Archeo-rapport 191 Het archeologisch onderzoek aan het Heimbeekveld te Meise

124 Pages·2013·5.69 MB·Dutch

by  Wouter Yperman

Archeo-rapport 191
Het archeologisch onderzoek aan het Heimbeekveld te
Meise

Nick Van Liefferinge & Maarten Smeets

Kessel-Lo, 2013
Studiebureau Archeologie bvba

Archeo-rapport 191
Het archeologisch onderzoek aan het Heimbeekveld te
Meise

Nick Van Liefferinge & Maarten Smeets

Kessel-Lo, 2013
Studiebureau Archeologie bvba

Colofon

Archeo-rapport 191
Het archeologisch onderzoek aan het Heimbeekveld te Meise

Opdrachtgever: Gewestelijke Maatschappij voor Volkshuisvesting cvba

Projectleiding: Maarten Smeets

Leidinggevend archeoloog: Nick Van Liefferinge

Auteurs: Nick Van Liefferinge
Maarten Smeets

Foto’s en tekeningen: Studiebureau Archeologie bvba (tenzij anders vermeld)

Op alle teksten, foto’s en tekeningen geldt een auteursrecht. Zonder voorafgaandelijke schriftelijke
toestemming van Studiebureau Archeologie bvba mag niets uit deze uitgave worden
vermenigvuldigd, bewerkt en/of openbaar gemaakt, hetzij door middel van webpublicatie, druk,
fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook.

D/2013/12.825/55

Studiebureau Archeologie bvba
Jozef Wautersstraat 6
3010 Kessel-Lo
www.studiebureau-archeologie.be
[email protected]
tel: [phone]
fax: [phone]

©2013, Studiebureau Archeologie bvba

Administratieve fiche

Administratieve gegevens

Opdrachtgever Gewestelijke Maatschappij voor
Volkshuisvesting cvba
Bezemstraat 83 B 131
1600 Sint-Pieters-Leeuw
Uitvoerder Studiebureau Archeologie bvba
Vergunningshouder Nick Van Liefferinge
Beheer en plaats opgravingsgegevens Deze gegevens werden na het onderzoek
overgemaakt aan de opdrachtgever.
Beheer en plaats vondsten en stalen De vondsten en stalen werden na het onderzoek
overgemaakt aan de opdrachtgever.
Projectcode 2012/074
Vindplaatsnaam Meise-Heimbeekveld
Locatie Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Meise,
Heimbeekveld
Kadasternummers Afdeling 1: Sectie D: perceelsnummer: 488X2
Lambertcoördinaat 1 X: 147843 Y: 182408
Lambertcoördinaat 2 X: 147977 Y: 182322
Lambertcoördinaat 3 X: 147991 Y: 182407
Lambertcoördinaat 4 X: 147883 Y: 182468
Kadasterplan Zie fig. 1.1
Topografisch plan Zie fig. 1.2
Begindatum 07/03/2012
Einddatum 30/04/2012

Onderzoeksopdracht

Bijzondere voorwaarden Zie de ‘bijzondere voorwaarden bij de
vergunning voor een archeologische opgraving:
Meise, Heimbeekveld’
Archeologische verwachtingen Site met complexe stratigrafie met sporen uit de
ijzertijd en de Romeinse periode.
Wetenschappelijke vraagstellingen Uit welke periodes dateren de sporen?
Zitten we in de periferie van de nederzettingen
of in de kern?
Hoeveel bewoningsfases kunnen op deze site
onderscheiden worden op basis van stratigrafie
en vondsten?
Loopt de nederzetting verder door op de
aangrenzende percelen?
Welke activiteiten hebben plaatsgevonden op
deze site?
Kan er nog meer geduid worden hoe het
colluvium de verschillende sites afdekte?
Aard van de bedreiging Verkaveling van een terrein voor de bouw van
sociale woongelegenheden
Randvoorwaarden Zie de ‘bijzondere voorwaarden bij de
vergunning voor een archeologische opgraving:
Meise, Heimbeekveld’

