Determinizm ve Mekan

144 Pages·1984·3.389 MB·Turkish

by  Yalçın Koç

DETERMINIZM
VE
MEKÂN
DETERMINIZM
VE
MEKÂN
d0ç. dt yatçm K0Ç
Boğaziçi Üniversitesi Yayınları No:379
Fen Edebiyat Fakültesi
Felsefe Bölümü
Boğaziçi Üniversitesi matbaasında, 1 cilt, 129 sayfa, 500, adet olarak, Aralık 1984 tarihinde
basılmıştır.
Bu kitabımı değerli hocam,
aztz insan
Prof. Dr. Nihat Keklik'e
içten s&yğüarımla ithaf ederim

İÇİNDEKİLER
Önsöz (1) i
Önsöz (2) İÜ
1. Giriş 1
2. Ölçme Sorunu 17
3. Einstein-Podolsky-Rosen Argümanı
ve Mekân'da Ayırılabilirlik ................... 33
4. Bell Argümanı
ve Yerel-olmayan Etkileşmeler 55
5. yerel-olmayan Determinizm
ve Genişletilmiş Kuvantum Mekaniği ............ 75
6 . Sonuç 105
Ek 1. Yerel-olmayan împuls ölçmeleri ............. 113
Ek 2. Yer Değiştirme Bağıntıları .................. 115
Ek 3. KM^ 'de Beklenilen Değerler 116
Ek 4. Kant'ın Mekân Anlayışı
Hakkında Kısa Bir Not IIS
Ek 5. Leibniz'in 'Özdeşlerin Ayırtedilemezliği'
İlkesi île İlgili Bazı Düşünceler = 119
Kaynaklar ......................................... 123

Dnsöz (I)
Mekân konusu rölativite kuramı bağlamında mantıkçı pozitivistler
tarafından incelenmiştir.Ancak,mekân'ın kuvantum mekaniği bağlamında
yeterli bir şekilde ele alınmış olduğu söylenemez,Bu incelemede ku­
vantum mekaniğinin mekân ve determinizm hakkında yolactığı bazı dü­
şünceler araştırılmaktadır,
Kuvantum mekaniğinin temellerinin incelenmesinden dolayı teknik
bir anlatım kullanmak zorunda kaldık.Ancak bu anlatım konunun elver­
diği ölçüde basitlestirilmiştir„
Mekân ve determinizm hakkında ulaşılan sonuçların kuvantum meka­
niğinin felsefî problematiğinden bağımsız oldukları 2.,3, ve 4. bö­
lümlerde gösterilmeğe çalışılmıştır. 5. bölümde,genişletilmiş bir
kuvantum mekaniğinin eldeki kuvantum kuramı ile tutarlı olarak öne­
rilebileceği gösterilmiştir.Giriş'in başlangıcında ortaya konan sorun
çerçevesinde,doğa'daki nesnelerin dinamik tasvirleri için mekân'ın
zorunlu olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu inceleme,uzunca bir zamandır yapmakta olduğum bazı çalışmaların
bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır.Bu çalışmaların yapıldığı sürece
ilgisini hiçbir zaman esirgemeyen hocam Prof.Dr. Ahmed Yüksel üzem-
re'ye içten teşekkürü bir borç bilirim.
Konunun metafizik ve ontoloji ile ilgili yanlarını İr.Pınar
Ccinevi iİG tartışmak fırsatını buldum.Kendisine ilgi ve eleştirile­
ri- için teşekkür borçluyum.