Aslı Akyol Mutlu

25 Pages·2017·3.75 MB·Turkish

İLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR?
Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU
Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü

İDEAL FARMAKOLOJİK TEDAVİ
* Etkilerin spesifik olması
* Aynı düzeyde öngörülebilir etki
* Diğer ilaçlardan etkilenmemesi
* Doğrusal etki göstermesi
* Hiçbir dozda toksik olmaması
* Tedaviyi tek bir dozla gerçekleştirmesi
* Besinlerden etkilenmemesi

Cinsiyet Uygulama yolu
Yaş
Beslenme durumu Farmasötik form
Doz/süre
m
u
r
u
d
Farmakokinetik
k
i
l
o
b
a
t Farmakodinamik
e Diyet
Organ fonksiyonu
M
Genetik
Organ fonksiyonu
Supleman
Çoklu terapi
Enfeksiyon/stres
Alkol/sigara

Tokluk
Gastrik boşalmanın yavaşlaması
İnce bağırsakların pH’sında değişme
Hepatik kan akışının hızlanması
Gastrointestinal geçiş süresinin artması
Hedef organ
Reseptör ile bağlanma
Post-reseptör aktivasyon
Hücresel metabolizma (iyon kanalları, enzimler)
İlaç dozu
Oral yoldan alım
Kan-beyin bariyeri
Emilim
Dolaşım
Metabolizma
Atım
Farmakokinetik Farmakodinamik
İlaçların açlık (-) / tokluk (+) durumuna göre alımları ?
* Emilim işlemlerinin düzgün ilerlemesi
- ritonavir, nelfinavir (+)

* Metabolizmanın düzgün çalışması
- bazı diyabet ilaçları, enzim suplemanları (+)

* Kusma/mide bulantısı gibi yan etkileri önlemek
- allopurinol, bromocriptine, madopar (+)

* İrritasyon veya ülser gibi yan etkileri önlemek
- deksamethazon (+)

* Besin ile ilaç etkinliğinin azalması
- Rifampisin, valsartan, furosemid (-)
Öğün örüntüsü
İlaç Öğün örüntüsü Etki
Varfarin Yüksek protein Uluslararası Normalize Edilmiş Oran (INR) ↓
Propranolol Yüksek protein Serum düzeylerinin ↑
Theofilin Yüksek yağlı Biyoyararlılığın ↑
Esomeprazol Yüksek yağlı Biyoyararlılığın ↓
Sikloserin Yüksek yağlı Serum düzeylerinin ↓
Hepatik kan akışının artması Albümin seviyelerinin artması Safra asit salınımının artması
Oman Med J. 2011 Mar;26(2):77-83.