AVRUPA - TÜRKİYE SOSYAL DİYALOG SENDİKAL ÇÖZÜMLER DİSK BİRLEŞİK METAL İŞÇİLERİ SENDİKASI BİRLEŞİK METAL-İŞ YAYINLARI Tünel Yolu Cad. No.281110 Bostancı-İSTANBUL Tel: (0216) 380 8590 Faks: (0216) 373 6502 Teknik Hazırlık: Birleşik Metal-İş Baskı: Birleşik Metal-İş No: 3 / 2003 2 AVRUPA - TÜRKİYE SOSYAL DİYALOG 18-19 EKİM 2002 İSTANBUL - ARMADA OTELİ PREVEZE SALONU I. GÜN Atölye Çalışması Katılımcılar: Birle şik Metal İş, Çal ışma Genel Müdürlü ğü, Akademisyenler (3 ki şi), DİSK, Türk İş, Hak İş, KESK, Lastik İş, Tekstil, Sosyal İş, Genel İş, Oleyis, IMF, FIOM ( İtalya), UGT (İspanya) temsilcilerinden oluşan 30 kişi. 09.00-09.30: Avrupa’da Sosyal Diyalog: “Volkswagen Modeli” Bernd OSTERLOH (VW Grubu “Grup İşyeri Konseyi Üyesi) 09.30-10.30: Tartışma 10.30-10.45: Çay Arası 10.45-11.15: Türkiye’de Sosyal Diyalog İsmet SİPAHİ (MESS Genel Sekreteri) 11.15-12.15: Tartışma 12.15-13.00: Yemek Arası 13.00-13.30: Türkiye’de Sosyal Diyalog Muzaffer ŞAHİN (Birleşik Metal İş Genel Sekreteri) 13.30-14.30: Tartışma 14.30-14.45: Çay Arası 14.45-16.00: Avrupa ve Türkiye’de Sosyal Diyalog Atölye Çalışma 3 II. GÜN PPAANNEELLLLEERR I. OTURUM: TTÜÜRRKKİİYYEE VVEE AAVVRRUUPPAA’’DDAA SSEENNDDİİKKAALL HHAARREEKKEETTİİNN GGÜÜNNCCEELL DDUURRUUMMUU Açış Konuşması: Ziya YILMAZ (Birleşik Metal İş Genel Başkanı) OTURUM YÖNETİCİSİ Musa ÇAM (DİSK Genel Sekreteri) PANELİSTLER Murat ÖZVERİ (Selüloz İş Sendikası Danışmanı ) Reinhard KUHLMANN (Avrupa Metal İşçileri Federasyonu (EMF) Genel Sekreteri) Tonguç Çoban (DİSK – Eğitim Dairesi Müdürü) Jaiver URBINA (MCA/UGT Uluslar arası İlişkiler Dairesi Müdürü) II. OTURUM: SSEENNDDİİKKAALL ÇÇÖÖZZÜÜMMLLEERR OTURUM YÖNETİCİSİ Muzaffer ŞAHİN (Birleşik Metal İş Sendikası Genel Sekreteri) PANELİSTLER Süleyman ÇELEBİ (DİSK Genel Başkanı) Toni FERİGO (Uluslararası Metal İşçileri Federasyonu-IMF) Nafiz ÖZBEK (IG-METALL Yabancı İşçiler Dairesi Sorumlusu) Fausto DURANTE (FIOM-CGIL İtalya) 4 Birleşik Metal İş Sendikası Yönetim Kurulu Ziya Yılmaz Muzaffer Şahin Hüseyin Güler Fikri Bayır Hamza Kılavuz Birleşik Metal İş Sendikası Şube Yöneticileri M. Selçuk Göktaş Adnan Serdaroğlu Doğan Kaya Murat Akdeniz Özkan Atar Ahmet Durak Çalışma Genel Müdürlüğü Ömer Benokan Hidayet Karanfil Akademisyenler Nusret Ekin Kuvvet Lordoğlu Özgür Müftüoğlu DİSK Süleyman Çelebi Musa Çam Tonguç Çoban Türk-İş Enis Bağdadioğlu Hak-İş Semih Temiz KESK Serkan Öngel Tekstil İş Sendikası Halil Akçay Genel-İş Sendikası Engin Sezgin 5 Sosyal-İş Sendikası Özcan Kesgeç IMF Toni Ferigo FIOM Fausto Durante UGT Javier Urbina VW Bernd Osterloh Ömer Köskeroğlu MESS İsmet Sipahi Dilek Kurt Mahmut Temiz IG METALL Nafiz Özbek Friedrich Ebert Vakfı Hans Schumacher İsmail Duymaz Birleşik Metal İş Sendikası Uzmanları Alpaslan Savaş Hasan Aslan Ayşenur Erten Gaye Yılmaz Sabahattin Gerçeker Canan Arslan Burhan Erdoğan Mustafa Şimşek