die rol van die eerste suid- afrikaanse infanteriedivisie tydens die gevegte by el alamein, julie tot

33 Pages·2012·8.5 MB·Afrikaans

Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
DIE ROL VAN DIE EERSTE SUID-
AFRIKAANSE INFANTERIEDIVISIE TYDENS
DIE GEVEGTE BY EL ALAMEIN, JULIE TOT
NOVEMBER 1942
Kmdt C. J. Jacobs*
[DEEL II: TWEEDE SLAG VAN EL ALAMEIN, 23 OKTOBER - 5 NOVEMBER 1942.
INLEIDING. DIE SPILMAGTE SE VERSUIM OM
MALTA TE VEROWER KOM
Teen die einde van Julie 1942 het 'n
HULLE DUUR TE STAAN.
tydelike skaakmatsituasie in die oorlog
in Noord-Afrika ontstaan. Genl. C.J.E.
Auchinleck, gesamentlik in bevel van Op 21 Junie het Rommel 'n hoogtepunt
die Britsemagte in die Midde Ooste en in sy loopbaan bereik toe sy magte
die 8ste Leer in Egipte, het laasge- Tobroek verower het en die garnisoen
noemde by EI Alamein tot die verde- van 33 000 man, hulle uitrusting en
diging loot oorgaan en die oppo- broodnodige voorrade vir die Spilmag-
nerende magte het begin voorberei vir te in sy hande geval het. Hierdie
die volgende rondte. Aan Britsekant is voorrade en die hoop dot Tobroek-
Augustus gekenmerk deur groot veran- howe sy logistieke posisie kon verlig het
derings. Premier Winston Churchill se Rommel loot besluit om met die aan-
ongeduld met die situasie alhier het 'n mars te loot aangaan. Sy opdrag was
breekpunt bereik. Verskille tussen hom egter dot no die verowering van To-
en Auchinleck het uiteindelik daartoe broek, hy no die grens tussen Egipte en
gelei dot die hele bevelstruktuur van Libie moes terugval totdat Malta ver-
die Britse magte onder 'n nuwe bestuur ower kon word. Die eiland was 'n
geplaas is. Die pos van bevelvoerder voortdurende doring in die vlees van
in die Midde-Ooste is gegee aan genl. die Spilmagte aangesien die Britte dit
Sir Harold Alexander en It.-genl. Strafer as afspringplek vir aanvalle teen die
Gott sou bevel van die 8ste Leer oor- konvooie no Noord-Afrika gebruik heP
neem. Sy oorlye, nadat sy vliegtuig Die grootste voordeel vir die Britte was
afgeskiet is, het egter meegebring dot egter hulle uitmuntende inligtingsdiens.
die verantwoordelikheid op die skouers Deur middel van die ontsyfering van
van It.-genl. Bernard Montgomery sou Duitse radio-boodskappe het hulle
rus. Lt.-genl. Oliver Leese het die presies geweet wanneer die konvooie
bevelvoerder van die 30ste Korps en vanaf Italie en Griekeland met brood-
It.-genl. Brian Horrocks die van die nodige voorrade no Noord-Afrika seil.
13de Korps geword. Ironies genoeg Veral die tekort aan brandstof het
moes Churchill toegee aan Mont- Rommel se magte tydens die gevegte
gomery presies oor dit waaroor hy van by EI Alamein geknel sodat hy nie 'n
Auchinleck ontslae geraak het. Dit maneuvreringsgeveg kon voer nie.
was om nie reeds in Augustus 'n nuwe Hoe longer hy by EIAlamein gebly het,
Britse offensief te loods nie totdat ver- hoe moeiliker het dit geword om sy
sterkings en veral opleiding van die magte te voorsien, veral weens die
8ste Leer 'n gedugter mag gemaak toenemende vermoens van die Britse
het. Dit het beteken dot Rommel kans Lugmag om vanaf goedingerigte vlieg-
gekry het om nog een maal no die velde in die Nyldelta die vloei van
Nyldelta te probeer deurbreek.1 voorrade no Panzerarmee Afrika te
IB,H.Liddell Hart: History of the Second World War, pp.302-303.
2 K.Macksey :Military Errorsof World War Two, p.102.
Militaria 22/4 /992 13
Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
bemoeilik. Gedurende Oktober is44 "10 logvoering word soos die Duitsers nie.
van die Spilmagte se voorrade en in Die rede hiervoor was gelee in die
November 26 "10 so verloor.3 aard van die Britse militere stelsel.
Waar die Duitsers maksimale inisiatief
tot op die laagste vlak toegelaat het,
het hulle Britse eweknie beheer tot op
die hoogste vlak behou,6 Ironies ge-
noeg was dit juis pogings van die Britse
generaals in Noord-Afrika om mobiliteit
oor 'n groot gebied te handhaaf deur
bevel-en-beheer te desentraliseer, wat
tot verskeie taktiese terugslae gelei
het. Die geloof was dot die gebrek
aan natuurlike hindernisse in die woes-
tyn beteken het dot klein groepies
infanterie, ondersteun deur artillerie
oor 'n wye gebied ontplooi moes word.
Die sogenaamde Jock-kolonnes. Ter-
selfdertyd is die pantser eenkant ge-
hou om soos die ruitery van ouds,
stormlope op die vyandelike pantser te
loods. Rommel se antwoord hierop
was om sy panzers te konsentreer in
divisies waar hulle ondersteun is deur
genie, artillerie en infanterie. Hierdie
panzerdivisies is dan teen die ge'lso-
leerde Britse infanterie, wat oor onvol-
doende artilleriesteun beskik het, inge-
gooi sodat die Britse formasies
stuksgewys verslaan is. Sodra die Britse
pantser nadergestorm het om tot hulle
Volgens Macksey het Rommel nie in
Julie juis 'n kans gehad om die 8ste infanterie se redding te kom het die
Duitse tenks eenvoudig agter 'n skerm
Leer by EIAlamein te verslaan nie,4 Hy
van tenkafweerkanonne geskuil, wat
stel dit soos volg : "Pushing himself to
the limits of endurance and persuading die Britse pantser groot verliese toe-
many of his followers to do the same, gedien het.7 Bidwell en Graham spel
die fundamentele verskil tussen die
there never was much prospect of
twee opponerende magte soos volg
Rommel reaching Cairo and the Canal
uit : "..,lay in the fact that the Ger-
with so few troops at the end of such
mans, however grouped, manoeuvred
an extended line of communication a-
in large massesat close intervals so ar-
gainst a reinforced enemy who chose
to fight, Dit was die onderliggende ranged that tanks, guns and motorised
"5
infantry could all support each other
faktor wat die 8ste Leer in staat gestel
without need for elaborate redeploy-
het om Rommel tydens die Eerste Slag
ment. Time and again during the
van EI Alamein te stuit en dit sou 'n
Desert War the isolated British columns
doring in die vlees van Rommel bly
were overrun by a whole division or
totdat die oorlog in Noord-Afrika ten
more, Mettertyd het hulle agterge-
einde geloop het. "8
kom dot die geheim vir oorlewing
BRITSE TAKTIESE PROBLEME. gesetel was in die infanterie, artillerie
en tenks wat bymekaar gebly het om
Die Britse magte kon nooit gedurende die aanvalle van die Spilmagte of te
die oorlog meesters van mobiele oor- weer.9
3R, Lewin: Ultra Goes To War, p,313,
4 K, Maksey :Military Errors of World War Two, p,104,
5K, Macksey : Military Errors of World War Two, p. 104.
6J,A. English: A Perspective on Infantry, pp,88, 93-95.
7 S,Bidwell and D. Graham: Fire-Power, pp,222-225.
a S,Bidwell and D. Graham: Fire-Power, pp,224-225.
9 S,Bidwell and D, Graham: Fire-Power, p,225.
14 Militaria 22/4 1992
Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
Britse kant die Spilmagte in uitputtings-
gevegte te verslaan. Hiervoor het die
8ste Leer tyd nodig gehad, vandaor
die streng beheer wat hy oor operasies
tot op die laagste vlak uitgeoefen het.
Opleiding en inoefening von operasies
kon gedoen word, omdat die defen-
siewe stellings by EIAlamein 'n tydelike
skaakmatsituasie afgedwing het.10
Door isdus nie gepoog om die Duitsers
no te aap nie. Hulle krag het gele in
mobiliteit en samewerking tussen diens-
wapens. Die Geallieerdes kon hulle dit
nooit werklik hierin ewenaor nie. Ook
aan die Oosfront het die Sowjetmagte
deur middel von 'n oorwig von getalle
en uitputtingsgevegte met massale
ortillerie die Duitsers stelselmatig terug-
gedruk.11
Waor die Britse generaals voor die
gevegte by EIAlamein gepoog het om
menselewens te spoor met maneu-
vrering het Montgomery se metode
Lt-genl (hier as die lmere Vdm) B. L. Montgomery, neergekom op die gebruik von vuur-
