Ataturk ve Demokratik Turkiye

2008·2.73 MB·Turkish

by  Halil İnalcik

PROHAFL.İ Lİ NALCIK'(IN1 916AKAD-EM2İ0K1 6B)İY OGRAFtstı·
OOf.D r. SeAsliml antaf1''
20y.ü zsyoınlea r erCkaemnb ridgUleu slaraBriyasoaıgrfi M erk(ezCia rmibdge
InurnatioBnailo agrphiCcmatleH ra)l İinla lıdc,üı nky'sa odsaby ialli amllaenrı nda
say2ı0l0ı0 abdiamlaıir ma sgıönsdtaerlmniaşlTtcüiırrAmkk.e;, r ikIanng,iS lıirzp,
veA rnavuatklaudke miülyseeer çiinlem iştir.
TanınAmmıeşr iskoaslbyıia lli mci WIamlmlaeenirlunsne,tal l hcaıkkk ında
şus atıyralzamrı(ışAr tkKıaar paYka zMıaskıa,le leAnrk,a rDao:ğ u-B2a00t5ı),:
"Bugdüünn üynai versiHtaelllinelar loicknıudkne u vyeoo kru tulOunyudo arr.
anlambdia"r t aroilhaçdriüak"ş ünemlebkey tetteek raslBiıizrz .tza atrd iihs iplinine
şekil vemremtioşd,o lkvoeebjn iidlbsigii irn iik tiamriinmhieç silleikğkazani dnıer ­
mıbşi kri oşlia lrnaka lbciılkçi,em v relüezreirnuiiznnlda esş etçıbkğiiıirn s imdir.
lnalcık ekoylüüznlöeeğ rrmceeesnn acsdiube,pic reik nacyinlak klualrlıab nemlag,e
vea rşiivnlceerlyieö mneün ddeeğnmi old earnnl atmadrasi ohsey o-ekvoen omik
kültbüirrecçleo pkh ebdaekna bbielcmeero insdiöanğnri e nmYieşnktiui ştraa.kr ih­
çiAlkedre Onsimza,vn eBl aıl ktaanrü izheir ibnidreyçkaoink l tıaşsıehndi ihl mesini
onbao rçlKuidtuarp.l armıa,kal evs eaa nysıislclıozp edi maddeleri, sosyal bilimciler
içgiönkz a maşbtiıhrra ızcmiıan hei yetHianldlienlda ilbrcus.ı a kh,a ennsı enç kin
uygulayıcbıilDraüirn.ıy bnaid lainkm aitnkesı ugl öatrüır Çmaezb.a lahreıdneıfin
halgienlekm oinşüu z erbiinszdaeed teecfee ektkmüderükş er."
1)HA LİLİN ALCIK'IAKADNEM İK KARİYERİNİN KİWMETRE TAŞLARI
DTCFYI LLARI (1940-1972)
ProHfa.ll inla l7cE ıyklı,ü9 l6ı 'Idsat andbouğld'Buda.ab Kasıır gıömç men­
leriSnedyOeisntm aNnu rBie ya,n nAeysşiBe a hrHiayneı mI'ldtkıa rh.sı i9 l2i3n-i
ı9 3a0r asıAnnkdaarG aa zMie ktebyianpdİaenn a locrıötkğa,r etbiimyriıS nlie v as
MualMleikmt ebdienvdaeemt O trit.ta a hsıi9l3ilnAn'ikd aer a'dMau aGlalziim
Mektebtianmdaem Lliaesdğeıi .t oid möinneiem nii nyo ik ullabriıornlidaB anan l ı­
kesNierc BaetMyiu alMleikmt ebıi En5y dlıe9ü 3l' 5ttea mamlYaüdkıst.e akh siline
ı9 3'5tAen kaÜrnai verDsilvi eTt aersCiioh ğ raFfYakaü lte(sAiÜnDCdTFeb) a şla­
dıY.e nÇiaT ğarKiühris üsMü.Gn ödkeeB r.S, .B a ykveaF. lK öprüldüe'rnsülne rini
takeitptı 9 i4.0 m'etzau onl aİnn alTcmiıukrü, ze rihnadzeı rbliasrde ımğieın eri
FuaKdö prüldüi'kknaütçnie nkoitn iu,tn a kvdeit ra vsi3y0eN siisya9ln4e '0 tıa
AÜDTCFY enÇiaK ğü rsüislüymnaier dtıamyciın ı9 e4d'2idTleüd rik.i syoes'ydoe­
ekonomiyka ztıacrıiikllhö ı rğnıenkılneb rioirlniaTad nnze inm avteB ulgMaers elesi
adtlezıi dyolket oolrd( uA.n kTaTra,K1: 49 32)8 N isıa9n4' 2dAeÜ DTCYFe ni
ÇaKğü rsüassiüsntoeal naa rtaaknl anna lıc Aı5rk a,ıl 9 ı4k'3 tVei yanatla'nB üyük
RicaOts�m aInmlpıa rğua tvoeKr ılrıum Haunnlvıağıtn ezliıyd loeçe nadtiağned ı.
ı9 45t'AeÜ DTCArFa pD ivleEi d ebiByöaltüım üŞnedveknli şHyıaeln ıme'vllae n­
d.iA raştsıarhmasdaıo nkıtt oezrian idteinb OasrmeanIn mlpıa ratorslousğyua'ln un
vee konommeiske leyloeğruinnleİa nşatlıIrcsaıtnka ,n Obsumla'andlraış ivlerinde
1' Bum akaillekke şzu raydaany ılanmıHşatlıIirn/:a lAcrmıakğna /ı,( HazT..:T a kışA-kS­.
soyA)n,k aDroağ:Bu a tYıay nıla2r0ı0,s9 1,. 1 3-9
2"H acetÜtneipvee rTsairtBieöhsl iü,m ü
veB urşsear 'siiycyiüelz ieerraiirn adşet ıyrampıat9 lı4a.7r T' düerT ka rKiuhr umu
(TTKü)y elisğeiçniel di.
