Askeri Gemilere Ait Kurallar, Malzeme

46 Pages·2012·0.82 MB·Turkish

ASKERİ GEMİLERE AİT
KURALLAR

Cilt E

Kısım 103 – Malzeme Kuralları

2006
İçindekiler III-1

Kısım 103 – Malzeme Kuralları
Sayfa
Bölüm 1 - Genel

A. Kapsam .................................................................................................................................................. 1- 1
B. Kısaltmalar.............................................................................................................................................. 1- 1
C. Prensipler ve Test Yöntemleri................................................................................................................. 1- 2

Bölüm 2 - Çelik Levhalar, Şeritler, Profiller ve Çubuklar

A. Su Verilmiş ve Temperlenmiş Yapım Çelikleri ....................................................................................... 2- 1
B. Manyezite Olmayan Çelikler................................................................................................................... 2- 4

Bölüm 3 - Çelik Borular

A. Su Verilmiş ve Temperlenmiş Yapı Çeliklerinden İmal Edilmiş Borular ................................................. 3- 1
B. Manyetize Olmayan Çelik Borular.......................................................................................................... 3- 3

Bölüm 4 – Dövme Parçalar

A. Su Verilmiş ve Temperlenmiş Yapı Çeliklerinden İmal Edilmiş Dövme Parçalar ................................... 4- 1
B. Manyetize Olmayan Çelik Dövme Parçaları ........................................................................................... 4- 3

Bölüm 5 – Çelik Dökümler

A. Su Verilmiş ve Temperlenmiş Çelik Dökümler ...................................................................................... 5- 1
B. Manyetize Olmayan Çelik Dökümler...................................................................................................... 5- 4

Bölüm 6 – Dövülebilir Bakır Alaşımlı Dövme Parçalar

A. Kapsam................................................................................................................................................... 6- 1
B. Dövülebilir Bakır Alaşımlarının Uygunluğu.............................................................................................. 6- 1
C. Üreticilerin Sağlaması Gereken İstekler.................................................................................................. 6- 1
D. Yüzey Düzgünlüğü.................................................................................................................................. 6- 2
E. Boyutlar; Boyutsal ve Geometrik Toleranslar ......................................................................................... 6- 2
F. Malzeme ile İlgili İstekler........................................................................................................................... 6- 2
G. Testler .................................................................................................................................................... 6- 4
H. Tekrar Testleri ........................................................................................................................................ 6- 4
I. Markalama .............................................................................................................................................. 6- 5
J. Sertifikalar........................................................................................................................................................6- 5
III-2 İçindekiler

Bölüm 7 – Titanyum ve Titanyum Alaşımları

A. Dövülebilir Titanyum Alaşımları.............................................................................................................. 7- 1

Bölüm 8 – Manyetize Olmayan Demir Zincirleri ve Aksesuvarları

A. Genel...................................................................................................................................................... 8- 1
B. Zincir Malzemeleri................................................................................................................................... 8- 1
C. Yapım ve Üretim...................................................................................................................................... 8- 2
D. Tamamlanmış Zincirlerin Testi................................................................................................................ 8- 3
E. Markalama ............................................................................................................................................. 8- 4
F. Aksesuvarların Testi................................................................................................................................. 8- 5

Bölüm 9 – Manyetize Olmayan Demirler

A. Kapsam .................................................................................................................................................. 9- 1
B. Dizayn ve Testler.................................................................................................................................... 9- 1
C. Demir ve Demir Teçhizatı için Malzeme.................................................................................................... 9- 1
D. Testler..................................................................................................................................................... 9- 2
E. Markalama ............................................................................................................................................. 9- 3
A,B Bölüm 1 – Genel 1-1

BÖLÜM 1

GENEL
Sayfa
A. Kapsam ................................................................................................................................................................... 1- 1
B. Kısaltmalar................................................................................................................................................................ 1- 1
C. Prensipler ve Test Yöntemleri................................................................................................................................... 1- 2

