BİZANSLI GÖZÜYLE TÜRKLER GEORGES PACHYMÉRÈS Çeviren İLCAN BİHTER BARLAS Bizanslı Gözüyle Türkler George Pachymeres Genel Yayın Yönetmeni / Ahmet İzci Editör / Gaye Yavuzcan Çeviren / İlcan Bihter Barlas İç Tasarım / Adem Şenel Kapak / Yunus Karaaslan İlgi Kültür Sanat Yayıncılık Çatalçeşme Sokak. No: 27/10 Cağaloğlu / İSTANBUL Tel: 0212 526 39 75 Belgegeçer: 0212 526 39 76 www.ilgiyayinevi.com [email protected] GEORGES PACHYMÉRÈS'İN "RELATİONS HİSTORİQUES" ADLI ESERİNDE YER ALAN TÜRKLER İLE İLGİLİ KAYITLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ BİZANSLI GÖZÜYLE TÜRKLER Çevirmen: İLCAN BİHTER BARLAS 19 Ekim 1983'te Ankara'da doğdum. Babamın işi nedeniyle 1985 senesinde İzmir'e taşındık. İlkokulu İzmir Hakimiyeti Milliye ilkokulunda ortaokul ve liseyi ise İzmir Özel Tevfik Fikret Lisesinde okudum. 2002 yılında girdiğim Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümünden 2006 yılında mezun oldum. Lisans öğrenimimin son senesinde hocam Prof. Dr. Mehmet Ersan'ın teşviki ve desteği sayesinde Fulcherius Carnotensis'in "Gesta Francorum Iherusalem Peregrinantium" adlı eserinde yer alan Türklerle ilgili kayıtları içeren bir tez hazırladım. Mezun olduğum 2006 yılında Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsünün Ortaçağ Yüksek Lisans Programına başladım. Şuanda da Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Ortaçağ Tarihi Anabilim dalı Doktora Programına devam etmekteyim. ÖZET IV. yüzyılın ikinci yarısında başlayan ve XV. yüzyılın ikinci yarısına kadar devam eden Bizans İmparatorluğu ve Türkler arasındaki ilişkiler, Türk tarihi için çok önemli bir dönemi kapsamaktadır. Pachymeres'in 1255-1308 yılları arasında Anadolu'da cereyan eden olayları anlatan ve bu dönemi de içine alan "Relations Historiques" adlı eserinde Türklerle ilgili birçok bilgi bulunmaktadır. Pachymeres 27 Temmuz 1302'de gerçekleşen Bafeus Savaşında Osmanlı Devletinin kurucusu olan Osman Bey'den bahseden ilk tarihçidir. Eserde Kıpçak hanları Batu, Berke ve Tokta'yla komutan Nogay'dan; Selçuklu Sultanları Gıyaseddin Keyhüsrev, İzzettin Keykavus, oğulları Mansur ve Mesut, kardeşi Rükneddin Kılıçarslan'dan; Dobruca'daki Sarı Saltuk'a; İlhanlı hanları Abaka, Argun, Geyhatu, Gazan ve Olcaytu'ya ayrıca Karasi, Germiyan, Menteşe, Osmanlı Beyliklerine kadar tarihimiz için birçok değerli bilgiden de bahsedilmektedir. Bu bilgilerin yanı sıra eserde başka kaynaklarda bulunmayan veya diğer kaynaklardaki bilgileri tamamlayan önemli kayıtlar bulunmaktadır. Eserde tarihimizle ilgili bu kadar önemli bilgilerin yer alması bizi bu konuda çalışmaya itmiştir. Bizde "Georges Pachyméres'in Relations Historiques Adlı Eserinde yer alan Türkler ile İlgili Kayıtların Değerlendirilmesi" adlı çalışmamızda yer alan Türkler ile ilgili kayıtları tespit edip, bu kayıtları diğer kaynaklar ve araştırma eserlerin ışığında değerlendirdik. ÖNSÖZ Roma İmparatorluğu, Kavimler Göçü'yle başlayan karışıklıklardan sonra M.S. 395 tarihinde doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Batı kısmı 476'da yıkılmış, doğu kısmı da varlığını 1453'de Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethetmesine kadar sürdürmüştür. Doğu Roma İmparatorluğunun kendisine Basileia tön Romania (Roma İmparatorluğu) ya da sadece Romania demesine rağmen, Alman tarihçi Hieronymus Wolf'un 1557'de Corpus Historiae Byzantinæ adlı eserini yayımlanmasının ardından, Batı Avrupa'da İmparatorluktan "Bizans" olarak bahsedilmeye başlanmıştır. Türk kavimleri ile Bizans İmparatorluğu arasındaki ilk yakın ilişkiler Avrupa Hunları döneminde başlamış ve yıkılışına kadar çeşitli Türk topluluklarıyla devam etmiştir. Tüm bu mücadeleler süresince Bizans İmparatorluğu bir şekilde topraklarını korumayı başarmış, ancak XI. Yüzyıldan itibaren bu durum değişmiştir. Bizans'ın hâkimiyeti altında olan Anadolu, aynı yüzyılda Türklerin eline geçmeye başlamıştır. Selçuklu Devleti'nin kurulmasından önce Anadolu'ya düzenlenmeye başlanan Türkmen akınları, devletin kurulmasıyla daha da hızlanmış; 1071 Malazgirt zaferinden sonra durum Türklerin Anadolu'da bağımsız bir devlet kurmalarına kadar ulaşmıştır. Kutalmışoğlu Süleymanşah tarafından kurulan bu devlet, başta İznik olmak üzere Batı Anadolu'daki birçok Bizans şehrini hâkimiyeti altına almıştır.
Description: