Bilim ve Bilgelik PDF
Preview Bilim ve Bilgelik
BİLİVMEB İLGELİK Artbur Scbopenbauer (d1.7 88D,a nz-iög.1 860Fr,an kfurta m Mai)n ÜnlAül mafinl ozo1f8u1..3 'Jteen a'Üdbaer d ievi erfacheW urzel des Satzesv om ZureichendOerru nde( YeteSrelbbiei nD örtlü Köküa)d lıb irt esazv undvue 1 818'bdüey ük eDiseeW riel ta lsW il leu ndV orstellung('uİ stveenT ça sanOınl araDkü nyyaa)y ımlandı. Berlin Ünivedsoiçteeonsltid '(un1 d8e2 01)8;.3 l'öğdree tiümy e liğinadyernı lFarraankk fumrtü'ntzae bviihr a yayta şadaıl;a yvceı nükteelsie rlaerrais ınÜdbear,d e n Willen ind erN atur( Tabiatta İradÜes tüne) (Üb1e8rd.3 i6ef'r) e,i heidte sM enschlicheWnil lens (İnsİarna desHiünrriiyne ti Üs(t1ü8n.3e9D))i e,b eidenO rund problemed erB thik( Ahlakınİ kTie meMle seesli(1) 8 4)1,P arerga undP aralipomena(1 85l1y eral ırİ.ki e seirsiöe l ümündseonn ra yayımlanYdaışam: Bilgeliği Üzerine AforizmDaülşaürn;c elevre Fragmanlar. Schopenhfaeulesre hfeemsK ia,n itd ealizmined eH hienmfit l o zoflarındaa yanBıürt.ü dno ktrinöiznnie,dyi e n esnedyiek apsa yant asavvu(rV orlsltue)nv gei radgeü cüka vramüıs tünkeu rar. Dünybai tra savvurydaunroi,,a kıldtaa savevduirl diğbianşdkean bişre kilddeü şülneüme(zid ealizm)S.c hopenhabuufe ern,o men ledrü nyasdıanyıanna ğı0niar,a (dies"t eandçıv)ne ır vierh ekru v vetbiii rr aodlear agkö rü(irr adeciliBku)i. r avdaer lıklayraşdaam,a istevğie yyao ke tmes ebeplekrairnşeı divreeo nnmlearh aa kim olmeaği liomliar akb eliZrierk.ba i lyeaş amai steğhiinzimne tinde dirb;u nunla birlihketrye a,ş anitnvısedça aan b,a da kövteü lük acınbıunl unduğunu anylaaşyaımniacs at,e ğiknednedni gnein e zekay oluykluartar abileceBktui,hr a.y aşta rtlarıknarıamns arb ir analizivdeSi crh openhakueenrd,i süinns ea ğlakyeasnki zne ka sınvıea cbıe lgaatibnuki onuda okrtaoyyaum ştuSrc.h oepnhau er'aihnl akıi,n sanlöarıznd eşliğiinldegerien l eanc ımdau ygusuna dayanır. ArthurSchopenhauer BİLİVME B İLGELİK Çeviren: AhmeAty doğan SayY ayınlan Schopenha/uT eorp lEus erl1e3r i Bilivme B ilgelik Özgüna dıD:i eW elatl sW illeu ndV orstel/uBndg.i, l K,a p.6 :Z urL ehre vond era bstrakotdeen,Vr emuntf-Ernkntenij)P.a rerga undP aralipomBedn.aL , K ap.V I:Z urP hilosopuhnide Wissensacfhdt erN atur. Yayıhna kla©n SayY ayınlan Bu eseritnü mh aklan sakYlaıydıınre.v inydaeznıi lzıi anl ınmaksızın kısmevne yat amameanl ınytaıp ılamhaizç,b şierk ilkdoep yalanamaz, çoğaltılvaemy aazy ımlanamaz. ISBN9 78-605-0l28 --093 Sertifinkoa:1 0962 ÇevireAnh:m etA ydoğan Sayfdaü zenTiü:l aMya lkoç Baskı:GülmMaatt baacılık Topkapı/İstanbul Tel(:0 2125)7 77 97 7 Matbaasseırt ifiknao :l 8 005 1.b askıS:a yY ayınl2a0n1,4 SayY