Diodori bibliotheca historica. Vol. V: 5

360 Pages·1985·27.707 MB·English

by  Diodorus (Siculus NULL), Curt Th. Fischer (editor), Friedrich Vogel (editor), Ludwig Dindorf (editor)

DIOD ORI
BIBLIOTHECA HISTORICA
VOL. V
POST I. BEKKER ET L. DINDORF
RECOGNOVIT
C.TH. FISCHER
EDITIO STEREOTYPA
ED1TIONIS TERTIAE (MCMVI)
STVTGARDIAE IN AEDIBVS B. G. TEVBNERI MCMLXXXV
NOTARUM EXPLICATIO.
P = Patmius cod. saec. X vel XI.
X = Yenetus S. Marci n. 376 saec. XIV vel XV.
R = Parisinus 1665 saec. XI yel XII.
Y = Vaticanus Gr. n. 132 saec. XV.
X v. s.
F = Florentius Laur. plut. LXX n. 12 saec. XIV vel XV.
M = Venetus S. Marci VII 8 saec. XV.
J = Paris. 1661 saec. XVI.
0 = Claromontanus 222. saec. XVI.
Bekk. = Bekkeri
Dind. = Dindorfi
Rhod. = Rhodomanni gditio
Steph. = Stephani
Vog. = Vogeli
Wess. = Wesselingi
Bezzel: coni. Diodoreae. Erl. 1888.
Cobet: coli. crit. Lugd. Bat. 1878.
Hertl. I. II, 1. 2. EI. IV: Hertlein, Beiträge zur Kritik d. D.
progr. Werth. 1864. 65. 66. 71. 73.
Herw.: Herwerden, spie Vat. Lugd. Bat. 1860.
Hultsch diss. Hai.: de elocutione Diodori. diss. Hai. 1898.
— pr. Pas.: Die erzählenden Zeitformen bei D. progr.
Pasew. 1902.
Kaelker: de eloc. Polyb. cum epimetro de hiatu in libris D. S.
diss. Lips. 1880.
— pr. Bud.: de pronominum in D. S. libris usu. progr.
Budiss. 1886.
Kallenb. I. H: Kallenberg, Textkritik u. Sprachgebr. D. progr.
Berol. 1901. 02.
Madv.: Madvig adv. crit. I. Hauniae 1871.
Reiske: animady. ad Gr. auetores I. Lips. 1767.
ARGUMENTA LIBRORUM.1)
LIB. XIX.
Cap.
1. De causis oppressae libertatis et invectae tyrannidis prae-
fatus Diodorua transitum parat ad Agathoclia Syracu-
sarum tyranni historiam vel maxime hoc libro enarran-
dam. Adicitur chronologica ratio.
Ol. 115,4: 317 a. Chr.
2. Agathoclia natales portentosi. Thermis in Sicilia natu« a
patre CarciDO ob somnium exponitur patreque inscio a
matre in domo fratria Heraclidis aervatur. Septennem
recipit pater et Syracuais figulinam docet. Portentum
novum eum insignem facit.
3. Damas nobilis Syracusanus primus Agathoclem fovit et
ad dignitatem militarem evexit. Militabat deinde inter
Syracusanorum auxilia, Crotoniatia contra Bruttios misaa.
Agathocli virtutis praemia pugnia parta invidet Soatratus.
4. Eo Offenaus Agathocles ad tempaa patria abstinet. Postea
Sostrato in exilium misso reverans in patriam rebua in
bello strenne gestis magnam consecutua est famam.
6. Ob affectatae tyrannidis auapicionem et inatans mortis
periculum Agathocles aufugit et privatns exercitnm
cogit; mox invitatus in patriam redit et imperator
pacisqne cnstos constituitur.
6. Agathocles exercitu potitus aucta factione usuaque alia
multiplici opportnnitate primo senatum 600 virorum per
insidias obtrnncat, deinde bonis eortim praedae datis
vilisaimnm qnemque sibi amicum facit.
7. Agathocles caedibus urbem implet.
8. 9. Agathocles vi atque dolo civitatis principatum solns obtinet.
10. Romani cum Samnitibus bellum gerebant; in Apulia
Daunia vastata; Canusini in ditionem venerunt ; Romae
additae duae tribus, Falerina et Ufentina.
