arpa silajının ham besin madde içerikleri üzerine

14 Pages·2016·0.74 MB·English

Araştırma Makalesi / Research Article
Harran Tarım ve Gıda

Bilimleri Dergisi

Geliş tarihi: 11.08.2015
(2016) 20(2): 105-118
Kabul tarihi: 15.06.2016

Arpa Silajının Ham Besin Madde İçerikleri Üzerine
Rekombinant İnokulant Katkısının Etkileri

Ayfer BOZKURT KİRAZ1*, Hasan Rüştü KUTLU2

1Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Şanlıurfa
2Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Adana
*Sorumlu yazar: [email protected]

Öz
Bu çalışmada arpa silajları, kontrol, Sill-All (Alltech,UK), LC1363, LCLDH, LBPL (Lactobacillus plantarum),
LBPL+Lik inokulant katkılı olarak 6 gruptan oluşmaktadır. LC1363 (Lactococcus laktis subsp. cremoris) ve
LCLDH (LDH mutant Lactococcus laktis subsp. cremoris) ile LBPL+Lik (Lactobacillus plantarum) gruplar,
(1,3-1,4) glukanaz (likenaz) enzim genine sahip rekombinant inokulantlar içermektedir. İnokulantlar
silajlara 1.5x107 cfu/g düzeyinde katılmışlardır. Silajı gruplarında 7, 14, 28 ve 56 günlük silolama süresi
sonunda pH, kuru madde, ham protein, ham yağ, ham kül, ham selüloz, NDF ve ADF düzeyleri tespit
edilmiştir. pH, ham protein, ham kül ve ADF değerleri bakımından silolamanın 7, 14, 28 ve 56. günlerinde
ham selüloz ve NDF değerleri bakımından silolamanın 14, 28 ve 56. günlerinde, kuru madde içerikleri
bakımından 28 ve 56. günlerde gruplar arasında farklılıklar önemli bulunmuştur (P<0.05). Sonuç olarak
çalışmada elde edilen sonuçlar, özellikle arpa silajında rekombinant inokulant kullanımının, deneysel
koşullarda silajın yem değeri ve aerobik stabilitesini artırdığını göstermiştir.

Anahtar kelimeler: Arpa silajı, Bakteriyel inokulant, Kimyasal kompozisyon

The Effects of Recombinant Inoculants on Crude Nutrient Content of Barley Silage

Abstract
In this study, six different barley silage treatment groups were prepared as control, Sill-All (Alltech, UK),
LC1363, LCLDH, LBPL (Lactobacillus plantarum) and inoculant additive LBPL+Lik. LC1363 (Lactococcus
laktis subsp. cremoris), LCLDH (LDH mutant Lactococcus laktis subsp. cremoris) and LBPL+Lik
(Lactobacillus plantarum) groups contained recombinant inoculants with (1.3-1.4) glucanase (likenaz)
enzyme gene. Inoculants were added to silages at the level of 1.5x107 cfu/g. Analysed for, pH, dry
matter, crude protein, crude fat, crude ash, crude fiber, NDF and ADF levels were determined at the end
of 7, 14, 28 and 56-day period. Significant (P<0.05) differences were observed among 7, 14, 28 and 56
days silage groups for pH, crude protein, crude ash and ADF values, among 14, 28 and 56 days silage
groups for NDF and crude fiber, and between 28 and 56 days silage for dry matter content. In conclusion
the result obtained in the study showed that recombinant inoculant, inclusion especially to the barley
silage improve feeding value and aerobic stability under our experimental condition.