AÜDTCtFa rafbıinldggaöinr, vg eüç alıaşlmaan ıinhdtaiksiaas rıtnıır mak
üzeı9r e4 9'gdöan derIinlgdiilBğtriei rtMeiu,ss he uTmü'rdkayç aez müazlearri nde
çalvıeşC atleın daorSf t aPtta pms eriOssimnadtnearl iıh aiitnk ea yıttolpalraıd ı.
LondÜrnai verSscihtooeofOsl rii e,n atanlAd .fr icSatnu di(esS'OdAeP5) roPfa.u l
Witteske'miinn ekralterıBilusnd eeım .i nekralteıBrl.eLea wni Vs.,M enagVe.,
ParEr.yZ ,a chargiiatbdaior ui htçainlıDeşürtnlıye.a e nnıö nn emalriş ivlerinden
IngilPutbelirRecce o,r Offidc 'etOes maInmlpıa ratiolirell gukiğaluyi nt aakr ama­
sıy apıt9 ı5.0 'Pdaer itso'ptleaM nilalent lerTaarriasIhıli i mKleorngm in'e k atıldı.
Anna/es okCEcuolleude snA unnn a)/ek su ruculFaerrınnBadrnaadnu idlteeal n ıştı.
Onu1n9 49'ydaay ınLal aMnidainte rreatlen iemo ndem iditerraanl ee'inp odeq ue
PhilIiI(p lpFleel. i Dpöen emiAnkdede nviezA kdenDiüzn yasaıd)çl ıığ aıçrae ns eri
lnalüczıekr dienrdeietn yk aip vteTı ü rkibyuee s'edtreai n ıbtiyaran yz aız (d1ı9.5 0)
IngiltıeŞ ruebı'a9 dt5ı'e dnTe ü rkidyöen'dıy9ü e5ı.' n iy aazy larBuırsnŞade'iy ary e
Siciülz/eerriçi anldıeş bmaaşylaab yusar iacki ölnleemrbiiennli i brimtrae kna ylaez ­
dı(."5 ı.A sTıürr kIikytei vseIa çdtii Tmaalr Kiahyin akIlsatarnıOb"nui,lv mitesi
IktisFaatk ülMteescim uasıı5,( 19535-ı5-46O)7s,)m ahnulkıu vkesu o shyaayla tı
açısısnoddnea rnke ıcyem beitllgiiiç lee2rr8ed 0ne ftebrulk iokl eksiytoansu­nun
niefd icliilpd einçmgieinsr ii şbiumlduenB dugu i.r inşeitmi cTeospiknSadarpeaı ­
ynıd'a aktiö lcyieldıetl eemniizpl teenkeBrruaerrks gaö'nydae sriiclibelunlg eürn
BurArskae olMoüjzie sia'rnadşet ıirsıtciıflaaaçdrıeılsnmi ınşet ır.
lnal2cH ıakz,i ır9 a5n2 'Vdryea nBao zguYınl lannOdas manlıH-aKnılnımğı
ljbitrelzipiğiry olfee psaöyraellsüdıikı9 .5 3-de5yr4ıs l Cıonlduam Übniiav ersitesi
SchoooIfln ternaAjfotiiornsaaz' li yaprreotfçoeils aödrraa vkee dti Klednid.Pi rsoi(
TibHoarl asii-lbKeiu rnlA imketrei kOa'sdmaaT nülrıark-a ştırmgaellairşımneı­n
sinrdoeol y nabmuılşu nuıy9o5r6.- 5R7o'ckdifee�l lekrfi 'nbıunr suHyalrvaar d
Ünivers"irteessefiarencldhleo o lwa"br ualku nAmdeur.i ktaanr diehris liezrlien­i
diH.a rvÜanridv ersaiytrePısrcaio nH(d.A e .R .G ibbI'silnta amr diehris lerini
izlHeadrvair.pd r ofesörW.l Laenrgienrdt'eeinklnü i zfie rAinEn necy clopiaaoe fd
WorldH istryo'ninO smanlı kısgmeıçniırü msgetöyezi(nd bdekinz. . 4e.bs ase­rin
kısı9ı 5)7 T'düer kiye'ye döÜnndiüv.e rSAsiniyktaBaesalirs laigF ialkeürl tesinde
(AÜSBOFs)m anAlvır,uv peAa m ertiakraoi khuit tguiğb"uiI dTaerşik Tiarliahti "
ve" DevTrairmi dheir"s ldeeür siınlie ndi.
Buy ılllanradlyacu ıriktç, i vnedB ea mtıe mleketblierrçkioonknd gerb eiyle­
divreir ekraetkıı 9l 5d8ı'.Md üen ihd'ützee nlXIe.n Uleusnla raBriaszaın tinistler
Kogrens'ind"eTh eP robolfet mhR ee latiboenıswhBeiyzaneptn i naen Odt toman
Taxaıiboanş"lb ıikllıd iorkiusdıi9u n6.i0 d 'etvraes r müezkel rserl abirlaÜnnli ver­
sitedsaivenedeti Yladaziy .l arMıinlBdliair Kolmiikt esiis'tnüzeieğnri iG nüen ey­
doğAun adboöllug eüsniinvee rbsiihrte eydeietnnlc ee gleezmdieüzs ein lTeodpir.a k
meselheaklkınedraiak ria ştıdromlaalyaçırasığı ryıtlloadp ılğabınö tlıgdmeaen sien­
leleriniiçnbi inGtr üe nseypdoiEğutn is titüksuür ulmtaeskleıitnfTUtır i k.K ültürünü
ArfljtırEmanti stüsnüü(nT KAE) kurudlöunşe mifanalidyee tbluelrudned u.
