Doğu Batı Arasında İslam PDF
Preview Doğu Batı Arasında İslam
İSLAM Doğu Batı Arasında ALİYA1ZZETBEGÖVIÇ Otoriteye itaat etmiş ve fakat inanmadığı yasaları hiç bir zaman benimsememiş Aliya İzzetbegoviç, yaklaşık yarım yüzyıl ateist ve materyalist bir politik hegomanyanın çorak laştırdığı topraklarda "Ölümünden sonra Allah'ın yeryüzünü diriltmesi" düşünceleriyle çevresini diriltmiş, onu izleyen ve okuyan insanların acılı ruhlarına Mesih'in kutlu nefesi gibi esmiştir. Bu yüzyılın başlarında Hind Yarım kıtasında nasıl Muhammed İkbal Doğu İslâmî’nin derin ve şiirsel bir soluğu ise, onun gibi aynı yüzyılın sonlarında Aliya İzzetbegoviç de Batı İslâmî’nin soluğu olmaya aday bilge bir kişiliktin îzzetbe- goviç, yakın tarihimizin en önemli ve seçkin Müslüman bilge düşünürlerinden biridir. Onun entelektüel birikiminin zengin liğini ve derinliğini anlamak için elinizdeki bu kitabını okumak yeterlidir. Topkapi Mh. Kahaibağı Sk, No: 4-9 Topkapı - İSTANBUL 9786054195855 TeL: 102121 521 91 13 - 23 Fax: (0212! 521 90 86 Sipariş: (0212] 524 7 524 www.ySfTnyayinlari.com www.kidap.com.tr Ayarın Yayın No 15 Kitabın Adı Doğu Batı Arasında İslâm Orjioal Adı İslâm Izmedju Istoka, Zapada Ireca Altemativa Yazar Aliya İzzetbegoviç Çeviren Salih Şaban İç Mizanpaj Mehmet Kartal Kapak Yunus Karaaslan ISBN 978-605-4195-85-5 2.Baskı Kasım 2011 Yayıncı Sertifika No 12628 Baskı ve Mücellit İstanbul Matbaacılık Gümüşsüyü Cad. Işık Sanayi Sitesi B Blok No: 21 Topkapı-Zeyünbumu/İstanbul Tel:(0212) 482 5166 Yayıncı Adresi Topkapı Mh. Kahılbağı Sk. No :49/A Topkapı / İstanbul (0212) 521 91 13 - 23 fax (0212) 521 90 86 Genel Dağıtım Adım Dağıtım Tel & Faks (0212) 524 7 524 www.kidap.com.tr Sipariş Tel & Web Eserin her Hakkı YARIN YAYINLARI’na aittir. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. İzinsiz çoğal tılamaz, basılamaz. DOĞU BATI ARASINDA İSLAM Aliya İZZETBEGOVİÇ ^ yarın ALİYA İZZETBEGOVİÇ, 1925 yılında Bosna’da dünyaya geldi. İlköğretimini Sarajevo’da bitirdikten sonra 1944 yılında liseden me zun oldu. Hukuk, sanat ve bilim konularında eğitim gördü. Konfe ranslar vererek, yazılar yazarak, hayatı boyunca İslâmî harekette ak tif bir rol aldı. Kendisi gibi genç arkadaşlarıyla birlikte konusu tüm İslâm dünyası olan tartışmalara, sohbedere katıldı. İslâmî etkinlik lerde bulunan ‘El-Hidaye Teşkilatı’mn gençlik kollan olan “Genç Müslümanlar Örgütü” içinde gösterdiği faaliyetler dolayısıyla 1949 yılında totaliter Yugoslav rejimi tarafından beş yıl ağır hapis ceza sına çarptırıldı. Hapisten çıktıktan sonra tekrar Sarajevo Üniversitesindeki ça lışmalarına dönen İzzetbegoviç, ziraat konulu kariyer çalışmasını ta mamladı. Daha sonra hukuk üzerine çalışmalar yaptı ve 1956’da mas ter derecesini kazandı. 1963 yılında da avukatlık sınavım verdi. Yirmibeş yıl hukuk danışmam olarak çalıştıktan sonra emekli oldu. Böylece bütün zamanım ve enerjisini felsefe ve İslâmî konularda araştırmalar yapmaya adadı. Yugoslavya’da yayınlanan çeşitli gazete lere ve İslâm ülkelerindeki çeşitli yayınlara sürekli yazılar yazdı. Maka lelerinden bazılan Sarajevo’daki bazı İslâmî okullarda ders kitabı ola rak okutulacak şekilde derlendi. 1970 yılında ünlü “İslâm Bildirisini kaleme aldı. Bildiri, yaşadıklan ülkelerde çoğunluğu teşkil eden müs- lümanlara bir çağn niteliğindeydi. Tüm dünya müslümanlanna, uya nışın ve yeniden dirilişin öncüleri olma noktasında kendilerine dü şen tarihi rolü tamamlamaları çağnsmda bulunuyordu. İzzetbegoviç, bütün dünyada büyük yankılar uyandıran önemli eseri “Doğu ve Batı Arasında İslâm”ı 1980 yılında tamamladı. Ese rin yaymlamşım müteakip 1983 Ağustosunda 12 müslüman aydınla birlikte tutuklandı. Sarajevo bölge mahkemesinde yargılandı ve 14 yıla hüküm giydi. 1989 yılında Uluslararası baskılar nedeniyle yönetim tarafından affedilerek hapisten çıktı. Aynı yılın sonbaharında arkadaşları Muhammed Çengiç, Cema- luddin Latiç, Ömer Behmen le birlikte “Stranka Demokratske Ak- cije SDA” (Demokratik Hareket Partisi)ni kurdu. Başta müslümanlar olmak üzere cumhuriyetteki tüm etnik gruplan kucaklayacak tarzda kurulan SDA kısa sürede 700 bin ka yıtlı üyeye ulaştı. 1990 yılı Haziran ayında yapılan ilk çok partili seçimlerde SDA birinci parti durumuna geldi. Hırvat ve Sırplann da katılımıyla bir koalisyon hükümeti oluşturuldu. Ali İzzetbegoviç Devlet Başkanlığına getirildiğinde tam bir halk kahramanı haline gelmişti. Osmanlı Devletinin bölgeden çekilme sinden sonra başlayan ve günümüze kadar süren katliam, tehcir, baskı ve eziyet döneminden sonra müslümanlarm haklanm cesa retle savunması, halkın onu ‘Aliya, Aliya” çığlıklanyla bağrına bas masına yetmişti. Halkın sevgilisi lider, aydınlar tarafından da “Bilge Kral” adıyla anılıyor. 