Key words: Silage, Bacterial inoculants, Chemical composition

Giriş kültürlerinden yoğun bir şekilde
yararlanılmakta ve bu katkılar biyoteknolojik
Silaj yapımında son yıllar da silaj katkı
silaj katkıları olarak kabul edilmektedir
maddesi olarak laktik asit bakterileri içeren
(Pahlow, 1989). Orta düzeyde veya zor
ve bakteriyel inokulant ya da mikrobiyel
silolanabilen yeşil yemlerin silolanmasında
inokulant olarak isimlendirilen bakteri
silaj inokülantları büyük önem taşımaktadır.
105
Bozkurt Kiraz ve Kutlu/Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2016) 20(2): 105-118
Bu katkı maddeleri silaj kalitesine iyileştirici Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Döner
özellikler taşımaktadır (Kutlu, 2002). Sermayesi İşletmesi’nden temin edilmiştir.
Silaj yapımında mikrobiyal inokulantlar, Hamur olum dönemini takiben biçilen arpa
laktik asit fermentasyonunu sağlayabilecek hasılı %30-35 KM içeriğine sahip olabilmesi
yoğunlukta laktik asit bakteri ya da bakteri için yaklaşık 2 saat boyunca soldurulmaya
gruplarını içeren ürünler olarak bırakılmıştır. Uygulanan soldurma sonrası
tanımlanmaktadır. İnokulant olarak doğrama makinesinde 1.5-2.0 cm
kullanılan laktik asit bakterileri, silajda laktik uzunluğunda doğranmış, ancak materyal
asit fermentasyonunu hızlandırarak üzerindeki yarı olgun daneler parçalanmamış
asiditenin yükselmesine (yaklaşık pH:4) veya ezilmemiştir. Kıyılan materyaller 1.5
neden olmaktadır. litre kapasiteli ve yalnızca gaz çıkışına olanak
Bilindiği gibi Endo-(1,3-1,4)-glukanaz tanıyan kelepçe-kapak sistemli özel cam
(likenaz), nişastalı tohumların endosperm kavanozlara doldurulmuş ve 3’er tekerrürlü
duvarında bulunan karışık bağlı (1,3-1,4)- olarak silolanmıştır.
glukanları hidrolize eden enzimdir. Karışık
Muamele Gruplarını Oluşturan Silaj
bağlı (1,3-1,4) glukanaz enzim geni
İnokulantları
Lactobacillus plantarum’da klonlanmış ve
Araştırmada silaj materyaline uygulanan
yeni bir silaj inokülant bakterisi
katkı maddeleri aşağıdaki gibidir;
geliştirilmiştir. Bu çalışmada, (1,3-1,4)
Kontrol: İnokulant içermeyen Negatif
glukanazı üreten rekombinant bakteri, silaj
kontrol grubu
uygulamalarında silaj kalitesinin artırılması
Sill-All: Ticari inokülant (Sill-All, Alltech,
ve silaj açıldıktan sonra kalitenin
UK), inokulant içeriği Laktabacillus
korunmasına yönelik olarak kullanılacaktır.
plantarum, Enterococcus faecium,
Bu işlem, arpa hasılından silaj üretiminde
Pediococcus acidilactici ve Lactobacillus
olduğu kadar besin etkili katkı maddesi
salivarius ile α-amilaz, sellülaz, hemiselüllaz
olarak orta veya zor silolanabilen yem
ve pentonaz enzim şeklindedir.
kaynaklarına ilave edilen tahıl kaynaklarının
LC1363: Rekombinant silaj inokulantı
etkin kullanımı açısından da önemlidir.
(Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
Alternatif olarak tüm dane arpanın silajlara
Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü
katılması ve bu silajların (1,3-1,4)-glukanaz
Biyoteknoloji Laboratuvarlarında üretilen
(likenaz) enzimini üreten L. plantarum ile
Lactococcus laktis subsp. Cremoris bakteri
inoküle edilmesiyle arpanın endosperm
pTRW10 plazmitine aktarılmış (1,3 -1,4)
hücre duvarında bulunan beta glukanların
glukanaz (likenaz) geni taşıyan LC1363
likenaz enzimi vasıtasıyla hidrolize
mutant suşuna aktarılmış bakteri
olmaktadır. Özellikle arpa içeren silajlarda
LCLDH: Rekombinant silaj inokulantı
hem arpanın hem de yeşil bitkilerin
(Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
sindirimini artacaktır.
Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü

Materyal ve Metot Biyoteknoloji Laboratuvarlarında üretilen
Lactococcus laktis subsp. Cremoris bakteri
Silaj materyali pTRW10 plazmitine aktarılmış (1,3 -1,4)
Çalışmada silaj materyali olarak yarı olgun glukanaz (likenaz) geni taşıyan LCLDH mutant
daneli arpa hasılı kullanılmış olup, materyal suşuna aktarılmış bakteri.
106
Bozkurt Kiraz ve Kutlu/Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2016) 20(2): 105-118
LBPL: Hiçbir muamele görmemiş saptanmasında ise ANKOM analiz
Lactobacillus plantarum cihazlarından faydalanılarak Van Soest ve
LBPL+Lik: Çukurova Üniversitesi Ziraat ark. (1991) tarafından geliştirilen analiz
Fakültesi Zootekni Bölümü Biyoteknoloji yöntemleri kullanılmıştır.
laboratuvarlarında üretilen (1,3-1,4)
Glukanaz (Likenaz) Enzim genine sahip İstatistiksel Analizler
Lactobacillus plantarum’dur. Araştırmada elde edilen verilerin
istatistiksel olarak değerlendirilmesinde tek
Arpa Silajlarının Hazırlanmasında Bakteriyel yönlü varyans analizi metodu ve ortalamalar
İnokulasyon İşlemi arasındaki farklılıkların önem testinde ise
10 kg arpa hasılı 4 m²’lik temiz bir naylon Duncan çoklu karşılaştırma testinden
üzerine serilmiş ve bunun üzerine 10 litre su yararlanılmıştır. İstatistiksel analizler SPSS 9.0
içerisine 10 ml inokulant eklenmiş iyice istatistik paket programında yapılmıştır.
çalkalanmış ve materyal üzerine homojen bir
şekilde dağılacak biçimde püskürtülerek Araştırma Bulguları ve Tartışma

karıştırılmıştır. Bu işlem sonucunda taze arpa
Kimyasal Analiz Bulguları
hasılında 1.5x107 cfu/g LAB inokulantı katkısı
Taze arpa hasılı ve inokulantlarla
yapılmıştır.
muamele sonrasında oluşturulan silaj
Her bir silaj grubu için 12’er (4 zaman x 3
gruplarında 7, 14, 28 ve 56. günlerde pH,
tekerrür) kavanoz olmak üzere toplam 72
kuru madde (KM), ham protein (HP), ham
kavanozda silaj hazırlanmıştır. Kavanozlar
yağ (HY), ham kül (HK), ham selüloz (HS),
laboratuar ortamında 252C sıcaklıkta
nötr deterjanda çözünmeyen lif (NDF) ve asit
bekletilmiştir.
deterjanda çözünmeyen lif (ADF) değerleri

