Denken + Doen = Durven - werkboek voor ouders: Werkboek voor ouders

68 Pages·2008·17.57 MB·German

by  Susan M. Bögels (auth.)

1
Denken+Doen=Durven
Werkboekvoorouders
Houten
BohnStafleuvanLoghum,2008
2 Denken+Doen=Durven
KindenAdolescentPraktijkreeks
DitDenken+Doen=Durven,Werkboekvoorouders,isonderdeelvandeKindenAdolescentPraktijkreeks.
Indezereeksisnaastditwerkboekvoorouderso.a.verkrijgbaareenwerkboekvoorkinderen
enjongeren:
Denken+Doen=Durven,Werkboekvoorjezelf
UitgeverijBohnStafleuvanLoghum,Houten
Voorklinischpsychologen,psychotherapeuten,orthopedagogen,psychiatersenanderehulpverlenersis
erdehandleidingbijdezewerkboeken:
Behandelingvanangststoornissenbijkinderenenadolescenten
Methetcognitief-gedragstherapeutischprotocol:Denken+Doen=Durven
UitgeverijBohnStafleuvanLoghum,Houten
Bestellen:
Deboekenzijntebestellenviadeboekhandel,ofviauitgeverijBohnStafleuvanLoghumteHouten:
www.bsl.nl
3
Denken + Doen = Durven
Werkboek voor ouders
SusanM.Bögels
IllustratiesdoorCorienM.Bögels
BohnStafleuvanLoghum
Houten2008
4 Denken+Doen=Durven
©2008BohnStafleuvanLoghum,onderdeelvanSpringerUitgeverij
Allerechtenvoorbehouden.Nietsuitdezeuitgavemagwordenverveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgege-
vensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormofopenigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,door
fotokopieën,opnamen,ofeniganderemanier,zondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.
Voorzoverhetmakenvankopieënuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel16bAuteurswet1912j°hetBesluit
van20juni1974,Stb.351,zoalsgewijzigdbijBesluitvan23augustus1985,Stb.471enartikel17Auteurswet1912,dientmen
dedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht(Postbus3051,2130KB
Hoofddorp).Voorhetovernemenvan(een)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbloemlezingen,readersenandere
compilatiewerken(artikel16Auteurswet1912)dientmenzichtotdeuitgevertewenden.
Samensteller(s)enuitgeverzijnzichvolledigbewustvanhuntaakeenzobetrouwbaarmogelijkeuitgaveteverzorgen.
Nietteminkunnenzijgeenaansprakelijkheidaanvaardenvooronjuisthedendieeventueelindezeuitgavevoorkomen.
ISBN9789031352012
NUR777/847
Layout:Houdbaar,Deventer
Omslagontwerp:NanjaToebak,DenBosch
Illustraties:CorienBögels
BohnStafleuvanLoghum
HetSpoor2
Postbus246
3990GAHouten
www.bsl.nl
Inleiding 5
Inleiding
Iedereenisweleensbangendatismaargoedook.Waaromdatzois,
zultuinditboeklezen.Ditboekbeschrijfteenprogrammaomtegroteang-
stenenzorgenbijkinderenaantepakkenenderolvanoudersdaarbij.Het
programmaisgemaaktvoorkinderenenjeugdigenvanachttotachttienjaar
dieveellasthebbenvanangstenenzorgen,endaardoorbelemmerdwordenin
hunleven.Wenoemenditangststoornissen.Aanangststoornissenisietste
doen!
Hetboekbegintmetuitlegoverwatangstis,wateraantedoenisen
welkesteunualsouderskuntbieden.Daarnazijnerveeloefeningenvooruw
kindomdeangstaantepakken.Vooruzijnertipsenoefeningenhoeuuw
kindhierbijkunthelpenHetgrootstedeelvanditwerkboekishetzelfdeals
hetwerkboekdatuwkindmeekrijgt,zokuntuzienwelkeoefeningenuw
kinddoet.Daarnaaststaanertipsenuitlegvooroudersinditwerkboek.Deze
tekstvooroudersisinditboekteherkennenaande‘Tipsvoorouders’.
Meestalvolgengezinnenditprogrammabijeentherapeutdieopgeleid
isincognitievegedragstherapie.Detherapeutzalelkeweekvertellenwatte
lezenenwelkeoefeningentedoen.Detherapeuthelptuwkindopwegomzo
goedmogelijkteoefenen,enwathetenukunnendoenalsietsmoeilijkgaat.
Alsuzo’ntherapeutzoekt,kuntuhetbestevennaardehuisartsgaan,die
kanverderhelpen.
Welkeffectheeftditprogramma?Wededenhiernaaronderzoekbijeen
grotegroepkinderenenjeugdigenmetangststoornissen.Degezinnenvolg-
denditprogrammaonderbegeleidingvaneencognitiefgedragstherapeut.