krag om die vyand mee uit te mergel
die bel'ell'oerder van die Britse 8ste Leer by
en sodoende sy vermoe om hoe ver-
El Alameill. September -November 1942
liese aan Britse kant te veroorsaak te
Tydens die Eerste slog von EI Alamein verswak. Die sleutels hiertoe is gesien
het Auchinleck sy ortillerie gekonsen- in die herstel von die normale bevels-
treer en die Britse oorwig in vuurkrag Iyn, die gebruik von standaard forma-
benut om met gekonsentreerde verde- sies soos die brigades en divisies in
digingsvuur die Spilmagte vas te pen. teenstelling met die kollonnes, deeglike
Weliswaor is hy bevoordeel deur die voorbereiding en puntenerige staf-
feit dot Rommel nie dieselfde maneu- werk. Auchinleck se gebruik von bri-
vreringsruimte soos voorheen gehad gade-veggroepe tydens die Eersteslog
het nie, Hy kon egter nie sy defen- von EIAlamein het volgens hom nog te
siewe suksesopvolg met 'n oorwinning vee I herinner aan die kolonnes en
nie, omdat die samewerking tussen beter beheer oor symagte was vir hom
dienswapens veel te wense oorgelaat von kordinale belong. Gevolglik het hy
het en tot groot verliese onder die die gewoonte wat offisiere in die
Britse tenks gelei het. Hulle kon moor woestyn begin aankweek het om be-
net nie genees word von die idee nie vele te verontagsaam, die nek inge-
dot hulle sonder infanterie en ortille- sloan en selfs 'n generaal hieroor
riesteun op die vyand afstorm. Mont- afgedank.12
gomery het die 8ste Leer weer loot veg
volgens die doktrine wat eie aan hulle Die grondliggende denkfout aan Britse
aord was, naamlik beheer op die kant voor hierdie tyd was dot hulle
hoogste vlak en fyn uitgewerkte tak- vergeet het dot die divisie as die
tiese metodologie ondersteun deur basiese gevegsformasie ontwerp is,
deeglike stafwerk. Sedert sy aankoms bestaande uit 'n hoofkomponent wat
in die Midde Ooste as bevelvoerder infanterie of pantser was en sy eie
von die 8ste Leer tot aan die einde von artillerie, genie, bevoorradings en
die oorlog sou hierdie benadering, administratiewe dienste. Infanteriedivi-
gerugsteun deur grootskaalse ortillerie- sieshet somstenks tot hulle toegevoeg
en lugvuursteun gebruik word om met gehad en pantserdivisies op hulle beurt
'n minimum von lewensverlies aan infanterie om hulle te ondersteun. Die
10 S,Bidwell and D,Graham: Fire-Power, pp.239-240,
11 J, F,Dunnigan: The Eastern Front, pp.138-143,
12 S,Bidwell and D,Graham: Fire-Power, p,245.
Militaria 22/4 /992 15
Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
divisie was dus 'n gebalanseerde en von kardinale belong indien hy wou
buigsame vegtende entiteit wat 'n slaag, wont hy moes in die nag deur 'n
verskeidenheid von aanslae in die mynveld en teen daglig so ver beweeg
geveg kon oorleef, mits sy organiese het dot sy panzers die Britse stellings
eenheid nie aangetas is nie,13 Op omvleuel om hulle in hulle agterge-
hierdie wyse kon die herstel von orga- biede te kon aantas. Hierdeur het hy
nisatoriese eenheid die 8ste Leer in gehoop sou die Britse pantser soos
stoat stel om weer as 'n hegte veg- voorheen in die woestyn poog om hom
tende entiteit te opereer, te stuit sodat hy hulle kon vernietig.15
Sy logistieke probleme het ook meege-
DIE SLAG VAN ALAM HALF A, 30 bring dot hy oor min brandstof beskik
AUGUSTUS - 6 SEPTEMBER 1942. het om te maneuvreer.
Sy plan was von die begin of gedoem.
Teen die einde von Augustus was
Die Britse Militere Inligtingsdiens het
Rommel reg om weer te probeer deur-
geskat dot hy in die suide pro beer
breek no die Nyldelta, Hy het verster-
deurbreek en voorsorg getref. 'n Kaart
kings ontvang, alhoewel sy logistieke
wat die terrein suid von die Alam Haifa
situasie nie juis verbeter het nie, Soos
rug aantoon as begaanbaar vir tenks,
in Julie sou infanterie en pantser in die
terwyl dit uit sagte sand bestaan het, is
verdediging, ondersteun deur myn-
in 'n pantserkor geplaas en in 'n
velde en artillerie 'n belangrike rol in
mynveld agtergelaat sodat die Duitsers
die geveg speel. Britse lugkrag het 'n
dit in die hande moes kry. Nadat
belangrike nuwe dimensie bygevoeg,
Rommel se magte deur die mynveld
Montgomery het die volgende regstel-
gebreek het, wat hulle longer geneem
lende stappe gedoen, Sy grondlig-
het as wat hulle beplan het, het hulle
gende veronderstelling was dot die
gesukkel om in hierdie sand te be-
Duitse Blitzkrieg se sukses gelee was in
weeg. Dit het meer brandstof verbruik
die ontwringting von die vyand se
as wat voor beplan is. Verder het die
bevel, beheer en kommmunikasie,
Britse pantser nie soos voorheen in die
Nuwe wapens aileen sou dus nie die
oorlog op hulle afgestorm sodat hulle
probleem oplos nie. Hy het 'n stelsel
tenkafweerkanonne hulle kon afmaai
von bevel en beheer en vuursteun
nie. Montgomery was vasbeslote om
deur die artillerie en die lugmag op 'n
hierdie patroon von gebeure te vermy.