Nisıa9 n6ı' dbei hre yeKıtblretı asr hiahkik ında aramşatkısramdaı yylaap mak
Kıbrgıisdl'enana lKcııbkVr,aı ksı Ifldaarr eKsıibnkrdaıeds ı lnıaaik t5l 6as riıdc eifl­
tertiensiep tivttebi u nülzaerr çianldııe9 ş 6ıtı -9ı 6.2 'ydeead yik adBaery rbuut­'ta
lunArdua,p çaislıenrıYl uerıddıöain .d üğHüonldlea nddaave'edytia Aml sdtie,r dam
ÜniverDosğuiTe tteksiikE lerins titüsün"dTeu rakneEdyu robpaeş"lb ıikkrol nıf erans
4
ver1d9i6s.2o nbahNaerwYı onrdka7h' �St oac Siacli nı&cuea rcCho unicndi ülz enle­
diCğoin fN"eonntc h�Pe o liMtoiekcrnaizalt ioofn] aapnaTdnurluy'd eb ibri lsduinrdiu .
1966Ul'usdlaar arGüasnıeydo ğu AvrupAar aştırmaKlaunr umu(nAas sociation
lnternatdeisEo tnauleekd su SEsutdE -uropAl/mES-EüE)y see çlinladlibc.uı rka,d a
Türtka rviekh ü ltürtüannüınty ıollmuabnsüdıya gü aky sraeerttf 1t 9i7.1 y-ı7l4l arı
arasbıukn udrau mbuanş kanylaıp1ğt9ıı6n.7ı M' üdnei hUl'utslaer aMrüassıt eşrikler
Kogrens'ieni şteitrAtayikn. yı ıP lr incveePt eonnn syülnviavneiras imtieslaefirri nde
profoelsaödrrea rks le1r9 6v8eL'roddneidv .reP a as isü'ça tyBe i blioNtathi;oqnuaele
vea rşivaslaeşrtdıery maapGlt.aıV r.e insvteMe .iB ne reinlbdeii r lIilkB.ta ey e­
zidde vraiibntieM r u ktaaaD eft�riü zerçianldıeş ymaapl1ta9ır6. 9 Al'EdSaE Enin
SofYtao plankteınsdıinsdiiasn tdeeOnnse mna nDleıv rinBdea lkarnalapro runu
takdeinmYi i.n 1e9 69'da TTiübrHokarol laosgii -lbKeiu rnlO iskmtaean rlaış ıır­
maliaçrbiıün yü kön etma şıAyracnh iOvttuomm anidceurmg çiıskianribm aaşy­a
lad1ı9.7' 1dI en giRloytaeHlris et oriScoaclit eatys afından "mceomrbreers"p onding
seçiAlydnyiııH. la rvarÜdn iverOsraitdotğueA sraşit ırmMaelarrkıe z(Ci nıntifoernr
MiddleEas ternS tudid�asv) eotliaiirskakiiko nferans voetruydzıçi la. l ı1ş9t7ı2ğ'ıd e
AÜDTCF'edmeenko llid u.
AMERiKA (1972-1992)
195l0e'rbdeeyrnai y ıvnelöa ğrrıef taiaml iyaedtdılü enrtyiaayr çlieehv releri
tarafıynakıdnadnai nz llennaeln1c 9ı7k2,C' hdiec Üangiov ertsasiatfıenisdmiat ni ­
yazplrıo föenseörrih sidiray vlaeelt dD ıa.v ektaibe udlel nn alTcaırRkiö,hl i­imiin
dep rofoelsasöçarak l ışbmaaşyl1aa9 d7ı3I.'n tgei lThteeO rtteo'mdaEenm piThree :
ClassAigce1a,3l 00-1600( LondWoeni:d enafnNedil cdo lasdoelnsı)e yraiynıi nla­
dıB.us enetseezyr eiBd,ai l kdainlv ieAn rea pçtaeyrace üdmiel mBiuşgtüsiner ç.k in
dünüynai versiotkeulteutrleiamennesd lee asr alseırn dAaydnyıııCr lu. m hur'nii yet
kurulu5ş0uy.nı ulnd ömnüünmasüe beCthiiycÜlanegi ov ersPirtoFef.as ihInizdr e
ilbei rlCionkttien uiCtyh aaningTdne u rkSioschia entyHd is tovryeAl ESEEnin des­
teiğllies tanbIuslt'adnCabr,uol s·so rofCa idsv ilisaatniCdou n/st kuomn feranslarını
düzenledi.
197A!4E'StEeEnMianc aritsetranet'didipaül çeünn kcoün gre"sThieMn ed­e
diterraantndhe Beaa nl kans" başolkıukdAlumı.eri kbaTainrl idDhiern reiğisniinn i
(AmerHiisctaonri Acsaslo ciyaıtiltolonıp)k l antısındThae si"TsBu,rr akPuiedsreh­l 's
pectbiavşel"ı klı bi1l9d7i4rTh'ietsR eioy naHili sstuoSnrodicuci.aem ltyu 'hyaeb ir
üysee çi1l9d7i6D.'u dmab arOtaok'nst( aW ashindgützeonnl)eU nrbeaSnno cieties
int hMe� idterraWonreldas ne mpozyu"mGuanla(a Pteaarfı ae1)r4 5b3a"ş lbıiklldıi ­
riil kea tıTlüdrıki.ilb yeae ğ hıinçızb aimrka onp arınlanyaal1nc9 ı7k7,I' ndtee rna­
tionAasls odafotriS oonc ainaEdlc onomico fHTisutrokkryuey r'dBiuu u. l uslarasası
ilicme miiylekkto in gr1e1s-i1n3i Te1m9m7u7Hz'a dcee tÜtneipvee rsitesinde
toplamBıucş etmıirsy.oe ntu n2c0u0s5uV' etnee doilkm'aütkze e Arver upa'nın
muhtşeelhiifr loenur liunsdleka osnagrdrasüeız enlemiştir.
lnal1c9ı7k8,R' odyea lASsoiactitieactyr afşıenrüdeyafesn se iç iAlydnyiııP. lr of.
