archıtects' auto-monographs ın turkey, 1950s-1980s a thesıs submıtted to the graduate school of ...

266 Pages·2016·8.25 MB·Turkish

PRINTED ARCHITECTURES:
ARCHITECTS’ AUTO-MONOGRAPHS IN TURKEY, 1950S-1980S

A THESIS SUBMITTED TO
THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES
OF
MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY

BY

SELDA BANCI

IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS
FOR
THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY
IN
THE PROGRAM OF ARCHITECTURAL HISTORY

MARCH 2016

APPENDIX D AAApApppppprporroorvovvavaal allo loof o fft fhtt hhtehee Ge GG rGarraardadduduuauaateattee tSe SS cScchchhohoooooolo llo loof o ffS fSS oSoococciaciiaali allS lSS cSccieciieenienncncceceesesss
CHRONOLOGICAL CHART OF ARCHITECTS’ AUTO-MONOGRAPHS
AND THEIR CONTEXT
PPPrPorroorfo.ff ..fD .DD rD.rr ..rM .MM Meeeliellhiilhhiahaa Aa AA lAtlluttluutnunnınşııışşıkşııkkık
DDDiDriierrieercecctocttootrorrr
I IIc Icce ceeretrrittrfiityffiyyf ty htt hhtahaat attt thtt hhtihsii ssits htt hhteheeseissssii ssiss ass saatiattsiitfssiisffeiifeesie ssas aal lall lllt lhtt hhtehee re err eerqeqququuiuriierrieermemmmeeenenntnstt sstas aas a ssas aa ta htt hhteheeseissssii ssifs off oofro rrt rhtt hhtehee de dde deegeggrgerreereeee oe oof o ffD fDD oDoococctocttootro rro roof o ff f
PPPhPhhihliiollioolsoosssoopopphphhyhyy.y...
P PP rPorroorfo.ff ..fD .DD rD.rr ..rT .TT .T ..E .EE lEvllvvlavaanann An AA lAtllattlaantannn
H HH eHeeaeaadadd od oof o ffD fDD eDeepeppapaaratrrmttrmmtmeeenenntnttt
TTThThhihsii ssiis sii ssits ott oot co cce ceeretrrittrfiityffiyyf ty htt hhtahaat attw tww ewee he hha haavavvevee re err eeraeaadadd td htt hhtihsii ssits htt hhteheeseissssii ssias aan anndndd td htt hhtahaat atti tnii nni on oou ouuru rro roop oppipniinniinoiiooinonn in tii ttii tsii ssifs uff uuflulllylllyyl ay aad addedeeqeqququuauaateattee,t e,, ,
iniinni sn css sccocoopoppepee ae aan anndndd qd qqu quuauaalialltiilyttiyyt, y,,a ,aas a ssas aa ta htt hhteheeseissssii ssifs off oofro rrt rhtt hhtehee de dde deegeggrgerreereeee oe oof o ffD fDD oDoococctocttootro rro roof o ffP fPP hPhhihliiollioolsoosssoopopphphhyhyy.y...
P PPrPorroorfo.ff ..fD .DD rD.rr ..rT .TT .T ..E .EE lEvllvvlavaanann An AA lAtllattlaantannn
S SS uSuupuppepeerevrrvvrivsiiossisoororrr
EEExExxaxaamammminiinniinniinnigngg Cg CC oCoomommmmmmmitiitttiettteeteeee Me MM Meeememmmbbbebeererrsr sss
AAAsAssssosssoococc. c..P .PP rPorroorfo.ff ..fD .DD rD.rr ..rN .NN aNaamammmıkııkkı Ek EE rEkrrkkrakaalalll (M((MM(MEEETETTUTUU,U,,A,AAHAHH)H)))
PPPrPorroorfo.ff ..fD .DD rD.rr ..rT .TT .T ..E .EE lEvllvvlavaanann An AA lAtllattlaantannn (M((MM(MEEETETTUTUU,U ,,A ,AA HAHH)H)))
PPPrPorroorfo.ff ..fD .DD rD.rr ..rA .AA lAill iilC iCC eCeenenngnggigziizzkizkkakaanannn (T((TT(ETEEDEDDDUUUnUnnin.ii,..i ,,A. ,AA RARRCRCCHCHH)H)))
AAAsAsssstss.stt ..tP .PP rPorroorfo.ff ..fD .DD rD.rr ..rS .SS eSeevevvivlii lliE lEE nEnngnggigniinnisnosssooyoyy Ey EE kEkkikniinnicncciciii (K((KK(aKaadaddidriirriHrHHaHaasassUsUUnUnnin.ii,..i ,,A. ,AA RARRCRCCHCHH)H)))
AAAsAsssstss.stt ..tP .PP rPorroorfo.ff ..fD .DD rD.rr ..rE .EE lEallaa lKa KK aKaaçaççeçeelelll (B((BB(aBaahahhçhççeçeeşeeşşşeehehhihriirriUrUUnUnnin.ii,..i ,,IA. ,AAA RAERRCRDCCHC)HH)H)))
218

I hereby declare that all information in this document has been obtained and
presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that,
as required by these rules and conduct, I have fully cited and referenced all material
and results that are not original to this work.