Çizelge 4.1.’de verilmiştir. Arpa hasılında pH
Kimyasal Analizler
değeri 6.30, KM içeriği %31.73, HP, HY, HK,
Araştırmada kullanılan taze ve silolanmış
HS, NDF ve ADF içerikleri (kuru madde
arpa hasıllarının her bir muamele grubundan
bazında) ise sırasıyla; %7.81, 1.90, 6.39,
3’er kavanoz, silolandıktan sonraki 7, 14, 28
27.50, 55.31 ve 32.15 olarak tespit edilmiştir.
ve 56. günlerde açılmış ve silaj örneklerinin

kuru madde düzeyleri tespit edilmiştir.
pH
Örneklerde 7 ve 14. günlerde pH, kuru
Çizelge 1 incelendiğinde, silolamanın 7,
madde ve organik madde tayinleri
14, 28 ve 56. günlerinde gruplar arasındaki
yapılmıştır. 56. günün sonunda ise silaj
pH değerleri bakımından farklılıklar çok
örnekleri üzerinde tüm kimyasal analizler
önemli bulunmuştur (P<0.001). Kontrol, Sill-
yapılarak, besin madde içerikleri (kuru
All, LC1363, LCLDH, LBPL ve LBPL+Lik silaj
madde, ham kül, ham protein, ham yağ, ham
gruplarında silolamanın 7 ve 14. günlerinde
selüloz, asit deterjanda çözünmeyen lif
pH değerleri sırasıyla; 4.52, 4.04, 4.64, 4.43,
(ADF), nötr deterjanda çözünmeyen lif (NDF)
3.99, 4.29 ve 4.65, 3.73, 4.29, 4.35, 3.81,
tüm gruplarda belirlenmiştir.
3.91 olarak tespit edilmiş olup, Sill-All ve
Taze ve silolanmış arpa hasılının ham
LBPL gruplarında pH değeri diğer gruplardan
besin maddeleri içerikleri Weende analiz
daha düşük bulunmuştur. Bununla birlikte
sistemine göre yapılmıştır (Kutlu, 2008). Ham
silolamanın 28 ve 56. günlerinde pH değerleri
selüloz, NDF ve ADF içeriklerinin
ise gruplar için sırasıyla; 4.27, 3.62, 3.99,
107
Bozkurt Kiraz ve Kutlu/Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2016) 20(2): 105-118
4.09, 3.75, 3.84 ve 3.99, 3.72, 3.98, 3.99, ve LAB+Enzim inokulantların etkilerini
4.07, 4.18 olarak tespit edilmiştir. Bu inceledikleri çalışma sonucunda, silolamanın
çalışmada, 56. gün pH değeri bakımından Sill- 60. günündeki silajlarda pH değerini kontrol,
All grubu, kontrol grubundan düşük, LC1363 LAB ve LAB+Enzim gruplarında sırasıyla 4.5,
ve LCLDH grupları kontrol grubu ile benzer, 3.8 ve 3.8 olarak belirlemişlerdir. Filya ve ark.
LBPL ve LBP+Lik grupları ise kontrol (2002), mısır silajlarında Sill-All inokulant
grubundan yüksek bulunmuştur. grubu ile kontrol grubu arasında pH değeri
Araştırmada kullanılan arpa silajlarında, bakımından önemli bir farklılığın
tüm muamele gruplarında saptanan pH bulunmadığını bildirirken, mevcut çalışmada
değerlerinin kaliteli bir silajda olması her iki grup arasında farklılıklar önemli
gerektiği bildirilen değerlerle (Shockey ve bulunmuştur. Hristov ve McAllister (2002),
ark., 1985; Alçiçek ve Özkan, 1997) uyum inokulant katkısı ile arpa silajlarında
gösterdiğini söylemek mümkündür. Silaj silolamanın 47. gününde pH değerinin
kalitesine etki eden temel faktörlerden birisi, 6.6’dan 3.8’e düştüğünü, kontrol grubu ile
fermentasyonun erken aşamasında ortam inokulant grupları arasındaki farklılığın
pH’sındaki düşüş hızıdır. Seale (1986), kaba istatistiki olarak önemli olduğunu
yemlerin silolanmasında, silaj bildirmişlerdir. Benzer olarak, Aksu ve ark.
fermantasyonun başlangıç fazında silaj (2004), kontrol ve inokulant katkılı
pH’sının düşüşünü hızlandırmak için (BONSYLAGE: L. plantarum, L. brevis, L.
bakteriyel inokuantların kullanımının bunscheri, L. rhamnosus, P. Pentosaceus)
önemini belirtmiştir. Bununla birlikte, mısır silajlarında pH düzeylerini 3.90 ve 3.63
inokulant kullanımıyla silaj pH’sında sağlanan olarak tespit etmiş olup, inokulant katkısının
hızlı düşüş aminoasitleri fermente eden pH düzeyini önemli derecede etkilediğini
mikroorganizma ve bitki proteazlarının bildirmişlerdir. Polat ve ark. (2005), mısır
aktivitelerini baskılayarak gerçek proteinlerin silajında Pioneer-74 inokulant grubu ile
bir kısmının korunmasını sağlamaktadır kontrol grubu arasında pH değerini
(Muck 1996). Bu çalışmada taze materyaldeki bakımından farklılığı önemli bulmuşlardır.
pH değerinin (pH: 6.30) silolamanın 7. Sucu ve Filya (2006), başlangıç pH:6.9 olan
gününde tüm gruplarda hızlı bir şekilde mısır hasılında kontrol, İnokulant A (IA) ve
düştüğü tespit edilmiştir (pH: 3.99-4.64). İnokulant B (IB) silaj gruplarında pH değerini
Kung ve Ranjit (2001), kontrol ve LB 3.8 olarak belirlemişlerdir. Bununla beraber
(1x105 cfu/g), LB5 (5x105 cfu/g), LB10 (1x106 Gül ve ark. (2008), inokülant, melas,
cfu/g) (LB: Lactobacillus buchneri ve inokulant+melas katkılı çayırotu silajlarında
enzimler), inokulant (Lactobacillus plantarum pH düzeyinin kontrol grubuna (pH:4.76) göre
ve Pediococcus pentosaceus 1x105 cfu/g ve daha düşük düzeyde tespit etmişlerdir
