Deniz Ticaret İstatistikleri

110 Pages·2015·7.78 MB·Turkish

Deniz Ticareti
2014 Yılı İ statistikleri
Deniz Taşıtları, Denizyolu Taşıma ve Teşvik İstatistikleri

T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü

2014
T.C
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü

DENİZ TİCARETİ
2014
İSTATİSTİKLERİ
Deniz Taşıtları, Denizyolu Taşıma,
Teşvik ve Gemi Sanayi İstatistikleri

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı - Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü
İçindekiler
DENİZ TİCARETİ FİLO İSTATİSTİKLERİ ................................................................................................................ 1
1.1.Türk Uluslararası Gemi Siciline ve Milli Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin Yıllık Gelişimi ........................................ 2
1.2. Türk Ticaret Filosu Genel Yaş Ortalamasının Yıllık Gelişimi 150 GT’ dan Büyük Gemiler ................................. 3
1.3. Türk Uluslararası Gemi Sicili ve Milli Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin Sicil Limanlarına Göre Yıllık Gelişimi ...... 4
1.4. Türk Uluslararası Gemi Sicili ve Milli Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin Sicil Limanlarına Göre Dağılımı–2014 .... 4
1.5. Türk Deniz Ticaret Filosu Gemi Cinslerinin DWT ve Adet Bazında Yıllık Gelişimi .............................................. 5
1.6. Türk Deniz Ticaret Filosu Gemi Cinslerinin Dağılımı............................................................................................ 6
1.7. Türk Deniz Ticaret Filosu Gemi Cinslerinin Yıllık Gelişimi ................................................................................... 7
1.8. Türk Ticaret Filosunun 10’lu Gemi Cins Grubuna Göre Dağılımı–2014 .............................................................. 8
1.9. Türk Ticaret Filosunun 30’lu Gemi Cins Grubuna Göre Dağılımı–2014 .............................................................10
1.10. Faal Durumdaki Türk Sahipli Filonun Yıllık Gelişimi..........................................................................................11
1.11. Dünya Deniz Ticaret Filosu ................................................................................................................................12
1.12. Bağlama Kütüğüne Kayıtlı Teknelerin Liman Başkanlığı Bazında Dağılımı-I ...................................................13
1.12. Bağlama Kütüğüne Kayıtlı Teknelerin Liman Başkanlığı Bazında Dağılımı-II ..................................................15
1.13. Bağlama Kütüğüne Kayıtlı Teknelerin Belediye Başkanlığı Bazında Dağılımı-I...............................................16
1.13. Bağlama Kütüğüne Kayıtlı Teknelerin Belediye Başkanlığı Bazında Dağılımı-II..............................................17
1.14. Bağlama Kütüğüne Kayıtlı Teknelerin Gemi Cinsleri Bazında Dağılımı-I .........................................................18
1.14. Bağlama Kütüğüne Kayıtlı Teknelerin Gemi Cinsleri Bazında Dağılımı-II ........................................................19
DENİZYOLU TAŞIMA İSTATİSTİKLERİ ................................................................................................................20
2.1. TOPLAM ELLEÇLEME İSTATİSTİKLERİ............................................................................................................21
2.1.1.Limanlarımızda Elleçlenen Toplam Yükün Yıllık Gelişimi..............................................................................21
2.1.2. Kargo Tipleri Bazında Toplam Elleçleme Dağılımı .......................................................................................22
2.1.3. Limanlarımızda Elleçlenen Toplam Konteynerin Yıllık Gelişimi....................................................................23
2.1.4. En Fazla Yük Elleçlenen 10 Liman Başkanlığı .............................................................................................24
2.1.5. En Fazla Konteyner Elleçlenen 10 Liman Başkanlığı ...................................................................................25
2.1.6. En Fazla Yük Elleçlenen 10 Liman Tesisi .....................................................................................................26
2.1.7. En Fazla Konteyner Elleçlenen 10 Liman Tesisi...........................................................................................26
2.1.8. En Fazla Yük Elleçlenen 10 İlimiz .................................................................................................................27
2.1.9. En Fazla Konteyner Elleçlenen 10 İlimiz .......................................................................................................28
2.1.10. Liman Başkanlıkları Bazında Toplam Elleçleme Dağılımı-I ........................................................................29
2.1.10. Liman Başkanlıkları Bazında Toplam Elleçleme Dağılımı-II .......................................................................30
2.1.11. Limanlarımızda Elleçlenen Yükün Cins Bazında Dağılımı-2014 ................................................................31
2.2. DENİZYOLU DIŞ TİCARET ELLEÇLEME İSTATİSTİKLERİ ..............................................................................45
2.2.1. İthalat ve İhracat Yüklerinin Yıllık Gelişimi ....................................................................................................45
2.2.2. İthalat ve İhracattaki Konteynerin Yıllık Gelişimi ...........................................................................................46
2.2.3. Konteyner Türleri Bazında Konteyner İhracatının Yıllık Gelişimi..................................................................47
2.2.4. Konteyner Türleri Bazında Konteyner İthalatının Yıllık Gelişimi ...................................................................48