basis geplaas wat aan die Britse magte
Einde ten laaste was Rommel verplig
'n teenvoeter verskaf het vir die Duit-
om gouer noordwaarts te swaai en wei
sers se meesterskap in mobiele oorlog-
na hoogtepunt 132 op die Alam Halfa-
voering. Snelle reaksie was die ant-
rug. Hier het sy magte hulle vasgeloop
woord op die Duitsers se mobiele
in voorafbeplande gekonsentreerde
oorlogvoering omdat die hele tempo
vuurkrag von die Britse ortillerie en
von oorlogvoering versnel het. Dit is
tenkvuur vanuit romponderstellings wat
gedoen deur verteenwoordigers von
die Britse pantser in stoat gestel het om
verskillende dienswapens bymekaar te
sy tenks in die ope aan te durf terwyl
loot affilieer sodat skakeling vinniger
hulle agter dekking was.16 Rommel het
kon geskied, Beheer oor artillerievuur is
presies opgetree soos wat Montgomery
ook gesentreer sod at dit in die kort
beplan het. Die Alam Haifa-rug se
moontlikste tyd op die beslissende punt
verdediging is versterk en die georkes-
op die slog veld gekonsentreer kon
treerde gebruik von pantser in 'n
word.14
tenkafweerrol, lugaanvalle en artillerie-
In hierdie stadium is die 8ste Leer se vuur het Rommel se panzers gestuit.17
stellings vanaf die see tot teen Bob el Gedurende die dog het die 8ste Leer
Qattara sodanig versterk dot Rommel se lugmag veral op die logistieke
verplig was om in die suide te probeer voertuie von Panzerarmee Afrika ge-
deurbreek. Verrassing en spoed was konsentreer. Verliese von uitrusting en
13 C.E, Lucas Phillips: Alamein, pp.48-49,
14 S.Bidwell and D. Graham: Fire Power, pp.248-275.
15 B,H. Liddell Hart: History of the Second World War, p,304.
16 B,Pitt: The Crucible of War 3, pp.17-32.
17 C. Barnett (et 01) : Old Battles and New Defences, pp, 125-126 (S. Bidwell Indirect Fire Artillery as a
Battle-Winner/Loser) ,
16 Militaria 22/4 7992
Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
personeel, insluitende van sy steutel- bewapen, Die gevolg was dot slegs
personeel soos genl, Nehring van die op 210 kanonbewapende Duitse tenks
Afrika Korps wat gewond is en tekort staatgemaak kon word, Wat kwaliteit
aan brandstof het hom verplig om betref het die 8ste Leer nou in groot
uiteindelik terug te val, Die Britse getalle Sherman-tenks vanaf die VSA
poging om hom van sy basisgebied of begin kry, Met die begin van die
te sny was egter nie goed gek06r- geveg het hulle oor meer as 500 Sher-
dineerd nie en het te loot begin, man en Grant-tenks beskik, terwyl die
Rommel se magte het weggekom om Spilmagte oor slegs 30 van die Panzer
'n onder dog weer te veg, Sy enigste Mk4 met hoe trompsnelheid 75mm
wins was dot sy magte in die suide kanonne beskik het, Slegs hierdie tenks
Himeimatberg en die gebied waaroor het 'n kans teen die Shermans en
twee Britse mynvelde gestrek het, Grants in 'n geveg gestaan, Die
behou het,18 Amerikaanse tenks het ook oor die
voordeel beskik dot hulle met brisant-
DIE OPGESTELDE SLAGORDES. ammunisie toegerus was, wat hulle in
staat gestel het om tenkafweerka-
Teen Oktober 1942 was die Britse nonne oor 'n lang afstand te neutra-
magte, wat getalle en gehalte van liseer,19
uitrusting betref, in 'n sterker posisie as
ooit gedurende die oorlog in Noord- Ook in artillerie was die 8ste Leer beter
Afrika, Volgens sterkte-tabelle het of as die Spilmagte, Montgomery het
beide kante oor twaalf divisies, waar- 850 veld- en 60 mediumgeskut tot sy
van vier pantserdivisies was, beskik, In beskikking gehad, Hulle took sou wees
werklike getalle was die Britte egter om die aanval te ondersteun en om
baie sterker, Die 8ste Leer se vegtende die vyandelike artillerievuur te neutra-
sterkte was 230 000 man terwyl Rommel iiseer, Die gekombineerde Duitse en
oor minder as 80 000, waarvan slegs 27 Italiaanse sterkte van 550 geskut het
000 Duitsers was, beskik het, Wat tenks verder oor die nadeel beskik dot dit
betref het die Britse mag oor 1 440 oud was en bestaan het uit 'n wye
kanonbewapende tenks beskik, Rom- verskeidenheid tipes, Gebuite Britse
mel het slegs 260 Duitse en 280 Ita- 25-ponders en Russiese76 mm kanonne
liaanse tenks beskik, Die Italiaanse moes vergoed vir te min Duitse en
tenks was almal verouderd en van sy Italiaanse uitrusting, Die Russiese
Duitse tenks is net met masjiengewere geskut was egter doeltreffender in 'n
'nBe/angrike faktor in die Britse oorwinning: die 6-ponder-
tenk(/fwee rkanon.
18 B,Pitt: The Crucible of War 3: Montgomery and EIAlamein, pp, 17-32,
19 B,H,Liddell Hart: History of the Second World War, pp,310-311,
Militaria 22/4 1992 17
Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
tenkafweerrol aangewend, sodat dit bordement te probeer neutraliseer.
nie juis gehelp het om Rommel se Die verlies aan brandstof het meege-
agterstand in veldortillerie te neutra- bring dot slegs drie uitreikings von
liseer nie. Monty se grootste voordeel brandstof vir hulle tenks beskikbaor
was egter dot hy so veel geskut as wat was, terwyl die minimum benodig op
hy wou kon konsentreer in die sektor dertig geskat is, Rommel was gevolglik
waor hy beplan het om deur te breek. verplig om sy tenks stuksgewys oor die
Terselfdertyd moes die verdedigers lengte van die front te versprei en die
hulle ortillerie so ontplooi om enige gebrek aan gekonsentreerde ont-
plek 'n deurbraak of te weer,20 Rom- plooiing hiervan het beteken dot sy
mel het in werklikheid ook nie 'n keuse grootse bote grootliksgeneutraliseer is.23
gehad anders as om die Russiese
geskut as tenkafweer aan te wend nie. Getalle von mannekrag en uitrusting
Sy 50 mm tenkafweerkanonne, wat tot op popier kan egter baie misleidend
in daordie stadium so suksesvol teen wees. Dit vertel niks van die gehalte
die Britse tenks aangewend is, se vuur van die mense wat die took moet
kon nie die genoemde Amerikaanse uitvoer nie. Gedurende die oorlog in
tenks se pantser von voor deurdring Noord-Afrika het die ltaliaanse troepe
nie.21 Verder het die 8ste Leer in 01 hoe 'n swak reputasie opgebou wat hulle
groter getalle 6-ponder tenkafweer- nie altyd verdien het nie, Hulle ortil-
geskut gekry, wat hulle infanterie lerie was goed en die Folgore Val-
minder kwesbaor teen die tenks von skermdivisie was 'n gedugte opponent.