29 Şubat - 1 Mart 1992’de yapılan “Yugoslavya’dan bağımsız lık” referandumunda halkın büyük çoğunluğu aynlma yönünde oy larını kullanınca Nisan başından itibaren Bosna-Hersek’e barbar Sırp saldınsı başladı. il p SUNUŞ...................................................................................................................................9 GİRİŞ...................................................................................................................................11 Zıddiyetler Cetveli.......................................................................................................25 BİRİNCİ KISIM BATI DÜŞÜNCESİNİN TEMELLERİ Birinci Bölüm TEKÂMÜL ve YARATMA...................................................................31 Darvvin ve Michelangelo............................................................................................31 Aslî İdealizm.................................................................................................................38 Canlı Dünyanın Dualizmi...........................................................................................55 Hümanizmin Mânâsı...................................................................................................71 İkinci Bölüm KÜLTÜR ve UYGARLIK.........................................................................83 Alet ve Kült...................................................................................................................83 Hayat Dualizminin Refleksi.......................................................................................84 Eğitim ve Meditasyon..................................................................................................88 Teknolojik ve Klasik Eğitim.......................................................................................91 “Kitle Kültürü” Denilen Şey.......................................................................................95 Köy ve Şehir..................................................................................................................99 İşçi Sınıfı.....................................................................................................................101 Din ve İhtilâl..............................................................................................................103 İnsana Karşı İlerleme................................................................................................105 Tiyatronun Kötümserliği..........................................................................................115 Nihilizm......................................................................................................................119 Üçüncü Bölüm SANAT FENOMENİ...........................................................................123 Sanat ve ilim...............................................................................................................123 Sanat ve Din...............................................................................................................130 Sanat ve Ateizm.........................................................................................................138 Sanatın Somut Dünyası.............................................................................................142 Figür ve Şahsiyet........................................................................................................147 Sanatkâr ve Eseri.......................................................................................................150 Üslup ve Fonksiyon...................................................................................................155 Sanat ve Tenkit..........................................................................................................156 Dördüncü Bölüm AHLÂK.............................................................................................159 Vazife ve Menfaat......................................................................................................159 Niyet ve Fiil................................................................................................................162 Zorla Alıştırma ve Terbiye.......................................................................................165 Ahlâk ve İnsan Aklı...................................................................................................168 ilim ve ilim Adamı veya Kant’m İki Tenkidi........................................................174 Ahlâk ve Din..............................................................................................................176 Sözüm Ona “Kamu Yaran” ve Ahlâk......................................................................182 Tanrısız Ahlâk............................................................................................................191 Beşinci Bölüm KÜLTÜR ve TARİH.............................................................................201 iptidai Hümanizm.....................................................................................................201 Sanat ve Tarih............................................................................................................207 Ahlâk ve Tarih...........................................................................................................212 Sanatkâr ve Tecrübe.................................................................................................215 Altıncı Bölüm DRAM ve ÜTOPYA-...........................................................................219 İdeal Toplum..............................................................................................................219 Ütopya ve Ahlâk........................................................................................................225 Tebaa ve İtizalciler....................................................................................................229 