G.V einsıtnde aivüneze'trii Pnaere gi isd'e F.r Berka uidçetilen se idsiM laeisno ekn
L'HommeO'sdmaa tnolpımr easke lüezleeririkikni oe n fervaenr1sd2 i-.H1 az4 iran
1978P'rdien cÜentiovne rsdiützeesnilnOedsnemaen Inlm ıp aratorMliulğule'tn da
Sisteümzie riknodnegkrie de A"rOcthtMioavmtaaelnro inta hMleis l lbeitlsd"i risini
sund1u7.- 2H1azi rtaanr iahrlaesrBıian bdoal a(sIarrka'andt)aı 1 l9dY.ıü ğzyıı lda
5
IravneO smaInmlpıa rğuat'nodar TolpuluvmeE konokmoin fera"nAsgaıann Rdde a­
ayiant hSeo cainaPdlo liTtriacnals foorftm haOett itaonmE amnp ibraeş"lk ıok­lı
nuşmyaaypııt9 ı8.0 'NdeewY orkAm'etrai TakriahnD erneğiniynı ltloıpkl antısında
"TheE rneegoefnLa cregF ea rmüsze"r ibnikero nfevrearSndasiLakl .et CitÜyn i­
versi(tUetsahbi)ink reo nfervaenrsmü ezked raev eedti Alydniyı.ıN le jGaötyü nç
veH eaLtohw tiylb ei rlOiskmtaen lı ArDaşetırgisrimna(Jilao ruırna olf O ttoman
Studçiıekas)r mbaayşal adı.
ı9 8H3a ziran'ıLnedeaode /esPh aaruietstudees'se tnes ciesnocceiasle" sG'ed­a
lenekselv eTT iarnrSaıirms tüezmeir"bi iknroe n uşymaapA tyın.yı ıC la mbridge
Üniverpsriotfeessiö rPleetBreuirrn ikdleebe ne raUbNeErS CO'7hneuH nis tory
oSfc ienatnifidCc u /tDuevrealo/p moefMn atn kisnedr i5s.ci inlidn(i Hnisitnoo fry
HumanSictyi-enatnifiCdcu /tDuerav/e lopmFroemnt thS:eix teetnott hhEe i ghteenth
CentLuory,n dKoeng:Pa alul e)d itörülsütğlüAenmnüed rii.Bk ialnvi Sema nAakta ­
demis(iA meriAccaande moyAf r tsa nSdc ienücyeesl)iv ğe7U irnkAe r aştırmaElanrsı­
titüsün(üInn soti/TtuurtkeSis thu dWiaesshgt-oinny)ö nektuirmuü lyue lisğeiçniel di.
Mayıı9 s8 57U'rtke- Alr/aijpk �iklerifi ndıens teIğsityaÜlnnebi uvle rEsdietbeisyia t
FakültdeüszienndlOees mnaeAnnrl şıi vveleO rsim aAnrlaşıt ırmsaelarım pozyumun­
da" OsmanAlrış ivlTeürrvikeDn üinnyT aa rBiahkiı mıÖnndeamnniii " ç earçeınl ış
konuşmyaaspıtnıı.
Hallinlalı9c 8ı6ky' akldaaş ıı yk5ı lbdeaçrnali ı şmaktCah ioclÜadnguioğv ue r­
siteseimnedklein A oylnydııBu lo. ğ aziçi PÜrnloinf.vaelrfahcsrıiikdt 'oekast ivo erra­
di( !cnıaıklnç' e şüindiiv ersailtdedoılctğeoırhr do neoncris a uusnav avneöı d ülilçeirn
aşağıdakil isbtakıenyıeız 9)8.9 e'şdŞiae vkHiayneı kma'yıb ıe9t9t0i-.a9 r2a sında
HarvavrePd r incüentiovne rsimtieslapefirrroi foneldsaeödr rea rksv leerlren na lcık,
ı9 9ı' dTeıi rtka rviekh ü ltüyraüpntkeıa ğtık ıdloalrTadüyarınk C iuymeh urDiıy­eti
şişBlakaenrliıt ğaır afYıünkdsHaeinkz mMeatd avleDy iap lonmala asyıgı'ök r üldü.
YENIDET()NRJdYE (1992-2016)
Hallinlalıc9 ı9k2,'B diel kÜennitv erMsüirteevHseeiiy leBita iş kanvıeR ektör
ProAlfiD. a ğramtaacrıa fındatna rloiikhsu arnTasacüraBsiköth lü ü mküunrüm ak
üzedraeve edti Alydniyı.ıA lta tüKrükl tDüivrle Ta rihY üksKeukru muünya e7U,r ­
kiyBe iliAmklearde mis(iT nOBeA )ş erüeyfes seiç iHladrvia.Ür ndi versbiitre sinde
sömezsityiarpr reotfçoesilö arOr samka tnalrıdi ehrisv leerrdii .
ı9 94A'ntE ec onoamniSdco ciaHlist ooryft hOett omaEnm pirey'aiy ınlandı.
ı996i'kcdiiah l atlibnadseıe lsaeinrl ickin l (d1i3 00-Pır6lo0nf0a.)l tcaırka fından
yazıl(m1ı6ş0t0ı-rdı ö9n0e0vm epi a rtaa riiçhSii.nF aroBq.hM ic,G owaDn.,
QuatvaeeŞ n.P amuikş biTrülrikğçiçe)ey.ve rb iuel se(enOr s maInmlpıa rğua­torlu
nuEnk onovmSeio ksy aTalri h1i3 00-16ç0e0H,v. .B erkCtialytI,:s ıt,a Enrbeunl,:
2001O)s,m asnolsıv yeae lk onotmairki htienmrieenlf ekriatnoaslb aıdr üanky a
üniversiotkeulteurlimnYadukent aavdneAıc rraa. p çtaeyrace üdmiel miştir.
Uluslabrişarör hayrsaeıpt la nna lıcnbı iky'o gErnaficyscilo paoefHdia is torians
anHdis toriWcriati/n gvdeThe o maNsaf f'ı nç ıkaPradtıthğotsı h M ei ddle East (Al­
banSyt:aU tnei veorfNs ewi Ytoyr ık9 ,9 3a)d elsıe ryleearrl ddeı .
lnalc1ı9k9,8 '9d.Ce u mhurbaşkanDıe mSiürleeelly'iminaIndns e tann bul
Onivers7UirtkeiysEaint s tiOtüdsü/ü'üü na ldKıül.t üBra kanlOısğmıanunıylngı a r­
lıüğzeır ibnideres hearz ırülzearmteake rettitpki oğmii sy(oKnüultüBnra kanlığı
700Yı.ldö nümüYa yıKno misyonbua)ş gıentai lrnialldcieı.dk i'tıönr lüğünü yaptığı
6
es(eTrü rvkeIç neg iilkiizcşcieşelre t k lhianzdıer lanana-şbaakığnkııidztla ai ps tesi).
DünyKai tFaupa rıb'inrdianö cdiüallliümk ı VaşktıjlıllrrG. m eMlü dürlüAğür ll[tır­
mııK urulvueK ültBüark anOlsımğııı Bnillıvi eKm ü ltMüirr ası7n00ı.Yın l Aın ma
Komiütesyie liksleeçriPilrndoSeif.F .. a roiqlbheii r lEi.Jk .Bt rei l(ll.i'.edien7hn e)
OttomaEnm piaren !dt s Hesreirtaigesedi intiönr ülsütğlü2en0nü0dy 5iı .lka ıdnaar
bus eriydaeynı n3l8ac niaOlnst m,a tnalrıi Bhaitdnıüi n yatsaınnıbate albnla iş lı
esearrlaesryı enardl am ıştır.
İnalcık,B al1ı9kÜ9en9si'ivdrma i teTüsriknK düelnt,üH riüznmeVae ktfin dan
şükrpalna keatlidAeıyr.nüi ın iverbsi"irHt aelldnieal lS caılko ançuı"2l 0d0ı0.' de
Istanbuslo'svuyeena k lo notmairkii çhbiiün y öünke hmaiiH azl Iin/alcAırkllj ttr­
mtt Projes'inhia yagteçai Sradbia.Ün nciıv ervsePi atcekasHriudm aniItnisetsi tute
(PHd!e)s tielsğeüi r dübruüp lreonj" eŞneirnS' iicyiyleGi öerIresi t'anTneab ruilh i"
kapsamınidlkaki t(aIbsıta nMbauhlk em1e2s1Ni um ııraŞleır 'Siiyycei2 l0ı0)6 'da
yayınlandı.
200!S'odfyeÜa n·i verPsrioİtfne.as lifc aıhkdr'oiak tvoerra2d 0i0.2 I'sdlaem
KonferTeajnksiıtla atır afkıennddaiTnse işneekP klüarkv eetriiK lüdlitB.üa rka nlığı
200K2ü ltvüeSr a nBaüty üÖkd ülüka'znaünM daıca.r iCsutmahnu rbaşkanı Ferenc
Madl'eılni nMdaecna rLiisytaaNknia şta naıl'd2nı0ı.0 3T'ütrekY iayzaer Bliarrl iği
veA nkaÜrnai verPsrioltfne.as laişc üıkkrp'al na kevteiredÖritilte ea rr.a2 f0t0a3n' te
MilSlaiv unBmakanal ığÖıd ülü2'0n0ü4d,'e Bt uer Bsüay ükBşeelheidrKi üyletsüir
SanvaeTt u riVzamk tfaır afBıunrdUsalanu Ksüallt Yüaşra mıKnaatÖ kdıü lü'nü
aldı.
ProHf.a llinlal1c9ı9k2,' de Türkisyoen'aryraea ldbıöişknres dkıüizbkli tdree n
yandialnem sie vrelremrbe iyyrea ,n ddaaön ğ renyceitlieşrtd iervmaeemtyI teli e.r i
yaşrıanğam öezenl l2i0k0l0ye'ı llilH aarsd-ğaBç ea.tldyeuj Ta ra-bN eidmleŞra irler
Mutrible7hre,S urvoeyfI sta1n4b5u5Tül,r kiTeykes TatriilÜh zeir iAnrell[ ttrmtılar
veA tatüvreDk e mokrTaütirkkg iiyebesi e rOlsemranlvleemı o deTrünr ktiayrei hine
yenkia rksıulnadBruu .n uyna nıbnudd aö nemmduea zzbaimr ikdiamyioanlleaı ­
raske netseezdr elv eürc ugdeat iBridlihD.ae svsleaAt l-iiOyy smıeı nlIım parğaut orlu
ÜzeriAnrıljet ırmsaelariri lOsesi m anlFüıt/aür,h Iamtp,a ratAovrrulipuklak l ,ij kiler;
TürklMüüskl ümanvleOı skm aMnilır avseKı u rulU/ SüOrsemcaiDnneldevı kKa ı­
nuDni plomeasis erbluce ürmil eodleanzr iakkr edilmelidir.
Osmatnalrıi hçdiülniyğaiednnabi küniy üiks moil aPnr oHf.a lIinla k2ı5k
Temmu2z0 !6A'ndkaa rvae'fdeaant iB .a kanKluarr uklaur ar2ı8Ty elmam uz
20! 6'Idsat aFnabtCuialhm hiazii redseifnnee dildi.'
IIES)ERLERİ HAKKI NDA
METODOLO]iSİ
Hiçş üphbeusk iızs a yazıda, 2v5e3' 0t0eaş'nkü ı fmnaa zkallean ink irabın
müelolliaHfina lIinla kıtka'rmıienhr odolboüjtiyüsönin nlied reiğyelrel endirme
imkanyıo ktBuurr.as daad oencuetn a rmieht odohlakokıjnidgsaei n beilçr e rçeve
sunulçmaalyıaş ıllnaaclacekıstkeı'rrılb.neakı rlidnıeğo ınnuOdnsa m asnilyıta asrii ­
hiniel içşokkkia np saarmalşıt ırmaolladsraea s yiaalspg msiıosşsiv yneeia k lo nomik
' Taleboelsmiba a htiıyğaıernrlai ştmiuğhitme rHeamli inlakHıokc amıAzlal ahr'atha­n
metd ileRruihmşu.a dm,e kacneın noelts u(nS.. A.)
7
problemüazetriikynlodeğeru nlagşötrıürlldnüıalrğcı.ıınO k s'm atnalrıi shoisnyianl
vee konopmriokb lemaçtöizkmleeesyraaiils nta ian r mieht odoülzeorjiiFnsudiae d
KöprvüelÖ üm eLrü tBfia rkagni bbaiöz nıe mTlüirt ka rihiçl19ie 5l 0e'r ltear­de
nışF.t Bırğaıu vdeAe nln aokksu luönnuenme ltiks iöskzio nusuİdnualrcF.ıu ka,d
KöprvüleüB arkakne'nıüdnzi e rientdkeiklşieu sr öiznliief raelddeee " rK:ö prülü
veB arkyaanz ıbliaizerl ıhk aamy noalğmıa ikdtTiaa. r işhaçhis iüyzeerriinhmdi eç,
şüphbeusi ikyzia zarbıenl ibriegrti knvi asrid ır."
Heşre ydöenncb eü taürna ştırmaalraşmriaıvtn edrayv alebi enleg edlaeyrae­
naİnn alctıeko'yrtakial, a vşeıa mn albiazk ımıF.nB drana uvdeAe nln aokksu lunun
etk1i9s5i0,' Plaerribdsae'ş tllean dalıc.gı ökrB'era a u"dDeolğ,Au k denhiazk'iem
olanO smanİlmıp aratorslousğeyukal'o,nn ouvmnedi ekm ognriatfiekl iBkal­erinin
tı'dakilerlaer ezpt atribalğuiei klndiliü i,nk y anın ykaaktrıeşnmı valeesı t kkliıl eşim
içibnudleu nduvğebu inrub iraiynirdnıec ne lenemgeöysetceeOrğsmiminanşil, ı
ImparatoArvlruudğpıuaş' ınvnueAd var updaü'şymaaan d eatnao rbmialgr e lişim
gibi etdasivlgimerel sein beığriakarnagike ,r bçietrka rgiöhrçüiişl iüeka iy krüıl türe
bağbluiı kd iü nyagneırnçb eikrtbeti amramilnaid ıoğrıtnkaıoy yam uşBtüutrü.n cül
tar(itohthiais lto ryA)k detnoipzl umvleba ura ırnaOads am atnolpıl umuna uygula­
mayçaal ışfaankO astm anIlmpıa rato"ralşuığrluom'brasne ıul irsidzollbiuik rl erle
alan("az onoeff ormiudnacbelret oaliandrreayğk)e rlBernaduisdroeerlnd, su oğ­u
rulcaervava eprp eenak za raştbıulrambaiy lazmıilşad,na ol naçuro ğkuey za nhlüı­ş
kümlgeörteü rmBüuşntuübnrel.ra a bbube üry tüakr iphaçrüils,al kui blOues manlı
taritheimnmeielns elüezelreiraniçd vıeek a nlasmolrıus loarrmb uusş p rulhearr ın
biOrsim atnalrıi hiççibilinaer rr aiş tyıorlamuça m ıştır."
lnalmceıtko,d oatçoıjAdinaknn a okksu lu"nbuünt ütnacrülvi e"h u"z duön­
nem("l ondguureke aev)r ambleanriımnsıe rmaeğsmibenunen lOasrmıanntl aır i­
hinsea ğlbıişkrel kıiu lydgeu lananmcasaıamknp ıinr viekr idlaeyraaleçı ı klamalarla
gerçekleşseabviulnBeducbu ea.ğğ ilnamçide aş aiçtılkilm amoad eltleemreil inde
yapıgleanne llemkealçeıvrnegdd eeınn ne ilt elaiçkıtkelkkaiam alraşrıd satı enmd­a
kinblitiru tiuzml lendalic.gı ekn,e lleOrnsemlaetnralirıani r haiş tıarçmıalsaırnıd an
doğursdaukğıun şcusa ölzalrieıfr aelddeee" rM:a rkvseiyWsaet b ersioasny olojilerin
formeütltei mkoldeerlOils emraitn alrıi thaitnebeti mkçe a balbaurt ıa,ra irha ştır­
malarımnuah akkkaiyk eniil giisneçi kavmeke odneurgl eatri rFmaikşöatbitür r.
tarayftaapnı gleanne llbeimyzeailn eilrsı tşi kadmeeg tölteürrem eOkstmeadni­r.
ltıa riahisiton sevy eale konomkiokn uülzearri şnidmed kiaydeea sras alrıa ştırma
yapılmiaçdibınugğ eın elleçrnoeğltuea,rr tiienhm ie lydoeknsh uany taleio riler
olakraalkm akÖtbaüdtrıa rr.as ftoasny oklaovjriavkme gl eanre llbeimtzeea lreirh i
problebmellfeloriri m üçlölzedeülğehü imsüvszei rnmie .k.tO.erdi ijkria nyaln akları
incelieçmgieenkr eklib ivlasgıhitalakei krlvsıeeea hoilpm adOans,m atnalrıi hinin
büyükp roblembliterakır mis nois yogleonjeilkl ehmaellleersdlaieyl mmsaiokşn,
dönembdimero dhaal igneel miBşitzidirim.s iplzaimnainmsviıemzz e, kan sıgze ­
nelleymaeplmedarek ğ zaimla,vn e m ekainç ionldaey ilnacreıl emektir."
lnalctıakrm,ie ht odotlaoryjiaihzs ıic,kı alyınğakldıae,rğ ıe rleynödnitremmel e­
riA,n naokksul buu,o kulOusnm atnalrıai rha ştırymaalpaterıtıvğknıeika a tkıları
şuy azılaerlıalend dı"a:Th eRi seo fO ttomHains torioHgirsatpoohrifyta "hn,es
MiddkEas t,e dP.. H oltL-eBw.Li osn,d 1o9n6,s2 1.,5 2-1"6l7m4p;oa ftc htAe n na-
• "OsmaTnarliıh çilDioğğuinş(iuçn�e F. v U.n anS)öğü,t 'tlesnt anebduO.l. Öa z,e l-ÖMz.,
s9.3 ı· 7 ı,A nkaIrmag:Kie t ape2v00i0,
8
!eSsc hooonl OttSotmuadanin eNdsew FindiRevnigeswj",o, u ronaftl h &ern and
BraudeClm te1r( ,91 78s)6.,9 -9"O6n;t hSeo cSitarlu cotfOu trteo mEamnp ire:
ParadaingResdme sa rcFhro"m,E mpitroRe e pubİlsitca,nl bsPuirlse: ıs9 s9,5s ,.
