Doç. Dr. Ahmet GÜNAY-Tekstil Sektöründe Temiz Üretim Yoluyla Verimlilik Artırma Çalışmaları

38 Pages·2015·2.05 MB·Turkish

BUTEKOM
TEKSTİLDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK & ÇEVRE

Tekstil Sektöründe Temiz Üretim Yoluyla

Verimlilik Artırma Çalışmaları

Doç. Dr. Ahmet GÜNAY1
Prof. Dr. Mehmet KANIK2
1TÜBİTAK MAM ÇTÜE, KOCAELİ
[email protected] [phone]

2Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
Tekstil Mühendisliği Bölümü, BURSA
[email protected] 0224 294 20 50-404
Sunum İçeriği
 Su ve Enerji için Dünya Trendleri
 Verimlilik Sorgulaması
 Tekstil Üretim Zincirindeki Prosesler
 Verimlilik Artırma Metodolojisi
 Verimlilik Uygulamalarının İstatistiksel Analizi ve Sonuçları (Litvanya örneği)
 Verimlilik İyileştirme Yatırımlarının Geri Ödeme Süreleri
 Verimlilik İyileştirme Uygulamalarının Sonuçları (Romanya Örneği)
 Sonuç ve Öneriler
2
Verimlilik Niçin İyileştirilmeli-1 Dünya trendleri
3
Küresel model simülasyonuna göre dünya trendleri
3
Verimlilik Niçin İyileştirilmeli-2 OECD Ülkelerinde Su Trendleri
Turkey (3)
New Zealand (4)
Greece (5)
Korea (6)
EU15 (7)
Spain (8)
United Kingdom (9)
Türkiye'de 1990-02ila 2002-2004 France
Canada (10)
yılları arasında tarımsal su
OECD (11)
tüketimi 18,8 milyon m3'ten 34,5 Iceland (12)
United States (13)
milyon m3' çıkarak, %84 artmıştır
Japan (14)
Portugal (15)
Mexico
Austria (16)
Şekil: OECD ülkelerinde su kullanım trendleri
Sweden (17)
Australia (18)
Germany (19)
Poland
Hungary
Netherlands (20)
Denmark (21)
Slovak Republic (22)
Czech Republic (23)
Italy (24)
-80 -60 -40 -20 0 20 40 60 80
%
Şekil: OECD ülkelerinde 1992-2004
4
yılları arasında tarımsal su tüketim artışı
Şekil: Danimarka’da, 10 yıllık periyotta su temini
ve atıksu deşarjı için birim maliyetlerdeki değişim.
Tablo: Farklı endüstriyel üretim sektörleri için birim ürün başına su tüketimleri
1 Litre 1 Litre 1 kg 1 kg 1 kg 1 kg
Ülke Bira Süt kumaş kağıt çelik şeker
Avusturya 10 5 150 15 15
Danimarka 3,4 -
Fransa 25 1-4 250-500 300-600 21-35
İrlanda 8 - 4,5
Norveç 10 1-1,5 130 20 30
İspanya 3-5 1-5 8-20 250 30 3,5-5
İsveç 6,5 1,3 40-50 20 ,6-5,3 ,5
İngiltere 2-10 (6,5) 2,9 6-300 15-30 100 0,7-6 (1,5)
5
Mohan Seneviratne, (2006), Chapter 1 - Water Conservation — A Priority for Business, A Practical Approach to
Water Conservation for Commercial and Industrial Facilities, Pages 1-24 (15)
Tekstil sektöründe %30 civarında
su tasarruf potansiyeli olabilir.
Bu tasarrufun enerji karşılığı da
dikkate alındığında mali tasarruf
artacaktır.
Şekil: Farklı sektörlerin su tasarruf potansiyelleri
Lallana, C. Krinner W. and T. Estrela, T. (2001) Sustainable water use in Europe Part 2: Demand management, EEA
6
Project Manager: Thyssen N., No 19 Environmental issue report., Europen Environment Agency
Verimlilik Niçin İyileştirilmeli-3 Enerji Trendleri
Şekil: Enerji kaynaklarının CO2 emisyonları
Şekil: Enerji üretim maliyetleri
7
Şekil: Enerji tüketimi ve projeksiyonu Şekil: Enerji ma7li yetleri
Verimlilik
Gelişen bu Dünya trendleri karşısında;
 Nasıl bir üretim modeli planlanmalı?
 Üretim verimliliği ve maliyeti nasıl optimize edilebilir?
 Üretimde verimlilik artırılabilir mi?
 Verimlilik iyileştirmesi için ihtiyaç nasıl belirlenebilir?
 Verimliliği artırmak için ne yapılmalı?
 Üretim verimi düşük olsa ne olur?
 Verimlilik iyileştirmesine zaman ve para harcamaya değer mi?
 İyileştirmeye nerden başlanmalı?
 Proses analizi ve veri derlemesi niçin gerekli?
 Veritabanı ve çıktılar nasıl yorumlanmalı?
8
 İzleme ve raporlama neden gerekli?
Eko-dizayn (DfX)
• Toplum,
• Kalite,
• Üretim,
• Çevre,
• life-cycle,
• Pazar,
• İhracat,
9
Natalia Moreira , Luis Antonio de Santa-Eulalia , Daoud Aït-Kadi , Trevor Woo Harper , Yi Wang (2014), A conceptual framework
to develop green textiles in the aeronautic completio industry: A case study in a large manufacturing company, Journal of
Cleaner Production, DOI: 10.1016/j.jclepro.2014.09.056
Tarım Kimya endüstrisi
Hasat Lif üretimi
Lif Lif boyama
Nonwovens
Eğirme/Büküm/Tekstüre
(dokusuz
yüzey-keçe )
İplik İplik boyama
Dokuma/örme/
Dokusuz yüzey/
dokunmamış
Ham kumaş
Terbiye işlemleri
(Ön işlemler, boyama,
kaplama, bitim)
Şekil: Tekstil üretim zinciri
Bitmiş ürün
Konfeksiyon/Dikim Giysi boyama
Hazır giyim
10
Hasanbeigi, A. and Price, L. (2012) A review of energy use and
Toptan/perakende satış
energy efficiency technologies for the textile industry, Renewable
and Sustainable Energy Review10s . 16, 3648– 3665