Panzerormee Afrika gemaak hep2 Hulle het onder andere uitgeblink in
naggevegte, waorin die Duitse troepe
Nog 'n belangrike voordeel waoroor nie goed onderleg was nie. Van hulle
die 8ste Leer beskik het was dot hulle pantserdivisies soos die Ariete en Litto-
lugoormag oor die slagveld sou he en rio is slegs teruggehou deur swak
ook die vermoe om oor long afstande uitrusting, moor Britse infanteriefor-
die Spilmagte se logistiek met bom- masies sou hulle nie sonder voldoende
werperaanvalle te ontwrig. Die Britse tenkafweerwapens of pantsersteun kon
magte het 1 500 vliegtuie in die eerste aandurf nie, Die kern van die Spil-
Iyn beskikbaor gehad plus nog 1 200 in magte was egter die Duitse element.
reserwe in Egipte en Palestina wat Eerstens was door die Afrika Korps
beskikbaor was vir die aanval, In bestaande uit 21ste en 15de Panzerdi-
antwoord hierop het die Spilmagte visies. Met hulle verbeterde pz MK Ill's
slegs 350 diensbore vliegtuie gehad. en MK IV's was hulle steeds die troef-
Die Britse lugmagte het dus die vermoe kaort waormee Rommel gehoop het
gehad om die beweging von die om die knoop deur te hak nadat die
vyand op die slagveld asook hulle 8ste Leer, volgens sy verwagtinge,
voorsiening in die gevegsone te ont- genoegsaam verliese deur die myn-
wrig, terwyl die 8ste Leer vry hiervan velde en verdedigingstellings toege-
kon opereer, Die versuim om Malta te dien is. Hierdie formasies is ondersteun
verower en die negatiewe effek daor- deur die kranige Duitse 90ste Ligte
von op Panzerormee Afrika is vererger Divisie wat gesoute veterane in die
deur die Britte se vermoe om hulle woestynoorlog was. In hulle rol as
lugkrag en duikbote aan te wend om Panzergrenadiers (in moderne idioom
die logistieke oar von hulle vyand toe gemeganiseerde infanterie) was hulle
te druk. Gedurende September het onmisbaor vir die Duitse tenkformasies.
ongeveer 'n derde von Rommel se Kort voor die geveg begin het is die
voorrade nie die front bereik nie. Spilmagte versterk deur die 164ste Ligte
Gedurende Oktober was dit nog erger, Divisie en die Ramcke Valskerm-
Slegs die helfte van wat no Noord- divisie.24
Afrika gestuur is het door aangekom.
Door was skaars genoeg artillerie- Rommel se logistieke probleme het ook
ammunisie om die Britse ortilleriebom- meegebring dot te min kos by sy
20 I,V, Hogg :Barrage, p.63.
21 B,H. Liddell Hart: History of the Second World War, p,311,
22 H, Strachan: European Armies and the Conduct of War, p.185,
23 B.H. Liddell Hart: History of the Second World War, pp,311-312,
24 C.E. Lucas Phillips: Alamein, p.40.
18 Militaria 22/4 7992
Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
troepe uitgekom het, wot hulle weer- die Spilmog verdedigingstelling was
stand teen siektes verminder het. Swok doringdrood gespon en myne gele tot
sonitere proktyke onder verol die 'n wydte von 500 tot 1 000 meter. In
Itolioners het meegehelp om siektes hierdie verdedigingsgordel is buite
vinnig te loot versprei. Disenterie en gevegsposte ingerig om elk 'n kom-
oonsteeklike geelsug het gemooi on- ponie infonterie gewopen met gewere
der die Itolioners en gou ook onder die en mosjiengewere te huisves. Elke 1
Duitse mogte. Rommel self se gesond- 500 meter is woghonde soom met die
heidtoestond het sodonig versleg dot troepe geploos. Agter hierdie gordel
hy no Europa moes terugkeer vir be- was 'n oop sposie von 1 - 2 kilometer
hondeling en herstel. Hy is vervong en ogter dit 'n strook von 2 000 meter
deur genl. Georg Stumme, terwyl genl. wyd woarin myne gele en die oor-
Ritter von Thoma bevel von die Afrika blywende twee komponies van elke
Korps oorgeneem het nodot hulle infonteriebottoljon, soom met hulle
bevelvoerder genl. Nehring tydens die swoar mosjiengewere, mortiere, tenk-
Slog von Alom Haifa gewond is. Beide ofweerkononne en onder ondersteu-
is vonof die Russiese front gestuur en ningswopens ontplooi is. Die oop
gebrek oon ervaring in woestyntoe- gebied tussen die twee myngordels is
stonde hulle took bemoeilik. Kort deurkruis deur gordels myne wot in
nodot die geveg by EIAlomein begin ongereelde patrone von smol drie-
het, het genl. Stumme oon 'n hart- hoeke tussen die twee hoofmyngordels
oonvol beswyk. Dit het beteken dot ingerig is. Die bosisse von die drie-
tot Rommel op die oond von 25 Ok- hoeke isno die Britse kant geploos met
tober by ElAlomein oon-
gekom het, die Spilmog-
te se bevel-en-beheer
situosie netelig was. Met
sy oonkoms moes hy in
elk gevol oonhoor dot
die helfte von sy tenks
verloor is in vrugtelose
teenoonvolle teen die
Britse deurbrookpoging.25 Detonator
Ten spyte von 01 die no- Die DlIitse TellerJnm -sterk genoeg om die rlt.\per \'an enige tenk qf te skiet.
dele vir die Spilmogte 1.1.B. Killg {{lid 1.Batchelor: Illfalltl}' at War. /939-/945.1'.47
was die verdedigingstel-
lings en die mynveld
moeilik oorkombore hin-
dernisse en sou die 8ste
Leer se took nie 'n mok-
like een wees nie. Reeds
teen die einde von Sep-
tember het die Spilmog-
te meer as 500 000 myne
in die 60 kilometer ge-
bied tussen die Middel-
londse See en die
Qottorro-Iooglond gele.
Ironies genoeg was heel-
wot von hulle Britse my-
ne wot vonof Gozolo en
Die DlIitse S-myn. Die 5Jnynwas 'ngel'reesde teenpersoneelmyn. Hy is so
Tobroek gebring is. Die
begr(lll'e dar slegs die ontsteker se horinkies bo die grond lIitgesteek het.
mynveld het von noord
Wanneer iellwnd daarop getrap het. het dit springstof afgesit wat die myn
tot suid volgens 'n ge-
ongeveer 1 meter die 11Igingeskiet het. Dellr michlelvan 'n
reelde patroon gestrek
vertragingsmeganisme is die myn op hierdie hoogte gedetoneer. Die
met voriosies volgens die
staalballe war in aile rigtings lIitgestrooi is I\'asdodelik virpersoneel.
oard von die terrein.
Aon die voorkont von .I../.B. Killg (JIld./. Batchelor: Illfalltl:\' at War, /939-/945, p.46
25 BH. Liddell Hart: History of the Second World War, p.312.
Militaria 22/4 /992 19
Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
lane waarlangs die Spilmaginfanterie die 51ste Hoogland Divisie, 2de Nieu-
teenaanvalle kon loods en versterkings Zeeland Divisie, lste Suid-Afrikaanse
no die voorste buiteposte kon haas. Divisie en op die oostelike hang van
Die doel van hierdie latera Ie mynvelde die Ruweisat-rug die 4de Indiese Divi-
was om die Britte se bewegings te sie. Ten suide van hierdie rug het die
kanaliseer tot in 'n sekere dood- verdelingslyn tussen die Britse 30ste
maakgebied waar die verdedigers se Korps in die noorde en die 13de Korps
artillerie vooraf op ingeskiet is. in die suide geloop. Aan Spilmagkant
was ten weste die 15de Panzerdivisie
Ongeveer 95% van die myne was van en Littorio as mobiele reserwes ontplooi
die tenkafweer tipe. So 'n myn sou nie met nog verder wes die 90ste Ligte en
'n tenk noodwendig vernietig nie, Trieste Divisies as algemene reserwes.
maar sy rusper afskiet. Wielvoertuie Aan Britse kant was die lOde Korps
sou egter vernietig en die meeste bestaande uit die 1ste en lOde Pant-
insittendes gedood word indien hulle serdivisies gereed om as ystervuis vir
sulke myne sou oftrap, Die meeste Montgomery se aanval op te tree. In
myne is met onder verbind sodat hulle die suidelike deel van die front was die
almal sou afgaan indien een afgetrap Spilmagte van noord tot suid soos volg
word. Baie van hulle is aan fopmyne ontplooi. Suid van die Ruweisat-rug
gekoppel sodat hulle slegs met die was die Ramcke valskermdivisie, dan
grootste moeite en deur spesialiste Brescia, nog 'n deel van Ramcke,
gelig kon word. Verskeie onontplofde Folgore, Pavia en heel suid twee veg-
Britse lugmagbomme is ook in myne groepe, naamlik Kiel en 33ste Verken-
omskep en aan pootjiedrade gekop- ningsgroep. In laasgenoemde twee se
pel. Slegs ongeveer 3 % van die myne gebied was ingesluit die enigste ge-
was ontwerp vir 'n teenpersoneelrol. biedswins vir Rommel no die slag van
Die sogenaamde S-myne het draad- Alam Haifa. Dit was die oostelike deel
horinkies gehad wat bokant die grond van die EI Toga plato en berg Himei-
uitgesteek het wat as gevolg van stof mat, wat die Spilmagte in staat gestel
selfs in daglig feitlik onsigbaar was. het om die terrein ten ooste van hulle
Indien hierop getrap sou die metaal- stellings te domineer. In diepte was die
silinder onder die grond die lug in skiet 21ste en Ariete pantserdivisies as mo-
en oor 'n wye gebied skrapnel en laers biele reserwes ontplooi. Aan Britse
versprei. Deur hierdie mynvelde sou kant was die 13de Korps soos volg ten
die infanterie en genie van die 8ste suide van die Ruweisat-rug versprei.