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı - Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü
2.2.5. İhracatın Aylık Gelişimi ..................................................................................................................................49
2.2.6. İthalatın Aylık Gelişimi ...................................................................................................................................50
2.2.7. Yıllar İtibariyle En Fazla İhracat Yapılan 10 Ülke..........................................................................................51
2.2.8. Yıllar İtibariyle En Fazla İthalat Yapılan 10 Ülke ...........................................................................................52
2.2.9. En Fazla İhracat Yapılan 10 Yük Cinsi..........................................................................................................53
2.2.10. En Fazla İthalat Yapılan 10 Yük Cinsi .........................................................................................................54
2.2.11. İhracat, İthalat ve Transit Taşımalarının Ülkeler Bazında Dağılımı–2014 ..................................................55
2.2.12. İhracattaki Taşıma Sistemlerinin Yıllık Gelişimi ..........................................................................................59
2.2.13. İthalattaki Taşıma Sistemlerinin Yıllık Gelişimi ...........................................................................................60
2.2.14. İhracat Yüklerini Taşıyan Araçların Bayraklarına Göre Yıllık Gelişimi (%) .................................................61
2.2.15. İthalat Yüklerini Taşıyan Araçların Bayraklarına Göre Yıllık Gelişimi (%) ..................................................62
2.2.16. İhracat Miktarının Taşıma Sistemlerine Göre Aylık Gelişimi–2014 ............................................................63
2.2.17. İthalat Miktarının Taşıma Sistemlerine Göre Aylık Gelişimi – 2014 ...........................................................64
2.3. DENİZYOLU TRANSİT ELLEÇLEME İSTATİSTİKLERİ .....................................................................................65
2.4. KABOTAJ HATTI ELLEÇLEME İSTATİSTİKLERİ ..............................................................................................65
2.4.1. Kabotaj Yüklerinin Yıllık Gelişimi ...................................................................................................................65
2.4.2. Kabotaj Yüklerinin Aylık Gelişimi-2014 .........................................................................................................66
2.4.3. Kabotajda Elleçlenen Konteynerin Yıllık Gelişimi .........................................................................................67
2.4.4. Kabotajda Taşınan Yolcunun ve Adet X Mil’in Yıllık Gelişimi .......................................................................68
2.4.5. Kabotaj Hattında Taşınan Araç Miktarı ve Araç X Mil’in Yıllık Gelişimi ........................................................69
2.5. KRUVAZİYER GEMİ VE YOLCU İSTATİSTİKLERİ ............................................................................................70
2.5.1. Limanlarımıza Uğrayan Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayılarının Yıllık Gelişimi.............................................70
2.5.2. Limanlarımıza Uğrayan Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayılarının Yıllık Grafiksel Gelişimi ve Dağılımı..........71
2.6. RO-RO ARAÇ TAŞIMA İSTATİSTİKLERİ ...........................................................................................................73
2.6.1. Yurt Dışı Bağlantılı Düzenli Hatlarda Taşınan Aracın Yıllık Gelişimi ............................................................73
2.6.2. Taşınan Toplam Araç İstatistikleri (Adet) ......................................................................................................74
2.6.3 Ro-Ro Gemileri ile Taşınan Toplam Araç İstatistikleri* ..................................................................................75
2.6.4. Taşınan Araçların Cins Bazında Dağılımı .....................................................................................................76
2.6.5. Taşınan Araçların Ülkeler Bazında Dağılımı .................................................................................................77
2.7. LİMANLARIMIZDA İŞLEM GÖREN GEMİ İSTATİSTİKLERİ..............................................................................78
2.7.1. Sefer Türlerine Göre Limanlarımızda İşlem Gören Gemi Sayısı (2014)-I ....................................................78
2.7.1. Sefer Türlerine Göre Limanlarımızda İşlem Gören Gemi Sayısı (2014)-II ...................................................79
2.7.2. Limanlarımızda İşlem Gören Gemi Sayısının Yıllık Gelişimi ........................................................................80
DÂHİLİ TAŞIMACILIK TEŞVİK İSTATİSTİKLERİ ................................................................................................81
3.1. ÖTV’si Sıfırlanmış Deniz Yakıtı Uygulamasında Verilen Teşvik Miktarlarının Yıllık Gelişimi .........................82
3.2. ÖTV’si Sıfırlanmış Deniz Yakıtının Yıllar İtibariyle Gemi Cinslerine Göre Yıllık Gelişimi................................83
3.3. Düzenlenen Yakıt Alım Defter Sayısının Yıllık Gelişimi ...................................................................................84
3.4. ÖTV’si Sıfırlanmış Deniz Yakıtının Kamu - Özel Dağılımının Yıllık Gelişimi ...................................................85

