Denk bij testen verder dan het hier en nu

27 Pages·2016·5.81 MB·Dutch

Alles over innovatie in ICT
Jaargang 7, nr. 1 / 2016
Visie
Datacenter aan vooravond
ingrijpende veranderingen
Onderzoek
Integratie van cloud-
oplossingen blijft
uitdaging voor veel
bedrijven
Wilbert van den Bliek (SQS):
‘Denk bij testen verder
dan het hier en nu’
En verder
Wetgeving ingeklemd tussen handelsbelang en nationale veiligheid | Zes jaar EuroCloud, zes jaar Cloud in
Nederland | Vijf redenen om te kiezen voor apps op maat | Integratie van cloudoplossingen blijft uitdaging
voor veel bedrijven | ‘Meesurfen op de ingrijpende verschuiving in de IT’ | www.cloudworks.nu
In samenwerking met
Cloud talk
Robbert Hoeffnagel
‘Best practices zijn onzin’
Tijdens de BICSI Winter Conference die begin februari in Men stelde namelijk de verkeerde vraag.
Orlando, Florida plaatsvond draaide het allemaal om datacenters. Maar
ook om innovatie. En dat lijkt - anders dan u wellicht zou denken Dat ontdekte men pas toen een chemicus uit de betonindustrie
- niet altijd een gelukkige combinatie. Natuurlijk wordt er in deze contact opnam. De olie-/watermassa bevriest helemaal niet, zei
branche veel geïnvesteerd in het ontwikkelen van nieuwe producten. hij. Het probleem zit ‘m in de snelheid waarmee jullie die massa
Maar, zoals keynote speaker Stephen Shapiro aangaf, iedereen gebruikt opzuigen. Dat heeft een samentrekkende beweging binnen de
‘Tijdens de innovatie tegenwoordig te pas en te onpas de kreet ‘innovatie’, zonder dat we vloeistofmassa tot gevolg waardoor deze verhardt en niet meer
eigenlijk precies weten wat we daarmee bedoelen. kan worden opgezogen. Zes weken en nog geen twintigduizend
dollar later was het probleem opgelost.
Shapiro geldt in de Verenigde Staten als een expert op innovatie-
van onze processen gebied, hij schreef er onder andere het boek ‘Best Practices Are Shapiro’s les was: kijk heel erg goed of we wel de juiste vraag
Stupid’ over. Hij stoort zich aan de manier waarop veel bedrijven stellen. Zijn les is ook erg relevant voor iedereen die van moderne
met innovatie omgaan. Hij gebruikt daarbij graag grote voorbeel- IT zijn of haar werk heeft gemaakt. Het is vaak erg nuttig om even
den. Zo citeerde hij Einstein als hij stelt: als ik 1 uur zou hebben een stap terug te zetten en te bekijken of we eigenlijk wel het juiste
zijn we er voor
om de wereld te redden, zou ik 59 minuten besteden aan het probleem aan het oplossen zijn. Want waar ging het ook al weer
definiëren van het probleem en de resterende minuut aan het over? Om technisch iets voor elkaar te krijgen? Of omdat onze
feitelijk oplossen van die kwestie. klanten iets willen bereiken? En is dat technische detail dat zoveel
onze klanten.’ problemen geeft daarvoor van cruciaal belang? Of zijn er nog veel
Dit illustreerde hij met een aantal voorbeelden. Bijvoorbeeld de meer wegen die we kunnen bewandelen om die klantwens te
olieramp met de Exxon Valdez in Alaska. Wat veel mensen niet realiseren? Het laatste is veelal het geval, stelde hij.
weten is dat Exxon 20 (!) jaar nodig heeft gehad om de aangespoelde
olie op te ruimen. Het probleem was namelijk dat de olie met de Eindconclusie van Shapiro: out of the box-denken is momenteel
traditionele methoden bij het opzuigen bevroor. Of beter gezegd: helemaal in. Maar het zal in veel gevallen niet helpen. Ga liever
in de zuigleidingen vast kwam te zitten. Twee decennia lang heeft op zoek naar de juiste doos.
men tal van wetenschappers onderzoek laten doen naar de vraag: hoe
voorkomen we dat onder die barre omstandigheden de olie-/water- Robbert Hoeffnagel, hoofdredacteur CloudWorks
massa die we opzuigen niet bevriest? Men kwam er niet uit.
Colofon
In CloudWorks staat innovatie centraal. Met Hoofdredacteur Vormgeving
traditionele ICT-omgevingen is het steeds moeilijker Robbert Hoeffnagel Studio Kees-Jan Smit BNO
om de business goed te ondersteunen. Innovatieve 06 - 51 28 20 40
Met
oplossingen op het gebied van bijvoorbeeld cloud [email protected] Druk
computing, mobility, Big Data, software defined Twitter: https://twitter.com/rhoeffnagel ProFeeling
datacenters en open source kunnen echter helpen LinkedIn: nl.linkedin.com/in/robberthoeffnagel
Om als bedrijf eff ectiever te werken, wilt u dat uw mensen, applicaties en data altijd in
om de IT-omgeving ingrijpend te moderniseren Facebook: https://www.facebook.com/ Kennnispartners
verbinding staan. Ook tijdens het innoveren van uw bedrijfsprocessen. Dat kan met Cloud van KPN. en klaar te maken voor de toekomst. Vragen over robbert.hoeffnagel CAA, Data Centre Alliance, EuroCloud
abonnementen: [email protected]. Nederland, FHI, Green IT Amsterdam,
Daarmee zijn de legacy-systemen en de ICT van nu altijd verbonden. Zodat uw bedrijf optimaal is
Advertentie-exploitatie NEN, SaaS4Channel
voorbereid op de nieuwste technologieën zoals het Internet of Things. KPN levert u snelle verbindingen
Uitgever Gerrit Klanderman
naar elke vorm van cloud, zoals public, private of hybride. Bovendien begeleiden we u bij elke stap, Jos Raaphorst 06 - 55 33 11 76 ©2016
06 - 34 73 54 24 [email protected] CloudWorks is een uitgave van
vanaf het eerste advies tot en met de implementatie en het beheer.
[email protected] FenceWorks BV.
Twitter: https://twitter.com/RaaphorstJos Eindredactie/traffic www.fenceworks.nl
Benieuwd wat Cloud van KPN voor u kan betekenen? Kijk op kpn.com/zakelijk. LinkedIn: nl.linkedin.com/pub/dir/Jos/Raaphorst Ab Muilwijk
CloudWorks - nr. 1 / 2016 3
WT 58004029 KPN CLOUD LCE Advertentie 210x297mm.indd 1 19-11-15 16:56
inhoud En verder
7 Gregor Petri over Space Oddity
36
8 Zes jaar EuroCloud, zes jaar Cloud in Nederland
12 ‘Nederlandse klanten AWS hebben opvallend hoog
16 technologisch niveau’
19 Spice in Finance
Wetgeving ingeklemd tussen handelsbelang Vijf redenen om te kiezen voor
27 Nieuws van EuroCloudNL
en nationale veiligheid apps op maat
28 Cloud Architect Alliance – partner van het HIT-BP
Cloud computing verovert de wereld met een voortvarendheid waar Werknemers hebben de neiging om kant-en-klare
30 Niet alle wegen leiden naar Rome
eerdere modellen voor elektronische technologie en gegevensverwer- mobiele apps te gebruiken voor hun werk. Het risico
king met jaloezie naar kijken. Ook juridisch bezien zet spoedeisendheid van een schaduw-IT-omgeving ligt op de loer, waarbij
grotendeels de toon. Nationale wetgevers produceren in hoog tempo forse security-risico’s worden gelopen als bedrijfsdata 32 Nieuwe software maakt ontwerp en engineering
een bonte verzameling autonome ICT-gerelateerde regels die cloud com- via standaards apps in publieke clouds worden opge- intuïtiever
puting vaak in het hart raken. De informatiemaatschappij bevindt zich slagen. Apps op maat bieden organisaties niet alleen
nu juridisch ingeklemd tussen handelsbelang en nationale veiligheid. meer veiligheid, ze zijn bovendien specifiek toege- 34 Studenten Universiteit Maastricht genieten van
Ondertussen ploegt de Europese Unie noestig verder voor het realise- sneden op de behoeften van het bedrijf, waardoor vrijheid met nieuwe VDI-omgeving
ren van een digital single market, nieuwe wetgeving inzake privacy en productiviteit en concurrentiepositie verbeteren.
netwerk- en informatiebeveiliging incluis.