A. Kapsam Kısım 2 - Malzeme Kuralları

Türk Loydu’nun bu kuralları, Türk Loydu Çelik Gemileri Bölüm 1 Malzeme Üretim ve Test Prensipleri
Klaslama Kuralları, Kısım 2, Malzeme Kuralları’na ek
olarak düzenlenmiştir. Özellikle Kısım 2, Malzeme Bölüm 2 Mekanik ve Teknolojik Testler
Kuralları Bölüm 1’de ifade edilen “Malzeme Üretim ve
Test Prensipleri” ve Bölüm 3 ÷ 6’da belirtilen çeşitli Bölüm 9 Alüminyum Alaşımları
malzemeler ve ürün cinsleri için isteklere uyulacaktır.
Bölüm 10 Bakır Alaşımları
Bu kurallar birincil olarak askeri gemilerde kullanılacak
olan malzemeler ve imalat yöntemleri için gereksinimleri Bölüm 11 Teçhizat
kapsamaktadır. Fakat bu gibi malzemeler sivil sektörde
de kullanılabilecektir. MIL-S Askeri Standartlar, Savunma
Bakanlığı, ABD

B. Kısaltmalar SEW Demir ve Çelik Malzeme, Verlag
Stahleisen GmbH, Postfach 105164,
Bölümde kullanılan kısaltmalar aşağıdadır. D-40042 Düsseldorf

AD Basınçlı Kaplar Çalışma Grubu, TRD Buhar Kazanları Teknik Kuralları
Almanya
VG Askeri Teknoloji Sistemleri için Alman
AOD Argon Oksijen Dekarbürasyon Standartları
Yöntemi
VOD Vakum Oksijen Dekarbürasyon
ASTM Amerikan Test ve Malzeme Kurumu, Yöntemi
Conshohocken, ABD
VODC Vakum Oksijen Dekarbürasyon
TL Malzeme Çelik Gemileri Klaslama Kuralları Yöntemi (Değişim) Yöntemi
Kuralları Cilt A
WL VG Standartların Malzeme
Performans Yaprakları
1-2 Bölüm 1 – Genel C

C. Prensipler ve Test Yöntemleri 2. Permeabilite Testi

Gereksinimler TL Malzeme Kuralları uygulamaları Bağıl permeabilite µ çeliğin teslim durumu ve soğuk
r
Bölüm 1’de belirtilmiştir. şekil verilme durumu için, VG 95578 uygun olarak
(örnek; ASTM A 342) bir volumetrik ölçüm metodu
Aşağıda belirtilen ek koşullar da uygulanabilir : kullanılarak tespit edilmelidir.

Kısım 2, Bölüm 1, D “İmalatla İlgili ve Malzeme Bağıl permeabilitenin soğuk şekil verme üzerindeki
Özellikleri için Genel Gereksinimler” ile ilgili 1’e bakınız etkisinin tespit edilmesi, örnek olarak çeliğin teslim
ve Bölüm 2 ile ilgili 2’ye bakınız. durumundaki uzamasını belirleyecektir.

1. Ek Denizaltı Testi Manyetize olmayan malzemelerde bağıl permeabilite
1,01 değerini aşmamalıdır.
Denizaltı konstrüksiyonunda basınçlı tekne imalatında
tek veya başka bir malzemeyle birlikte kullanılan
malzemelerin uygunluğunun belirlenmesinde ek
denizaltı testine gereksinim bulunmaktadır. Bu testin
anlamı, denizaltı konstrüksiyonunda kullanılan
malzemeler ve malzemelerden imal edilmiş kaynaklı
parçaların, denizaltının operasyonu sırasında maruz
kalacağı dinamik yükler ve şok gerilmeleri karşısında
mekanik ve fiziksel özelliklerinin doğrulanmasıdır. Test
yöntemi, testler, gereksinimler ve test şartları her bir
adımda TL tarafından belirlenecek ve buna uygun
olarak gözlenip uygulanacaktır.
A Bölüm 2 – Çelik Levhalar, Şeritler, Profiller ve Çubuklar 2-1

BÖLÜM 2

ÇELİK LEVHALAR, ŞERİTLER, PROFİLLER VE ÇUBUKLAR

Sayfa
A. Su Verilmiş ve Temperlenmiş Yapım Çelikleri ......................................................................................................... 2- 1
B. Manyezite Olmayan Çelikler..................................................................................................................................... 2- 4

A. Su Verilmiş ve Temperlenmiş Yapım Çelikleri 2. Onay

1. Kapsam Çelikler TL tarafından onaylanmalıdır. Bu amaçla, çelik
üreticisi TL’ye üretim süreci, kimyasal bileşim, mekanik
Bu kurallar, askeri gemilerin ve yüzer ekipmanların özellikler, teslim şartları, kaynak için tavsiyeler, sıcak ve
inşaatında kullanılan, su verilmiş ve temperlenmiş yapı soğuk form verme, ısıl işlem bilgilerini kapsayan
çeliklerinden imal edilmiş sıcak veya soğuk form malzeme özelliklerini göndermelidir. TL başlangıç onay
verilmiş çubuklar veya profiller, 150 mm. kalınlığın testi isteme hakkına sahiptir.
üzerindeki özel levhalar ve sıcak haddelenmiş basınçlı
teknelerde uygulanmaktadır. Şaft imalatı için kullanılan 3. Gereksinimler
haddelenmiş yuvarlak çubuklar, bağlantı kolları (rod) ve
cıvataları Bölüm 4, A konusudur. Yüksek kalınlıktaki 3.1 Çelik markalama prosesi
imalatlar içinde bu kurallar TL ile mutabık kalınarak
uygulanabilecektir. Çelikler TL tarafından onaylanan AOD, AOD veya
VODC prosesleri veya TL tarafından onaylanan bir
Bu kurallar içindeki su verilmiş ve temperlenmiş yapım başka proses kullanılarak üretilecektir.
çeliklerinin kapsamı TL-M550 (15NiCrMo10-6, WL
1.6780, HY-80), TL-M700 (16NiCrMo12-6, WL 1.6782, 3.2 Kimyasal bileşim
HY-100) ve TL-M900 (HY-130) içine almakta hem de
dengi su verilmiş ve temperlenmiş yapım çeliklerini Kimyasal bileşim, Tablo 2.1’de ve onaylı
kapsamaktadır. spesifikasyonlardaki istekleri sağlamalıdır. Belirtilen
sınır değerler ergime analizine uygulanır.
Basınçlı tekne levhaları (DK) gemilerin tekne
konstrüksiyonları ve tekne elemanları için kullanılan Alaşım elementleri ve tane inceltici elementler üretici
yassı imalatlardır. Dalış basıncına bağlıdır ve özel spesifikasyonunda verilmelidir.
levhalar (S) ağırlıklarındaki artış sınırlandırılmış yassı
mamullerdir. Kaynak edilebilirliğe karar verebilmek için soğuk çatlak
hassasiyeti eriyik analizden aşağıdaki formüle göre
Nominal eğme mukavemeti, mekanik ve kimyasal hesaplanabilir:
bileşim gibi özellikleri ile bu kurallardan farklılık gösteren
çelikler, TL tarafından onay alınmadan kullanılamaz.
Si Mn Cu Ni Cr Mo V
P =C+ + + + + + + +5B[%]
cm 30 20 20 60 20 15 10
2-2 Bölüm 2 – Çelik Levhalar, Şeritler, Profiller ve Çubuklar A

Müsaade edilen en büyük değer TL ile anlaşarak - Taşlama ile onarım yapıldığında taşlanan
saptanmalı ve onaylı spesifikasyonda belirtilmelidir. kısımdaki levha kalınlığı, müsaade edilebilen
alt kalınlık toleransı içinde kalmalıdır.

3.3 Isıl işlemler
3.6 Boyutlar, boyutsal ve geometrik toleranslar

Çelikler, su verilmiş ve temperlenmiş olarak teslim
TL Malzeme Kurallarının Kısım 2, Bölüm 3, A.6
edilmelidir. En az temperleme sıcaklığı, TL-M550 için 60
aşağıdaki ekle birlikte uygulanır.
mm.’ye kadar ki kalınlıklarda 650°C ve daha büyük

kalınlıklarda 635°C’dir. TL-M700 için 580°C’dir ve TL-
Basınçlı tekne levhalarının anma kalınlığına uygulanan
M900 için en az temperleme sıcaklığı, üretici
eksi toleranslar için, C sınıfı ve özel levhalar A sınıfı
spesifikasyonuna uygun olacaktır.
bilgileri Tablo 3.1’den alınacaktır. Özel levhalarda

ortalama ağırlık artımı, EN 10029 Tablo 6’da gösterildiği
3.4 Mekanik özellikler
gibi sınırlı en yüksek ağırlıkla da kısıtlanmıştır.
Mekanik özellikler ve çentik darbe enerjisine ait istekler
Tablo 2.2’ye uygun olmalıdır. 4. Testler

3.5 Mamullerin genel karakteristikleri 4.1 Kimyasal bileşim testi

Bunlara, TL Malzeme Kurallarının Kısım 2, Bölüm 3, A.5
Üretici, her eriyiğin kimyasal bileşimini belirlemeli ve
uygulanır. Ek olarak aşağıdaki hususlar da göz önüne
bununla ilgili sertifika hazırlamalıdır.
alınmalıdır :

- Kaynakla onarım işlemi ve onarımları bildirme

yöntemi, TL tarafından onaylanacaktır.

