Table Of Content

A S n n a l e tfoiadi% oprs!(eßa primorja in 6 tižnji h poliraj in Ännati detLitorate capodistrianod eííe reßioni vicine 3/'93 UDK 908(497.12-15)(082) ISSN 0353-8281 UDK 908(497.12-15)(082) ISSN 0353-8281 N N A Anali Koprskega primorja in bližnjih pokrajin Annali del Litore capodistriano e delle regioni vicine 3/'93 KOPER 1993 ANNALES 3/'93 ISSN 0353-8281 UDK 908(497.12-15)(082) Letnik III., leto 1993, številka 3 UREDNIŠKI ODBOR/COMITATO Flavij Bonin, Leander Cunja, Radovan Cunja, Darko Darovec, Dl REDAZIONE: dr. Goran Filipi, Vesna Gomezel, Aleksej Kalc, mag. Mitja Kaligarič, dr. Alenka Malej, Dario Marušič, Amalia Petronio, Vida Rožac-Darovec, Alenka Šauperl-Zorko, Duška Žitko, Salvator Žitko, Jože Žumer Glavni urednik/Redattore Capo: Darko Darovec Odgovorni urednik/Redattore responsabile: Salvator Žitko Lektorj i /Supervisione: Janez Mikic, Sonja Starc, Vesna Gomezel Preva\a\d/Traduttori: Goran Filipi (hrv.), Marjeta Morovič (hrv.), Srda Orbanič (ital.), Mirko Zorman (angl./nem.) Recenzenti /Recensori : dr. Goran Filipi, dr. Boris Gombač, prof. dr. Ferdo Gestrin, akademik prof. dr. Bogo Grafenauer, dr. Boštjan Kiauta, prof. dr. Vladimir Klemenčič, dr. Miran Komac, prof. dr. Slavko Kremenšek, dr. Alenka Malej, prof. dr. Nelida Milani-Kruljac, prof. dr. Claudio Povolo, prof. dr. Andrej O. Župančič Oblikovalec/Progeffo grafico: Dušan Podgornik Prelom /Composizione : Marko Jeklar, Dino Gomezel Tisk/Stampa: PZI - DAN, Ljubljana, 1993 Izdajatelj/fd/fore: Zgodovinsko društvo za južno Primorsko /Societa storica del Litorale Sedež uredništva/Sede della Pokrajinski arhiv Koper/Arch/v/o regionale di Capodistria, SLO- redazione: 66000 Koper/Capodistria, Goriška/V/a Gorizia, 6, tel.: ++ 386 66 21-824, fax 24-978 Žiro račun/Confo giro n°: Zgodovinsko društvo za južno Primorsko, 51400 678 9721 ČASOPISNI SVET/COMITATO dr. Duša Krnel-Umek (predsednik), dr. Julij Titi (podpredsednik), EDITORIALE: Daniela Bertoni, dr. Miroslav Bertoša, Tomaž Bizajl, mag. Lucija Čok, dr. Ervin Dolenc, dr. Jadran Ferluga, Danica Filipčič, Damjan Guček, dr. Sonja Ana Floyer, Evgen Koštjal, dr. Darja Mihelič, mag. Darko Ogrin, Milan Pahor, Tine Šajn, Tomo Šajn, Raul Šiškovič, dr. Vinko Šribar, Dušan Štolfa, dr. Janez Šumrada, Zdrav ko Vatovec, Matej Župančič Ponatis člankov in slik je mogoč samo z dovoljenjem uredništva in navedbo vira. Redakcija te številke je bila zaključena 15. oktobra 1993. Sofinancirajo/Supporto finanziario: Ministrstvo za kulturo Republike Slovenije, Ministrstvo za znanost in tehnologijo Republike Slovenije, Skupščina občine Koper, Skupščina občine Piran, Skupnost obalnih občin Koper, Znanstveni inštitut Filozofske fakultete v Ljubljani, Zavarovalna družba ADRIATIC ter drugi sponzorji. Nenaročenih rokopisov in drugega gradiva ne vračamo. Rokopise in naročnino sprejemamo na sedežu uredništva. Rokopise lahko pošiljate tudi članom uredništva. Naklada/Tiratura: 1000 izvodov Po mnenju Ministrstva za kulturo Republike Slovenije št. 415 - 550792 mb. z dne 21. 9. 1992 šteje revija Annales za proizvod, od katerega se plačuje 5% davek od prometa proizvodov na osnovi 13. točke tarifne št. 3 tarife davka od prometa proizvodov in storitev. ANNALES 3/'93 Anali Koprskega primorja in bližnjih pokrajin - Annali del Litorale capodistriano e delle regioni vicine UDK/UDC 908(497.12-15)(082) Letnik III., Koper 1993,številka 3 ISSN 0353-8281 VSEBINA / INDICE GENERALE Seznam kratic.....................................................................................6 Elica Boltin-Tome: Poskus kronološke Indice delle abbreviazioni opredelitve antičnega naselja v Predloki.........................73 Determinazione cronologica delPinsediamento UVODNIK/EDITORIALE (Marjan Tomšič) antico a Predloka ČLANKI IN RAZPRAVE / ARTICOLI E SAGGI Angelo Ciuffardi: Sulla circolazione