Hetprogrammaduurdedriemaanden,detherapiewaseenkeerperweek.
Driekwartvandekinderenwasdaarnavrijvanhunbelangrijksteangststoor-
nis.Diekinderendienognietvrijvanhunangststoorniswaren,merktenwel
verbetering.Alleendekinderendiehetprogrammaniethaddenafgemaakt,
merktensomsgeenverbetering.Ofditprogrammaevengoedwerktalshet
gezinhetzonderbegeleidingvaneentherapeutvolgtwetenwenogniet.Veel
succes!
Prof.dr.SusanBögels,UniversiteitvanAmsterdam
Deaanpakzoalsbeschreveninditboekwerdonderzochtmetsteunvansubsidienr.94502052vanZonMw.Nietsuit
dezeuitgavemagverveelvoudigdwordeninwelkevormdanookzonderschriftelijketoestemmingvandeauteur.
6 Denken+Doen=Durven
Inhoud
1. Uitlegcognitievegedragstherapie 7
2. Uitdagenenhelpendegedachten 16
3. Helpendgedrag 35
4 Tipsvoorouders:Deinvloedvanoudersopangstbijhunkind 40
5 Stapvoorstapdoenwaarjebangvoorbent 45
6 Tipsvoorouders:Begeleidenvanuwkindbijexposure 48
7 Experimenten 52
8 Tipsvoorouders:Autonomievanuwkindbevorderen 55
9 Tipsvoorouders:Pratenmetuwkindoverangst 60
10 Tipsvoorouders:Hetouderteam 62
11 Samenvattingvandetherapie 66
12 Terugval 68
h 1
. Uitleg”cognitievegedragstherapie” 7
H.1
Uitleg ”cognitieve gedragstherapie”
Gezonde angst
Iedereenisweleensbang.Datismaargoedook,wantangstisgezonden
beschermtjetegengevaar.Alsjebijvoorbeeldbangbentomjepijntedoen,
letjegoedopenraakjenietgewond.Alsjebangbentomuitgelachente
worden,denkjenavoorjeietszegtineengroep.Jedenkteraanomdedeur
opslottedoen,alsjebangbentvoorinbrekers.Bangzijnomaangevallente
wordendooreenleeuw,zorgtervoordatjesnelwegholtofjeverstopt.
Angstzorgtervoordatjegoedopletendatjesnelkuntreageren,bijvoorbeeld
vluchtenofvechten.Datkomtdooradrenaline,eenhormoondatjelichaam
maaktwanneerjebangbent.Adrenalinemaaktdatjegoedopletenlaatje
hartsnellerkloppen.Alsjebijvoorbeeldperongelukeenpaartredenvande
trapoverslaat,merkjedatjehartopeensheelsnelgaatkloppen.
Kunjenogmeervoorbeeldenbedenkenwaarinangstonsbeschermt?
8 Denken+Doen=Durven
Waarvoeljehetinjelichaamalsjebang
bent?Kleurdatindetekeningin.Beschrijf
watergebeurterinjouwlichaamalsjebang
bent.
Overdreven angst
Wehaddenhetovergezondeangst.Maarsomshebbenmensenlastvanover-
drevenangst:zezijnbangterwijlergeengevaaris.Bijvoorbeeld:bangzijn
omeenonvoldoendetehalen,terwijljegoedkuntlerenengoedecijfershebt.
Ofbangzijnvoor(ongevaarlijke)spinnen.
Ofbangzijndatanderenjenietleukvin-
den,terwijljeheelaardigbent.Angstdat
jetedikbent,terwijljeslankbent.Bang
ombesmettewordenmeteengevaarlijke
ziekte,terwijljedieziektezonietkunt
krijgen.Angstdateringebrokenwordt,
terwijldedeurengoedopslotzitten.
Kunjevoorbeeldenopschrijvenvanjouw
“overdreven”angst?
h 1
. Uitleg”cognitievegedragstherapie” 9
Kenjeookvoorbeeldenvanoverdrevenangstbijanderemensen?(ouders,broersenzussen,
vriendenenvriendinnen).Schrijfereenpaarop.
Hoe ontstaat angst?
Hoekomthetdatjeergensoverdrevenbangvoorwordt?Daarzijn
heelveelredenenvoor.Jehebtietsengsmeegemaakt,jebent
bijvoorbeelddooreenhondgebetenendaardoorbangvoor
hondengeworden.Ofjebentvoorzichtigvanaard.
Ofjebentaltijdergbeschermddooranderen,
waardoorjenognietgeleerdhebtommetsituaties
omtegaandievoorjouengzijn.
Kunjijredenenbedenkenwaardoorjijoverdrevenbangbentgeworden?
10 Denken+Doen=Durven
Waardoor blijf je bang?
Doorallemaalgevaarlijkedingeninjehoofdtehalenmaakjejezelfsteeds
opnieuwbang.Wenoemenditbangegedachten.
Eenvoorbeeld:Jeligtinbedenjehoorteenklap.Jedenkt:EENINBREKER!
Hoezoujejedanvoelen?
Watzoujegaandoen?
Maarstel,jeligtinbedenjehoorteenklap.Jedenkt:VASTDEKATVANDEBUREN.
Hoezoujejedanvoelen?
Enwatzoujedandoen?
Bijtweedezelfdegebeurtenissen(inbedliggeneneenklaphoren)kunjeverschillendegevoe-
lenshebbenenjeverschillendgedragen.DitkomtdoorhoejeoverdiegebeurtenisDENKT.Of
jebangeofniet-bangegedachtenhebt.