroot-OostenvanFrankrijk
cynsbaartemaken,enalzoohetroemrijkbestaanonzeronafhankelijkheidtedoen
ophouden,hadditnietveeluitwerking.Krachtigenmoedigwasdetegenstandhier
geboden,enwijmogentereerevanlaCharité,inhetOostenvanAmsterdam,
vermelden,dathareijverigeenstandvastigemedewerking,nietweinigtothet
mislukkendierpogingenheeftbijgedragen.Bovenalnogtanswasdittedankenaan
hetberadengedragendestandvastigheidvanBr(cid:0)BARNAARTVANBERGEN(ziehet
Art.BARNAART).InhetgeheelwarenergedurendedeFranscheoverheerschingnegen
Loges,doorhetG(cid:0)O(cid:0)teParijsgekonstitueerd(ziehetArt.NEDERLAND).
NAPOLEONSeerstegemalin,MARIEJOSEPHINETASCHERDELAPAGERIE,vroeger
weduwvandenGeneraalBEAUHARNAIS,enmoedervanEUGÈNEBEAUHARNAIS,was
in1805teStraatsburg,bijeenAdoptiefeestvandeLogelesFrancsChevaliers,
ingewijdalslidvandeMaçonneried'adoption.Zij,diedegoedheidenook
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3
6
hetverstandzelvewas,endiedegelukstervanNAPOLEONgenoemdwerd,wasinde
FranscheAntillesgeboren.Zijheeftzóóveleellendeverzacht,zóóvaakdebijlen
hetlood,diehethoofdofhethartvangekerkerdestaatsmisdadigersbedreigden,door
onvermoeidepogingenafgewend,zóóveelwondenverzachtengeheeld,enzóóvele
misluktepogingenvoorongelukkigen(b.v.voordenHertogVANENGHIEN,enz.)te
werkgesteld,datdeFranschenhaardenbeschermengelvanFrankrijknoemden.
ToenNAPOLEON,dronkendoordenvoorspoedzijnerwapenen,degewerenzijner
soldatenwildebezigenalshefboomenomhemtotdenkeizerstroonoptestuwen,
waszij-diezichinrampenvoorspoedgelijkbleef-waszijhet,diehethemontried,
hemsmeektevanzijneontwerpenaftezien.NognàharescheidingvanNAPOLEON,
toenzijhetkasteelMalmaisonbewoonde,haaldehijmenigenraadbijzijneverstooten
vrouw,diedebeschermsterbleefvangeleerdenenkunstenaars.Zijstierfopden
29stenMei1814,algemeenbemindengeëerd.
[Napoleon, (Jozef)]
NAPOLEON,(JOZEF)geborenteAjaccio,opKorsika,den7denJanuarij1767,was
van1806KoningvanNapels,envan1808KoningvanSpanje,terwijlhijinhet
eerstgenoemderijkwerdvervangendoorzijn'zwagerJOACHIMMURAT.Bijhet
eindigenderheerschappijzijnsbroeders,kreeghijdentitelvanGraafvanSurviliers
envestigdezichinNoord-Amerika,waarhijeindelijkin1844stierf.Teneindede
hemtoegedachtewaardigheidvanGrootmeestervanFrankrijktekunnenaannemen,
moesthijzichnogeerstvooraflateninwijden,waaropzehemin1805werd
opgedragen,enhemalseerstenOpzigterPrinsCAMBACÈRES,entottweedenJOACHIM
MURATwerdtoegevoegd.THORYzegtvanhem(ActaLatom.T.I.p.225),datdie
keus,dekeuzevanhethof,ennietvandeBroederschapwas,zoodathet,inhetvorig
Art.daaromtrentmedegedeelde,welvertooningvanNAPOLEON'szijdekanzijn
geweest,omtenminstedenschijndaarvantevermijden.JOZEFwasdezevende
FranscheGrootmeester,enwerd,benevenszijnAdjunktin1814,doorhetG(cid:0)O(cid:0)
vanzijnewaardigheidvervallenverklaard.DitisalleswatvanzijnMaç(cid:0)levenkan
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3
7
wordengezegd;wantnimmerkwamhij(nochMURAT)indevergaderingenvanhet
G(cid:0)O(cid:0),terwijldaarentegenCAMBACÈRES,veelijvervoordeOrdeaandendag
legde,veeldeedomdeeendragtinhaarteherstellenoftebewaren,ennaarhet
scheen,zichveelmetdeOrde,zelfsinkleinigheden,bezighield.