Tablo 2.1 Su verilmiş ve temperlenmiş çeliklerin kimyasal bileşimleri (eriyik analizi)
Malzeme no Kalite C Si Mn P S Cr Mo Ni As Cu Sb Sn Ti V
0,15
15NiCrMo10-6 TL-M550 Min. 0,12 0,10 - - 1,0 0,20 2,00 - - - - - -
(1)

Maks 0,18 0,35 0,40 0,015 0,008 1,80 0,60 3,25 0,025 0,25 0,025 0,030 0,02 0,03

0,15
16NiCrMo12-6 TL-M700 Min. 0,12 0,10 - - 1,0 0,20 2,25 - - - - - -
(1)

Maks 0,20 0,35 0,40 0,015 0,008 1,80 0,60 3,50 0,025 0,25 0,025 0,030 0,02 0,03

0,15
TL-M900 Min. - 0,60 - - 0,40 0,30 4,75 - - - - - 0,05
(1)

Maks 0,12 0,35 0,90 0,010 0,008 0,70 0,65 5,25 0,025 0,25 0,025 0,030 0,02 0,10

(1) Vakum-karbon deoksidasyonunda, Si = 0,05% olacaktır.
min
A Bölüm 2 – Çelik Levhalar, Şeritler, Profiller ve Çubuklar 2-3

Tablo 2.2 Mekanik ve teknolojik özellikler

%0,2
Uzama Çekme Kesit Kopma
Mamul dayanım Çentik darbe eğme
Kalite sınırı mukavemeti daralması uzaması
şekli gerilmesi testi
R /R R Z A
p0,2 m m 5
R
p0,2
Test KV
- - [N/mm2] - [N/mm2] [%] [%] sıcaklığı [J]boyuna [J] enine
[°C] min. min.
Levha ≤0,90 - ≥19 -85 - 50
Çelik 550 - 690 ≤0,92 ≥650 ≥55 (l) > ≥ 20 (l) 68 40
TL-M550
levha 50 (q) ≥18(q)
Profiler ≥60 -20 - 95
Levha ≤0,90 - ≥17 -85 70 70
Çelik 685 - 835 ≤0,92 ≥760 ≥ 50 (l) ≥18(1) 68 40
TL-M700
çubuk ≥45(q) ≥16 (q)
Profiler ≥55 -20 - 95
TL-M900 Levha 900-1035 - - - ≥11 -20 - 55
(l) Boyuna yönde
(q) Enine yönde

4.2 Çekme testi 4.3 Çentik darbe eğme testi

Her bir ısıl işlem görmüş parçadan en az bir adet çekme Isıl işlem görmüş gruptaki her bir parçadan veya
test parçası alınacak ve test edilecektir. Sürekli ısıl basınçlı tekne levhası olduğu zaman her hadde
işlem uygulanan levhalarda gereken test parçası, sayısı boyundan Kısım 2, Bölüm 2, E.2’ye göre en az 3
ve yeri ile ilgili hususlarda özel olarak karar verilebilir. Charpy V-test parçasından oluşan bir set alınacak ve
test edilecektir. Eğer levhalar sürekli ısıl işlem
Basınçlı tekne levhaları için her hadde boyundan bir görmüşse, gereken test parçalarının yeri ve sayısı ile
çekme test parçası alınır. ilgili konularda özel olarak karar verilebilir.