Propionibacterium freudenreichii 1x104 cfu/g (pH:3.89-4.00). Koç ve ark. (2008), kontrol
ve enzimler) ve BP (propyonik asit) katkılı grubu, I (5x105), I (1x106) ve I (5x106)
1 2 3
arpa silajı gruplarında pH düzeyleri sırasıyla inokulant katkılı mısır silajlarında,
4.70, 4.46, 4.46, 4.46, 4.12 ve 4.32 olarak silolamanın 3. ve 14. günlerinde pH değeri
bulmuşlar ve gruplar arasındaki farklılığın bakımından gruplar arasında fark
önemli olduğunu bildirmişlerdir. Filya ve ark. bulunmadığını, 7, 21 ve 45. günlerde özellikle
(2001) süt olum döneminde hasat edilen ve inokulantlı grupların kontrol grubundan
başlangıç pH:6.1 olan sorgum üzerinde LAB önemli derecede farklı ve daha düşük pH
108
Bozkurt Kiraz ve Kutlu/Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2016) 20(2): 105-118
seviyesine sahip olduğunu bildirilmişlerdir. Silaj gruplarında zamana göre pH
Jalč ve ark. (2009), kontrol, L. plantarum değerinin değişimi Şekil 1.’de verilmiştir.
CCM 4000, L. fermentum LF2, Enterococcus Burada taze materyal silaj yapıldıktan sonra
faecium CCM 4231 mısır silajı (105 günlük) ilk haftadan itibaren tüm gruplarda pH
gruplarında, pH değeri bakımından tüm düzeyinin hızla düştüğü ve bu düşüşün
grupların farklı olduğu (sırasıyla 3.44, 3.48, kontrole göre inokulantlı gruplarda daha
3.50, 3.54) ve inokulant katkısının pH fazla olduğu görülmektedir. Silaj yapımında
düzeyini önemli derecede etkilediğini bakteriyal inokulantların kullanıldığı
bildirilmiştir. Özdüven ve ark. (2010) kontrol, araştırmalarda genel olarak, bakteriyal
LAB, enzim, LAB+enzim tritikale silaj inokulantların silaj fermantasyonunu
gruplarında 45. gün pH düzeyleri sırasıyla geliştirdikleri ve silajlardaki kayıp oranını
4.5, 3.8, 4.1 ve 3.7 olarak bulmuşlar ve azalttıkları saptanmış ve buna ek olarak
gruplar arasındaki farklılığın önemli olduğunu yapılan bu çalışmaların büyük bir bölümünde
bildirmişlerdir. Nkosi ve ark. (2011), silajlarda pH, asetik asit ve amonyak- azotu
başlangıç pH:6.11 olan mısır hasılında düzeylerinin düştüğü, laktik asit ve
kontrol, Lactococcus lactis; Lactobacillus laktik:asetik asit oranının artış gösterdiği
buchneri silaj gruplarında pH değerini saptanmıştır (Filya, 2001). Yapılan bu
sırasıyla 3.6, 3.5 ve 3.5 olarak çalışmalar doğrultusunda pH’daki bu düşüş
belirlemişlerdir. Baah ve ark. (2011), kontrol, bulduğumuz araştırma bulguları ile uyum
homolaktik inokulant (I), SDS (sodium içerisindedir.
dodecyl sulfate) (S) ve I+S arpa silaj
gruplarında 77. gün pH düzeyleri bakımından Kuru madde (KM)
(sırasıyla 4.51, 3.95, 4.50 ve 3.99) önemli Çizelge 1 incelendiğinde, kontrol, Sill-All,
farklılıkların bulunduğunu bildirmişlerdir. LC1363, LCLDH, LBPL ve LBPL+Lik silaj
Keleş ve Yazgan (2011), kontrol, HM4 (LAB gruplarında silolamanın 7. gününde KM
1x104 cfu/g) , HM5 (LAB 1x105 cfu/g), HM6 içerikleri sırasıyla; %29.84, 30.68, 31.01,
(LAB 1x106 cfu/g), LB4 (L.buchneri 1x104 30.90, 31.51 ve 31.48 olarak tespit edilmiş
cfu/g), LB5 (L.buchneri 1x105 cfu/g), ve LB6 olup, gruplar arasındaki farklılıklar önemli
(L.buchneri 1x106 cfu/g), mısır silajı bulunmuştur (P<0.05). Diğer taraftan 14. gün
gruplarında pH düzeyleri (sırayla; 3.74, 3.75, KM içerikleri ise sırasıyla; %30.10, 29.60,
3.78, 3.75, 3.75, 3.76 ve 3.82) bakımından 29.97, 30.17, 31.23, 30.80 olarak tespit
önemli farklılıkların bulunduğunu edilmiş olup, gruplar arasındaki farklılıklar
bildirmişlerdir. önemli bulunmamıştır. Diğer taraftan
Diğer taraftan Jatkauskas ve ark. (2008), silolamanın 28. ve 56. günlerinde KM
ot-baklagil silajlarında (%50 Lolium perenne, içerikleri ise sırasıyla; %29.67, 27.60, 30.47,
%20 Festuca pretense, %30 Trifolium 29.40, 32.00, 30.83 ve 28.70, 29.57, 29.37,
Pretense) kontrol grubu (pH: 4.2) ile 29.87, 30.67, 32.00 olarak tespit edilmiş
bakteriyel inokulantlı (Lactobacillus olup, gruplar arasındaki farklılıklar çok
plantarum Milab 393, Pediococcus önemli bulunmuştur (P<0.01). Bununla
acidilactici P6 ve P11, Enterococcus faecium beraber, 28. günde LBPL ve 56. günde
M74, and Lactococcus lactis SR3.54) (pH: 4.2) LBPL+Lik gruplarında KM içerikleri diğer
grupta pH bakımından farklılığın önemli gruplardan yüksek bulunmuştur.
olmadığını bildirmişlerdir.
109
Bozkurt Kiraz ve Kutlu/Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2016) 20(2): 105-118
6,50
6,00
Kontrol
Sill-All
5,50
LC1363
LCLDH
5,00 LBP
H LBP+L
p
4,50
4,00
3,50
3,00
Taze 7 14 28 56
Günler
Şekil 1. Silaj gruplarında zamana bağlı pH değişimi
Figure 1. pH change at different times in silage groups

