Cilt-16, Sayı-14, 27 Nisan 2016Cilt-16, Sayı-14, 27 Nisan 2016

16 Pages·2016·0.94 MB·Turkish

www.merhabahaber.com CİLT: 16 • SAYI: 14
27 NİSAN 2016 ÇARŞAMBA
facebook.com/akademiksayfalar
Merhaba
gazetesinin her Çarşamba
okurlarına armağanıdır.
Hazırlayanlar: M. Ali UZ - Serdar CEYLAN
[email protected] • [email protected]
Sayfalar
III. ULUSLARARASI
SELÇUKLU KÜLTÜR VE MEDENİYETİ
SELÇUKLULAR VE HAÇLILAR
SEMPOZYUMU
Konya Büyükşehir Beledi- sa ne Mevlâna olur ne de Şems
yesi, Türk Tarih Kurumu, tanınırdı. Şimdi yapılması gere-
Selçuk Üniversitesi ve Ka- ken Konya’nın başkent yapılışı-
ratay Üniversitesi’nin müştere- nın ay ve gün olarak tespiti ile
ken tertip ettiği “Selçuklular ve bunun hayata geçirilmesidir.
Haçlılar Sempozyumu” 08-10 Türkiye’de birçok vilayetin düş-
Nisan tarihleri arasında Kon- man işgalinden kurtuluşunun
ya’da gerçekleşti. Sempozyum kutlamaları yapılıyor. Bu husus
birçok yönüyle dikkat bir zamanlar çok tartı-
çekiyordu. Birincisi şılmıştı. Bu kutlamalar
günümüz olayları dik- şık olmadığı gibi aynı
kate alındığında za- zamanda utanç verici
manlama harika idi. bir kutlama olarak ni-
İkincisi sempozyum, telendiriliyordu. Bun-
Konya’nın Selçuklu lara bakınca Konya’nın
payitahtı oluşunun başkent oluşu gibi şe-
900. yıldönümüne refli bir yıldönümü
denk getirildi. Bu Kon- kutlamasının yapılma-
M. Ali UZ
ya tarihi yönünden ması büyük bir eksik-
son derece önemli idi. likti. Nitekim bu top-
Diğer bir önemli nokta rakları bize vatan ya-
da bu yıl Konya’nın “İslam Dün- pan Türkiye Selçuklularına ve
yası Turizm Başkenti” olması onların sultanlarına karşı vefa
idi. borcumuz vardı. Bunları yerine
Yıllardan beri Konya’nın baş- getiremediğimiz gibi 8 asırdan
kent oluşu kutlanmalı diyorduk. beri koruna gelen sultanların
Sempozyumla bu husus ilk defa mumyalarını bile muhafaza ede-
dile getirildi. Aslında Konya’nın medik.(1) Bu sempozyumda hem
başkent oluşunun kutlanması
Mevlâna ihtifallerinden çok daha
(1) Mehmet Ali Uz, Muhammed Doğan, Belgelerle
önemli idi. Çünkü Selçuklu olma- Adım Adım Konya, Meram Belediyesi Kültür Yayın-
ları, Şubat 2016, s. 29-31.
Merhaba
Akademik Sayfalar
|
209 27 Nisan 2016
özellikle Osmanlı’nın yıkılışında
büyük rolü oldu. Günümüzdeki
etkileri herkes tarafından bilin-
mektedir. Orta Çağ’da Haçlı zih-
niyeti Anadolu’da İslam’ı yok et-
meye çalışıp Müslüman Türk ço-
cuklarını kızartıp yeme vahşetini
sergilerken Batı günümüzde
daha zahmetsiz usüllerle ülkeyi
bölüp parçalama gayretleri içeri-
sine girmiş bulunmaktadır. Zu-
lüm aynı zulüm, değişen sadece
vuran eller oldu. Son yıllarda bu
mücadelede verdiğimiz şehit sa-
üniversite hem de yöneticiler ta-
yısı her şeyi açıkça ortaya koy-
rafından Konya’nın başkent olu-
muyor mu? Şimdi onların piyo-
şunun 900. Yılı olduğu kabul edi-
nu PKK, PYD, Işid ve diğerleridir.
lerek bu husus ilan edilmiş oldu.
İçerde ve dışarıda hainlerin çok-
Böylece vefa borcumuzu ödemek
luğu Türkiye’nin işini zorlaştır-
için önemli bir adım da atılmış
maktadır. Türkiye Allah’ın yardı-
oldu. Önümüzdeki ayların her-
mıyla mutlaka bir çıkış yolu bula-
hangi bir gününde bu kutlulama-
cak ve hainler hak ettikleri akıbe-
ların yapılması ilanın hayata ge-
çirilmesi bir zaruret halini aldı. ti acı bir şekilde tadacaktır.
Bu sempozyuma 9 asırdır
Açılış sonrasında sayın bü-
Almanya’da yaşayan Selçuklu
yükşehir belediye başkanımıza
soyuna mensup bir ailenin de
da söylediğim gibi bu işin gerçek-
davet edilmesi panele renk kattı.
leştirilmesi büyükşehir belediye
Panele katılanların dikkatini çek-
başkanımızla diğer yönetici ve
ti. Ayrıca bildiri özet kitapçığının
üniversitelerimize düşüyor. Yap-
da sempozyumdan önce hazır-
mazlarsa büyük bir vebali üstlen-
lanması tebliğlere ilgiyi artırmış-
miş olurlar. Bundan sonra da hep
tır.
söyleye geldiğimiz bu konunun
takipçisi olacağız. Panele ülke dışından yaklaşık
20 konuşmacı katılırken ülke
Sempozyumun önemli taraf-
içinden de Konya ile Konya dı-
larından birisi de yeterli şekilde
şından 70’in üzerinde katılım
bilinmeyen tarihi bir Selçuklu
oldu.
özellikle Haçlı gerçeğinin masaya
yatırılmasıydı. Sempozyum bu Sempozyumda bazı konu
yönüyle dikkat çekti. Tebliğlerin başlıkları şunlardı:
dikkatle takip edilmesi bunun I. Haçlı Seferinin Başarıya
bir ifadesiydi. Ulaşmasında Büyük Selçuklula-
rın İçinde Bulunduğu Siyasi ve
Yukarıda zamanlamanın hari-
İçtimai Şartların Rolü (Prof. Dr.
ka olduğunu ifade etmiştik. Batı
Abdülkerim Özaydın), Haçlılar
dünyası Orta Çağ’dan günümüze
ve Konya (Prof. Dr. Tuncer Bay-
kadar Haçlı zihniyetini hiç terk
kara), Haçlı Seferleri Sebep ve
etmedi. Bu zihniyetin Selçuklu
Merhaba
Akademik Sayfalar
|
27 Nisan 2016 210
Sonuç Bakımından Nasıl Değer-
lendirilebilir? (Prof. Dr. Salim
Koca), Haçlı Seferleri İçinde Mer-
zifon Muharebesi’nin Önemi ve
Türk Tarihindeki Yeri (Prof. Dr.
Ahmet Kavas), Kilikya, Suriye ve
Akdeniz’de Haçlılara Memlük
Darbesi (Prof. Dr. Altan Çetin),
Bizans İmparatorluğu’nun Haçlı-
lara Bakışı (Prof. Dr. Birsel Kü-
çüksipahioğlu), Haçlı Orduları-
nın Anadolu’da Selçuklu Toprak-
larına Son Kez Girişi; İmparator
Friedrich Barbarossa’nın Haçlı
Seferi (1189-1190) (Prof. Dr.
Ebru Altan), Müslümanların rahim Tellioğlu), Haçlıların Tanı-
Asabiyetler Coğrafyasında Haçlı- nırlığı; Konya İli Örneği (Dr.
ların Beklenmedik Başarısı (Prof. Mücahit Sami Küçüktığlı), Sel-
Dr. Muammer Gül), Hicri VI- çuklulara Karşı Haçlı-Moğol İtti-
VIII. Asır Muhaddis Tarihçileri- fakı (Yrd. Doç. Dr. Mustafa Ak-
nin Selçuklu-Haçlı Mücadelesine kuş), Müslümanların Gözünden
Bakışları (Yrd. Doç. Dr. Ahmed I. Haçlı Seferi ve Selçukluların
Ürkmez), Haçlı Seferlerinin Savunması (Yrd. Doç. Dr. Zehra
Doğu & Batı Kültürüne Etkisi Odabaşı) ve İslam Âlimi, Muta-
Üzerine (Yrd. Doç. Dr. Ebru savvıf ve Şair Gözüyle Mevlâ-
Elpe), Günümüz Sinemasında na’nın Haçlı Seferlerine Bakışı
Haçlı Zihniyeti: Adil Oyun (Yrd. (Muhammet Ali Orak).