Boyuna test parçalarının alındığı, genişlikleri 600 mm. TL’nun başka türlü bir isteği yoksa, normal olarak
den küçük olan geniş lamalar ve profiller dışında, test genişlikleri ≥600 mm. olan geniş lamalar ve levhalarda
parçaları boyuna eksenleri ana haddeleme test parçalarının boyuna eksenleri, ana haddeleme
doğrultusuna dik (enine) olacak tarzda alınacaktır. Diğer doğrultusuna dik (enine) alınır. Test parçalarının
şekiller için test parçaları, TL ile anlaşmaya varılarak eksenleri mamulün yüzeyinden itibaren 1/4⋅t
boyuna ve enine doğrultuda alınabilir. Normal olarak, (t=mamul kalınlığı) uzaklıkta veya mümkün olduğu
yassı test parçaları kullanılır. Çekme test parçaları, kadar yakın olacak tarzda yerleştirilmelidir.
mamulün üst yüzeyini kapsayacak şekilde mamul
kalınlığının tamamında veya yarısında alınabilir. 30 mm. 4.4 Kalınlık doğrultusunda çekme testi
den büyük olan mamul kalınlıklarında dairesel kesitli
test parçaları kullanılabilir; bunların eksenleri mamul Eğer TL tarafından özel olarak isteniyorsa, Kısım 2,
kalınlığının 1/4’ünde bulunmalıdır. Bölüm 3 (kalınlık doğrultusunda özel istekleri sağlayan
çelikler)’e göre mamulün yüzeyine dik açıda test parçası
alınarak çekme testi yapılır.
2-4 Bölüm 2 – Çelik Levhalar, Şeritler, Profiller ve Çubuklar A,B

4.5 Yüzey düzgünlüğünün ve boyutların B. Manyetize Olmayan Çelikler
kontrolü
1. Kapsam
Üretici mamulün yüzey düzgünlüğünü ve boyutlarını
kontrol etmeli ve mamulü sörvey için sörveyöre Bu kurallar askeri gemiler veya yüzer teçhizatın
sunmalıdır. üretiminde kullanılacak, manyetize olmayan çeliklerden
yapılan basınçlı tekne levhaları ve özel levhalar, profil,
4.6 Ultrasonik muayene çubuklar ve yassı mamullere uygulanır. Haddelenmiş
yuvarlak çubuklardan şaftlar, miller, bağlama elemanları
Mamulün öngörülen kullanma amacı için gerekli ise veya basit parçaların imali Bölüm 4, B’nin konusudur.
malzeme üreticisi Kısım 2, Bölüm 3, A.8.6’ya göre Basınçlı tekne levhaları, geminin tekne ve tekne
ultrasonik muayeneleri yapmalıdır. elemanlarının konstrüksiyonundaki dalış basıncına bağlı
yassı mamullerdir ve özel levhalar (S) sınırlı ağırlıkla
4.7 Testlerin yenileme prosedürü imal edilen yassı mamullerdir.

Eğer çekme testlerinden biri istekleri sağlamıyorsa, 2. Malzemeler
parçaların aynı yerinden iki ek test parçası alınarak test
edilir. Her iki ek test parçası istekleri yerine getiriyorsa Manyetize olmayan çelikler SEW 390’a uygun olan veya
parça kabul edilir. relative permeabilite µ<1,01 ile kaliteleri
r
karşılaştırılabilen çeliklerdir.
Eğer çentik darbe testinin ortalama değeri istekleri
sağlamaz veya birden fazla değer istenilen ortalama İlave olarak, VG81224 ve VG81237’ye göre levhalar,
değerin altında kalır veya bir değer ortalama değerin şeritler, çubuklar ve profiller Tablo 2.3 ve 2.4’de verilen
%70’inden az olursa, Kısım 2, Bölüm 2, H’de belirtilen malzeme değerlerine (WL) göre kullanılabilir.
prosedür uygulanır.
Sıvılaştırılmış gazların taşınması veya taşınan yük veya
5. Markalama kullanılan sıvılara bağlı olarak özel kimyasal (denge)
stabilite çelikler ek olarak istenildiğinde, Kısım 2, Bölüm
Her mamul üretici tarafından en az bir yerinden TL 3, F ve G’deki istekleri bütünüyle karşılamalıdır.
işareti ve aşağıdaki özellikleri içerecek tarzda açık
olarak markalanır. TL çeliğin kalitesiyle ilgili tereddütü olması durumunda
doğrulama için onay testi talep edebilecektir.
- Üreticinin işareti,
Tablo 2.3 Levha, şerit ve içi boş profiller
- Çelik kalitesi olarak belirlenmiş sembol
(örneğin; TL-M550) veya üreticinin tescilli WL Kısım Çelik
markası,
1.3914 1 X2CrNiMnMoNNb21-15-7-3