ı7-"6T0ü;r kiyMeod'edTrean r ihçKiulriuğciuXInlII a.TUr rık" ,Ta rih Ko4ngm-i8,
Eki1m9 99K,o ngreySeu nulaBni ldirIi,sle 8.r 5,6- 6ı";H ermenOörytainkt,a lizm,
TürkoDlooğujB ia"u2,,0( 200s2ı.)3 ,- 39.
ESERLERi
Hallinlalıcnı ke's ebrrib lüetroüilnna ebr aakkı ldoınğuOınsn mdaatn alrıi hinin
hemen henıdeönn ebmüültzeüernrai ir naeş rıyrampatvlıebarğ uar ı a şrırmalarında
muazzam brik onçue şiotlldiulgğiöuğr üiİl nüarl.ce ıske'rtıleenmr eIil)S d iey Taas­i
riIhIS )o svyeaE lk onoTmairk(i khu rumladre vytlaarepitvıh efsi eı,l sheufkeuski,,
ticatroeptl,ut masbaakallaü rr,e tviemr,bg üir,o kdreamsoig,ry afiakpş ıe,ht iarr ihi
v.vbe.I )ISI e)n tez E(skbeiurs logenrr uidp ae siast ibOasrmiaysnlolesı vy eea klo ­
nomtiakr iahyidnıin ldaörnmçüaakyl aı şkmaaplsşaaerrklı)i nde gruplandırılabilir.
SiyasTiarih ileİ lgili Eserleri
İnalcOıskm'aınsnli ıyt aasriii lhieil gairlaiş tırmönaelmarlıbin öılnbü imrü
kurudleuvvşre ıi5 .y üzytıelmıpenrl o blehmalkekırnoidl am abkilralk iekntdei si­
niKnı rtıarmi vheOi s manlı-iAlvirşüukzpiealr deieörn niee marlaşit ırmyaalpatrı ğı
görüİlnüarlb.cuar ı aşkr ırmaslöakzro ınyudlsöaun, e mlseirytiaansr iih heimkn reo ­
nolvoejm ie lcln teshpeimtd ieh adisaellteıryniadntda ai nn amiaklnelraişnı lması
bakımıönndeamanlç iı lgıemtliarrd i.
lnalcıkd,e vkarruaşirr uılrumşa larıDnedval' eOntksiiömnka ennldiıani iekr i
temyealk la(şrıaimyvıenth liebçrit iran r eishasoiıl mamyaasna lliabraodrlaedntu ğu
veo nlbarirt ıa rbaıfar akgmearke kbtlaichkğleco iu-lairk-i,nb curi isvia ygeetrlçeerki
tarkiahyin agklari tbein ktietksriazgr ölraüyşa-nHl askmUkazıiu ln çadrışşıılnıd-a)
farbkliyıro ilz lOe,dk iu.r udleuvşrv ieön zee lOlsimkalGneaz i'ayireti vayetlerin
ı4y.ü zOysımla enplitıka rihçaikltiağgriednrıikçğnreı ok nm iakl zielmOees manlı
tarihsionnirndak eiv irlyeazarnti anrdieh hçainleedrmaceneşı rnu vieiy deetail leşti­
rilgmaeyseiys aipyılilela anvo ellmüeazrke irkuein surdan gmeelydgdiöağsnitane ir ­
diB.e ydleivkr eipnitikarn i hçivleirğdmiianğliizn e amreşyviiev,s ikaolratraıynad a
çıkan( özellOisklmeadn ö nemkiandega ird veank fiyelerı)ş ıakğlaıty ııntdlaa rın
tenekdiidd pe ğerlebnudniudrnadly iae, t inmbeuym earlezekm ednoiğnr uluğunu
yad ay anlıtşolpıoğgıarrnaşafiırk ı rmakloarnlteart otİlin .a lcbıuik s'tıink amette
yaptyıeğrsıee ly avheaa rtaş tıremsaOklsiam ra,rn ilvıa ye"dmearsiadnliidyb ıeir r"
çırpbıritd araa fa yaetrmdiainkke k baittrle in kid ianlcteılneddnuamr eusmiu n­
daç oökn emtlairg iehriç eukilearşeı lagböislte(ecbrekdğTziDi:.Vnl iAn 'ey azdığı
"Osma"nO"r,h vae"n I"M uramda"d deleri)
Bunun yıa5 n.yıü nzsdyoaın ll ayraıpnıdolalm akınoş m pilasyoPnal­arda (A1ık
lazade, Ne1vrieI drisB-iit t/aisir ihlgeörriümnledeeşn)r uaimyaiecetlyaı p ılbmiırş
takımi deoilloajvidekelt earriinhi aonlldaumğlbuauenr kuıl,ne ırnne lerin Osmanlı
tariçheişniitnl i dköanreşmıltleearhşidınilkdtaaelnrr e şerıae k sivyeOo snmlaarnıl ı
siyiasdid iailfaardıen gıeö tsit(ğeMirendsiiOe slmaaı On ğ'u Hza nK,a yıb'ayğal ama
iddiasıv,eh ustisbkaekh oeil bdiuv ğbuÖ) r.te ar afrIalMn.u ravdeF atdiehv irleri­
nisni ygaseil işmieçsl ieyrkairsniiiz ,lb eukr riinziOi,se mraidnnıl sşıi yasneatsiınli
erkileddeirğiininlniic ğeiBlnueek d oin.u hlaakkrı nda yazıklaaynn aeklsaerr leri
9
eşlitğeinnskdüiedz gecgiençdiersnmu erkev teiB yalteıi 'ndcaeklie imzelleeyreir ek,
bilinbmierysçeionyk ma essie alyedyıin vleya atntblıiı lşg tialseehrtiith i .