[Nebukadnezar]
NEBUKADNEZAR,KoningderChaldeënenBabyloniërs,regeerde43jarenlang,
van604-561voorCHRISTUSgeboorte.Onderzijneregeringbloeidendekunstenen
wetenschappenbovenmate,bijzonderdesterrekunde,meetkundeenbouwkunde,en
volgensANDERSON,zoumentoenreedsdesporenderVrijmetselarijvinden,dieal
vanNIMRODStijdenindatrijkgevestigdmoetgeweestzijn.
AlthansNOORTHOUKverhaaltinzijneConstitutions(uitgavevan1784,
bl.33-35),hetvolgende:
DeAssyriërshaddenzichreedsbeziggehoudenmetdekon.kunstsedert
detijdenvanNIMRODenNINUS,voornamelijkbijhetbouwenhunner
grootestadNineveh,totindentijdvanKoningPUL,voorwiendeprofeet
JONAboetepredikte,envanzijnzoonSARDAN-PUL,vandenverachtelijken
enverwijfdenSARDANAPULUS,diedoorzijn'broederTIGLATH-PUL-ASAR,
endiensveldheerNABONASSARbelegerdwerd,enzichmetzijnebijzitten
enschatten,inNIMRODSoudepaleisverbrandde,inhet12e.jaarder
regeringvanJOTHAM,KoningvanJuda(inhetjaarderwereld3257).
Hieropvolgdedeverdeelingdesrijks,onderTIGLATH-PUL-ASAR,diein
Ninevehdentroonbesteeg,enNABONASSAR,diezijnzetelinChaldea
vestigde.
NABONASSAR,ookBELESISofBALADONgenaamd,eenvoortreffelijk
sterrekundigeenbouwkunstenaar,grondvesttezijnenieuwehoofdstadop
depuinhoopenvaneengedeeltederoudewerkenvanNIMROD,inde
nabijheidvandentoennogbestaandengrooten,oudentorenvanBabel,
ennoemdehaarBabylon.Degrondtothaar,werdinheteerstejaarvan
NABONASSARS,ofvandeberoemdesterrekundigetijdrekening,gelegd;
wantvóórJESAIAH,diezoowelharenoorsprongvermeldtalsharen
ondergangvoorzegt,heeftgeenschrijvereenigberigtvandezestad
gegeven.
DewetenschapenkunstbloeidennietslechtslanginoostelijkAzië,tot
aandeuiterstegrenzenvanOost-Indië;maarwijvindenookdatde
Vrijmetselarij,reedsvoordegeboortevanNEBUKADNEZAR,zichnaarhet
westenverbreidde.ImmersdeLeerlingenvanhen,welkeSALOMOopreis
zond,ondersteundwordendedoordeVorstenderStaten,dietenwesten
aanAssyriëpaalden,bouwden,vergroottenenverfraaidenzeervelesteden
enplaatsen,als:BoristhenesenSinopeinPontus,Nikodemië,Prusiaen
ChalcedoninBithynië,Byzantium,thansKonstantinopel,ookCizicosen
LampsacusindenHellespont,AbderainThracië;Tarente,Regium,Rome,
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3
Ravenna,Crotona,FlorenceenveleandereinItalië;vervolgensGrenada,
Malaga,Kadix,enz.in
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3
8
Spanje,MasiliëenandereopdezeekustvanGallië;terwijlBrittanje,
destijdsnognietbekendwas.
Inhetjaar740voorCHRISTUS,verfraaidendeSyriërs,onderdenbijstand
derMetselaarsvanSALOMO,Damaskusdooreentrotschen(lofty)Tempel,
dooreenkoninklijkpaleisendooreenopenbaaraltaarvan
bewonderenswaardigekunst.DoorhetlaatstegeraakteACHAS,Koning
vanJUDA,zoodaniginverrukking,dathijeenmodeldaarnaarlietmaken,
hetaandenHoogepriesterURIAH,teJeruzalemzond,nazijneterugkomst,
hetaltaardesHeerenuitdenTempeldeedwegnemen,enbevelgaf,in
plaatsdaarvan,eendergelijknieuwaltaartebouwen.
NadatdegodvruchtigeJOSIAH,KoningvanJuda,dievoordezaak.van
zijnenopperheerNABAPALASSARstreed,indenslagbijHadahRimmon,
doordenEgyptieschenFARAONECHOgeslagenwas,namdetoestandder
zakeninJudaeennadeeligenkeer;wanttoendegrooteNEBUKADNEZAR,
dietevorenzijnsvadersmederegentwasgeweest,genoemdenNECHO
overwonnenhad,maaktehijJOSIAH'szoon,JOJAKIM,totzijnvasal,en
stoottenadiensopstand,hemvandentroon.Eindelijkvoerdehijde
overigendeskoninklijkengeslachtsvanJuda,benevensdekernvande
edelendeslands,vooraldebekwaamstevandeambachtslieden
(crafftsmen),gevangenmetzichmede,verwoesttehetgeheeleIsraëlietische
gebied,verbranddeenvernieldealledeftigegebouwen,enookden
onnavolgbarenTempelvanSALOMO,nadatdie416jarentevoren
voleindigdwas.Opden7dendagder5e.maand(Ab;volgensonze
tijdrekening,opheteindedermaandJulij),kwamNEBUSAR-ADAN,
hoofdmanvan'sKoningslijfwacht,vanBabylonnaarJeruzalem,ennadat
hijalleheiligevaten,debeideberoemdezuilenenallekostbaarhedenhad
weggenomen,dieinhetkoninklijkepaleisendestadtevindenwaren,
verbranddehij,naarzijnsmeestersbevel,zooweldenTempelalsdestad,
wierpdehaaromringendemuren,endedaaropgebouwdebolwerken,
omver,enslechttehetgeheeltotopdengrond.
ToennuNEBUKADNEZARzijneveldtogtenalleteneindehadgebragt,en
inhetbinnenstezijnsrijksinvredeleefde,rigttehijzijnhoofdoogmerk
ophetgrooteplan,devoorgenomenbouwwerkenteBabylontedoen
uitvoeren,enplaatstedaarbij,metzijneeigeneChaldeeuwschemetselaars,
aldebekwamekunstenaars(artists)uitJudeaenanderegevangenen,
welkedoorhunnengezamenlijkenarbeid,dezestadtothetvierdevande
zevenwonderenderkunstverhieven.Deberoemdstewerkendaarinwaren
destadsmuren,detempelvanBelus,inwelkendekoperenzee,dezuilen
enanderedingenstonden,diehijuitJeruzalemhaddoenwegnemen;het
paleis,dehangendetuinen,destroom(Euphraat),vanwelkeneenarm
middendoordestadvloeide,enhetkunstigemeer,benevensdekanalen
omdienstroomteleiden.Deheerlijkheiddezerwerken,overtroffen
verrewegalles,watvóórhemdooreenigenVorstwasuitgevoerd.Deze
prachtminnendeGrootmeester,deedookindevlaktevanDuraeen
goudenbeeldvandengodBaal,van60voetenhoogteenzesvoeten
omtrek,oprigten,datnaardeverzekeringvanDIODORUS,vervaardigd
Algemeenwijsgeerig,geschiedkundigenbiographischwoordenboekvoorvrijmetselaren.Deel3