monetaria in Istria nei secoli XII e XIII con particolare Boris Kryštufek & Lovrenc Lipej: Kiti (Cetacea) v attenzione alla presenza della moneta severnem Jadranu...........................................................................9 frisacense...........................................................................................85 Cetacei nell'Alto Adriatico O denarnem obtoku v Istri v 12. in 13. stoletju Iztok Geister: Območno vedenje bršinke s posebnim poudarkom na prisotnosti breškega Cisticola juncidis (Rafinesque 1810) v različnih (frisaškega) denarja stadijih gnezdenja.........................................................................21 Darja Mihelič: Obratovanje krčem in gostišč Comportamento ambientale del v srednjeveškem Piranu............................................................95 beccamoschino - Cisticola juncidis Esercizio delle taverne ed ostane nella Pirano (Rafinesque 1810) - nei diversi stadi della medievale nidificazione Lovorka Čoralič: Prisutnost i djelovanje Lovrenc Lipej: Status in ogroženost gnezditvene doseljenika iz Pirana u Veneciji od XV. populacije navadne postovke (Falco tlnnunculus) do XVII. stolječa..........................................................................101 na Sečoveljskih solinah..............................................................29 Presenza e attivita degli immigrati piranesi Lo status e i fattori di rischio per la popolazione a Venezia dal XV al XVII secolo nidificatrice del gheppio (Falco tinnunculusj nelle saline di Sicciole Salvator Žitko: Nekaj topografskih risb koprskega teritorija v času Beneške republike 117 Iztok Geister: Odonatna favna Fiese Alcuni disegni topografici del territorio di trideset let kasneje.......................................................................37 Capodistria ai tempi della Repubblica veneta La fauna odonata di Fiesa trent'anni dopo Krešimir Čvrljak: Življenje in delo Pavla Vlado Malačič: Pregled oceanografskih meritev Pelizzerja Rovinjčana (1600-1691)................................. 127 in raziskav v priobalnih vodah Slovenije in Vita e opere di Paolo Pelizzer Rovignese Tržaškem zalivu ter razvoj ob morju...............................45 (1600-1691) con particolare attenzione Rassegna delle ricerche e misurazioni alle attivita a Capodistria oceanografiche nelle acque litoranee slovene e nel golfo di Trieste e lo Roberto Starec: I canti dei Tre re in Istria: svHuppo del Litorale tradizione orale e fonti a stampa.....................................139 Napevi o Treh kraljih v Istri: ustni in literarni viri Marko Udovič: Ogozditev Krasa na Kranjskem v obdobju od leta 1886 do 1911. Poskus Mojca Ravnik: Družine v istrskem zaledju ovrednotenja stroškov ogozditve.........................................55 in selitve Istranov v Trst in druge kraje........................149 Rimboscamento delle aree carsiche in Famiglie delPentroterra istriano e le migrazioni Carniola tra il 1886 e il 1911. Tentativo di degli istriani a Trieste e in altre citta valutazione dei costi del rimboscamento Petar Strčič: Prispevek o odnosu Neodvisne Jurij Kunaver & Darko Ogrin: Spodmoli v stenah države Hrvaške leta 1943 do hrvaške Istre 161 kraškega roba ...............................................................................61 Sul rapporto dello Stato Indipendente Erosioni nelle rocce del costone carsico Croato verso Plstria Croata nel 1943 Damijan Snoj: De pavone. Ob najdbi fibule iz Bojan Godeša: Delovanje odborov Pirana..................................................................................................67 Delavske enotnosti v Trstu .................................................167 De pavone. In occasione del ritrovamento della Attivita dei comitati delPUnione fibula piranese Operaia a Trieste ANNALES 3/'93 France Ostanek