Crotoniatarum et Bruttiorum bellum. Quo composito
Crotoniatae intestinia discordiis agitantur.
1) Epitomen Bipontinam (cf. Yogel I p. LXXV) aliquot locis
correxi, usus saepius Eyringi breviario.
IV ARGUMENTUM
Gap.
11. Olympias in Macedoniam redox et Philippum et Eurydicen
vita privât et Nicanorem, Casandri fratrem, multosque
simili ems amicos.
12. Res in Asia gestae. EumeneB hiberna apud Caras Babyloniae
habuit, ubi Pithon et Seleucus ei maxime adversabantur.
Maximis insidiis Eamenes ad Tigrin circumventus.
13. Tandem Tigrin transgressas et in Susianam delatas Eumenes
superiorum provinciarnm satrapas in auxilium vocat.
14. Satrapae Asiae saperioris torn maxime exercitus contra
Pithonem coactos habebant. Summum imperium gerebat
Pexicestes, Persidis satrapa. Adduntur copiaram numeri.
16. Cunctae satraparum copiae cum in Suaiana Eumenianis
se iunxissent, fit contentio de summo imperio; quam
controversiam Eumenes diremit ita ut consessus ducum
ad solium Alexandri, quem velut praesentem veneraren-
tur (cf. XVILL 60,4), habendos proponeret. Iunctum satra-
parum agmen Antigonum a bello Eumeni inferendo avertit.
16. Attains ceterique captivi (cf. XVIII 45) e custodia elabi
conantur; sed circumventi rursus in custodiam redeunt.
01. 116,1: 316 a. Chr.
17. Antigonus inita societate cum Seleuco et Pithone movet
in Eumenem; hic autem ad Tigrin occurrit totamque
fluminis ripam praesidiis firmat, acceptis e Persia anyiliia.
Persarum nuntii celeres in speculis collocati obiter de-
scribuntur.
18. Antigonus Susa pervenit; inde aerumnoso itinere ad Co-
praten fl. progressus partim navium penuria partim
Eumenianorum impetu in summum incurrit discrimen.
19. Antigonus per infestas Cossaeorum terras cum multiplici
clade in Mediam iter flectit.
20. Antigonus in Media exercitum ab aerumnis recreat novis-
que militibus auget.
21. Cognito Antigoni in Mediam adventu ortoque inter socios
dissidio Eumenes ad tutandas superiores satrapias in
Persiam se convertit.
22. Peucestes, Persidis satrapa, exercitum sociorum magnificis
epulis excipit Alexandroque et Philippo ut diis sacrum
instituit, principatum scilicet affectans.
23. Peucestae superbiam Eumenes fictis de recuperato ab
Olympiade regno rumoribus reprimit.
LIBRI XIX. V
Cap.
24. Eumenes simili comitate, simili pecuniis mutuum sumptis
velut pignore omnium animos obstrictos tenet. Interea
nuntius advenit Antigonnm e Media in Persiam movere.
Extemplo Eumenes hosti obviam progressus in medio
itinere morbo ad aliquot dies retardatur.
25. Cmn hostem Eumenes assecutus esset, locorum sitns
proelium non admisit. Antigonus vero Macedones ab
Eumenis partibns avertere stud et, vano tamen conatu.
26. Enmenes coniectans hostem spectare Gabienen regionem
opnlentam eo clam occupat iter. Subsequitur Antigonus.
In Paraetacene subsistendum erat.
27. 28. Numerila copiarum Antigoni. Instructa acies Eumenis
describitur.
29. Acies disposita Antigoni.
30. Proelium acerrimum inter Eumenem et Antigonum.
31. Victoria anceps.
32. Defunctus proelio Antigonus exercitum in Mediam ab-
duxit, ut suo s largiore victu et quiete reficeret. Simi-
liter Eumenes suis quietem concessit.
33. Memorabile duarum ex India matronarum de obeunda in
funere mariti morte certamen.
34. Victrix iunior uxor coniugis se flammis supericit et cum
eo crematur. Peracto funere Eumenes agmen in Ga-
bienen ducit.
35. In Europa Casander relieta Peloponneso in Macedoniam
contra Olympiadem movet. Olympias Aristonoum cum
exercitu ei obviam mittit.
36. Casander Olympiadem Pydnae obsessam tenet. Simul ab
una parte Aeacidam, regem Epirotarum, ab altera Poly-
perchontem ausilio venturos arcet.