Leer moes loop, let wei 'n hardlopende Die 50ste Infanteriedivisie, 44ste Infan-
persoon kon 'n tenkafweermyn loot teriedivisie, 7de Pantserdivisie en heel
afgaan. Hulle sou die took he om suid die Vrye Franse BrigadeY Tekorte
bresse in die mynveld te sloan waar- aan -veral brandstof en ammunisie het
deur die tenks kon beweeg.26 meegebring dot die Spilmagte nie die
Duitse en Italiaanse mobiele reserwes
Rommel het sy magte ter verdediging gekonsentreer kon hou, om beslissende
van hierdie omvattende hindernis van teenaanvalle soos waarmee hy in die
noord no suid soos volg ontplooi. Die verlede sukses behaal het, uit te voer
divisie Bergsalieri teen die kus en ten nie. Hulle is gevolglik in ses gemengde
suide daarvan die 164ste Duitse Ligte Duitse en Italiaanse pantsergroepe
Divisie tot teen die noordelike helling eweredig agter die front versprei en
van die Miteirya-rug. Ten ooste van naby genoeg aan die mynvelde sodat
hulle is die 9de Australiese en 'n enige Britse deurbraak afgeseel kon
gedeelte van die 51ste Hoogland word voordat 'n groot bres in die
Divisie ontplooi. Die Trento Divisie het verdedigingstellings geruk word. Hier-
die Miteirya-rug verdedig en ten suide mee kon brandstof gespaar word en
hiervan was die Bologna Divisie ver- die afstande verminder word wat hulle
sprei oor die westelike dee I van die tenks in daglig moes afle, wat hulle dus
Ruweisat-rug. Aan Britse kant was minder kwesbaar teen aanvalle deur
teenoor hulle ontplooi die restant van die Britse lugmag gemaak het.28
26 B. Pitt: The Crucible of War 3, p.64.
27 C.E. Lucas Phillips: Alamein, p.97,
28 N. Frankland and C. Dowling (eds.): Decisive Battles of the Twentieth Century, p,196 (W, Jackson: EI
Alamein).
20 Militaria 22/4 /992
Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
DIE AARD VAN DIE KOMENDE verskillende dienswapens nie tydens
GEVEG. die afgelope veldslae die Britse defen-
siewe oorwinning omskep in 'n ver-
In die middel von September het die nietiging von die vyand nie, weens
Britse inligtingstawwe in Ka'lro gewaar- hulle onvermoe om saam te werk. In
deer dot Rommel se posisie netelig was die komende aanval sou sy magte
en dot dit onwaarskynlik was dot hy 'n geen flanke he om op te rusnie, terwyl
aanval sou loods. Hy sou gewis ook hulle deur diep en goed ingerigte
nie terugtrek nie, omdat hy nie maklik verdedigingstellings sou moes dring.31
so 'n natuurlike defensiewe posisie soos 'n Antwoord sou dringend gevind moes
by EIAlamein sou kry nie. Verder sou word wont soos wat Bidwell en Gra-
die Britte hulle vliegvelde verder wes ham dit stel : "The Germans were as
kon skuiL wat hulle in stoat sou kon stel agile and as rapid in the defence as
om aan die Spilmagte die gebruik von they were in the attock, and once tac-
Tobroekhawe te ontse. 'n Terugtog in tics hod been devised to defeat the
daardie stadium sou hom dus in 'n blitzkrieg they would have to be ex-
swakker posisie plaas en hulle het tended to the attock : fire-power hod
gereken dot hulle in elk geval teen die to be combined with dexterity. "32
einde von Oktober genoeg voorrade
sou opgehoop het om vir drie no vier Die aord von die geveg sou eerder
weke aan operasies deel te neem. herinner aan die loopgraafoorlog-
Verder het hulle geskat dot die tempo voering aan die Wesfront gedurende
waarteen hy sy magte versterk het hy die Eerste Wereldoorlog von 1914-1918
op die vroegste in die begin von No- as aan die oorlog in die woestyn tot op
vember offensief sou kon optree.29 daordie stadium. Die enigste manier
om deur so 'n hindernis te kom sou
Soos gesien het die 8ste Leer daarin deur middel von 'n uitputtingsgeveg (0
geslaag om die Spilmagte in twee bottle of attrition) wees. Indien nie reg
defensiewe gevegte te stuit. Die gehanteer nie kon dit tot grootskaalse
omstandighede waarin dit plaasgevind verliese aan die kant von die aanvaller
het, met logistieke probleme en die lei.33 Teen September 1942 het die
beperkte ruimte waarin geopereer kon verdedigingstellings von die oppone-
word, het die Duitsers gekniehalter rende magte vanaf die Middellandse
sodat hulle nie op hulle tradisionele See, net noord von Tel el Eisa, suid-
wyse kon veg nie. Verder het die Britse waarts tot teen die Qattora-Iaagland
magte 01 hoe meer lugoormag begin suid von Himeimat gestrek. Dog vir
kry, wat hulle grondmagte in stoat dog het die twee magte hulle stellings
gestel het om onder 'n beskermde verbeter. 'n Tekort aan doringdraad
sambreel te opereer. English stel dit het meegebring dot sulke versperrings
don ook dot die Britse bevel in hulle nie in dieselfde mote as gedurende die
element was in "...that of static war- Eerste Wereldoorlog gebruik sou word
fare and deliberate tactical metho- nie, moor die omvang waormee land-
logy. Die vraag was egter of die myne gebruik is het meer as genoeg
"30
Britse magte net so suksesvol kon wees hiervoor opgemaak.
