De saltationibus Graecorum capita quinque

124 Pages·1913·11.159 MB·German

by  Kurt Latte

Religionsgeschichtliche
Versuche und Vorarbeiten
begründet von
Albrecht Dieterich und Bichard Wünsch
herausgegeben
von
Richard Wünsch und Ludwig Deubner
in Königsberg i. Pr.
Dreizehnter Band
Drittes Heft
Verlag von Alfred Töpelmann (vorm. J. Ricker) in Gießen
De
saltationibus Graecorum
capita quinqué
scripsit
Kurt Latte
Gießen 1913
Verlag von Alfred Töpelmann (vormals J. Ricker)
Editio altera ad instar editionis primae ope lucis
impressa addendis et corrigendis aucta.
Archiv-Nr. 390767Ö
1967
Walter de Gruyter & Co., vormals G. J. Göschen'sche Verlagshandlung —
J. Guttentag, Verlagsbuchhandlung — Georg Reimer — Karl J. Trübner — Veit & Comp.,
Berlin 30
Printed in the Netherlands
Ohne ausdrückliche Genehmigung des Verlages ist es nicht gestattet, dieses Buch oder
Teile daraus auf photomechanischem Wege (Photokopie, Mikrokopie) zu vervielfältigen
LUDOVICO DEUBNER
PIETATIS ERGO

Inhaltsverzeichnis
Caput 1 De auctoribus negi ogxtfoEtog 1
Caput II De figuris saltationis 17
Caput III De saltationibus armatis 27
Caput IV De civium chorea sacra 64
Caput V De saltatione eestatica 88
Appendix De vocibus in -txoç 105
Index 112
Addenda et Corrigenda 113

Kart Latte, De saltationibns Graecornm 1
Caput I
De auctoribus myì ò^aetog
Non fugit Erwini Rohde doctum acumen1 in Athenaei de
•saltationibus loco (XIV 629csqq.) statim in esordio hiare
sententiarum conexum. Profectus enim a laudibus musicae
veteris, quae sola viris digna fuisset, eandem mentem in
illorum saltationibus cerni contendit, scilicet in pyrricha, quae
variis nominibus apud Cretenses ferretur. Trp S" àjtónivov,
pergit, y.alovfiévTqv ì}Q%r]Oiv, fjg (wg A: Casaub.) /ivrjuovevei
KQctrivog kv Neitéaet xaì KrjtpiaódojQog ev ^¡.mì^óaiv Idqiato-
ipdvrjg Z ev Ksvxavqtji xat itiloI jileioveg, VOTEQOV ¿UCOCTqia^iòv
òvófiaaav. Quid haec ad priscum illud dignumque armorum
exercitium ! Eecte Robde (1. s.) diversum huius partis auctorem
a priore dixit. Accedit aliud: servata sunt saltationum no-
mina praeterea apud Pollucem (IV 99sqq.) et in Diogeniani
lexico. Quorum tantus est cum nostro loco concentus, ut
eundem esse omnium fontem iamdudum viri docti statuerint.
li eque tamen huius consensus vestigia ultra Athenaei p. 630 a
invenies. Tertium, quod idem vidit Rohde, pyrricha in hac
parte inter „ridicula" saltationis genera recensetur (629f).
Sed hanc quoque partem ex duobus libris exscriptam esse
Uohdio vix concedam2. Ille eo praecipue nisus est argumento,
quod bis nonnulla enumerarentur. Quam rem paulo aliter
explicandam esse mox apparebit.
1 E. Eohde, De Iulii Pollucis in apparata scaenico enarrando fontibus.
Lipsiae 1870, 39 sqq.
* C. Bapp, De fontibus quibns Athenaeus in rebns musicis lyricisque
.enarrandis usus sit (Lpz. Stud. Vili 1885), et ipse Rohdio oblocutus est (117).
Keligionsgeschichtliche Versuche u. Vorarbeiten XIII8. 1
2 Kurt Latte
Incipit 629 c ab àrtoxivwi, cuius vocis exempla affert a
vetere couioedia petita. Hanc postea ^axTQia/.ioù nomen ac-
cepisse. Quae pugnare videntur cum p. 629 f: -/.ai yelolai
Ö' tioiv oQxtfosiS i'yàeg xaì ftcr/crgicfiòg artóxivóg te y.aì aoßag.
Cum posteriore loco congruit Pollux (IV 101) naxTQiaptog óè
xat ànóuvog nal àjtóaeioig xai Ìydig àaelyfj eidrj ooyr^tdzmv
(om. B). Difficultatem inesse concedo. Sed videamus cetera.
Enumerai Athenaeus tranquilliora (aTaai^iwiega) et simpliciora
genera, quae eadem et antiquiora sunt; tum ea, quae cum
furore exprimunturx, recenset; sequuntur, quae ad vina per-
tinent. Agmen claudunt ridicula, quae quasi appendicis loco
excipiuntur a duabus saltationibus cum tibiarum cantu con-
iunctis. Denique ax^ara ogy/joeiog afferuntur, singuli gestus
habitusque, omnis saltationis prima fere elementa. In his
denuo ^eQ/xavargig numeratur, quae iam antea inter /xaviwdrj
occurrit. Sed aliud sunt singuli gestus, aliud saltatio ipsa,
quae aut eisdem figuris continuatis aut variis coniunctis con-
stat; neque est mirum gestus nomen saltationi inditum esse
vel invicem ab illa nomen accepisse, si quando uno gestu
tota saltatio peragebatur2. Quare Bapp recte iudicavit
(1. s. 118) neutrubi SequavoTQiSa deesse potuisse. Etiam apud
Pollucem bis occurrit (IV 102. 105). Iam enumeratio inter-
rumpitur exemplis interpositis, in quibus quaratione Athenaeus
excerpserit, commode videre possumus. Attulerat nomina
xaXXaßiÖES, ox-wip, axdiTtev^a; in hac voce explicationem, quam
apud auctorem suum invenit, addere necessarium arbitrabatur.
Sed ubi primum laterculum vocum explicatione intercalata
turbavit, praecedentis quoque vocis exemplum exscripsit, ex-
plicationem tarnen omisit. Sic demum intellegimus, cur in-
verso ordine exhibeat xahkaßiöeg, oxwip, exemplum oxio7cóg
f
exemplum xaMaßidwv. Nihil igitur opus est alteram auctorem
de saltatione advocare ad hanc repetitionem explicandam,
sicut Rohde voluit. Omnino postquam certa ratione in hoc
1 Cf. inter se similiter oppositos statarios actores in scena et eos, qui
celeri motu et difficili utantur. Cic. Brut. 116.
2 De o%r¡py.ia>v ¿affloems usu antiquiore nonnulla congessit van Leeuwen
ad Ar. Pac. 323; adde, quae apud Athenaeum (I 21 esq.) composuit Aristocles.