d 1.2 antik kent kentin gelişmesi

28 Pages·2009·2.88 MB·Turkish

D 1.2 ANTİK KENT
KENTİN GELİŞMESİ
Slayt 1 - 26
1
KENTLERİ ORTAYA ÇIKARAN FAKTÖRLER
TEKNOLOJİK, EKONOMİK, TOPLUMSAL
VE SİYASAL YENİLİKLER/BULUŞLAR
*Akarsularınkontrol altınaalınması * Sulama sistemleri
*Sel baskınlarınınengellenmesi * Sabanın keşfi
Tekerlek, dingil; pulluk, metalurji
Bir topluluğun belirli bir artbölgeye (hinterland)
bağımlı duruma gelmesi (Hatt ve Reiss, 1957).
2
İlk yerleşmeler
, Türkiye
http://www.wsu.edu/gened/learn-
modules/top_agrev/7-Social-
Consequences/socialcons1.html08.03.2006
JERICHO
3
ÇATALHÖYÜK –yerleşim planı
M.Ö. 7000-6000
Dansedenavcı
Kilden kadın
heykelciği
UR’da yaşam __
• Yöresel iklime
uygun
yapılanma
• Özel mekan –
kamu mekanı
ayrımı gelişiyor
• Özel yaşam –
toplumsal
yaşam
ayrışmaya
başlıyor
http://www.wsu.edu:8001/vwsu/gened/learn-modules/top_agrev/7-Social-Consequences/socialcons3.html20.02.2007
4
TARIMDA
VERİMLİLİK
ÖLÇEK KÜÇÜK
DÜŞÜK
KÜÇÜK ÖLÇEK
UZUN MESAFELİ
ULAŞIMIN MALİYETİ
ÇOK
TARIMDA
VERİMLİLİK
ÖLÇEK KÜÇÜK
DÜŞÜK
KÜÇÜK ÖLÇEK
UZUN MESAFELİ
TEKNOLOJİ ULAŞIMIN MALİYETİ
DÜZEYİ ÇOK
5
Yerleşik tarım köyleri …. Besin maddelerinin
ve diğer değerli varlıkların depolandığı yer
• Varsıllığın artması
Güvenlik sorunlarının artması.
• “Pek çok toplumda, varsıllık arttıkça güvenlik
sorunları ve toplumsal huzursuzluk da
artar”.
– (Burada bölüşüm sisteminin rolü nedir?)
http://www.wsu.edu/gened/learn-modules/top_agrev/7-Social-Consequences/socialcons1.html08.03.2006
http://www.wsu.edu/gened/learn-modules/top_agrev/7-Social-Consequences/socialcons1.html08.03.2006
AArrttıı üürrüünn vvee ddiiğğeerr sseerrmmaayyee kküüllttüürreell ggeelliişşmmeenniinn ……
uuyyggaarrllıığğıınn öönn kkooşşuullllaarrıınnıı oolluuşşttuurrdduu..
DEPOLANAN HER ŞEY ÇALINABİLİR.
Büyük artı ürün olan bir mekanda
yüksek duvarlar ve diğer korunaklar
büyük inşaat yatırımları ve çok sayıda işçi
gerekir.
6
İLK KENTLERİN ANA İŞLEVLERİ:
* DEPOLAMA
* KORUMA
* YÖNETİM
* SULAMA SİSTEMLERİNİN BAKIMI&DENETİMİ
* ZANAAT
* TİCARET
Mezopotamya krallıkları
• Yaşam koşulları iyileşiyor
• Nüfus artıyor
╚Kaynaklar kıtlaşıyor
• Güçlenen kent devletleri diğerlerini egemenlikleri altına
alıyor.
╚ Kaynaklar yenidenbollaşıyor :
»Tarım toprakları
»Emek = köleler
»Su
»Ulaşım yolları
7
SUBARRU
M.Ö.1500
MİTANNİ
M.Ö. 750
ELAM
M.Ö.2000
M.Ö.3000
8
İLK KENTLERDE ANA İŞLEVLER,
UZMANLAŞMA,
TOPLUMSAL İŞBÖLÜMÜ ve
SINIFLAŞMA
• YÖNETİM … Tanrı-kral; güç ve yetke sahipleri
• KORUMA … Askerler
• DEPOLAMA … Kayıt-muhasebe memurları
• ZANAAT ... Teknisyen = zanaatkar
(sulama & tarım gereçleri)
SEÇKİN SINIFIN DOĞUŞU
Toplumsal Kademelenme
Mezopotamya’daki küçük kent
devletlerinde …bilinen ilk egemen
sınıf:
Okuyup yazabilen ve takvim bilgisi
olan din adamları.
Kendilerini tanrıların hizmetkarı
olarak tanımladılar.
Nüfus arttı…
Kıt kaynaklar için mücadele
gerekti…
Başka kent devletleriyle yarışmak
ve mücadele gerektikçe rahiplerle
savaşçılar işbirliği yaptılar.
Zamanla savaşçılar egemen sınıfı
Bir rahip …
oluşturdu.
http://www.wsu.edu:8001/vwsu/gened/learn-modules/top_agrev/7-Social-Consequences/socialcons2.html
9
MEZOPOTAMYA’DA SINIFLAR
http://www.urfakultur.gov.tr/harran/harranevleri.htm
BUGÜN
DÜN
Septimus Severus takı (Roma) üzerindeki kabartma
DÜNDEN BUGÜNE BİR KÖPRÜ _ HARRAN EVLERİ
10