in die uitvoering von 'n oorwoe aan-
vol. In 'n fase in die evolusie von No aanleiding von die Eerste Wereld-
oorlogvoering waarin die verdediging, oorlog se lesse het die Britse doktrine
takties gesproke, weer die oorhand be- gelui dot 'n oorwig von 3:1 ten gunste
gin kry het moes Montgomery 'n aan- von die aanvaller, op die punt waor
vol op die Spilmagte loods deur 'n deurgebreek moet word, nodig sou
omvangryke mynveld en in die engte wees voordat offensiewe operasies von
tussen die see en die Qattara-Iaagland hierdie aard gewaag kon word. Verder
wat verrassing feitlik onmoontlik ge- moes dit voorafgegaan word deur 'n
maak het. Daormee saam kon die massale artilleriebombardement.34 Die
M. Carver: EIAlamein, p.83.
30 J.A. English: A Perspective on Infantry, p.160.
31 C.E.Lucas Phillips: Alamein, pp.65-66.
32 S.Bidwell and D.Graham: Fire Power, p.248.
33 C.E. Lucas Phillips: Alamein, pp.65-66.
34 B.Pitt: The Crucible of War 3, pp.62-63.
Militaria 22/4 /992 21
Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 22, Nr 4, 1992. http://scientiamilitaria.journals.ac.za
Britse mag het egter slegs genoeg kon die tenks deurbeweeg. Intussen
infanterie vir 'n 2:1 oormag gehad en sou die lugkomponent von die Britse
vrees vir die omvang von verliese op magte taktiese lug-tot-grond-steun en
die skoal von 1914-1918 was altyd aanvalle op die vyand se logistiek
gedurende die oorlog in Noord-Afrika loods. Nuwe uitrusting soos die Ameri-
by die Britse bevelvoerders aanwesig, kaanse Sherman-tenks het vir die eer-
vandaor die oorbeklemtoning von ste keer in die oorlog in Noord-Afrika
mobiliteit, wat soos aangedui reg in aan die 8ste Leer die vermoe verskaf
Rommel se hande gespeel het. 'n om die Duitse pantser te troef. Om
Uitputtingsgeveg met hoe lewensverlies hulle te gebruik het egter ook oplei-
was dus buite die kwessie.35 Die tenk ding vereis,37
was egter nie meer soos in die Eerste
Wereldoorlog 'n wapen waormee ver-
rassing behaal kon word nie, vera I nie BRITSE VOORBEREIDINGS.
teen die kranige tenkafweergeskut von
Panzerormee Afrika nie. Dit en die kort Reeds voordat die slog begin het is
front tussen die see en die Qattora- Monty reg bewys deurdat hy beweer
laagland het verrassing ook feitlik het dot sy magte heropgelei moes
onmoontlik gemaok. Montgomery se word en nie voor loot September die
probleem was dus om hierdie teen- aanval sou kon uitvoer nie. Die Nieu-
strydighede te versoen. Zeelandse divisie het hulle deel von die
komende operasie deur middel von
Die hoeksteen von sy filosofie was dot
skyngevegte ingeoefen. Hieruit is die
minimum lewensverliese gelei moes
volgende lesse geleer :
word. Deeglike opleiding en 'n goed
uitgewerkte misleidingsplan was die
a. Verkeersknope het ontstaan sodra
middels waormee hy dit wou bereik.36
die geringste bottelnek in die vloei
Gedurende die later fase von die
von voertuie voorgekom het. In-
Eerste Wereldoorlog is tenks gebruik om
dien dit in een von die bresse in
die doringdraadversperrings plot te
die mynveld sou plaasvind kon 'n
trap sodat die infanterie die vyandelike
gevaorlike situasie ontwikkel, veral
loopgrawe kon beset. Hierdie keer
wanneer die tenks begin deurbe-
moes die genie en infanterie bresse in
weeg. Een uitgeskiete of gebreek-
die mynvelde sloan sodat die pantser
te tenk kon heelwat onder ophou,
kon deurkom om die vyandelike tenks
wat hulle uitstekende teikens vir
aan te durf. Weens 'n gebrekkige
Rommel se tenkafweerkanonne
vermoe om verrassing te behaal moes
sou maak.
die vyand se verdedigingsvuur so ver
as moontlik geneutraliseer word. Die
b. Die taalgebruik (jorgon)wat deur
aanval sou ook in die nag moes pia as-
die Britse pantser en die Nieu
vind om dit vir die Spilmagte moeilik te
Zeelanders oor die radio gebruik is
maak om te bepaal waor die speer-
het verskil. Die gevolg was dot
punt von die aanval sou wees. Om
kommunikasie op kritieke tye 'n
hierdie tipe operasie te kan uitvoer sou
probleem kon wees aangesien die
spesiale opleiding gedoen moes word.
infanterie von die 30ste Korps, wat
Die samewerking tussen dienswapens uiteindelik die hoofaanval sou
sou in hierdie operasie selfs belangriker uitvoer, hoofsaaklik bestaan het uit
as in enige onder wees. Sonder in- troepe von die Gemenebeslande.
fanteriesteun sou die genie kwalik hulle
took kon uitvoer om lone deur die C. Beter kommunikasie tot op die
mynveld te lig. Beide groepe sou ook laagste vlak was noodsaaklik, so-
niks kon vermag indien die vyand se dot elke man geweet het wat hy
vuur nie deur mortier-, masjiengeweer- moes doen. Monty het weer eens
en ortillerievuur geneutraliseer is nie. die voorbeeld gestel deur heelwat
Eers wanneer die bresse deur die rond te ry en die troepe toe te
mynvelde breed genoeg en beveilig is spreek.
35 C,E, Lucas Phillips: EIAlamein, p.66,
36 B. Pitt: The Crucible of War 3, pp,62-63.
37 B. Pitt: The Crucible of War, pp, 62.68.
22 Militaria 22/4 /992