Slovensko-hrvatska Srda Orbanič & Nataša Musizza-Orbanič: jezikovna meja v Istri. Gradivo za Istrianitudine per voce femminile (antropología obdobje od leta 1860-1956 - III. del...........................177 della scrittura femminile istroromanza)..........................305 II confine lingüístico sloveno-croato In Istria. Istrstvo v ženski poeziji (antropologija ženske Materiale per il periodo tra ¡I 1860 e istriotske poezije) il 1956 - III. parte Vera Glavinič: La poesia istriota......................................311 Istriotska poezija OBMEJNOST / REGION I Dl FRONTI ERA Darío Marušič: Glasbena podoba krajev Milan Bufon: Istra: novi problemi starih regij..........197 z istriotsko govorečim prebivalstvom................................319 Istria: i nuovi problemi delte antiche regioni L'aspetto musicale delle localita abítate Vladimir Klemenčič: Geopolitični položaj da parlanti istrioto in regionalizem na primeru jugozahodne Franco Crevatin: O rovinjskem dialektu.......................325 Slovenije ........................................................................................203 Intorno al dialetto di Rovigno Posizione geopolítica e regionalismo sull'esempio della Slovenia sud-occidentale ZAPISKI IN GRADIVO / NOTE E FONTI Bojko Bučar: Čezmejno in mednarodno Petar Strčič: Prilog načrtu kronološkog sodelovanje evropskih subnacionalnih regij...............211 pregleda povijesti hrvatske Istre Collaborazione transconfinaria e internazionale (do 1941. godine).....................................................................329 delle regioni subnazionali europee Rassegna cronológica della storia del lis tri a croata (fino al 1941) POMORSTVO /MARINERIA E NAUTICA Maja Žvanut: O poreklu in rodu Flavij Bonin: Beneška vojna proti tuniškim Beatrice Dornberg.....................................................................339 gusarjem...........................................................................................219 Sulle origini e discendenza di Beatrice Dornberg Guerra veneziana contro i corsari tunisini Branka Berce-Bratko: Potenciali in možnosti Nadja Terčon: Organizacija pristaniške in razvoja turizma na obali in v zaledju............................343 pomorskosanitetne službe v avstrijski Potenziali e possibilitá di sviluppo del turismo nel monarhiji.......................................................................................243 Litoralee nell'entroterra Organizzazione dei servizi portuali e sanitari marini nella monarchia austríaca DELO NAŠIH ZAVODOV IN DRUŠTEV / ATTIVITÁ Bogdana Marinac: Pomorski krst kot DEI NOSTRI ISTITUTI E DELLE NOSTRE SOCIETÁ iniciacijski obred.........................................................................257 Duša Krnel-Umek: Delovanje Pokrajinskega Battesimo del mare come rituale di iniziazione arhiva Koper v obdobju 1986-1990..............................357 Attivitá dell'Archivio Regionale di Capodistria ISTRIOTSKI JEZIKOVNI IN KULTURNI OTOKI / nel periodo 1986-1990 ISOLE LINGUISTICHE E CULTURALI ISTRIOTE Branka Berce-Bratko & Vladimir Braco Mušič: Nelida Milani-Kruljac: Istrski življenski Univerza na Obali.....................................................................363 prostor in komunikacija.........................................................269 Universitá nel Litorale L'ambiente istriano e la comunicazione Duša Krnel-Umek: Projekt Kultura Goran Filipi: Istriotski jezikovni otoki v Istri 275 narodnostno mešanega ozemlja /so/e linguistiche istriote in Istria slovenske Istre (1988-1992).............................................. 