Toplum ve Topluluk.................................................................................................230 Şahsiyet ve “Sosyal Fert”..........................................................................................233 Ütopya ve Aile...........................................................................................................237 İKİNCİ KISIM İSLÂM - İKİ KUTUPLU BİRLİK Yedinci Bölüm MUSA - İSA - MUHAMMED...........................................................249 Burada ve Şimdi........................................................................................................249 Saf Din........................................................................................................................252 Hz. İsa’mn Kabulü ve Reddi....................................................................................256 Sekizinci Bölüm İSLÂM ve DİN..................................................................................265 İslâm’ın Beş Şartının Dualizmi...............................................................................265 Tabiata Dönük Din....................................................................................................278 İslâm ve Hayat...........................................................................................................289 Dokuzuncu Bölüm HUKUKUN İSLÂMÎ MAHİYETİ..............................................297 Hukukun Dualizmi...................................................................................................297 Ceza ve Toplumsal Himaye.....................................................................................308 Onuncu Bölüm SAF DİNİN ve SAF MATERYALİZMİN İMKÂNSIZLIĞI 317 Fikirler ve Hakikat....................................................................................................317 Hz. İsa ve Hristiyanlık..............................................................................................319 Marks ve Marksizm..................................................................................................323 Evlilik..........................................................................................................................331 İki Türlü Hurafe........................................................................................................335 Onbirinci Bölüm İSLÂM’IN DIŞINDA “ÜÇÜNCÜ YOL”........................................339 Anglo - Sakson Dünyası...........................................................................................339 “Tarihî Uzlaşma ve Sosyal Demokrasi”..................................................................350 Teslimiyet...................................................................................................................357 SUNUŞ Aliya İzzetbegoviç yüzyılımızın yetiştirdiği ender düşünürlerden biri. Onun Doğu ve Batı’nın kültürel kodları arasında yaptığı muka yesede gösterdiği yeteneğin uluslararası diplomasi alanında da kör ihtirasların ve bencil çıkarların körelttiği zihinlere yeni ve aydınlık ufuklar açacak düzeyde olduğunu anlamamız için Bosna - Hersek’te hepimizin müşahede ettiği trajedinin yaşanması gerekirdi. Bu savaşta dünya bir kere daha derin ahlâkî ve manevî kökler den beslenen entellektüelizmin, bütün İnsanî ve yüce değerlerin inkârına karşı verdiği mücadeleye tanık oldu. Bu mücadele hiçbir safhasında estetik ve ahlâkî duyarlılığını kaybetmedi. Savunmasız çocuklar ve yaşlılar doğranır, gencecik kızlar ve kadınlar tecavüze uğrarken, fizik varlıkları, tarihsel ve kültürel kimlikleriyle soykırım dan geçirilen Müslüman Bosnalılar’m liderleri olarak Aliya İzzet begoviç, henüz daha tümden hayvanlaştığına inanmak istemediği dünyanın vicdanım, ahlâkî duyarlılığını harekete geçirme yolunu seçti. O her defasında bir yüzü Hristiyan öteki yüzü Seküler ve Laik Kıta Avrupası’nın göbeğinde kendilerine yaşama hakkı tanınmayan Müslüman Boşnakların incinmiş gururlarının, yaralanmış vicdan larının acılı sesini dile getirdi. Ne var ki 15. yüzyılın son çeyreğinde Endülüs’te üç milyon müslümanı soykırımdan geçiren Avrupa, 20. 10 Aliya İzzetbegoviç yüzyılın son çeyreğinde Bosna’yı ikinci bir Endülüs yapma konu sunda çoktan karar vermişti. “Doğu ve Batı Arasında İslâm” kitabının önsözü için bir şeyler yazarken bu değerli eserin dünya kültür ve düşünce hayatına kattığı yeni ve anlamlı perspektiflerden bahsetmek gerekirdi. J3en bunun ta mamen farkındayım. Ne varki tarihte “tek örnek” olduğu paranoya sına kapılmış modem uygarlığın yanıbaşında -hayır tam ortasında- insanlık ve tarih boyunca yüceltilen bütün değerler kurban edilirken başka şeyler yazılamazdı. Otoriteye zorunlu olarak itaat etmiş fakat inanmadığı yasaları hiçbir zaman benimsememiş Aliya İzzetbegoviç, yaklaşık yarım yüz yıl ateist ve materyalist bir politik hegemonyanın çoraklaştırdığı top raklarda “Ölümünden sonra Allah’ın yeryüzünü diriltmesi” gibi dü şünceleriyle çevresini diriltmiş, onu izleyen ve okuyan insanların acılı ruhlarına Mesih’in kutlu nefesi gibi esmiştir. Bu yüzyılın başlarında Hind yarım kıtasında nasıl Muhammed İkbal, Doğu İslâmî’nin derin ve şiirsel bir soluğu oldu ise, onun gibi aynı yüzyılın sonlannda Aliya İzzetbegoviç de Batı İslâmî’nin soluğu olmaya aday bilge bir kişiliktir. AİİBULAÇ
The list of books you might like