37. In Asia Antigonus suscepto per deserta laborioso itinere
Eumenem ex improviso opprimere institnit. Sed agrestes
adhibitis camelia dromadariis rem praenuntiant.
38. Eumenis Consilia ad cogendas copias et retardandum
hostem.
39. Antigonus cum in propinquo esset, in elephantorum
agmen inopinato impetum facit, quem eludit Eumenes.
Iam vero ab utraque parte acies instruitur.
40. Antigoni acies. Eumenis acies.
il. Argyraspidum praeco ad phalangem Antigoni praemissus,
quam ad transeundum sollicitaret.
VI ARGUMENTUM
Cap.
42. Pugna elephantorum et equestris. Eumeniani funduntur.
43. Pugna pedestris argyraspidum insignis virtute. Sed Anti-
gonus instat equitatu. Tandem Macedones indignantes
Peucestae segnitiam et eius Eumenisque discordiam
sponte ad Antigonum deficiunt ipsumque Eumenem
captum hosti tradunt.
44. Cum alios duces tum Eumenem Antigonus supplicio afficit.
His peractis in Mediam redit, castra habens apud Ec-
batana et in eparchia Rhagis, terrae motibus clara.
46. Obiter diluvium ingens commemoratur, quo Rhodus per
id tempus vastata est.
46. Pithonem res novas molientem Antigonus ad se vocatum
trucidat. Tum sumpto Ecbatanis argento in Persiam
tendit.
47. Dum in itinere erat Antigonus, Eumenis et Pithonis socii
rebellant; multitudine tarnen oppressi partim caesi partim
capti sunt.
48. In Persia Antigonus regio honore cultus satrapias inter
amicos distribuit; praeter opes Susianas ingentem pecu-
niarum vim recipit.
49. In Europa Pydnae obsidio eo continuata, ut Olympias
cum ceteris obsessis inopiae famisque mala omnia
toleraret.
50. Obsessorum Pydnaeorum multi ad Casandrum transfugiunt.
In summa angustia Olympias navi aufugere conata capi-
tur. Tum alias quoque Macedoniae urbes in fidem re-
cepii Casander.
61. Olympias occisa una cum Aristonoo, duce copiarum.
52. Casander Thessalonicen, Philippi filiam, matrimonio sibi
iungit; urbem e suo nomine Casandream appellatami
condit; Iihoxanen cum filio Alexandri AmphipoK custo-
diendam curat; Eurydicen Philippumque Aegis regali
funere effert. Hinc in Peloponnesum expeditionem su-
scipit, ut Alexandrum, Polyperchontis filium, inde ex-
pelleret; Polypercbon ipse in Aetoliam confugerat.
53. Dum Boeotiam transit Casander, Thebas instaurare instituit.
Digreditur historicus ad urbis origines variasque vicissi-
tudines referendas.
54. Thebarum instaurationem adiuverunt civitates Graecae
aliaeque. Hinc Casander Megara déclinât et navigiis iu
Peloponnesum traicit; Argos, Messenen etc. capit.
LIBRI XIX. YII
Gap.
01. 116, 2 : 315 a. Chr.
56. In Asia Antigonus relieto Aspisa Susianae praefecto Baby-
lonem contenditi. Ibi dissidio inter ipsum et Seleucum
orto Seleucus in Aegyptum ad Ptolemaeum aufugit.
Chaldaei ob Seleucum e manibus dimissum Antigono
mortem praedicunt; resque postea eventum habuit.
56. Benigne acceptus in Aegypto Seleucus Ptolemaeum ad
bellum contra Antigonum impellit. Interea Antigonus
missa legatione Ptolemaeum, Lysimachum, Casandrum
placare conatur; simul ultra in Ciliciam movet, copiis
et pecunia terribilis.
57. Recusata provinciarum et pecuniarum aequa divisione
Ptolemaeus, Lysimachus, Casander arma in Antigonum
consociant. Antigoni contra hostes apparatus.
68. Antigonus in Phoenicen progressus Tyrum obsidet; simul
in Phoenice, Cilicia, Rhodo naves exstrui iubet. Apparet
interea Seleucus cum classe.
59. In Phoenice ulteriores Antigoni molitiones. Circa hoc
tempus Crateri ossa per Aristonem Philae ad sepul-
turam tradita, cuius mulieris ingenium animumque
praedicat historicus.
60. Ducum Antigoni in Peloponneso et Asia expeditiones.
61. Iuncta cum Polyperchonte et Alexandre, Polyperchontis
filio, societate publico decreto Casandrum Antigonus
hostem, Graecos liberos declarat, Alexandrum in Pelo-
ponnesum ablegat, ipse vero Tyrum contendit.
62. Ptolemaeus simili decreto Grraecos suis legibus esse iubet.
Deinde recensentur copiae terrestres et navales in di-
versas partes missae.
63. In Graecia Apollonides, Casandri dux, in Arcadiam, inde
in Argivorum urbem impetum fecit; Casander ipse Pelo-
ponnesum ingressus Cenchreas expugnavit, Corinthiorum
agrum vastavit, Orchomeniorum urbem per proditionem
cepit.
64. Reliquam pervagatus Peloponnesum Casander in Mace-
doniam rediit; mox Alexandrum eius partes amplexum
Peloponnesi imperatorem constituit. Interea Polyclitus,
Seleuci legatus, Theodotum, Antigoni nauarchum, et
Perilaum insidiis opprimens ingentes apud Ptolemaeum
gratias meruit.
VIE ARGUMENTUM
Cap.
65. Agathoclis in Sicilia insidiae et incursiones in Messanam,
Carthaginiensium ausilio propulsatae.
Romanorum cum Samnitibus bellum. Ferentium es-
pugnatili-. Nucerini ad Samnites deficiunt.
01. 116, 3 : 314 a. Chr.
66. Aristodemus Antigoni dux Aetolos ad auxiliandum Antigono
adigit; tum in Peloponnesum impetu facto redit in Aeto-
liam. Dymaei ab Alexandro Polyperchontis domiti mox
libertatem yindicant.
67. Alexandrum Alexion Sicyonius per insidias occidit; quo
facto Cratesipolis eius uxor auacepto imperio Sicyonioa
proelio domuit. Casander vero videns Aetolos cum
Antigono facere arma iunxit cum Acarnanibus eorum
hostibus; deinde rem in Illyride prospere gessit.
68. In Aetolia tumultua. Casandri in Cariam, ut Antigonum
ab Europa arceret, et in Lemnum expeditio.
69. Antigonus relieto in Syria filio Demetrio admodum iuvene
cum exercitu et quattuor amicis, qui Consilio eum ad-
iuvarent, ipse usque ad Celaenas Phrygiae progressus est.
70. In Sicilia Syracusanorum exulea Agrigentinos ad bellum
in Agathoclem impulerant. Hi Gelois et Messaniis as-
sumptis sociis a Lacedaemoniis ducem expetunt Acrota-
tumque, Cleomenis regis filium, accipiunt.
71. Acrotatus ob superbiam cunctis adeo inviaua erat, ut fagam
capessere cogeretur. Tunc Agrigentini arbitro Amilcare
cum Agathocle pacem fecerunt.
72. Agathocles otio usus est ad augendas opes, praesertim
Carthaginiensibus minus fidens.
In Italia bellum cum Samnitibus vario Marte con-
tinuatimi; Plestica expugnatur a Samnitibus; Sora deficit
a Romania; apud Saticolam vincuntur Samnites, apud
Laustolas Romani. Luceria colonia deducta.
01. 116,4 : 313 a. Chr.
73. Callantiani, Istriani, finitimi populi cum a Lysimacho
defecissent, is cum infesto exercitu profectus cunctos
perdomuit et Antigoni copias, Callantianis ausilio missas,
proelio vicit.
74. Antigonus Telesphorum cum classe in Peloponnesum misit
ad civitates in libertatem vindicandas. Pbilippus vero,
LIBRI XIX. IX
Cap.
Casandri frater, in Aetolos et Epirotas bellum gessit
eosque duplici proelio vicit horumque regem Aeacidam
interemit.
76. In Asia Casander, Cariae praefectus, bello oppressus in
Antigoni parte» concessit. Mox mutato Consilio de novo
deficit. Quo facto Antigonus terra marique Cariam
subigit. Casander classe Graeciam petens cum Oreum
oppugnaret, cum Telesphoro et Medio confligit.
76. In Italia quae inter Romanos et Samnites porro gesta sint
commemorantur. Samnites pugna ad Cinnam commissa
vieti. Campani rebellantes moi pacem fecerunt.