38 Integratie van cloudoplossingen blijft uitdaging
voor veel bedrijven
20
40 GDPR: ooit van gehoord?
Datacenter aan vooravond ingrijpende veranderingen 48
42 ‘Meesurfen op de ingrijpende verschuiving in
de IT’
Het is hoog tijd dat er een einde komt aan het groepsdenken binnen de
datacenterindustrie. Dat stelt de Britse datacenterexpert John Laban. 44 Wat je beslist moet weten over het SLA met je
Out of the box-denken wordt van cruciaal belang, meent de Engelsman. cloud provider
We doen momenteel veel te veel dingen ‘omdat we dat nu eenmaal
altijd zo gedaan hebben’, stelt hij in dit artikel. Met name de opkomst 47 Beyond Data-event in teken van open data en
van open hardware - bijvoorbeeld via het Open Compute Project - biedt ISO High Level Structure en het smart cities
ongekende kansen, maar veel bouwers en beheerders van zowel com-
merciële datacenters als enterprise rekencentra lijken niet open te staan BPdelivery MOLENMODEL
50 Legal Look
voor nieuwe technologie en nieuwe werkmethoden.
Certificeringstrajecten begeleiden en ondergaan zijn
24
vaak een aaneenschakeling van een enorme berg
papierwerk. Hierbij is niet altijd even duidelijk of alle
‘Denk bij testen verder dan het hier en nu’ informatie die beschreven moet zijn, ook daadwer-
kelijk beschreven is en binnen de organisatie juist
wordt toegepast. Met de introductie van de High
Testen van software is vandaag de dag niet meer te vergelijken met Level Structure (HLS) van ISO leek hier verbetering in
hoe het vijf jaar geleden ging. Maar als we vijf jaar verder zijn, ziet te komen. Op basis van haar ervaringen in de certifi-
de testwereld er weer compleet anders uit, zeggen Wilbert van den ceringsmarkt heeft BPdelivery het MOLENMODEL in
Bliek en Ron Rouhof van de onafhankelijke softwarekwaliteitsspeci- de markt gelanceerd. Met als enige doel ISO certifice-
alist SQS. Een gesprek over snelheid, flexibiliteit, globaliteit en de ringstrajecten, die gebaseerd zijn op de HLS, sterk te
www.cloudworks.nu
klok rond werken. Hun boodschap: denk verder dan het hier en nu. vereenvoudigen.
4 Alles over innovatie in ICT CloudWorks - nr. 1 / 2016 5
Tune into the Cloud
Gregor Petri
Space Oddity
Tune into: Economic Fall Out
Het nieuwe jaar is inmiddels aardig op weg, maar begon met de Voor de meesten van ons wordt zo’n transformatie toch iets
realisatie dat veel dingen niet voor eeuwig zijn. Zo ontviel ons lastiger. Als complete winkelcentra, kantoorparken en industrie-
David Bowie, kwam de groei van de iPhone aan haar einde en terreinen vervangen worden door webshops, algoritmes en 3D
daalt langzaam het besef in dat ook onze economische groei printers blijft er steeds minder werk over. Zoals Sprout laatst tref-
weleens eindig kan zijn. fend in een infographic liet zien: Bol.com en V&D hadden ieder
een dikke half miljard euro omzet, maar de V&D had hier 10.000
Allerlei door de cloud mogelijk gemaakte innovaties, zoals smart medewerkers voor nodig en Bol.com 700. En natuurlijk zullen er
machines, de digitale economie en algoritmic business zorgen best een paar ZZPers, door de Volkskrant recent ‘de nieuwe dag-
namelijk voor een groeiende disconnect (‘Can you hear me, loners’ genoemd, als koerier of distributiemedewerker hierbij
Major Tom!’) tussen groei en werk. Op het World Economic betrokken zijn, maar de beroemde (en voor economische groei
Forum in Davos sprak men zelfs al over ‘A World without Work’. cruciale) middenklasse verdwijnt in rap tempo.
Wij kennen deze toekomst uit distopische films als Wall-E (2008)
waar - letterlijk - steeds gewichtiger mensen steeds minder doen Het antwoord van de politiek tot nu toe is met name scholing. Als
en uit geanimeerde series als de Jetsons (1962), waar gezinshoofd er geen werk meer is in productie, distributie of administratie dan
George een keer per dag op een knop drukt en daarmee toch scholen we ons gewoon allemaal om tot creator/bedenker voor
genoeg betaald krijgt om huishoudster (Rosie the Robot) in dienst banen als business developer, game of webdesigner en creative
te houden. director (overigens niet advocaat of accountant want ook daar wordt
verwacht dat op termijn tot 70% weg geautomatiseerd kan worden).
Overtuigde marktdenkers zien het verdwijnen van traditionele Scholing is belangrijk maar kan niet het enige antwoord zijn, we
banen gewoon simpelweg als vooruitgang, die nu eenmaal samen- kunnen immers niet allemaal bij de huidige en toekomstige Google’s
gaat met verandering. Mensen moeten zich maar gewoon aanpas- van deze wereld gaan werken (al is het alleen maar vanwege de
sen. We werken immers ook niet meer allemaal in agrarische banen ‘Propeller head’ recruitment eisen van dit soort bedrijven).
op het land en medewerkers van V&D of van inmiddels zo’n beetje
Uw datacenter binnen enkele weken uitbreiden?
iedere schoenenketen in Nederland moeten niet achteromkijken En nu we het toch hebben over firma’s met een hoge propeller
maar vooruitkijken naar nieuwe mogelijkheden en kansen. head density, McKinsey luidt inmiddels ook de noodklok over het
gevaar van exploderende (jeugd)werkeloosheid en tegelijkertijd
Dat kan! De voordelen:
Vooruitkijken en aanpassen of transformeren was iets waar David gesignaleerde skills gap en probeert er ook daadwerkelijk iets aan
De technologische ontwikkelingen gaan in een razendsnel tempo. Hiervoor is > Binnen 12 tot 16 weken in gebruik te Bowie een ware meester in was. Niet veel popsterren - met te doen met haar non-profit ‘Generation’ programma. Misschien
nemen.
substantieel meer datacentercapaciteit nodig. Hoe realiseert de facilitaire en bijbehorende popster leefstijl - verruilen het tijdelijke met het dat ik me daar maar eens moet melden. Als vrijwilliger dan, want
IT-afdeling deze uitbreiding op zeer korte termijn? En hoe voorkomen zij dat de > Uw serverruimte is extreem schaalbaar en eeuwige met 100 miljoen op de bank. Velen kennen zijn artistieke grote kans dat de toekomst van werk voor steeds meer van ons zal
groeit alleen mee als u meer capaciteit
vooruitgang gepaard gaat met minder kantoorruimte? transformaties (naar alter ego Ziggy Stardust of later naar de door bestaan uit vrijwilligerswerk. Het alternatief is de hele dag thuis
nodig heeft.
vele collega’s verafschuwde disco scene met zijn grootste hit Let’s zitten en films kijken, series bingen en muziek luisteren. Uit de
Het antwoord zit in kant-en-klare datacenters. Deze kunt u zeer snel in gebruik > U kunt tot wel 50 procent besparen op
Dance). Maar veel interessanter zijn de zakelijk transformaties. cloud natuurlijk, dat dan weer wel.
nemen. En buiten de muren van uw onderneming plaatsen. Het resultaat is dat de energiekosten.
Fortune magazine beschreef treffend hoe Bowie al heel vroeg zijn
data in uw eigen beheer blijft – zonder dat u hiervoor ruimte hoeft op te offeren.
> Forse besparingen op CapEx en OpEx.
nummers exclusief via het internet uitgaf en zelfs een eigen Internet David Bowie (1947 -2016) brak in 1969 met ‘Space Oddity’ door bij een
Business-wise, Future-driven™. Service Provider startte, maar ook hoe hij voorzag dat aan strea- groter publiek en sloot af met het (bijna postume) Lazarus. Velen noemden
ming (vanuit de cloud) nauwelijks droog brood te verdienen zou hem een kameleon omdat hij zijn stijl constant veranderde, maar anders dan
zijn en dat artiesten hun werk met name via optredens en tours kameleons deed Bowie dit niet om erbij te horen, maar om voorop te lopen.
zouden moeten verzilveren. In een vooruitziende financiële move
Wilt u meer weten over de voordelen van prefab datacenters? monetariseerde hij daarop zijn eigen muziekrechten door uitgifte
www.schnLeeidese dr-ee wlehcitter ipca.pceorm en | gwebwruwik.a dpec c.ocdoem xx |x .T [phone] van obligaties (verkocht aan beleggers die waarschijnlijk nog niet
doorhadden hoe de toekomst van de muziek eruit zou gaan zien).
©2014 Schneider Electric. All Rights Reserved. • 998-1252128_GMA-US
CloudWorks - nr. 1 / 2016 7
Terugblik
Zes jaar EuroCloud,
zes jaar Cloud in Nederland
Nu cloud gemeengoed is geworden, acht ik na zes jaar stichting over definities en of het nu wel of geen
EuroCloud Nederland de tijd rijp om mijn energie aan andere zaken te reële innovatie was. ‘Cloud? Oude wijn in
besteden. Als medeoprichter en bestuurslid zonder portefeuille maar nieuwe zakken’, werd regelmatig geopperd.
met communicatie tot taak, draag ik nu het stokje over aan Robbert Die fase zijn we voorbij.
Hoeffnagel (CloudWorks). Gezien de beperkte middelen van EuroCloud
Nederland vind ik dat we als bestuur veel bereikt hebben. Het is mooi SaaS: Cloud First
dat ik daar een bijdrage aan heb kunnen leveren. Mijn afscheid is een ge- Eén ding is duidelijk: Cloud is here to stay.
schikt moment om de balans op te maken en om te kijken hoe we ervoor Cloud is de primaire optie voor zakelijke
staan in Nederland. Nadrukkelijk vanuit het besef dat de ontwikkelingen IT geworden (Cloud First), ook door
versneld door gaan. Deze bijdrage is dan ook een momentopname. overheden, banken en andere organisaties
die uit security- en privacy-overwegingen
Misschien een aardig weetje: de term Cloud organisatie in elk Europees land. Dat is lange tijd erg terughoudend zijn geweest.
Computing is al in 1996 gemunt, door een aardig gelukt, ook in Nederland. Op dit Het gaat er al lang niet meer om wat het
groepje techneuten bij Compaq Computer. moment zijn er in zo’n 25 landen natio- is en wat je eraan hebt, maar om wat je als
Op 9 augustus 2006 is het begrip cloud nale EuroCloud-organisaties actief. Ook in organisatie wel en niet in de cloud zet, en
voor het eerst voor een wijder publiek landen die niet tot de EU behoren. bij wie. In dat licht spelen discussies over
gebruikt door Eric Schmidt (CEO Google) normen & standaards, over beveiliging en
op een conferentie. In 2008 heeft Dell tot In januari 2010 heeft een klein team onder over zakelijke randvoorwaarden (SLA’s,
groot ongenoegen van de IT-community mijn leiding na enkele maanden voorbe- legaliteiten en risk management) een
geprobeerd de term Cloud Computing als reiding de Stichting EuroCloud Nederland belangrijke rol. Deze topics of issues, zo u
trademark te registreren1. opgericht, met een kernbestuur dat in de wilt, zullen nog lang de agenda bepalen als
afgelopen zes jaar min of meer ongewijzigd het gaat om de toepassing van Cloud.
Vanaf de tweede helft van het vorige de- is gebleven: voorzitter Alexandra Schless
cennium is het hard gegaan met het gebruik (Telecity), vicevoorzitter Maurice van der Aan de aanbiederskant zijn er grote stappen
van het begrip Cloud Computing, ook in Woude (BP Delivery) en secretaris Jan gezet. De meeste serieuze leveranciers van
Nederland. In de tweede helft van 2009 Aleman (Servoy) zijn vanaf het begin zakelijke software hebben een cloudstrate-
zijn de eerste oprichtingsvergaderingen betrokken. Alleen de functie van penning- gie ontwikkeld en zijn bezig om die gestalte
geweest van EuroCloud Nederland. Aan- meester heeft wat wisselingen te zien gege- te geven of hebben dat proces al voltooid.
leiding was de lancering in Parijs vanuit het ven. Sinds twee jaar vervult Herman Kui Het is taaie materie gebleken, met een
ASP Forum van EuroCloud. EuroCloud (Escrow4All) de rol met verve. moeizame en moeilijke transitie van op
wilde en wil een belangrijke rol spelen in licenties gebaseerde verdienmodellen naar
de ontwikkeling van een Europese cloud- In de eerste drie jaar van het bestaan van een op services gebaseerd leveringsmodel.
industrie en de bevordering van (zakelijk) EuroCloud Nederland was er veel voor- Die transitie mocht niet leiden tot lagere
cloudgebruik. Bij de lancering van Euro- lichtingswerk te doen: ‘wat is Cloud Com- inkomsten, om de aandeelhouderswaarde
Cloud werd aangekondigd dat er gewerkt puting en wat heb je eraan’. Deze periode niet in gevaar te brengen. Ook technisch is
zou worden aan een nationale EuroCloud- werd gemarkeerd door uitvoerige discussies de transitie naar de Cloud voor velen een
8 Alles over innovatie in ICT CloudWorks - nr. 1 / 2016 9
Terugblik
grote uitdaging geweest. Software moest meest volwassen, effectieve cyber security Het groeiende ongemak over de Ameri- systemen. Hoe zorgen we voor inbed-
in veel gevallen worden herschreven om beleidskaders in de wereld. Dit is cruciaal in kaanse surveillance praktijken, de lichtzin- ding en integratie, voor controle over de
als Cloud-service te kunnen dienen. Nu is de implementatie van datacenters en cloud nige omgang met persoonlijke data door data en van de vendors, en verkleinen we
het kantelpunt bereikt, waarop meer dan diensten4.” Ook de Tweede Kamer is wak- platforms zoals Facebook en de Europese onze risico’s?’ Daarmee zijn zo’n beetje de
de helft van de softwarefunctionaliteit als ker geworden, gezien de motie Verhoeven irritatie daarover, dreigde de cloudwereld te thema’s van de komende jaren geschetst.
