26 - 27 ŞUBAT 2015 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI “Gastronomi Eğitimi Arama Konferansı” ANTALYA EXPO CENTER, ANTALYA SONUÇ RAPORU Hazırlayanlar: Prof. Dr. Nazmi KOZAK ZEKİ AÇIKÖZ Moderatör: Dr. İrfan MISIRLI İSTANBUL, 2015 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI (26-27 ŞUBAT 2015) 7. Akademik Turizm Eğitimi Arama Konferansı Sonuç Raporu 1. Akademik turizm eğitimi, 2. Turizm araştırmaları, 3. Gastronomi, 4. Gastronomi eğitimi, 5. Arama konferansı. I. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, II. Türkiye Aşçılar Federasyonu Basıldığı yer ve tarih: İstanbul, Nisan 2015 Yayımcının adı: Nazmi Kozak Yayımcı adresi : P. K. 589 06445 Yenişehir, Çankaya, Ankara. Matbaa: Aktif Matbaa ve Reklam Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. Matbaa adresi : Halkalı Cd., No: 245, Sefaköy, K. Çekmece, İstanbul Tel.: (0212) 698 93 54 - 55 Matbaacı sertifika numarası: 13978 ISBN : 978-975-96260-9-9 Baskı adedi: 400 ©Copyright Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi Türkiye Aşçılar Federasyonu 2 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI (26-27 ŞUBAT 2015) & Desteklerinden dolayı teşekkür ederiz. 3 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI (26-27 ŞUBAT 2015) 4 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI (26-27 ŞUBAT 2015) İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ....................................................................................................................................................7 ARAMA KONFERANSI ÇIKTILARI ..............................................................................................................9 Müfredat ile İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri .......................................................................9 Uygulamalı ve Teorik Ders Dağılımının Farklılık Göstermesi ....................................................9 Sektörün Okullara Kaynak Bağlamında Destek Olmaması ......................................................9 Ders İçerikleri ve Seçmeli Ders Sayıları .....................................................................................9 Gelen Öğrencilerin Bilgi Donanımının Yetersiz Olması .............................................................9 Türkçe Kaynakların Yetersizliği ................................................................................................10 Derslerin Bölümün İhtiyacına Uygun Olarak İşlenememesi ...................................................10 Üniversite Sektör İşbirliği (Staj ve Kariyer) ile İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri .....................10 Öğrencilerin Beklentilerinin Yüksek Olması ............................................................................10 Stajlar ......................................................................................................................................10 Sektör Tarafından İstihdam ve Kariyer Güvencesinin Verilmemesi ........................................11 Alan Dışı İstihdamdan Kaynaklanan Sorunlar ........................................................................11 Eğitimli ve Alaylı Çatışmasının Olması ....................................................................................11 Akademik Kadro İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri ...........................................................11 Gastronomi Alanında Lisans Eğitimi Almış Akademisyen Yetersizliği .....................................11 Akademik Kadro Sayısının Sınıflandırılamaması .....................................................................12 Akademisyen Alımlarında Bölüm Görüşünün Alınmaması .....................................................12 Uzman İstihdam Edilmesinde Zorluklar Yaşanması ................................................................12 Akademik Kariyerin Maddi Olarak Çekici Olmaması ..............................................................12 Uygulama Dersleri İçin Mesleki Tecrübenin Gözetilmemesi ...................................................13 Alanla İlgili Lisansüstü Programların Nitelik ve Nicelik Açısından Yetersiz Olması.................13 Bölüm Derslerinde Alan Dışı Öğretim Üyelerin Görevlendirilmesi .........................................13 Fiziksel Yapı (Kaynak ve Bütçe) İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri ......................................13 Uygulama Alanlarının Yetersizliği ...........................................................................................13 