01. 117,1: 312 a. Chr.
77. Antigonus Ptolemaeum ad liberandam Graeciam ablegat.
Rhodii navibus eundem adiuvant. Casander soluta Orei
obsidione Chalcidem petit; inde vero de Macedonia solli-
citus relieto Chalcide praesidio in Macedoniam recedi!
78. Corcyraei Apollonia et Epidamno Casandri praesidia ex-
pellunt. Ptolemaeus, Antigoni legatus, Cbalcidem capit;
tum in Atticam et Phocidem progressus ubique Casandri
praesidia abigit.
79. Cyrenaeos, Cyprios aliosque rebelles per legatos subigit
Ptolemaeus; ipse in Syriam et Ciliciam expeditiones
suscipit.
80. Demetrius, Antigoni filius, in Coelesyria Aegyptiorum
copiis oppositus stabat. In hunc Ptolemaeus a Seleuco
admonitus copias undique contractas convertit.
81. Demetrio adiuncti amici pugna abstinere suadent. Sed
animum addunt milites, quos animi mansuetudo et cor-
poris decor ceperat.
82. Demetrii acies instructa ad proelium.
83. Ptolemaei et Seleuci dispositi acies. Simul proelii initi
initium.
84. Primo ancipiti Marte pugnatum est. Mox elephantes con-
sternati turbant Demetrii aciem. In fugam actum
Demetrium Ptolemaeus Gazam usque persequitur et
hanc urbem occupât.
85. Demetrius primo Azotum contendit ad procurandam mor-
tuorum sepulturam. Caesorum numerus. Regiam prae-
dam Ptolemaeus ultro reddit. Deinde Tripolin Phoenices
Demetrius se recipit.
X ARGUMENTUM
Cap.
86. Ptolemaeus Sidonem et Tyrum in deditionem redigit.
87. In Europa Telesphorus ab Antigono deficit; quo facto
Ptolemaeus Antigoni dux rem in Peloponneso contra
eum gerit.
88. In Epiro Alcetam novum regem Lyciscus, Casandri dux,
infestât. Duplici proelio confligunt; altero Alcetas, altero
Lyciscus vincit.
89. Casander suis succurrens facta cum Alceta pace contra
Apolloniatas movit; sed proelio pulsus in Macedoniam
redit. Leucadii a Casandro deficiunt. Alcetam sui ob
eius superbiam trucidant.
90. In Asia Seleucus post victum Demetrium Babyloniam re-
petere parat, confisus Babyloniorum in se benevolentiae
ac fidei. Eius gravissima ad trepidantes milites exbortatio.
91. Antigoni asseclae in arcem quandam recepti facile capti.
Babyloniam Seleucus récupérât.
92. Nicanor, Mediae dux, in Seleucum bellum movens funditur.
Turn milites Antigoni magno numero ad Seleucum
transierunt.
93. In Demetrium interea in superiore Syria subsidentem Ptole-
maeus Cillen cum exercitu misit. Sed hunc Demetrius
in ipso itinere oppressioni vicit et captivum duxit. Simul
Antigonus eius pater auxilio venit. Itaque Ptolemaeus
satius putavit in Aegyptum se recipere.
94. Recuperata Syria Antigonus in Arabiam suscipit expedi-
tionem, misso Athenaeo cum exercitu. Arabum mores,
instituta, victus describuntur.
95. Athenaeus Arabes opprimit multamque reportât prae-
dam. Sed Arabes vicissim Athenaei castra invadunt
ingentemque ei inferunt cladem.
96. Mutuis litteris et Arabes et Antigonus post haec amicitiam
simulabant. Mox Antigonus filium Demetrium cum exer-
citu mÌ6Ìt, ut Arabes clam opprimeret.
97. Cum Arabes sibi prospexissent, Demetrius nequidquam
eos oppugnabat. Quamobrem Arabes ei facile per-
suadebant, ut acceptis donis copias abduceret.
98. 99. Castra movet Demetrius ad lacum Aspbaltiten. Eius
lacus et in eo nati bituminis descriptio.
100. Redit Demetrius ad patrem, qui pacem cum Nabataeis
indigne ferebat. Spes de parandis e bitumine reditibus
eum frustrata est. Interea nuntio accepto Seleucum Baby-