Table Of Content

Federación Espanola de Esperanto Asociación de Utilidadha n-ro 319 januaro-februaro 1995 Boletin Federación Espanola de Esperanto (Información y administración) Ilispana Esperanto-Federacin BULIENO DE HISPANA ESPERANIO•FEDERACIO (Informado kaj admìnistrado) Aperanta de 1949 Rodriguez San Pedro 13-3°-7 ES-28015 MADRID eefredaktoro Telefono +';faksilo: +3449)1-446-80-79 Antonio Marco Bolella Av. Compromiso de Caspe 27-29, 92 C ES-50002 Zaragoza Estraro Prezidanto: Antonio Alonso Núnez Sekretario: Marcos Cruz Martin Redaktoroj kaj kunlaborantoj Vicprezidanto: José M' Galofré Domingo Kunordiganw: Miguel Gutiérrez Adúriz Salvador Guma Clavell Kasisto: José M' Bernabeu Franco Miguel Fernandez Martin (Konto: 14.01 1.966 de Caja Postal) Vicente Hernandez Llusera Andres Martin Gonzalez Luis Serrano Pérez Kovrilo: Reinhard Selten, esperantisto jus Miguel Gutiérrez Adúriz ricevinta la Nobel-premion pri Ekonomiko. Antonio Valén Fernandez Noto: Pri la enfiavo dc la artikoloj responde- cas la aŭ toroj mem. ENIIAVO Antaŭ nova etapo (cid:9) 2 Forta fondaĵ o = financa kapablo Juan A. Caóezos (cid:9) 3 Viglas la movado (cid:9) 4 Skeptikaj pripensoj de lingvo teoriisto pri la lingvaj rajtoj D-ro Carlos Martin 8 Ĉ u miskomprenoj Andrés Martin (cid:9) 13 Ekonomio (cid:9) 14 Deziras korespondi (cid:9) 15 ...kaj viglas plu (cid:9) 16 HEF-informoj (cid:9) 17 Manaĝ ero aŭ mana,isto Bernard Golden (cid:9) 18 Pri la uzo de la refleksivo Miroslav Malovec (cid:9) 20 La venonta UK en Finnlando (cid:9) 21 Raymond Schwartz en nia retrospektivo Antonio Marco (cid:9) 24 Kvardek jaroj post la forpaso de Ortega y Gasset A.M.B (cid:9) 28 Tamen doloro kaj delir' Miguel Fernandez (cid:9) 30 Financa evoluo de la Centra Oficejo (cid:9) 32 Boletín de HEF 319 Antaù nova etao Kun la nova jar() konrcncigas nova etapo en la vivo de nia revuo "BOLE- TIN". Nova bildo en nova presejo kun samaj red tktoroj. F.konomiaj faktoroj postulas de tempo al tempo tiajn Sangojn. lin I.0 unt sft.i periodo ni komencis per 22 pagoj en Ciu numero kaj ni finas in pef .%1 Sed ne temas nur pri kvanto, ni penadis laŭ longe de ses sinsekvaj j.uoj piecenti nian revuon ĉ iam akurate kaj kiel eble plej difina laŭ enhavo kaj aspekto, kaj tio ne ĉ iam estis facila. Ni scias, ke gis nun ankoraŭ neniu plaCis al Citi, sed oni ne povas nei la klopodojn de tiu Ci redaktora skipo por plibonigi la bultenon. Nur niaj legantoj rajtas opinii, Cu ni atingis komplezi la plejmulton el ili. Ne unu-foje la Cefredaktoro esprimis sian deziron t•orlasi la postenon: ja juna homo pli kapabla devus normale anstataŭ i min por eventuale doni al nia organo certan impulson, pli junecajn enhavon, stilon kaj turmon, kaj ne nur Car mi estas, eble, jam sufiĉ e aga por tiu Ci tasko, sed ankaŭ Car mi havas privatajn aspirojn por okupi tiun tempon. Do mi restas en tiu posteno, kiel gis nun, iom provizore, atendante ĉ iam, ke tiu bezonata homo sin prezentu kaj alportu la indikitajn eventualajn avantaĝ ojn. Ĝ is tiam ni, la aktuala skipo, pluiros modeste sed entuziasme laŭ nia gisnuna linio, strebante Clam plibonigi la bultenon... Mi dankas al tiuj legantoj, kiuj de tempo al tempo adresas al mi ku- raĝ igajn kaj gratulajn leterojn. Miatlanke, mi dediCas tiujn dankojn al la redaktora skipo de "BOLE- TIN", kiu