dienst wordt afgenomen. die in de herfst vorig jaar is aangenomen en verdelen langs geografische lijnen: een An- Eén ding is zeker: de behoefte aan lokale,
die de regering oproept beleid te ontwikke- gelsaksische, een Europese en een ‘wilde’ traditionele IT-expertise zal gaandeweg
De infrastructuur len om de Digitale Mainport te versterken. regio. De verheugende uitspraak van het plaatsmaken voor de vraag naar nieuwe
In de kelder van Cloud, de infrastructuur, Europese Hof van Justitie over de Safe competenties. Er staat een nieuwe profes-
is veel werk verzet. De grote aanbieders Privacy Harbour Act leidt ertoe dat de Amerikanen sional op die voorbij de techniek kijkt en
van publieke clouddiensten hebben in hoog Privacy en cloud houden een lastige relatie. zich moeten voegen naar het Europese die informatie als inhoud, in context en met
tempo en wereldwijd datacenters gebouwd. Een belangrijke belemmering voor Public privacybeleid. meerwaarde, zal gaan inzetten in bedrijfs-
Ook meer lokale spelers zijn voortvarend Cloud-gebruik in de bancaire wereld is en organisatieprocessen. Gebruikers gaan
aan de slag gegaan. Nederland heeft voor weggenomen met de in november 2012 Wat betekent dat voor IT in het algemeen hun eigen informatie-omgeving zelf mana-
zichzelf een uitstekende uitgangspositie kenbaar gemaakte toestemming van De en Cloud in het bijzonder? Ga uit van gen, binnen en buiten de cloud. De al jaren
gecreëerd om buitenlandse providers aan Nederlandsche Bank (DNB) aan banken het somberste scenario, dan kan het alleen gaande zijnde globalisering van IT zal in
te trekken. De aantrekkingskracht van de om publieke Cloud-diensten te gebruiken, maar meevallen. Ga er dus veiligheidshalve een stroomversnelling geraken nu plaats en
AMS-IX infrastructuur mag niet wor- mits de serviceprovider onderzoek door van uit dat het netwerk gehackt is – door tijd er in de Cloud niet toe doen. Mits de
den onderschat. AMS-IX is het grootste DNB mogelijk maakt. De eerste banken criminelen dan wel door veiligheidsdien- Cloud Provider maar de beschikking heeft
internetknooppunt ter wereld. AMS-IX zijn inmiddels volledig de Cloud ingegaan. sten, elke computer besmet, dat elke router over voldoende dataverbindingen met veel Cloud een not-for-profit initiatief is met Los van de drie hierboven beschreven pij-
heeft samen met Deloitte, DHPA, ECP en Ook de onder het toeziend oog van het en switch een backdoor bevat, elke kabel bandbreedte en lage latency. En laat Neder- een te verwaarlozen budget. Bovendien lers blijft EuroCloud Nederland netwerk-
Rabobank het economisch belang van de College Bescherming Persoonsgegevens wordt afgetapt en dat elke provider – al dan land hierdoor nu eens heel sterke kaarten in is cloud gemeengoed geworden en is de bijeenkomsten houden dan wel faciliteren,
digitale infrastructuur voor Nederland in door het Ministerie van Volksgezondheid, niet onder geheimhoudingslast gedwongen handen hebben…..! behoefte aan voorlichting sterk verminderd. zoals het netwerkevenement ‘Show your
kaart gebracht2. Dat belang is aanzienlijk, Welzijn en Sport gegeven toestemming om wordt toegang te geven. Dat wil nog niet Eind 2014 heeft het bestuur van EuroCloud Cloud’. Partners en andere cloud bedrijven
met name voor Amsterdam. het Landelijk Schakelpunt voor het Elek- zeggen dat ook elke organisatie doelwit is EuroCloud Nederland Nederland uitvoerig stil gestaan bij de eigen zijn dan gastheer van de EuroCloud
tronisch Patiënten Dossier te laten hosten of dat dit uitsluitend aan cloud is voor- Dat alles gezegd hebbende, rijst misschien toekomst. Het heeft drie pijlers geformu- Nederland community. Het gastbedrijf
We kunnen gerust aannemen dat Online bij een Amerikaans bedrijf, kan met het behouden. Maar voorkomen is beter dan de vraag welke rol EuroCloud Nederland leerd: heeft een goede gelegenheid zijn cloud-
Services en Digitale Infrastructuur services licht op de Patriot Act gezien worden als genezen. Beveiliging kan derhalve het beste heeft gespeeld in de ontwikkelingsgang • EuroCloud Nederland Awards evene- propositie onder de aandacht te brengen.
bij elkaar opgeteld een bedrag van minimaal een doorbraak in de privacy-discussie. op het niveau van de data en de toegang van cloud in Nederland. De eerste jaren ment versterken. In de afgelopen vijf jaar
15 miljard uitmaakt. Nederland is na UK, daartoe gebeuren. End-to-end cryptogra- stonden in het teken van voorlichting en hebben bij elkaar genomen zo’n zestig Zo terugkijkend, denk ik dat we als be-
Duitsland en Frankrijk in Europa gemeten Snowden fie, uitgebreide identity & access manage- uitleg. We hebben diverse round tables bedrijven de moeite genomen hun case in stuursteam gezien de beperkte middelen en
in datacenter vloeroppervlak het vierde land In een Tour d’Horizon van Cloud in ment en doorlopende monitoring van het en briefings georganiseerd over specifieke te zenden voor de Awards. Dat geeft het tijd veel tot stand hebben gebracht. Maar
op het gebied van datacenters en hosting, Nederland mag de Snowden-affaire niet uitgaande verkeer zullen om die reden een topics, zoals certificering, Trust & Secu- belang aan van en de belangstelling voor er is nog veel meer mogelijk. Ik ben ervan
met verreweg de grootste jaarlijkse groei ontbreken. Snowden heeft laten zien dat hoge vlucht nemen. Het is alleen jammer rity, de waarde van data in de cloud en de Awards. overtuigd dat mijn opvolger Robbert
(19,5%). Er is een aantal redenen voor de eigenlijk elke vorm van digitale commu- dat zelfs cryptografie niet honderd procent Cloud Brokerage. Ook hebben we tal van • Meer internationale uitwisseling. We Hoeffnagel de activiteiten van EuroCloud
goede uitgangspositie van ons land. De nicatie zo’n beetje overal ter wereld kan betrouwbaar is, nu de cryptografische stan- briefingdocumenten en praktijkvisies uitge- kunnen vaststellen dat de bij de aanvang Nederland een extra boost zal weten te
snelheid van de verbindingen (latency), worden afgetapt en bewaard. En dat dit ook daardiseringscommissie NIST geïnfiltreerd bracht over deze en andere onderwerpen. beoogde internationale samenwerking geven. Ik wens hem veel succes.
grote bandbreedte en het sterke hier aanwe- gebeurt. Natuurlijk bestaan er wettelijke lijkt te zijn waardoor cryptostandaards- Als lid van het NEN-comité over cloud- binnen EuroCloud Europa onvoldoende
zige ecosysteem van spelers zijn daarvan de kaders voor het tappen en afluisteren, maar met-een-backdoor tot stand zijn gekomen5. standaards is EuroCloud Nederland enige van de grond komt. Dat is jammer, want Theo Loth
voornaamste. in de praktijk worden die kaders door de Niettemin is encryptie in verreweg de tijd betrokken geweest bij de discussie over ook over de grenzen gebeuren er op
inlichtingendiensten handig omzeild. Het meeste gevallen meer dan afdoende. Het is cloudnormering. Ook heeft de stichting cloudgebied interessante zaken. Om die
Het Ministerie van Economische Zaken zou erom gaan terrorisme en criminaliteit te uitermate verheugend dat het kabinet heeft inbreng gehad in de gesprekken met de Eu- reden heeft EuroCloud Nederland zelf
ondersteunt ontwikkeling van de IT-sector bestrijden, maar het is niet uitgesloten dat besloten dat belemmering van encryptie ropese Commissie over de rol van cloud bij meer internationaal gerichte initiatieven
in het algemeen en Cloud in het bijzon- industriële spionage en het stelen van intel- (nog) niet gewenst is: “Derhalve is het het gestalte geven van de Digitale Agenda. genomen: handelsmissies organiseren
der met specifiek op de versterking van lectueel eigendom minstens evenzo belang- kabinet van mening dat het op dit moment Met aanpalende organisaties en verenigin- en in contact treden met buitenlandse 1 ‘Who Coined Cloud Computing’, door
de Nederlandse ‘Digital Gateway’ gericht rijke motieven zijn. Dat geldt zeker voor niet wenselijk is om beperkende wettelijke gen, zoals Nederland ICT, DHPA, DINL partijen voor kennismaking en kennisuit- Antonio Regalado in: MIT Technology Review,
beleid3. In de optiek van EZ is de cate- bepaalde niet-westerse grootmachten. En maatregelen te nemen ten aanzien van de en NGI NGN onderhouden bestuursleden wisseling. 31 oktober 2011
gorie Cloud Computing/Datacenters een meer landen maken maken zich schuldig ontwikkeling, de beschikbaarheid en het contacten. De jaarlijkse uitreiking Euro- • Organisatie jaarlijks Nationaal Cloud 2 ‘Digital infrastructure in The Netherlands –
van de kansrijke IT-subsectoren. Uit het aan grootschalig aftappen en surveillance, gebruik van encryptie binnen Nederland6.” Cloud Nederland Awards heeft met name Debat. Dit jaar wordt voor het eerst het the Third Mainport’, 14 november 2013
‘Aanvalsplan’ van AgentschapNL: “Met beslist niet alleen de VS. Het is overigens Maar let op dit ‘op dit moment’! een aantal cloud start-ups de mogelijkheid Nationaal Cloud Debat gehouden waarin 3 ‘Strategisch aanvalsplan The Netherlands: Digital
name SaaS (Software-as-a-Service) biedt opmerkelijk hoe lauw de reacties zijn in de gegeven zich te presenteren en bredere vooral de gebruikerskant belicht wordt: Gateway to Europe’, Agentschap NL, Ministerie
kansen. Nederland is […] een aantrekkelijk Nederlandse politiek en samenleving. In Toekomst aandacht te krijgen. wat willen grote gebruikersorganisaties in van Economische Zaken, 2 juli 2013
vestigingsland omdat het één van de meest Duitsland ligt dat anders. Daar wordt serieus Nu Cloud onontkoombaar is geworden sectoren als de zorg, financiën of over- 4 Ibidem, blz. 25
‘cost competitive’ landen is op het gebied werk gemaakt van aanpassingen in de wet- en steeds meer organisaties het leverings- Cloud is een ‘Mer à Boire’; omdat het heid met cloud? Wat verwachten ze van 5 ‘How a Crypto ‘Backdoor’ Pitted the Tech World
van software development en een wereld- geving en van praktische maatregelen. De model omarmen, heeft de aandacht zich onderwerp zoveel dimensies heeft, zijn de hun leveranciers? EuroCloud Nederland Against the NSA’, door Kim Zetter, in Wired,
leider in het gebruik van nieuwe elektroni- eerste routers, ‘Made in Germany’ en door verlegt naar de managementaspecten ervan: raakvlakken voor EuroCloud Nederland als zoekt hiervoor samenwerking met andere 24 september 2013
sche diensten (denk aan Internetbankieren) de veiligheidsdienst van de Bondsrepubliek ‘we hebben Cloud, in diverse soorten en kennisnetwerk grenzeloos. Tegelijkertijd branche- of sector-organisaties en ken- 6 Kabinetsstandpunt encryptie, brief regering dd.
is. Verder heeft Nederland één van de gecertificeerd, zijn op de markt gekomen. smaken, en aanvullend op onze bestaande zijn de mogelijkheden beperkt omdat Euro- nisnetwerken. 4 januari 2015
10 Alles over innovatie in ICT CloudWorks - nr. 1 / 2016 11
Cloud-visie
Kamini Aisola van AWS:
‘Nederlandse klanten AWS hebben opvallend hoog technologisch niveau’
AWS opende het Nederlandse kantoor in Den Haag vorig jaar om
{
directer in contact te kunnen staan met accountmanagers, solutions
‘ Wat in Nederland
architects, partner managers en klanten. De stap werd ingegeven
door een behoefte die men onder klanten constateerde: er kwamen
allereerst opvalt, is
steeds meer aanvragen voor face-to-face contact binnen. Inmiddels
kan het bedrijf alweer terugkijken op bijna een jaar aanwezigheid
het grote enthousiasme
in Nederland.
voor innovatie’
Wat viel de cloudgigant zoal op in dat jaar? Zijn er specifieke uitdagingen
waar bedrijven voor staan wanneer zij naar de cloud willen migreren?
Vereist de regelgeving op de Nederlandse markt een bijzondere aanpak?
Lopen we voor of achter, als we onszelf vergelijken met de rest van de
wereld? Prangende vragen, die Aisola graag beantwoordt.
klanten daar naar vragen, want veiligheid en privacy hebben bij ons
“Wat in Nederland allereerst opvalt, is het grote enthousiasme voor de allerhoogste prioriteit. Zeker voor onze klanten in streng gere-
innovatie. Dat heeft natuurlijk te maken met het feit dat een aantal guleerde sectoren, zoals de financiële en gezondheidszorgsector, is
van de grootste innovators ter wereld hier hun hoofdkwartier heeft dat van groot belang. De grootschaligheid van AWS biedt hier een
en dat bedrijven in Amsterdam heel dicht bij de internet backbone groot voordeel voor iedereen die gebruikmaakt van ons platform.
zitten. Hierdoor kon men in een vrij vroeg stadium de vruchten
van het internet plukken en dat zie je terug in de interactie die wij
met onze klanten hebben. Wat ik bijvoorbeeld verrassend vond,
was de technologische aard van de vragen die wij krijgen van Nederlandse AWS-klant: WeTransfer - Wie wel
klanten. Het niveau van de vragen is erg hoog en geavanceerd, eens een bestand via WeTransfer heeft verstuurd,
vergeleken met andere landen. weet dat de bestanden voor korte tijd beschikbaar
Wat ook opviel was dat onze klanten erg graag gebruik maken van blijven. Omdat WeTransfer voor iedereen gratis te
de mogelijkheden die wij bieden voor feedback. We gebruiken gebruiken is, kan het bedrijf moeilijk voorspellen
die feedback bij elke beslissing die we nemen en de behoeften van hoeveel opslagruimte het per maand nodig heeft.
onze gebruikers bepalen waar wij in gaan investeren en hoe onze Door de schaalbaarheid van de AWS-cloud kan het
product-roadmap eruit ziet. De Nederlandse klanten lieten op dit bedrijf eenvoudig de capaciteit ophogen of terug-
gebied een erg proactieve betrokkenheid zien. Voor ons is dat na- brengen en betaalt het nooit onnodig voor opslag-
tuurlijk prettig, omdat we zo een duidelijk beeld krijgen van waar ruimte die niet wordt gebruikt.
de markt behoefte aan heeft.”
In april is het een jaar geleden dat cloud-
provider Amazon Web Services (AWS) In het nabije verleden waren veel bedrijven en organisaties huiverig om hun
zich fysiek in Nederland vestigde. AWS is hele infrastructuur naar de cloud over te zetten en dat had met name met
natuurlijk al veel langer een grote speler veiligheidsoverwegingen te maken. Welke ontwikkelingen ziet AWS op
op de Nederlandse markt en het bedrijf dat gebied?
voorziet internationaal zeer succesvolle
bedrijven als WeTransfer, Endemol en “We zijn op een punt aanbeland, zowel in Nederland als in de rest
Philips van IT-infrastructuur en clouddien- van de wereld, dat we niet meer vragen waarom we naar de cloud
sten. De hoogste tijd om AWS eens aan de moeten, maar vooral hoe we het gaan doen. We bieden een andere
tand te voelen over Nederland en onszelf en voor veel bedrijven nieuwe IT-infrastructuur, dus het is niet
door de ogen van ‘s werelds grootste altijd direct duidelijk wat de beste manier is om die overgang
cloudprovider te bekijken. We spraken met succesvol voor elkaar te krijgen.
Kamini Aisola Kamini Aisola, regionaal manager van De eerste vraag die we in bijna alle gevallen krijgen, is inderdaad:
Amazon Web Services Benelux. hoe zit het met veiligheid en privacy? We vinden het fijn dat
12 Alles over innovatie in ICT CloudWorks - nr. 1 / 2016 13
Cloud-visie
Omdat wij de veiligheid en compliance in de streng gereguleerde {‘ Hoe zorgen we voor een en Professional Services Experts helpen bij het maken van de over-
sectoren moeten kunnen garanderen, voldoet ons platform aan de stap. Neem bijvoorbeeld Shell, dat in 2010 overstapte naar AWS. Nederlandse AWS-klant: Philips - Philips City
allerhoogste eisen op veiligheidsgebied. De Nederlandse Bank heeft soepele overgang wanneer Ze wilden als bedrijf meer agile zijn, en werkten samen met ons Touch is een intelligent managementsysteem voor
verklaard dat Amazon Web Services aan de eisen voor het bedienen Solutions Architecture-team om te kunnen voldoen aan hun vrij straatverlichting. In plaats van de verlichting al-
van financiële instellingen voldoet. Dat betekent dat Nederlandse we met één voet in de cloud, stringente beveiligingseisen en maatregelen. De resultaten zijn fantas- leen aan- en uitzetten op vaste tijdstippen, kunnen
financiële instellingen AWS kunnen gebruiken voor elke workload, tisch: Shell gebruikt de cloud onder meer voor het doorrekenen en lampen per stuk naar wens feller worden gezet,
of het nu gaat om retail banking, analyse van data, of mobiele apps en één voet in onze lokale testen van modellen, waardoor 200 tot 300 projectteams binnen een worden gedimd, of zelfs helemaal uit worden gezet
voor bankieren. Het voordeel voor de rest van de Nederlandse dag aan de slag kunnen. Voorheen kostte hen dat weken. in bijvoorbeeld industriegebieden. Het bedienen
markt is evident: we voldoen aan de strenge eisen voor financiële infrastructuur staan?’ Een ander voorbeeld is Talpa, dat onder meer gebruikmaakt van de lampen gaat via de AWS-cloud, die de input
instellingen, wat ons platform ook direct geschikt maakt voor van AWS om de livestreams van realityprogramma Utopia af te van de sensoren in bruikbare data omzet. Het biedt
andere sectoren. handelen. Er is al meer dan 100.000 uur aan livestream via de app veel mogelijkheden: van energiebesparing, tot beter
Maar daar stopt het niet. Veel Nederlandse ondernemingen doen beschikbaar gesteld. Ook de stemmen die binnenkomen in de apps zicht op verkeersstromen in een stad. In Londen en
ook zaken in het buitenland, waar weer andere wetgeving en voor programma’s als The Voice, of The Winner Takes It All wor- Praag doen ze er hun voordeel al mee.