ayınlan AnkarCaa d.22 /l2 T•R -3l4 lS iOr keci-İstanbul Telefo(n0:2 125)1 22 15 8 •Faks(:0 2125)1 25 08 0 www .sayyayincil•ie k-.pcoosmts aa:y @sayyayincilik.com www .facebook.com/sayy•a yiwwnwl.atrwiit ter.com/sayyayinlari GeneDla ğıtıSma:yD ağıtLıtmd Ş.t i. AnkarCaa d.2 2/4• TR-3l4 lS iOr keci-İstanbul Telefo(n0:2 125)2 81 75 4 •F aks(:0 2125)1 25 08 0 İntersnaettı wwşw: .saykitap•. ec-opmo stdaa:g [email protected] İÇİNDEKİLER Hazırılk ModemB iliİmnidin rgemeciPlrioğik:r oustes'in Demir Yatağı 7 .................................................................... BİLİM VE BİLGELİK Doğaiblimivl eeF relsee f . 19 ................................... ...... BilviemB iellgi.k . ... . .. ..23 .. .... ................. .. .. ............ . ... . . ŞuurH,a fıvzeaH atırl.am.a. ..........2.9. ......................... Kavravme K avrayış . 3 7 .......... ............ ..... ................... .. KavramB ilg-iKsaivr aSyeışz gi.s.i . . 49 .............. ............. GeneOll araMka ntıÜkz enrei . . 81 ........... .......... ............. MantvıekM uhakmee KabiiyleÜtziei rne . . . 89 ..... ... .... ..... KıyasÜlzarei rne . . 95 ................. .......... ... ....................... Felseenfiİnş i .1 1 1 ....................................................... . Metfiaziİkh tiy.a.c.. ı. ... . . ... . .. .. .. .. ... . .... .... .. .... ... 1. . . 1 . . 9 . .. Hazırlık ModeBilrni min İndirgemeciliği: Prokroustes'iYna tağı· Demir Bilimvienire lrid oğrtuulsundGaa,l ileNoe,w tonve onlraınt aikpçilerhianrdkeeent loel utşurlumuşm evcut dünyag öürşümükze,n diAsydiı lnanmıannç ocuğouln a, modernd ünyevtiop lumutne meltienşiikle de.rA slında çağdabşa kıaşçm ıız ignedmiercivdeib rü tüfnen omen leirnn hiayentdiet emepla rçacıkklaarırnş ıeltıkkillıe şim leira çısdıanni zha edilmeösnignöir .üİ rndgiermeciliğin belikd ee ny alıtarifin ond okuzunycüuz lyııbna şında SimonP ierrLaep lacae i'zafeed iblielOinru.n ş us özü * StuaArt. K auffmaRne,l nvenUthneg sacread :n ew view ofs elence, reasoann,d r eligl(onB asBloco ks 2010)i simkiltia ptans eçildiepr len miştir. (Birh azlıırmke tnoil arakko nulmuşo lany azık itaptSac hopenhaiune r' vaktibyilöern görvüe yak estirisma ddeindseö yledşieğlyie riyünz elli yılıa şkıbni srü rseo nriaş iinç inodlea nbi riisndegne leint irmaafh i yetnideik teiydidNier v.a rk ig elidğimniozk tadiaş laertrı kö ylesine şirasziendeçnı kmısşı,rfi şimigzeeli dğiiç iyna nlısşeıç ip ggöörzeg öre doğruya ayakd iremetakb itaımıözyıl esiçnaer pıtmıkşibt iıryr a nlışın itiranfeıka ,d ars amimoil ursao lsundo,ğ ruybuul mamızyae tmiyor, tıpıkb işra klug ibis,a decbei ru çtan birb aşkua ca