Doç. Dr. Fatma Kalpaklı), Haçlı Sempozyuma destek veren
Seferleri Yahut Dini İstismar kurumlar içerisinde Büyükşehir
(Yrd. Doç. Dr. Gonca Sutay), Kar- Belediyesi Kültür Daire Başkanlı-
tal ve Çift Başlı Kartal Motifleri- ğı’nın büyük hizmeti geçti. Sem-
nin Anadolu Selçukluları ve Haçlı pozyumun düzenlenmesinde
(Bizanslılar) Kültüründeki Yeri başta Büyükşehir Belediye Baş-
ve Manası Üzerine Kısa Bir İnce- kanımız Sayın Tahir Akyürek
leme (Yrd. Doç. Dr. Gözde Sa- Beyi ve emeği geçen herkesi kut-
zak), Ermeni Kaynaklarında Sel- luyor hepsinden Allah razı olsun
çuklular ve Haçlılar (Prof. Dr. İb- diyoruz.
Merhaba
Akademik Sayfalar
|
211 27 Nisan 2016
NİSAN AYINDA
KAYBETTİĞİMİZ
KONYALI DEĞERLER -1-
Ali IŞIK
01 Nisan sek tahsilini İstanbul Hukuk Fa-
Mustafa Naci Gücüyener kültesinde yaptı. İstanbul mahke-
(1910-1989) melerinde hâkimlik stajını tamam-
ladıktan sonra Manisa-Gördes Hâ-
Yeni Konya
kimliğine tayin edildi. Sırasıyla
gazetesinin ku-
Gördes, Demirci, Simav, Salihli il-
rucusu. Kon-
çeleri ile Uşak ilinde hâkim ve
ya’da doğdu.
Cumhuriyet savcısı olarak çalıştı.
Ortaokuldan
1954 yılında hâkimlikten istifa
sonra babası
ederek Konya’da avukatlığa başla-
Ahmet Naci Gü-
dı. 1955 yılında DP’den Konya be-
cüyener’in Yeni
lediye meclis üyeliğine, 17 Nisan
Kitapevinde
1958’de de Konya Belediye Baş-
(Kırmızı Kütüp-
kanlığına seçildi. Göksu Hidroelek-
hane) çalışmaya başladı. 1937 yı-
trik Santrali’nin tamamlanması ve
lında Takva Hacı Ahmet Bahçıvan
şehir elektrik şebekesinin genişle-
ile birlikte matbaacılığa başladı.
tilmesi, şehrin imar planına mes-
Dört yıl süren ortaklıktan sonra
net olacak 1/5000’lik haritasının
1941 yılında Yeni Konya Basıme-
yaptırılması, Meram yolu alt geçi-
vi’ni kurdu. Ekim 1946-Ocak 1947
dinin yaptırılması ve Ankara-İs-
arasında Teknik Dergi’yi çıkarıp
tanbul yolunun şehir girişinin is-
meslek kitaplar yayımladı. 1 Hazi-
timlâki ve hizmete açılması gibi
ran 1949 tarihinde Yeni Konya ga-
yararlı hizmetlerde bulundu. 27
zetesini kurdu. Yeni Konya gazete-
Mayıs1960 İhtilali’nde Konya vali-
sinden önce ve sonra kitap bastır-
si Cemil Keleşoğlu, Konya millet-
mak için maddi imkânları olmayan
vekili Himmet Ölçmen’le birlikte
pek çok yazara yardımcı olarak, ki-
Yassıada’ya gönderildi. Yapılan sor-
taplarını ücretsiz bastı. 1 Nisan
gulamalar ve müfettiş incelemeleri
1989 tarihinde vefat eden Gücüye-
sonunda suçsuz bulunup 119 arka-
ner, Üçler Mezarlığı’na defnedildi.
daşı ile birlikte serbest bırakıldı.
Sıdkı Bilgin bundan sonraki haya-
03 Nisan tını sosyal hizmetlere adayarak çe-
Mustafa Sıdkı Bilgin şitli vakıf ve derneklerin kuruluş
(1923-2011) ve çalışmalarında bulundu. Konya
Huzurevi’nin kurulmasına, binler-
Hukukçu, eski Konya belediye
ce muhtaç aile ve yoksul fakat yete-
başkanı. Konya’da doğdu, babası
nekli çocukların yetişmelerine yar-
emekli öğretmen Ali Rıza Bey, an-
dımcı oldu. 03 Nisan 2011 tarihin-
nesi Hacı Refika Hanım’dır. İlköğ-
de vefat eden Bilgin, Üçler Mezarlı-
renimini Konya’da, lise öğrenimini
ğı’nda metfundur.
İstanbul Kabataş Lisesinde ve yük-
Merhaba
Akademik Sayfalar
|
27 Nisan 2016 212
06 Nisan 08 Nisan
Mehmet Us (1930-2001) Saatçi Mehmet Rıfat Efendi
(1869-1936)
Vali. Konya’da
doğdu. Babası, Konya millet-
Darülfünun Ede- vekili. Konya’da
biyat Bölümü doğdu. Babası
mezunlarından Nuri Bey, annesi
merhum Öğret- Sıdıka Hanım’dır.
men Ali Kemal İlk ve ortaöğreni-
mini tamamla-
Bey; annesi Fat-
dıktan sonra,
ma Hanım’dır.
Konya Medrese-
Konya Lisesin-
sinde eğitim gör-
den mezun olduktan sonra 1948 yı-
dü. Meşrık-i İrfan gazetesinde maka-
lında girdiği Siyasal Bilgiler Fakülte-
leleri yayımlandı. II. Meşrutiyet’in
sini 1953 yılında bitirdi. Daha sonra
ilanından sonra İttihat ve Terakki
Hukuk Fakültesi fark derslerini ve-
Partisine üye olarak, Konya teşkila-
rip, stajını da tamamlayarak avukat-
tında aktif olarak çalıştı. Siyasi kişi-
lık ruhsatı aldı (1955). 1960 yılında
liğinin yanı sıra ticaret ve bankacı-
da Ortadoğu Amme İdaresi Enstitü-
lıkla da uğraştı. İttihat ve Terakki
sünden mezun oldu. İlk görev yeri
Cemiyetinin takip ettiği millî iktisat
Artvin maiyet memurluğudur. Bila-
siyaseti çerçevesinde Konya’da
hare atandığı Arhavi kaymakam ve-
1325/1909’da kurulan İktisad-ı
killiğinin ardından vatani vazifesini
Millî Bankası ve 1332/1916’da te-
tamamladı (1955). 1957 yılı Mayı-
şekkül eden Ticaret Bankasının ku-
sında iki aylık kaymakamlık kursu-
ruluşunda etkin olarak çalıştı ve yö-
nun ardından Tunceli-Mazgirt kay-
netim kurullarında yer aldı. I. Dün-
makamlığına tayin edildi (1958). ya Savaşı’ndan sonra Millî Mücade-
Sonra sırasıyla Diyarbakır-Çınar, le’ye katılarak, Müdafaa-yı Hukuk
Afyon-Emirdağ (1959), Çankırı- Cemiyetinde görev aldı. 1920-1923
Kurşunlu (1960), Çanakkale-İmroz yılları arasında I. Meclis’te Konya
(Gökçeada) (1962), Kütahya-Altın- milletvekilliği yaptı. Meclis’te Şeri-
taş (1965), Balıkesir-Gönen (1966) ye-Evkaf ve Mali kanunlarla ilgili
kaymakamlıklarına atandı. 1970’de komisyonlarda çalıştı. 24 Ekim
Kastamonu vali yardımcılığına daha 1920’de memur ve emeklilerin du-
sonra Sivil Savunma Genel Müdür- rumlarını düzeltmek için kurulan
lüğü emrine tayin oldu. İç İşleri Ba- Meclis komisyonunda da görev aldı.
kanlığı hukuk müşavirliği görevi Milletvekilliğinin sona ermesiyle,
sonrası 1984 yılına kadar Sivil Sa- Konya’ya dönerek ticari hayatını
vunma ve İller İdaresi Genel Mü- sürdürdü. 8 Nisan 1936’da vefat
dürlüğü APK başkanlıkları yaptı. eden Saatçi Rıfat, Üçler Mezarlı-
Ocak 1984’te Bitlis Valiliğine tayin ğı’nda metfundur.
edildi. 1986 Aralığında merkez vali- 10 Nisan
si olarak Ankara’ya döndü. 1995 yı- Ömer Cengiz (1918-1987)
lında da yaş haddinden emekli oldu.
Asker, şair. Konya’da doğdu. Ba-
6 Nisan 2001 tarihinde vefat eden
bası Ömer Efendi, annesi Rahime
Us, Musalla Mezarlığı’nda metfun-
Hanım’dır. Harp Okulunu bitirdik-
dur.
Merhaba
Akademik Sayfalar
|
213 27 Nisan 2016
ten sonra Kars’ta başlayan görevi- mut Saffet Gürol, Demokrat Parti-
ni Silahlı Kuvvetlerin çeşitli kade- den Konya milletvekilliği yapmış-
melerinde sürdürdükten sonra tır. 1924 yılında ticari hayatında
Gelibolu 2. Kolordu Karargâh Ko- uğradığı zarara çok üzülen Meh-
mutanlığından albay rütbesiyle met Efendi aynı yılın 11 Nisan’ın-
emekli oldu. Konya Lisesinde da intihar etmek suretiyle hayatı-
uzun yıllar Fransızca öğretmenliği na son verdi. Üçler Mezarlığı’nda
yaptı. 1970 yılından itibaren Yeni metfundur.
Konya gazetesinde “Cuma Sohbet- Gültekin Sâmanoğlu
leri” ve “Sohbetler” isimli köşeler- (1927-2003)
de millî ve manevi konularda yazı-
Şair, yazar.
ları yayımlandı. Hürriyet Güneşi ve
Konya’da doğ-
Yanardağ isimli iki şiir kitabı ya-
du. Babasının
yımladı. 10 Nisan 1987’de vefat
adı Fehmi, an-
eden Ömer Cengiz, Üçler Mezarlı-
nesinin adı
ğı’nda metfundur.
Havva Vesile
[Sılay]; asıl so-
11 Nisan yadları ise
“Samancı”dır.
Mehmet Emin Efendi
Kuleli Askerî Li-
(1864-1924)
sesi (1947) ve Harp Okulundan
Osmanlı Dö-
(1949) mezun oldu. 1959 yılına
nemi Konya
kadar; Ankara, İskenderun, Gazi-
milletvekili.
antep ve İslâhiye’de görev yaptı.
Konya’da doğ-
1959 yılında zorunlu hizmet süre-
du. Babası tüc-
sini doldurup yüzbaşı rütbesiyle
cardan Nuri
ordudaki görevinden ayrılarak Ba-
Efendi, dedesi
sın Yayın ve Turizm Bakanlığı Ba-
de Seydişehirli
sın Yayın Genel Müdürlüğünde
Hacı Şerif Efen-
göreve başladı. Burada, İç Basın
di’dir. Anne ta-
Müdürü (1960), Basın İlan Kuru-
rafından da Hz. Mevlâna soyun-
mu Yönetim Kurulu Üyesi (1961),
dandır. Konya Rüştiye Mektebinin
Genel Müdür Yardımcısı (1967) ve
ardından iyi bir özel öğrenim gör-
vefat edinceye kadar da Basın İlan
dü. Adliye zabıt kitabeti, matbaa
Kurumu Genel Müdürü (1973-
müdüriyeti ve mektubi kalemi
2003) olarak görev yaptı. 1965’te
müsevvitliği hizmetlerinde bulun-
Basın İlan Kurumunun kuruluş
duktan sonra 1896-1910 arasında
aşamasında görev aldı ve aynı yıl
Konya İl İdare Meclisi Baş Kâtipli-
Kurumda hükümet temsilcisi ola-
ği yaptı. 1908 yılı seçimlerinde İt-
rak görevlendirildi. 1988 ve 1992
tihat ve Terakki Fırkasından Kon-
yıllarında seçildiği TRT Yönetim
ya milletvekilli seçildi. 1912 se-
Kurulu’nda iki dönem Kurumunu
çimlerinde yeniden milletvekili
temsil etti. 11 Nisan 2003 tarihin-
seçilen Emin Efendi, bu görevini
de İstanbul’da vefat eden Gültekin
tamamladıktan sonra Konya’ya
Sâmanoğlu, Karacaahmet Mezar-
döndü. Burada ticaretle meşgul
lığı’nda metfundur.
olup, bir de un fabrikası inşa ettir-
Türkiye’nin en seçkin edebiyat
di. Dokuz çocuğu olan Mehmet
dergilerinden olan Hisar’ın kuru-
Emin Bey’in oğullarından Mah-
Merhaba
Akademik Sayfalar
|
27 Nisan 2016 214
cuları arasında yer alan Sâmanoğ- okuturken kendisi Hatay’da ziraat
lu’nun Alacakaranlık, Uzun Vuran ve ticaretle meşgul oldu. Oğlu Fa-
Gölge, Cahit Sıtkı Tarancı/Hayatı ruk Hemdem Çelebi’nin okulunu
Sanatı ve Şiirleri ve Kemalettin bitirip iş hayatına atılmasıyla çift-
Kâmi Kamu/Hayatı Sanatı ve Şiirle- çilik ve ticareti ona devrederek,
ri adlarında dört kitabı vardır. kendini maddi hayatın gailelerin-
den kurtardı. Bundan sonra haya-
tını tamamıyla Hz. Mevlâna ve
13 Nisan
Mevlevi kültürüne adayarak o
Celaleddin Bâkır Çelebi
güne kadar olan bilgi birikimini
(1926-1996) bütün dünyaya dağıtmaya çalıştı.