regulering geldt. Dankzij de wereldwijde aanwezigheid van AWS, den verwerkt op het AWS-platform. Die laatste app is 300.000 keer
kunnen we aan de veiligheidseisen van onze klanten in vele landen gedownload en heeft meer dan drie miljoen stemmen geregistreerd.
voldoen. Onze klanten hebben de keuze uit twaalf regio’s met Door de aard van ons platform kan de capaciteit eenvoudig worden
ieder hun specifieke veiligheidsspecificaties. Waar de klant ook Nederlandse AWS-klant: Essent - Essent profi- opgeschaald tijdens uitzendingen, zodat de extreme pieken in ver-
besluit zijn data op te slaan, daar blijft het staan. Zo ben je er altijd leert zich als innovatieve energieleverancier met keer gemakkelijk kunnen worden afgehandeld.”
zeker van dat de lokale compliancy is gegarandeerd. Als het gaat diensten als E-Mobility en E-Thermostat. Daarvoor
om data die vanwege regelgeving binnen de EU moet blijven, dan maakt het bedrijf gebruik van de cloud: alle publieke Wat is het belangrijkste dat bedrijven kunnen leren van de ervaring van
blijft deze dat ook.” websites en selfserviceportals voor klanten draaien AWS op de Nederlandse markt?
bij AWS. Op deze manier bespaart Essent geld en
Zijn er specifieke obstakels te noemen waar Nederlandse klanten van AWS tijd, die nu geïnvesteerd kunnen worden in klanten. “Het voornaamste leermoment dat we bij onze klanten zien, is het
tegenaan lopen bij hun cloudgang? besef dat ze bepaalde zaken niet meer hoeven te doen. Dankzij de
nieuwe manier van IT bedrijven en de selfservice-aard van het plat-
“In Nederland zien we vooral de oude manier van werken, versus form, hoeven zij zich niet meer bezig te houden met zaken die niet
de nieuwe. Een hoop klanten hebben al decennia een bepaalde in- hun kernactiviteit zijn. Ze kunnen zich in plaats daarvan richten op
frastructuur en manier van werken. Dankzij AWS is dat niet langer de business outcome. AWS biedt deze bedrijven de mogelijkheid
nodig, maar die overstap is voor veel bedrijven lastig. Niet dat het om direct en veilig toegang te hebben tot hun data, via een plat-
{
ontbreekt aan enthousiasme over de mogelijkheden, maar er is nog form dat voortdurend wordt bijgewerkt, zich aan de standaarden
‘ Door de aard van ons
platform kan de capaciteit
Nederlandse AWS-klant: Endemol - Iedereen heeft Nederlandse AWS-klant: Wehkamp - Wehkamp
eenvoudig worden
wel eens een programma gezien dat geproduceerd kan dankzij AWS alle tijd steken in ontwikkeling
is door Endemol. Het bedrijf maakt, produceert van de webwinkel, omdat onderhoud van servers
opgeschaald’
en distribueert al jaren internationale hits. Dit zou niet door de eigen IT-afdeling hoeft te worden
onmogelijk zijn zonder een flexibele, schaalbare gedaan. Daarnaast is het door de schaalbaarheid
en altijd beschikbare IT-infrastructuur. Endemol van de AWS-cloud eenvoudig om de capaciteit
gebruikt AWS, zodat de eigen IT-afdeling zich niet van de webwinkel op te schalen als er een grote
langer hoeft te richten op onderhoud van data- een lange weg te gaan als het gaat om wat de cloud kan beteke- reclamecampagne loopt, en het aantal klanten houdt die ze voor zichzelf stellen, en voor een bedrag waarmee ze
centers, maar de handen vrij heeft voor andere nen voor klanten. We krijgen van veel klanten dan ook de vraag: toeneemt. het zelf niet zo snel zouden redden.
zaken. Inmiddels loopt alle digitale distributie via de hoe gaan we het doen? En welke stappen moeten we nemen? We Precies hierom hebben we de cloud de nieuwe norm voor be-
AWS-cloud. helpen deze klanten met het bepalen van een goed startpunt. We drijven zien worden. Jaren geleden bestond er de perceptie dat de
identificeren samen een specifiek project of applicatie die op AWS cloud alleen werd gebruikt door startups, en dat grotere bedrijven
kan draaien. Dan is er in ieder geval iets concreet. Vervolgens bou- het niet in zouden zetten op grote schaal – eventueel alleen voor
wen we de mogelijkheden uit, en kijken we samen naar de doelen ontwikkeling en testomgevingen. We tonen met onze klanten
van een bedrijf, en hoe ons platform hen daarbij kan helpen, zoals echter het tegendeel: bedrijven als Philips, Talpa, Endemol en
bijvoorbeeld bij digitale transformatie. En heel belangrijk: we heb- Essent maakten allemaal de overstap. Het is gebeurd.”
ben al meer dan een miljoen actieve klanten. We kunnen gebruik
maken van de kennis en ervaring die we bij al die klanten hebben Wat gaat AWS de komende tijd allemaal doen in Nederland?
opgedaan. Dat betekent dat we vaak op de meest specifieke vragen
ook hele specifieke antwoorden hebben. “We investeren waar we merken dat het nodig is en waar er aan-
In Nederland is het technologisch gedeelte meestal wel duidelijk leiding voor is. We zijn al vele jaren op de Nederlandse markt,
voor klanten. Ze vragen om onze hulp bij het beantwoorden van de omdat we veel interesse in AWS zien. En we groeien als kool.
vraag: hoe zorgen we voor een soepele overgang wanneer we met In mei organiseren we wederom onze jaarlijkse top. We vinden
één voet in de cloud, en één voet in onze lokale infrastructuur staan? het belangrijk niet alleen virtueel, maar ook fysiek steeds meer
Wanneer we deze vraag krijgen, laten we onze Solutions Architects aanwezig te zijn.”
14 Alles over innovatie in ICT CloudWorks - nr. 1 / 2016 15
Juridische vooruitblik
De Verenigde Staten zet legislatief in op het delen van informatie
over netwerkbeveiliging. Wie als bedrijf gegevens ter zake verstrekt
aan het Department of Homeland Security heeft recht op juridische
bescherming (maar moet overigens onder voorwaarden wel toe-
gang tot klantgegevens verstrekken). En last but not least, iedere
eigenaar van een drone in de VS moet tegenwoordig zijn onbe-
mand luchtvaartuig formeel bij de Federal Aviation Administration
registeren en deze markeren.
Balkanisatie
Sommige, vooral grote ondernemingen, vrezen deze ontwikkeling:
‘the Balkanization IT’. Dat betreft bij nader inzien minder ICT als
zodanig, maar meer afzonderlijke digitale markten, dus gebieden
met eigen spelregels. Juridische Balkanisatie kunnen we echter niet
nieuw noemen. Sterker nog: zij heeft zo ongeveer vanaf day one
bestaan. Recht wordt immers van oudsher nadrukkelijk geo-
grafisch bepaald. Dat uitgangspunt geldt onverkort ten aanzien
van de juridische normering van de commerciële informatie-
techniek, die na de Tweede Wereldoorlog opkwam.