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı - Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü
GEMİ SANAYİ İSTATİSTİKLERİ .............................................................................................................................86
4.1 Faaliyette Bulunan Tersaneler...........................................................................................................................87
4.2 Sektörel Kapasite Bilgileri ..................................................................................................................................87
4.3 Sektörel İhracat ve İthalat Bilgileri .....................................................................................................................88
4.4 Tersanelerde İstihdam Durumu .........................................................................................................................88
4.5 Türkiye’de Gemi Geri Dönüşümü ......................................................................................................................89
4.6 Denizdibi Tarama ...............................................................................................................................................90
GEMİ DENETİMİ İSTATİSTİKLERİ .........................................................................................................................91
5.1 Paris Mutabakatı Kapsamında Tutulan TBG Analizi.........................................................................................92
5.2 Akdeniz ve Karadeniz Mutabakatı Kapsamında Liman Denetim İstatistikleri ..................................................93
TÜRK BOĞAZLARI GEMİ GEÇİŞ İSTATİSTİKLERİ ...........................................................................................94
6.1 İSTANBUL BOĞAZI YILLAR İTİBARİYLE GEMİ GEÇİŞ İSTATİSTİK ÖZETİ .................................................95
6.1.1. Yıllar İtibariyle İstanbul Boğazı Gemi Geçişleri .............................................................................................95
6.1.2.Yıllar İtibariyle Boylarına Göre İstanbul Boğazı Gemi Geçişleri ....................................................................95
6.1.3. İstanbul Boğazı Kaza İstatistikleri..................................................................................................................96
6.1.4. İstanbul Boğazında Taşınan Yük Miktarı (X1000 MT) ..................................................................................97
6.2. ÇANAKKALE BOĞAZI YILLAR İTİBARİYLE GEMİ GEÇİŞ İSTATİSTİK ÖZETİ ............................................98
6.2.1.Yıllar İtibariyle Boylarına Göre Çanakkale Boğazı Gemi Geçişleri ................................................................98
6.2.2.Yıllar İtibariyle Boylarına Göre Çanakkale Boğazı Gemi Geçişleri ................................................................98
6.2.3. Çanakkale Boğazı Kaza İstatistikleri .............................................................................................................99
6.2.4. Çanakkale Boğazında Taşınan Yük Miktarı (X1000 MT)............................................................................ 100
GEMİ ADAMI İSTATİSTİKLERİ ............................................................................................................................ 101
7.1. GEMİ ADAMI EĞİTİMİ VEREN OKUL İSTATİSTİKLERİ .............................................................................. 102
7.1.1. Uzakyol Yeterliğinde Zabitan Sınıfı Gemiadamı Eğitimi Veren YÖK bağlısı.............................................. 102
7.1.2. 3000 GT/KW’ ye Kadar Zabitan Sınıfı Gemiadamı Eğitimi Veren YÖK Bağlısı Meslek Yüksekokulları-2014
................................................................................................................................................................................ 102
7.1.3. 3000 GT/KW’ ye Kadar Eğitim Veren MEB Bağlısı Ortaöğretim Kurumları-2014 ...................................... 102
7.1.4. MEB bağlısı Özel Öğretim Kurumları .......................................................................................................... 102
7.2. GEMİ ADAMI SINIFLANDIRMASI.................................................................................................................. 103
7.2.1. Gemiadamı Toplam Sayıları Ve Dağılımı.................................................................................................... 103
AÇIKLAMALAR ....................................................................................................................................................... 104

