De Zorgverzekeringswet en de Wet op de zorgtoeslag: Gezondheidswetgeving in de praktijk PDF
Preview De Zorgverzekeringswet en de Wet op de zorgtoeslag: Gezondheidswetgeving in de praktijk
De Zorgverzekeringswetende Wet opdezorgtoeslag De Zorgverzekeringswet en de Wet op de zorgtoeslag Mr. C.C. Beerepoot Gezondheidswetgeving in de praktijk Redactie: Mr. R.N.vanDonk Mr.dr. H.E.G.M. Hermans Mr.dr. J.J.M. Linders BohnStafleuvanLoghum Houten,2008 (cid:2)2008BohnStafleuvanLoghum,onderdeelvanSpringerUitgeverij Allerechtenvoorbehouden.Nietsuitdezeuitgavemagwordenverveelvoudigd,opge- slagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormof openigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopiee¨nofopnamen,hetzijop enigeanderemanier,zondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever. Voorzoverhetmakenvankopiee¨nuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel16b Auteurswet1912johetBesluitvan20juni1974,Stb.351,zoalsgewijzigdbijhetBesluitvan 23augustus1985,Stb.471enartikel17Auteurswet1912,dientmendedaarvoorwettelijk verschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht(Postbus3051,2130 KBHoofddorp).Voorhetovernemenvan(een)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbloem- lezingen,readersenanderecompilatiewerken(artikel16Auteurswet1912)dientmenzich totdeuitgevertewenden. Samensteller(s)enuitgeverzijnzichvolledigbewustvanhuntaakeenbetrouwbare uitgaveteverzorgen.Nietteminkunnenzijgeenaansprakelijkheidaanvaardenvoor drukfoutenenandereonjuisthedendieeventueelindezeuitgavevoorkomen. ISBN9789031353088 NUR825 Ontwerpomslag:Houdbaar,Deventer Ontwerpbinnenwerk:TEFF(www.teff.nl) Automatischeopmaak:PrePress,Zeist Illustratieomslag:Rembrandt,Deanatomischelesvandr.NicolaesTulp(detail), (cid:2)KoninklijkKabinetvanSchilderijenMauritshuis,DenHaag Eerstedruk,2006 Tweede,herzienedruk,2008 BohnStafleuvanLoghum HetSpoor2 Postbus246 3990GAHouten www.bsl.nl Inhoud Woordvooraf 1 Tengeleidebijdeeerstedruk 3 Voorwoordtweede,herzienedruk 11 1 Overzichtverwanteregelgeving 15 2 DoelvandeZvw 27 3 Wordingsgeschiedenis 31 4 JuridischkadervandeZorgverzekeringswet 35 5 Juridischinstrumentarium 71 6 Wetopdezorgtoeslag 121 7 Overigewet-enregelgeving 131 Literatuur 133 Bijlage1Zorgverzekeringswet 135 Bijlage2Besluitzorgverzekering 185 Bijlage3Regelingzorgverzekering 207 Bijlage4Wetopdezorgtoeslag 325 Deauteur 329 VI DeZorgverzekeringswetendeWetopdezorgtoeslag Afkortingen 331 Register 337 Woord vooraf Vanaf1januari2006isdeZorgverzekeringswetvankracht.MetdeZorgver- zekeringswetishetNederlandsestelselvanziektekostenverzekeringenin- grijpendhervormdenkwamereeneindeaandenaastelkaarbestaande systemenvanziekenfondsverzekeringenparticuliereziektekostenverzeke- ringen. DaarvoorindeplaatsregeltdeZorgverzekeringswete´e´nprivaat- rechtelijkstelselvanziektekostenverzekeringenmetwettelijkewaarborgen tenaanzienvandeacceptatievanverzekerden,dedoorzorgverzekeraarsin rekeningtebrengenpremiesendeomvangvanhetpakketvanteverzekeren prestaties. Kernvanhetsysteemisdatdeverschillendeactorenelkaarviadewerking vandemarktstimulerentotbetereprestatiesophetterreinwaaropzij werkzaamzijn.Vanverzekerdenwordtverwachtdatzijzichopstellenals kritischeconsumentendiehunverzekeraarkiezenaandehandvande hoogtevandepremie,degehanteerdevergoedingsregelingbijrestitutievan zorgkosten,deorganisatievanzorgprestatiesenoverigedienstverleningin hetgevalvaneennaturaverzekeringenlastbutnotleast:hetniveauvan serviceverlening.Voorzorgverzekeraarsishetdanookzaakviakostenbe- heersingenafsprakenmetzorgaanbiederseenzoaantrekkelijkmogelijke combinatieteleverenvanverzekeringsprestatiesenpremiehoogte,gepaard gaandemeteengoedeserviceenklantvriendelijkheid.Vanzorgaanbieders wordteenefficie¨nteenkwalitatiefgoedezorgverleningverwacht,gestimu- leerddoorcontractenmetzorgverzekeraars(natura)ofdoordepatie¨nt,die immersbijeenrestitutiepoliseendeelvandekostenvooreigenrekening krijgt.Voorverzekeraarsenzorgaanbiedersbestaataldushetrisicovanver- liesvanklandizieenvoorverzekerdenhetrisicodatmenmeerbetaaltdan nodigis. IndeeerstejarenvandeZvwhebbenzichverschuivingenvoorgedaaninde verzekerdenbestandenvanongeveer18procentin2006en4,4%in2007. De wetgaatzelfuitvaneenevaluatienavijfjaar. DeZorgverzekeringswetstaatnietopzichzelf.Naastdezewetbrengtde invoeringvanhetzorgverzekeringsstelseleenwoudvanaanpalenderegel- 2 DeZorgverzekeringswetendeWetopdezorgtoeslag gevingmee. Ditboekvanmevrouwmr. Beerepootiseenherzieningvande eersteversievan2006.Hetbiedtueenhelderoverzichtvandeformele wettenendelagereregelgevingdiemetmetdeinvoeringvanhetzorgstelsel isingegaan.Voortsgarandeertdeaanditboekgekoppeldeonlinevakbi- bliotheekdeactualiteitvandeopgenomenwet-enregelgeving. Namensderedactie, RuudvanDonk juni2008 Ten geleide bij de eerste druk Deherzieningvanhetverzekeringsstelsel,dieop1januari2006zijnbeslag krijgt,vraagtomeenheldereuitleg. DeZorgverzekeringswet(Zvw)neemt eenbijzonderepositieinbinnenonsrechtssysteem.Dezewetwordtaanvele kanteningeperktengestuurddoorregelgevingdiezichoverveleterreinen uitstrektendaaromdenodigeruimteenaandachtvergt.Nietalleenisde nieuweZvwverwevenmetvelerleirechtsgebiedenendientdusomdiereden duidelijktewordengepositioneerd,maarookisdezenieuwewetonderwerp geweestvanvelediscussiesinenbuitendemedia,aangeziensprakeisvan eenmajeurehervormingvanonsnationalezorgstelsel,waaroveraldecen- nialangwordtnagedacht. OndankskritischekanttekeningendoordeRaadvanState,hetparlement,de EuropeseCommissie,deverzekeraars,deartsengenootschappenenzieken- huisvertegenwoordigers,depatie¨ntenplatformsendekritiekvanhet‘ge- wetenvandeprivacy’,hetCollegebeschermingpersoonsgegevens,dateen duidelijkestempelheeftgedruktopdeuiteindelijkevormgevingvandewet, isdeZvwop14juni2005doordeEersteKameraanvaard. MetdeZvwwordtafscheidgenomenvanhetsysteemwaarinzoweleen particuliereverzekeringalseenziekenfondsverzekeringvigeren.Kwammen bovendeziekenfondsgrens,danmoestmenkiezenvooreenparticuliere verzekering. Hetziekenfondswasvanrechtswegegeregeld,terwijlvoorde particuliergeenacceptatieplichtvoordeverzekeraarbestond.Eengezinmet tweekinderen,waarvandemankostwinnerwasenbovendeziekenfonds- grensuitkwam,betaaldebijvoorbeeldvoorzijnhuishouden€429nominale premiepermaand. Eenalleenstaandeinhetziekenfondsbetaalde€400 nominalepremieperjaar,afgezienvaneenkleineinkomensafhankelijke bijdragevanhemzelfendoorzijnwerkgever.MetinvoeringvandeZvwzal nogmaare´e´nverzekeringbestaan,tewetendezorgverzekering. Hetgaat hieromeenbasisverzekeringwaarvanhetpakketgrotendeelsovereenkomt methetziekenfondspakketendemogelijkheidvanhetsluitenvaneen aanvullendeverzekering.Opeeniederrustper1januari2006deverplichting eenzorgverzekeringaftesluiten.Daartegenoverstaatdeverplichtingvoor verzekeraarsiedereenvooreenbasisverzekeringteaccepteren.Naarver- 4 DeZorgverzekeringswetendeWetopdezorgtoeslag wachtingzaldenominalepremievooreengezinrondde€184permaand bedragen.Kinderenbetalengeenpremie.Inbovengenoemdvoorbeeldzal hetgezindaaromminderpremiegaanbetalenvoorhetbasispakket,maar metdeaanvullendeverzekeringwellichtophetzelfdebedraguitkomen, terwijldeziekenfondsverzekerdeveelmeerpremiezalmoetenopbrengen, maarindiendezeverzekerdeaaneenaantalvoorwaardenvoldoetzalhij wordengecompenseerdviaeentoeslagdiemenbijdeBelastingdienst/Toe- slagenkanaanvragenzodatdefinancie¨legevolgenvandeinvoeringvandit stelselminimaalzullenblijven. Destelselwijzigingisalthanszodanigop- gezetdataltegroteinkomenseffectenzullenwordenvermeden. DeZvwvormtalsgezegdhetsluitstukvaneenprocesvanreflectieovereen herinrichtingvanonsnationalesysteemvanziektekostenverzekeringen.De voorstellenvooreenreorganisatiezijnbegonnenmethetzogenaamdeplan- Hendriksuit1974,waarnavervolgensconcretevoorstellentotwijzigingin dezorgzijnontwikkelddiebekendzijnonderdenamenplan-Dekkeren plan-Simons.Devormgevingvandezeplannengingnoguitvaneenpu- bliekrechtelijkstelsel. DeratiovandeZvwkomteropneerdatdestructuurvanhetzorgstelsel zodaniggewijzigddienttewordendatdebijdragevandeburgervoorzijn zorgverzekeringzodanigondercontrolekanwordengebracht,datookinde toekomstbetaalbaarheidvandezorggehandhaafdkanblijven.Tegelijker- tijddienttoegangtotdezorgvooreeniedertewordengewaarborgd. Het kabinetzoektnaareenevenwichttussensolidariteitensoliditeit. DeZvwbouwtoverigensvoortopmogelijkhedenvoormarktwerkingdie alvoorheenwarenge¨ıntroduceerdindezorgsector.Denkbijvoorbeeldaan zogenaamdevrijonderhandelbarediagnosebehandelingcombinaties(dbc’s). Metanderewoorden,concurrentieophetgebiedvaninkoopvanzorgdoor verzekeraarsbijziekenhuizen,maardenkookaanoverheidsingrijpenopde marktvandegeneesmiddelen.HierisonderministerBorst(tijdensdeka- binetten-Kok)bereiktdatgeneesmiddelennietduurderwordendannodig. DeKNMGhanteerthetadagium‘goedkoopwaarhetkan,duurwaarhet moet’. Inditlaatstegevalisdoordeoverheidingegrepenopdemarktvan geneesmiddelenmethetdoelditbetertelatenwerken.Hetmessnijdthier aantweekanten:depatie¨ntzalmindervoorzijngeneesmiddelenbetalen. Eencorrectietenaanzienvandemonopoliepositievandegeneesmiddelen- fabrikantdraagterimmerstoebijdathetprincipevandevrijemarkteen beterekanskrijgt,waardoormeerprikkelsvoorbijvoorbeeldresearchen innovatiezullenontstaan. Hetwijzigenvaneenstelselisperdefinitiegeenkleinigheidengaatgepaard metdeeconomischewetmatigheiddatde‘costvoordebaet’uitgaat.Dit betekentdatdevruchtenvandezestelselwijzigingpasoptermijngeplukt kunnenwordenenopkortetermijndeinvesteringinditnieuwestelseleen tijdelijkekostenverhogingmetzichzalmeebrengen.Omeenenanderte stroomlijnenkanhierwederomgerefereerdwordenaandeinvoeringvande Tengeleidebijdeeerstedruk 5 dbc’s.Metdezedbc’swordtbedoeldhetonlangsinziekenhuizentoegepaste systeemomverrichtingenmakkelijkertekunnendeclareren.Waarvoorheen nogiedereverrichtingapartmoestwordengeadministreerd,ismetdit nieuwesysteemgekozenvooreentechniekwaarbijdeartsopbasisvaneen diagnosekiestvooreentotalebehandelingscombinatie.Ditistevergelijken meteenbezoekaaneenrestaurantwaarbijmenvandemenukaartkiesten vervolgensvoormaaltijdenbedieningbetaalt,inplaatsvaniederingredie¨nt vandemaaltijdafzonderlijkopdebontevermelden.Voordegoedeordezij hiernogopgemerktdatditnieuwedeclaratiesysteemopzichzelfgeenon- derdeeluitmaaktvandeZvw.IndediscussieronddeinvoeringvandeZvw wordendezakenechtervaakopeenhoopgegooid. Hetdeclaratiesysteem maaktvergelijkingmogelijktussenverschillendezorgaanbieders.Hierdoor ontstaatdenodigetransparantiedienoodzakelijkisvoorconcurrentieen marktwerking. Hiervoormoestenziekenhuizenechtereerstvoorhonderd- duizendenensomsmiljoeneneuro’sinvestereninnieuweautomatiserings- systemenenadministratievekrachten.Eenenanderheeftertoegeleiddatde nodigekritiekislosgebarstentenaanzienvandestelselwijzigingindezorg. Ookdeburgervoeltzichonzekertenaanzienvandekostendiedatvoor zijninkomensplaatjemetzichmeezalbrengen.Datoptermijndemarktzal zorgenvooreengunstigeuitwerkingopdeportemonneevandeburgermoet hijnogmaarafwachten.DehoudingvandeNederlanderwordttotnogtoe gekenschetstals‘eerstzienendangeloven’.DeConsumentenbondwordt metvragenbestooktoverdetoeslagenenveranderingenperhuishoudenetc. Bedachtmoetechterwordendathiersprakeisvaninvoeringsperikelendie ookwelwordenvergelekenmetdeproblematiekmetdeinvoeringvande euro.Ooknugeldtdatdeburgermeent,ensomsniettenonrechte,inzijn portemonneedoordeinvoeringtewordengeraakt.Dochuiteindelijkzalook hiersprakezijnvaneenvoordeelopdelangeretermijn. Omdezebezwarenhethoofdtebiedenishetvolgensdeeconoomprof.dr. S.C.W.Eijffinger,tevensprominentCDA-lid,noodzakelijkdathetkabinet duidelijkergaatuitleggenwatdebedoelingvandeinvoeringvandeZvwis enwelkevoordelenhiermeeoptermijnbehaaldkunnenworden,zodat duidelijkwordtdatuiteindelijkdevoordeleneeniedertengoedezullen komen.Hiertegenoverwordtechterdoordeoppositie–vooraldePvdAende SP–gewezenopdenadelenvandeinvoeringvandeZvw.Dienadelen behelzenvolgensdezepartijendeenormetoenamevandebureaucratie. De zorgsectorstaatmomenteelalteboekalseensamenstelvanorganisatiesmet veelteveel‘overhead’.Erzouveelteveeltijdengeldverlorengaanaan tussendepatie¨ntendoktergeschoven‘managementlagen’.Deoperatiedie doordeBelastingdienst/Toeslagendienttewordenuitgevoerdomeenieder dezorgtoeslagtedoentoekomen,vergtwederomhetinhetlevenroepenvan eenbureaucratischapparaat.Erzullennaarschattingmeerdanvijfhonderd extrakrachtenbijdeBelastingdienst/Toeslagenmoetenwordenaangeno- menomeenmiljardenoperatievanteruggaveoverdegehelebevolkingvia perpostverzondenformulierenuittevoeren.Opdezewijzekunnendaarom kanttekeningenwordengeplaatstbijdevraagofdekostenoptermijnvol-
The list of books you might like