De actuele toename en diversiteit van nationale ICT wet- en
regelgeving onderscheidt zich wel van vroeger. We zien veel
nieuwe, bijzondere regels voor uiteenlopende digitale onderwerpen,
die doorgaans snel tot stand komen. Uitzoomend blijkt dat het om
twee categorieën wet- en regelgeving gaat: gericht op handels-
belang of nationale veiligheid. Aanbieders van producten en
diensten in het digitale domein worden hierdoor niet zelden
frontaal geraakt. Aanpassen en regulatory compliant zijn, of land
dan wel regio verlaten, luidt het devies. Veel smaken zijn er niet.
Worldwide public cloud
Microsoft zegt in ieder geval afscheid te hebben genomen van de
wereldwijde public cloud door middel van haar recente besluit om
persoonsgegevens van Europese burgers in Duitsland gevestigde
datacenters van T-Systems te verwerken. Langs deze weg worden
de persoonsgegevens en andere informatie van haar klanten buiten
de reikwijdte van de Patriot Act en verwante Amerikaanse wet-
Wetgeving ingeklemd tussen handels-
Soevereine staten normeren hun informatiemaatschappij nadrukke- geving geplaatst. Commentatoren kijken hier op allerlei manieren
lijk op basis van autonome wetgeving. De voorbeelden zijn legio. naar, maar im Grunde genommen gaat het toch vooral om prag-
Zo verplicht Russisch recht tot dataopslag op Russisch grondge- matisme. Microsoft doet wat haar Europese klanten graag willen
belang en nationale veiligheid
bied, overweegt het Verenigd Koninkrijk evenals bijvoorbeeld (en houdt bedrijfsinformatie en persoonsgegevens in beginsel uit
Frankrijk om encryptie bij wet te verbieden, terwijl de Duitse Amerikaanse overheidshanden). Daardoor is ze tevens regulatory
rechter Google’s Gmail beschouwt als telecommunicatiedienst, compliant. Tegelijkertijd kun je je afvragen of het concept van
waardoor sommige clouddiensten strikter worden genormeerd. een wereldwijde public cloud überhaupt juridisch realiseerbaar is.
Daarnaast zijn telecommunicatiebedrijven en Internetaanbieders in En vervolgens welke internationale afspraken hierbij passen, zonder
Cloud computing verovert de wereld met een voort- China verplicht ‘technische hulp’ te bieden aan veiligheidsafdelingen, dat soevereine staten de zeggenschap over hun nationale veilig-
varendheid waar eerdere modellen voor elektronische en wenst onze wetgever op Nederland gerichte online-kansspelen heidszaken (en handelsbelangen) verliezen.
technologie en gegevensverwerking met jaloezie geclausuleerd mogelijk te maken. Eerder maakte Frankrijk plannen
naar kijken. Ook juridisch bezien zet spoedeisendheid om het TOR-netwerk te verbieden en het gebruik van openbare Safe Harbour
grotendeels de toon. Nationale wetgevers produceren wifi-netwerken tijdens een noodtoestand te blokkeren. Die zijn In antwoord op Kamervragen schreef minister Van der Steur
in hoog tempo een bonte verzameling autonome inmiddels weer ingetrokken. (Veiligheid en Justitie) op 30 november 2015 dat hij niet verwacht
ICT-gerelateerde regels die cloud computing vaak in dat de onderhandelingen over een nieuw Safe Harbour-verdrag,
het hart raken. De informatiemaatschappij bevindt Van de autonome wetgevingsbevoegdheid en de keuze voor geheel goed beschouwd een Europese beschikking, over de doorgifte van
zich nu juridisch ingeklemd tussen handelsbelang en nieuwe, afwijkende nationale ICT-wetgeving, getuigt eveneens persoonsgegevens van Europese burgers naar de Verenigde Staten,
nationale veiligheid. Ondertussen ploegt de Europese het Nederlandse ontwerp Wet computercriminaliteit III, eind op korte termijn zullen worden afgerond. Niet alleen werd de
Unie noestig verder voor het realiseren van een december ingediend bij de Tweede Kamer, dat politie en justitie de oude beschikking uit 2000 door het Gerechtshof van de Europese
digital single market, nieuwe wetgeving inzake formele bevoegdheid geeft heimelijk ‘terug te hacken’; zelfs grens- Unie op 6 oktober 2015 ongeldig verklaard - de Amerikaanse
privacy en netwerk- en informatiebeveiliging incluis. overschrijdend. Een uniek opsporingsmiddel. Nog een voorbeeld. inlichtingendiensten verzamelen grootschalig persoonsgegevens van
16 Alles over innovatie in ICT CloudWorks - nr. 1 / 2016 17
Juridische vooruitblik Spice in Finance
Europese burgers, terwijl aanspraak op effectieve gegevens- Zoals bekend, gaat het om een grondige herziening en actualise-
bescherming ontbreekt - ook werkt de Europese Unie zoals ring, die bestaande privacyrechten aanscherpt, nieuwe toevoegt
bekend aan nieuwe privacywetgeving, die eveneens herziening en tevens administratieve lasten wil verlichten. We zien onder
van Safe Harbour vereist. meer regels over het inzage-, correctie- en verwijderingsrecht
van individuen (burgers, consumenten, patiënten, werknemers,
Deadline en meer), alsook de verplichte aanstelling van een privacy officer,
Afronding en inwerkingtreding staan echter onder tijdsdruk omdat zij het onder voorwaarden. Verder bevat de verordening een
de in de Artikel 29 werkgroep verzamelde Europese privacy- meldplicht voor datalekken en voor het bedrijfsleven kan een
Louis van Garderen
toezichthouders, de deadline op eind januari 2016 hebben gesteld. toezichthouder een geldboete opleggen tot maximaal 4 procent
Bij gebrek aan een nieuw verdrag, mogen vanaf februari persoons- van de jaaromzet.
gegevens niet langer aan de Verenigde Staten worden doorgegeven,
omdat het land geen passend beschermingsniveau voor Europeanen Cybersecurity Financieringsvormen; te kust en te keur
biedt. Let op: buiten deze omstandigheid is doorgifte toch toe- Na ruim twee jaar onderhandelen lijkt een doorbraak te zijn
gestaan, echter uitsluitend op basis van een wettelijke uitzondering bereikt over het ontwerp van een Richtlijn voor netwerk- en
of met vergunning van de Minister van Justitie, na advies van de informatiebeveiliging (NIB). Op 7 december bereikten de
toezichthouder af te geven. Europese Commissie en de verantwoordelijke commissie van het De ontwikkeling van uw onderneming kan op sommige momenten Crowdfunding - Deze sterk opkomende vorm van financiering kent
Europees Parlement namelijk consensus. Hierna volgt parlemen- vragen om aanvullend geld. Mogelijk omdat uw onderneming snel- een enorm aantal verschijningsvormen. Het is eigenlijk niet meer dan
Standard Contract Clauses taire stemming (EP-Commissie Interne markt en consumenten- heid maakt. Of omdat u nieuwe kansen hebt ontdekt of juist pas op een verzamelnaam voor financiering van initiatieven door een (groot)
Uitzonderingen bevestigen dus de regel. Wanneer het binnen bescherming en het Comité van Permanente Vertegenwoordigers) de plaats wilt maken en nieuwe investeringen wilt doen. Het kan ook aantal investeerders (the crowd) die een bedrag naar eigen keuze in het
een multinational om doorgifte naar een land zonder passend en als laatste de behandeling in de Telecomraad, de verzamelde een stap zijn ter voorbereiding op een verkoop of strategische samen- initiatief of bedrijf investeren.
beschermingsniveau gaat, kunnen interne gedragscodes in de vorm telecomministers. werking. Maar hoe dan vervolgens uw financiering regelen?