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı - Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü
ÖNSÖZ

Bilgi çağının yaşandığı günümüz dünyasında verinin doğru ve düzenli olarak toplanması ve hızlı
bir şekilde yayılması kaçınılmaz bir hal almıştır. Uluslararası bilgi paylaşımında ve bilgi akışında istatistik
ortak bir anlaşma dili haline gelmiştir.
İstatistik; belirsizlik ortamında, araştırma, tahmin ve karar verme mekanizmaları geliştiren bir bilim
dalı olup, aynı zamanda diğer bilim dallarının da teknolojisi olarak kabul edilmektedir. Bu bakış açısı
dikkate alındığında, bilimsel çalışma olup da istatistiksel değerlendirmesinin olmayacağı hiçbir araştırma
düşünülemez.
Bu bağlamda, bilgi çağı kavramının oluşmasında istatistiğin rolü dikkate değerdir. Çünkü her türlü
ulusal ve uluslararası, sosyal, ekonomik ve diğer gelişme hedeflerinin belirlenmesi ve bu hedeflerin
başarıya ulaşması güncel, güvenilir istatistiksel çalışmalara dayandırılmasına bağlıdır.
Günümüzde dünya ticaretinin ve ülkemiz ticaretinin TonxMil bazında %90’dan fazlası deniz yolu ile
taşınmaktadır. Dünya deniz ticaret filo gelişimi incelendiğinde Ocak 2015 itibariyle dünya deniz ticaret
filosunun bir önceki yıla göre %3,5’lik bir artışla 1,66 milyar DWT ’a, dünya deniz ticaret hacmi de bir
önceki yıla göre %3,4’lik bir artışla 10.25 milyar ton’ a ulaşmıştır. 3 tarafı denizlerle çevrili olması ve
gemilerin geçiş noktasında bulunması sebebiyle stratejik öneme sahip bir denizci ülke olan Türkiye’nin bu
büyüklükteki pastadan daha fazla pay alması kaçınılmaz hale gelmiştir.
Dünyada ve ülkemizde uluslararası ticaretin yaklaşık %90’ından fazlası denizyolu ile
gerçekleştirildiği düşünüldüğünde ülkemiz deniz ticaretine ilişkin verilerden istatistiksel değerlendirmeler
sonucunda oluşturulan deniz ticaret istatistikleri, denizcilik sektörü açısından dikkate değer bir öneme
sahiptir.
Denizcilik sektörü açısından tartışılmaz bir öneme sahip olan deniz ticaret istatistiklerinin, güvenilir
veriler ile kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde, uluslararası istatistikler ile karşılaştırılabilir
formatta ve yüksek güvenilirlik düzeyinde üretilmesi ve yayımlanmasının ülkemiz deniz ticaretine önemli
katkı sağlayacağı açıktır.
Bu kapsamda, ülkemiz deniz ticaretinin dünya deniz ticareti içerisindeki yerinin anlaşılması, deniz
ticaretinde ülkemizin yakalamış olduğu trendi, deniz ticaretinin geçmişini, mevcut durumunu ve ile
geleceğini ortaya koyarak basitçe açıklayabilmesi, denizcilik alanında yapılacak yatırımlarda karar verme
sürecinde karar vericilerin elindeki önemli ve güvenilir bir kaynak olarak kullanılabilmesi için gerekli
olanlardan birisi güncel ve güvenilir istatistiklerdir.
Bu doğrultuda, Türk deniz ticaret filosu ve deniz taşımacılığının mevcut durumunun ortaya
konulması amacıyla yapılan bu çalışma karar vericiler, araştırmacılar ve tüm kullanıcılar için yararlı
olacaktır.

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı - Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü
1.BÖLÜM