Kung ve ark (1991), soldurulmuş yonca günlük inkübasyon sonrası KM üzerine
materyali (%44.9 KM) kullanarak yaptıkları etkilerini çok önemli bulmuşlardır. Nkosi ve
çalışmada kontrol (%42.3), inokulant (%39.6) ark. (2011), taze materyalde %26.5 KM olan
ve inokulant+antibiyotik (%39.2) katkılı mısır hasılında kontrol, Lactococcus lactis;
silajlarda KM içerikleri bakımından gruplar Lactobacillus buchneri silaj gruplarında 90
arasında önemli farklılık olduğunu günlük silolama sonrası %KM içerikleri
bildirmişlerdir. Benzer şekilde Kung ve ark sırasıyla 22.4, 22.9 ve 23.1 olarak tespit
(1993), mısır silajında kontrol grubuna göre etmişler ve farklılığın istatistiki olarak önemli
(%34.7), Ecosyl (%32.9) ve Pioneer 1174 olduğunu belirtmişlerdir.
(%33.3) inokulant katkılı silajlarda KM Filya ve ark. (2001), çiçeklenme ve süt
içeriklerini önemli düzeyde farklı ve düşük olum döneminde hasat edilen sorgum
olarak bulmuşlardır. silajlarında, silolamanın 2, 4, 7, 15 ve 60.
Kung ve Ranjit (2001), kontrol ve LB günlerinde bakteriyal inokulantlı ve kontrol
(1x105 cfu/g), LB5 (5x105 cfu/g), LB10 (1x106 deneme grupları arasında KM içerikleri
cfu/g) (LB: Lactobacillus buchneri ve bakımından farklılığın olmadığını
enzimler), inokulant (Lactobacillus plantarum bildirmişlerdir. Benzer olarak, Filya ve ark.
ve Pediococcus pentosaceus 1x105 cfu/g ve (2004), silaj katkı maddesi olarak
Propionibacterium freudenreichii 1x104 cfu/g kullandıkları iki farklı laktik asit bakteri
ve enzimler) ve BP (propionik asit) katkılı inokulantının (Pioneer® 1188, USA ve Maize-
arpa silajı gruplarında KM düzeyleri sırasıyla All, Alltech, UK), mısır (Zea mays) silajlarının
%35.7, 34.6, 37.3, 36.6 ve 39.5 olarak fermantasyon özellikleri üzerindeki
bulmuşlar ve gruplar arasındaki farklılığın etkilerinin belirlenmesi amacı ile yaptıkları
önemli olduğunu bildirmişlerdir. Gül ve ark. çalışmada, hamur olum döneminde hasat
(2008), % 32 KM içeren taze çayır otunda, edilmiş mısırda (%34.0 KM), 90 günlük
bakteriyel inokulant, melas ve fermantasyon dönemi sonucunda deneme
inokulant+melas kombinasyonunun gruplarında KM içeriklerini (%35.2-35.9)
laboratuvar şartlarında çayır silajının 120 etkilemediklerini tespit etmişleridir.
110
Bozkurt Kiraz ve Kutlu/Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2016) 20(2): 105-118
Zahiroddini ve ark. (2006), %39 KM içeren SDS (S) ve I+S arpa silaj gruplarında 77. gün
taze arpa hasılında, kontrol, bakteriyel KM içerikleri bakımından (sırasıyla %42.87,
inokülantlar, bakteriyel 43.12, 43.85 ve 44.30) önemli farklılıkların
inokulantlar+hidrolitik enzim ilavesinin 61 bulunmadığını bildirmişlerdir. Keleş ve
günlük silolama sonrası arpa silajı deneme Yazgan (2011), kontrol, HM4 (LAB 1x104
gruplarında KM içeriklerini (%35.39-36.65) cfu/g), HM5 (LAB 1x105 cfu/g), HM6 (LAB
etkilemediklerini bildirmişleridir. Koç ve ark. 1x106 cfu/g), LB4 (L. buchneri 1x104 cfu/g),
