am celâl şengör

219 Pages·1610·5.52 MB·Turkish

A. M. CELÂL ŞENGÖR
z ü m r ü t
n aA m e

ZÜMRÜTN ÂME
Ali Mehmet Celâl Şengör, 24 Mart 1955'te İstanbul'da doğ­
du. 1973'te Robert Academy'yi bitirdi. 1978'de Albany'deki
State University of New York'tan suntrtta cunı laude derece­
siyle jeolog olarak mezun oldu. 1979'da aynı üniversiteden
master diploması, 1982'de de doktor unvanı aldı. 1981'de
ITU Maden Fakültesi, Genel Jeoloji kürsüsüne asistan olarak
atandı. 1984 yılında “Türkiye'nin ve Doğu Akdeniz'in tekto­
nik gelişiminin incelenmesine yaptığı katkılardan ötürü"
Londra Jeoloji Cemiyeti'nin "Başkanlık Odülü"nü aldı.
1986'da TÜBİTAK'ın Bilim Ödülü'yle ödüllendirilen Şengör,
aynı yıl İTÜ Maden Fakültesi Genel Jeoloji Anabilim Dalı'n-
da doçent oldu. 1988 yılında dağ kuşaklarının incelenmesine
yaptığı katkıların kalitesi ve kapsamı nedeniyle kendisine İs­
viçre'deki Neuchâtel Üniversitesi Fen Fakültesi tarafından
şeref bilim doktoru payesi verildi, 1988-1989 akademik yılın­
da Royal Society'nin davetli araştırmacısı olarak Oxford
Üniversitesi Yerbilimleri Bölümü'nde çalışan Şengör, 1990"-
da Academia Europaea'ya ilk Türk üye olarak seçildi. Aynı
yıl Avusturya Jeoloji Servisi muhabir üyeliğine seçildi.
1991'de Avusturya Jeoloji Derneği şeref üyesi oldu. Aynı yıl
Kültür Bakanlığı'nm Bilgi Çağı Ödülü'nü kazandı. 1992'de
İTÜ Maden Fakültesi Genel Jeoloji Anabilim Dalı'nda profe­
sörlüğe yükseltildi. 1993'te Türkiye Bilimler Akademisi ku­
rucu üyesi oldu, Akademi Konseyi'ne ve aynı yıl TÜBİTAK
Bilim Kurulu üyeliğine seçildi. Şengör, 1997'de de Fransız
Bilimler Akademisi tarafından yerbilimleri dalında büyük
ödül olan Lutaud Ödülü'ne layık görüldü. 28 Mayıs 1998'de
College de France'm geleneksel madalyası takdim edildi.
1999'da Londra Jeoloji Cemiyeti Şengör'ü Bigsby Madalyası
ile ödüllendirildi.
146 araştırma makalesi yazmış olan ŞengöKün üçu İngilizce
biri de Çince olarak yayımlanmış dört kitabı ve 1990'dan be­
ri 50 kadar popüler bilim makalesi bulunuyor. Hasan-Âli Yü­
cel ve Türk Aydınlanmasının Metabılinısel Temelleri adlı kitabı
] 998'de Yükseköğretim Kurulu'nca yayımlanmıştır.