DENİZ TİCARETİ FİLO İSTATİSTİKLERİ

1
1.1.Türk Uluslararası Gemi Siciline ve Milli Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin Yıllık
Gelişimi
(150 GT ve Üzeri Gemiler)
TUGS MGS TOPLAM
YIL
ADET GT DWT ADET GT DWT ADET GT DWT
2003 446 3.299.581 5.145.251 702 1.813.833 2.481.596 1.148 5.113.414 7.626.847
2004 535 3.180.255 5.486.076 674 1.592.095 1.568.854 1.209 4.772.350 7.054.930
2005 677 4.412.902 6.753.346 702 815.637 849.944 1.379 5.228.539 7.603.290
2006 734 4.371.965 6.612.967 695 711.890 658.083 1.429 5.083.855 7.271.050
2007 807 4.406.072 6.758.218 744 788.915 511.523 1.551 5.194.987 7.269.741
2008 887 4.863.718 7.031.012 762 794.566 490.907 1.649 5.658.284 7.521.919
2009 940 5.313.832 7.674.388 782 825.344 476.200 1.722 6.139.176 8.150.588
2010 967 5.701.087 8.334.764 810 801.374 438.387 1.777 6.502.461 8.773.151
2011 987 6.049.591 8.950.157 845 1.043.036 808.779 1.832 7.092.628 9.758.936
2012 1.026 6.366.647 9.399.020 853 1.129.815 858.607 1.879 7.496.462 10.257.627
2013 1.019 5.788.366 8.377.285 890 1.261.125 841.703 1.909 7.049.491 9.218.988
2014 1.006 5.548.409 8.147.819 882 1.342.511 904.020 1.888 6.890.920 9.051.839

ADET DAĞILIMI
Adet
1200
1000
800
600
400
200
0
TUGS MGS

Milyon GT GT DAĞILIMI Milyon DWT DWT DAĞILIMI
7 10
r
a 9
6 ln
o 8
y
5 liM 7
6
4
5
3 4
3
2
2
1 1
0
0
3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4
0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
TUGS MGS TUGS MGS

2
1.2. Türk Ticaret Filosu Genel Yaş Ortalamasının Yıllık Gelişimi 150 GT’ dan Büyük
Gemiler
Yıl Ortalama Ya

ORTALAMA
YIL
YAŞ
2003 24
2004 23
2005 21
2006 22
2007 21
2008 21
2009 21
2010 21
2011 21
2012 22
2013 23
2014 23

ORTALAMA YAŞ
19
20
21
22
23
24
25
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

3
1.3. Türk Uluslararası Gemi Sicili ve Milli Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin Sicil
Limanlarına Göre Yıllık Gelişimi
(Tüm Gemiler)
Gemi Sicil ADET GT DWT
Limanı 2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014
Antalya 689 740 788 825 32.377 33.680 35.728 37.758 2.147 2.127 2.226 2.173
Bandırma 661 668 662 654 33.742 33.675 34.709 35.671 2.434 1.594 2.436 2.436
Mersin 704 753 745 702 20.356 22.866 21.625 20.919 5.737 5.760 4.161 3.744
Samsun 938 986 979 955 30.564 31.997 31.730 31.117 1.468 1.154 1.866 1.847
Trabzon 519 557 572 580 30.681 31.313 30.237 31.315 10.976 10.742 9.833 10.133
Çanakkale 471 552 573 556 10.765 9.104 9.186 11.853 2.703 1.128 1.128 5.478
İskenderun 324 350 337 350 18.499 18.570 17.893 18.272 276 276 276 566,99
İstanbul
3.848 3.918 4.287 3.704 987.923 1.071.275 1.234.217 1.258.197 723.324 773.935 790.411 808.493
(Milli)
İstanbul
1.110 1.144 1.136 1.115 5.521.063 5.833.062 5.200.341 4.958.805 8.179.052 8.628.929 7.536.959 7.306.661
(TUGS)
İzmir (Milli) 2.766 2.806 2.827 2.788 172.978 176.626 149.649 179.326 96.769 96.433 60.886 97.785
İzmir
246 261 277 299 555.984 562.191 618.185 622.809 774.225 773.317 843.667 844.701
(TUGS)
Zonguldak 368 397 401 404 8.515 8.755 8.614 9.020 380 218 84 70
TOPLAM 12.644 13.132 13.584 12.932 7.423.447 7.833.114 7.392.116 7.215.062 9.799.491 10.295.613 9.253.932 9.084.088

1.4. Türk Uluslararası Gemi Sicili ve Milli Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin Sicil
Limanlarına Göre Dağılımı–2014
ADET
Antalya
7% Bandırma
İzmir (Milli) 6% Mersin
25% 6%
Samsun
8%
İstanbul
(TUGS) Trabzon
10% 5%
İstanbul
(Milli)
30%

GT Dağılımı DWT Dağılımı
rimzİ)illiM(İ%2zmir9 (%TUGS) reğiD%3 İs(tM1a7nil%bliu)l )illiM( rim%1 İzmir9 (%TUGS)reğiD%0
z
İ
İstanbul
(TUGS) İstanbul
69% (TUGS)
81%

4