(2008), kontrol ve I (5x105), I (1x106) ve I LB5 (L. buchneri 1x105 cfu/g), ve LB6 (L.
1 2 3
(5x106) inokulant katkılı mısır silajlarında, buchneri 1x106 cfu/g), mısır silajı gruplarında
silolamanın 3. ve 21. günlerinde KM içerikleri KM içerikleri (%27.4-28.4) bakımından
bakımından gruplar arasında fark önemli farklılıkların bulunmadığını
bulunmadığını, 7, 14 ve 45. günlerde önemli bildirmişlerdir. Rossi ve ark., 2007, yaptıkları
derecede farklılıklar bulunduğunu çalışmada β(1,4) glukanaz geni klonlanarak
bildirmişlerdir. Adı geçen araştırıcılar, kontrol geliştirilmiş L. Plantarum’ un hem kuru
ve I , I ve I silaj gruplarında 45. gün KM madde kaybını azalttığı, hem de bitkilerin
1 2 3
içeriklerini sırasıyla 222.6, 206.7, 211.6 ve hücre duvarını yumuşatarak laktik asidin bitki
234.0 g/kg olarak tespit etmişlerdir. dokularına nüfuzunu hızlandırdığını
Jatkauskas ve ark. (2008), ot-baklagil bildirmişlerdir.
silajlarında (%50 Lolium perenne, %20
Festuca pretense, %30 Trifolium Pretense) Ham protein (HP)
KM bakımından kontrol grubu (336.8 g/kg) Çizelge 1 incelendiğinde, 7, 14, 28 ve 56.
ile bakteriyel inokulantlı (Lactobacillus gün silolama sürelerinde gruplar arasında HP
plantarum Milab 393, Pediococcus içerikleri bakımından farklılıklar çok önemli
acidilactici P6 ve P11, Enterococcus faecium bulunmuştur (P<0.01). Kontrol, Sill-All,
M74, and Lactococcus lactis SR3.54) (328.4 LC1363, LCLDH, LBPL ve LBPL+Lik silaj
g/kg) grupta farklılığın önemli olmadığını gruplarında silolamanın 7. ve 14. günlerinde
bildirmişlerdir. Jalč ve ark. (2009), kontrol, L. HP içerikleri sırasıyla; %9.91, %10.06,
plantarum CCM 4000, L. fermentum LF2, %10.53, %10.61, %11.68, %11.68 ve %11.13,
Enterococcus faecium CCM 4231 mısır silajı %10.82, %10.84, %11.01, %11.48, %12.22
(105 günlük) gruplarında, KM bakımından olarak tespit edilmiş olup, 7. günde LBPL ve
kontrol, LP ve EF grupları birbiriyle benzer LBPL+Lik gruplarında, 14. günde LBPL+Lik
iken (sırasıyla 279.5, 280.2 ve 277.6 g/kg) LF grupta HP içerikleri diğer gruplardan daha
grubunun diğer gruplardan (271.0 g/kg) yüksek bulunmuştur. Silolamanın 28. ve 56.
önemli derecede düşük bulunduğunu günlerde ise HP içerikleri sırasıyla; %10.13,
belirtmişlerdir. Özdüven ve ark. (2010) 10.18, 10.97, 11.28, 10.14, 11.67 ve %8.77,
kontrol, LAB, enzim, LAB+enzim tritikale silaj 8.48, 8.81, 8.67, 9.70, 10.31 olarak tespit
gruplarında 45. gün KM düzeyleri sırasıyla edilmiş olup, 28. günde LCLDH ve LBPL+Lik
%35.5, %35.4, %35.8 ve %35.5 olarak gruplarında, 56. günde LBPL+Lik grupta HP
bulmuşlar ve gruplar arasındaki farklılığın içerikleri diğer gruplardan daha yüksek
önemli olmadığını bildirmişlerdir. Baah ve bulunmuştur.
ark. (2011), kontrol, homolaktik inokulant (I),
111
Bozkurt Kiraz ve Kutlu/Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2016) 20(2): 105-118
)
M
K
%
(
rı
a
çl )
u %
n M
o
s D
aliz ge (
n a
asal a ey sil
y rl
m a
b
ki f
t o
ai s
a si
arın naly
silajl cal a
a mi
p
r e
A h
e 1. C1.
g e
el bl
Çiz Ta

112
Bozkurt Kiraz ve Kutlu/Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2016) 20(2): 105-118
Kung ve Ranjit (2001), kontrol ve LB (1x105 gruplarında 45. gün HP düzeyleri sırasıyla
cfu/g), LB5 (5x105 cfu/g), LB10 (1x106 cfu/g) %8.5, 8.6, 8.7 ve 8.6 olarak bulmuşlar ve
(LB: Lactobacillus buchneri ve enzimler), gruplar arasındaki farklılığın önemli
inokulant (Lactobacillus plantarum ve olmadığını bildirmişlerdir. Baah ve ark.
Pediococcus pentosaceus 1x105 cfu/g ve (2011), kontrol, homolaktik inokulant (I), SDS
Propionibacterium freudenreichii 1x104 cfu/g (S) ve I+S arpa silaj gruplarında 77. gün HP
ve enzimler) ve BP (propionik asit) katkılı arpa düzeyi bakımından (sırasıyla %14.26, 14.13,
silajı gruplarında HP düzeyleri sırasıyla %11.5, 14.24 ve 14.23) önemli farklılıkların
%11.6, %11.8, %11.9, %12.6 ve %12.8 olarak bulunmadığını bildirmişlerdir.
bulmuşlar ve gruplar arasındaki farklılığın
önemli olduğunu bildirmişlerdir. Koç ve ark. Ham yağ (HY)
(2008), kontrol ve I (5x105), I (1x106)ve I Çizelge 1 incelendiğinde, kontrol, Sill-All,
1 2 3
(5x106) inokulant katkılı mısır silajlarında, LC1363, LCLDH, LBPL ve LBPL+Lik silaj
silolamanın 3, 7, 14, 21 ve 45. günlerinde HP gruplarında silolamanın 7. ve 14. günlerinde
içerikleri bakımından gruplar arasında HY içerikleri sırasıyla; %3.09, %3.01, %3.22,
farklılıkların önemli bulunduğunu belirtmiş %2.98, %3.79, %3.03 ve %3.05, %3.39, %2.66,
olup silaj gruplarında 45. gün HP içeriklerini %2.69, %3.70, %3.43 olarak tespit edilmiş
L
sırasıyla 58.6, 53.0, 54.2 ve 61.8 g/kg olarak olup, gruplar arasındaki farklılıklar 7. günde
ik
tespit etmişlerdir. Diğer taraftan Aksu ve ark. önemsiz (P>0.05), 14. günde önemli
(2004), kontrol ve inokülant katkılı bulunmuştur (P<0.05). 14. günde Sill-All, LBPL
(BONSYLAGE: L. plantarum, L. brevis, L. ve LBPL+Lik gruplarda HY içerikleri kontrol
bunscheri, L. rhamnosus, P. Pentosaceus) grubu ile benzer diğer gruplardan daha
mısır silajlarında HP düzeylerini 52.9 ve 54.2 yüksek bulunmuştur. Silolamanın 28. ve 56.
g/kg KM olarak tespit etmiş olup, inokulant günlerde ise HY içerikleri sırasıyla; %2.78,
katkısının HP içeriğini etkilemediğini 3.63, 3.32, 2.65, 2.97, 3.06 ve %2.19, 1.85,
bildirmişlerdir. Jatkauskas ve ark. (2008), ot- 2.22, 2.43, 3.39, 3.21 olarak tespit edilmiş
baklagil silajlarında (%50 Lolium perenne, %20 olup, gruplar arasındaki farklılıklar 28. günde
Festuca pretense, %30 Trifolium Pretense) HP önemsiz, 56. günde çok önemli bulunmuştur
bakımından kontrol grubu (137.9 g/kg) ile (P<0.001). Bununla beraber 56. günde LBPL
bakteriyel inokülantlı (Lactobacillus ve LBPL+Lik gruplarında HY içerikleri kontrol
plantarum Milab 393, Pediococcus acidilactici ve diğer gruplardan daha yüksek
P6 ve P11, Enterococcus faecium M74, and bulunmuştur.
Lactococcus lactis SR3.54) (139.5 g/kg) grupta Jalč ve ark. (2009), kontrol, L. plantarum
farklılığın önemli olmadığını bildirmişlerdir. CCM 4000, L. fermentum LF2 Enterococcus
Jalč ve ark. (2009), kontrol, L. plantarum CCM faecium CCM 4231 mısır silajı (105 günlük)
4000, L. fermentum LF2 Enterococcus faecium gruplarında, HY içerikleri bakımından tüm
CCM 4231 mısır silajı (105 günlük) gruplarda benzer olduğu (sırasıyla 22.9, 21.6,
gruplarında, HP içerikleri bakımından tüm 23.5 ve 22.3 g/kg) ve inokulant katkısının HY
gruplarda benzer olduğu (sırasıyla 68.9, 63.2, içeriklerini önemli derecede etkilemediği
64.4 ve 63.6 g/kg) ve inokülant katkısının HP belirtilmiştir.
içeriklerini önemli derecede etkilemediği

belirtilmiştir. Özdüven ve ark. (2010) kontrol,

LAB, enzim, LAB+enzim tritikale silaj

113
Bozkurt Kiraz ve Kutlu/Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi (2016) 20(2): 105-118
Ham kül (HK) ark. (2009), kontrol ve üç mikrobiyal
Çizelge 1 incelendiğinde, silolamanın 7, 14, inokulantlı (Lactobacillus plantarum CCM
28 ve 56. günlerinde gruplar arasında HK 4000, L. fermentum LF2 ve Enterococcus
içerikleri bakımından farklılıklar çok önemli faecium CCM 4231) ot (Dactylis glomerata)
bulunmuştur (P<0.001). Kontrol, Sill-All, silajı gruplarında sırasıyla kül içeriğini; 78.1,
LC1363, LCLDH, LBPL ve LBPL+Lik silaj 77.7, 78.0 ve 75.9 g/kg (KM’ de) olarak tespit
gruplarında Silolamanın 7. ve 14. günlerinde etmiş olup, inokulant katkısının kül içeriğini
HK içerikleri sırasıyla; %7.26, %6.64, %6.90, etkilemediğini bildirmişlerdir.
%7.01, %7.21, %6.97 ve %6.98, %6.98, %
6.86, %7.19, %6.95, %7.29 olarak tespit Ham Selüloz (HS)
edilmiş olup, 7. günde kontrol ve LBPL Çizelge 1 incelendiğinde, kontrol, Sill-All,
gruplarında, 14. günde ise LCLDH ve LBPL+Lik LC1363, LCLDH, LBPL ve LBPL+Lik silaj
gruplarında HK içerikleri diğer gruplardan gruplarında silolamanın 7. gününde HS
daha yüksek bulunmuştur. Silolamanın 28. ve içerikleri sırasıyla; %25.58, 25.29, 25.71,
56. günlerde ise HK içerikleri sırasıyla; %7.11, 24.34, 23.51, 22.83 olarak tespit edilmiş olup,
%6.77, %6.77, %7.32, %6.91, %7.08 ve %7.62, gruplar arasındaki farklılıklar önemli
%6.98, %7.11, %6.99, %6.92, %7.00 olarak bulunmamıştır. Diğer taraftan, silolamanın
tespit edilmiş olup, 28. günde LCLDH grupta, 14, 28 ve 56. günlerinde HS içerikleri ise
56. günde ise kontrol grubunda HK içerikleri sırasıyla; %24.98, 25.45, 25.48, 25.19, 22.34,
diğer gruplardan daha yüksek bulunmuştur. 23.64, %24.35, 23.10, 24.23, 26.88, 22.09,
Filya (2002b) homofermantatif LAB ve 22.98 ve %30.66, 28.74, 30.09, 30.49, 25.24,
LAB+enzim karışımı silaj inokulantlarının mısır 26.77 olarak tespit edilmiş olup, gruplar
silajınında (50. gün) her iki grupta HK arasındaki farklılıklar çok önemli bulunmuştur
içeriklerini etkilemediği belirlemiştir. Filya ve (P<0.01). Silolamanın 56. gününde LBPL ve
ark. (2003a) yaptıkları çalışmada, hamur olum LBPL+Lik gruplarında HS içerikleri diğer
döneminde hasat edilen mısır bitkisinde 2 gruplardan düşük bulunmuştur. Bitkilerde
farklı homofermantatif LAB inokulantı (İA ve bulunan karbonhidratların önemli bir kısmını
İB) kullandıkları silajlarda, silolamanın 90. lifsel yapıdaki polimerler veya nişasta
gününde kontrol, İA ve İB grubu silajların HK oluşturmaktadır. Bitki mikroflorası, bitkilerde
içeriklerini %6.5, 6.4 ve 6.4 olarak bulunan selüloz, hemiselüloz ve nişasta gibi
belirlemişlerdir. Aksu ve ark. (2004), kontrol polisakkaritleri silolama işlemi sırasında
ve inokulant katkılı (BONSYLAGE: L. fermente edemezler. Bu nedenle bitkilerdeki
plantarum, L. brevis, L. bunscheri, L. hücre duvarı ve nişasta gibi polisakkaritleri
rhamnosus, P. Pentosaceus) mısır silajlarında parçalayan bakteriler yada enzimler
HK düzeylerini 80.5 ve 83.9 g/kg KM olarak kullanılarak SEK içeriğinin artırılması
tespit etmiş olup, inokulant katkısının HK amaçlanır. Rossi ve ark., (2007), yaptıkları
içeriğini etkilemediğini bildirmişlerdir. Baytok çalışmada β(1,4) glukanaz geni klonlanarak
ve ark. (2005) kontrol, formik asit, mikrobiyal geliştirilmiş L. plantarumun bitkilerin hücre
inokulant ve melas katkısının mısır duvarını yumuşatarak laktik asidin bitki
silajlarındaki kül düzeylerini (%KM’de) dokularına nüfuzunu hızlandırdığını
sırasıyla 8.90, 9.69, 10.06 ve 9.96 olarak bildirmişlerdir.
tespit etmiş olup, inokulant katkısının kül Jatkauskas ve Vrotniakienė (2007), ot-
içeriğini etkilemediğini bildirmişlerdir. Jalč ve baklagil silajlarında (%50 Lolium perenne, %20
114