Hz. Mevlâ- 1989 yılında UNESCO’nun Pa-
na’nın yirmi bi- ris’teki toplantısına Hz. Mevlâna
rinci kuşak to- ve aşkı anlatmak için katıldığında
runu. Halep’te önerisi üzerine yapılan oylama ile
doğdu. Babası 1990 yılı UNESCO tarafından
Mehmet Bâkır “Dünya Sevgi Yılı” ilan edildi. 13
Çelebi, büyük- Nisan 1996’da İstanbul’da vefat
babası Abdül- eden Çelebi, 16 Nisan’da İstanbul
halim Çelebi’dir. Teşvikiye Camii’nde, 17 Nisan’da
Annesi de İzzet Konya’da Sultan Selim Camii’nde
Hanım’dır. Halep’teki ilk tahsilin- kılınan cenaze namazlarından
den sonra 1943’te İstanbul’a gelen sonra Üçler Mezarlığı’ndaki aile
Çelebi, 1943-44 öğretim yılında mezarlığına defnedildi.
Galatasaray Lisesi’ne devam ettiy-
se de, o yıl babasının vefatı üzeri-
15 Nisan
ne Halep’e geri döndü. Beyrut
Panos Özararat
Amerikan Üniversitesinde İngiliz-
(1919-1985)
ce lisan eğitiminin yanı sıra hukuk
Sanayici, şair.
tahsil etti. Babasının vefatı ile ma-
Meram-Dere’de
nevi sorumlulukları artan Çelebi
doğdu. Aslen
Şam, Lazkiye, Trablus, Kahire ve
Bitlisli olan ba-
Kıbrıs’taki şeyhlerin Halep’te yap-
bası Artin, 1915
tıkları toplantı neticesinde, “Ma-
yılında, on sekiz
kam Çelebiliği”ne seçildi; ancak
yaşında iken,
yaşı küçük olduğu için, amcası
trenle sevkiyat
Şemsü’l-vâhid Çelebi kendisine
merkezi Kon-
vekâlet etti. Suriye’de anne ailesin-
ya’ya geldiğinde
den kalan tapulu arazilerin bir kıs-
Vali Celal Bey tarafından himaye
mını kurtararak tarımla meşgul
edilmesi üzerine Konya’ya yerleş-
oldu. 1958 yılında Türklere karşı
meye karar verdi. Dere’de orduya
yapılacak bir hareketin duyumu ile
un üreten bir değirmende işe baş-
apar topar Halep’ten ayrılarak İs-
layan Artin, burada ustasının kızı
tanbul’a geldi. Büyük çabalar neti-
Arsine ile evlendi. Ortaokulda
cesinde Suriye’deki topraklarını
okuduğu sıralarda bir yandan da
bir Suriyeliye satarak karşılığında
babasının yanında değirmenciliği
onun Hatay’daki topraklarını sa-
öğrendi. Ortaokulu bitirir bitir-
tın aldı. Çocuklarını İstanbul’da
mez de dökümcülük mesleğine
Merhaba
Akademik Sayfalar
|
215 27 Nisan 2016
girdi. Askerlik sonrası kardeşi Kir- Kemal Bayram
kor ile birlikte Aziziye Caddesi’nin Çukurkavaklı
güneyinde büyük bir dökümhane (1934-1992)
kurdular. Zamanla hafriyatçılık Gazeteci,
işine de başladı. Bilahare bulundu- şair, yazar.
ğu mahalle Ahmet Efendi Çarşısı Çumra’nın Apa-
yapılacağı için Beyşehir yolu üze- saraycık köyün-
rinde, Şeker Fabrikasının karşısı- de doğdu. Ço-
na taşınan dökümhane, Konya’da cuk yaşta anne
pek çok dökümcü ustasının yetiş- ve babasını kay-
mesine vesile olmuştur. İş hayatı- betti. İvriz Köy
nın yanı sıra müzik ve edebiyatla Enstitüsü Uy-
da ilgilenen Panos, ut çalıp, ağır- gulama İlkoku-
lıklı olarak âşık tarzı şiirler kaleme lu’na girdi (1945). Yazdığı bir şiir
aldı. Şiirleri 1950 ila 1980 yılları yüzünden 30 Mart 1951’de tas-
arasında “Gününe Göre” sütunun- dikname ile Haruniye Düziçi Köy
da önce mahallî gazetelerde, za- Enstitüsüne gönderildi. Düziçi
manla da İstanbul gazetelerinde Köy Enstitüsünde yargılanıp tu-
yayımlandı. Şiirlerinde çoğunlukla tuklandı. Konya/Çumra ve Ada-
yaşadığı dönemin Konya ve Türki- na/Bahçe Cezaevlerinde yattı. Ce-
ye’sinin meselelerini işledi. 1970’li zaevinden çıktıktan sonra Ada-
yıllarda dış temsilciliklerimizi he- na’da kahve ocağında garsonluk ve
def alan Ermeni terör örgütü Asa- değişik işlerde çalıştıktan sonra
la’nın cinayetleriyle, Kıbrıs’ta ce- Adana Bugün gazetesinde gazete-
reyan eden Rum mezalimini mıs- ciliğe başladı (1953). Tan Matbaa-
ralarıyla telin etti. Hatta Asala’yı sı’nda musahhihlik, Dolmuş mizah
telin ettiği şiiri sebebiyle dönemin dergisinde yöneticilik, Pazar Pos-
Cumhurbaşkanı Fahri Koru- tası’nda redaktörlük yaptı. Taş ve
türk’ün takdirine mazhar oldu. Akşam gazetelerinde de çalıştıktan
Konya basınında “Panos ağabey” sonra 1958-1968 yılları arasında
olarak anılan Panos Özararat, te- İstanbul gazetesinin Adana ve An-
davi için yatmakta olduğu Ankara kara büroları yöneticisi oldu. An-
Hacettepe Tıp Fakültesi Hastane- kara’da Yeni Gün gazetesini kurdu
sinde 15 Nisan 1985 tarihinde ve- (1968). Şiire on üç yaşında Nazım
fat etti. Cenazesi 20 Nisan’da Kon- Hikmet ve Orhan Veli’yi örnek ala-
ya Saint Paul Kilisesi’nde yapılan rak başladı. Bazı eserlerini “Kemal
dinî merasimin ardından Musalla Bayram” imzasıyla yayımladı. Gezi
Mezarlığı’nın kuzeybatısındaki kitaplarıyla 1983 yılında Evliya
Ermeni Mezarlığına defnedildi. Çelebi Ödülü’nü aldı. Biri Yer Biri
Panos’un vefatından sonra Kon- Bakar, Sabahattin Ali Olayı, Erken
ya’nın son Ermenileri olarak kar- Öten Horoz, Bir Kök Bir Damar, Si-
deşi Kirkor ve eşi Aznif Özararat birya Şafağı, Lenin’in Ülkesi, İpek
kalmış; 2006 yılı Haziranında Kir- Yüzlü Çin, Mezopotamya Irak Gezi
kor’un seksen beş yaşında vefatı Notları, Nar Dalında Çatlar, Emek
üzerine hanımı Aznif, asıl memle- Kartalları, Al Senin Olsun, Mihrican
keti olan Ankara’ya akrabalarının yayımlanmış kitaplarından bazıla-
yanına göçünce Konya’da Ermeni rıdır. Çukurkavaklı, 15 Nisan
mevcudu kalmamıştır. 1992’de Ankara’da vefat etti.
Merhaba • Devam Edecek
Akademik Sayfalar
|
27 Nisan 2016 216
KONYA TUZLUKÇU
İLKOKULU’NUN
İLK MEZUNLARINDAN
Av. Serdar
40 KIZ ÖĞRENCİ
CEYLAN
Cumhuriyetin ilk yıllarında il- yon projeleri uygun bulunan eski
köğretim politikaları, kısa süre için- okul binası, restore edilmiştir. Tuz-
de halkın tümüne okuma-yazma lukçu Merkez 75. Yıl Cumhuriyet
öğretmenin yanında, ilköğretim İlköğretim Okulu’na ait ek bina ola-
hizmetini bütün vatandaşlara ulaş- rak kullanılmakta iken, 06.08.2008
tırmayı hedefliyordu. Bu dönemde tarih ve 715.1/1013 sayılı Konya
ilkokul binalarının tasarım ve inşa- Valiliği Oluru ile günümüzde Tuz-
sına özel önem verildi. Konya’da da lukçu Halk Eğitim Merkezi Müdür-
çok sayıda okul inşa edildi(1). Bu tari- lüğü olarak kullanılmaktadır(3).
hi okul yapılarından biri de “Tuz- Makalemize konu defter; Konya
lukçu İlkokulu”dur(2). ili, Akşehir Kazası, Tuzlukçu Nahi-
Konya ili, Tuzlukçu ilçesi, 48-GD yesi, Yukarı Tuzlukçu Köyü, Yukarı
pafta, 5182 parselde tapuya kayıtlı,
“Tuzlukçu İlkokulu”, Konya Kültür
ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kuru-
lu tarafından 15.11.2000 tarih ve
3948 sayılı kararı ile tescil edilmiş-
tir. Kurul’un 22.10.2001 tarih ve “T.C. Akşehir
4295 sayılı kararı ile rolöve çizimleri Tuzlukçu İlkokul
uygun bulunmuş, 12.11.2001 tarih Başöğretmenliği
ve 4319 sayılı kararı ile de restoras- 1923” yazılı
resmi mührü.
(1) Akşehir Gözpınarı (Azarı) Köyü İlkokulu, Tuzlukçu
Erdoğdu Köyü İlkokulu yöredeki diğer örneklerdir.
(2) Tuzlukçu İlkokulunun kuzey ve güney cephe girişle-
rinde birer kitabe bulunmaktadır. Kuzey cephedeki
kitabede; “T. C. Tuzlukcu Yatılı İlkok(ulu) 2.6.937”,
güney cephedeki kitabede ise; “T. C. Tuzlukcu Yatılı
İlkokulu 926” yazılıdır. Diploma örneklerindeki res- (3) Serdar Ceylan, “Tuzlukçu’nun Tescilli Kültür ve Ta-
mi müherlerde ise: “T. C. Akşehir Tuzlukçu İlkokul biat Varlıkları”, Akademik Sayfalar, C. 13, S. 15, 8
Başöğretmenliği 1923” yazılıdır. Mayıs 2013, s. 236-240.
Tuzlukçu İlkokulu’nun inşaa edildiği yıllar.
Merhaba
Akademik Sayfalar
|
217 27 Nisan 2016
Hasan Efendi’nin kızı Ümmü Köroğlu Sarı (1920-2003)’nın, Tuzlukçu Köy Mektebi Tasdiknamesi (1933).
Tuzlukçu Mektebi’ne ait “İlk Tah-
sili Bitirme Şahadetname
Defteri”dir. Defter 1927-1928
ders senesi kayıtları ile başlamakta-
dır.(4) Defterin sonunda 1927-1958
yılları arasındaki mezunlarını gös-
terir bir cetvel bulunmaktadır. Tuz-
lukçu İlkokulu’ndan 1958 yılına ka-
dar 423 erkek, 52 kız toplam 475
öğrenci mezun olmuştur.
Bu makale ile Tuzlukçu İlkoku-
lu’nun 1952 yılına kadar, ilk 40 kız
öğrenci mezunu tanıtılmaktadır.
(4) Harf Devrimi, 1 Kasım 1928 tarihinde 1353 sayılı
“Yeni Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında
Kanun”un kabul edilmesi ile gerçekleşmiştir. “Mil-
let Mektepleri Talimatnamesi” (Yönetmeliği) ise 11
Kasım 1928’de Bakanlar Kurulu’nda onaylanmış
ve 7284 sayılı Bakanlar Kurulu kararının 24 Ka-
sım 1928’de Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla
yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğe göre daha önce
okuma yazma bilsin bilmesin 16-30 yaş arası her
Türk vatandaşının kurulacak Millet Mektepleri’nde
kurs görmesi zorunlu tutulmuştur. Bu nedenlerle
1927-1928 senesi kayıtları ile başlayan “İlk Tahsili
Bitirme Şahadetname Defteri”nin Harf İnkilabı son-
rasına ait olduğu anlaşılmaktadır. Diploma örnek-
lerindeki mühürlerde ise 1923 tarihi okunmaktadır.
Bilindiği üzere; Tevhid-i Tedrisat Kanunu, TBMM
tarafından 3 Mart 1924 tarih ve 430 sayılı Kanun
ile kabul edilmiş ve ülkedeki bütün eğitim kurum-
larının Maarif Vekaleti’ne (Milli Eğitim Bakanlığı)
bağlanmasını sağlamıştır. Tuzlukçu İlkokulu’nun
Tuzlukçu Köy Mektebi İlk Tahsili Bitirme Şahadetname Defteri.
bu döneme (1923-1927) ilişkin evrakına ise henüz
ulaşılamadık.
Merhaba
Akademik Sayfalar
|
27 Nisan 2016 218