Raadpleging specialisten

Inbreng advies bij substantiële staalname NVT
Inbreng advies bij conservatie NVT
Inbreng wetenschappelijke begeleiding Prof. Dr. Marc Lodewijckx, KULeuven
Het archeologisch onderzoek aan het Heimbeekveld te Meise

Inhoudstafel

Inhoudstafel p. 1

Hoofdstuk 1 Inleiding p. 3
1.1 Algemeen p. 3
1.2 Beschrijving van de vindplaats p. 3
1.3 Archeologische en historische voorkennis p. 5
1.4 Resultaten van het vooronderzoek p. 7
1.5 Onderzoeksopdracht en vraagstellingen p. 7

Hoofdstuk 2 Werkmethode p. 9
2.1 Veldwerk p. 9
2.2 Naverwerking p. 10

Hoofdstuk 3 Analyse p. 11
3.1 Stratigrafie en profielen p. 11
3.2 Overzichtsplattegronden p. 14
3.2.1 Allesporenkaart p. 14
3.2.2 Faseringskaart p. 15
3.3 Het sporenbestand p. 16
3.3.1 Neolithicum p. 16
3.3.1.1 (Boomval)kuilen p. 16
3.3.2 IJzertijd of vroeg-Romeinse periode p. 19
3.3.2.1 Algemeen p. 19
3.3.2.2 Greppelstructuren p. 20
3.3.2.3 Gebouwplattegronden p. 24
3.3.2.4 Overige sporenclusters p. 26
3.3.3 Romeinse periode p. 27
3.3.3.1 Romeinse wegtracés p. 27
3.3.3.2 Gebouwplattegrond p. 34
3.3.3.3 Waterput p. 36
3.3.3.4 Afvalpakket p. 38
3.3.3.5 Grafveld p. 38
3.3.4 (Post)middeleeuwse periode p. 43
3.4 Het vondstmateriaal p. 44
3.4.1 Materiaalcategorieën p. 44
3.4.2 Beschrijving van het diagnostisch vondstmateriaal p. 45
3.4.2.1 Steentijd en bronstijd p. 45
3.4.2.1.1 Lithisch materiaal p. 45
3.4.2.1.2 Aardewerk p. 46
3.4.2.2 (Late) ijzertijd en vroeg-Romeinse periode p. 46
3.4.2.2.1 Aardewerk p. 46
3.4.2.3 Romeinse periode (Gallo-Romeinse traditie) p. 48
3.4.2.3.1 Aardewerk p. 48
3.4.2.3.2 Bouwceramiek p. 56
3.4.2.3.3 Metaal p. 57
3.4.2.3.4 Natuursteen p. 59
1
Het archeologisch onderzoek aan het Heimbeekveld te Meise

3.4.2.3.5 Glas p. 62
3.4.2.3.6 Organische materialen p. 63
3.4.2.4 (Post)middeleeuwse periode p. 63
3.5 Staalnames en natuurwetenschappelijk onderzoek p. 63
3.5.1 Analyse van de bodemstalen p. 63
3.5.1.1 Staalnameplaats (bodemanalyse en micromorfologie) p. 63
3.5.1.2 Methode en vraagstellingen p. 67
3.5.1.3 Bodemanalyse p. 67
3.5.1.4 Chemische analyse p. 68
3.5.1.5 Micromorfologie p. 68
3.5.1.6 Archeobotanisch onderzoek p. 71
3.5.2 14C-dateringen p. 85
3.5.2.1 Resultaten p. 85
3.5.2.2 Calibratiecurves p. 85
3.5.2.3 Interpretatie p. 90
3.5.3 Analyse van de crematieresten (brandrestengraven) p. 90
3.5.4 Houtanalyse en dendrochronologie p. 94
3.5.5 Analyse van het dierlijk bot p. 101

Hoofdstuk 4 Synthese p. 107
4.1 Interpretatie en datering p. 107
4.2 Beantwoording onderzoeksvragen p. 108
4.3 Samenvatting p. 110

Literatuur p. 111

Bijlagen p. 115

2