vere meritas, pli ol mi, tiujn ricevitajn gratulojn. Specialan dankon al nia veterana samideano Salvador GUMA CLAVELL, fidela korektanto de la originaloj, kaj ankaŭ al nia estimata amiko Miguel GUTIERREZ ADURIZ, kiu zorgas pri la kompostado kaj tiel alte metis la teknikan nivelon de nia revuo. Mi restas, kiel ĉ iam, atendante viajn sugestojn kaj kunlaboron. Dankon! Antonio MARCO BOTELLA Boletín de HEF 319 • Forta fondaĵ o = financa kapablo 40. Fundación Esperanto ne estas(cid:9) aŭ eĉ unuopulo rilate al iu difinita institucio simila al la Federacio aŭ al(cid:9) aktivajo, kiun la fondaĵ o subven- la grupoj kaj aliaj esperantaj asocioj(cid:9) cios pere de la interezoj de sia kapi- nun ekzistantaj. Fundación Esperan-(cid:9) talo. Ekzemple: ni supozu ke iu(cid:9) • to devas esti, esence, la bazo sur kiu(cid:9) grupo deziras financi perfektigan(cid:9) - sin apogu la financa sistemo de la(cid:9) kurson de E-o (libroj, informiloj, tuta Esperanto-movado en Hispanio.(cid:9) radio-anoncoj, afioj...).(cid:9) Entute 50.000 ptojn. Sed la grupo ne dispo- Ne malmultaj esperantistoj pensas,(cid:9) nas tiun sumon, ĉ ar ĝ i uzas la mo- ke la Federacio devas apogi ekono-(cid:9) non, kiun ĝ i ricevas pere de la mie la grupojn, sed en la realo FIEF(cid:9) membro-kotizoj, nur por pagi la ne disponas sufiĉ an kapitalon por(cid:9) ejon. Nu, Fundación Esperanto tio. Fakte, la agadkampo de la Fede-(cid:9) subvencios, parte aŭ plene, tiun racio estas pli politika ol ekonomia, •(cid:9) aktivajon pere de laŭ progranna Le. ĝ i devas kaj reprezenti la mova-(cid:9) interkonsento, kiun la grupo devos don ĉ e la superaj oficialaj instancoj(cid:9) plenumi. Resume: Fundación Espe- de la lando, kaj kunordigi la agadon(cid:9) ranto financos ĉ iun seriozan agadon de la grupoj.(cid:9) proponitan de la grupoj al ĝ ia konsi- dero, kaj la grupoj ĝ in realigos. Estas evidente, ke en tiu skemo mankas esperanta institucio kies celo •(cid:9) Forta fondaĵ o egalas al financa estu nek reprezenta (Federacio), nek -(cid:9) kapablo, kaj konsekvence pli multaj disvatiga (la grupoj), sed ekonomia.(cid:9) ehlecoj por la disvastigo de Esperan- Tiu forte bezonata institucio estas(cid:9) to. Fundación Esperanto devas do Fundación Esperanto.(cid:9) fariĝ i la hispana Esperanto-Banko. Rezigni je la potencigo de tiu grava La aparta karaktero de la fondaĵ oj(cid:9) instrmento, kiun ni posedas sed ne permesas la kreadon de grandaj(cid:9) uzas, signifas kondamni la E-mova- kapitaloj, kies interezojn oni povas ri(cid:9) don al pli malpli baldaŭ a malapero. redistribui inter la diversaj institucioj de la movado (grupoj, asocioj, ktp.)(cid:9) Juan Antonio Cabezos Martinez por konkretaj celoj.(cid:9) Advokato kaj Patrono de FE Laŭ programa interkonsento Donacoj: Libreta: 2085-0101-13-01-286247-62 Fundación Esperanto povos veni al IBERCAJA (Zaragoza) interkonsento kun ajna asocio, grupo -3 Boletfn de HEF 319(cid:9) (cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9) Villas (a movado Stokholnu► Prof. SELTEN estas membro de multnoInl)ral sciencaj akademioj kaj ekonometriaj societoj, i.a. de la La l0an de decembro de 1994, d-(cid:9) Usona Akademio de Arto kaj Scien- ro Reinhard SELTEN, germana(cid:9) coj kaj AIS-San Marino, kaj estas matematikisto kaj ekonomikisto,(cid:9) specialisto