365 Luisa Punis: Miconimi istrioti...........................................285 II progetto Cultura del territorio étnicamente misto Istriotski mikonimi dell'lstria slovena (1988-1992) Goran Filipi: Istrska ornitonimija: ptičja Zvonimir Milanovič: Osnutak Hrvatskog imena v istriotskih govorih...................................................293 društva klasičnih filologa u Puli........................................368 Ornitonimia istriana: nomi degli uccelli nelle parlate La fondazione della sezione polese della istriote Societa croata di filología clasica Barbara Buršič-Giudici: Sissano attraverso Darko Darovec: Poročilo Zgodovinskega i secoli....................... 299 društva za južno Primorsko za obdobje Š/san skozi stoletja 1991-1993.....................................................................................369 Relazione della Societa storica del Litorale per il periodo 1991-1993 ANNALES 3/'93 OCENE IN POROČILA / RECENSIONI E REIAZIONI Albert Pucer: Inventar zbirke Giuseppe Tartini (1654-1951) (Slavko Gaberc)...........................394 Božo Jakovljevič: Priloži za povijest istočnih dijelova opčine Koper i Sežana od 1868 Vodnik po arhivskem gradivu za zgodovino do 1918. godine.........................................................................371 Slovencev in drugih narodov nekdanje Notizie storiche sulla parte oriéntale dei Jugoslavije v Centralnem Državnem arhivu comuni di Capodistria e Sesana tra v Rimu; 1918-1947 (Avgust Lešnik)............................394 il 1868 e il 1918 Lo statuto del comune di Capodistria Aleksej Kalc: Izseljevanje Slovencev: del 1423 con le aggiunte fino al 1668 pomen, vzroki in potek izseljenskih (Darko Darovec)........................................................................396 procesov na Slovenskem................................... 372 Arhivski vjesnik, XXXIV-XXXV, 35-36, Sloveni ed emigrazione: cause, andamento e sig- Zagreb 1992 (Petar Strčič)...................................................398 nificato dei processi emigratori dal territorio étnico sloveno Fluminensia. Časopis za filološka istraživanja (Goran Filipi)...............................................................................399 Vesna Gomezel: Založniška dejavnost Založbe Lipa v letu 1993......................................................373 Jadranski zbornik. 14. zvezek Attivita editoriale della Casa editrice (Nevio Šetič)................................................................................400 Lipa nel 1993 Limes - Rivista italiana di geopolitica, Andrej Jerman: "Vsi naši eksodusi"..............................373 n° 1-2/93 (Elide Riccobon).................................................402 "Tutti i nostri esodi" Ivan Markovič: Prossima la pubblicazione Iztok Škornik: Razstava: "Ohranitev in della Biblioteca Besenghi di Isola.....................................403 renaturacija Škocjanskega zatoka"..................................374 Pred izidom publikacije o Knjižnici Besenghi iz Izole Mostra: "Conservazione e ripristino OBLETNICE / ANNIVERSARI dello stagno di San Canziano" Vid Vremec: Slovenska Istra leta 1943. Boris Gombač: Trst-Trieste - dve imeni Ob 50-letnici padca fašističnega režima......................406 ena identiteta (Pavel Stranj).............................................375 L'lstria slovena nel 1943. Nel cinquantenario Almerigo Apollonio: Autunno istriano. della caduta del regime fascista La "rivolta" di Pirano del 1894 e i dilemmi Snježana Hozjan: Kulturne i znanstvene dell'"irredentismo" (Angelo Ciuffardi)..........................380 manifestacije u povodu 140-obljetnice Paolo Parovel: L'identitá cancellata rodenja hrvatskoga narodnog proporoditelja (Andrej Jerman).........................................................................381 Istre i bana dr. Matka Laginje............................................408 Muzikološki zbornik, XXVIII. zvezek Goran Filipi: Znanstveni simpozij ob (Slavko Gaberc)..........................................................................384 750. obletnici