Name, Last name: Selda Bancı
Signature :

iii
ABSTRACT
PRINTED ARCHITECTURES:
ARCHITECTS’ AUTO-MONOGRAPHS IN TURKEY, 1950S-1980S

Bancı, Selda
PhD. Program in Architectural History
Supervisor: Prof. Dr. T. Elvan Altan
March 2016, 248 pages

This dissertation examines architecture in Turkey from the 1950s to the 1980s through
printed mediums and focuses on the auto-monographs prepared by practising architects,
one of the genres of printed mediums in architecture. These books retrospectively display
architects’ complete œuvre via images and texts and provide a place for architects to
structure their own architectural production and to develop an understanding of
architecture itself as a practice. The monographs live longer than the buildings and their
architects by housing architectural practice for many years and thus providing a basis for
architectural history and theory, and for the conceptualization of architecture itself in
discursive terms. In the studies carried out so far, architectural historiography has usually
focused on the building or its creator architect. On the other hand, this dissertation
approaches architects’ auto-monographs and hence printed architectures both as research
subject and research object, and subject-matter of its historiography. In this manner,
focusing on the genesis of architects’ auto-monographs in Turkey, the dissertation
attempts to reveal the issues hitherto untouched or undervalued, and addressed a shift in
the cultural and historical context of architecture in the country.
Each of the monographs examined in this study only generates meanings in relation to the
others as a node in the network of the contemporary architectural context. Therefore, this

iv
dissertation tries to understand the roles of the monographs in the network through the
concepts of “exhibition,” “archive” and “narrative” rather than to analyze them as
individual cases. The three concepts, following a chronology from the 1950s to the 1980s,
provide the ground to discuss how architects displayed architectural products, structured
architectural production and understood architecture through their auto-monographs in
their attempts to conceptualize their architectures and (re)produce them for public
recognition; hence, these three concepts produce clues for similar analyses of
contemporary and future cases.

Keywords: Twentieth Century Architecture in Turkey, Architecture in Printed Mediums,
Architect’s Auto-monograph, History of Architectural Books.

v
ÖZ
MATBU MİMARLIKLAR:
TÜRKİYE’DE 1950’LERDEN 1980’LERE MİMAR OTO-MONOGRAFİLERİ

Bancı, Selda
Doktora, Mimarlık Tarihi Lisansüstü Programı
Tez Yöneticisi: Prof. Dr. T. Elvan Altan
Mart 2016, 248 sayfa

Bu tez, 1950’lerden 1980’lere Türkiye’de mimarlığı matbu mecralar aracılığıyla inceler ve
serbest meslek pratiği ile uğraşan mimarların hazırladığı oto-monografiler çalışmanın
odağını oluşturur. Mimari alandaki matbu mecralardan biri olan bu kitaplar, mimarın
ürettiği (tüm) eserleri retrospektif bir şekilde görseller ve metinler aracılığıyla sunan,
mimara, kendi mimari üretimini yapılandıracağı ve mimarlık anlayışını geliştireceği bir
yer sağlayan ortamlardır. Mimari pratiği barındıran ve tanıtan monografiler, binalardan ve
mimarlarından daha uzun yaşarken, mimarlık tarihi ve teorisi için ve mimarlığın
söylemsel açıdan kavramsallaştırmasında bir temel oluştururlar. Mimarlık tarihyazımı,
bugüne dek yürütülen çalışmalarda, genellikle binayı ve onun yaratıcısı mimarı kendisine
eksen olarak almıştı. Bu çalışma ise, mimar oto-monografilerini ve dolayısıyla matbu
mimarlıkları, yürüttüğü araştırmanın hem nesnesi ve öznesi hem de izlediği tarihyazımı
yaklaşımının konusu olarak kabul ediyor. Bu yaklaşımla, Türkiye’deki mimar oto-
monografileri üzerine yoğunlaşırken tez, şimdiye dek dokunulmayan ve gözardı edilen
konuları aydınlatarak ülkede mimarlığın bir döneminde deneyimlenen tarihsel ve kültürel
bağlamdaki bir kaymayı gözler önüne seriyor.
Bu tezde incelenen her bir monografi, çağdaş mimarlık bağlamının oluşturduğu ağdaki bir
düğüm gibi diğerleriyle ilişki içinde anlamlar üretmiş ve varlık kazanmıştır. Bu nedenle,

vi
mimar oto-monografileri münferit vakalar olarak ele alınmamış; kitapların toplu
varlıklarıyla oluşan ağdaki rolleri, “sergi”, “arşiv” ve “anlatı” kavramları aracılığıyla
incelenmeye çalışılmıştır. 1950’lerden 1980’lere bir kronolojiyi takip eden bu üç kavram,
mimarların oto-monografileri yoluyla mimarlıklarını kamusal tanınırlık için (yeniden)
üretme ve kavramsallaştırma girişimlerinde, mimari ürünlerini nasıl sergilediklerini,
mimari üretimlerini nasıl yapılandırdıklarını ve kendi mimarlıklarını nasıl anladıklarını
tartışmak için zemin sağlamakta; böylece, günümüzde ve gelecekte karşılaşacağımız
benzer örneklerin analizi için de ipuçları üretmektedir.

Anahtar Kelimeler: Türkiye’de Yirminci Yüzyıl Mimarlığı, Matbu Mecralarda
Mimarlık, Mimar Oto-Monografisi, Mimarlık Kitapları Tarihi.

vii
Everything in the world exists to end up in a book.
Mallarmé, 1945

viii