pri mltematik-rilataj ricevis en la sveda ĉ efurbo la lastan(cid:9) fakoj, oligoteorio, eksperimenta Nobel-premion pri ekonomiko, pro(cid:9) ekonomi-esploro kaj scienca lud- siaj malkovroj en la kampo de la(cid:9) teorio. teorio de ludoj. Ni gratulas la honorigatan espe- Prof. Selten kaj lia edzino Elisa-(cid:9) rantiston kaj elstaran sciencan beth estas malnovaj aktivaj esperan-(cid:9) figuron. tistoj, membroj de Germana Espe- ranto-Asocio kaj Dumvivaj Mem- broj de UEA. En 1982 li verkis en Esperanto, kune kun Jonathan Pool, el Usono, "Cu ni lernu Esperan- ton?" (enkonduko en la teorion de lingvaj ludoj). La Nobel-premiito studis materna- tikon kaj diplomigis en 1957 ĉ e la Frankfurta Universitato, kie li Internacia innulara Kongreso de deĵ oris ĝ is 1967 kiel help-profeso- TEJO ro. En 1968 Ii instruis en la universitato de Berkeley (Kalifornio, Tiu Junulara Kongreso por tiuj Usono), kaj poste kiel profesoro ĉ e kiuj ne nur dancas okazos en Sankt- la Libera Universitato de Berlino Peterhurgo (Rusio) de la 31-07 ĝ is kaj anka i ĉ e la universitatoj de 7-08-95, kaj estas la unua kongreso Bielefeld kaj Bonn. de TEJO sur la rusia teritorio. 4- Boletín de HEF 319 Informoj de la LKK: 51a Internacia prikulturaj prelegoj de Zofia Banet- Junulara Kongreso; p.k. 34, Mosk- Fornalowa kaj invititaj gastoj. vo Rusio, RUS-117071. Fakso: +7-095-292-6511 kun indiko "box La repertuaro de la Teatro "Espe- 12701". Telefono: +7-095-246- ro" por 1995 jenas: 0932, 243-7456. Vatikano-Urbo La pasintan 25an de decembro, Lia Papa Mosto Johano Paŭ lo la 2a salutis nin, la esperantistan kolek- tivon el la tuta mondo, en esperan- to, esprimante al ni liajn bondezi- rojn okaze de la ĉ i jara Pasko. 2-1-95 "La granda koncerto", laŭ Tiu rekta kaj publika saluto de scenario de Jerzy Fornai. gtatestro, kiu fariĝ is jam ĉ iujara 6-2-95 "Vagabondo" de Harold kutimo, signifas agnoskon de la Brown. esperantista popolo kiel kolektivo 6-3-95 "Virino-kvar bildoj" laŭ kun propraj karakterizoj kaj... kom- Eduardas Miezelaitis. preneble ankaŭ tre pozitivan propa- 10-4-95 "Rimleteroj" bazita je gandan mesaĝ on disvastigitan de poezi-korespondado de Marjorie Romo al la tuta mondo. Boulton kaj William Auld. 8-5-95 "Eduko danĝ era" de Ha- Ni dankas kaj reciprokas al Lia rold Brown. Papa Moŝ to tiun saluton kaj bonde- 5-6-95 "Wolfgangerl" de Gunnar zirojn kaj subskribas tutkore kaj Gàllmo. respektoplene lian pacan mesaĝ on al ĉ iuj popoloj de la tero. La spektantoj pagas nur enirbile- ton al la Muzeo. Esperanto-Teatro "ESPERO" Hispanio de Jerzy Fornai. Sidejo: Art-Gale- Kiel jam estas kutimo en nia Mova- rio "Nusantara". Varsovio, str. do, la festotagon honore al D-ro Nowogrodzka 18-a. Zamenhof oni celebris en preskaŭ ĉ iu Esperanta Grupo de nia lando: La prezentadoj okazas unufoje monate ĉ iun unuan lundon de mo- En Barcelono kaj organizite de nato, je la 17a horo. Antaŭ la Hispana Fervojista Asocio okazis spektakloj (je la 16a) estas aŭ digitaj tiu tradicia festo honore al nia Boletfn de HEF 319 -S Majstro, ĉ i-foje memore al 135a(cid:9) te stopi la breĉ on de la Societa datreveno de lia naskigo. Partopre-(cid:9) ekonomio per la gajno. Samtempe, nis gin granda parto de la Esperan-(cid:9) nia anaro kaj simpatiantoj estis taj Grupoj de la provinco, kiuj(cid:9) regalitaj per dolĉ aĵ oj kaj varia vizitinte en Ekspozicio la faman(cid:9) trinkaĵ o. La l6an, oni daŭ rigis la pentrajo-kolekton "Thyssen" kaj la(cid:9) vendadon de libroj ĉ e nia Libro- Monahejon "Pedralbes" kolektigis(cid:9) Ekspozicio. Fine, la I7an, okazis la en la Placo de Zamenhof sub kies(cid:9) kutima vespermanĝ o ĉ e "Casino nomtabulo oni metis florbukedon.