- Pota Nr., levha numarası veya eşdeğer 1.3951 1 X2CrNiMoN22-15
belirleyici işaretler,
1.3952 1 X2CrNiMoN18-14-3

1.3964 1 X2CrNiMnMoNNb21 -16-5-3
Tüm markalar, kolaylıkla görülebilecek şekilde boya ile
veya benzer şekilde işaretlenecektir. 1.3974 1 X2CrNiMnMoNNb23-17-6-3
B Bölüm 2 – Çelik Levhalar, Şeritler, Profiller ve Çubuklar 2-5

Tablo 2.4 Çubuk ve profiller
Kaynakla yüzey hatalarının giderilmesine izin

verilmeyecektir.
WL Kısım Çelik

1.3914 2 X2CrNiMnMoNNb21-15-7-3 Kesim levhalarının ve şeritlerin kenarlarında çatlaklar
1.3951 2 X2CrNiMoN22-15 olmayacaktır.

1.3952 3 X2CrNiMoN18-14-3
Basınçlı tekne levhaları için, çökme veya diğer tip yüzey
1.3964 2 X2CrNiMnMoNNb21-16-5-3
hatalarının müsaade edilen haddeleme derinlik ölçüsü
1.3974 2 X2CrNiMnMoNNb23-17-6-3 0,20 mm. ile sınırlandırılacaktır. 0,40 mm.’ye kadar izole
edilmiş çökmeye müsaade edilebilecek, yalnız buradaki

noktalardaki kalınlık nominal kalınlık değerlerinin altında

ve bu kusurlu alanların toplamı levhanın bir yüzeyinin
3. Teslim Koşulları ve Isıl İşlem
toplam alanının %15’inden fazla olmayacaktır. 0,20 mm.

derinliği aşan hatalar burada nominal kalınlık korunarak
Tüm mamuller malzemelerine uygun şekilde ısıl
ve kalınlık değişimindeki düzgünlük sağlanarak
işlemleri yapılmış şekilde teslim edilecekler, örneğin;
çelikler tavlanmış ve su verilmiş olmalıdır. taşlamayla düzeltilebilir.
X5NiCrTiMoV26-15 (1.3980) kalite çelik , ek olarak 710
- 750 °C’da suni yaşlandırılmalıdır. Soğuk hadde mamullerindeki yüzey kalitesi için SEW
390’daki demir ve çelik malzeme özellikleri uygulanır.
4. Boyutsal Toleranslar
6. Malzeme Özellikleri ile İlgili İstekler

Siparişte başka türlü belirtilmemişse, levhalar Kısım 2,
6.1 Kimyasal bileşim
Bölüm 3, A.6, Tablo 3.1’deki B sınıfına (müsaade edilen

kalınlık toleransı -0,3 mm.’e uygun olarak teslim
Kimyasal bileşim için, standartlarda veya TL tarafından
edileceklerdir.
onaylı spesifikasyonlarda belirtilen sınır değerler
uygulanacaktır.
Basınçlı tekne levhalarının anma kalınlığına uygulanan
eksi toleranslar için Sınıf C ve özel levhalar için Sınıf A Kaynaktan sonra ısıl işlem yapılmayan kaynaklı
konstrüksiyonlar için ve kristallerarası korozyona
değerleri uygulanacaktır. Özel levhalarda, ortalama
dayanıklılık isteniyorsa, yalnızca stabilite edilmiş
ağırlık artımı, ek olarak EN 10029 Tablo 6’da gösterildiği
östenitik çelikler veya karbon miktarı C≤%0,03 olan
gibi sınırlı en yüksek ağırlıklarla kısıtlanmıştır. Diğer
çelikler kullanılabilir.
mamuller için ilgili standartlarda belirtilen değerler

kullanılacaktır. 6.2 Mekanik özellikler

5. Mamullerin Genel Durumu Mekanik özellikler için standartlarda veya onaylı
spesifikasyonlarda belirtilen istekler testlerle
Kısım 2, Bölüm 3, A.5’deki koşullar uygulanır. Genel kanıtlanmalıdır. Eğer başka bir şekilde tanımlanmadıysa
%0,2 akma sınırının minimum değeri %0,2 uzama
olarak yüzeysel hatalar yalnız taşlamayla giderilir.
sınırına eşdeğer olarak alınabilir.

Burada hiçbir noktada müsaade edilen eksi tolerans
aşılmamalıdır.