van Binding Corporate Rules uitkomst bieden. In andere gevallen Mkb-fondsen - Diverse institutionele en particuliere beleggers ver-
bestaat de mogelijkheid voor, in dit geval, Amerikaanse bedrijven, Het oorspronkelijke ontwerp bepaalt onder meer dat exploitan- Financiering is er in vele verschijningsvormen, waarbij het risico- strekken via mkb-fondsen financiering aan mkb-bedrijven. Deze
waaronder cloudleveranciers, door de Europese Unie opgestelde ten van essentiële infrastructuur in een aantal sectoren (financiële dragende aspect van financiering de bepalende factor is. Risicoloos gelden worden volgens een vast aanvraagproces aan mkb-
Standard Contract Clauses op te nemen in overeenkomsten met dienstverlening, vervoer, energie, gezondheidszorg), aanbieders van financieren bestaat niet, maar er is wel het nodige te zeggen over ondernemers uitgeleend.
hun klanten (extern dus). Bij Safe Harbour waren grofweg 4000 diensten van de informatiemaatschappij (inclusief cloudleveranciers) financiering en risico. Het is van belang om een goed financieringsplan
bedrijven aangesloten. Het leeuwendeel daarvan betreft kleine(re) en overheden risicobeheersregelingen moeten invoeren en ernstige op te stellen waar uitvoerig en gedegen aandacht wordt besteed aan de Private equity en Venture capital - Private equity is risicodragend
ondernemingen. Vooral deze groep zal naar verwachting snel incidenten met betrekking tot hun kerndiensten moeten melden. interne en externe risico’s, de zekerheden en - niet in de laatste plaats - vermogen voor de financiering van niet-beursgenoteerde onder-
moeten handelen, hetgeen mogelijk aanzienlijke kosten tot gevolg Vast staat dat het niveau van de beveiligingsvoorschriften is gekop- de plannen ‘B’ en ‘C’ voor als het niet zo gaat als u had gedacht. Ook nemingen, zoals familiebedrijven of bedrijven die worden over-
heeft. Gebruikers(organisaties) doen er goed aan om te vragen of peld aan de maatschappelijke relevantie van een bedrijfstak. De overwegingen om te zoeken naar spreiding van risico over diverse genomen door het management. Participatiemaatschappijen zijn de
de modelcontracten van toepassing zijn op hun rechtsverhouding. jongste versie van de NIB-richtlijn is nog niet openbaar, maar naar aanbieders is een verplichte paragraaf in dit plan. belangrijkste verschaffers van deze vorm van financiering. Het doel
verwachting wordt de tekst snel definitief gemaakt. van deze investeerders is veelal om de waarde van de onderneming
Verdeelde meningen In het spectrum van aanbieders zijn er twee uiterste financiers te te verhogen, om deze in de toekomst vervolgens weer met winst te
Maar het kan ook zijn dat een strikte Duitse privacytoezichthouder Stimulering van de eigen - digitale - economie enerzijds en natio- onderkennen met aan de ene zijde de risicoloze financieringsvormen verkopen. Een specifieke vorm van risicodragend kapitaal is venture
roet in het eten gooit. Weliswaar vormen de Standard Contract nale veiligheid anderzijds in de vorm van verregaande bevoegd- waarbij de geldgever hoegenaamd geen risico loopt, bijvoorbeeld om- capital, of durfkapitaal. De risico’s die worden genomen zijn hoger,
Clauses een rechtsgeldige uitzonderingsregel; het Unabhängiges heden voor overheidsdiensten inzake toegang tot informatie. Dat dat aanvullende zekerheden zijn gevraagd in borgstelling, onderpand de tegenprestatie in de vorm van geëist rendement ook. Een vorm
Landeszentrum für Datenschutz van Schleswig-Holstein beschouwt zien we duidelijk terug in wet- en regelgeving voor de infor- of anderszins. Aan het andere einde van dit continuüm vinden we de van financiering die zich onderscheidt van eerder genoemde
ze desalniettemin illegaal. Wie zonder wettelijke basis persoons- matiemaatschappij: allerhande autonome regels en voorschriften, durfkapitalisten die geld in uw onderneming willen stoppen, risico vormen.
gegevens van Europeanen op servers in de VS opslaat, kan beboet verschillend per soevereine staat. De vraag is of dat anders kan. willen lopen en mee-investeren.
worden met 300.000 euro, aldus deze toezichthouder. Dan kunnen Waarop moet je letten bij het vinden van een financier?
de overeenkomsten met Amerikaanse cloudleveranciers beter be- Voor het internationaal luchtverkeer mogen regels omtrent aan- Vormen Allereerst is het van essentieel belang om de doelstellingen van je finan-
ëindigd worden. Vrijwel zeker zullen de samenwerkende Europese sprakelijkheid bij verdrag zijn vastgelegd; over landingsrechten Leningen, rekening-courant leningen en lease - Deze vormen van financie- ciering helder te hebben. Naast de keuze voor een financieringsvorm is
privacytoezichthouders, verenigd in de inmiddels notoire Artikel wordt doorgaans bilateraal onderhandeld, terwijl een binnenlandse ring worden nog relatief vaak verstrekt door de bank en gaan vrijwel de uitwerking van een potentiële financiering een punt van aandacht:
29 werkgroep, met een eensluidend standpunt komen. Dat bete- vlucht sowieso onder de normering van de nationale luchtwet valt. altijd gepaard met zekerheden in de vorm van onderpand in materiele • Begin tijdig zodat je niet onder druk hoeft te zwichten voor onwen-
kent dat óf deze toezichthouder uit de Bondsrepubliek gelijk krijgt En wie naar de VS en een aantal andere landen wil vliegen, moet vaste activa zoals gebouwen, auto’s, systemen en dergelijke. selijke financeringsvereisten;
en het huidige systeem van wettelijke uitzonderingen deels op de als airline een reeks van persoonsgegevens van de passagier ver- • Zorg voor een goed juridisch framework vooral ook m.b.t. het uit
schop gaat; óf dat, bij een andersluidend standpunt, Schleswig- strekken, voorafgaand aan vertrek. Factoring - Richt zich vooral op de financiering van debiteuren- handen geven van zeggenschap;
Holstein zal moeten inbinden. Vanaf 1 februari weten we meer. portefeuilles die worden overgedragen aan een kredietverschaffer. • Laat je bijstaan bij het aantrekken van geld door een onafhankelijk
Tot slot Deze vorm is vooral geschikt voor relatief grote kredietbehoeften die en deskundig accountant;
Europese wetgeving Het laatste wat soevereine staten willen, is hun jurisdictie afstaan. samenhangen met veranderingen in het werkkapitaal (groei). Meestal • Neem de tijd;
Op de valreep - 15 december - hebben Europees Parlement, de Dat uitgangspunt is voor de gedigitaliseerde samenleving niet vindt relatief hoge bevoorschotting plaats, soms tot 100%. • Zorg voor een plan ‘b’.
Europese Commissie en de lidstaten eindelijk een voorlopige anders en geldt zelfs in versterkte mate nu gegevensverwerking
overeenstemming bereikt over de Algemene Verordening vrijwel onzichtbaar en at the speed of light plaatsvindt; nationaal Microkredieten - Voor banken is het vaak niet aantrekkelijk kleinere Het is goed om bij financieringen dicht bij de eigen ondernemings-
Gegevensbescherming (AVG). Het voltallige parlement stemt er en grensoverschrijdend. zakelijke kredieten te financieren door de relatief hoge handelings- doelstellingen te blijven; misschien wel het beste advies dat ik kan
begin dit jaar over, dan wordt de tekst definitief vastgesteld en kosten en het hoog ingeschatte risico van deze kleine leningen. Vooral geven. Ik wens u succes in uw groei!
treedt de regeling twee jaar later in werking. In het eerste kwartaal Mr. V.A. de Pous is juridisch medewerker van Uitgever FenceWorks financieringen van dit segment staan onder druk. Alternatieven zoals
van 2018 krijgt de Europese Unie voor het eerst een daadwerkelijk Qredits verstrekken deze kredieten wel die door een ander markt- Louis van Garderen is oprichter van Joinson & Spice
gelijk privacyspeelveld. model (online, geformaliseerd, fondsgesteund) mogelijk zijn zonder
de hoge kosten.
18 Alles over innovatie in ICT CloudWorks - nr. 1 / 2016 19