Uygulamada Kullanılacak Araç-Gereçlerin Yetersizliği ...........................................................14 Öğrenci Kıyafetlerinin Temininde Yaşanan Sorunlar ...............................................................14 Uygulamalarda Kullanılacak Yiyecek ve İçecek Malzeme Temininde Sorun Yaşanması ........14 Öğrencilerin Gelişimi ve Eğitime Katkı Veren Etkinliklere Bütçe Sağlanamaması ..................14 Görsel Medya Ekipmanları ve Basılı Yayınların Eksikliği .........................................................14 Yasal Kısıtlamaların Olması .....................................................................................................15 5 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI (26-27 ŞUBAT 2015) Gastronominin Algılanması İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri ...........................................15 Gastronomi Tanımının Belirsiz Olması ....................................................................................15 Gastronomi Mesleğinin Yeterliliklerinin Belirlenememesi ......................................................15 Gastronominin Turizmin Bir Alt Birimi Olarak Görülmesi .......................................................16 Gastronomi Bölümlerine Bağlı Olduğu Fakülteye Göre Farklı Misyonlar Yüklenmesi ...........16 Gastronomi, Yiyecek-İçecek İşletmeciliği, Mutfak Eğitimi, Aşçılık, Gıda Mühendisliği, Diyetisyenlik Gibi Bölümlerin Birbirine Karıştırılması ..............................16 Öğrencilerin Staj Dönemlerinde Ucuz İş Gücü Olarak Görülmesi ..........................................16 Mezunların Yüksek Maaşlar ve Yüksek Mevkilerde Çalışmak İstemeleri ................................16 Öğrencilerin Gastronomi Bölümündeki Dört Yıllık Eğitimin Sonucunda Her Konu Hakkında Uzmanlaştığını Düşünmesi .....................................................................17 Toplum Tarafından Yiyecek-İçecek Sektöründe Çalışacak İnsanların Çekirdekten Yetişmesi Gerektiğinin Düşünülmesi, Eğitim Almanın Gözardı Edilmesi ............17 Medya Organlarının Gastronomi Eğitiminin Popülerliğini Artırarak Gerçek Amacından Saptırması ...............................................................................................................................17 Alaylı Aşçıların, Gastronomi Bölümü Mezunlarını Yetersiz Olarak Nitelendirmesi ................17 Gastronomiyle İlgili Yarışmaların Değerlendirilmesinin Objektif Yapılmadığı Algısı ..............17 SONUÇ .................................................................................................................................................19 EKLER ...................................................................................................................................................22 EK 1 – Katılımcı Listesi ...........................................................................................................22 EK 2 – Çalışma Grupları .........................................................................................................24 Ek 3 – GFTZ Analizi ................................................................................................................26 Gastronomi Eğitiminin Güçlü Yönleri ......................................................................................26 Gastronomi Eğitiminin Zayıf/Geliştirmeye Açık Yönleri ..........................................................27 Gastronomi Eğitiminde Fırsatlar ............................................................................................29 Gastronomi Eğitiminde Tehditler ............................................................................................30 Ek 4– Komisyonların Belirledikleri Sorunlar, Çözüm Önerileri .................................................31 Komisyon A: Müfredat İle İlgili Sorunlar .................................................................................31 Komisyon B: Üniversite Sektör İşbirliği (Staj ve Kariyer) ile İlgili Sorunlar ..............................34 Komisyon C: Akademik Kadro İle İlgili Sorunlar ......................................................................37 Komisyon D: Fiziksel Yapı (Kaynak ve Bütçe) İle İlgili Sorunlar ...............................................40 Komisyon E: Gastronominin Algılanması İle İlgili Sorunlar .....................................................42 Ek 5 – “Gastronomi Eğitimi Konusunda Üst Düzey Yönetici Olsanız Yapacağınız İlk Üç İcraat Hangisi Olurdu?” Sorusuna Verilen Yanıtlar ................................................46 