(cid:9) Mercantil" de nia urbo. Poste, ĉ iuj aliris gis la restoracio "Picadero" de Barcelono, kie okazis(cid:9) En Madrido la esperantisto] kun- komuna tagmango, kaj post gi(cid:9) venis en restoracio de Hotelo "Pu- interesa kolokvo pri la temo "Espe-(cid:9) erta de Toledo" en tre festema canto kaj la familio" gvidata de(cid:9) etoso, kaj en Santander kantabroj samideano Luis Serrano, en tute(cid:9) celebris tiun festotagon per vespera agrabla etoso.(cid:9) bankedo en la restoracio Bahia Herbosa. Simile okazis en Valen- Ni profitas la okazon por gratuli(cid:9) cio, Murcio, Alicante, Gijún kaj niajn samideanojn de Barcelona(cid:9) multnombraj hispanaj urboj... Esperanto-Centro, kiu en la 9-taga ekspozicio de la kataluna kulturo (cid:9) q okazinta ĉ i-aŭ tune ĉ e la haveno de Barcelono, en kiu partoprenis 130 standoj, elmontris sur la stando de la "Regiona Lleida Centro" grandan kolekton da esperantaĵ oj: libroj, afiŝ oj, revuoj, ĵ urnalaj raportoj kaj interesaj dokumentoj pri la Hispana kaj Internacia Esperanto-Movado. La ekspozicion vizitis ĉ irkaŭ milio- no da personoj. En Zaragozo, la Grupo "Frateco" organizis tri festotagojn: la ISan, Grava komuniko de Kultura niaj membroj kunvenis en ia sidejo Centro Esperantista de la E-societo por aŭ skulti prele- gon de nia k-do Antonio Marco La eksterordinara Asembleo de Botella, kiu disertis pri "La lirika "Kultura Centro Esperantista" skolo hispana-hebrea dum la meze- okazinta en La Chaux-de-Fonds la poko". Tuj post la prelego, oni 29an de oktobro 1994, elektis kun inaŭ guris Libro-Ekspozicion per grandega plimulto la Direktan libroj novaj kaj brokantaj, kiujn oni Komitaton de KCE, por la periodo vendis je tre moderaj prezoj, celan- 1995-1997. (cid:9) 6- Boletan de FIEF 319 La Asembleo elektis D-ron Silfer "Spektro" (24 pg., A-5, ilustrita, prezidanto de KCE kaj aprobis 15 NLG) aperas trimonate kiel akton kun la ĝ enerala gvidlinio por internacia revuo pri esperanto. la jaro 1995a, aneksan al la listo de la kvin elektitaj kandidatoj. Restis La tri gazetoj aboneblas ĉ e UEA, rezervo pri kelkaj detaloj, difinotaj aŭ rekte ĉ e Ruslanda Esperanto- inter KCE kaj Gastejo Edmond Centro. RU-620077 Jekaterinburg Privat (GEP — la fondumo pose- 77. P.K. 67. Ruslando. danta la du domojn) antaŭ la fino de 1994: tiuj detaloj koncernas B letin precipe la luon de la lokaloj fare de KCE ĉ e GEP. Ambaŭ flanke ekzistas la firma intenco trovi solvon konvenan al ambaŭ partneroj. La nova Komitato de KCE an- mi amas vin taŭĝ ojas pri la kunlaboro de ĉ iu bonvolulo kaj elkore bonvenigas la legantojn de ĉ i tiu komuniko kiel kursanojn "ĉ e la domparo". Polio Mireille Grosjean Rondo de Pola Esperanto-Asocio Giorgio Silfer en Andrychów aranĝ os aprile-95 Prezid. de GEP kaj KCE respektive Internacian Letervesperon kun ekspozicio. Ruslando Bonvolu sendi al ni bildkartojn, salutleterojn, turismajn prospektojn, Kiel signon de pluvivo de espe- Fsperantaĵ ojn el la tuta mondo. Ni ranto en Ruslando oni povas taksi bezonas vian salutkarton! Ni garan- la regulan aperadon de tri ruslandaj tias respondon al ĉ iuj. Skribu al: esperantaj gazetoj: "Ruslanda Espe- Pola Esperanto-Asocio. Rondo en rantisto", "La Ondo de Esperanto" Andrychów. Po§tkesto 30. Pl. 120 kaj "Spektro". ANDRYCHOW. Polio. "Ruslanda Esperantisto" (8 pagoj, A-4, riĉ e ilustrita, 20 NLG) estas Katolikoj ĉ iumonata. La 18an de oktobro IKUE aĉ etis "La Ondo de Esperanto" (32 pg. propran sidejon en Romo. La kato- A-5, ilustrita, 24 NLG) prezentas la lika asocio deziras inaŭ guri tiun soci-politikan vivon de la ekskomu- sian centran oficejon en aprilo. Nun nisma landaro. oni devas konvene ekipi ĝ in... Boletfn de HEF 319(cid:9) -7 Skeptikai Priaensoi de lingvo-teoriisto Pri [a (Lnvai raitoi Resuma traduko de pluraj fragmentoj el la hispanlingva prelego de d-ro Carlos - Martín Vide, katedra profesoro pri Generala Lingviko en la Universitato Rovira i Virgili de Tarragona (Katalunio). En novembro 1994 okazis en Santiago de Compostela (Galegio) tritata Intcrnacia kongreso pri la lingvoj kaj la lingvaj rajtaj. La lingvaj rajtoj estiel homaj rajtoj. El la kongresaj prelegoj tre grava estis tiu kiun, kun la ĉ i-supra titolo, prezentis prof. Martin Vide. Kun la afabla de tiu ampleksa kaj densa prelego, kaj poste retradukis tion en la hispanan por gin submeti al eventuale aprobo de la aŭ toro. Fine, riceviate lian aprobon pri tiu ĉ i resuma versio mia, jen mi gin prezentas al vi, samtempe ree dankante prof-on Martin Vide por lia gentileco al ni. Antonio Alonso Nú►7ez (A) LA LINGVO.I jektivaj kaj ĝ eneralaj) kaj sinibolado- KAJ LA LINGVAJ RAJTOJ fiuikcioj (emociaj kaj ne ĝ eneralaj). La decidoj lingvopolitikaj ordinare ne (1) La konsiderinde ĝ enerala sento esti rilatas al la komunikado-funkcioj de lin- suhpremata de aliuloj postulas kaj meritas gvo, sed ĉ efe nur al ties simbolado-funk- ĉ ies respekton, kaj samtempe postulas cioj, estiel forte kun celo unueciga, racian kaj humanan solvon. identiga, homogeniga, centripeta, interne de iu komo pno. Kaj ĉ ar neniu povus Kiel unua pago al tia celo estas ende, arguinente subtenadi ke tia celo estus ke tiu afero kaj la ceteraj al ĝ i rilataj estu afero valora per si mem, tial ŝ ajnas al mi studataj laŭ la metodoj de scienca objekti- ke la t.n. lingvoplanado ne estas scienca veco, desdramige, kaj de pozicio laŭ eble afero, sed politika afero pri kiu nur la politiko neŭ trala. politika potenco povas havi veran kaj sinceran intereson. (2) Vi tamen ne esperu, ke mi povus prezenti solvojn al vi, sed nur kelkajn (4) iKfon oni komprenu sub la esprimo demandojn kaj dubojn. Kaj mi ŝ atus, ke "lingvaj rajtoj"?, iCu la rajton aŭ devon ĝ uste el tiu ĉ i kongreso ŝ prucus solvoj al uzi mem difinitan lingvon, Cu la rajton aŭ iuj el ili. devon ke la ceteraj personoj uzu tiun lingvon?. Pri ĉ io ĉ i oni ne konfuzu raj- (3) La lingvoj plenumas du rolojn en la tojn kun deziroj, kaj apud la rajto uzi socio: Konuuúkado funkcioj (relative ob- mem difinitan lingvon ekzistu la malper- meso lingvokaŭ ze diskriminacii aliulojn. 8— Boletln de HEF 319 (cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9)(cid:9) (5) (,Kion signifas la esprimo "lingvo(cid:9) celojn kiuj implicas elekton inter diversaj propra"?. Se iu kutime parolas difinitan(cid:9) alternativoj eblaj por lingvouzado. lingvon, Lau tiu ĉ i ne estas lia lingvo propra?.(cid:9) La diskuteblaj facoj de tia interveno estas, ĉ u ĝ i estas legitima, kaj ĉ u ĝ i LĈ u la institucioj aŭ komunumoj havas(cid:9) entute havas ian sencon se oni subtenas "lingvon propran", kaj kion tio fakte(cid:9) ke lingvo pli estas mensa objekto por signifas?. i,Kíuj efektive parolas?.(cid:9) personaj malvolvo kaj kreiveco, ol socia objekto por interrilatado kaj memiden- Oni ofte aŭ das, ke la lingvo propra(cid:9) tiĝ o. estas ia sanktajo. Sed hodiaŭ endas pli senpasia konsiderado de la aferoj, ĉ ar ja(cid:9) (9) Ĉ e lingvoplanado oni distingas neniu povus subteni ke ekzistus eĉ unu(cid:9) inter: sola sanktajo en la tuta universo. — Normigado fare de lingvistoj, el kio (6) i„Kfo estas "rajto"?. LCu simple la(cid:9) rezultas ortografiaj reguloj, vortaroj, permeso respondi "Nu, ĉ efo, tio, kion vi(cid:9) gramatikoj, promociendalingvomode- jen diros!"?. Skeptikismo estu esenca (cid:9) Io ks. trajto de la traktado de ĉ i aferoj, ja tamen(cid:9) — Normaligado fare de politikistoj kaj agnoskante ke aferoj kiaj la abolicio de(cid:9) burokratoj, el kio rezultas juraj nor- sklaveco, la sindikata reprezentado aŭ la(cid:9) moj kun celo garantii socian uzatecon universala voĉ don-rajto estas gravaj(cid:9) al la lingvo kaj evoluigi markilon de historiaj atingajoj.(cid:9) nacia identeco, ktp. Planado pri lingvoakirado, kio estas (7) Laŭ la t.n. hipotezo pri lingva(cid:9) • (cid:9) afero rekte ligita al edukado kaj ins- relativeco, la strukturo de la propra(cid:9) truado. denaska lingvo tendencas influi kaj eĉ determini la pensadon kaj sciojn pri la(cid:9) (10) Normigado kaj normaligado kon- mondo de la koncernaj lingvanoj kaj(cid:9) sistigas du tute malsamajn tipojn de popoloj, tiel ke eĉ ne eblus vera interko-(cid:9) politiko, kaj probable ankaŭ de legitime- munikado pere de tradukoj inter anoj de(cid:9) co. malsamaj lingvoj. Lingvo-teoriistoj ne plu kredas je lingv- ~Ĉ u iu povas racie subteni surbaze de(cid:9) onormismo, sed jen ĝ i reŝ prucas ĉ e empiriaj evidentajoj la pravecon de la(cid:9) aplikata lingviko. Nu, kontraste al normi- dirita hipotezo?. Eĉ pli: ?,Ĉ u iu povus(cid:9) gado, ja ekzistas la alternativo, lasi ke la diri, en kfo konsistus la influado kaj(cid:9) naturo, la kulturo, la historio aŭ kio ajn determinado kiujn tiu hipotezo postulas?.(cid:9) agadu mem. Tia hipoteza aserto konsistanta el sva-(cid:9) (11) La sola pravigo de lingvonormali- gaj ĝ eneralaĵ oj pri kiuj ne eblus eksperi-(cid:9) gado estas politika, neniel scienca. Se la menta konfirmo, ofte iĝ is bazo por sia-(cid:9) personoj uzas lingvon alian ol tiu kiun specaj ŝ ovinismaj diskursoj kaj pamfletoj,(cid:9) oni volas normaligi, tio venas de la fakto kaj foje ĝ iaj spuroj estas konstateblaj eĉ (cid:9) ke ili ial (eĉ pro la propra nesciado) en iuj lingvoplanaj politikoj.(cid:9) konsideras sia propra la unuan diritan lingvon: Ne ekzistas argumento por (8) Lingvoplanado estas interveno(cid:9) malpli fidi tian elekton fare de la civita- eksplicita, sistema kaj instituciigita kiu,(cid:9) noj, ol tiun venantan de la personoj sur bazo politika kaj ideologia, enhavas Boletfn de HEF 319