Inakkıukr udleuvvşre ıi5 .y üzydıalgiaör r vüetş e spiFtaltieDhre ivOnrziie; ­
rinTedet kikvleeVer s ikaAlanrk,a TrTaK,:ı 9 54";M ehmtehdCe o nquearnodr
HiTsi meS"p,e cuXXlXVu m,( 9160s)4., 0 482-7";Th eE mergoefnt chOeet to­
mansTh"e,Ca mbridHgies toofIry s laım,,e dP.. M .H olt-KA.Sn .Ln ambtBo.n -
LewCiasm,b riCdagmeb:r iUdngiev ePrrseiıs9t s7y, 0s ,.2 63ı-;2" 9Th eR isoef
thOet tomEamnp iriebi"sd.,2., 9 3-"3Th2e3C o;n quoefEs dti r(n16e31 ,)A r"chi­
vumO ttoman3i( cıuı9m7),s, ı.8 5-2"ıTOu;r BseugHn,i stoorfMi eahnm etdh e
ConqueTriomreW'"ies,n Zeeri tsfocrhd riifte KdeusnM doerg enlan6de9(s 9ı,7 7s).,
5-57"ıO;s mGaanz Sii'esog fNei caenatd h Bea totfBlaep heThuesO "t,t omEamn­
pi(r3e10 03-8ı,9e )dE..Z acharReitahdyomun,Co rne:Ut nei vePrrseiıst9s3y9, ,
s7.7 -9"8eP5r;ii onOd tst omHains toEssrayiy"nOs, t tomHains tIosryt,a Enrbeunl,:
ı9 98s,ı.5 2-8g iebsie rvleIe srlaAimn siklo(pA/e)di ilEseni cy cloepdaioafI sla'ımn
ikibnacsik ı(sEJZ)ı ynaaz d"ıBğaıy e"zMiudr"II"a,,d " MehmIeld"" ,D jegmi"b i
ansildompaedddie leorritknaodyyead Auy.r ıIlcM.au radde vraiiVntae r Hnaaç lı
Sefüezerrii ynaez ıOlsmmıaşmn,el nıa kıbnaemsebkliieör rr innoeilğnaiv neJ ohn
HunyadOis'mnainnlk ıalrsaşerıfa ehralkekrıminu dfaav seos taaln btiilkgv ielreern ,
biyra zmöağyrıe MnecvilsOuiğd u zb'ilralb iikldtiüemn yatsaınnvıaedt athısa o nra
day ayınGlazaavddıtS:-u ıl tMdunr dbd.M ehemmHeddnI ziavdeiVtı rnSaa vaşları
(1443-1)O4 z 4e4rinAden onGiazamv dtndAmnek,aT rTaK,:ı 9 78.
BabSaesyıOi stm aNnu rBie yK'ıirnı mT'üdrakni gyöeç'mybüeişKı r r ıTmü r­
küo lmasdıo layKıısrıtıyamlr ai,ah kiandee mik kialdrköİ nyeemrlienriii­tnnid en
barteanbb iiiirl gbiusliul nnaanl bcuıa kl,a nidlaarkka iş tırım9 a4's4dıKenı ır ım
HanlığOıs'mnaıtnnla ıb ilgiiğrimünezese ir yianpd"teYı e:Yn eis ikalGaörraKıe ­
rıHma nlığı'nın OsGmiarnmlveıeAhs iiTd anbaiMmleeis ğeilBenelesle it"3e n0,
(914,4s )ı.8 52-2D9a.h sao nrdaöknie mldeeKır rdıetm a rüizheira irnaeş tırmala­
rısnüır düIrsdlaAümn. s ikloEpnecydcilospiiaao, efI d sla(mi kbianscvkie ıTıi )r kiye
DiyaVtınkfie tlla smAnsiklope(dTiDslVi)A K' ınrehı amn labriıynoıgnr afikluelr­ini,
landıuknlvaarnvıieK at ıır Hıamn lığtıa'rniyıhaniz nKıdirı ı.m O'sımna Inlmıp a­
ratorluğduu riuçmRiuunÇ,sda erkliiıl iğelı i şgkiikbloien ruikl aaprsıaö ynaenm li
çalışymaaylıanArln asdiık.l oypaezddimılağedırd eed lıeşrış nued sae'r zliekrrie di­
lebi"lThieKhr a:n a ntdh Ter iAbrails totchCrera icmye:Kha ann autned Searh ib
GirIa( y51 3ı25-51")H,a rvaUrkdri aniSatnu dXi (es18,91 s)4.,4 455-76;" Power
RelatiBoenrwsehReiunps sOitat,o mEamnp iarneCd r imeKhaanna taesR ellected
inT itulaPtasusTreue r"Tac,to a-Prr,es enSto vietiEtudesq ueoffe, r taeA sle xanBderne­
nigseendC,.h .L emerciery--QGVu.ee ilnqsuteEej.Wia inm-bSu.Ps ahr,i s-Leuven:
Peetıe9 r8s6s,,.ı7 52-ı1;" StrufgoEgral sEetu ropEemapni ır4 e00,-7 100Th:e
CrimKeahna naOttet,o maannRdsi tsehR eu ssEimapni Truer"k,i sh oYefIan r­book
ternaRtieolantailXXIo n(s1,99 5s)ı.,- ı"6Kı;r ıKma dSıi ciBluileurniBed llue"t,e n,
l..X/22(791 96s)ı.,6 5-ı90.
' "Osman Gaİzzin('iNnkii cnKe uaş)a tmvaeBs aıf eSuasv a(şçıe"Sv,.A. yd ınS)öğü,t 'ten
lstansb3.u0 1l-3'a34,.
' Ansiklompaedddie lekrüinnyienil çebiranik ıMnaıhzm:u Şta kir"oHğallu,i l Bİinba­lcık
liyograTafyraishıç'iK:/u etrbiiçuni n sd.5e 2,3 -560.
7 "HavneK abiAlrei stokIrS.aa shGiiisbri Da:öy n emiKnıdreHı amn lı(ğçıe?'v)E:.,m e1l3,5
(1893s)5.,1- 73.
10