omembe naselja Marčane in 100. obletnici hrvaške čitalnice...................................409 Sonja Ana Hoyer: Hiša Tartini Simposio di studi in occasione del 750-esimo an- (Slavko Gaberc)..........................................................................384 niversario della prima menzione di Marzana e del Nada Morato: Repentabor - svet na meji centenario della sala di lettura croata (Slavko Gaberc)..........................................................................386 Marija Gombač: Antonio Tarsia v času Ivan Gams: Sistemi prilagoditve primorskega in prostoru. Iveri z mednarodnega dinarskega krasa na kmetijsko rabo tal muzikološkega simpozija ob 350. obletnici (Andrej Kranjc)...........................................................................387 rojstva koprskega skladatelja................................................411 Goran Filipi: Lexicon ornitologicum Histriae Antonio Tarsia nel tempo e nello spazio. Slovenicae (Ivan Zoričič).......................................................388 Dettagli dal simposio internazionale di musicología per il 350-esimo anniversario Zbornik: Kultura narodnostno mešanega della nascita del compositore Capodistriano ozemlja slovenske Istre (Avgust Lešnik)........................389 Navodilo avtorjem......................................................................413 Dvije nove knjige u Buzetu Istuzioni per autori..................................................................415 (Božo Jakovljevič).......................................................................391 Kazalo k slikam na ovitku....................................................413 Kulturni spomeniki in njihov pomen. Popravki v ANNALES 2/'92.................................................418 Zbornik povzetkov raziskovalnih nalog osnovnošolcev (Vida Rožac-Darovec)............................393 Sinopsisi / Sinossi ANNALES 3/'93 SEZNAM KRATIC ACRS 4 Atti Centro di ricerche storiche, SLO 4 Slovenija Rovigno-Trieste 1970 - SMZ 4 Slovensko morje in zaledje, A INZ 4 Arhiv inštituta za novejšo zgodovino, Koper 1977 - 1984. Ljubljana UIIF 4 Unione degli Italiani delHstria e AM 4 Annuario marittimo di Fiume AMSI 4 Atti e Memorie della Societa Istriana VGI 4 Vodnogospodarski inštitut v Ljubljani di Archeologia e Storia Patria, VMKH 4 Vjesti muzealaca i konservatora Poreč 1984 - Hrvatske, Zagreb 1952 - ARS 4 Arhiv Republike Slovenije VS 4 Varstvo spomenikov, Ljubljana 1948 - AST 4 Archivio di Stato di Trieste VUJA 4 Vojaška uprava jugoslovanske armade 4 ASV Archivio di Stato di Venezia ZRC ♦ Znanstveno-raziskovalni center AT $ Archeografo Triestino, Trst 1829 - ZTT ♦ Založništvo tržaškega tiska AV 4 Arheološki vestnik, Ljubljana 1950 - CRO 4 Hrvaška DE 4 Delavska enotnost a.e. ♦ arhivska enota GM 4 Governo Marittimo agg- ♦ aggettivo HAZU 4 Hrvatska akademija znanosti i b. ♦ busta (ovojnica) umjetnosti c. kr. 4 cesarsko-kraljevo HDKF 4 Hrvatsko društvo klasičnih filologa cr. 4 croato HIRM 4 Hidrološki inštitut vojne mornarice dim. 4 diminutivo v Splitu f(asc). 4 fascikel, snopič IGU 4 Inštitut za geografijo Univerze v ingl. 4 inglese Ljubljani IT 4 Italija is. 4 istriotsko, istrioto NDH 4 Neodvisna država Hrvaška it. 4 italijansko, italiano NT 4 Notarile testamenti iv. 4 istrobeneško, istroveneto NŠK-OZ 4 Narodna in študijska knjižnica Trst, lit. 4 literatura Odsek za zgodovino n. 4 numero PAK 4 Pokrajinski arhiv Koper p. 4 pagina PAK. PA 4 Pokrajinski arhiv Koper. Piranski arhiv s. 4 stran PMK 4 Pokrajinski muzej Koper sl. 4 slovensko, sloveno PM"SM"P ^ Pomorski muzej "Sergeja Mašere" š. 4 arhivska škatla Piran t. 4 tipografia Pl 4 Pagine Istriane, Koper 1903 - T. 4 tabla SAZU 4 Slovenska akademija znanosti in tab. 4 tabela umetnosti ted. 4 tedesco SIAU 4 Slovensko-italijanska antifašistična ven. 4 veneziano unija 6