Constructief ontwerp voor parkeergebouw Molenwijk, Amsterdam-Noord

392 Pages·2007·7.26 MB·Dutch

by  Tim Kooij

Constructief ontwerp voor
parkeergebouw Molenwijk,
Amsterdam-Noord

Eindrapport

Afstudeerproject Tim Kooij
Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen
Maart 2007

Afstudeercommissie
Prof.dipl-ing. J.N.J.A. Vambersky (TU Delft, Sectie Gebouwen en Civieltechnische Constructies)
Prof.dr.ir. J.C. Walraven (TU Delft, Sectie Betonconstructies)
Ir. A. te Boveldt (TU Delft, Sectie Gebouwen en Civieltechnische Constructies)
Ir. R.Th. van Wageningen (voorheen Pieters Bouwtechniek, thans Ingenieursbureau Dijkhuis)

_______________________________Molenwijk______________________________________

Voorblad (ander bestand)

AFSTUDEERWERK - T. Kooij – C1116568 1
_______________________________Molenwijk______________________________________

2 AFSTUDEERWERK - T. Kooij – C1116568
_______________________________Molenwijk______________________________________

Voorwoord

Voor u ligt het afstudeerwerk van de opleiding Civiele Techniek aan de Technische
Universiteit Delft, afstudeerrichting Gebouwen, getiteld “Constructief ontwerp voor
parkeergebouw De Molenwijk, Amsterdam-Noord”.

Dit afstudeerwerk bestaat uit een onderzoek en de uitwerking van de
hoofddraagconstructie voor het ontwerp van een nieuw te bouwen parkeergebouw met
woon- en kantoorruimten in de Amsterdamse Molenwijk. De aanleiding voor deze
opdracht is het bouwkundig ontwerp van dit parkeergebouw, ontworpen door Fün
Design Consultancy in opdracht van De Alliantie Amsterdam. Ingenieursbureau Pieters
Bouwtechniek is uitgekozen om het constructieve gedeelte van het ontwerp te
verzorgen en heeft op mijn verzoek het project “De Molenwijk” beschikbaar gesteld
voor dit afstudeerwerk.

Nu dit afstudeerwerk een feit is, sluit ik mijn studententijd, een belangrijke periode, af.
Graag wil ik hierbij een aantal mensen bedanken.

In het bijzonder wil ik ir. R.Th. van Wageningen bedanken voor het beschikbaar stellen
van deze afstudeeropdracht en het zitting nemen in de afstudeercommissie.
Vanuit de Technische Universiteit wil ik prof.dipl-ing. J.N.J.A. Vambersky bedanken
voor het voorzitten van de afstudeercommissie en het begeleiden van dit
afstudeerwerk. Verder wil ik prof.dr.ir. J.C. Walraven en ir. A. te Boveldt bedanken voor
hun bereidheid in de afstudeercommissie plaats te nemen en voor hun adviezen.
Tevens ben ik nog dank verschuldigd aan ing. A.P. van der Marel en ir. C.J.
Spaargaren voor de nodige adviezen en de tijd die zij genomen hebben om vragen van
mijn kant te beantwoorden.

Ik wil dit voorwoord afsluiten met het bedanken van mijn ouders en vriendin voor hun
medeleven en steun om uiteindelijk deze opleiding te kunnen voltooien.

Iedereen hartelijk bedankt!

Tim Kooij

AFSTUDEERWERK - T. Kooij – C1116568 3
_______________________________Molenwijk______________________________________

4 AFSTUDEERWERK - T. Kooij – C1116568
_______________________________Molenwijk______________________________________

Samenvatting

Net als in de meeste grote steden wordt ook in de Amsterdamse Molenwijk parkeren
als één van de grootste problemen en ergernissen ervaren. De bewoners willen in een
autoluwe omgeving wonen en toch in de nabijheid van de woning kunnen parkeren.
Om voor deze problemen een oplossing aan te dragen is er een plan ontwikkeld om
het ontoereikende aantal bestaande parkeergarages te vervangen door grotere nieuw
te bouwen parkeergarages, met woon- en kantoorruimten. Naast de woningen en
kantoren zullen er ook een aantal andere faciliteiten in de te bouwen parkeergarage
worden ondergebracht. Dit om het gebouw meer te laten zijn dan alleen een
parkeergarage, om de wijk weer aantrekkelijk te maken voor de huidige bewoners en
nieuwe bewoners aan te trekken.

De architect heeft hiervoor, in overleg met de opdrachtgever, een uitdagend gebouw
ontworpen. De footprint van het gebouw zal op straatniveau slechts bestaan uit een
drietal kernen, zodat er een gevoel van openheid zal ontstaan. Het gevolg hiervan is
dat de bovenbouw zal uitkragen ten opzichte van deze kernen. De vraag die rijst is dan
ook of dit voorstel voor het ontwerp zowel constructief als uitvoeringstechnisch als
voldoende haalbaar kan worden geacht.

In dit onderzoek is in eerste instantie een literatuurstudie verricht naar het materiaal
hogesterktebeton. Dit om te onderzoeken of dit materiaal een oplossing zou kunnen
bieden voor het uitdagende ontwerp. Het materiaal heeft diverse voordelen ten
opzichte van een “gewone” betonsoort. De voornaamste reden waarom dit materiaal
goed bruikbaar zou kunnen zijn binnen dit ontwerp, is dat deze betonsoort een hoge
druksterkte heeft. Met dit materiaal zal slanker en lichter geconstrueerd kunnen
worden.

Vervolgens is er een alternatievenstudie verricht naar de verschillende constructieve
concepten voor de hoofddraagconstructie van het gebouw. Er zijn drie hoofdvormen
zijn te onderscheiden:
• hangconstructie;
• tafelconstructie;
• over de hoogte van het gebouw geïntegreerde draagconstructie.

AFSTUDEERWERK - T. Kooij – C1116568 5
_______________________________Molenwijk______________________________________

Om de meest geschikte variant voor de hoofddraagconstructie te kunnen bepalen zijn
deze vormen onderworpen aan een multicriteria-analyse. De twee maatgevende
criteria binnen deze analyse zijn; 1) het inpassen van de hoofddraagconstructie in het
ontwerp van de architect en 2) de invloed die de hoofddraagconstructie heeft op het
uiterlijk van het gebouw. Nu deze twee criteria in de variant over de hoogte
geïntegreerde hoofddraagconstructie, het beste resultaat opleveren, is voor deze
constructie gekozen. Bijkomend voordeel van deze vorm is dat de hoogte van het
gebouw ingezet zal kunnen worden voor de benodigde sterkte en stijfheid van de
constructie. Hierdoor scoort dit alternatief zowel vanuit een functioneel, architectonisch
als constructief oogpunt het hoogst.

Voor de over de hoogte van het gebouw geïntegreerde draagconstructie zijn
verschillende varianten, in zowel staal als (hogesterkte-)beton, onderzocht en
uitgewerkt. Voor het gebouwdeel waar de woningen zich bevinden is tevens rekening
gehouden met de wens van de architect om het uitzicht vanuit de woningen vrij te
houden.
De meest geschikte varianten voor de over de hoogte van het gebouw geïntegreerde
hoofddraagconstructie zijn de vakwerkligger en de wandligger. Het voordeel van de
(betonnen) wandligger is dat deze, voor de gebouwdelen waar dat noodzakelijk is,
naast een dragende functie (constructief) ook een scheidende functie (functioneel) zal
kunnen vervullen. De belangrijkste eisen waaraan deze functionele scheiding zal
moeten voldoen zijn de eisen die gesteld worden aan de geluidswerendheid
(bruikbaarheid) en brandwerendheid (veiligheid).

Na het onderzoeken van de verschillende mogelijke varianten op de over de hoogte
van het gebouw verdeelde hoofddraagconstructies, is gebleken dat de door de
architect gestelde randvoorwaarden het niet mogelijk maken om een draagconstructie
te ontwerpen waar voornamelijk drukkrachten in op zullen treden. Het is daardoor niet
zinvol om een hogesterktebetonsoort voor dit ontwerp in te zetten.
Voor het gebouwdeel waar de betonnen wandligger zal kunnen worden toegepast zal
juist massa nodig zijn om aan de gestelde geluidsnormen en brandwerendheidseisen
te kunnen voldoen. Door de beschikbare hoogte zijn de optredende spanningen in de
wandligger niet zo groot dat er een betonsoort met een hoge sterkteklasse noodzakelijk
is. Een dergelijke betonnen wandligger zal alleen toegepast worden voor het
gebouwdeel waar de woningen zich bevinden. Voor de overige gebouwdelen zullen
stalen vakwerkliggers toegepast worden. Dit komt door de grote overspanning en de
grote uitkraging die door de hoofddraagconstructie gemaakt moet worden. Hierdoor
worden de optredende krachten dusdanig groot dat deze alleen door een stalen
constructie opgenomen kunnen worden. Aan deze staalconstructie zal een aparte
scheidingsconstructie toegevoegd moeten worden om aan de gestelde bruikbaarheids-
en veiligheidseisen te kunnen voldoen.

6 AFSTUDEERWERK - T. Kooij – C1116568
_______________________________Molenwijk______________________________________

Nu er een keuze is gemaakt voor de draagconstructie is deze verder uitgewerkt. Zo is
er gekeken naar de transportmogelijkheden en de hiermee samenhangende
bouwmethode. Ook zijn een aantal verbindingen en aansluitingen uitgewerkt.

Als laatst is een alternatief aangedragen voor de hoofddraagconstructie van het
gebouw. Hierbij zijn er mogelijkheden beschreven die ontstaan wanneer de
constructeur de vrijheid zou hebben gehad om een voor de krachtsafdracht meer
gunstige oplossing had kunnen ontwerpen. De voornaamste wijzigingen die hierbij op
de door de architect gestelde randvoorwaarden zijn gemaakt, hebben betrekking op de
indeling van de plattegrond. Deze zou op een andere wijze dan die door de architect
gekozen is, transparant gemaakt kunnen worden. Of dit een haalbare variant is zal
door de opdrachtgever bepaald moeten worden.

AFSTUDEERWERK - T. Kooij – C1116568 7
_______________________________Molenwijk______________________________________

8 AFSTUDEERWERK - T. Kooij – C1116568