savruimamaı zve böylechea tt-şıa kludenb irk ezd ahau zaklaşmamıza ovlueysoirl.e Nitekiuml aştısğoın m erhlaeleirt ibariayrtlıekb izzamto dem bilim problme olargaökr düğşüe yleçriö zmedyee terskiazl dnıığt ıeslim edip reductionissmıerteç evirirkveenb ua şamadhai ço lmazsaart ık önü müzde muamomlaa rdaukr aşne ybii tevkieysei bpi çmeykeri neu,f ku muzub ütnüünt alepet tivğüis aktuıc aklayadcaekr ecegdeen işletmeye çalışmamakta, vbaikrçt öizyülmeta rzıo laratke laffeudzi lmoilşa n şey, ySicnheo penhauerh'adreenk etollueş turulmuoşl ane volutlon creatriceı slıtıyıpen idetne davüslüerül mekdtie.r./ . . 7 Bilim veB llgellk bunudne lirl:"i Edvinrdeeikb ütüpna rcçaılkarıkno num veh ızlvaenir lsdeiyy,e tebrilzrie keav rneinb ütüng ele ceiğnvie g eçminşihi esapyalbaliridiN"o.b eöld ülfliüz ik çiS tephenW einbrge'ihne reksibni ldbiiğidr e mecinde söyledgiiğib" iB:ü tüanç ıklyaıcoıkl arımıtzop,l ulmardan insnalaruaz,vu lardhanü,c relere, biyokkimiymayadan, ya:n iahyetinfidzei gğöis tie.rr"V eW einebrgi lvaee der: NEvrehna kkından ek adaçro kş eyb iilyorsoa kka dar anlmasıgzö ürnyüor". İndgiermelciidkü nyaybıu gün steökzs ahibdiu ru mundao lna çokg üçlbüi rb iligmöet rüdüB.u nuni çin yirmincyiü zly fıiziğiikntiie n medli reğiEninits,ei n'ın geneilz afinyaezta ersiiyvneik uantufmii ziğndiey kaygın standmaortd eldiü şünmyeekt leirdMiorl.eü klebri yoloji inidrgmeeciğlni ibiürrü nüdüİrsn,a nG enomeP rosjied e onunç ocğuudur. Ne var ki Laplace'hıanr ekhealti ndepkia rçacıkları sadectee saedünvf ukub ulanh adiseliemrekan tanır. Burada anlamklıaryaem,t lerfiei,l leerylee,m leyreer yoktuArç.ı klaasmınhdaad iselebradşekanb işre ye yer vermeyne idnirmgeecid ünyag örüşyiürm inciy üzyılın ortalarında varolulşaçrıuns açmaan,l amsıbzi re vren ieçrinsdiey apğıtmıızi nsani teracnilhamlv eerd leeğ er bulmyaaç alışmalayrıonlaa çt ıN.e ki inrgdeimecilieçirn varoluşçuillaesrrüıirn d lüekrid elvielt emelliernmdeler Yerig elmişkşeunn ud ab elirtmegke rekiisrm, i zbaimra nlbaurk avramla birliakntıel aBne rgson'ubnü tükni tabpo yuncbai rk ezb ilzei kredilmeme sig ayemta nidardır. giBbiüizl ikme lervdaek ayaıd iyedseany ılvaena rtık yadırganmhaza leg elmioşl anb u durum herş eyer ağmenb atıdhaa la dikkaetd iletni,t izglöiskt erileennaz ,ı ndana hlakpil andviati um-cidbdiir kusutre lakkie dilebni rz ayıflıktıFra.k adte ğimli ki adaleetrg eçy erini bulacaketlıarvin:t ale,v oluticorena tricgei bkia vramlayrilrmai ncyiü zyılda ruhçuluğuyne nbia yraktoalna ratka kdiemd ileBne rgsodna b aşkaşe yle rin yanıs ırbai radza lingfruaan canrıünz gananrık asıanlaa ravka ktiyle aynış eySic hopenhaucyra'pcmı ş,b ütünf elsefestienmienlfi kirlerinin neredeytsaem amınoın ab orçloul c1ughua ldyei rmincyiü zyılıbna şlannda baştkaar aA vrupasoıl mak üzeret iimc 1iinyabyuan lakne ndiis miyylaey maktaçne kinmemiNşetci lly.c llnı,k lımıcnlcnt ltgly anınak almıyor.) 8 Modem Biİlnidmiirgne mecPriolkrioğiu:s tes'lnY atDaegmıi r parçacıklhananrıenk eettt iuğiz ya-zamank adabro şv e manasızdOın.l annn azanndsao rulmulsuahki bkiim seler sıfatyıaypltaı ğiınmsıaztn eirh cliebri,l ariamc ığlııyyleat eri kadatrah leidli lebniilhysaeeit,n dfezi itka rafıançdıank la nacakb ierrt esadhüafid isebdaeşnka bird eşiğelyd ir. Aşağıdbau i nrgdeimecilyieğrisni nzivl eiy ğeitseirzliğini göstermçeayleı şacAasğılmı.n bdüyaük f ziikçiblielarert ık onuntam meşruiyetkiunşdkedunu yuyorlBairy.o lvoej i onune vriimnisna decfiez iğien dgiernmeeyecenğifi akat kendinaiet b imre şruisyaehtas ıınnb ulduunğunguö ste receğHiamy.a vte o nunlbai rtleif akailyeetv1er nded oğal olarak ovlamrya ab aşlaFdaıa.l iybeitrltleedi ekğearn,l am vee ylemo rtayçaı ktvıe b unlannh espie verndeh areket halindpeakir çacıkakdlaarrg erçekBtuiarrd.a" gerçek"in özebli arn lamvıa rdhıary:a fata,l iykeıty,em tv efi ilmiunh temelehne rhabnigöirz eolr gainzmdaafi ziakiç ıklamalan olmkalab erabbeunrl anenvri m souncu ortyaaç ıkıtşeık başıfinziakt enç ıkanlavmeyaatz e k başıniadn irfigzieğe nemezD.ol yaısıhyalyaa fatal,i yedte,ğ evre e yelm evren deg erçekBtuinr(a.e vrim gveleiyşams eüe rcinbiaznıs af haladnanö ncedbein liynemney enib rtakıim özellleirkin) ortayçaı kışdıe2n iWre.i nbge'rer ağemne vrendaeş ağıyı göstermeayçeınk laoyklıarc vıa rdır. (:a gencyi:n organik düntyaamdb ai rd etrmeinizmi çerisisnebdeep sonuçi lişkissoin ucundvau kub ulan" hadilseer"nd efarkollı arak organidkü nyadcaa nlılavrıen h ususiyilnes anıonrt ayaç ıkmasıyla onları"ng üyak"e ndinmea hsuss aikleirl eg erçkeleştirdaiyknlb eirir kategooril aragkö rülmekvtee b öylecien dirgemecbileilğiirnl enimci liğine karşı kzoannunledduiğlum ektBeud siari.k leariunt arkhiasvıe dolayısoınyllarıan s evkiygleer çekleştirimlaedndild eürniyna danne kadabra ğımsoılzd uklansnoırng ulancaebğihliie ça klgae lmemektedir. Redüksiyonizbmaişnt hau manitoasl makü zerhee men hers ahada yola çtıbğuın cat ahribavted oğurdubğöuy lesiynaey gıhno şnutsuzluk neticesivneda er adagneç end örty üzyı lıa şkıbni rz amand iliminden sonrgae linyeenrn ey azıkik b urasıd.ı)r 2 (:e mergencez:u hurM.u htemleeno,n d okuzuncyuü zyılb ilifmel sfee cisGie orgHee nryLe wes'ibni limsiebne ps onuçi lişkibsaiğnloeıl arak yaptıkğesıt irimlreersduel taknatrışnı sıynerda al aenm ergenaty nmına bağloıl arak.) 9
The list of books you might like