A. M. CELÂL ŞENGÖR
ZÜMRÜTN ÂME
Yapı Kiedi Yayınları 1279
Cogitc 88
Zümriitnâme / A M Celâl Şengör
Kitap Editörü: Vedat Çorlu
Düzelti: Alev Özgüner
1. Baskı: İstanbul, Aralık 1999
1ÇPN] 975-08 0156-3
Kapak Tasarımı Nahide Dikel
Hasla Allan Matbaacılık Lfd Şti.
Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A Ş- 1999
Yapı Kiedi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A Ş.
Yapı Kredi Kültür Merkezi
istiklal Caddesi No. 285 Beyoğlu 80050 İstanbul
Telefon: [phone] (pbx) Faks: (0 212) 293 07 23
http://www.ykykultur.com tr
http:/ / www.sliop.superonline.com/yky
e-posta: ykkultuı@ykykultur.com.tr
iç in d e k il e r
Önsöz (Orhan Bursalı) • 11
Zümrütten Aksedenler «15
I-Bilim Yalnız Bilmediğini Değil,
Bilemeyeceğini de Bilmektir. • 25
II-Çakıltaşları ve Konglomera • 28
III-Aklın Vekili • 33
IV-Cahit'in Vasiyeti • 34
V-Büyük Coğrafî Keşifler Bitti mi? • 38
Vl-Ustünlük Merkezleri ve Araştırma Grupları •
VII-Newton/ Goethe ve Sosyal BilinileK • \5
VIII-Hasan-Âli Yücel Yılı Bitmesin! • 48
IX-Bilim ve Din: Çin'de Cizvit Deneyi • 51
X-Tiyatronun Hegel'i • 55
XI-Zümrütten Akis Konusu • 58
XII-Ortak ve Gerçek • 61
XIII-Coğrafya: Sürgündeki Kraliçe • 64
XIV-Tartışamamak: Neden ve Sonuçları • 67
XV-Bilim Adamları ve Profesörler • 71
XVI-Masal Deyip Geçme! • 74
XVII-"Nihaî Gerçek" Meselesi • 78
XVIII-Klasiklerin Tercümesi • 81
XIX-17 Nisan! • 85
XX-Çocuk ve Bilim • 88
XXI-Çocuğunu Yiyen Satürn • 91
XXII-Doğu ve Batı • 95
XX[II-BılimseI Bir Kitapta Kendini Gösteren Bilimsel Kafa • 98
XXIV-Sanat, Nesnellik, Bilimsellik, Akıl • 101
XXV-Türkiye'nin Kültür Sorunları • 104
XXVI-Yerbilimlerinin Geleceği • 107
XXVlI-Bir Kitap, Bir Fosil, Bir Rüya • 110
XXVIM-Collegc de France: Karşılıklı güven ve saygı ürünü
yüce bir gelenek «114
XXlX-Bilimler Akademisi (Paris) • 117
XXX- Ve Paris... • 120
XXXl-Deprem Kimi Vurur? • 124
XXXII Güncelcilik mi, Tekdüzecilik mi, Geçmişçilik mi? «128
XXXIII " İnsan Merkezli Düşünceler" ve Sokrates «131
XXXlV-Gazete Aldırmakla Okutmak Arasındaki Fark »134
XXXV-Uygarlık Nedir? • 137
XXXVI-Af erin İsviçre! »140
XXXVII-Cahil Kalma Özgürlüğü Üzerine • 143
XXXVIII-Doğruluk ile Gazetecilik Arasındaki Mesafe »145
XXXIX-Bilimsel Düşünce ve Hatadan Ders Almak • 148
XL-Hata ve Evrim • 151
XLI-''Osman Bey" ve Ekibi • 154
X! .11-Kâtip Çelebi'yi Hatırlamak • 158
XLIII-Yalan, Bilim ve Yalancılar »161
XLIV-Les Alpes • 164
XLV-Tarihi Bir Film veya Bir Diya Gösterisi Olarak
Görmek «167
X1.V!-İstanbvıl'da Depreme Karşı ^ivil Örgütlenme!?!? • 170
XLVII-Uygarlığı Mahkûm Etmek! Peki,
Yerine Ne Koyacağız? • 173
XLVni-Onu Katlettiğimiz Gün • 176
XL1X-Bilimsel Dehâ • 175
L-Tiirk Aydınlanmasının Meşalelerinden Dostum
Hâmit Nâfiz Pamir • 183
LI-C.BTvde İki Yazı, Evrim ve Tarih • 186
LH-Santa Barbara, 4 Aralık ve Geleneğin Yararlan • 189
LlIJ-Her Dağa Tırman • 192
LJV- 101. Yaşında Türk Aydınlanmasının İkinci Mimarı
Hasan-Âli Yücel • 195
LV-Eleştiri ve Suçlama • 198
Notlar • 201
Dizin • 209