Mehmet Beşeli Perihan Sarı Birleşik Metal İş Sendikası Çalışanları Gülümser Öztürk Muhammed Yurtsever 6 SUNUŞ Bir kavram olarak sosyal diyalog, sosyal taraflar ın sorunlarını karşılıklı görü şmeler yoluyla çözmelerini ifade etmektedir. Dolayısıyla bu kavramın iki tane ön kabulü vardır: Birincisi, birbirlerinden farkl ı çıkarlara sahip sosyal taraflar ın varolduğu kabul edilmektedir. İkincisi de, bu sosyal taraflar aras ındaki ili şkilerde sorunlar yaşandığı kabul edilmektedir. Bu ayn ı zamanda bir üçüncü varsay ımı da beraberinde getirmektedir. Sosyal taraflar aras ındaki sorunların çözümü için başka yollar da mümkündür ve sosyal diyalog, bu yollardan sadece bir tanesidir. Diğer ta raftan, sosyal diyalog kavram ıyla ifade edilen sosyal taraflara sadece işçi ve işverenler değil, kamu yani devlet de dahildir. Bu anlamda, sosyal diyalog sadece taraflar ın kendi aralarındaki sorunları çözdükleri bir mekanizma olmaktan öte, kamunun kaynakla rı ve ola naklarını da kullanabildikleri bir zemindir. Ayn ı zamanda devletin tüm sosyal taraflara e şit uzaklıkta bulunması da söz konusudur. Ayrıca, hiçbir diyalog, toplum sal, siyasal, ekonomik ko şullardan kopuk bir biçimde gerçekle şemez. Tam tersine, bu koşullar diyalogu belirleyici özelliğe sahiptirler. Sosyal diyalog, ancak örgütlü bir toplum yap ısında gerçek işlevlerini üstlenebilir. E ğer, işyerlerinde sendikal örgütlenme, toplu sözleşme imzalama konular ında yeterli zemin olu şmamış ise, üst düzeyde yür ütülen görü şmeler, ne sosyal özellik taşıyabilirler, ne diyalog özelliğine sahip olabilirler. 7 Sonuç olarak, sosyal taraflar ı ilgilendiren bir kavram olmas ı nedeniyle, her sosyal kavram gibi, sosyal diyalog kavram ına da eleştirel ve şüpheci yaklaşılmasında yarar görmekteyiz. Çünkü sosyal taraflar, kavramlara güçleri oranında etkide bulunurlar ve kavramları kendi çıkarlarını gizlemek amacıyla da kullanabilirler. Bu, doğa bilimlerinde mümkün olmayan bir durumdur. Sendika olarak sosyal diyaloga büyük önem veriyoruz. Sosyal diyalog konusunu sendikal faaliyetin her alan ında ya şama geçirmek için çaba gösteriyoruz. Ancak ülkemizde her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulan sosyal diyalog, ne yazık ki yeterince işletilemiyor. Bu nedenle bu konuyu muhataplar ımızın temsilcileri, bilim adamları ve Avrupa’dan farklı ülke sendika temsilci ve yöneticileri ile tartışılmasının sürece katkısı olacağı düşünüldü. Sendikamız Birleşik Metal İş ile Alman IG Metal Sendikas ı ile başlatmış olduğumuz, sendikalarımız arasındaki ilişkilerin kurum- sallaştırılması sü recinin bir parças ı olarak, Friedrich Ebert Vakfı’nın da de ğerli katkılarıyla gerçekleştirilen 2 günlük atölye çalışması ve panelde yap ılan sunumlar ve tart ışmaları yayınlıyoruz. Bu çal ışmanın sosyal diyalog kavram ının koşullarıyla birlikte, kavramsal bütünlüğü içinde ele alınıp değerlendirilmesine katkısı olması dileğiyle… BİRLEŞİK METAL İŞÇİLERİ SENDİKASI Genel Yönetim Kurulu 8 AVRUPA - TÜRKİYE SOSYAL DİYALOG ZİYA YILMAZ (Birleşik Metal İş Sendikası Genel Başkan) Değerli konuklarımız, Bu atölye çal ışması, Alman IG Metal Sendikas ı ile ba şlatmış olduğumuz, sendikalarımız arasındaki ilişkilerin kurumsallaştırılması sürecinin bir parças ı olarak, Friedrich Ebert Vakf ı’nın da de ğerli katkılarıyla gerçekleştiriliyor. Çalışmamıza hoş geldiniz. Değerli dostlarım, Bu toplantının sosyal diyalogun geli şmesi yönünde önemli bir etkisi olacağını şimdiden söyleyebilirim. Sendika olarak sosyal diyaloga büyük önem veriyoruz. Sosyal diyalog konusunu sendikal faaliyetin her alanında yaşama geçirmek için çaba gösteriyoruz. Eğitim çal ışmalarımızda “etkili ileti şim” konusunu de ğişmez eğitim başlığı haline getirdik. Bu seminerlerde insanlar ar asındaki ileti şim kopuklu ğunu gidermek için, “nas ıl davranmak gerekir?” konusunu üyelerimizle birlikte uygulamalı biçimde işliyoruz. Bizler, insanlar aras ındaki sorunların öncelikle diyalog yoluyla çözülmesini istiyoruz ve buna inanıyoruz. Diyalogsuzluğun yaratmış olduğu toplumsal ortamın acısını en fazla çekmiş ülkelerden birisiyiz. 9 Belki de bunun için tarihimiz, diyalog ve ho şgörüye de ğer veren, insan sevgisini yücelten dü şünce ve sanat adamlar ımızla dolu. Mevlana’yı, Yunus’u, Naz ım’ı ve daha nicesini bu topraklar yaratt ı. Diyaloga, uzla şmaya, sevgiye duyulan özlem, bu insanlar ı ortaya çıkardı. İnsanlık bugüne kadar çok ac ı çekti ve ne yaz ık ki, çekmeye devam ediyor. Bilim ve teknolojinin çok ileri düzeylere ula ştığı bir dünyada yaşıyoruz. Ama bir tarafta açlık ve sefalet, diğer tarafta şatafat hüküm sürüyor. Dünyanın farklı bölgelerinde süren sava ş ve çat ışmalarda yüz binlerce insan birbirini öldürüyor. Yanı başımızda, Irak’ta, savaş çanları çalıyor. Niye? İnsanların kanı, canı üzerinden yapılan pazarlıkları nasıl kabul edebiliriz? Nasıl içimize sindirebiliriz? Sorunları, karşılıklı diyalogla çözmek dururken bir ya ğma, bir talan, bir acımasızlık dünyaya hakim olmaya çalışıyor. Her işin başı insandır, insan olmak zorundadır. Dünyanın bir bölgesinde yaşayan insanların, diğer bölgesinde yaşayanlardan farkl ı oldu ğunu, insanlar ın eşit olmad ığını nas ıl düşünebiliriz? İnsan masumdur; ama vahşeti uygulayan da insan değil midir? Masumiyetten vahşiliğe giden yolun, sevgisizlik, ho şgörüsüzlük ve diyalogsuzluktan geçtiğini düşünüyorum. Biz çal ışanlar ve sendikalar olarak, her zaman ve bütün dünyada, barıştan, sevgiden ve karde şlikten yana olduk. Her zaman eşitliği ve özgürlüğü savunduk, savunmaya devam edeceğiz. Mutlu ya şamak, gelece ğimizden endi şe duymadan y aşamak istiyoruz. Bunun tüm insanl ık için mümkün oldu ğuna ve bunun da yolunun sosyal diyalogdan geçtiğine inanıyoruz. Değerli dostlarım, 10
Description: