altın, kıymetli maden ve mücevherat sektörü

18 Pages·2014·1.1 MB·Turkish

ALTIN, KIYMETLİ MADEN VE
MÜCEVHERAT SEKTÖRÜ

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ

31.12.2013
ANKARA

1
GİRİŞ
TANIM
Bu bölümde kullanılan dış ticaret verileri ISIC Rev 4 sınıflandırmasına dahildir. Altın,
Mücevherat ve Kıymetli Madenler sektörü, ISIC Rev 4 sınıflandırmasına göre 3211, 3212
no’lu kodlardan ve 710610, 710691, 710692, 710700, 710811, 710813, 710820, 710900,
711011, 711019, 711021, 711029, 711031, 711039, 711041, 711049, 711100 nolu tarife
pozisyonlarından oluşmaktadır.
32.11 Mücevherat ve ilgili eşyaların imalatı
Bu sınıf aşağıdakileri kapsamaktadır;
- işlenmiş inci üretimi,
- işlenmiş durumdaki değerli ve yarı değerli taşların üretimi, (sanayide kullanılan
nitelikli taşların ve sentetik veya yeniden oluşturulmuş değerli veya yarı değerli
taşların işlenmesi dahil),
- elmasların işlenmesi,
- değerli metallerden, değerli metallerle kaplı ana metallerden ya da değerli veya
yarı değerli taşlardan mücevher imalatı, ayrıca, değerli metallerin
kombinasyonundan, değerli veya yarı değerli taşların veya diğer materyallerin
kombinasyonundan mücevher imalatı,
- değerli metallerden ya da değerli metallerle kaplı ana metallerden kuyumculuk
ürünlerinin imalatı:
• yemek takımları, çatal bıçak takımları, değerli metallerden kap veya kaseler,
tuvalet malzemeleri, büro ya da masa malzemeleri, dini amaçlı kullanılan eşyalar
vb.,
- değerli metallerden teknik eşyalar ya da laboratuvar eşyalarının imalatı
(donanımları ve bunların parçaları hariç): değerli metallerden maden eritme
kapları, spatulalar, elektrolitik kaplama anotlar vb.
- değerli metallerden saat bandı, bileklik, saat kayışı ve sigaralık imalatı.
- değerli metallerden yapılmış olsun veya olmasın, yasal olarak geçerli paralar
dahil, madeni para imalatı.
2
Ayrıca bu sınıf aşağıdakileri de kapsamaktadır;
- değerli olsun olmasın metalden imal edilmiş kişisel eşyalar üzerine yapılan
kabartmacılık
Kapsam dışı olanlar;
- metal olmayan saat bandı imalatı (kumaş, deri, plastik vb.), bkz.15.12,
- değerli metallerle kaplı ana metallerden eşyaların üretimi (imitasyon takılar
hariç), bkz. bölüm 25,
- saat kasalarının imalatı, bkz. 26.52,
- metalden (değerli olmayan) saat bantı imalatı, bkz. 32.12,
- imitasyon takıların imalatı, bkz. 32.12,
32.12 İmitasyon takıların ve ilgili eşyaların imalatı
Bu sınıf aşağıdakileri kapsamaktadır;
- imitasyon takıların imalatı:
• yüzükler, bilezikler, gerdanlıklar ve değerli metallerle kaplanmış ana
metallerden yapılmış benzer takılar,
• imitasyon değerli taşlar, imitasyon pırlantalar ve benzerleri gibi imitasyon
taşları içeren takılar,
- metal saat bantlarının imalatı (değerli metaller hariç).
Kapsam dışı olanlar;
- değerli metallerden yapılmış veya değerli metallerle kaplanmış mücevher imalatı,
bkz. 32.11,
- hakiki değerli taşları içeren mücevherat imalatı, bkz. 32.11,
- değerli metallerden saat bantlarının imalatı, bkz. 32.11.

3
ALTIN, KIYMETLİ MADENLER VE MÜCEVHERAT SEKTÖRÜ KÜRESEL TİCARETİ
Grafik 1: 2007-2012 Döneminde Dünya Altın, Kıymetli Madenler ve Mücevherat
Ticareti (Milyar Dolar)

Kaynak: Dünya Bankası WITS Veri Tabanı, H:İhracat, T:İthalat

Grafik 1, 2007-2012 döneminde altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri imalatı
sektörüne ilişkin dünyada gerçekleştirilen ihracat ve ithalat verilerini göstermektedir.
Grafiğe göre, 2007-2012 döneminde altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri
ihracatı ve ithalatı küresel ticaretin en fazla etkilendiği yıl olan 2009 yılında düşüş
kaydetmiştir. İhracat 2008 yılında bir önceki yıla göre %20, ithalat % 19 artmıştır. 2009
yılında ihracatta %6, ithalatta %17 oranında düşüş görülmüştür.2009-2012 yılları
arasında hem ihracatta hem de ithalatta keskin bir artış kaydedilmiştir.2009 yılı ve 2012
yılı verileri esas alındığında; 2012 yılında ihracat 2009 yılına göre %75; ithalat ise %96
artmıştır.

4
Tablo 1: 2007-2012 Döneminde Altın, Kıymetli Madenler ve Mücevherat Sektöründe
Toplam İhracatı En Yüksek İlk 10 Ülke ve Türkiye (Milyon Dolar)*
2007 2008 2009 2010 2011 2012
A.B.D. 32.952 42.295 23.492 30.234 39.812 45.896
Çin 8.038 8.366 7.373 12.319 27.258 45.132
Hindistan 18.384 19.356 32.013 31.610 48.363 41.019
Birleşik Arap Emirlikleri 11.634 11.741 15.388 24.016 - 24.849
İsviçre 9.697 12.481 9.865 13.824 18.378 18.596
İtalya 8.650 9.117 8.463 10.857 16.560 18.459
Kanada 6.728 9.083 8.432 15.748 20.952 17.731
Güney Afrika 10.651 10.645 7.245 10.132 18.889 17.319
Avusturalya 10.092 12.796 12.510 13.643 14.503 17.138
Almanya 7.504 9.617 7.537 13.223 18.539 16.915
Türkiye 2.636 5.435 6.004 3.845 3.805 16.394
Diğer 95.793 126.641 116.157 151.758 213.700 170.736
Toplam 222.758 277.573 254.478 331.209 440.757 450.184
Kaynak: Dünya Bankası WITS Veri Tabanı
*Tabloda, 2007-2012 döneminde toplam ihracatı en yüksek olan ilk 10 ülkenin ihracat değerleri verilmiş
olup sıralama bu ülkelerin 2012 yılı değerlerine göre yapılmıştır.
Tablo 1, altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri sektöründe 2007-2012
döneminde toplam ihracatı en yüksek ilk 10 ülkenin yıllara göre ihracat değerlerini
göstermektedir. Tabloya göre, 2012 yılında altın, kıymetli madenler ve mücevherat
ürünleri sektöründe en fazla ihracat yapan ülke küresel ihracatın %10,2’sini gerçekleştiren
A.B.D.’dir. A.B.D.’yi sırasıyla Çin (45,1 milyar dolar), Hindistan(41 milyar dolar), Birleşik
Arap Emirlikleri (24,8 milyar dolar) ve İsviçre (18,6 milyar dolar) izlemiştir. Çin, 2007
yılında altın, kıymetli madenler ve mücevherat ihracatında 8 milyar dolar ile 12. sırada yer
alırken 2012 yılında 45,1 milyar dolar ile 2. sıraya yükselmiştir. Türkiye’nin altın, kıymetli
madenler ve mücevherat ürünleri sektörü ihracatı 16,3 milyar dolardır; 2012 yılında
küresel altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri ihracatının %3,6’sını
oluşturmakta olup 11. sıradadır. Tabloda yer alan ilk 10 ülke, 2012 yılında sektör
ihracatının % 58,4’ünü gerçekleştirmiştir.

5
Grafik 2: 2007-2012 Döneminde Dünya Altın, Kıymetli Madenler ve Mücevherat
Sektöründe İhracatta İlk 5 Ülke ve Türkiye (Milyon Dolar)

Kaynak: Dünya Bankası WITS Veri Tabanı
Grafik 2, 2007-2012 döneminde küresel altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri
sektöründe toplam ihracatı en yüksek ilk beş ülke ve Türkiye’nin ihracat değerlerini
göstermektedir. 2009 yılında altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri sektöründe
ilk beşte yer alan ülkelerden A.B.D.’de %44, Hong Kong’da %25, Çin’de %12 ihracat azalışı
gözlenirken aynı yıl Hindistan’da %65, B.A.E.’de %31 oranında ihracat artışı
gerçekleşmiştir. 2007 yılında dünya altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri
sektörü ihracatının % 4’ünü gerçekleştiren Çin’in payı 2012 yılında %10’a yükselmiştir.
Diğer taraftan Türkiye’nin altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri sektöründeki
ihracatı 2009 yılında %10 oranında artmıştır. Grafiğe göre Türkiye hariç 5 ülke, 2012
yılında küresel altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri sektörü ihracatının %
39’unu gerçekleştirmiştir.

6
Tablo 2: 2007-2012 Döneminde Altın, Kıymetli Madenler ve Mücevherat Sektöründe
Toplam İthalatı En Yüksek İlk 10 Ülke ve Türkiye (Milyon Dolar)*
2007 2008 2009 2010 2011 2012
Hong Kong, Çin 18.670 23.983 22.358 30.902 57.813 81.737
Hindistan 20.807 28.701 36.432 59.302 80.100 66.663
A.B.D. 45.085 46.019 35.494 49.904 62.969 59.112
Birleşik Arap Emirlikleri 19.165 30.094 23.997 23.141 - 36.776
İngiltere 9.955 9.360 9.193 11.795 14.237 24.490
İsviçre 8.798 12.097 12.202 14.658 17.700 16.048
Almanya 8.200 10.394 8.911 12.181 16.178 14.026
Kanada 4.631 5.808 5.954 10.555 15.054 13.197
Tayland 3.589 8.624 5.672 10.111 20.096 13.031
Çin 4.576 5.882 5.363 9.361 12.867 11.258
Türkiye 5.980 5.763 2.108 3.161 7.133 8.647
Diğer 69.241 84.537 62.581 82.216 105.508 98.563
Toplam 218.698 271.262 230.265 317.288 409.656 443.547
Kaynak: Dünya Bankası WITS Veri Tabanı
*Tabloda, 2007-2012 döneminde toplam ithalatı en yüksek olan ilk 10 ülkenin ithalat değerleri verilmiş
olup sıralama bu ülkelerin 2012 yılı değerlerine göre yapılmıştır.
Tablo 2, küresel altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri sektöründe 2007-2012
döneminde toplam ithalatı en yüksek ilk 10 ülkenin yıllara göre ithalat değerlerini
göstermektedir. Tabloya göre, 2012 yılında altın, kıymetli madenler ve mücevherat
ürünleri sektöründe en fazla ithalat yapan ülke küresel ithalatın %18,4’ünü gerçekleştiren
Hong Kong’dur. Hong Kong’u sırasıyla Hindistan(66,7 milyar dolar), A.B.D.(59,1 milyar
dolar), Birleşik Arap Emirlikleri (36,8 milyar dolar) ve İngiltere (24,5 milyar dolar)
izlemiştir. Hong Kong, 2007 yılında altın, kıymetli madenler ve mücevherat ithalatında 18,7
milyar dolar ile 4. sırada yer alırken 2012 yılında 81,7 milyar dolar ile 1. sıraya
yükselmiştir. Türkiye’nin altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri sektörü ithalatı
8,6 milyar dolardır; 2012 yılında küresel altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri
ithalatının %2’sini oluşturmakta olup 14. sıradadır. Tabloda yer alan ilk 10 ülke, 2012
yılında küresel altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri ithalatının % 75,8’ini
gerçekleştirmiştir.

7
Grafik 3: 2007-2012 Döneminde Dünya Altın, Kıymetli Madenler ve Mücevherat
Sektöründe İthalatta İlk 5 Ülke ve Türkiye (Milyon Dolar)

Kaynak: Dünya Bankası WITS Veri Tabanı
Grafik 3, 2007-2012 dönemi için altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri
sektöründe değer bakımından en fazla ithalat gerçekleştiren ilk beş ülke ve Türkiye’nin
ithalat değerlerini göstermektedir. 2012 yılında Hong Kong ve B.A.E.’nin 2010 yılına göre
ithalatlarında sırasıyla % 165 ve % 59 oranlarında yüksek artış gözlenmiştir.
Grafiğe göre Türkiye hariç 5 ülke, 2012 yılında küresel altın, kıymetli madenler ve
mücevherat ürünleri ithalatının % 61’ini gerçekleştirmiştir.
Grafik 2 ve 3 birlikte değerlendirildiğinde, ihracatta ve ithalatta Diğer Asya ve Amerika
ülkelerinin ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir.

8
Grafik 4: 2007-2012 Döneminde Altın, Kıymetli Madenler ve Mücevherat Sektörü
Ticaretinde Başta Gelen Coğrafi Ülke Grupları (Milyar Dolar)

Kaynak: Dünya Bankası WITS Veri Tabanı, H:İhracat, T:İthalat
Grafik 4, 2007-2012 döneminde küresel altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri
sektörü ticaretinde en fazla ithalat ve ihracat gerçekleştiren coğrafi ülke gruplarını
göstermektedir. Buna göre 2012 yılında küresel altın, kıymetli madenler ve mücevherat
ürünleri ticaretinde 153,71 milyar dolar ile “Diğer Asya” bölgesi en fazla ihracat yapan
bölge olmuştur. Bölge 2012 yılında toplam altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri
ihracatının % 34’ünü tek başına gerçekleştirmiştir. Bu bölgeyi 82,14 milyar dolar ile
Avrupa Birliği(27); 63,63 milyar dolar ile Kuzey Amerika izlemiştir.
Altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri ithalatına bakıldığında ise 2012 yılında en
fazla ithalat gerçekleştiren bölge 207,07 milyar dolar ile yine “Diğer Asya” olmuştur. Bölge
tek başına toplam altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri ithalatının % 47’sini
gerçekleştirmiştir. Bu bölgeyi sırasıyla 75,38 milyar dolar ile Avrupa Birliği(27), 72,31
milyar dolar ile Kuzey Amerika izlemiştir. Altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri
ithalatında Diğer Asya’nın öne çıkmasının nedeni bu sektörde en fazla ithalat yapan ilk beş
ülkenin başında Hong Kong ve Hindistan’ın bulunmasıdır.
9
Grafik 5: 2007-2012 Döneminde Ekonomik Ülke Gruplarına Göre Altın, Kıymetli
Madenler ve Mücevherat Ürünleri Dış Ticareti (Milyar Dolar)

Kaynak: Dünya Bankası WITS Veri Tabanı, H:İhracat, T:İthalat
Grafik 5, 2007-2012 döneminde ekonomik ülke gruplarına göre altın, kıymetli madenler ve
mücevherat ürünleri sektörünün dış ticaret verilerini göstermektedir. Buna göre, 2012
yılında küresel altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri ihracatının 231 milyar
dolarlık kısmı, bir başka deyişle % 52’si yüksek gelir grubunda bulunan ülkeler tarafından
gerçekleştirilmiştir. Bu grubu 207 milyar dolar ile düşük ve orta gelir grubu ve 4 milyar
dolar ile en az gelişmiş ülkeler grubu izlemiştir. Diğer taraftan, küresel altın, kıymetli
madenler ve mücevherat ürünleri ithalatının 279 milyar dolarlık kısmı yüksek gelir
grubuna ait ülkeler tarafından gerçekleştirilirken, bu grubu 112 milyar dolar ile düşük ve
orta gelir grubu izlemiştir. Buna göre, altın, kıymetli madenler ve mücevherat ürünleri
ithalatı da ihracatı da yüksek oranda yüksek gelir grubu ülkeler tarafından
gerçekleştirilmektedir.

10