Ek 6 – Arama Konferansından Fotoğraflar ..............................................................................52 Ek 7 – Arama Konferansı ile ilgili Basında Yer Alan Haberler ...................................................59 6 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI (26-27 ŞUBAT 2015) ÖNSÖZ Bugüne kadar “Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi’nin akademik öncülüğünde turizm eğitimi ve araştırmaları üzerine altı arama konferansı etkinliği düzenlendi. Akademik içerikli turizm eğitimi ve araştırmaları ile ilgili bazı önemli konuların “ortak akıl” ile tartışılmasını amaçla- yan arama konferanslarında şimdiye kadar turizmin bilimselliğinden doçentlik sınavlarına değin çeşitli konular masaya yatırıldı. Altıncı arama konferansı ile birlikte Turizm Fakülteleri bünyesinde açılan yeni bölümlerin amaçları, müfredatları, eğiticileri, işbaşı eğitimleri ve staj uygulamaları üzerine arama konferansları düzenlenmeye başlandı. Altıncı Akademik Turizm Eğitimi Arama Konferansı’nda “Rekreasyon ve Rekreasyon Yönetimi Programlarının Amaçları Ne Olmalı?” sorusu yanıtlanmaya çalışıldı. Şimdi de Gastronomi bölümlerinin incelenmesi amacıyla elinizdeki kitapta raporu olan “Gastronomi Eğitimi Arama Konferansı” düzenlendi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi ile Türkiye Aşçılar Federasyonu’nun (TAFED) işbirli- ğinde düzenlenen arama konferansına üniversitelerden, özel sektörden, sivil toplum örgüt- lerinden, kamu yönetiminden ve aşçılık mesleğini icra edenlerden 50 kişi katıldı. Antalya Expo Center’da, 26-27 Şubat 2015 tarihlerinde düzenlenen toplantı Dr. İrfan MISIRLI’nın yönetiminde gerçekleştirildi. Toplantının ilk oturumunun ardından oluşan beş ana başlıkta katılımcılar komisyonlar halin- de çalışmalarını gerçekleştirdiler. “Müfredat ile İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, “Üniver- site Sektör İşbirliği (Staj ve Kariyer) ile İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, “Akademik Kadro İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, “Fiziksel Yapı (Kaynak ve Bütçe) İle İlgili Sorunlar ve Çö- züm Önerileri” ve “Gastronominin Algılanması İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri” olmak üzere belirlenen konularda yapılan değerlendirmeler sonrasında pek çok önemli sonuç ve öneriler elde edildi. Ulaşın sonuçların ilgili kurumlarca dikkate alınmasını temenni ediyoruz. “Gastronomi Eğitimi Arama Konferansı”nın düzenlenmesi kararı Mayıs 2014 ayında TA- FED ile Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi yönetimlerinin biraraya geldiği bir toplantıda kararlaştırıldı. İlk çalışmalardan arama konferansının organize edilmesi ve ardından da bu raporun hazırlanması aşamalarında Öğr. Gör. Osman GÜLDEMİR çok değerli katkılarda bu- lundu. Öte yandan, Yard. Doç. Dr. Ebru ZENCİR ve Öğr. Gör. Dönüş ÇİÇEK, elinizdeki raporun yayına hazırlanmasında değerli katkıda bulundular. Araş. Gör. Çağdaş AYDIN ve yüksek li- sans öğrencisi Ceren AYDIN da toplantı sırasında yardımlarını esirgemediler. Araş. Gör. Mus- tafa KESİCİ toplantının görsel olarak kayıt altına alınmasında destek oldu. Manavgat Aşçılar Derneği başkanı İsmail KARATAŞ, toplantının düzenlenmesi aşamasında önemli katkılarda bulundu; konaklamadan katılımcıların yeme-içme ihtiyaçlarına kadar pek çok konuda des- teklerini esirgemedi. Son olarak da, Gastronomi Eğitimi Arama Konferansı’nın gerçekleştirilmesine ortam sağ- layarak destekleyen Antalya Expo Center ile konaklama desteği veren The Marmara Oteli yönetimine teşekkürü borç biliriz. Prof. Dr. Nazmi KOZAK , Zeki AÇIKÖZ Mart 2015 Koordinatörler 7 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI (26-27 ŞUBAT 2015) e d al h u pl o arı t cıl m atılı k sı n a er nf o K a m a Ar mi ğiti E k mi a d a k A 7. 8 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI (26-27 ŞUBAT 2015) ARAMA KONFERANSI ÇIKTILARI İki gün süren “Gastronomi Eğitimi Arama Konferansı”nda çalışma komisyonları beş farklı konu üzerinde sonuçlar ortaya koydu. Ulaşılan sonuçlar “Müfredat ile İlgili Sorunlar ve Çö- züm Önerileri”, “Üniversite Sektör İşbirliği (Staj ve Kariyer) ile İlgili Sorunlar ve Çözüm Öneri- leri”, “Akademik Kadro İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, “Fiziksel Yapı (Kaynak ve Bütçe) İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri” ve “Gastronominin Algılanması İle İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri” olmak üzere derlendi. Müfredat ile İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bu çalışma grubu yürüttüğü çalışmalar ile “Uygulamalı ve Teorik Ders Dağılımının Farklılık Göstermesi”, “Sektörün Okullara Kaynak Bağlamında Destek Olmaması”, “Ders İçerikleri ve Seçmeli Ders Sayıları”, “Gelen Öğrencilerin Bilgi Donanımının Yetersiz Olması”,” Türkçe Kay- nakların Yetersizliği” ve “Derslerin Bölümün İhtiyacına Uygun Olarak İşlenememesi” başlık- larında sonuçlara ulaştı. Uygulamalı ve Teorik Ders Dağılımının Farklılık Göstermesi Uygulamalı ve teorik ders dağılımının dengeli olmaması ve uygulamalı ders sayısının görece az olması öğrencilerin pratik yapmasına da engel teşkil etmektedir. Öğretim üyesi odaklı dersler belirlemek yerine öğrenci odaklı dersler verilmeli ve müfredat hazırlanırken sektör temsilcilerinin de fikri alınarak işbirliği yapılmalıdır. Eğitimin niteliğinin artırılması için uygu- lama derslerindeki öğrenci sayısı sınırlı tutulmalıdır. Sektörün Okullara Kaynak Bağlamında Destek Olmaması Özel sektör altyapısı eksik olan okullara destek olmamakta, daha büyük yatırımlarla bu ala- na önem verdiğini göstermemektedir. Fiziksel altyapının oluşturulmasında sektör ve devlet desteği sağlanarak üniversitelerin fiziksel altyapılarındaki eksiklikler konusunda ve eğitim kalitesinin yükseltilmesi adına işbirliğinin yapılması önerilmektedir. Ders İçerikleri ve Seçmeli Ders Sayıları Ders içerikleri gastronomi alanının ihtiyaçları göz önüne alınarak oluşturulmamaktadır. Yurtdışındaki programların aynen alınması yerine sektör, ülke veya bölge ihtiyaçları dikkate alınarak müfredatlar hazırlanmalıdır. Öğrencilerin uzmanlaşmasına olanak veren ve top- lumsal sorumluluk kazandıran seçmeli derslerin sayısı artırılmalıdır. Gelen Öğrencilerin Bilgi Donanımının Yetersiz Olması Lise eğitim-öğretiminin yeterince nitelikli olmaması, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölü- mü öğrencilerinin TS (Türkçe Sosyal) alanından tercih yaparak programlara yerleştirilmeleri, 9 7. AKADEMİK TURİZM EĞİTİMİ ARAMA KONFERANSI (26-27 ŞUBAT 2015) lisans eğitiminin ilk dönemlerinde var olan boşluğun doldurulmasına dönük dersler işlen- mesine neden olmaktadır. Bu durum zaman kaybına yol açmaktadır. Lise eğitim-öğretiminin yeniden düzenlenmesi ve Gastronomi ve Mutfak Sanatları bölümlerini tercih edecek öğ- rencilerin niteliğinin artırılması için bölüm tercihinde kullanılan puan türünün EA (eşit ağır- lık) olarak belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca, lise öğrencilerinin üniversite tercihlerinde gastronomi bölümlerini bilinçli bir biçimde tercih etmelerini sağlayacak tanıtım çalışmaları yapılmalıdır. Türkçe Kaynakların Yetersizliği Mutfak bilgi-becerisi, yöneticilik-işletme ve kültür-sanat gibi temel alanlarda Gastronomi bölümü öğrencilerinin yararlanabileceği nitelikte ders kitapları yetersizdir. Bu nedenle ya- pılacak akademik çalışmalar ve yayınlarla birlikte gastronomi alanında Türkçe kaynak sayısı arttırılmalıdır. Derslerin Bölümün İhtiyacına Uygun Olarak İşlenememesi Dersler genel düzeyde verilmekte dolayısıyla öğrencilerin alanlarıyla bu bilgileri birleştir- mesi mümkün olmamaktadır. Gastronomi eğitiminde ihtiyaç duyulan derslerin bölüme uyarlanarak verilmesi yerinde olacaktır. Örneğin, işletmecilik dersi restoran işletmeciliğini, sosyolojiyle ilgili bir ders yemek sosyolojisini merkeze alan bir yaklaşımla verilmelidir. Üniversite Sektör İşbirliği (Staj ve Kariyer) ile İlgili Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalışma grubu, alanına giren sorunları ve çözüm önerilerini “Öğrencilerin Beklentilerinin Yüksek Olması”, “Stajlar, “Sektör Tarafından İstihdam ve Kariyer Güvencesinin Verilmemesi”, “ Alan Dışı İstihdamdan Kaynaklanan Sorunlar” ve “Eğitimli ve Alaylı Çatışmasının Olması” başlıklarında topladı. Öğrencilerin Beklentilerinin Yüksek Olması Öğrencilerin beklentilerinin yüksek olması mezuniyet sonrası hayal kırıklıklarını beraberin- de getirmektedir. Gerek eğitim sürecinde gerekse staj döneminde öğretim üyeleri ve sektör temsilcileri kariyer basamakları konusunda öğrencileri doğru bilgilendirmelidir. Stajlar Staja giden öğrenciler ağır şartlarda çalıştırılmakta ve eğitim boyutu eksik bırakılmaktadır. Yani staja giden öğrencilerin işletmeler tarafından personel olarak görülmesi ve öğrenciler- den beklentilerinin yüksek olması öğrenci ve iş yeri arasında sorunlara neden olmakta ve yapılan stajdan istenilen verimliliğe ulaşılamamaktadır. Stajın eğitim sürecinin devamı oldu- ğu konusunda işletmelerin bilinçlendirilmesi ve staj yapan öğrencilerin kendilerini değerli hissedecek motivasyonların oluşturulması gerekmektedir. Staj olanaklarının ve projelerin 10
Description: